oplossing uorige puzzel
NR. 9
CRYPTOGRAM
weekpuzzel door dr. Pluizer
nWW
sterrenhemel
SCHAKEN
Fïi%Éi
ip m)
m
M&ï
AH
■y#
postzegels
ZATERDAG 27 FEBRUARI 1982
HORIZONTAAL:
1. Ik ben ongerust dat het niet op
tijd afgeleverd wordtl (7);
4. Ook een leek kan zo druk praten
(7);
7. Visite voor de marktkoopman?
(11);
10. In die Belgische stad is men niet
lang gefortuneerd! (7);
11. Nam hij die edelsteen van de Fries
af? (7);
12. Het is voor mij een raadsel dat die
burgers geen gram ervan krijgen!
(5);
14. Wordt op de auto als een keizer
meegevoerd (9);
17. Toestel van een belastingambte
naar? (9);
19. Het keteltje mag weer aan de
maat gegeven worden (5);
21. Deels een cirkel waarin een klip
geit net past (7);
24. Deze palingbrij bevat gift (7);
26. Verschaffen ze mij dit ook als 'k in
afgelegen streken kom? (11);
27. Het bedrag van de rekening voor
zulk een groot glas is aanzienlijk
(7);
28. Al weet 't duo alle overige ant
woorden. ditmaal halen ze de vol
gende ronde toch niet (7).
VERTICAAL
1. Die moet hard studeren In Noord-
Holland! (7);
2. Het staat wel vast dat zij veer
kracht terugkrijgt (5);
3. Rondje van een roker? (9);
4. Hoorbaar geleuter (5);
5. Alweer een uitblinker als bediende
(5);
6. Weefsel voor een inboorling? (7);
8. Vergeet niet dit op de petitie te
vermelden! (5);
9. Schenk aan die offerte niet te veel
tijd (5);
13. Die vis is niet geslepen! (3);
15. De kapper brengt het voortdurend
aan (9);
16. Behoeftig lichaamsdeel (3);
17. Minder erg bij het lezen dan bij
het varen (7);
18. Alvorens daarheen te gaan hoe
ven we relatief niet fit te zijn (5);
19. Dat heb jé nodig om in deze aan
gename toestand te komenl (5);
20. Vroegere leesbril? (7);
22. Op treffende wijze te pakken ge
nomen (5);
23. De kampioen maakt er naam mee
(5);
25. Als hoofddeksel een beetje min
der slordig (5).
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 9 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
Troef
Je zo?, antwoordde Helma: „Je
moet eens niet zo op mij letten
maar meer op de tegenpartij.
Als de schoppen niet drie-drie
zitten verlies ik ook nog een
schoppen slag en ben ik down.
De tegenpartij speelt distribu
tie en troef-echo. Dat betekent
dat ze met hoog-laag een dou-
bleton of een vierkaart aange
ven en met laag-hoog een
driekaart. Met de troef doen ze
dat net omgekeerd. Ik ben dus
eerst maar eens op onderzoek
uitgegaan. West die ik het
meest betrouwbaar vind, gooi
de op mijn twee hoge schop
pens eerst de acht en toen de
zeven. Op mijn twee hoge troe
ven, gooide West eerst de ze
ven en toen de negen. West
had dus twee troeven en nu
hoopte ik maar dat hij ook
maar twee Inplaats van vier
Halve finales
in 6 tot en met 16 april wordt
elf plaatsen in Drenthe het
Jmpioenschap van Nederland
houden. Hiervoor plaatsen
h de nummers 1 tot en met
van de finale van vorig jaar,
ngevuld met acht spelers uit
halve finales. Dit jaar zijn er
jen spelers die promoveren
i(lat Harm Wiersma niet
ïèdoet.
halve finales, die worden'
Deeld op het bondsbureau
Ordrecht, zijn elk jaar weer
slijtageslag tussen dé spe-
A s uit de sub-top. Een van de
/i elers die zich plaatste, was
uke Bies, oude-wereldkam-
Dèn bij de jeugd, die heel wat
lükkiger speelde dan zijn
oot Auke Scholma.
itii spelen in Fivelgo. Schol-
bereikte tegen Theo We-
na zwarts 27. 27 de
ind van het eerste diagram,
mee werd de beslissende
i ingeluid.
r.iolma speelde sterk 28.
-34 dreigt 32—28 enz. 9—
«9. 48—43 15—20 30. 43—
arjS "20—25. Scholma neemt nu
verrassende doorbraak.
t 38~33 29x38 32- 32x43
1 132 33. 37x28 23x32 34. 34—
1 B H
SCHOLMA
29! 25x23 35. 43—38 32x34 36.
