Officier: Top gif bedrijf vol listen en bedrog Aantal priesterroepingen in Brazilië groeit ongekend snel Verplicht muntslot winkelwagentjes HOGE STRAFFEN GEËIST IN UNISER- PROCES Blokkadegroep sluit nieuwe acties niet ui Vakbonden niet in stuurgroep betalingscircuit Hulp aan Polen burenplicht KORTE METTEN RATZINGER: BAANBREKENDE INITIATIEVEN RUIMTE GEVEN IN DE KERK BINNENLAND LEDSE COURANT DINSDAG 19 JANUARI1982 PAG [JlTÏ Aanpassingen streekbussen voor gehandicapten DEN HAAG De nieuwe streekbussen krijgen voorzie ningen die de toegankelijkheid van de bus moeten vergemak kelijken voor gehandicapten en bejaarden. De bussen krij gen steunen en handgrepen bij de instap; de middensteun bij de in- en uitstap vervalt of wordt verplaatst; voor slecht zienden komen er felgekleur de strips op de treden en stan gen en voor gehandicapten komt er in elke bus een aange paste stoel. Dit heeft Verkeer en Waterstaat vandaag meege deeld. Wellicht worden ook de al rij dende bussen nog aangepast. In zijn brief aan de samenwer kende vervoersbedrijven vraagt de minister verder meer aandacht voor het rijge drag tijdens de chauffeurs-op leiding. Onderzoek zou hebben aangetoond dat de rijstijl van de chaufeur vaak een bron is van klachten. Bedrijven in strijd met loonmaatregel (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Bij 35 van de ruim duizend on derzochte bedrijven zijn in februari en maart van het vorig jaar prijscompensaties gegeven die in strijd zijn met de beperkte loonmaatre gel. Door 21 bedrijven werd toegezegd dat deze loonherziening weer ongedaan zal worden ge maakt. De ondernemingen die niet bereid wa ren de onregelmatigheden terug te draaien zijn aangemeld bij de officieren van Justitie. De meeste overtredingen kwamen voor in de han del, de horeca en in reparatiebedrijven. Dat zijn enkele gegevens uit een onderzoek dat de Loontechnische Dienst van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar de naleving van de vorige loonmaatregel in de verschillende bedrijfstakken. Van Agt terug van Madeira SCHIPHOL Premier Van Agt en zijn echtgeno te zijn gisteravond terug gekeerd van hun vakantie die zij op het Portugese ei land Madeira hebben doorgebracht. Zij waren op 4 januari naar Madeira ve trokken, nadat de premier enkele weken in een zie kenhuis had doorgebracht. Bij zijn terugkeer op Schiphol volstond Van Agt met de mededeling dat hij over enkele dagen zijn werk zal hervatten. WEERT Een aantal zelfbedieningszaken in de Weerter binnenstad neemt deze week winkelwa gentjes in gebruik die zijn uitgerust met een muntslot. De klant moet een gulden in het slot stoppen om een wagentje te kunnen gebruiken. Als het wagentje wordt teruggezet krijgt de klant de gulden terug. Deze politieverordening is be doeld om een einde te maken aan de al jarenlang bestaande problemen van rondslingerende wagen tjes. De zelfbedieningszaak Albert Heijn in Weert wei gert tot nu toe zijn winkelwagentjes met een muntslot uit te rusten. Het winkelbedrijf heeft zich inmiddels door de politie laten verbaliseren en wil het op deze wijze tot een proefproces laten komen. BREDA De officier van justitie in Breda, mr W. Koops, heeft gisteren in het milieu-proces tegen de drie voormalige directeu ren van het Brabantse gif- bedrijf Uniser Holding ge vangenisstraffen geëist van vier en vierenhalf jaar; De aanklager vroeg de rechtbank de twee be drijfsleiders aanzienlijk lichtere straffen op te leg gen, respectievelijk van tweeënhalf jaar en zestien maanden. De Uniser-top wordt ervan verdacht in de jaren '79 en '80 tienduizenden tonnen che misch afval op de vaderlandse oppervlaktewateren te hebben geloosd. Ook zou het bedrijf een illegaal