Zakenman zonder plankenkoorts
Eerste zeilplankbeurs
Windsurf '82 vanaf
morgen in Leiden
Surfen
toen en nu
WERELDKAMPIOEN WINDSURFEN STEPHAN VAN DEN BERG (19)
Topsurfers
verenigd iifc
stichting
Eindelijk t
eendroogpa°
dat ademt
LEIDEN Morgen begint in de Groenoordhallen in Leiden
de eerste specifiek op windsurfen gerichte tentoonstelling
„Windsurf '82". Tot en met zondag 21 februari krijgt het pu
bliek de gelegenheid inzicht te verkrijgen in alles wat er in
de snel groeiende windsurfsport mogelijk is. Naast een plan-
kenbeurs zijn er een surfmodeshow en een surf-art expositie
en kan men in een speciaal opgezette bioscoop genieten van
de zeer spectaculaire films over de nu al legendarische sur-
facrobaat Robby Naish. Eregast gedurende de vijf beursda-
gen is onze Nederlandse wereldkampioen Stephan van den
Berg, die samen met de surffamilie Van der Starre demon
straties free-style zal geven met de hulp van windkanonnen.
Het publiek kan tussendoor op simulators een proef wind-
surfles volgen. Duidelijk zal in elk geval worden dat de sur
fer anno 1982 meer plezier wil. De trend verschuift zich
daarom ook van de orthodoxe vaarplank naar een model
waarmee men allerlei trucs kan uithalen.
„Windsurf '82" wordt morgenochtend om half elf officieel
geopend door de burgemeester van Leiden, mr. C.H. Goe-
koop. De beurs is voor het publiek morgen pas vanaf 12.00
uur (tot 22.00 uur) toegankelijk, waarbij volwassenen vijf
gulden moeten betalen en kinderen de helft. Donderdag,
vrijdag en zaterdag kan men terecht tussen 10.00 en 22.00
uur. Zondag wordt de zeilplankbeurs om 17.00 uur besloten.
SPORT LEIDSE COURANT DINSDAG 16 FEBRUARI 1982 PAGINA
Het is maar goed dat de Beach Boys
hun vocale tijdperk startten toen
het surfen zónder zeil nog de span
nendste strandrage was. Het meer
stemmig bezingen van goudbruine
atleten die staand op een plank de
metershoge golfen van Hawaii,
Miami en Californië de kop in
drukten, leverde een geweldige
platenverkoop óp. In deze tijd,
waarin het surfboard is uitgebreid
met een zeil en niet alleen de gol
ven maar ook diverse winden voor
de voortstuwing moeten zorgen,
zou het aloude „Surfing USA ver
vangen moeten worden door zoiets
als „Ik zeil plank op de Doggers-
bank".
Geen muziekproducer zou die uit
daging aandurven. De watersporter
gelukkig wel. Windsurfen is een
kwestie van durven, aldus Koen
Verhoef in zijn televisie-instructie
lessen, waarbij de de commentator
zijn eigen lichaam overigens even
droog hield als zijn stemgeluid.
Maar nat worden hoort bij deze
watersport, ervaring of geen erva
ring. Dat merkt ook de windsurfer
die zich na de noodzakelijke zoet-
waterlessen bij liefst windkracht
twee, voor het eerst op de Noordzee
begeeft. Hij zal zich opnieuw een
beginner wanen, een broekje in de
branding. Heeft hij echter ook deze
doop overleefd, dan breekt voor
hem een gouden tijd aan. Het acro
batische free-styling komt op de
zoute golven pas tot zijn recht met
als abslotuut hoogtepunt de salto,
die zelfs door het wonderkind van
Hawaii, Robby Naish, nog steeds
niet helemaal kan worden uitge
voerd.
Ontwikkeling
De ontwikkeling van het windsur
fen is enorm. Elf jaar geleden
meende men in Nederland nog dat
windsurfen een term van de
KNMI-mensen uit De Bilt was. In
1971 zag ene Martin Spanjer in een
bedrijfsblad een nogal vierkant
prototype windsurfplank. Het idee
was van Jim Drake, diens vriend
Hoy Ie Schweitzer bleek de bouwer.
Spanjer liet in januari 1982 de eer
ste twee planken naar ons land ko
men. Precies tien jaar later is men
ih Nederland de tel al volkomen
kwijt geraakt. Zelf pompstations
verkopen planken. Dat het om
meer dan 100.000 zeilplanken gaat
is zeker. Statistisch onderzoek,
Waarin met officiële verkoopcijfers
eh normale import werd gewerkt,
leverde zeer onzuivere cijfers op.
