Meer bedrijven
in rode cijfers
"Doe voor
onsgeen
extra moeite,
moeder."
Tweede Kamer
n burger
taan dichter
ij elkaar
Plannen voor kolenstook op de tocht
larsenactie succes
Bij veel winkeliers
verboden vuurwerk
Delzijl wil zelf
Amerikaanse munitie
OOFT) GRIFFIE TWEEDE KAMER
ÏEMT AFSCHEID
weer
JENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 28 DECEMBER 1981 PAGINA 11
iG De inwoners van Den Haag en Scheveningen
meegedaan aan de „kaarsenactie" op kerstavond.
ienstad en in Scheveningen brandde achter ongeveer
/an de ramen een kaars als blijk van medeleven met
volk. In de buitenwijken was het wat minder, even-
Itermeer, zo meldt de gemeentepolitie,
werd verdeeld gehoor gegeven aan de oproep een
het raam te zetten. Groningen sprong er uit met een
percentage van 80. De „lichtstad" Eindhoven kwam met
pnt brandende kaarsen mager uit de verf. Rotterdam,
I Amsterdam scoorden tussen de veertig en vijftig pro
van de Zeeuwse elektriciteitsmaatschappij PZEM
dat het elektriciteitsverbruik in de provincie na half
[t 4,5 miljoen kilowatt terugliep. Dit betekent, aldus een
[rder, dat tussen de 40.000 en 60.000 mensen het licht
litgedaan. Landelijk liep het elektriciteitsverbruik met
procent terug, ofwel 15 miljoen kilowatt.
Eén van de duizenden brandende kaarsen die donderdagavond
voor het raam van een woning blijk gaf van medeleven met het
volk in Polen.
1 fout met
litbus"
AM De KRO
onrechte de indruk
it bijna alle spuitbus-
federland drijfgassen
die schadelijk zijn
izonlaag. Die vergis-
de KRO rechtzetten
•nde aflevering van
•programma „Daar
me wat". Aldus de
een kort geding dat
ndse Aerosolvereni-
de belangen van
ibrikanten behartigt.
?k tegen de omroep
ipannen. Volgens de
lent van de recht-
!g/at tien procent van
gbussen de stof die de
m aantast.
rde dood
hooivork
TEEN De 77-jarige
Ier Heide uit Hooge-
v i de nacht van zater-
3 indag door een vecht-
het leven gekomen,
yiad geklaagd over het
F at het zeventienjarig
em wonende buur-
haar vriend hadden
bij hun late thuis-
ij het uitpraten van
kwam de man woe-
ir buiten en verwond-
nd met een hooivork
iden en hoofd. Het
sloeg daarop de
een ijzeren sneeuw-
op het hoofd. De be-
iel daarna op zijn ei-
De door het tweetal
ierde politie consta-
jn dood. Het tweetal is
loor heengezonden.
DEN HAAG Het aantal
bedrijven dat in de rode
cijfers zit is dit jaar geste
gen. Achttien procent van
de ondernemingen die on
dervraagd zijn door de
Kamers van Koophandel
gaf op dit jaar in het rood
te staan; vorig jaar was dat
nog veertien procent.
bedrijven geplaagd door de
zorg dat het volgend jaar nog
erger zal zijn. Omzetten, win
sten en investeringen zullen
verder dalen, zo wordt ge
vreesd.
Dit jaar liepen de investerin
gen terug met twaalf procent.
Het slechtst sprong de bouw
eruit en het beste beeld ver
toonden de agrarische bedrij
ven en de dienstensector.
Driekwart van de bedrijven
die wel hadden willen investe
ren noemde geldgebrek als
grootste belemmering om het
ook te doen. Waar niet geïn
vesteerd werd, liep ook het
personeelsbestand terug en
wel met zes procent. Waar wel
geld in het bedrijf werd gesto
ken bleef de achteruitgang in
de personele bezetting tot 0,9
procent beperkt. De export
nam het afgelopen jaar toe met
elf procent bij grote bedrijven
en een procent bij de kleintjes.
