BEHANG
r
Alleenstaanden
achtergesteld, maar
eenzame zielepoten
gee
DE LAATSTE
RESTANTEN
TEGEN
SPOTPRIJZEN
de 3eenen
kerk
wereld
Scherp protest van bisschoppen tegen
schending mensenrechten Zuid-Afrika
Wij hebben nog
Goed
kope
Leningen;
Gesprek met Gardeniersf
levert geen extra banen
in gezondheidszorg op
Hulp kerk Tsjaad
op gang gekomen
Ongenoegen kleine Britse kerken
over betrekkingen met Vaticaan
Korte metten
stel dat er geen krant was
GEMEENTELIJKE KREDIETBANK
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 3 FEBRUARI 1982 PAGINA'
Ondanks nog voortdurende
gevechten in het noorden en
oosten van Tsjaad is het
hulpprogramma van de ka
tholieke kerk voor de nood
lijdende bevolking op gang
gekomen. Volgens mgr.
Charles Vandame, de pasbe
noemde aartsbisschop van de
hoofdstad Ndjemena, is het
meerendeel van de missiona
rissen, die vorig jaar werden
geëvacueerd uit de zwaar
omstreden hoofdstad daarin
weer teruggekeerd.
lingen leiden twintig Europe
se en Afrikaanse priesters,
alsmede twintig vrouwelijke
religieuzen de bouw van
noodkwartieren voor tien
duizend vluchtelingengezin
nen, die uit het buurland Ka
meroen en het zuiden van
Tsjaad in de tijdens de bur
geroorlog verwoeste stad te
rugkeren.
De kerk heeft op haar vroe
gere terrein zes sociale centra
en klinieken, alsmede drie
volksscholen heropend. Vol
gens mgr. Vandame heeft de
katholieke kerk tijdens de
duur van de oorlog het on-
derwijs gaande gehouden in
tegenstelling tot de staats
scholen, die moesten worden
gesloten, omdat de leerkrach
ten niet meer konden wor
den uitbetaald.
De Duitse missiecentrale
„Missio" in Aken heeft
250.000 gulden toegezegd
voor de herbouw van de to
taal vernielde kerkelijke in
stellingen, de aankoop van
transportmiddelen en het le
vensonderhoud van het ker
kelijk personeel. De kathe
draal, die wekenlang in de
vuurlinie lag, zal niet worden
herbouwd.
De vierendertig katholieke
bisschoppen van Zuidelijk-A-
frika hebben na afloop van
hun jaarvergadering dit
weekeinde in Pretoria ten
scherpste geprotesteerd tegen
de wijze waarop in Zuid-A
frika mensen worden gevan
gen gehouden, zonder ge
rechtelijk vonnis, de zoge
naamde „detention without
trial".
De bisschoppen, afkomstig
uit Zuid-Afrika, Zuidwestaf-
rika (Namibië), Swaziland,
Botswana, Lesotho, Zimbab
we en Mozambique, ver
klaarden zich solidair met
een steuncomité van ouders
van politieke gevangenen,
dat vorige week een actie is
begonnen ten gunste van en
kele honderden mensen in
Zuidafrikaanse gevangenis
sen. Een scherp protest te
kenden de bisschoppen ook
aan tegen het optreden van
de Zuidafrikaanse politie te
gen de bewoners van krot
tenwijken in Kaapstad.
In hun verklaring zeggen de
vierendertig bisschoppen, dat
het gevangen houden zonder
proces in het Zuidafrikaanse
Ï)olitieke en maatschappelijke
even al tot de normale gang
van zaken behoort en dat het
op een zeer ingrijpende ma
nier inbreuk maakt op de
geldende wetgeving. De
maatregel wordt vooral toe
gepast bij de bestrijding van
het terrorisme. Verdachte
personen kunnen voor onbe
paalde tijd en zonder welk
contact met de buitenwereld
ook, worden vastgehouden.
In Johannesburg heeft Joa
chim Guhrt, secretaris van
de Reformierte Bund (her
vormde bond) uit West-
Duitsland tijdens een person-
ferentie gezegd, dat deze
bond de contacten met de
blanke Nederduits-Gerefor-
meerde Kerk in Zuid-Afrika
zal verbreken, als deze kerk
haar steun aan het apar
theidssysteem niet opgeeft.