handeltje hebben gedreven in zogenaamd „pro- bleemafval", dat de chemische industrie Uniser tegen betaling leverde om te laten vernieti- gen of te worden gedumpt op legale stortplaatsen in het bui tenland. Uniser verkocht die partijen in de meeste gevallen door als bruikbare brandstof. De hoogste vrijheidsstraf vor derde mr. Koops tegen de al gemeen directeur van het af- val-concern, Gerrit B. (56), die zijn twee collega's er destijds min of meer toe zou hebben aangezet grote partijen afval het Hollands Diep en de Hol landse IJssel in te pompen. Voor de technisch en commer cieel directeuren van Uniser, Magnus S. (44) en Fred van D. (40), vond de officier een cel straf van vier jaar op zijn plaats. Ook deze twee ver dachten wisten in alle opzich ten „van de hoed en de rand", aldus mr Koops. Commercieel bedrijfsleider Jan L. (36) en technisch be drijfsleider Jan Pieter S. (46) kwamen er nog het beste van af; zij hoorden straffen van tweeënhalf jaar en zestien maanden tegen zich eisen. Bei de top-functionarissen zouden binnen Uniser belast zijn ge weest met het uitvoeren van illegale opdrachten. In het proces tegen de vijf Uniser-verdachten wordt on derscheid gemaakt tussen de gewone straf-delicten als vals heid in geschrifte en oplich ting èn milieudelicten, waar onder men met name de ille gale lozingen verstaat. In bei de zaken moest de officier gis teren dan ook straffen vorde ren. Zo vorderde hij in het ge val van bijvoorbeeld technisch bedrijfsleider Jan Pieter S. een gevangenisstraf van negen (strafdelict) plus zeven maan den (economisch delict). Voor de anderen gold hetzelfde re cept. De strafdelicten, waar hier sprake van is, betreffen gevallen van valsheid in ge schrifte, oplichting, wetsont duiking èn bedreiging. Dat laatste wordt directeur Mag nus S. verweten, die een per soneelslid te verstaan gaf dat zijn dochtertje wel eens iets zou kunnen overkomen, als hij justitie van een en ander zou vertellen. Mr Koops zag zich door de omvangrijkheid van het mi lieu-schandaal genoodzaakt zijn requisitoir tot de grote lijn te beperken. Het scala van ma lafide Uniser-praktijken strek te zich volgens hem verder uit dan hij in zijn al uitgebreide telastelegging had kunnen op nemen. „Ik moet me beperken tot de jaren '79 en '80. Het ge hele bedrijfsgebeuren, ook van voor die tijd, hebben we helaas niet kunnen onderzoeken". In die twee jaar van de officier zou Uniser, met vestigingen in Krimpen en Moerdijk, bjj el kaar 73.000 ton industrieel af val op onwettige wijze hebben laten verwijnen door het on der meer in de rivieren te lo zen of door het af te stoten naar derden. Dit terwijl de in dustrie de partijen leverde om door Uniser te worden vernie tigd. De lozingen gebeurden, aldus milieu-officier Koops, ia- ren achtereen in de Hollandse IJssel nabij Krimpen (het aan vankelijke privé domijn van algemeen directeur Gerrit B.) en later in toenemende mate in het Hollands Diep, vlak voor de steiger van Uniser- Moerdijk, dat vanaf 1978 met Krimpen samenwerkte. Na de afbouw van EMK-Krimpen aan het eind van de jaren tachtig pompte men het vuil vanaf de schepen „Angen- stein" en „Maas" in de dokken, van Antwerpen, met welke stad inmiddels een levendige scheepvaartverbinding was ontstaan. De bodem van het Hollands Diep zou volgens deskundigen een tijd lang, aldus de officier, ter plaatse het vuilste stukje waterbodem van Nederland zijn geweest. „De vervuiling was daar ernstiger dan de bo dem van de Eerste Petroleum haven in Rotterdam". Duikers stonden er tot borsthoogte in het drab. Hun werkzaamhe den moesten voortijdig worden beëindigd omdat de naden van drie achtereenvolgens ge bruikte nieuwe duikerspakken zodanig