40x20 16—21 37. 20—15 21—27
38. 31x22 17x28 39. 15—10
2833.Na 63 zetten leidde dit
tot de stand zwart 6, 16, 32
dam 19; wit: 36, 45, dammen
op 9 en 49. Scholma jaagt op
de zwarte voorpost. 64. 93
19—28 65. 3—26 28—14 66.
26—3 14—23 67. 3—25 23—19
en nu speelde Scholma te gre
tig. 68. 25—43? en daarop
kwam Theo Wemer meteen
met 19—2! 69. 43x27 16—21 70.
27x16 6—11 71. 16x7 2x16,
waarna Scholma niet in remise
VAN WESTERLOO
wilde berusten. Beschamend
lang speelde hij door.
Bauke Bies haalde ook een
leuke slagzet uit de stand. Na
Herman van Westerloos 28.
4843 ontstond de stand van
het tweede diagram. 28.
26—24 29. 29x20 25x14 30.
30-24 19x30 31. 35x24 14—19
32. 34—30 6—12 33. 33—28.
Nu dreigt 30—25, maar zwart
heeft de gevolgen van dit spel-
verloop uitstekend berekend.
33. 2—7! maakt op 30—25
19x30 28x17 7—11 mogelijk:
25x34 11x31, waarna wit het
schoppens had, dan had Oost
vier schoppens gehad en kon
ik nog net de vierde schoppen
door jouw laten troeven". Voor
de volledigheid het complete
Noord
S: V 5 2
H: 6 3 2
R: B 7 6 2
K: B 10 3
West Oost
S: 8 7 S: B 10 9 4
H: 9 7 H: B 10 8
R: H 10 8 4 3 R: V'9 5
K: A H 8 6 K: V 5 4
Zuid
S: A H 6 3
H: A H V 6 5
R: A
K: 9 7 2
best 32—27 31x22 38—32 kan
spelen met remise als eindre
sultaat.
34. 39-34 9-14 35. 43-39.
Nu dreigt winnend 30—25,
maar in hevige tijdnood zet
Bies rustig de puntjes op de I.
35. 18—22136. 27X18 16-21
37. 24x13 15x22. In hoog tem
po werden de resterende zet
ten voor de tijdcontrole ge
daan. 38. 34—29 23x34 39.
32—28 22x33 40. 38x40 21—27
41. 40-34 12—17 42. 34—29
17—22 43. 29—23 6-11 44.
23—19 22—28 45. 19—14 27—
32 46. 14—10 32x41 47. 42—37
41x32 48. 10—5 26-31 49.
45—40 31—37 50. 40—34 37—
41 51. 13-9 3x14 52. 5x1,
waarna Bies onmiddellijk 117
speelde, kennelijk uit vrees
voor 1—6, in plaats van 41—
47, waarna 1—6 niet mag door
32—38, zodat zwart nog kan
winnen. Nu werd het snel remi-
53.1-6 17—22 54. 34—29 41—
46 55. 29-24. Nadat Bies zijn
notatie had bijgewerkt en
daarmee aantoonde meer dan
50 zetten te hebben gedaan,
kwamen de spelers remise
overeen.
De maan 'schaduwt' sterrenhoop Hyaden
icht-
SWIJK De maand maart
ngt een aantal gebeurtenis-
E die niet alleen de amateur
.Hel onoom aangaan. Op 20
ord- art om 23.56 uur begint de
ronomische lente en op 28
art moeten de klokken van-
de zomertijd een uur
^Qö'Bruit. Dit keer zijn er drie he
iverschijningen, waaronder
e bedekkingen en de ge-
ikelijke samenstand van de
and.
planeet Jupiter bedekt de
neet Ganymedes in de
ht van 19 op 20 maart. Dit
chter alleen waarneembaar
F i mensen die een telescoop
Jben. Om 01.00 uur ver-
it Ganymedes in de scha
duw van Jupiter om daar na
circa twee uur en een kwartier
weer achter vandaan te ko
men.
Verschijnsel
Vijf kwartier later verdwijnt
Ganymedes weer, nu echter
achter Jupiter zelf. Het hele
verschijnsel is pas om kwart
over zes 's morgens afgelopen.
Voor wie de planeet Jupiter
toch al beter wilde leren ken
nen is het misschien aardig om
te weten dat de vier heldere
manen van Jupiter zich in de
nacht van 9 maart ten westen
van de planeet bevinden.
