KUNT NU STAATSLOTEN KOPEN.
Voordeel-
driedaagse!
plooirok
Sinds 1575 hebben studenten stevige
vinger in de gemene Leidse pap
tï
fPoithenette
rVV-Lisse wil Corso-
Kagen tentoonstellen
Leidse steun voor Indonesische universiteit
MÉÉR KANS IN DE STAATSLOTERIJ.
nu
4GIN„
T AD/REGIO
LEIDSE COURANT
DINSDAG 2 FEBRUARI 1982 PAGINA S
iSSE Een praalwagen in
pse tentoonstellen in het
ran «kkeinde na het bloemen-
,an rso op 24 aprU. Dat is een
lnen de wensen die VVV-
wenbrzitter H.J.C. van der
naar *oft heeft. Naast de gebrui-
.meeH'jke uitstalling op de boule-
overr van Noordwijk, wil hij
Hp R^e t'jdens datzelfde week-
"ide ook een extra attractie
Ken.
egeliri WV-Lisse is overigens
>treekuk bezig met het ont-
ploooien van nog meer initia
tieven. Zo is een promotiefol
der onlangs gemaakt, zal er
weer een Bloembollenmarkt
worden gehouden en zijn er
uitgebreide besprekingen
gaande om Lisse in het voor
jaar nog aantrekkelijker te
maken wat betreft de versie
ringen.
Vertrouwen in een gezond
VVV-1982-jaar. Dit maakte de
voorzitter kenbaar tijdens de
jaarvergadering van de WV-
Lisse. Dat gezond slaat vooral
op de financiële resultaten,
die door het slechte weer niet
overweldigend maar wel bo
ven verwachting waren. Van
der Kroft sprak met name de
berichten tegen als zou de
WV-Lisse een slecht jaar
achter de rug hebben. Welis
waar had men een tekort van
3.000 gulden op de begroting,
maar door logiesbemiddeling
kon 4.000 gulden aan het ver
mogen worden toegevoegd,
terwijl de tekorten uit de lo-
giesopbrengsten en de stijgen
de personeelslasten (6.000 gul
den) al waren verwerkt. Bo
vendien is er vorig jaar ook
voor 2.500 gulden geïnves
teerd in de ontwikkeling van
een Lisse-folder. Al met al
een gunstig resultaat, volgens
Van der Kroft.
LEIDEN De Leidse universiteit gaat
deelnemen aan een samenwerkingsver
band dat er al bestaat tussen de Land
bouwhogeschool te Wageningen en de
Universiteit van Malang „Brawijaya" in
Indonesië. De universiteitsraad gaf gister
avond daaraan steun. Enkele leden van de
Progressieve Partij en de gehele drieper-
soonsfractie Leidse Studentenbond (LSb)
stemden tegen.
De tegenstemmers waren er voor een deel
de oorzaak van dat de behandeling van
dit voorstel in de raad maar liefst twee
maal werd uitgesteld. Met name de LSb
wenste betere achtergrondinformatie over
de politieke situatie in Indonesië en wilde
weten of de academische vrijheid van de
universiteit Brawijaya voldoende is ge
waarborgd. Bovendien wilde de bond de
garantie dat „de mensen in Indonesië er
beter van worden, en niet alleen de Leid
se doctorandussen". De heer Buikstra (PP)
had kritiek op het hoge salaris (11.000 gul
den per maand) dat een Leidse medewer
ker in Indonesië gaat verdienen. Aan de
kritiek van de raadsleden werd tegemoet
gekomen door de belofte van College van
Bestuur om de besluiten achteraf te toet
sen aan kritische richtlijnen die de uni
versiteit in 1978 heeft opgesteld over in
ternationale samenwerking met andere
universiteiten. Raadslid èn hoogleraar cul
turele antropologie Duller, meldde, uit ei
gen ervaringen opgedaan in Indonesië,
dat de academische vrijheid in Indonesië
minder is en de corruptie in de vorm van
bijverdiensten door het wetenschappelijk
personeel ook groter dan in Nederland.
„Maar, aldus Duller, „dat is ook het geval
in vrijwel elk ander ontwikkelingsland".