Guhrt heeft de leiding van
een delegatie van vier man,
die in de afgelopen veertien
dagen vele gesprekken in
Zuid-Afrika heeft gevoerd.
Guhrt zei, dat hun indruk
ken van het land „ontstel
lend" waren.
Drie maanden geleden ver
brak de federatie van protes
tantse kerken in Zwitserland
de betrekkingen met de blan
ke kerk in Zuid-Afrika. De
Wereldraad van Kerken
beëindigde in september de
relaties met drie Westeurope-
se banken wegens de steun
die deze banken aan het
apartheidssysteem in Zuid-A
frika gaven.
De Britse bond van zoge
naamde vrije (niet-staatsge-
bonden) kerken, waartoe
dertien kerkgenootschappen
met in totaal ruim vier mil
joen leden behoren, wil door
de regering worden ingelicht
over de opwaardering van de
diplomatieke betrekkingen
tussen Groot-Brittannië en
het Vaticaan.
De kleine kerken zijn gepi
keerd over het feit, dat zij
niet, maar de anglicaanse
(staats)kerk wel is gehoord
over de benoeming van de
apostolische gedelegeerde in
Groot-Brittannië, mgr. Bruno
Heim, tot pauselijk nuntius in
Londen. Bovendien vinden
de kerken het onredelijk, dat
de rooms-katholieken via de
nuntius wel directe toegang
hebben tot de Engelse rege
ring, terwijl aan de vrije ker
ken, die samen evenveel le
den tellen, dit recht wordt
onthouden. Een van de ker
ken heeft zijn leden opgeroe
pen premier Thatcher te be
stoken met brieven waarin
wordt gevraagd de opwaar
dering van de diplomatieke
betrekkingen met het Vati
caan niet door de koningin te
laten bevestigen.
Militante protestanten zijn
evenmin ingenomen met de
komst van de paus naar En
geland in mei. Enkele protes
tantse organisaties zullen zich
zaterdag 29 mei verzamelen
op Trafalgar Square om te
gen het bezoek te proteste
ren. De paus komt dan in
Londen aan na een gesprek
met anglicaanse kerkleiders
in Canterbury. De Evangeli
sche Alliantie heeft haar
sympathisanten opgeroepen
niet mee te doen aan de te-
gendemonstraties. Ondanks
fundamentele verschillen
tussen de evangelische opvat
ting van de bijbelse waarheid
en de rooms-katholieke leer
dient de paus met de nodige
egards te worden ontvangen,
aldus een woordvoerder van
de Evangelische Alliantie.
Het breed moderamen van
de generale synode van de
Nederlandse hervormde kerk
heeft ds. E. R. Jonker uit Le-
mele (Ov.) benoemd tot se
cretaris van de hervormde
Raad voor de Katechese, als
opvolger van dr. G. D. J.
Dingemans, die kerkelijk
hoogleraar aan de rijksuni
versiteit van Groningen is
geworden. Ds. Jonker (35)
was onder meer docent dog
matiek aan de katecheteno-
pleiding in Groningen, lid
van de landelijke stuurgroep
van de katechetenopleiding
en (sinds 1978) predikant van
de hervormde gemeente Le-
mele.
De ceremoniemeester van
de paus, mgr. Virgilio Noe,
die bij plechtigheden en op
reis, altijd naast de paus is te
zien, is door paus Johannes
Paulus II benoemd tot secre
taris van de congregatie voor
de Sacramenten en de God
delijke Eredienst en tevens
tot titulair-aartsbisschop. Ge
noemde congregatie heeft nu
twee secretarissen. Aartsbis
schop Noe zal verantwoorde
lijk zijn voor de afdeling
„eredienst" en aartsbisschop
Luigi Dadaglio voor de afde
ling „discipline van de sacra
menten".
In Kupang op het eiland
Timor (Indonesië) zal in juli
een nieuwe katholieke uni
versiteit worden geopend.
Deze „Universiteit van
Widya Mandira" zal ressorte
ren onder het Indonesische
ministerie van opvoeding en
cultuur.
De bekende Zwitserse theo
loog Hans Küng keert in fe
bruari weer naar de Bondsre
publiek terug, waar hij in
Tübingen een leerstoel heeft.