waren aangetast dat die pakken lekten. Kosten van Rijkswaterstaat om het slib te verwijderen: drie miljoen. Ofschoon de meeste oliemaat schappijen Uniser betaalden voor de vernietiging van haar produkten, bleken de verwer kingsmethodes in Moerdijk anders dan men zich bijvoor beeld via „nep-shows" in het laboratorium van directeur S. had laten wijsmaken. Het me rendeel der goederen werd af gevoerd naar het overslagbe drijf Beatrixhaven in Lim burg, dat het spul vermengde met kolengruis en het weer doorverkocht als zogeheten slamkolen. Zo vulden Belgi sche tuinders met gevaar voor eigen leven jarenlang hun ver warmingsketels met vloeibare brandstoffen, die later als „ex plosief" en „giftig" werden ge definieerd. Winst vor Uniser over die periode: in elk geval één miljoen gulden. In de jaren '78 tot en met '80 vermengde Uniser grote hoe veelheden in vaten gepakt af val, dat volgens afspraak op Duitse stortplaatsen moest worden gedumpt, met aller hande andere afvalstoffen. De farmaceutische industrie, hier leverancier, voorzag haar buis jes, potjes en blikken steeds van een etiket met doodskop. Uniser trok er zich niet van aan. „Hoeveel ongerechtighe den op die manier op die stort plaatsen terecht zijn gekomen, is absoluut niet meer na te gaan. Men zou er de hele stort plaats voor op zijn kop moeten zetten". Aldus mr Koops. „Een papieren fagade" noemde de aanklager de hele Uniser- ondememing gisteren. Maar ook gaf de officier de industrie nog een veeg uit de pan. „In een aantal gevallen gaven de industrieën blijk van een dus danige onverschilligheid en kortzichtigheid, dat ik geneigd ben algemeen directeur B. ge lijk te geven". B., die namelijk zei: „Wij hebben de industrie ën niet opgelicht, wij liepen een door de industrie betaald risico". „In andere gevallen evenwel", stelde mr Koops, „is de industrie duidelijk de dupe geworden van de bedrie- gelijke presentatie van het be drijf". PETER VIERING Twee rechercheurs van de Asser politie verpakki langs de spoorlijn gevonden „tikkende voorwerp later een nep-bom bleek te zijn. (Vervolg van de voorpagina) GRONINGEN/DEVENTER De blokkadegroep Grot sluit nieuwe acties, gericht tegen de munitietransporten ni Dit staat in een vannacht uitgegeven verklaring. - De actievoerders zeggen met tevredenheid terug te kijken katri' acties die vannacht zijn uitgevoerd. De blokkadegroep wis i acties de tweede munitietrein in totaal zo'n drieëneenhalf vertragen. Door acties van demonstranten in Deventer eerste munitietrein een oponthoud van anderhalf uur op. ges iek i buit De tien demonstranten die zich gistermorgen aan een gierstrein ketenden zijn gisteravond in verzekerde bewarii steld. Tien andere actievoerders, die waren aangehouden i zij de spoorweg niet wilden verlaten, zijn op vrije voeten g op voorwaarde dat zij zich van verdere actie zullen onthi aldus de Groningse politie. d 0{ kom UTRECHT Vertegenwoordigers van de vakorgani saties krijgen een stem in het nog op te richten orgaan voor overleg en beheer van het nationaal betalings cir cuit. Er is echter geen plaats voor de vakbonden in de stuurgroep die de integratie van de girocircuits van de banken en postcheque en girodienst momenteel bege leidt. Dit heeft W. Duisenberg, voorzitter van de stuur groep en president van de Nederlandse Bank, gisteren in een gesprek met de bonden gezegd. Zoals bekend vrezen de vakbonden dat de stichting van een na tionaal betalingscircuit zal leiden tot een groot verlies van banen bij de banken. Daarom willen zij al in een vroeg stadium bij het overleg over het circuit betrokken worden. De vakorganisaties die bij de centrale voor middelbaar en hoger personeel (MHP) zijn aangesloten