Het Indonesische project loopt al vier jaar
en omvat bodemkunde en veevoeding.
Doel is Malangse stafleden hierover vol
doende kennis bij te brengen. Het interna
tionale instituut voor universitaire samen
werking NUFFIC te Den Haag heeft het
samenwerkingsverband met Brawijaya
twee jaar gelden na toetsing goedgekeurd.
„Dat betekent echter niet", aldus het
NUFFIC in een brief aan de Leidse uni
versiteit, „dat het NUFFIC kritiekloos
staat tegenover de politieke ontwikkelin
gen in Indonesië".
Sassenheim
brengt 35 mille
bijeen voor Polen
SASSENHEIM/DE ENGEL
De voorlopige cijfers van de
Polen-actie, die zaterdag werd
afgesloten zijn wat Sassenheim
betreft 28.000,-- en voor de
Engel 2900,--. Het betreft
hier voorlopige cijfers omdat
nog niet alle spaarpotjes bin
nen zijn. De opbrenst aan
voedsel, kleding en schoeisel
wordt voorlopig geschat op
3000,—. De voorlopige op
brengst is nu dus al zo'n
35.000,--. Een volle truck
met opleegger zal waarschijn
lijk vrijdag 12 februari naar
Polen vertrekken om het geld
en de goederen te brengen.
DEEL 5 VAN HUTSPOT, HARING EN WITTEBROOD
gt
ogere
openl
e^ze-Als de stad niet hals over
i ook k°P *n februari 1575 een
bind in universiteit had gekre
gen, als calvinistische te-
is tegenhanger van het zuide-
a f i jk L^uven' zou Leiden
£en p nooit het Leiden zijn ge-
rzorgi:weest zoals we het nu
-ne". kennen. 'Hoe het ook ge-
ge vrrweest moge zijn, na de
Aarh0piuchting rond het ont-
'eei, l[zet *n 1574, nadat het
leeswassende water en de
geuzen de Spaanse hon-
komtgerblokkade hadden ge-
re coöbroken, kwam de belo-
Er w[ning in de vorm van een
het6 o^nieuwe' bijzonder welko-
,n Njgme bron van inkomsten:
iert zueen, „door de Spaanse
busmmajesteit Philips II" opge-
I wotrichte hogeschool en op-
ken leiding voor protestantse
^"godsdienstleraren. Stu
denten -evenals de
hoogleraren aanvankelijk
ieen handjevol zorgden
-voor het studiegeld, dat
ck Jvoortaan in het eigen op
standige gewest besteed
zou worden. Ook zorgde
I9) het jeugdige bloed al snel
voor de bijbehorende bal
dadigheden, gevoed door
de „goedkope drank".
1 ^er be eigen universitaire .justi-
van lüe", de Vierschaar, kreeg de
ninge^janden vol met het berechten
re'ri tFan veelbelovende aanko-
>u dalnienc]e predikantjes. waarbij
c PFzich even later ook andere
lou spirituele disciplines voegden.
w°"'|Vechtpartijen en duels, ge-
avonden en doden, gingen het
1575
J^.^'Ceidse leven i
a hogeschools cachet geven,
e studeerde of er doceerde,
loefde geen belasting op bier
n wijn te betalen. In de loop
Ier tijden verminderde het
tantal levensgevaarlijk ge
il ae loonde slachtoffers van hoog
vanoplopende gemoederen. Niet-
,V1Iab}ernin was er geen weg meer
aaraDterug: Leiden had een ge-
~~4neenschappelijke toekomst,
^■"feen „gemeen" samengaan van
stad, de universiteit en haar
studenten. Nog steeds. En
|Stelledaarover gaat deel 5 van de
iet Hutspot, Haring en Wit-
traat febrood: „Tien eeuwen Lei
den. Leienaars en hun stu
denten",
inde t'
jns aiZegen en straf
en orr
e.d. De universiteit: door velen
beschouwd als een zegen, hoe-
uari awej anc|eren er weer een straf
in "Cr|n zagen. Meer dan in andere
Fteden met een instituut voor
boger onderwijs is Leiden
herkenbaar als een „studen
tenstad". Dat alleen al recht-
f^aardigt deze vijfde afleve-
ITjing van een beschrijvende en
LB,fotogenieke" Leidse terug-
l'ftlik door de eeuwen heen.