Veel verkopers halen hun planken
zelf uit het buitenland. Afgekeurde
planken met te weinig schuim kun
nen zwart nog goed worden ver
kocht als snelle planken. Boven
dien is er nog de vage groep zelf
bouwers.
Het enorme aantal planken is niet
per se recht evenredig aan het aan
tal windsurfers. Tegenover mensen
die samen één plank hebben, staan
zij die meer dan één surfboard be
zitten. Hetzij om aan verschillende
disciplines mee te kunnen doen,
hetzij omdat geen weerstand kan
worden geboden aan de reclames,
waarin fabrikanten steeds maar
weer mooiere en „betere" planken
aanprijzen. De goedkoopste (zelf-
bouw)plank inclusief tuigage kost
rond de 600 gulden. Voor de duur
ste board zónder tuigage betaalt
men tegenwoordig al 6000 gulden.
Daar komt voor topsurfers dan nog
bij de op hun persoon afgestemde
aanpassingen.
De ontwikkeling van de plank is
dit jaar toch groter dan vorig sei
zoen nog werd aangenomen. De
verguisde rondbodem wordt nog
immer goed verkocht. Het onder
schip van een plank zal vele vor
men krijgen: rond en half rond,
met of zonder v-profiel, maar kun
stig hydrodynamisch gelijnd voor
de waterafvloeiing. De mast wordt
tot 50 cm langer dan nu en er ko
men extra jumpmasten. De giek
wordt 30 korter. De hoek van het
onderlijk wordt hoger. Het zeil zal
steeds meer een surfzeil worden.
Het lateraal punt komt verder naar
achteren, maar er wordt ook getest
met a-symmetrische zwaarden. Ge
wichtsverplaatsing over de volle
lengte en breedte van de plank, zal
het zeilen met het tuig verdringen.
Het zijschip wordt belangrijker, de
vinnen minder. Drie skegjes zla
meer dan genoeg blijken. Er zullen
masten komen half aluminium,
half versterkt epoxy. Voor de
springtechnieken komt er een su-
perkorte mast. Het golvenrijden zal
het springen overtreffen. Een groot
zeil, 8 misschien wel 10 m2, zal het
modebeeld mede gaan bepalen.
JumperPaul Jans
krijgt profcontrac
HA/«
kü (Al
medai
WEESP Importeur Rob E|J
brink van F-2 (Fun en Funct j^aar
heeft meegedeeld dat zijn fii is je
de Zandvoorter Paul Jar |e was
heeft gecontracteerd voor
deelnemen aan diverse intei[>TC z<
tionale jumpwedstrijden. Jan thridg-
wordt algemeen beschouwd m^er
de beste springer van Nederh*ak .u
wat hij onder andere op 8se ^}l
Noordzee bewees met spron 3
van 5 a zes meter. Jansen ma
zijn seizoenstart in de Pan D(
Cup.
In tegenstelling tot Stephan
den Berg, zal Paul Jansen g
waarde hechten aan een 1
teurstatus. Jumpwedstrijden 1
nen namelijk erg hoge geldp
zen. Wilbrink liet ook al do
schemeren dat F-2 plannen hf
dit jaar in Nederland een s<
jumpwedstrijden te organise 5RE1
waarin de deelnemers geld k tijde
nen verdienen. ipioe
{ij*1
F-2 wil dit seizoen in Nederland
profcircuit voor jumpers (spring
organiseren.
man
gen wacht Stephan van den Berg
een druk surfprogramma. Morgen
opent hij de vijf dagen durende
tentoonstelling Winsurf '82 in de
Leidse Groenoordhallen. Met de
bekende surffamilie Van der Starre
zal de wereldkampioen daar regel
matig free style-demonstraties ge
ven met behulp van windkanon
nen. Half maart is hij met een
stand op de HISWA en direct na
die grote watersporttentoonstelling
gaat Stephan van den Berg op reis.
Zijn zaken zijn dan zo op orde, dat
hij ze met een gerust hart aan an
deren denkt over te kunnen laten.
„Op 25 maart doe ik mee aan wed
strijden op Hawaii, daarna vervol
gen Guadaloupe en Noord-Afrika.
