Profiteering
van alle
koopjes!
Rariteiten
kabinet
trefpunt voor
verzamelaars
curiosa
De galgen vanBraat en de zachtelij
Dat zegt kenners genoeg: Kooreman kwaliteit nu voor weinig geld!
KUNST
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 20IANUARI1982 PAGINA 7-
TOT EIND DEZE MAAND:
HISTORISCHE KRANTEN
ROTTERDAM De
voorpui van Rotterdams
Rariteitenkabinet aan de
Zeilmakerstraat 21 b
niet zo heel gemakkelijk
te vinden in West stelt
op het eerste gezicht niet
veel voor. „Antiek en cu
riosa" heeft beheerde
r/eigenaar Wim Wuijs-
man 25 jaar geleden op
het tamelijk kleine raam
geschilderd en pal daar
achter bevinden zich als
eerste blikvanger vijf
katten waarvan één blind
en met afstandelijk ka
rakter.
Op het tweede gezicht echter
rijst het vermoeden dat
Wuijsman méér heeft dan
katten en curiosa. De bezoe
ker moet dan wel eerst een
voor- en tussenkamer door,
om in een achterkamer te be
landen waar zich de meest op
merkelijke stukken bevinden:
onder meer een behoorlijke
verzameling historische kran
ten, die t/m 30 januari zijn te
bezichtigen. Wuijsman: „Dan
gaan ze weg, onverschillig of
ik er iets anders voor in de
plaats hang".
Wuijsman heeft de hand we
ten te leggen op een grote sor
tering buitenlandse kranten
vanaf de 17e eeuw, waaron
der de eerste Franse krant,
stokoude Nederlandse kran
ten, miniatuurkrantjes, lucht-
pamfletten, de grootste krant
ter wereld (wat afmeting be
treft), en illegale kranten.
Voorts een oude Gazet van
Brugge, maar ook een Alge-
meene Nederlandsche Cou
rant uit 1815, onder deze kop
op de linker pagina in de Ne
derlandse taal; onder de kop
„Gazette générale des Pays
Bas" op de rechter pagina' in
het Frans. België moest nog
onafhankelijk worden.
Een deel van zijn krantenbe-
zit hangt in willekeurige vol
gorde aan de wand, de rest
haalt Wuijsman uit een kast,
de bezoeker mag zelf sorteren
en uitzoeken, de tentoonstel
lingsruimte is beperkt en de
beheerder/eigenaar is geen
hëethoofd die met alle geweld
compleet wil zijn. „Ik ben
geen antiquair, ook geen his
toricus. Ik heb wel een goede
neus voor ongewone zaken en
dat weten de mensen die met
een verzameling ophouden.
Die komen bij mij. Toen ik de
hand kon leggen op een grote
partij oude kranten en relaties
voor aanvulling zorgden, kon
ik exposeren. Het hadden ook
boekenleggers kunnen zijn.
Als ik een partij boekenleg
gers krijg en ik m'n vrienden
om die dingen vraag, krijg ik
óók tientallen".
Alle kranten zijn, na de ten
toonstelling te koop, zoals al
les te koop is wat Wim Wuijs
man in huis haalt. Een Haar
lemse Courant uit 1800 moet
een tientje opbrengen, een
exemplaar van vóór 1800 vijf
gulden meer. Deze bedragen
gelden ook voor illegale kran-
tjes uit de Tweede Wereldoor
log, soms keurig gedrukt en
met de waarschuwing dat de
bezetter engelssprekende pa
rachutisten dropt, om op het
spoor te komen van onder
grondse activiteiten.
heistudio gehad, waar gooche
laars trucs konden kopen en
ik heb goochelles gegeven.
Dat bracht me in contact met
rariteiten, die ik thuis aan de
Mathenesserdijk ben gaan
verzamelen. Ruim vijfentwin
tig jaar geleden heb ik die ra
riteiten ondergebracht in dit
pand aan de Zeilmakersstraat
en als Rariteitenkabinet is dat
zo gebleven".
Na een kwart eeuw is het niet
erg opvallende pandje een
trefpunt voor verzamelaars
geworden. Wuijsman: „Het is
niet zo moeilijk om te verko-
Wim Wuijsman, neus
voor rariteiten.
pen, er is voor iedereen elke
week wel wat nieuws te vin
den. Sommigen zijn vaste
klant geworden, van wie ik
weet wat ze zoeken. Dan zoek
ik mee en als ik wat vind,
houd ik het voor ze vast. Ik
ben altijd geïnteresseerd in
grotë partijen, waarvan de
aardigste dingen in de winkel
komen, de rest gaat recht
streeks de handel in, daar heb
ik m'n afnemers voor. Moei
lijker is de inkoop, het uitvin
den van wat gewoon rommel
is, namaak of niet goed. Hier
heb ik een kris, waarvan al
leen het lemmet echt is. Het
handvat is er later aangezet
en de schede is ronduit flau
wekul.