-rloofdaanstichter van zo veel
HH^retenswaardigs is W. Otter
Een nogal vaak voorkomend nachtelijk tafereel, midden 19e eeuw: het voort
slepen van een academisch slachtoffer.
speer, die werd bijgestaan
door de auteurs D. de Boer en
R. Ekkart. Op 20 pagina's bij
elkaar komen we iets te we
ten over het wisselvallige
„huwelijk" van vier eeuwen
tussen stad en universiteit,
omschreven als een soort
„LAT-relatie": 't living apart
together van een gemeente en
haar grootste werkgever.
Vóór de universiteit het Leid
se leven ging verrijken en
misschien wel veraangena
men, stond het onderwijs hier
ter stede op een vrij laag
vlammetje. Ouders, die hun
kinderen een beetje toekomst
wilden geven, stuurden hun
kroost naar de Latijnse
School, die er even na 1300 al
moet zijn geweest aan de Lok
horststraat, hoek Schoolsteeg.
Ieder kind sprak Latijn; tot in
het „speelkwartiertje" en op
schoolreisjes. Als ze elkaar
pestten, moest de meester
erop toe zien dat dit in het
Latijn gebeurde. En zingen
deden ze ook; in het Latijn, en
doorgaans met kerkelijke ge
zangen. Dat was het stichtelij
ke der middeleeuwen. Als er
grapjes werden gemaakt en
boertigheden gedebiteerd, ook
dan was er geen woord mid-
delnederlands bij. Maar je had
ook „bijscholen", die het niet
iuw namen met de strikte
klassieke opvoeding, en na de
reformatie was het dubbel op
passen voor de rector van de
Latijnse school: dubieuze
schoolmeesters die wellicht
niet meer zo goed katholiek
in. Trouwens, zo'n „bij
school", een dissidente vorm
van inkomsten voor een aan
tal schoolmeester, nam een
loopje met het Latijn (wat heb
je daar nou helemaal aan?),
maar leerde de kinderen in
elk geval wel Frans en „met
penningen leggen"; dat was
een soort primair boekhou
den.
Het beleg en ontzet maakten
daar een einde aan. De La
tijnse school verviel, totdat in
onze dagen de restauratie van
het bouwwerk doorbrak.
Studentenkasten
Bepalen we ons nu tot „de
studenten". Ook al zit daar
niet iedereen onmiddellijk op
te wachten. Een vier-eeuwige
periode van wijsheid en wijn,
kadavers, en geneeskundige
kruiden in de Hortus. Hoog
geroemde professoren: we
noemen slechts een Boerhaa-
ve, een Scaliger zaliger, Pieter
Pauw, Clusius. De Leidse ster
steeg aan het internationale
universitaire firmament.
Maar veruit het meest schil
derachtige bleef één ver
schijnsel: studenten op ka
mers. In 1581 woonden al 225
(hervormde) studenten her en
der in de stad; leuke bijver
dienste voor heel wat Leie
naars. Bij Rudolf Snellius, bij
voorbeeld, waren op het Pie
terskerkhof in 1631 al 22 stu-
Mie Dop. die in 1845 op 12-jarige leeftijd de vaste frult-
leverancier voor de studenten op de sociëteit werd, en
dat meer dan een halve eeuw bleef.
denten ondergebracht. Eén
van de eerste „studentenkas
ten". Maar bij de rector van
de Latijnse school woonden 20
studenten en 31 scholieren.
Iets dergelijks zou je, eind 16e
eeuw, kunnen zien als een
eerste aanzet tot Studenten
Huisvesting.
Professoren waren in die tijd
vaak arm. Versleten tab
baards en toga's. De rafels
konden er bij hangen. Soms
was het uit pure noodzaak,
dat ze studenten in de kost
namen. De professor gaf dan
tegen betaling bijles en zijn
vrouw kookte (een enkele
maal onder toezicht) voor de
jongelieden en verstelde of
waste hunne klederen. Toe
standen Professoren we
zeggen tegenwoordig hoogle
raren bezochten de kamers1
der studenten, leefden als stu
denten, namen derhalve deel
aan hun drinkgelagen en
werden na afloop door de stu
denten liefdevol en laveloos
thuisgebracht. Soms spraken
roemruchte hoogleraren „zeer
qualick ende ongebonden".