hebben niettemin positief gereageerd op de voorstellen van Duisenberg. De stuurgroep, die bestaat uit vertegenwoordigers van PTT en banken is sinds 1975 bezig met het maken van plannen voor de stroomlijning van het geldverkeer in Nederland. Duisenberg wil het eindrapport nu voor de derde dinsdag van september aan de regering aanbieden, zo heeft hij gisteren meegedeeld. Sleepboot ontploft; minstens één dode Zeker één man heeft gistermorgen in Hansweert het leven verloren, toen een sleepboot in de haven vermoedelijk door een gasexplosie de lucht in vloog. Op de foto de ontplofte sleepboot. (Van onze parlementaire re dactie) DEN HAAG —„Wij willen alle regionale en locale acties bundelen, ook al om te voor komen dat de mensen langs el kaar heen werken". Dit zegt Tweede-Kamervoorzitter dr. Dick Dolman, die optreedt als praeses van de onlangs opge richte Nederlandse Stichting Hulp Polen (giro: 5398). Hij wijst erop dat de meeste maat schappelijke organisaties van ons land in de stichting verte genwoordigd zijn. „Kok zit erin namens de vak beweging, Van Veen namens de werkgevers, Lardinois (pre sident-directeur Rabo-bank) is een goede penningmeester, de kerken zijn erVolgens Dolman biedt deze samenstel ling van het bestuur ook de garantie voor een zo goed mo gelijke informatie over de situ atie in Polen. Een werkcomité bundelt alle berichten en be- Kaalt, in samenwerking met et ook in de stichting verte genwoordigde Rode Kruis, wat voor hulp er geboden zal wor den en aan wie. Als meest noodlijdende groe pen noemt Dolman de zieken, bejaarden en (ondervoede) kinderen, die immers het meest te lijden hebben van de kou en het gebrek aan voedsel en medicijnen. „Maar we zul len de gevangenen zeker niet vergeten," aldus Dolman. Ook hij heeft kennis genomen van de berichten van Poolse zend amateurs, dat er tienduizenden mensen in concentratiekam pen zijn opgesloten. De stich tingsvoorzitter benadrukt ove rigens wel dat het hier gaat om een puur humanitaire ac tie. „Wij bemoeien ons niet met de politiek". Dat is ook zijn reactie op het feit dat veel mensen in ver warring verkeren rond Polen. Enerzijds horen zij de NAVO roepen om strafmaatregelen tegen dat land en tegen de Sovjet-Unie, en anderzijds wordt hun gevraagd om geld voor datzelfde Polen. „Wij la ten ons alleen leiden door de noden van het Poolse volk en door niets anders", zo zegt isser con cikc Dolman. Hij voegt era. dat de Nederlandse rej die ook heeft deelgei aan het NAVO-overleg bezwaar heeft tegen de g V2 ting. „Over de technist op I pecten van de zaak ovei wij ook met de betrokkL^ partementen. Ook met n ropese Gemeenschap in n sel trouwens". e h tref T-. e tf De actie van de stichtu zich in principe uitstr over één jaar. „Of zovee Pru: ter of zoveel langer als is," aldus Dolman. Dat de; van het Poolse volk hii end veel weerklank vindt, s< ^ei Dolman deels toe aan hi dat verscheidene delen ons land in de Tweede reldoorlog bevrijd zijn do Polen. „Voor de mensi Breda en omgeving zal ker een rol spelen". Maai gens Dolman moeten wi beseffen „dat de Polen op afstand wonen, eigenlijk buren zijn. Hulp aan Pol burenplicht", aldus de vo ter van de Tweede Kami De Buber-Rosenzweigme- militaire regime is ontvoerd, daille voor bijzondere In november hebben de auto- verdiensten ten behoeve p.e van de joods-christelijke hi ië telt onfe*eer vijfhon; samenwerking is dit jaar derdduizend leden, toegekend aan de schrij ver Schalom Ben-Chorin. De onderscheiding zal hem worden uitgereikt op 7 maart tijdens de ope ning te Aken van de week der verbroedering. Schalom Ben Chorin (68) werd als Fritz Rosenthal geboren in München en vertrok in 1935 naar Pa lestina. Hij woont nu