Ik kan ook geen verhalen
verkopen; er kwam eens ie
mand die een Engelse militai
re kist had, afkomstig van een
Britse soldaat die zijn leven
had gered, maar later was
verdronken, een heel verhaal.
Ik gaf er een tientje voor,
maar voor de klanten was het
gewoon een lelijke kist. Na
een paar maanden kon ik het
bij de vuilnisemmer zetten".
De vaste klanten van Wuijs
man kunnen rekenen op een
gastvrij onthaal, een snorren
de kachel en spinnende kat
ten. En alle tijd om te romme
len in de meest merkwaardige
zaken, die de paar tientjes zel
den te boven gaan, meestal
een paar gulden moeten op
brengen. Onder meer in een
grote partij niet gesorteerde
78-toeren platen, munten en
bakken militaire onderschei
dingen. Wuijsman: „De verza
melaar van munten kan bij
mij net die éne munt aantref
fen die hij in zijn verzameling
mist, alles gaat per stuk weg.
Daarom heb ik nooit in post
zegels willen doen, ik heb er
de kennis niet voor en het is
me allemaal te ingewikkeld.
Grote partijen rariteiten
waarik zelf éérst in kan rom
melen, daar ben ik altijd in
geïnteresseerd. Daarom weet
ik niet wat ik na de oude
kranten ga exposeren; mor
gen kan zich iets voordoen
waardoor ik materiaal krijg
voor een nieuwe expositie. Je
weet maar nooit".
FRITS BROMBERG
VAN ZUIVEREN EN STORMEN
Het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie is een
reeks cahiers over Nederland en de Tweede Wereld
oorlog begonnen die opent met een voltreffer, een bij
drage van dr. N.K.C.A. in't Veld tot de geschiedschrij
ving van de zuivering van het vrije beroep: „De erera
den voor de kunst en de zuivering van de kunste
naars".
Men vindt hier boeiend uit de doeken gedaan hoe zich de
naoorlogse zuivering op kunstgebied heeft afgespeeld, waar
bij het de schrijver niet zozeer om de namen van de al dan
niet „gezuiverden" gaat, met enkele uitzonderingen als b.v.
Willem Mengelberg, maar vooral om de merkwaardige pro
cesvoering (voorzover dat woord toepasselijk is).
De kunstzuivering ressorteerde aanvankelijk onder het Mili
tair Gezag, dat als eerste opper-zuiveraar de beeldhouwer en
verzetsman Leo P.J. Braat benoemde, die streng wilde optre
den en dan ook placht te zeggen: „Als de bevrijding komt,
laat ik een rij galgen maken van de Dam tot het Centraal
Station". Koningin Wilhelmina stond daar vierkant achter:
zij wenste krachtig en radikaal optreden en achtte slappelin
gen niet minder laakbaar dan degenen die zich kennelijk
misdragen hadden (zoals zij, die waren opgetreden in het be
ruchte zondagmiddagcabaret van Paulus de Ruiter, alias Jac
ques van Tol). Braat wilde dan ook het gehele kunstleven stil
leggen totdat er flink gezuiverd was, maar dat ging een in
april 1945 opgerichte adviescommissie te ver.
Tot veler opluchting trok Braat zich al spoedig terug; in zijn
plaats kwam „brave Nico": prof. dr. N.A. Donkersloot, de
dichter Anthonie Donker. Hij had eveneens een belangrijke
rol in het kunstenaarsverzet gespeeld, maar was allerminst
een scherpslijper, humaan, beminnelijk, integer, gewetensvol
en ijverig: "een alleraardigste man", maar niet opgewassen
tegen een trouwens ook bijkans onmogelijke taak. Aldus
werd de kunstzuivering een nogal slordige tragi-komedie
met elementen van willekeur en tandénknersen die in het
algemeen door betrokkenen nauwelijks serieus is genomen.
De voorstanders van de „zachte lijn" bleken ook de tijd
hun zijde te hebben: iedereen werd het zuiveren al spo L
beu. In totaal werden ongeveer 660 kunstenaars min of rl
zwaar gestraft door uitsluiting voor korter of langere d
een centrale ereraad bracht in 233 beroepskwesties dwü
gaans nog aanzienlijke verzachtingen aan. Zo werd den
venslange uitsluiting van Mengelberg tot zes jaar terujiai
bracht, al heeft dat niet meer tot zijn terugkeer geleid n
stierf in Zwitserland enkele maanden voordat zijn tei
afliep.