Het gaat hier nog niet om grote
kampioenschappen, maar ik kan
daarin wel wat conditie opdeon. En
dat reizen vind ik wel leuk", aldus
Van den Berg.
De wereldkampioen wordt goed
begeleid zodat hij zich helemaal
kan concentreren op het wedstrijd-
gebeuren.
Filmplannen
Lange-aftandsraces, Olympische
direhoeksregatta's, free-styling,
Stephan van dén Berg beheerst ze
allemaal. Zelfs temidden van hy
perspecialisten die op snelheidsre
cords mikken slaat de all-rounder
een prima figuur. Het recent geves
tigde wereldrecord van Jaap van
der Rest staat op 46,5 km/u; Ste
phan kwam op hetzelfde Veerse
meer tot een vijfde plaats met 42,4
km/u. Het is dan ook niet verwon
derlijk dat de meervoudige kam
pioen benaderd is voor een hoofd
rol in een filmdocumentaire.
Stephan van den Berg: „Dat zou
dan dit jaar moeten gebeuren en
gaan over het leven van een wed
strijdsurfer. Ik wil niet acteren, ge
woon mezelf zijn. De wedstrijden
zullen echte wedstrijden zijn, want
apart voor de film nóg eens op de
plank gaan zou me te veel tijd kos
ten, zou ook niet levensecht zijn.
Veel mensen onderschatten het
wedstrijdgebeuren. Daar zit meer
aan vast dan alleen maar surfen.
Vaak worden 's avonds in een soort
rechtszaal beslissingen en protesten
aangevochten en behandeld. Dan
moet je je talen goed beheersen".
„De bedoeling van deze filmdocu
mentaire is ook aparte, speciale
shots te maken. Anders heeft deze
ook geen zin. Opnamen van onze
woonboot tot en met de wedstrijd
en de al dan niet goede afloop. Zo'n
film zou dan niet alleen als surf-
film moeten gelden, maar tevens
een stuk Holland-promotie kunnen
betekenen".
Toekomst
Stephan van den Berg is negentien
maar noemt zich zelf liever „bijna
twintig", alsof hij er zelf ook moei
te mee heeft, dat hij als tiener al zo
veel heeft gepresteerd en meege
maakt. En voor de levensdeur van
de surfkampioen staat een toe
komst met zo mogelijk nóg rijkere
beloften al ongeduldig zijn opwach
ting te maken. Waar moet dat naar
toe?
„Mijn grote voorbeeld is Peter
Post", merkt Stephan van den Berg
verrassend op. „Die man heeft in
de wielersport alles bereikt en toen
hij zelf niet meer fietste is hij er
toch in geslaagd een belangrijke rol
te blijven vervullen in die wereld.
Dat spreekt me enorm aan. Als ik
niet meer op het hoogste niveau
zou meesurfen, zou ik toch wel bij
mijn sport betrokken willen blij
ven. Via de handel doe ik dat al,
maar ik zou later bijvoorbeeld ook
surftalenten kunnen gaan begelei
den".
De ambitie om na het loslaten van
de wedstrijdgiek direct het grote
roer van het totale watersportge-
beuren in handen te nemen, bezit
Stephan van den Berg op deze jon
ge leeftijd natuurlijk nog niet. Voor
de windsurfsport, die over een
enorme groei niet te klagen heeft,
is het vooruitzicht later van Step-
hans kennis en ervaring gebruik te
kunnen maken bepaald, een pretti
ge. Want juist sporten die zo'n su
persnelle groei doormaken met
als waarschuwende voorbeelden
tennis en badminton krijgen met
een terugslag te kampen omdat het
kader niet de tijd kreeg mee te
klimmen.
HERMAN JANSEN
HOORN Wie met alle win
den meewaait verdient zelden
het respect van zijn mede
mens, maar het even sportieve
als speelse gemak waarmee
windsurfer Stephan van den
Berg zich over de hele wereld
weet aan te passen aan alle
mogelijke wedstrijdomstan
digheden, heeft de internatio
nale concurrentie met diep
ontzag vervuld. Douw wille
keurig welk merk competitie
plank onder de voeten van
Van den Berg, zet de pas 19-
jarige jongeman op kalm zoet
water of op hoog golvend zee
nat, omring hem met de
wereldtop, het resultaat is al
tijd hetzelfde: hij wordt eerste.
