a
artels klaagt
oersma aan
fl
Holec stelt ultimatum
IRIS: nieuwsagentschap
voor multinationals
eer en goede naam aangetast"
/MARKTEN
aniumwinning
zijn retour:
wijzen dalen,
^jnen sluiten
Beurs van Amsterdam
LE1DSE COURANT
CINSDAG 19JANUARI 1982 PAGINA
op vliegas
ideld
Drie elektrici-
tchappijen in ons
de verkoop van het
ingsprodukt vliegas
door de oprichting
Jnie van Vliegaspro-
B.V. De maatschap-
pGEM in Gelderland,
,1 in Noord-Brabant
ÉM in Limburg, wil-
Stprodukt van de ko-
jcte centrales voorna-
tetten aan wegenbou-
cementindustrie en
nen die zich bezig-
iet landschapsherstel,
de PGEM voorge-
e raad van commis-
ogelijk dat in de toe-
ok andere kolenge-
jenbare elektriciteits
tot de Vliegas-Unie
Spoorlijn naar
containerbedrijf
DEN HAAG Het spoorwegnet zal
worden uitgebreid met een spoorlijn
naar European Container Terminal op
de Maasvlakte. Dat heeft staatssecreta
ris Van der Doef van verkeer en wa
terstaat gisteren toegezegd tijdens een
uitgebreide commissievergadering
(UCV) met de vaste kamercommissie
voor verkeer en waterstaat.
Verder stelden alle woordvoerders van
de vijf grote fracties in de Kamer zich
op het standpunt dat het niet aangaat
om de NS in de kou te laten staan bij
de noodzakelijke aanzuivering van ex
ploitatietekorten in het bedrijfsgoede-
renvervoer. Nog dit jaar wil Van der
Doef een overeenkomst sluiten met de
NS, waarin een afdekking van de ex
ploitatietekorten in het vooruitzicht
wordt gesteld op voorwaarde dat de NS
instemt met maatregelen die een gelei
delijke vermindering van de tekorten
tieogen.
Forse interventie
beteugelt dollarkoers
AMSTERDAM De centrale banken in West-Euro
pa hebben gisteren op de internationale wisselmarkt
fors moeten interveniëren om de koers van de dollar
in toom te houden. De plotselinge stijging van de
dollarkoers wordt veroorzaakt door de verwachting
dat de rentetarieven in de VS weer zullen oplopen.
De Bundesbank verkocht in Frankfort na de mid-
dagfixing 102,3 miljoen dollar; de bank was ook de
hele ochtend al aan het verkopen geweest. Ook in
Londen werden grote hoeveelheden dollars de markt
ingepompt. De koers daalde na een aanvankelijke
stijging daardoor weer naar het oorspronkelijke ni
veau. In Amersterdam werd gisteren een koers opge
maakt van 2,53, ruim één cent meer dan vorige
week vrijdag.
„Ontslagen te vermijden"
FNV schort overleg met
Bijenkorf op
UTRECHT De Dienstenbond FNV gaat het overleg met het
Bijenkorf-concern (Koninklijke Bijenkorf Beheer) over de voor
genomen reorganisatie opschorten. De bond wil dat de Bijenkorf
eerst met nadere informatie over de financiële situatie van het
concern over de brug komt voordat er verder gepraat wordt. Dit
hebben de leden van de bond die bij KBB werken gisteravond
op een vergadering in Utrecht besloten. Vrijdag is er een verga
dering met de KBB-directie, waarop de Dienstenbond de op
schorting van het reorganisatie-overleg zal meedelen.
Met de financiële gegevens die de bond zal hebben wil men aan
tonen dat het niet nodig is dat circa 2.000 mensen hun werk ver
liezen door de problemen bij het Bijenkorf-concern. Tot het Bij
enkorf-concern behoren de Hema, Maxi's, de Bijenkorf en Perry
Sport. In plaats van het schrappen van banen kan er gekozen
worden voor een lager tempo van het aflossen van schulden en
rente, zo vindt de Dienstenbond.
