finale
m
0
De doem van het inleveren hangt boven Tweewieler-RAI ïC
Ware technische juwelen
Wat niet op^
de fiets kan0np
kan erachte
Motorrijden wordt
steeds comfortabeler
Races en demonstraties tijdens tentoonstelling
Motorsport
vraagt
de ruimte
Fietsen meer gebouwd
op tegenwind
ZATERDAG 20 FEBRUARI
Zal de Tweewieler RAI het keerpunt brengen in de neergaande verkoopcijfers?
AMSTERDAM Als op de och
tend van de 22e februari de deuren
van de Amsterdamse RAI van het
nachtslot zijn gedaan om de eerste
drommen bezoekers tot de Twee-
wieler-RAI toe te laten, zullen de
standhouders zich misschien met
angst en beven afvragen of deze
tentoonstelling dan eindelijk het
keerpunt zal brengen in de neer
gaande verkoopcijfers. Ze zullen er
zelf alle mogelijke moeite voor
doen, dat is zeker, maar ze weten
dat ze op moet boksen tegen een
conjunctuur die almaar slechter
wordt. Daar komt nog bij dat de
motorhandel nog eens extra gedu
peerd lijkt te gaan worden als een
verhoging van de Bijzondere Ver-
bruiks Belasting erdoor komt.
Over deze Tweewieler-RAI hangt
de grauwsluier van het inleveren.
In 1978 begon de verkoop van mo
toren te dalen, voor de bromfietsen
zette die daling al in 1977 in en
voor de fietsen was 1980 het top
verkoopjaar. Daarna zakte de ver
koop. Werden er in de eerste negen
maanden van 1980 nog 1.055.800
fietsen verkocht, in dezelfde perio
de van 1981 waren het er 991.700,
waarmee de verkoop voor het eerst
sinds 1972 weer onder de magische
grens van 1 miljoen dook.
De enige handelaren die tevreden
kunnen zijn, zijn degenen die scoo
ters verkopen. Elk jaar worden er
weer meer verkocht. Maar maakt u
zich daar geen overdreven voor
stelling van: in 1980 werden er in
heel Nederland slechts 119 ver
kocht en in 1981 233. Toch valt er
misschien uit die cijfertjes te lezen
dat men meer en meer gaat zoeken
naar een tamelijk comfortabel ver
voermiddel, dat voor de korte af
standen de auto kan vervangen. Zo
herhaalt de geschiedenis zich. De
genen die in de jaren zestig geen
auto konden betalen reden op een
scooter, die het grote voordeel bo
ven motor of bromfiets had dat je
er desnoods in smoking op kon
gaan zitten.
Vooropgesteld dat de motorfiets
niet al te zwaar door de fiscus be
last gaat worden, zou de geschiede
nis zich ook op dit térrein kunnen
herhalen. Voor de Tweede Wereld
oorlog was de motorfiets een puur
gebruiksvoorwerp, een goed, be
trouwbaar en goedkoop vervoer
middel voor degenen die een auto
niet konden bekostigen. Dat is tot
1955 zo gebleven en het is in lan
den die minder met welvaart zijn
bedeeld nog steeds zo. De motorrij
ders van nu zijn hobbyisten, die
hun machine voor het merendeel
uit puur plezier hebben. Zouden we
zo ver teruggaan dat onze welvaart
zakt tot het peil van de jaren vijf
tig, dan zouden we wederom een
ongekende opbloei van de motor-
markt kunnen verwachten. De mo
tor als „redelijk alternatief" voor
de auto dus. Gaat die redenering
voor motorietsen en scooters op,
dan zal de markt voor bromfietsen
maar niet de „sport"-brom-
mers en gebruiksfietsen zich ze
ker stabiliseren.
De fabrikanten en de handelaren
hebben de economische donderbui
al een tijdje zien hangen. De fabri
kanten brengen allerlei vernieu
wingen en verbeteringen aan hun
produkten aan om ze maar zo at
tractief mogelijk te maken. De han
delaren gaan grote wervingscam
pagnes opzetten. De heer P. A. A.