In het afgelopen jaar heeft
hij als gasthoogleraar gedo
ceerd in Chicago. Na zijn
verblijf in de Verenigde Sta
ten heeft hij voordrachten
gehouden in Japan en op
Formosa. Van Taipeh uit
doet Küng, voor hij naar Eu
ropa komt, nog Maleisië,
Thailand en India aan.
Paus Johannes Paulus II
heeft een exarchaat opgericht
voor de Chaldeeën, die in de
Verenigde Staten wonen. Tot
hoofd heeft hij de uit Irak af
komstige geestelijke Ibrahim
(44) benoemd, die de rang
heeft van apostolisch exarch.
Hij heeft de leiding over ze
ven parochies met ruim
tweeduizend gezinnen. Over
heel de Verenigde Staten le
ven tussen de twintig- en
dertigduizend christenen van
de Chaldese ritus. Voor het
meerendeel komen zij uit
Irak, anderen uit Libanon,
Syrië of Iran. Detroit is de
zetel geworden van het nieu
we exarchaat, waar de groot
ste Chaldese minderheid in
de VS leeft.
De commissie, die moet na
gaan of een herindeling van
de Nederlandse bisdommen
wenselijk en uitvoerbaar is,
heeft de staven van de dioce
sen een reeks vragen voorge
legd, waarop zij vóór een mei
antwoord hoopt te krijgen.
Binnen afzienbare tijd na het
verstrijken van die termijn
hoopt de commissie de bis
schoppenconferentie haar
rapport aan te bieden. De
commissie wortelt in besluit
nr. 13 van de Bijzondere Sy
node van de Nederlandse
Bisschoppen, in januari 1980
in Rome gehouden. Zij is in
gesteld in juni 1981 en bestaat
uit C. Grasveld ofm, voorzit
ter, namens de Bisschoppelij
ke Beheerscommissie, drs. B.
Weterman, namens het eco
nomencollege van de bisdom
men en mr. Th. Meeussen,
directeur van het secretariaat
van de r. k. kerkprovincie.
D766 wil spoedige ontkoppeling
lidmaatschap en omroepbladen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De fractie van D'66 in de Tweede Kamer vindt
dat CRM-minister Van der Louw nog dit jaar met een wetsvoor
stel moet komen, dat moet leiden tot een ontkoppeling van het
omroeplidmaatschap en het abonnement op een omroepblad.
Het D'66-Tweede Kamerlid Wil Wilbers overweegt vandaag een
uitspraak daarover van de Kamer te vragen, indien minister
Van der Louw geen toezeggingen wil doen. Een dergelijke motie
zal waarschijnlijk geen meerderheid in de Kamer halen, omdat
zowel CDA als PvdA en VVD - althans op dit moment - nog
niets voor die ontkoppeling voelen. Wilbers uitte gisteren tijdens
het debat in de Tweede Kamer over de CRM-begroting ongezou
ten kritiek op het volgens hem behoudende beleid van CRM op
het terrein van de media.
D'66 vindt ook dat de huidige zendtijdverdeling tussen A-, B- en
C-omroepen (5:3:1) steeds nadeliger is gaan werken voor de klei
ne C-omroepen, die slechts recht hebben op een vijfde van de A-
omfoepzendtijd. Wilbers vond dat de nieuwe verdeelsleutel 3:2:1
moet worden zodat de C-omroep eenderde van de maximale
zendtijd krijgt toegewezen. Ook de VVD-fractie en in mindere
mate de PvdA legden een groot aantal wensen op het gebied
van-de media op tafel. Volgens het socialistische Kamerlid Van-
Nieuwenhoven „smeken de gemeentebesturen om een beleid
voor de lokale omroepen". Desnoods moeten via experimenten
lokale zendmachtigingen worden uitgegeven, vindt de PvdA.
VVD-er Keja stelde tijdens het debat dat de CRM-bewindlieden
niet tijdig op de technologische ontwikkelingen hebben inge
speeld: „Het beleid is gewoon stil blijven staan". Ook op het ter
rein van de kabel-tv voert CRM volgens Keja een conservatief
beleid. Het verbod op de doorgifte van televisiebeelden van de
Russische satellietzender noemde Keja strijdig met de vorige ka
belnota, waarin alleen op Nederland gerichte programma's wer
den verboden.