in Jeruzalem. In zijn boeken beschrijft hij de moeilijk heden van mensen die in twee vaderlanden leven en denken. Hij is een pleitbezorger van het ge sprek tussen joden en christenen. De Raad van Kerken heeft besloten tot een permanente De leiders van de lutherse vertegenwoordiging in de kerk in Ethiopië, die vorige raad van de werkgroep „De week zijn gearresteerd, zijn vrouw in kerk en samenle- De synode van de Evange- lisch-Lutherse Kerk in Ne derland is er na lang praten nog niet uit of er nu een vrij gestelde secretaris-generaal moet komen of niet. Zij heeft nu een commissie benoemd, die tot taak heeft de kwestie verder te bestuderen en daar over in de synode van mei rapport uit te brengen. De sy node besloot de predikant spensioenen niet te verhogen. Wel zal de pensioenraad pro beren, zo lang de middelen dat toelaten, de pensioenen elk jaar aan te passen aan de stijging van het basistracte- ment. in dat jaar. Russel Shaw, een woordvoerder van de Ameri- kaanse bisschoppenconferen tie zei in dit verband, dat de kerk antwoord wilde geven op het onvermogen van de. mensen hun huwelijksproble men op te lossen. Overigens heeft kardinaal Pericle Felici, prefect van het hoogste tribu naal van de Apostolische Sig natuur, in oktober 1980, tij dens de algemene bisschop pensynode over „De taken van het christelijke gezin in de hedendaagse wereld", zijn beklag gedaan over de astro nomische groei van het aantal nietigverklaringen en opge roepen tot waakzaamheid ten opzichte van dit verschijnsel. Bovendien keerde de kardi naal zich tegen het steeds toe nemende beroep op psycholo gische onrijpheid als reden voor de nietigverklaring. zlJn weer vrijgelaten, volgens dr. Carl Mau, secretaris van de Lutherse Wereldbond. De gearresteerden waren de voorzitter en de vice-voorzit- ter Emmanuel Abraham en Franciscus Stephanus, alsme de de secretarissen voor evan gelisatie en ontwikkeling Ya- ving". Verder nam de raad een principebesluit tot het vormen van een sectie „Vrouw in kerk en samenle ving". Volgens katholieke kringen in Washington is het aantal desa Daba en Solomon Gida- huwelijken, dat in 1980 door da. Zij werden tijdens een ge- de katholieke kerk voor on- meenschappelijke dienstreis geldig is verklaard zevenen- opgepakt en in de hoofdstad zeventig keer zo groot als in Addis Abeba gevangen gezet. 1969. In 1980 werden in de Sinds juli 1979 wordt de secre- 171 bisdommen van de VS taris van de kerk, Gudina 34.484 huwelijken geannu- Tumsa, vermist. Het vermoe- leerd, zeventig procent vn het den bestaat, dat hij door het totsaal aantal binnen de kerk Het aantal priesterroepin gen in Brazilië groeit on gekend snel sinds de kerk daar de zijde van de armen heeft gekozen. In de jaren zestig moesten vele Braziliaanse semina ries wegens gebrek aan belangstelling worden gesloten. Nu zijn er 12.300 seminaristen, bijna even veel als het huidige pries terbestand (12.600), aldus meldt onze correspon dent. In het bisdom Sao Paulo nam bijvoorbeeld het aantal pries terwijdingen toe van slechts één in 1960 tot liefst vieren zestig in de afgelopen twee jaar. Volgens de rector van het seminarie van de Heilige Pastoor van Ars te Sao Paulo, pater Celso, kwamen er in de periode 1964 tot 1970 per jaar twee a vier nieuwe priesters bij. Pas daarna begon net aan tal wijdingen snel te groeien. Volgens pater Celso houdt dit gedeeltelijk verband met de conflictsituatie, die sinds 1968 bestaat tussen kerk en mili tair bewind, alsmede met de groeiende invloed van de pro gressieve bisschoppen binnen de kerk. Hij wijst erop, dat in een dic tatoriaal land de kerk voor de jeugd vaak nog het enige ka naal is om zich te kunnen ui ten. Ook de afschaffing