Maar dat is toch een procent
minder dan in 1980.
Doodslag met Mariabeeld
ARNHEM Een klap met een Maria
beeld is de 43-jarige Rita Hagios uit
Arnhem het kerstweekeinde fataal ge
worden. De vrouw overleed in het
brandwondencentrum te Beverwijk
aan de verwondingen die ze bij een
vechtpartij woensdagavond had opge
lopen.
De politie heeft de dader, de 23-jarige
M. van B., inmiddels aangehouden. Hij
heeft bekend de vrouw met een Maria
beeld op het hoofd te hebben geslagen.
Volgens Van B. ging de ruzie over de
verhuur van een kamer aan zijn broer.
Nadat hij mevrouw Hagios bewuste
loos had geslagen zette hij een inbraak
in scene. Toen Van B. zag dat de vrouw
nog steeds bewoog, stak hij het huis in
brand. Sectie heeft uitgewezen dat me
vrouw Hagios aan hersenletsel is over
leden.
Lek in koelpomp
VLISSINGEN De
kerncentrale te Borssele
is de avond voor Kerst
mis voor de duur van
vijf dagen uit bedrijf ge
nomen. Dit was nodig in
verband met lekkage in
een lagerpakking van
één van de twee hoofd-
koelmiddelpompen.
De kerncentrale is bij
het ontstaan van het de
fect onmiddellijk afgere
geld, zo meldt een
woordvoerder van de
Provinciale Zeeuwse
Elektricteits Maatschap
pij. Het weggelekte ra
dio-actieve koelwater is
binnen het reactorge
bouw gebleven.
Woudenberg naar
VS vertrokken
ALPHEN A/D RIJN Wil-
lem Woudenberg, de voorzit
ter van de in opspraak geko
men chauffeursvereniging
Holland Duck Club is vlak
voor de kerst naar de Verenig
de Staten vertrokken. Tijdens
een bezoek van enkele weken
zal hij met een groep Neder
landse chauffeurs bekijken
hoe hun Amerikaanse collega's
zijn georganiseerd Wouden
berg heeft voor zijn reis toe
stemming gekregen van justi
tie, die op dit moment een on
derzoek insteld naar de prak
tijken van de Duck Club en de
aanverwante commerciële or
ganisatie Truckstar BV.
Ruiten
ingegooid
AMSTERDAM Bij
het Russische staats-
reisbureau Intourist in
Amsterdam zijn vlak
voor de kerst de ruiten
ingegooid. De politie
heeft twee verdachten
van 21 en 22 jaar aan
gehouden. De mannen
wilden met hun actie
vermoedelijk uiting ge
ven aan hun afkeer
van de situatie in Po
len. Het reisbureau
fungeert tevens als
handelsmissie van dé
Sowjet-Unie in Neder
land.
advertentie
ptt telecommunicatie
Buiten ie eigen regio bel je 's avonds na zessen en in het weekend voor half geld.
Laat eens wat van je
GEVOLGEN VOOR MILIEU NOG ZEER ONZEKER
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Het is nog
allerminst zeker of er
weer kolen worden inge
zet voor de energievoor
ziening, zoals het vorige
kabinet had aangekon
digd. Het had daarmee
een wissel getrokken op
de toekomst, want uit on
derzoek en ontwikkeling
moet nog blijken of die
plannen technisch, econo
misch maar vooral ook
met het oog op het milieu
haalbaar zijn.
Volgens de plannen moet over
twintig jaar 23 procent van de
energievoorziening gedekt
worden door kolen. In de
elektriciteitsproduktie zelfs
veertig procent. Aan de hand
van de uitslag van de onder
zoekingen is het heel wel mo
gelijk dat deze voornemens
moeten worden bijgesteld en
dat er minder kolen gebruikt
zullen worden.
Dit schrijft staatssecretaris
Lambers-Hacquebard (milieu)
in antwoord op kamervragen
over haar begroting 1982.