De andere bedekking is op 29
maart. Het is dan de maan die
de sterrenhoop de Hyaden be
dekt. Het aardige is dat juist
heldere sterren bedekt wor
den, met een magnitude die
ligt rond de vier. De eerste
sterbedekking vindt plaats om
tien voor half tien 's avonds en
alles gaat door tot circa elf
uur. Het is de moeite waard
maar niet eenvoudigl om te
proberen deze bedekking te
fotograferen.
Overbelichting
De maan, die voor 25 procent
verlicht is, kan wellicht voor
overbelichting zorgen. Het
wegdrukken van de maan is
hier een mogelijke oplossing.
Om een indruk te geven: wan
neer men alleen de maan zou
willen fotograferen dan Is de
sluitertijd 1/1000 bij gebruik
van 27 din film en een diafrag
ma van 2.8. De samenstand
van de maand is op 11 maart
om circa 10.00 uur. De maan
en de planeten Mars en Satur-
nus en de ster Spica zijn dan
bij elkaar en met het blote
oog te zien.
De maan; eerste kwartier op 2
maart om 23.15. Volle maan
op 9 maart om 21.45. Laatste
kwartier op 15 maart om
18.15. Nieuwe maan op 25
maart om 11.17.
door
L. Hofland
De lange weg naar Karpov
Naar aanleiding van een arti
kel van vorig jaar, waarin ik
de lange weg naar het
wereldkampioenschap be
schreef, ontving ik enkele
vragen. „Waarom duurt het
wereldkampioenschap, met
alle voorronden, zo lang?, is
het niet simpeler de eerste
twaalf an de wereldranglijst
een dubbelrondig toernooi te
laten spelen?" De argumen
ten voor deze laatste sugges
tie waren, dat voor een der
gelijk toernooi zeker goede
sponsors te vinden zijn, dit in
tegenstelling tot de huidige
slecht gefinancieerde zone-
toernooien en bovendien kan
de titelstrijd dan wat vaker
plaats vinden.
Dit laatste is inderdaad een
groot voordeel; iedere twee
jaar zo'n toptoernooi Is voor
de liefhebber om te smullen.
Naar mijn idee wegen de na
delen echter zwaarder. Aller
eerst wordt het element ver
rassing hierdoor grotendeels
teniet gedaan. Als voorbeeld
kunnen we het Nederlands
kampioenschap nemen, hier
voor zijn eigenlijk maar twee
kandidaten namelijk Timman
en Sosonko. Voor de titel
zouden deze twee ieder jaar
een match kunnen spelen en
de winnaar kan zich dat jaar,
met recht, 'de sterkste speler
van Nederland noemen. Maar
dan zouden we in 1979 een
enorme sensatie gemist heb
ben, de Gronigse meester
Ligterink verraste toen vriend
en vijand door de titel voor
zich op te eisen. Dergelijke
uitschieters stimuleren de
belangstelling voor het scha
ken In hoge mate.
Een ander voordeel van het
huidige systeem is de propa
ganda die ervan uitgaat. Spe
lers van schaaktontwikke-
lingslanden kunnen hun
krachten meten met topspe-
lers, hetgeen voor hen niet
zelden leuke succesjes ople
vert. De gevolgen kunnen
zijn, dat de schaakinteresse
In zo'n land toeneemt. Dat de
topspelers, in een FIDE-töer-
nooi, een financieel stapje te
rug moeten doen, kunnen ze
beschouwen als een lange
termijn-investering. Zij dan
ken hun aanzien en behoorlij
ke inkomen tenslotte aan de
grote belangstelling voor het
schaken.
Een laastste nadeel van een
toptoernooi om de wereldtitel
lijkt mij, dat de topspelers
hun krachten slechts meten
met tegenstanders van onge
veer gelijk niveau. Het kan
bijvoorbeeld zijn, dat een su
pergrootmeester zich makke
lijk staande kan houden tus
sen zijn collega's, maar moei
te heeft met het winnen te
gen de wat mindere goden.
Dit laatste moet zeker getest
worden in een strijd om het
wereldkampioenschap. Mo
menteel zijn er enkele zone-
toernooien aan de gang. Het
sterkste hiervan is het Oost-
europese zonetoernooi, dat
in Herkulesbad (Roemenië)
wordt gehouden. Een ronde
voor het einde zijn hier de
grootmeesters Ribli, SAx
(beiden Hongarije) en Suba
(Roemenië) al zeker van
plaatsing. Eerstgenoemde
staat met de fraaie score van
15 uit 20 twee punten voor
op de rest, van hem een
prachtige overwinning.
Velikov-Ribli
Engels.
1. Pf3 c5; 2. c4 Pf6; 3. Pc3
e6; 4. g3 b6; 5. Lg2 Lb7; 6.