Te ruime dronk
Professor Baudius, om eens
iemend te noemen, lag eens
ongedwongen op straat, „door
de wijn of het bier bevangen".
Collega Arminius kwam
langs, en verweet Baud, dat
hij „de pest voor de acade
mie" was. Baudius, nog nét
genoeg bij de tijd, gaf theoloog
Arminius te verstaan dat die
„de pest voor de kerk" was.
Overigens overleed Baudius,
docerend in de geschiedenis,
aan een ziekte „ten gevolge
van een wat te ruime dronk".
Studenten zongen, schermden
en dansten. Studeerden waar
schijnlijk ook, daartussen
door. Grote namen in de Ne
derlandse geschiedenis wer
den in Leiden al studerend
gevormd. Vandaag zien we in
het Leidse stadsbeeld een toe
nemende mengeling van
strikte Leienaars, Turken,
Marokkanen, Egyptenaren,
Engelsen en wat voor ander
aanslibsel ook. Maar in het
begin der 17e eeuw stond men
hier en daar in Leiden ook al
raar te kijken. Immers, uitge
dreven door de Dertigjarige
Oorlog (die voor een deel sa
menviel met „onze" Tachtig
jarige een beetje oorlog
duurde op z'n minst tien jaar),
Daar kwamen later ook Fran
sen bij, Hongaren, Zweden,
Zwitsers en „nog tientallen
andere nationaliteiten", die de
oorspronkelijke Leienaars
met hun verschijning lichte
lijk verbijsterd moeten heb
ben, zo rond 1660, toen stoute
straatjongens „ons Duitsers
vaak plaagden, door te roe
pen: „Muf, Muf, Hasenkopf!"
Te wapen
Leidse studenten trokken te
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
biC.yn
De ontleding van een „menschelijk lichaam in het
Theatrum Anatonicum", rond 1593: regelmatige anato
mische demonstraties voor studendenten en andere
belangstellenden.
wapen. Ook voor het vader
land, buiten de herrieschop-
perij om. Net als Pallas Athe
ne: met de lans in de hand en
de helm op het hoofd, en de
uil in de andere hand. In 1815
bestreden ze Napoleon na
diens kortstondige terugkeer
van Elba met een compagnie
Flankeurs. Vijftien jaar later
traden ze aan voor de „Tien
daagse" tegen de rebellerende
anti-noordse Belgen: 300 man,
bijna een derde van de stu
dentenbevolking. Daar is Pro
Patria van vandaag niets bij
vergeleken. En Leidse jonge-
dochters borduurden, in
kransjes (waarbij wellicht al
een poosje werd gereciteerd),
een vaandel voor de heldhaf
tige Leidse Jagers. Twee ge
wonden en één dode bleven
op het veld of in de berm; de
rest kreeg een overweldigen
de ontvangst thuis, na afloop:
straten met bloemen be
strooid, huizen met kransen
en linten behangen. Alsof de
caesar op huis aan kwam. Op
Prinsjesdag zien we nog im
mer een studentikoze ere
wacht, ontsproten aan die
dapperheid van een studen
tenweerbaarheid. Maar de
jongedochters borduren geen
vaandels meer.
Studenten liepen in de 18e
eeuw modisch in „kamerja
pon" over straat in Leiden
Bezoekers vroegen zich af, „of
de stad vol was met patiënten
die aan de beterende hand
waren". Later kwamen Hilde-
brand en Kneppelhout, Piet
Paaltjes de duistere kamer
van onze letterkunde verlich
ten. Als dominees die, vóór de
roomse heropleving, in de pen
klommen,
den verankerd. Wetenschap
pelijke kampioenen hielden
Leiden op peil: Kamerlingh
Onnes, Lorena, Einthoven,
N<
regenden op de
stad neer, en Einstein was er
een vaste gast. Tiele en Hui-
zinga, Thorbecke en Meyers:
het kon niet op, met Leiden
en z'n universiteit. De dames
studenten waren er ook, maar
die zijn inmiddels geëmanci
peerd en met haar identiteit
genadeloos ondergegaan in de
gelijkschakeling.