Nagtzaam, voorzitter van de RAI-
afdeling motorfietsen, zei kortgele-.
den: „We bewegen ons op het ogen
blik op de motormarkt steeds bin
nen een betrekkelijk beperkte
groep kopers. Mensen die sportief
zijn en motorrijden als een hobby
zien. Daarom menen we dat we de
motorfiets voor een breder publiek
moeten propageren, zonder dat we
de intentie hebben om de auto, die
thans in de meeste gezinnen ge
meengoed is geworden, te vervan
gen. Wat we willen bereiken is dat
de motorfiets in een aantal van die
gezinnen een volwaardige plaats
krijgt, naast de auto".
Zijn collega van de bromfietsafde
ling, de heer H. van Veen, ziet de
toekomst nog niet zo somber in:
„Er zal een groep komen, die de
auto wel aanhoudt maar toch zo
veel mogelijk op het rijden gaat be
zuinigen, vooral nu ook de benzine
zo duur is geworden. We zien dat
eigenlijk nu al. Ook de stijgii)
zich in het openbaar vervoer a
ogenblik voordoet, hangt j
nauw mee samen. Te verwachj
dat een deel van deze menstl
een bromfiets bij zal neme:,
voor de kortere afstanden zo j
koop mogelijk uit te zijn. Vooi
mensen immers is het ope|
vervoer toch geen alternatief e«
ker de jongeren stellen vrij
van vervoer op hoge prijs".
Enkele lastige bepalingen
wetgeving zouden dan m
worden afgeschaft. Trappers
bromfietsen zijn ondingen, wa
geen voetsteunen? Waarom
elektrische starter? En wire
voor de snorfiets geen maxiioj-
snelheid toegestaan van 25 k
plaats van 20 km. Het publiek pS
nauwelijks de snorfiets geagr
teerd omdat die maximumsn^,
te laag is, aldus RAI-kringen.f1
h.
In
-
Tot voor een jaar kon men de
in de wat armere landen nogT,
sen zien fietsen met een aanhjegi
achter hun vervoermiddel, jve
vaders en moeders weten njagj
vertellen dat dat ook in Nede^scl
een heel gewoon straatbeeld vjist
de jaren dertig. idig
Met de komst van de welvai e:
echter tegelijkertijd de fietsaai* m
ger verdwenen. Des te opvallaijft
is het dat de laatste jaren dei n
hanger weer ruimschoots och
wint. Nu niet meer om erm»ht€
verhuizen, maar om ermee oflim
kantie te gaan of om de surfp n
op te vervoeren. Zo'n aanhang to<
is voor veel meer doeleindemijn
gemakkelijk ding. Wat niet odd<
fiets kan, kan erachter tensjles
Handig bij het boodschappen ben
bijvoorbeeld, want zo'n krat pf o<
de bagagedrager van je sportfifess
nu ook niet alles, en om eeni w<
zakken turfstrooisel naar de v&ns<
tuin te brengen is een fiets z<brl<
aanhanger ook onvoldoendeafg
zijn inmiddels verscheidene ui'de
ringen van de fietskar in de h^ of
gekomen, waarbij zelfs opvouvj er
dan kun je het ding tenrnlag
kwijt. Er zijn er ook waar eeioet
wicht van 150 kilo mee veneuij
kan worden. >r g
Toch, hoe ideaal zo'n karretjf
moge zijn, er schuilt nog welran
addertje onder het gras. Volgegis<
letter van de wet mag een fk V<
met een aanhangwagentje geealis
bruik maken van fietspaden, arm
De ANWB heeft er al op gevtiscl
dat dit een onjuiste bepaling rinj
heeft ervoor gepleit om de Wem
ving in dat opzicht te verandf
In de praktijk blijkt de politifAai
die dit weet niet zo gauw mekeli
bekeuring klaar te staan, Snei
toch, je zult er maar een den
klopper tussen hebben zitten, jgst
gauw een paar tientjes! ima
Waar laatje tl
je fiets? H
Of
raar
llingen
Fietsen naar de trein
bus? Prachtig, maar waar
dan je fiets? Fietsenstallingen"
instellingen uit een soms ver
den. De fiets heeft recht op etfels