Dat bewees hij vorig jaar op
souvereine wijze met drie
wereldtitels in verschillende
merkenklassen (Mistral, Du-
four en Windglider) en met
het eveneens behaalde
wereldkampioenschap in de
open klasse. Die laatste, be
langrijkste titel, die Stephan
van den Berg in Florida in de
wacht sleepte met een Torna
do, bezorgde hem eindelijk in
eigen land algehele bekend
heid. En Nederland was trots
op hem, tenminste dat zei
Mies in haar tv-praatprogram-
ma, waarin zij Stephan van de
Berg daags na zijn succes aan
den volke toonde. Nu ander
halve maand later, leren we
in Hoorn de wereldkampioen
van een andere kant kennen:
de zakenman zonder planken
koorts.
In zijn geboorteplaats aan het IJs-
selmeer, waar Stephan van den
Berg zijn thuisleven nog immer
doorbrengt op een woonboot, open
de hij op zijn 18e verjaardag Step-
han's Surfshop. Nog geen twee jaar
later staat hij met medefirmanten
Bart Niesink en Simon Paagman
aan het hoofd van Red Sun te
Heemstede, dat in de Beneluxlan-
den en West-Duitsland een eigen
merk op de markt brengt. Voor de
verspreiding van deze vrijetijdskle-
ding en kleding voor de windsurf
en skisport zijn inmiddels verkoop
punten opgericht in Amerika, Ca
nada, Frankrijk en Groot-Brittan-
nië.
Door Red Sun heeft Stephan van
den Berg nog maar weinig tijd over
voor zijn eigen winkel, waar zijn
moeder en twee broers doorgaans
de zaken behartigen. „En ik heb
ook al lang niets meer aan sport
kunnen doen", verzucht de wereld
kampioen. „Mijn conditie is terug-
Stephan van den Berg in actie voor de kust van Hoorn, toen hij Nederlands kampioen werd in de „Olympische"
Windaliderklasse.
Windgliderklasse.
gelopen en mijn beenspieren zijn te
kort geworden. Ik ga snel weer een
schematisch trainingsprogramma
opstellen. Als windsurfer moet je je
lichaam soepel houden. Dat kan
erg goed door atletiek en squash".
Stephan van den Berg is nog jong
genoeg om een lichte fysieke terug
val in recordtijd te corrigeren.
Over de soepelheid van zijn geest
hoeft de Hoornse surfer/zakenman
zich helemaal geen zorgen te ma
ken. Dat ondervonden enkele van
zijn vroegere sponsors die hem hun
merkkleding lieten dragen. Van
den Berg: „Als je goed surft, komen
ze vanzelf met spullen op je af.
Maar dan promoot je voor die men
sen. Dus ben ik al vrij snel voor
mezelf gaan werken en draag en
promoot ik nu eigen spullen. Ook
al ben ik sportman, de onvermijde
lijke commercialisering in deze
sport is op deze manier in mijn
voordeel. Iets ontwerpen en opbou
wen vind ik het leukste van dat za
kenleven. Mijn compagnon Niesink
komt uit de skiwereld en weet veel
van surfen af, ik weet erg veel van
de surfsport en de heer Paagman is
financieel manager. Samen durf
den we het aan ons op twee soorten
sportkleding te werpen. Niesink
ontwerpt de modieuze kant van bij
voorbeeld een wet-suit, zo'n rubber
pak, en ik bekijk de pratische kant,
verbeter op de viatale punten de
bewegingsvrijheid en zo'
„Verder komen we nu met een
zelfbouwpakket jumpboard. Deze
„Hawk" weegt 15 kilo en de bouw
delen zijn van hout en niet zoals de
huidige zelfbouwplanken van plas
tic. Bij miszagen heeft hout het
voordeel dat je losse stukken kunt
bijkopen.
Amateurstatus
Stephan van den Berg wil aan zijn
reeks triomfen dolgraag nog een
Olympische titel toevoegen. Dat
kan als in 1984 te Los Angeles
windsurfen inderdaad zoals beloofd
op het programma staat. Al dan
niet in de nog betwiste Windglider
klasse. De'vader van het windsur
fer, Hoyle Schweitzer, noemt de
Windglider om persoonlijk zake
lijke redenen een slechte plank
hoewel hij als eerste een licensie
gaf aan dat Ostermann-produkt.
Naast een goede vorm („Ik merk
wel of ik nog voorin z^t of beter
kan stoppen") is ook een voorwaar
de dat Van den Berg dan nog
steeds de amateurstatus bezit. Geld
dat nu via regatta-zeges, demon
straties en sponsors ruimschoots de
beurs van Stephan zou kunnen
vullen, verdwijnt nu op de reke
ning van een stichting die Neder
landse topsurfers begeleidt.