IAAG Dr. J.
oud-lid van de
bestuur van het
■oncern, heeft bij
lofficier van justi-
Den Haag een
ingediend tegen
loersma, tot najaar
van de raad van
van dit concern,
voelt zich in eer
Ie naam aangetast
uitlatingen over
e Boersma in het
„Vrij Neder-
in andere media
gedaan. Bartels
hoofdofficier om
tg van Boersma
tot het voorjaar 1980
de raad van bestuur
fem geweest. In het
imer van Vrij Neder-
ViBoersma onder meer:
geen rancuneuze in-
<en, ik wil de bal spe-
let de man, maar Bar
tels heeft zich jarenlang on
rechtvaardig verrijkt via zijn
declaraties. Hongkong, Singa
pore, graaien, graaien, graaien.
We hebben dat met de mantel
der liefde bedekt, maar het is
gewoon een geldwolf, een ab
solute nul, die het bedriif en
de mensen veel schade heeft
berokkend".
In hetzelfde interview ver
klaart Boersma dat Bartels, die
hij kende uit de tijd dat deze
voorzitter was van de werkge
verscentrale VNO en Boersma
zelf minister van sociale za
ken, tegen zijn komst naar
Ogem was. Boersma verder:
„Ik weet nog goed, wè zaten
bij elkaar de avond voordat de
commissarissen de eerste keer
besloten dat mijn kop moest
rollen. Ik stelde voor om met
zijn allen op te stappen. Dan
zouden de commissarissen op
hun besluit moeten terugko
men. Heel Ogem onthoofden
kon natuurlijk niet. Nou ja, je
had ze moeten zien kijken.
Vooral Bartels verschoot van
kleur. Die wilde vanwege de
centen twee jaar langer lid
blijven van de raad van be
stuur".
In NCR-handelsblad van 12 ja
nuari zegt Boersma achteraf
van mening te zijn dat hij niet
naar Ogem had moeten gaan
en Ogem het zelf ook niet had
moeten doen, overigens niet
„omdat ik geen orders binnen
bracht". Boersma: „Daar was
ik ook niet voor, daar was
Mangay (lid van de raad van
bestuur) voor. Ik kan nog geen
tweedehands fiets behoorlijk
verkopen. En Bartels, die on
voorstelbare profiteur, die er
notabene prat op ging dat hij
een van de echte ondernemers
was, bracht ze ook niet bin
nen. Dat was er maar één en
dat was Udink".
Het Tweede-kamerlid Rienks
(PvdA) heeft gisteren aan de
staatssecretarissen van Ver
keer en Waterstaat en van Fi
nanciën vragen gesteld over
onder meer de „zwarte kas"
van Ogem. Het gaat hier om
een fonds, gevormd door zoge
heten retourcommissies van de
KLM aan „grootverbruikers".
Dr. J. Bartels.
Het zou de gewoonte van de
luchtvaartmaatschappij zijn
korting te verlenen aan be
paalde klanten en dat bedrag
zwart weer terug te geven.
Rienks wil onder meer weten
of deze zaak bekend was aan
staatssecretaris Smit-Kroes
(Verkeer en Waterstaat). Het
kamerlid is van mening dat de
regering tegen deze handels
wijze moet optreden.
K15 maart
n nodig
HT Als er voor
rt geen oplossing
jevonden voor de
le problemen bij
ec-concern wil de
n bestuur de pro
van grote transfor-
in de fabriek in
onmiddellijk
Dat zou ontslag
betekenen voor 60,0 van
de 700 werknemers. Dit
heeft de Holec-direptie de
bonden gisteren laten we
ten. Districtsvoorzitter
Otto Bender van de Unie
BLHP heeft de Holec-di-
rectie na deze mededeling
ervan beschuldigd dat ze
„op hol is geslagen".
Holec zit al langer in de pro
blemen en als enige oplossing
ziet het concern een .financiële
steun van ettelijke tientallen
miljoenen van de overheid.
Ook als het die steun krijgt,
zullen er nog 270 arbeidsplaat
sen verloren gaan. Volgens
Bender spreidt de raad van be
stuur nu een onverantwoorde
haast ten toon, die alle be
staande overlegprocedures
dreigt te doorkruisen. Hij
meent, dat andere mogelijkhe
den onvoldoende worden on
derkend of onderzocht.