Het „gewone Leidse volk"
zorgde voor de „koffievrouw-
tjes, barbiers (ik mis helaas de
naam van de onvergetelijke
Koos van Valderen, die, als
een kale coifferende groot
vorst, aan de Kloksteeg tot
twintig jaar terug nog knipte,
pijpuntte en schoor) en win
keliers", onder wie „tante Cor
(Oostdam)" aan de Pieters-
kerkchoorsteeg, die een jaar
geleden haar kostelijke win
keltje sloot, na enkele genera
ties te hebben voorzien van
boterhammen, een ons gesne
den kaas, gestampte muisjes,
een fles port, zeeppoeder en
schrijfgerei of aardbeien
eventueel per stuk, nv^ar dan
moest je wel even wachten
totdat de voorgaande klanten
afgeholpen waren. De hospi
ta's, ze worden in aflevering 5
niet vergeten; de residerende
madames, die met een vaste
hand en reglement de schade
binnen de perken hielden.
Ook daar kun je boekdelen
mee vullen. En de ondergang
van een zich tegen de bezetter
verzettende universiteit in
1942: nog steeds een bolwerk
tegen „tirannie en verdruk
king".
Horzelnest
Dat is de universiteit van
daag, neem ik aan, in naam
nog steeds. Volgens NSB-
kringen in '42 was die hoge
school onveranderd een „hor
zelnest". De studenten hebben
hun bijkans onverzettelijk
temperament behouden, maar
de uitwerking ervan heeft
zich aangepast en blijft soms
tot binnenskamers beperkt.
Vandaag zijn 't „de corps-bal
len", die de oude glorie trach
ten hoog te houden en daar
mee de „groeiende rest" een
vergane traditie willen voor
schotelen. Maar het „n
zet door, midden
schappij.
Geboren: Angela, d.v
c en M. J. Heemskerk; Su-
he Joyce, d.v. C. P. A. Klmmel en
non i- de Tombe; Rutger, z.v. W. Hoe-
ik en en F. Descendre; Willemina,
voorrs J Schaap en W. van Duijn; Wil-
nina Jacobs Jannette, d.v. P.
gadigc^e G paauw; Pteter Willem,
ining. W. H. E. Meijer en J. C. Mohr;
fine, d.v
Marijke "ïjna. d.v. J.
de „oer; Nicole Catharlna
d.v. K. C. Krab en C. M.
Cornells Petrus Simon, z.v. J.
P. N. van Duin en E. P. M. van BuiJ-
ten; Laura Simone, d.v. J. Noteboom
en J. A. van Duivenvoorde; Raymond,
z.v. J. J. A. Freljee en M. C. Janse;
Iris. d.v. J. N. de Bes en A. Vink; Des-
mond Guldbrandt. z.v. O. G. Peder-
sen en S. E. M. van de Blldt; Maurice,
z.v. J. Ph. Verstraten en C. M. Kool-
en; Leontien. d.v. P. A. Woltlng en T.
Roos; Arle, z.v. J. Klinkenberg en K.
de Mooij; Jonne. z.v. E. C. van de
Beek en F. Petersen; Sanae. d.v. M.
A. Mgharbl e F. Driouch; Jurjen Mar
ten, z.v. R. F. M. Verbeek en H. A.
Boekhoudt; Lisette Willemien. d.v. F.
C. M. Wegman en N. W. van Tilburg;
Jean-Paul. z.v. J. W. Laffite en G. E.
Ollvera. Stephen Jean-Jacques Tom.
z.v. T. de Man en J. Osinskl; Laïla.
d.v. M. Hajioui en M. Mansouri; Lizet-
te Marina Wilhelmina. d.v. P. S. L.
van der Heide en M. M. Vermond;
Kirsten Astrid, d.v. F. Hillebrand en
H. Kirtorun en H. Bayrak; Marco, z.v.
S. A. S. Bayoumi en M. G. M. Neder-
meijer; Laura Johanna, d.v. H. J. F
Gehuwd: L. Klavert en F. A. Fleur; J.