0—0 Le7; 7. d4 cxd4; 8.
Dxd4 d6.
Het drierijensysteem, voor
vele witspelers een ramp om
te bestrijden, mits zwart het
goed speelt uiteraard.
9. Td1?!
De bezetting van de d-lijn
lijkt voor de hand te liggen;
de praktijk heeft uitgewezen,
dat dit zwart geen problemen
geeft. Er zijn twee betere
plannen voor wit, het rustige
;a la Karpov; 9. Lg5 a6; 10.
Lxf6 Lxf6; 11. Df4 0—0; 12.
Tfd1 Le7; 13. Pe4 Lxe4; 14.
Dxe4 en Pd4 met iets beter
spel voor wit (Karpov-Kaspa-
rov 1981) of het scherpe als
Timman: 9. b3 Pbd7; 10. Lb2
a6; 11. e4 0—0; 12. De3 Db8;
13. Pd4 Te8; 14. Tae1 Ta7;
15. Dd2 La8; 16. Kh1 h6; 17.
f4 met het plan f5 (Timman-
Portisch Interpolis 1979).
9....a6; 10. b3 Pbd7.
Deze zetvolgorde is noodza
kelijk, omdat zwart na een
evenrtueel La3, Pc5 bij de
hand moet hebben.
11. e4 Db8!
Het typische „drie-rljenge-
priegel,, neemt een aanvang,
deze zet is zeer sterk, omdat
na het „normale" 11..00,
12. La3 Pc5; 13. e5 gevaarlijk
is, bovendien wordt nu de
opmars...b5 een dreiging.
12. Lb2 0—0; 13. De3 Te8;
14. Pd4 Lf8; 15. Dd2 Da7!
Met de bedoeling: Ta8 in het
spel brengen en veld a8 vrij
maken voor de dame om
druk langs de diagonaal a8-
h1 uit te oefenen.
16. Te1 Tad8; 17. Tad1 Pc5;
18. h3 Da8; 19. Dc2 g6!
De zwarte opening is volledig
geslaagd, met de tekstzet
wordt een verzwakking van
de witte koningsvleugel afge
dwongen, vanwege de drei
ging 20....e5 met pionwinst.
20. f3 Lg7; 21. Kh2 h5; 22. h4
Db8!
De dame heeft langs a8-h1
haar fatale werk gedaan, nu
is de druk langs b8-h2 aan
de beurt.
23. Dd2 Pcd7; 24. Pc2 Pe5;
25. Pe3 b5!
Begin van een diepe combi
natie, waarin de slotstand
goed getaxeerd moest wor
den.
26. cxb5 axb5; 27. Pxb5
Lxe4! 28. De2.
Gedwongen, want na 28 fxe4
Dxb5 heeft wit te veel zwak
ten.
28...Pxf3+!
Dit was wel nodig, want
28...La8; 29. Lxe5 dxe 5; 30.
Pc3 gevolgd door Pc4 levert
wit voordeel op. 29. Lxf3
Lxf3; 30. Dxf3 Pg4+; 31.
Pxg4 hxg4; 32. De2 Lxb2; 33.
Pxd6; 33Txd6; 34. Dxb2
Ted8; 35. Txd6 Txd6.
Zie diagram
Deze stelling heeft Ribli bij
25...C5 voor ogen gehad, hij
heeft uitstekend gezien, dat
de twee verbonden vrijpion
nen op de damevleugel niet
voldoende compensatie bie
den voor de onveilige stand
van de witte koning.
36. Dc3 Da7; 37. Dc2 Dd7;
38. Te2 Td1!
Wit kon het binnendringen
niet verhinderen er dreigt nu:
39...Dd4; 40. Tf2 (g2) Da1.
39. De4 Da7!
De derde keer, dat zwart
deze zet speelt en nu is ze
beslissend.
40. Tg2 Dc5; 41. Dxg 4 Dc1;
42. Tf2 Th1+; 43. Kg2 Dg1
De koning wordt in het open
veld gedreven en als altijd
moet hij het dan afleggen te
gen de zware vijandelijke
stukken. 44. Kf3 Dd1+; 45.
Kf4 e5+l; 46. Kg5 Dc1+; 47.
Kf6 Dc6+; 48. Kg5 Kg7l; 49.
Dc4 f6+
Wit geeft het op. De mooiste
partij, die ik in tijden gezien
heb; fraaie positionele op
bouw, schitterende combina
tie resulterend in een tech
nisch gewonnen stand ge
volgd door feiloze techniek,
kortom wereldklasse!