van het gesloten karakter van de seminaries heeft zijn inziens het aantal roepingen gestimu leerd. Het celibaat wordt in Brazilië niet als een groot pro bleem erkend. Volgens pater Celso gaan hierdoor slechts weinige roepingen verloren. De ontstuimige groei van de roepingen houdt in, dat de kerk in Brazilië steeds minder hoeft te drijven op buiten landse geestelijken, wier aan tal nu nog vierduizend be draagt, onder wie vele Span jaarden, Italianen en ook Ne derlanders. In het afgelopen decennium bleken bij de herhaalde bot singen tussen kerk en bewind de buitenlandse geestelijken vaak de achillespees van ae Braziliaanse kerk te vormen. Tientallen van hen werden het land uitgezet, kregen geen vestigingspapieren of onder vonden anderszins belemme ring van de zijde van de auto riteiten. In een interview in het januarinummer van het in Stuttgart verschijnende tijdschrift „Evangelische Kommentare" heeft de aartsbisschop van Mün chen en Freising, kardi naal Joseph Ratzinger er voor gepleit „baanbre kende initiatieven te be moedigen en te trachten deze ruimte in de kerk te geven, ook als ze aanvan kelijk iets dubieus in zich mogen hebben". Wat betreft de basisgemeen schappen, meent de kardi naal, die midden februari het voorzitterschap van de con gregatie voor de geloofsleer aanvaardt, dat zij niet kunnen gedijen in een „dialectiek van boven naar beneden". Hun betekenis ligt in het leefbaar maken van de kerk als tehuis, een plaats van wederzijdse steun en hulp. Ratzinger meent, dat men enerzijds zeker kan spreken van een renaissance van de religie in onze tijd, maar an derzijds toch ook van een steeds groter wordende on macht om concreet mee te ge loven en mee te leven met de kerk. Een antwoord op de uit dagingen aan de kerk gesteld, ziet Ratzinger daarin, dat de kerk zich bezint op haar rela ties met de westerse wereld en ook de moed heeft haar ei gen gezicht duidelijker te la ten zien, zodat zij als het ei genlijke nieuwe naar buiten treedt. j)eze innerlijke vrij heid tot radicaliteit van het christelijke getuigenis wordt volgens hem geblokkeerd het rationele denken en het talent om compromissen te sluiten. door het feit, dat „wij ons lie ver niet al te zeer losmaken van een bepaalde levensstan daard en levensstijl". Tot de beslissende elementen van onze tijd rekent kardinaal Ratzinger het feit, dat het concilie de verantwoordelijk heid voor de wereld, de socia le dimensie van het geloof, opnieuw heeft ontdekt. Nu moet de wil tot morele omme keer, ook op het openbare ter- rein van de politiek en de ligt een mogelijkheid tot een- - heid, die men aanpakken en gebruiken moet. Wat betreft de oecumene, zegt Ratzinger het belangrijk te vinden, „dat men het gesprek niet vastpint op de dingen die scheiden, maar dat men op zoek gaat naar de gemeen schappelijke vragen en taken van de christen in deze we reld en deze aanpakt". Hier Eucharistisch congres in Nairobi Het volgende euchari jZ( sche wereldcongres IQr^ worden gehouden in N |a^ robi, de hoofdstad Kenia, zo heeft paus hannes Paulus II gistel besloten. Er is nog ge J datum bekend gemai voor dit congres, meestal eens per vier wordt gehouden. Vó jaar juli was het in Loi des. [V; Het is de eerste keer, dat zo omvangriike internation le katholieke bijeenkoi midden in Afrika wordt houden. Men ziet hierin erkenning door het Vatica lcj van de volwassenheid van rooms-katholieke kerk in frika. Tot nu toe vond congres slechts eenmaal het Afrikaanse contin plaats en wel in 1930 in C tagine (Carthago) in Tunes n, dat toen nog onder Frans stuur stond. Het wordt drieënveertigste congres, ;«iu 1«

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1982 | | pagina 10