Botermarkt 17-18, Leiden. Tel. 071-122473
Oude Langendijk 15, Delft Tel. 015-123458
DEN HAAG De tijd dat al
leenstaanden op de bovenste
'T is niet dat we
d'r geen raad mee
weten, maar we mogen ze aan u verstrekken.
En goedkoop. Want omdat we geen winst
hoeven te maken zijn we met minder rente tevreden.
Dus als u in Leiden, Rijnland ol in de Bollenstreek
woont, kom dan 'ns langs. Er ligt een uitvoerige
folder voor u klaar. U kunt 'r allicht uw
voordeel mee doen.
Stadhuis, postbus 160, 2300 AD Leiden.
Tel. 071 - 12 02 70
Haarlemmerstraat 111, Leiden, tel. 123867.
verdieping naast, de liftkoker
wonen of gezien worden als
eenzame zielepoten die nooit
aan een vaste partner komen,
zal spoedig geheel tot het ver
leden moeten behoren. Vol
gens de organisaties voor al
leenstaanden is er sprake van
een keerpunt in de bevol
kingsopbouw van de Neder
landse samenleving. Het land
telt momenteel 4,7 miljoen on-
gehuwden, onder wie 1,4 mil
joen alleenstaanden, maar vol
gens berekeningen van Volks
huisvesting, zal over een jaar
of tien al tweederde van de
Nederlandse bevolking niet in
gezinsverband leven.
Veel alleenstaanden voelen
zich op het gebied van huis
vesting, op.juridisch, sociaal en
economisch terrein zwaar ach
tergesteld ten opzichte van ge
zinnen. Met hun groei in aan
tal lijken die onlustgevoelens
evenredig toe te nemen. Ten
einde de krachten te bunde
len, discriminatie tegenover
alleenstaanden weg te nemen
en als instrument om de over
heid tot beleidsveranderingen
aan te sporen, hebben de ver
schillende organisaties voor al
leenstaanden daarom hun
Platform ingesteld. Dit Plat
form, vorig jaar september aan
de gang gegaan met een subsi
die van CRM, heeft gisteren in
Den Haag zijn beleidsplan
overhandigd aan mevrouw G.
Cornelissen (CDA), voorzitter
van de vaste Kamercommissie
voor CRM.
In dit beleidsplan stelt Plat
form dat de overheid wat de
positie van alleenstaanden be
treft achter de feiten aanholt,
de problematiek op de lange
baan schuift en te weinig oog
heeft voor de noodzakelijke
verandering van mentaliteit in
de omgeving van de alleen
staande. Kortom, de overheid
stelt zich te afwachtend op en
bekijkt de alleenstaande nog
steeds te veel als een eenzaam
men's die hulp behoeft.
Platform verwacht zeer con
crete beleidsveranderingen.
Voor de alleenstaande moet
meer mogelijk zijn naast de
betrekking het huishouden te
bestieren. Het moet meer mo
gelijk worden deeltijdarbeid te
verrichten en er moet een
meer bevredigende oplossing
komen voor alimentatie-in
ning en de begrenzing daar
van. Aandacht voor de mate
riële belangen van de alleen
staande staat voorop. Hulp op
het immateriële terrein vlakl
Platform zeker niet uit, als dat
maar kan gebeuren door „zelf
standigheid stimulerende zelf
hulpgroepen". De organisatie
vindt ook meer voorlichting
over de alleenstaande, bijvoor
beeld op de scholen, hard no
dig. Als het aan Platform ligt.
wordt de hele wetgeving voor
taan niet meer bekeken vanuit
het oogpunt van het gezin,
maar van het individu.
In het voorontwerp» wet gelij
ke behandeling, krijgen men
sen met gezinsverantwoorde
lijkheid bepaalde voorrechten
die alleenstaanden niet heb
ben, zoals buitengewoon verlof
bij het overlijden van een ge
zinslid, zo stelt de vereniging.
En een heel concreet voor
beeld: bij woningtoewijzing
wordt voorrang gegeven aan
gehuwden. Niet voor niets i
94 procent van de woningzof
kenden (en dat zijn er hei
wat) vrijgezel.