Mi
nister Ginjaar (in het vorige
kabinet bewindsman op volks
gezondheid en milieuhygiëne)
toonde zich in 1980 al zeer
verontrust over de kolenplan-
nen van zijn collega Van Aar-
denne (economische zaken).
Lambers zegt nu dat er „met
een zeker optimisme" is gere
kend op de ontwikkeling van
technieken die de extra ver
vuiling door kolengebruik on
der de milieunormen moeten
houden, waarbij het terugdrin
gen van de hoeveelheid zwa-
veldioxyde in de lucht het
voornaamste is.
TILBURG Honderden winkeliers in heel Nederland
hebben de afgelopen dagen te goeder trouw verboden
vuurwerk ingekocht. Dit is de stellige overtuiging van
het Korps Controleurs Gevaarlijke Stoffen.
Donderdag heeft het Korps bij de Tilburgse groothandel Beko
2,5 ton verboden vuurwerk in beslag genomen. Eerder die week
werd bij twee Eindhovense winkeliers 260 kilo illegaal vuur
werk aangetroffen. Volgens de winkeliers had Beko de verzeke
ring gegeven dat het vuurwerk in Nederland is toegestaan.
Volgens het Korps leveren ook andere groothandelaren verbo
den vuurwerk, dat veelal afkomstig is uit China. Dit vuurwerk
bevat ofwel een te zware lading, ofwel er wordt gebruik ge
maakt van een niet toegestaan explosief poeder.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Het havenschap Delfzijl heeft zelf la
ten weten belangstelling te hebben voor aan- en afvoer
van munitie ten behoeve van de Amerikaanse strijd
krachten in West-Duitsland. Dit heeft staatssecretaris
Stemerdink van defensie laten weten aan het kamerlid
Van der Spek (PSP), die over de kwestie vragen had
gesteld.
De Amerikanen zoeken al jaren naar een andere doorvoerhaven
dan het Duitse Nordham. De havens van Zeebrugge, Gent, Vlis-
singen en Terneuzen bleken niet voldoende capaciteit te hebben.
Delfzijl had interesse en daarop is besloten half januari een één
malige proef te doen met 1500 ton munitie.
Volgens Stemerdink kunnen in de haven van Delfzijl voldoende
voorzorgsmaatregelen worden genomen. Ook het verdere ver
voer naar Duitsland per trein geeft geen veiligheidsproblemen,
aldus de minister. Het ministerie heeft dan ook toestemming
verleend voor de proef.
9?
Jos Wilmot: „Bij mij binnenkomst werd ik steeds bedeesder". (Foto Milan Konvalinka)
)nze parlementaire re
dactie)
HAAG „Ik zou
m'n leven geen ka-
id willen zijn. Met
eerbied, maar het is
hondebaan. Dag en
wordt er gewerkt,
lérd gewerkt". Dat
Jos Wilmot (62) bij
afscheid van de
ide Kamer. Op de
if 36 jaar en twee en
ïalve maand, werkte
de griffie van de
er, het secretariaat
iet parlement.
öt zag het parlement
ntwikkelen van een ge-
ap van honderd in don-
driedelige pakken ge-
heren. een voorzitter
kostuum en griffiers in
naar een gemêleerd
chap van kamerleden
ijkerbroek, open over-
en een stevige babbel,
e overhemd door de
hollen was er toen niet
aldus Wilmot nu over
-jentree. „Toen ik hier
wist ik van de politiek
Ik was hier nog nooit
lest. Bij mijn binnen-
H werd ik steeds bedees-
Voor m'n sollicitatiege
werd ik begeleid door
en je liep over rode lo-
waar je in wegzonk".
ig en waardig
sfeer in de Kamer toen
ik in oktober '45 kwam, was
deftig en waardig", zeg Wil
mot. „Iedereen kende nog ie
dereen. De griffie deed nog
alle secretariaatswerken".
Pas begin 1970 werd het be-
sluit genomen om bijvoor
beeld reproduktie, het ar
chiefwerk en de registratie
van binnenkomende stukken
in aparte diensten onder te
brengen.