Een door alle bonden in de
metaalindustrie gevormde ac
tiegroep heeft gisteren tegelijk
met het „afslankingsrapport"
van de directie een rapport op
tafel gelegd met ideeën over
kostenverlaging en een ver-
vangingsmarkt. Het uitwerken
daarvan vergt echter nog wel
enkele weken. Bovendien zal
het organisatiebureau Lebon
op aandrang van de vakbon
den oplossingen onderzoeken
waarbij meer werkgelegenheid
kan worden behouden.
Kamer tegen
privatisering
Gend en Loos
DEN HAAG Woordvoer-
ders van de fracties van CDA,
PvdA, VVD en D'66 hebben
zich gisteren gekeerd tegen
een overheveling van het NS-
dochterbedrijf Van Gend en
Loos naar de private sector. In
grote lijnen was de vaste com
missie voor verkeer en water
staat van de Tweede Kamer
het eens met de conclusies van
de commissie die zich heeft ge
bogen over de positie Van van
Gend en Loos in het goederen
vervoer over de weg. Deze
commissie is tot de slotsom ge
komen dat Van Gend en Loos
als dochtermaatschappij van
de Nederlandse Spoorwegen
niet profiteert van haar bijzon
dere positie ten opzichte van
particuliere vervoermaat
schappijen.
Daarmee is de discussie niet
voor de eeuwigheid gesloten,
zo betoogde mevrouw Smit-
Kroes (VVD). Wolters (CDA)
kondigde aan dat de discussie
over privatisering te zijner
tijd, op een daarvoor geschikt
moment, weer aan de orde zal
worden gesteld.
Groenteveiling Leiden
appels 124-250, aardappelen 26,
boerenkool 16-49, prei 140-230,
spruiten A 159-165, spruiten B
214-232, spruiten D 35-105,
uien 16-50, winterpeen 13-42,
witlof 155-295, knolselderij 49-
99, sla 29-64, radijs 52, selderij
75-100.
kwal. 8.80-9.25. 2e kwal. 8.15-8.75.
7.60-8.60. 20 kwal. 6.90-7.50, koeien Ie
kwal. 7.60-8.50. 2e kwal. 7.20-7.55. 3e kwal.
6.75-7.10. worslkoelen 5.90-7.00. dlkbillen
extra kwal. 9.40-13,75. Prijzen In guldens
per stuk: schapen 200-290. lammeren
220-300. Overzicht (resp. aanvoer, handel
en p rijzen): slachtrunderen redelijk - goed -
stabalel. mindere kwaliteit iets hoger, scha
pen en lammeren redelijk - redelijk - stabiel
POELDIJK - Westland-Noord, maan
dag 18 januari 1982
alicanten 770-780, andijvie 275-300,
muscaat 1160. paprika 75 550, paprt
ka rood 65 500, paprika rood 55 170,
paprika groen 65 230, paprika groen
55 170, pepers groen 660-870, raap-
sterlen 32-51. radijs 51-70, selderij
67-84, sla 17-60, spinazie 335-470.
(Van onze correspondent Dick Toet)
GTON Uranium, een onontbeerlijke grondstof voor
;ken van atoomkracht, is niet meer wat het geweest is:
begeerde metaal sinds de ontdekking van het goud. In
chting van een explosieve ontwikkeling van de kerne-
de Verenigde Staten de laatste jaren zoveel uranium
S >nd gehaald, dat de prijs is gekelderd-en vele uranium-
^Inmiddels zijn gesloten. In één jaar tijd zijn alleen al in
Vew-Mexico 25 mijnen dichtgegaan. Bijna de helft van
cers in de mijnen van New-Mexico zit zonder werk.
iel opgebloeide stadjes dreigen het lot te volgen van
in Colorado en California, die na de „gold- rush" ver-
i in „ghosttowns".
immerde huizen en winkels bepalen nu al het straat-
Grants in New-Mexico (15.000 inwoners), dat bezoekers
nkomst via grote borden laat weten dat het „de urani-
tad van de wereld is". Het inwonertal van Jeffery
iming) is een paar jaar teruggelopen van 5000 naar
/an 2000.