Per 1 april zullen de posttarle-
ven worden gewijzigd. Dit heeft
uiteraard ook gevolgen voor
het uitgifte-programma van bij
zondere postzegels. Daarnaast
zijn er nog enkele wijzigingen
opgetreden waar het betreft
aantal zegels en uitgifte-data.
Al met al reden genoeg om het
programma, zoals dat er op dit
moment uitziet, compleet te
publiceren. De eerste de zo-
merzegels. Deze serie staat ge
pland voor 7 april en bestaat
uit vier zegels, met als onder
werp Floriade 82 te Amster
dam. Door de gewijzigde tarie
ven krijgen de zegels nu de
waarden van 50 20 c, 60
25 c, 65 25 c en 70
30 c. Prijs van de complete
serie 3,45. Zowel voor de zo-
merzegels als voor de kinder
zegels werd de toeslag niet ge
wijzigd. De zomerzegels blijven
in de verkoop tot en met 21
mei 1982.
Voor 20 april staat een serie
van twee postzegels op de
agenda, uitgegeven ter her
denking van het 200-jarig be
staan van de diplomatieke be
trekkingen tussen Nederland
en de Verenigde Staten. Oor
spronkelijk zou het hier om
een zegel van 55 c gaan. Vol
gens het huidige programma
gaat het nu om een zegel van
50 c en een zegel van 65 c.
Tesamen vormen deze zegels
het luchtposttarief voor een
Zomerzegels in nieuwe frankeerwaarden
brief van 0-10 gram naar de
Verenigde Staten.
Oorspronkelijk zou op 28 mei
de serie over het Waddenge
bied verschijnen. Deze datum
is nu 8 juni geworden en de se
rie bestaat uit zegels in de
waarde van 50 c en 70 c. Dit
was aanvankelijk 45 c en
65 c. Het 50-jarig bestaan van
Veilig Verkeer Nederland zal
op 24 augustus worden her
dacht met de uitgifte van één
zegel. Deze zegel krijgt nu een
waarde van 60 c. Op 16 sep
tember komen twee Europa
CEPT-zegels In omloop. Deze
zegels hebben als onderwerp
oude vestingen en vestingstad
jes en hebben als waarde 50 c
en 70 c. Een langlopende ze
gel In de waarde van 60 c
staat voor 5 oktober op de
agenda. Deze zegel zal een af
beelding dragen van het ko
ninklijk paleis op de Dam.
Het uitgifte-programma voor
1982 wordt afgesloten op 16
november met de vier kinder
postzegels, met daarnaast een
velletje. Dit geheel heeft als
onderwerp kind en dier. De ze
gels hebben een waarde van
50 30 c, 60 20 c, 65
20 c en 70 30 c. Prijs van
de serie 3,45. Het velletje is
samengesteld uit vier zegels
van 50 30 c en één zegel
van 60 20 c. Prijs van het
velletje 4,-. Deze Kinderserie
blijft in de verkoop tot en met
31 december 1982.
De Zweedse PTT heeft op 16
februari een reeks van bijzon
dere zegels in omloop ge
bracht. Zo o.a. een boekje met
vier zegels, elk met een waar
de van 1.65 Zw.kr.
Dit boekje werd uitgegeven
naar aanleiding van de 100ste
geboortedag van de in Zweden
beroemde sprookjes-kunste
naar John Bauer. Voor diverse
generaties kinderen was John
Bauer (1882-1918) de meest
vooraanstaande geestelijke va
der van boze kabouters en
prinsessen. Hij beelde zijn
geesteskinderen ook meester
lijk ,uit, zoals op de zegels is te
zien. Bauer schilderde ook
landschappen en portretten.
Het ontwerp voor het boekje
kwam van de hand van Jan
Magnusson.
Gelijk met dit boekje kwamen
vijf, op rollen gedrukte, ge-
bruikszegels in de verkoop.
Drie van deze zegels, met een
waarde van 25 ere, 50 ore en
75 ere, hebben als thema
„onmogelijke figuren": een
driehoek uit blokken, een ge
draaide figuur en een doorge
sneden rechthoek.
Een zegel van 1.35 Zw.kr. heeft
als motto „krantenverkoper"
als eerbetoon aan de ruim
12.000 krantenverkopers die
Zweden telt. Deze reeks wordt
afgesloten met een zegel in de
waarde van 5 Zw.kr. Op de ze
gel ziet pien de 12-jarige „Gra-
ziella" als model in het atelier
van de Zweedse kunstenaar
Carl Larsson. Deze jeugdige
Italiaanse stapte pardoes de
studio van Larsson te Parijs
binnen om zich als model aan
te bieden.