Wilmot was zelf enige tijd in
de vijftiger jaren de man die
de kamerleden en het perso
neel salaris uitbetaalde.
Daartoe was op de griffie een
speciaal glazen huisje
gebouwd, bijgenaamd de
biechtstoel. „Daar heb ik heel
wat problemen aanhoord",
aldus Wilmot. Het uit te beta
len geld moest hij iedere
maand halen bij de Neder-
landsche Bank. Dan liep hij
over straat met 200.000 gul
den in een tas.
Discipline
Ten tijde van zijn komst ken
de de Kamer nog 100 leden
tegen 150 nu. De discipline in
de fracties was groot. „Rom-
me. Oud, Tilanus en Schou
ten, dat waren figuren daar
kon je niet omheen. Zij had
den gezag door hun kwaliteit
en hun overzicht van de
zaak. Kamerleden kregen
geen kans te soleren. Als
Romme in een fractieverga
dering van de KVP werd te
gengesproken pakte hij zijn
stukken op en liep weg. Even
later kwam hij dan weer te
rug en ging verder op het
punt waar hij was opgehou
den. Een fractie was toen net
een dik bebladerde boom.
Wat eronder zat kwam niet
to wasdom, niet tot groei", zo
zegt Wilmot.
Niet dat Wilmot twijfelt aan
de kwaliteit van de huidige
fractieleiders in de Kamer.
„Ik ben nooit bij een fractie
vergadering geweest maar
macht schijnt nu een vies
woord te zijn. Individuele ka
merleden treden nu veel
meer naar voren. Dat moet
ergens aan liggen. Of de frac
tieleden hebben zelf een be
ter inzicht, óf de fractieleider
heeft minder invloed".
Vroeger kwamen er in de
Kamer minder onderwerpen
aan de orde. „Loonvorming
kwam niet aan de orde zoals
nu. Er was geen economische
crisis. Wel een verpauperd
en arm land dat omhoog ge
holpen moest worden. Daar
stond iedereen achter. Later
is de invloed van de kamer
leden gestegen, de samenstel
ling van de fractie werd heel
anders en ook de kiezers en
de partij-afdelingen kregen
meer invloed. Tegenwoordig
kan iemand in de Kamer ko
men door een zekere be
kendheid in zijn directe om
geving, dat noem ik een ge
zonde ontwikkeling".
Taken
Het hoofd van de griffie sig
naleert verder een sterke
toename van de rol van de
overheid in de samenleving
en een meer uitgebreid ta
kenpakket van het parle
ment. Er kwamen daardoor
steeds meer kamerleden die
op een ondewerp gespeciali
seerd waren. Een kamerlid
voor loonvorming, een voor
scheepsbouw en voor de aan
leg van wegen weer een an
der. „Het gebeuren wordt te
genwoordig bijna op de voet
gevolgd, terwijl vroeger het
totale beleid werd beoor
deeld. Hoeveel debatten heb
ben we de laatste jaren niet
gehad over de sluiting van
een bepaald bedrijf. Vroeger
was dat niet aan de orde, was
dat niet nodig".
„Vroeger bleven de-kamerle
den ook veel langer op hun
post. Een feest zoals ter ere
van Markus Bakker die 25
jaar in de Kamer zit, was
toen heel gewoon. Maar na
de laatste verkiezingen zijn
er alweer veertig nieuwe ka
merleden binnengekomen.
Toen ik hier kwam had de
KVP een juffrouw en de
PvdA ook. Nu hebben de
fracties een hele staf perso
neel en ieder kamerlid heeft
een eigen hulpkracht. Dat is
gunstig, daarmee heeft de
Kamer een beter weerwoord
op de regering. Men wil als
het ware al van te voren van
de regering weten wat er aan
de hand is. Met meer hulp
kan een kamerlid meer doen
en dus meer aan de regering
vragen". Hoe deze ontwikke
ling^ moet eindigen, durft
Wilmot echter niet te voor
spellen.