gen onderdak, meent de RAI.yan
Er zijn meer en goed gespreid
gende, bewaakte fietsenstallin d
nodig en evenzeer verantwooii
mogelijk overdekte fietspar|Hl
plaatsen, daar waar concent}
van fietsen te verwachten
Zoals bij openbare gebouwei^
bliotheken, scholen, winkelct"
zwembaden, sporthallen en
velden, zieken- en bejaardej
zen, enzovoort. Verantwoordej0H
keerplaatsen betekent dat er
zieningen moeten worden getrf
waardoor fietsen stevig kur^ê'
worden vastgezet met voldd061
ruimte voor elke fiets en de rtoet;
lijkheid de fiets aan een klefe I
paal extra op slot te zetten. s^r(
»va]
Fietscross als
jeugdige sporrr
met snelle gr<p°
De in het begin van de jarer.^
ventig in Amerika ontstane l-j:
cross-sport komt in Neden J
sterk op. De Stichting Fietsre<
Nederland (ondergebracht bif a
KNWU) heeft tot doel de spdop
propageren. 0m
Er zijn wedstrijdelementen <kng
steld en voorschriften waaraaf 6
te gebruiken fietsen moeten:
doen om aan wedstrijden te i
nen deelnemen. Fietscrossen ii
melijk heel iets anders danfalv
veld- of terreinrijden dat évol;
lang een onderdeel was vatfn
wielersport en vooral is bedoel^wc
de wielrijders in de wintermaaieig
trainingsmogelijkheden te gflede
Fietscross daarentegen is een <nin
jeugdsport, bedoeld voor de jortdai
en meisjes van vijf tot twintig jkee
De wedstrijden worden gehoi en
op een afgesloten circuit met hMaa
ondergrond. De lengte van daioch
cuit is ongeveer honderdvijftif
tweehonderdvijftig meter, wï?
zijn opgenomen springschansei
krombochten. Er wordt gestar1_
een heuvel van ongeveer tweji
een halve meter hoog. Wie aai
wedstrijden deelneemt moet r
valhelm dragen.
Gewone fietsen zijn voor deze
niet geschikt, omdat ze te ff
zijn. Wie deze sport wil beoeff
moet dus echt een crossfiets k<f1
die aanmerkelijk steviger is
versterkte spaken, velgen en nj
en bovendien speciale trap
heeft en kleine wielen.
Dat het rijden öp een motorfiets
minder comfortabel is dan het rij
den in een auto, zal niemand ont
kennen. Je zit per slot van reke
ning in de buitenlucht. Je mérkt
het wel degelijk als het regent,
sneeuwt of koud is. En hoewel con
tact met de elementen een van de
charmes van het motorrijden is, is
niemand écht gecharmeerd van
contact met ongure elementen.
Toch zijn zulke ontberingen wel
degelijk te voorkomen. Wie in de
cember met een spijkerbroek, gym
schoenen en een zeiljoppertje op de
motorfiets van Amsterdam naar
Maastricht rijdt, zal bitter weinig
plezier aan die tocht beleven. Wie
zich er, met behulp van moderne
hulpmiddelen, op kleedt, kan zo'n
tocht echter warm en comfortabel
tot een goed einde brengen.
Dat is te danken aan de grote voor
uitgang zowel op het gebied van de
uitrusting van de rijder zelf als op
het gebied van de uitrusting van de
motorfiets. De rijder heeft de keuze
uit talloze pakken: overalls, jack
broek-combinaties van leer, kun-
stof, geimpregenerd katoen. Hij
kan kiezen uit speciale onderkle-
ding om zelfs bij barre kou warm te
blijven, lichtgewicht regenoveralls
om ook bij mooit weer op een bui
voorbereid te zijn. Hij kan hand
schoenen, regenwanten, on
derhandschoenen passen, laarzen
kiezen van leer of rubber, met of
zonder isolerende voering. En als
hij een goede keuze uit dat alles
maakt, kan hij zelfs bij ijzig winter
weer warm van het motorrijden
genieten. Het laatste nieuwtje is
zelfs een verwarmd motorpak.