de groei daarvoor al beneden de verwachtingen bleef,
t name het ongeluk in 1979 in de reactor op Three Mile
j j Harrisburg (Pennsylvania) vrijwel voor een stilstand
PP twikkeling van de Amerikaanse kernenergie gezorgd,
president Reagan voorstander is van het gebruik van
rgie, hebben een reeks van nieuwe incidenten rond
abtpales de vaart nog geenszins teruggebracht. De prijs van
uranium daalde het afgelopen jaar door de gestagneer-
van meer dan 40 dollar tot 23 dollar per Amerikaans
1,6 gram).
ar heeft de regering Reagan een ambitieus kernwapen-
ma ontvouwd, maar voordat dit enig effect op de urani-
iktie heeft, kunnen nog vele jaren voorbij gaan. Boven-
:hrij 1 8rote delen van de wereld een belangrijke beweging
gekomen die de supergrootmachten en andere atoom-
onder druk wil zetten om hun atoommacht niet verder
wen.
beschikt over geweldige uranium-voorraden. In de.
jaren begon de Amerikaanse regering die voorraden op
tn ten behoeve van de produktie van atoomwapens. De
is bestaat thans uit bijna 60 miljoen kilo. Sinds 1979 is er
m meer bijgekomen.
,1^ uktie van voor kernenergie beschikbaar uranium was
Br twee keer zo groot als de vraag. Sommige energiebe-
zitten met zulke grote voorraden, dat enkele bedrijven
besloten het overtollig uranium te verkopen, daarmee
flige markt nog verder bedervend. Voor ruim 8000 ura-
ijnwerkers ongeveer één derde van het totale „be-
is het doek inmiddels al gevallen. Zij verliezen hun
ul/bt vaak een ton per jaar of meer opleverde.
DICK TOET
(Van één
onzer verslaggevers)
DEN HAAG „Er is
behoefte aan meer en
betere informatie ten
aanzien van investerin
gen, die internationale
ondernemingen moeten
doen". Met deze woorden
presenteerde gistermid
dag de voormalige pre
mier van Engeland, Ed
ward Heath, in Den
Haag de International
Reporting Information
Systems (IRIS). Heath
(lid van de Commissie-
Brandt) wordt voorzitter
van het particulier bu
reau dat ten behoeve van
bedrijfsleven en rege
ringsinstellingen econo
mische en politieke in
formatie gaat verzame
len.
De IRIS, die Rotterdam als
standplaats heeft uitgekozen,
zal wellicht in juni van dit
jaar al met haar werkzaam
heden beginnen. Een jaar la
ter, nadat het computer- en
communicatiesysteem in vol
doende mate is uitgebouwd,
zal IRIS op volle toeren kun
nen draaien.
Het bureau wil een soort
nieuwsagentschap zijn, dat
zich in haar berichtgeving
beperkt tot de politieke, eco
nomische en sociale ontwik
kelingen in de landen over
de gehele wereld. Abbonnees
van het bureau zullen via
een grote computer in Was
hington bijzonder snel over'
objectieve informatie uit di-
Drle kopstukken van International Reporting Information Systems (IRIS). De conser
vatieve ex-premier van Engeland Heath (I), voorzitter van de Raad van Toezicht.
Charles Longbottom (m), vertegenwoordiger van de aandeelhouders van IRIS. Ant
hony Stout (r), belast met de dagelijkse leiding van IRIS.
verse landen kunnen be
schikken, zo zei A. Stout die
belast is met de dagelijkse
leiding van IRIS.
Stout: „Twaalf jaar geleden is
in de Verenigde Staten het
idee gelanceerd om, in tegen
stelling tot de bestaande
nieuwsmedia, vanuit een ob
jectief standpunt betrouw
baarder nieuws te versprei
den over politieke ontwikke
lingen. Uit zowel rechtse als
linkse kringen stuitten wij op
veel kritiek. Wij zijn vervol
gens toch een weekblad gaan
uitgeven en geleidelijk is het
idee ontstaan om op interna
tionaal niveau te gaan wer
ken". Volgens Stout gaf de
revolutie in Iran, die zowel
regeringen als multinationals
verraste, uiteindelijk de
doorslag. Zowel de CIA als
de nieuwsmedia hadden hier
gefaald tijdig op de explosie
ve situatie te attenderen.