De vereniging rekent tot
alleenstaanden niet al"
mensen die alleen wonen.1
weduwen en weduwnaars, L.
scheidenen, alleenstaande oüJ
ders, andere niet gehuwden e
ook samenwonenden in woon
groepen, communes en derge
lijke, wordon ertoe gerekend.
Platform stelt dat alleenstaan
den net als anderen zelf hui
brood moeten verdienen, maa
daarnaast nog verschillend!
taken hebben waar ze alleej
voor opdraaien. Ze moetëi i
ook het huishouden doen, hui
contacten onderhouden, alleei
de huur opbrengen voor duur W
dere huizen met een huishou
den dat als alleenstaande mee
kost. Als alleenstaande ben j<
vrij en onafhankelijk, zo is dg
gangbare mening. Maar. jl
draagt evengoed als ieder ,anl
der verantwoordelijkheid vool
de mensen om hen heen. Vaalf
vervullen alleenstaanden
verschillende functies tegelijflj
in de samenleving.
Bij het in ontvangst nemer!
van dat beleidsplan benadrukf
te mevrouw Cornelissen dafe
Platform „hard aan de wgg,
gaat timmeren". „De overhéiq
moet een bepaalde gevoelig-^
heid voor alleenstaanden ont-r
wikkelen, zonder hen als gej
voelig te beschouwen. Plat{
form moet daar telkens weeij"
aandacht gaan vragen vooij
deze problematiek. Alleen-^
staanden vormen een groept
waar we niet meer om heen
kunnen, ook politiek niet", al-r
dus mevrouw Cornelissen.
UTRECHT Het gesprek tus
sen minister Gardeniers van
volksgezondheid en de vak
bonden in de gezondheidszorg
(ABVA/KABO, de Christelij
ke federatie van overheidsper
soneel CFO en „Het Beter
schap") heeft volgens de orga
nisaties gisteravond vrijwel
geen resultaat opgeleverd. Een
uitbreiding van het aantal ver
pleegkundigen in de zieken
huizen zit er dit jaar niet meer
Wel zal de minister bekijken
of het mogelijk is de zieken
huizen te verplichten van de
financiële ruimte die ze on
danks bezuinigingen krijgen,
meer te gebruiken voor de
verplegingsdienst en minder
voor bijvorbeeld de paramedi
sche en specialistische sector.
Maar voor 1982 zal dit niet
veel gevolgen hebben. De mi
nister zal laten onderzoeken
waardoor de afgelopen jaren
de voor de verplegingsdienst
bestemde tariefverhogingen in
de ziekenhuizen niet tot de be
oogde uitbreiding van het aan
tal verpleegkundigen hebben
geleid.
Ook heeft de minister beloofd
dat de voorjaarsnota van het
kabinet er niet toe zal leiden
dat het voor 1982 beloofde
aantal extra arbeidsplaatsen
nog verder zal dalen. Het aan
tal is namelijk teruggebracht
van negenduizend tot zesdui
zend, waarvan ruim driedui
zend in de verpleegdienst.
De minister heeft volgens AB-
VA/KABO-woord voerder
Muller niet kunnen garande
ren dat leerling-verpleegkun
digen die hun diploma halen
en die nu door verschillende
ziekenhuizen collectief moeten
worden ontslagen, aan het
werk kunnen blijven. Deson
danks is er grote behoefte aar
meer verpleegkundigen door-J
dat de gemiddelde verpleegj
duur korter wordt en de zorg
daardoor zwaarder. Daarbij)
komen nog ontwikkelingen als
de vergrijzing van de bevolj
king en de medisch-technische
vooruitgang.
Muller noemde het in dit ver-]
band dweilen met de kraai
open als „elke chirurg die etj
bij komt" wel emplooi vindt
terwijl verpleegkundigen
straat komen te staan. De AB-j
VA/KABO heeft er daaror
bij de minister nogmaals op
aangedrongen snel met
vestigingsbeleid voor artsen té
komen. Ook CFO-vertegen-1
woordiger Hulsenbosch zei dau
de verpleegkundige „kennelijk
wordt ingepakt". De CFC
maakt zich bezorgd dat h«
aantal leerlingen in de zwak-l
zinnigenzorg sterk is teruggè-j
lopen.