Ook de valhelmen bieden in toene
mende mate draagcomfort: ze zijn
lichter dan ooit, zodat het dragen
ervan ook gedurende langere tijd
plezierig blijft. Ze sluiten steeds be
ter op hoofd en nek aan, zodat het
warmteverlies via de schedel en
dat lichaamsdeel is goeddeels ver
antwoordelijk voor het totale
warmteverlies van het lichaam
tot een minimum beperkt blijft.
Die warm blijvende, droog blijven
de motorrijder kan plaats nemen
op een motorfiets, voorzien van al
lerhande accessoires die het com
fort hoog houden. Een klein of een
groot scherm leidt de rijwind langs
de rijder, beenschilden houden
knieën en benen droog, de handen
kunnen achter bepaalde schermen
ook een droge positie uit de wind
innemen.
De bagage kan worden meegeno
men in afneembare,waterdichte
koffertjes, kleinere artikelen kun
nen een plaats vinden in de zijkas
tjes. De handvatten kunnen van
elektrische verwarming worden
voorzien en achter een goed
scherm is plaats voor een radio-cas
setterecorder en een sigareaanste-
ker.
Zelfs praten met de passagier is te
genwoordig gemakkelijk gemaakt:
dank zij een intercom met luidspre
kertjes en microfoon in de helm
kan zonder handgebaren of
schreeuwen gecommuniceerd wor
den.
De bezoeker van de Tweewieler-
RAI die het kijken naar motoren,
bromfietsen en fietsen moe is ge
worden, hoeft zich echt niet te ver
velen. Elke dag vinden er verschei
dene evenementen plaats, zoals si
mulatorraces, trial- en fiets-cross-
demonstraties en wedstrijden.
Daarnaast kan iedere bezoeker van
de tentoonstelling ook nog de ge
lukkige winnaar van een fiets wor
den door een wedstrijdformulier te
halen en dat, uiteraard goed, in te
vullen.
Op het wedstrijdpodium achter in
de Europahal worden races gehou
den met twee motorfietssimulato-
ren, waarbij de deelnemers om het
snelst het bekende Niirburgcircuit
rijden. Deze simulatoren zijn echte
motorfietsen, gekoppeld aan een
elektronische simulator die het cir
cuit voor rijder en publiek op een
beeldscherm projecteert. Alle race
situaties, ook het uit de bocht vlie
gen, worden op dit scherm natuur
getrouw nagebootst. Wie de snelste
tijd maakt wint. Hij die de meest
blitse motorfiets binnenbrengt
wordt Koning Blits. En terwijl pa
en moe zich vergapen aan al het
tentoongestelde fraais, houden
kleuterleidsters zich mef het kroost
bezig, dat kan rondtoeren op twee-
en meerwielertjes.
De motorsport, 'en daarmee wordt
dan niet bedoeld alleen maar de
snelheidssport op de circuits, maar
ook trial-rijden, betrouwbaarheids-
ritten, oriëntatieritten, motorvoet
bal, speedway, ijsspeedway, rally's
en wat er nog meer moge zijn,
komt als het om bezoekersaantallen
gaat op de tweede plaats in Neder
land, na de voetbalsport. Toch
krijgt die sport geen enkele subsi
die van rijk of gemeente; de motor-
organisaties vinden zelfs dat ze
worden tegengewerkt. Argument
zou daarvoor kunnen zijn dat de
motorsport als gevaarlijk wordt be
schouwd. Daartegen komen de or
ganisaties echter in het geweer.
Want, zeggen ze, volgens Engelse
verzekeringsmaatschappijen is
paardrijden statistisch gezien veel
gevaarlijker dan het beoefenen van
de motorsport.