In haar informatievoorzie
ning richt IRIS zich in eerste
instantie op ondernemingen
en instellingen die op inter
nationaal gebied opereren,
zoals de multinationals en de
Wereldbank en het IMF.
Daarnaast, zo vertelt Heath,
is er ook veel belangstelling
van de kant van universitei
ten en academische instellin
gen die verbonden zijn met
universiteiten. „Door middel
van verstrekking van be
trouwbare informatie en ob
jectieve analyses wil IRIS in
het bijzonder de internatio
nale handel stimuleren en
barrières wegnemen die het
doen van investeringen van
de geïndustrialiseerde landen
in de Derde Wereld belem
meren". A. Stout zegt met
nadruk, dat er veel vraag is
naar dit soort informatie.
„Wanneer wij binnen vijf
jaar 300 nieuwsafnemers
hebben, dan zal IRIS winst
gevend blijken te zijn", aldus
Stout.
Het merendeel van de 200
man sterke staf komt in Was
hington, een deel van het ad
ministratieve personeel in
Rotterdam. Nederland is ge
kozen als zetel, verwege het
aantrekkelijke vennoot
schapsrecht.
hoofdfondsen
Nedlloyd Gr.
NMB
NMB div 82
81 40
109.00
131.00
117.00
109.30
131.60
117.00
Dordtscbe pr
Elsevler-NDU
Pakhoed Holding
50.60
45.50
73.50
39.20
21.50
216.50
119.50
212.00
136.20
150.50
52.00
28.50
73.00
overige aandelen
AOM-Behmr
Amfas
Asd Rubber
Anl. Verf
Ass St. R'dam
Audet
Aut. Ind. Rt
Ballast-N
BAM
Batenburg
74.70
2.15
117.00
220.00b
200.00
59.30
77.50
640.00
65,00
18.60
104.00
60,00
99.00
Chamotte
Cindu-Key
Claimindo
Deli My
Econosto
EMBA
Eriks
Fokker
Furness
Hoek'» Mach
Holdoh
Holec
HALL Trust.
Holt. Kloos
73.10
168,00
168.05
306.20
70.20
39.10
101.00
33.30
85.00
31.50
14.00e
270.00
67.50
24,90
50.50
6.30
51.00
58.00
165.00
235.00
93.50
19.40
41.00
175.0
49,00
308.00
24,80
250.00a
105.00
125.50
125.00
187.00
187.00
211.20
1325.00
72.00
Maxwell Petr.
Meneba
MHV Adam
Moeara Fn
Ned. Credlet
NEFIT
Ned. Scheep
Porcel. Fles
Rademakers
Rohte Jlsk
Rommenholl.
Rijn-Schelde
Sanders
Sarakreek
Schlumberger
Slavenb. Bank
Smit Internat.
Telegraaf
Textiel Tw.
Tilb. Hyp.bk.
Tw Kab.H.
Ubbink
Ver Glasf.
Vmf-Stork
Verto eert.
Vihamlj Butt
33.30
980,00
194.80
3700,00b
770.00e
46.50
150,00
68.00e
48.00
202.00
125.00
>6.50
20.70
96.00
10,40
90.00
108,50
62.80
67.50
34.30
34.20e
160.00
36.80
70.00
89.00
42,80
27.20
12.50
34.3P
17.70
62.70
16.70
Alg. Fondsenb. 106,0C
167.50
147.00
128.50
138,00
154,00b
1010.00
325.10
4210,00
910.00
770,00e
1 60.50
50.40
37.80
69,00
120.00
37.50
21.00
47.00
150.00
68.50
110.00
14.30
158.00
275.00
270.00
97.50
294,00
34.00
71.50
64,50
655.00
37.00
92.00
43.00
43.00
27.40
12.50
102.00
168.00
148.00
128.50
136.50
154.00b
1010.00
99.00
473.00
226.00
75.40
43.00
beurs van New York
Am. Brands
Am. Motors
Can. Pac
Citicorp
Cons. Edison
Du Pont
Eastm. Kodak
Exxon
Ford
Gen. Electric
Gen. Motors
20 7/8
31 3/4
4 3/8
31 1/2
35 3/4
70 1/8
31 5/8 Mc.D. Douglas
58 1/2
23 3/8
22 5/8
21 1/4
4 1/4
25 1/8
32 1/8
18 1/8
57 1/2
39 5/8
18 1/2
33 5/8
S. Fe
Shell Oil
Unilever
U.S. Steel
Uniroyal
27 5/8
34 1/8
29 5/8
16 3/4
23 5/8
32 3/8
18 7/8
16 7/8
36 7/8
36 3/8
37 5/8
31 3/4
27 1/8
6 3/4
10 3/4
39 3/8
24 7/8
17 3/4
27 5/8
34 7/8
29 3/8
82 5/8
23 3/4
32 3/4
18 3/4
buitenlands geld
Amerikaanse dollar 2.48
Engelse pond 4.57
Belguche fr. (100) 5.65
Duit te mark (100) 108.00
Ital lire (10.000) 18.25
Portugese esc. (100) 3.20
Canadese dollar 2.06
Franse fr. (100) 41.