Naast dit onthutsende cahier verscheen als tweede injge
reeks, een boekje met twee studies van drs David BarnoT
eén over nationaal-socialistische onderwijsinstellingen ir
derland: „Van NIVO tot Reichsschule" en een bijdrage
„Nederlandse meisjes in Duitse vakantiekampen, zo 1
1940", achter welke weinig opwindende titel mede een vii J
stukje ruzie rond de nationale jeugdstorm schuil gaat, wa
men twee van Mussert's vazallen, Van Geelkerken en
van Tonningen, elkaar naar de min of meer groot-Germ,
se keel kan zien vliegen. Soortgelijk verschil van inz
geeft boeiende achtergrond aan het verhaal van de Rei
schule, die „für Jungen", op 7 september 1942 gevestigi
een gevorderd klooster te Valkenburg, en die „für Madel
het in beslag genomen zusterklooster van Heythuysen,
was aan Duitse kant aanvankelijk ook aan nieuwbouw
dacht, waarbij de paleistuin van Soestdijk als meest gesch
plaats was aangewezen, maar daar stak Seyss-Inquart
soonlijk een stokje voor. Hoofdfiguur bij de Madel was
merkwaardige freule Juliana Op ten Noort, in de dertigei
ren via de Oxford-beweging in contact gekomen met Hii
Ier en sedertdien zijn beschermelinge, van wie zij mog<
ook begin 1944 een zoon ter wereld bracht in een Bei
bensbornheim: Heinrich was de naam.
Cahiers over Nederland in de Tweede Wereldoorlof 1
Ereraden voor de kunst, 120 blz. 2. Nazi-onderwijsin h
lingen in Nederland, c.a. 112 blz. Uitgeverij: Staatsuiif
verij. Prijs: 17,50 per deel.
Curiosa
Verreweg het grootste deel
van Wuijsmans eigendommen
bestaat uit curiosa. „Maar op
een andere manier verzameld
dan je doorgaans in antiek
winkeltjes aantreft. Antiek
heb ik niet, op een paar din
getjes na. Toch komen men
sen uit het hele land naar me
toe, omdat ik me de laatste
tijd vooral heb toegelegd op
milita'ria, emblemen, distink-
tieven en medailles, art déco,
primitieve betaalmiddelen uit
de hele wereld, wapens én op
gezette spinnen".
Wim Wuijsman is van huis uit
analist. Hij volgde die oplei
ding omdat zijn vader dat zo
wilde, maar na een jaar be
drijfservaring maakte hij van
zijn goochelhobby zijn beroep.
Wuijsman, die ten bewijze een
brandende sigaret uit zijn
rechter oor haalt: „Ik heb
zelfs een paar jaar een gooc-
OPRUIMING
Nieuwe Rijn 9 - Leiden
Telefoon 071-122144
EETTAFELS
Massief eiken 4-poot eettafel van 145 cm. lang.
Incl. 4 zware eetkamerstoelen met bieszitting.
Van 2450.- nu 1750.-
Massief eiken ovale eetkamertafel met 4
statige stoelen met rundlederen zitting en rug.
Van 5795.- nu voor 3995.-
ZITMEUBELEN
3-1-1 zits kombinatie "Dallas", in donkerbruin
leder. Van 5750.- voor 4450
3-1-1 zits kombinatie "Savanne". In leder nerf-
laag. Bruin, van 8240.- voor 5995 -
2-3 zits kombinatie "Monaco". In zwaar donker
bruin leder. Van 5150.- nu voor
3-2-1-zitskombinatie "Vinkega" in aniline leder.
Van 12525.- nu voor 8500.-
3-1-1-zitkombinatie "Cuba" in zwaar "Knauts-
leder". Van 7440.- nu voor 6250.-
3-1-1-zits bankstel op handgekoppeld interieur.
In bruin leder. Van 14169.- nu 11300.-
Rundlederen Engelse Herenfauteuil met "waaier
rug. Van 2595.- voor 2195.-
Gecappitioneerde Engelse fauteuil in goud
antiek leder. Van 3595.- voor 2950.-
Uit onze slaapkamerzaak
Nieuwe Rijn 13.
SLAAPKAMERS
Volledig massief eiken slaapkamer, inkl. 2 nacht
kastjes, Auping spiraal en Auping matras.
Van 3250.- nu voor 2350.-
Komplete slaapkamer, bestaande uit: volledig
massief eiken ledikant, 2 nachtkastjes,kommode,
spiegel, 3-deurs kast, Auping spiraal en Auping
matras. Van 8895.- nu voor 7500.-
Volledig massief eiken ledikant met
nachtkastjes, Auping spiraal
en Auping matras. Let op zeer fraai meubetma-
kerswerk. Van 3875.- nu voor 2950.-
DEKBED-OVERTREKKEN
Diverse dekbed-overtrekken van Ideens in ver
schillende kleuren. 200x200 cm. (2-pers.). Van
139.50 nu voor 99.50
Dekbed-overtrekken in verschillende kleuren.