Toch vragen de motorsportorgani
saties aan de gemeentebesturen al
leen maar om ruimte. Hoewel Ne
derland nu niet bepaald zwemt in
de ongebruikte ruimte door zijn
hoge bevolkingsdichtheid, zien die
organisaties voor de motorsport nog
ruimte genoeg. Zij denken daarbij
aan braakliggende industrieterrei
nen, aan stukken terrein naast au
tosnelwegen, aan militaire oefen
terreinen. „Wie de motorsport ne
geert", zegt de RAI, „zal tot zijn
schrik ontdekken dat de realiteit
zich maar gedurende beperkte tijd
laat ontkennen. Het niet verlenen
van de noodzakelijke en financieel
zonder problemen te verschaffen
faciliteiten leidt er alleen maar toe
dat een door niemand gewenste
wildgroei ontstaat. Als er in de ge
meenten geen voetbalvelden zijn,
gaat de jeugd zijn eigen „velden"
scheppen en meestal daar waar ie
mand dat eigenlijk niet zou willen.
Precies hetzelfde gebeurt nu al in
de motorsport: het ontbreken van
terreinen leidt ertoe dat motor-
sportbeoefenaren zelf maar een ge
bied uitkiezen voor trial-rijden,
crossen en oefenen. Dat leidt weer
tot overlast en daarmee is de cirkel
van het vooroordeel weer rond".
Vlieg- en rijvakantie
Reisorganisatoren hebben de motor
ontdekt als avontuurlijk vakantie
middel. Vooral in Duitsland wordt
druk gebruik gemaakt van min of
meer kant-en-klare motorvakan
ties: vliegen naar de V.S., daar op
een motorfiets stappen en van West
naar Oost rijden, om vandaar weer
terug te vliegen. Complete motor
crossvakanties inclusief deelname
aan wedstrijden worden ook in de
V.S. aangeboden.
Van het motorenfront zowel uit het
Westen als uit het Oosten weer
nieuws. Engeland komt sterk op de
markt terug met de Hesketh V1000,
Harley Davidson FXR brengt weer
een model van de Amerikaanse
markt naar Europa en de Moto
Fran?aise MF650 met Citroën
boxer motor vertegenwoordigt de
Franse industrie. Uit het Oosten
komt onvermijdelijk Honda met
een nieuw model, de VF 750 met
V-4 motor, die als sportmachine en
als chopper wordt geleverd.
Een vergelijking van de motor van
nu met die van pak-weg zo'n jaar
of twintig geleden is niet meer te
maken. Waren het toen echte
„dienstfietsen", waarbij de techniek
scheen te hebben stilgestaan, nu
zijn het juist in technisch opzicht
ware juweeltjes geworden. Fabri
kanten uit de hele wereld doen
hun best om betrouwbaarheid,
prestaties en rendement van de
motoren tot het uiterste op te voe
ren. Een van de nieuwste ontwik
kelingen op dit gebied is de turbo
of uitlaatgascompressor.
Bij een turbo wordt de bewegingse
nergie van de uitlaatgassen benut
om de turbo aan te drijven. De cir
ca 800 C hete uitlaatgassen ko
men samen in een uitlaatbuis,
waarin de turbo is opgenomen. Met
name de Japanse fabrieken zijn
erin geslaagd turbo's te ontwikke
len die niet veel groter zijn dan een
flinke mannenvuist. De uitlaatgas
sen drijven een schoepenwiel aan
dat dank zij speciale materialen en
een aparte lagering met een toeren
tal van maximaal 210.000 toeren/
min kan draaien. Het turbowiel
zit op een doorgaande as, die aan
de andere zijde een compressorwiel
bevat. De compressorkant zuigt
buitenlucht via het luchtfilter aan,
en blaast deze lucht onder druk in
de cilinders. Het zal duidelijk zijn
dat naarmate er meer brandstof in
de cilinders terechtkomt, er meer
vermogen uitgehaald kan worden.
Een conventionele motor zonder
turbo „inhaleert" circa 80 procent
van de theoretische cilinderinhoud
aan brandstof. Bij een turbo wordt
deze hoeveelheid circa 150 procent!
Een duidelijke winst aan vermogen
zal dus het gevolg zijn.