R. Bamborough en C. E. H. Blijden-
stein; W. Ouwehand en S. H. A. Brou-
R. L.
1 Es
n Es en C. J. V.
Dubbeldeman
Schouls; W. Rijsbergen en G. J. M.
Krapels; D.
Dijk.
Delft i
M.A.
P. Schouwenaar, geb. 30-
3-1913, man; W. Oosterom. geb. 9-1-
1957, man; W. Kleijn. geb. 27-4-1902.
man; P. van den Bossche, geb. 15-8-
1913, man; A. C. de Gruijter. geb. 26-
4-1907, vrl. geh. gew. met H. Gemein;
J. van der Putten, geb. 22-10-189/,
vrl.; S. B. Klinkhamer, geb. 17-7-
1913, vrl. echtg. van P. van der Meer;
H. Schippers, geb. 21-11-1906, man;
H. T. P. Bril. geb. 17-2-1917, man; H.
de Vos, geb. 11-12-1910, man; L. N.
Oeij, geb 27-9-1921 vrl. echtg. van L.
Tj. Ang; H. van Hoven, geb. 26-10-
1906. man; A. ten Dam, geb. 19-11-
1899, man; C. van der Ploeg. geb. 24-
8-1901 vrl. echtg. van H. J. Raap
horst. Th. A. de Heij, geb. 15-2-1903,
man; J. C. Nieuwenhuijsen. geb. 6-1-
1916, man; A. van der Plas. geb. 21-
10-1932. vrl. echtg. van H. H. van
Tricht; A. van Duijn, geb. 16-10-1897,
vrl. geh. gew. met J. van Duijn; A. D.
van Es. geb. 7-11-1919. man; C. H.
van Dam. geb. 13-2-1912 man; M.
Lenting, geb. 10-5-1901 man; J. J.
van Kampen, geb. 15-10-1910 man;
M. Montfoort, geb. 31-3-1903 man;
G. J. P. Dobbe, geb. 14-8-1980 man;
J. M. Rooze. geb. 3-5-1943
Hoogkamer, geb. 29-6-1903 vrl. geh.
gew. met H. Honders; S. F. J. Barbas,
geb. 4-6-1923 man; P. Langezaal.
geb. 14-1-1915 man.
van der Pluljm en A. Wessels; Roy
M. G. Horenberg en E.
Alexandra Hendrika Maria, c
M. Meilink; Gerard Daniël.
advertentie
Wat u kunt winnen? Het half miljoen (schoon!). Het kwart Verkoopadressen in
miljoen. Twintig maal een ton. Liefst 700.000 andere geld- de Gouden Gids. Per
prijzen. Per lot speelt u drie keer mee. Gemiddeld 4 van de giro spelen kan ook.
10 loten zijn raak. Niet minder dan 70% van de inleg gaat Bel voor informatie:
op aan prijzen. Dat zijn de ingrediënten van de Staatsloterij. 070 - 46 96 47^^*
Elfmaal per jaar. Een Kapitale Kans. Speel mee!
Alphenaren
slaags
DEN HAAG/ALPHEN AAN
DEN RIJN De drie inwo
ners van Alphen aan den
Rijn zijn door de Haagse poli
tierechter veroordeeld nadat
zij elkaar naar het leven
hadden gestaan. De ene man
en de twee vrouwen, die in
de Cantatestraat wonen, kre
gen het met elkaar aan de
stok vanwege het lawaai dat
werd gemaakt.
De man had er met een schof»
fel op los geslagen en.de vrou
wen hadden de ruiten van een
woning
Hoewel zij voor de rechter
verklaarden wel in te zien dat
zij fout waren geweest, toon
den zij geen spijt over de aan
gerichte schade. Zij stelden dat
de woningbouwvereniging die
maar moest opknappen. De
rechter stelde echter dat die
vereniging de rekening nog
wel zou presenteren. Hij legde
de m&n een boete van 250 gul
den öp en de twee vrouwen ie-
boete van 150 gulden.
Alléén woensdag 3. donderdag 4 en vrijdag 5 februar
1 (geen plissé)
gereinigd en piekfijn geperst
vanTaltke