„Ik mag ook geen Stephan van den
Berg-plank uitbrengen", vertelt hij.
Toch zal er over enige tijd een Van
den Berg-funboard voor recreanten
worden gemaakt, door.... vader
Van de Berg. Dat mag natuurlijk
wel en diens ervaring uit de afwer
king en reparatie van de grote
(polyester)jachtbouw moet borg
staan voor een goed produkt.
Stephan van den Berg vervolgt;
„Er zijn veel merken, goede en
slechte, en elk merk heeft weer
goede en minder goede planken.
„Nederland Is een prima surfland, omdat het er altijd waait", meent Van den Berg.
Programma
„Ik richt me dit jaar vooral op de
open klasse en op de Olympische
Windgliderklasse. Daarnaast ko
men de overige klassen voor het
Europees- en wereldkampioen
schappen. In de open klasse kom je
geen echt slechte windsurfers meer
tegen, zoals in de merkenklassen
waaraan elek vakantieganger kan
deelnemen. In verband met de se
lectie voor de Spelen kom je bij
Windglider ook de echte top te
gen".
Naast zijn zakelijke beslommerin-
DEN HAAG Stephan van
Berg, de families Van der
Tellier en nog enkele
surfers hebben onlangs
gen definitief ondergebracht in
stichting. De surfers willen
sport promoten. Een
een technische coach (o.a.
Paagman en Stephans vader
van den Berg) zullen de
ding coördineren van de
de topsurfers. Alle surfers
stichting zijn betrokken
wedstrijden van de open klasse
komen op het nieuwste
van Alpha. Deze Alpha
nal Regatta, een rondbodem
een lengte van 3.90 meter en
een uitzonderlijk groot acceler,
vermogen, moet de strijd aanl^.
o
DEN HAAG De windsur
blijft graag warm en droog. De
nu toe bestaande pakken kenr
naast voordelen ook nadelen. I
zogeheten wet-suit, natte pak,
lastig strak om het lichaam en 1
water toe dat als een dun laa
tussen lichaam en rubber pak t
verwarmende functie krijgt H
normale dry-suit, droge pak, he
de voordelen van meer bewegin;
vrijheid en extra warmte doord
men er gewoon warme kleding oi
der kan blijven dragen. Een nade
is echter dat men de door de sUlri
finspanningen verkregen trans|l
ratiedruppeltjes niet kwijt kan. Hlv
gevolg: het wordt een broeiet e
pak. a
Maar de Haagse firma V.d. Stigcb 3
testte in Engeland het allerlaats M
type, een droogpak dat kan ad c
men. Veertien dagen geledi I'
bracht de tevreden firmant de ee n
ste exemplaren naar Nederlan e
Dit Sailorsurf droogpak is zoals g
bruikelijk volkomen waterdicl i
maar heeft als bijzonderheid dat
werking van het gebruikte mar
riaal Goretex berust op een „men
braan" gevat, tussen twee nyM
Weefsels. De poriën van dat mer
braam laten de waterdampdruppf
gemakkelijk naar buiten, maar zf
honderd keer te klein voor i
kleinste waterdruppel die bm
wil dringen. De surftop drie
Mistral traint reeds met dit f
waardoor hun trainingsopb
niet door de winter hoeft te wdj
den onderbroken. Voor het niet gi
ringe bedrag van 698 gulden kun
nen surfers, vissers, en zeilers vod
taan warm en zowel van binnen
van buiten droog blijven in de wij]
Bij recreatieplanken zie je vaak al
lerlei tierelantijntjes, overdreven
dingetjes waar je niets aan hebt. In
wedstrijden wordt altijd maar één
type toegelaten, behalve in de open
klasse, het echte kampioenschap
aan het einde van het jaar. Ik vind
dat je langs de hele Middellandse-
Zeekust goed kunt surfen, maar
ook bijvoorbeeld in het Gardameer,
hoewie het daar te druk is. Het
voordeel van Nederland is echter
dat het er altijd waait. Ons land is
derhalve een prima surfland".
Dit droogpak van
riaal heeft een
tussen twee nylon weefsels,
riën van dat membraan laten
dampdruppels wel naar
maar zijn honderd keer te
voor de kleinste waterdruppel
binnen wil dringen.