Met de turbo zijn tevens heel wat
nieuwe constructies gelanceerd. Zo
maakt de Honda CX500 Turbo ge
bruik van elektronische benzine
injectie en deed bij Yamaha de
boordcomputer zijn intrede. Uit de
racerij werden moderne ontwikke
lingen als anti-duik voorvorken en
monoshock achtervering overgeno
men. Honda, Yamaha, Suzuki en
Kawasaki brengen alle een turbo
op de markt of zullen dit binnen
kort doen. In Europa is Moto Mori-
ni het verst gevorderd met de tur
bo-ontwikkeling. Anti-duikvorken
hebben als voordeel dat een motor
fiets bij het afremmen niet te ver
voorover duikt. De motorfiets blijft
vlakker, hetgeen gunstig is voor de
stuureigenschappen. Bijkomend
voordeel is dat men 's avonds een
betere verlichting heeft en niet een
lichtbundel die bij het afremmen
slechts enkele meters voor het
voorwiel schijnt.
De monoshock veersystemen, die
bij de diverse fabrikanten allerlei
fraaie namen hebben gekregen,
vyerken alle met een centraal veer-
element, dat door middel van hef
bomen aan de achtervork verbon
den is. Dank zij dit hefboomsys
teem heeft de achterwielvering een
meer progressief karakter gekre
gen, waardoor de vering aan het
begin van de slag erg soepel kan
zijn en aan het eind van de slag
toch voldoende stug is om door
slaan van de vering te voorkomen.
Gegoten wielen en tubeless-banden
zijn allang niet meer nieuw in de
motorwereld. Wel nieuw is de ont
wikkeling en toepassing van ge-
Ventileerde remschijven, overigens
Ook een ontwikkeling die uit de au
towereld stamt. Met name Honda is
op dit gebied erg actief. De Honda
CBX550 heeft zelfs een heel aparte
voorrem: de schijf is volledig inge
kapseld, zodat er geen vuil en, het
belangrijkste, geen regen op de
schijf kan komen.
De trend bij de fietsen is om ze een
betere aërodynamische vorm te ge
ven, zodat ze nog net iets beter
door de wind snijden. Daarbij
wordt niet alleen gekeken naar het
frame, maar ook naar onderdelen
en toebehoren. De Japanse fabri
kant Shimano brengt een hele col
lectie aërodynamische onderdelen
op de markt en een aangepaste
fietspomp wordt door Karasawa ge
toond.
Wie hieruit zou willen concluderen
dat het dus weer de Japanners zijn
die voorop lopen, trekt de verkeer
de conclusie, want onze eigen Bata-
vus toont een racefiets gebaseerd
op de fiets waarmee Gerard Schip
per deelnam aan de kampioen
schappen in Brno en Gazelle
brengt eveneens een aërodynami
sche fiets maar dan in een heel wat
beter betaalbare prijsklasse. De
fiets van Motobécane, volgens het
zelfde principe, komt trouwens ook
stukken goedkoper uit.
Ook aan het gewicht van de fietsen
wordt meer aandacht besteed. Gita-
ne komt zelfs met een geheel uit
plastic vervaardigde fiets en het
hoeft geen betoog dat dit geen weg-
werpplastic is. Veel onderdelen van
fietsen werden al geruime tijd van
plastic gemaakt om gewicht te be
sparen, zoals spatborden bijvoor
beeld. Er kleefde het nadeel aan
dat ze meestal niet stijf genoeg wa
ren. Dat is nu verbeterd door er
een aluminium strip in aan te bren
gen. Een heel gunstige trend mo
gen we het brengén van meer
roestvrije onderdelen zeker wel
noemen. Die valt te bespeuren bij
de Shogun Inox van Unikap.
Uitzonderlijke modellen zijn de lig
fiets van Batavus en de Rodeo van
Motobécane, een speelfiets met drie
wielen en een rem. Op accessoire-
gebied eveneens nuttige en speelse
zaken. Nuttig is zeer zeker de Tsu-
bakiketting die door een speciale
behandeling nauwelijks meer kan
rekken. Speels de stuurpen van
Shimano met ingebouwde elektro
nische snelheids- en tijdmeter. Een
mooi nieuwtje is een systeem om de
dynamo vanaf het stuur te bedie
nen (Bridgestone). Ook nieuwe re
genkleding trekt de aandacht.
in technisch opzicht ware juweeltjes.