140x200 cm. (1-pers.). Van 85.- nu 60.-
Ook een grote kollektie lits-jumeaux dekbed
overtrekken. 240x200 cm. Van 170.-
Willem Barentszstraat 21 gi?
Industrieterrein "De Waard"
Leiden Telefoon 071-122547
ZITKOMBINATIES
2-3-zitskombinatie "Dallas" in donkerbruin
nerfleder. 5290.- nu voor 3860.-
3-1-1-komblnatle in lichtbruin nerfleder. Van
6820.- nu voor 4975.-
3-1-1-komblnatle In donkerbruin geschuurd rund
leder. Van 6840.- nu voor 3950.-
2-3 zits kombinatie "Navarone". Nog in verschil
lende kleuren nerflaag rundleder. OQCA
Van 5290.-nu OÖOU.-
2-3-zitskombinatie "Dahli" in leder. Kleur:
"Elephanf'-bruin. Van 7150.- nu 4995.-
Zeer exklusieve 3-2-1-kombinatle 'Trinidad" in
beige rundleder. Van 12555.- 8500.-
1-2-3-zlts kombinatie "Rio Grande" in naturel
geschuurd leder. Van 9120.- nu 5495.-
1-2-3-zits kombinatie "Corsica" (met eiken romp)
in rundleder "Knauts". Van 7680.- 5595.-
Speciale aanbieding 2-3-zIts kombinatie "Balti
more" in te kiezen rundleder nerflaag. Nu slechts
4450.-
Hoekbankstel in geschuurd rundleder. Van
5500.- nu voor 2995.-
NU SAMEN VOOR
MAAR
KASTEN
Wandkombinatie volgens kaaskastmethode. 235
cm. breed.
(Indeling: 1 onderkast/1 bovenkast/1 TV-kast
en diverse pi.) A1Q5
Van 4950.- nu H I *70."
Hollands massief eiken stijlkast met fraai pane-
lenwerk. Van 7850.- nu voor 5500.-
Speciale aanbieding
tijdens de opruiming:
Volledig massief eiken toogkast met 2 deuren
boven/2 laden/2 laden onder.
Van 5250.- nu voor Hl OU
Fauteuil 'Tahiti" in bruin rundleder. Van 1740,-
nu voor 1275.-
Losse eiken fauteuil met naturel wildleder.
Van 2350.- nu voor 1250.-
EETTAFELS
Massief eiken eetkamer. Drentse klaptafel met
4 zware knopstoelen. Van 2495.- 1995.-
Massief geloogd eiken eetkamertafel van 7 cm.
dik. Van 2350.- nu voor 1695.-
Massief eiken eethoek. 'n Ronde tafel (4-poot)
met 4 zware stoelen. Van 2350.- 1750.-
Massief Engels eiken eetkamertafel. 245 cm. met I
6 stoelen en 2 armstoelen met lederen zit en
paneelrug. Van 14600.- nu voor 9990.-
KASTEN
Massief eiken buffetkast met glasdeuren boven,
van 2650.- nu voor 2150.-
Massief eiken broodkast met 4 deuren en 2 laden.
Van 2395.- nu voor 1795.-
Massief eiken broodkast met 6 deuren en 3 laden.
Van 4495.- nu voor 3495.-
Massief eiken TV-kast met 2 deuren. In licht
eiken. Van 1930.- nu voor 1500.-
Massief eiken TV-kast in geloogd eiken. Van
2150.. nu voor 1500."
Massief eiken kast met open vak, barindeling en
laden. Van 4259.- nu voor 3400.-
Massief eiken Duitse 2-deurs kast "Mahler".
Van 4650.- nu voor 3650.-
Massief eiken kaaskast ,120 cm. met onder- en
bovenkast. Van 2880.- nu voor 2295.-
Massief eiken kaaskast, 170 cm. breed met
onder- en bovenkasten. Van 3895.- 2695.-
Massief eiken kaaskast (200 cm.) met kastjes
en planken. Van 3200.- nu voor 1995.-
Diverse door Inruil verkregen bankstellen in leder
skai, stof, modem en v a.
klassiek 200 -
DIVERSEN
Staand horloge met geloogd eiken kast (laatste
exemplaar). Van 2595.- voor maar 1895.-
DIVERSE LAMPEN, [o.a. veel hanglampen] EN
LAMPEKAPPEN VAN 20TOT 50% KORTING!