Zwitserse fr. (100) 134.75
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenr sch (100)
Spaanse pes. (100)
Griekse drachme (10<
Finse mark (100)
Joegosl. dinar (100)
43.00
41.25
32.00
Banken verder
omhoog
AMSTERDAM Veel ac-
tieve fondsen konden het
gisteren bij hervatting van
de handel niet bolwerken.
Veel van de fondsen had
den de neiging terug te
lopen. Alleen de hypo
theekbanken konden na
een wat lagere start de op
gaande lijn van vrijdag
voortzetten. Zo stond
Friesch Groningsche Hy
potheekbank rond het
middaguur op een winst
van f 0,50 op f 53,50 en
Westland Utrecht zelfs op
een vooruitgang van 4
op 72.
Van de internationale waar
den zakte KLM ƒ2,20 naar
ƒ85,80 en Koninklijke Olie
ƒ0,60 op ƒ81,40. Akzo zakte
0,20 naar 24,90, Unilever
0,60 naar 150,90, Philips
twee dubbeltjes naar 21,70 en
Hoogovens een halve gulden
naar 15,90. Over het laatste
fonds wordt door de aanhou
dende stroom van ongunstige
berichten somber gedacht.
Bij de grote banken werd
Amro Bank 1 goedkoper op
52,30. ABN kon zich handha
ven op 288, maar NMB moest
iets prijsgeven. Ennia was 1
lager op ƒ114, maar de colle
ga's Nationale Nederlanden en
Amev kondenzich ruim
schoots handhaven. De uitge
versfondsen gaven voorshands
geen wijzigingen te zien. Van
de aannemers ging Volker
Stevin 2 terug naar 28,50.
Ogem verwijderde zich wat
verder van de ƒ2 grens door
een winst van een dubbeltje op
2,15. Nedlloyd raakte snel
bijna ƒ3 kwijt op ƒ130,60. en
ook van Ommeren werd wat
goedkoper. Heineken begon
niet een winst van 0,80 op
ƒ51, maar brokkelde daarna
langzaam weer af. Gist Broca
des verwisselde f 1 lager van
eigenaar op f 66,50 en ook
Ahold en Pakhoed gaven licht
lagere koersen te zien.
De staatsfondsenmarkt was
overwegend wat lager in prijs.
Op de lokale markt viel geen
duidelijke lijn in de ontwikke
lingen te ontdekken. Hier wa
ren certificaten KBB ƒ1.20
duurder op ƒ23. Holec ging
eveneens ƒ1.20 omhoog naar
ƒ48 en Van Beek 2 naar 50.
Goed in de markt lagen ver
der Kluwer, De Telegraaf en
Cindu Key-Kramer. Aan de
andere kant moest Nutricia
ƒ1,10 prijsgeven op ƒ51. Ook
twee andere fondsen in de
voedingsmiddelenindustrie
Wessanen en CSM - moesten
een veer laten.
Bij de internationals deed zich
later een lichte afbrokkeling
voor. Ook de banken, met
name ABN en NMB, moesten
wat terrein prijsgeven. Daar
entegen steeg de FGH gestaag
verder tot 55.