Koningin
Door al deze ontwikkelingen
is het parlement volgens Wil-
_mot dichter bij de burger ko-
"men te staan. „Er is een po
pularisering opgetreden.
„Toen ik in de Kamer in
dienst trad, keek men met
enorme eerbied naar mij op.
Ik werkte wel niet bij de Ko
ningin maar daar minstens
vlak naast. Die houding had
men toen. Maar tegenwoor
dig is de er veel meer open
heid in de besluitvorming.
Neem de openbare commis
sievergaderingen, die beston
den vroeger niet. Alles was
besloten. Later kwam er dan
wel een verslag over uit
maar daar stond dan in: vele
leden waren voor dit of dat
en verder: vele leden waren
tegen dit of dat. Zonder aan
duiding van hun fractie. Dan
kon de regering na een toe
zegging later gas terugne
men. Nu worden de fracties
wel vermeld, het staat naar
buiten toe vast wat het stand
punt van de partij is. Terug
trekken is nu minder gemak
kelijk".
Markant
Als de meest markante de
batten in zijn loopbaan ziet
Wilmot de debatten over de
vrijlating van de drie van
Breda en het debat over de
onafhankelijkheid van Suri
name. „Bij het debat van de
drie van Breda zag je de haat
gestalte krijgen, die voelde je
opstijgen. Die drie waren de
verpersoonlijking van de
Duitse bezetting. Bij de onaf
hankelijkheid van Suriname
speelden de Surinaamse ver
tegenwoordigers hun beken
de vurige rol en na het debat
werd het Surinaamse volks
lied aangeheven. Dat vergeet
je niet meer".
Aan de andere kant vraagt
Wilmot zich soms af waar
alle parlementaire drukte nu
eigenlijk over gemaakt
wordt. Hij denkt daarbij aan
de algemene politieke en fi
nanciële beschouwingen.
„Oud-kamervoorzitter Kor-
tenhorst noemde dat altijd
het jaarlijkse steekspel. Als
de Kamer dan sprak was er
wel stevige kritiek op de re
gering, maar een groot steek
spel? Het was bijna voorspel
baar wat eruit zou komen".
Wilmot vertelt dat er in zijn
beginperiode vier dagen per
week vergaderd werd in de
Tweede Kamer. Men begon
dan om 13.00 uur (nu 10.15).
Op dinsdag en donderdag
vergaderde men ook 's
avonds. Soms tot diep in de
nacht. De regel om elf uur 's
avonds te stoppen werd pas
ingevoerd door de inmiddels
overleden oud-kamervoorzit
ter Vondeling. Overigens is
deze regel de laatste tijd in de
Kamer al verscheidene ma
len een punt van discussie
geweest bij de kamerleden.
Een uurtje langer doorgaan,
daaraan lijken een aantal van
hen zich niet te willen sto-
Hulde
Wilmot zal na zijn vertrek de
politiek niet helemaal hoe
ven te missen. Hij verhuist
met zijn vrouw naar Heerlen.
Daar in de buurt, in Sittard,
heeft hij al contact gelegd
met het CDA-bureau Lim
burg. „Ik ga hen helpen bij
bepaalde problemen. In Lim
burg is maatschappelijk erg
veel aan de hand. Daar voel
ik mij bij betrokken. Oor
spronkelijk wilde ik priester
worden maar ik vond dat je
je daar voor honderd procent
voor in moest zetten".
Wilmot kwam echter in de
politieke hoek terecht en
kennelijk tot eigen tevreden
heid. „Ik kreeg kort geleden
een brief van de oud-kamer
voorzitter Frans Josef van
Thiel met een boekenbon",
vertelt hij opgetogen. Overi
gens wil Wilmot de hulde
niet voor zichzelf claimen
maar daarin ook de collega's
laten delen. „De teamgeest
bij de griffie is groot. Er is
een enorme inzet en betrok
kenheid. De zaken waarmee
je bezig bent moeten tenslotte
dadelijk in de Kamer aan de
orde kunnen komen. Het
moet perfect zijn".
CAREL GOSELING
Lichte dooi
De temperaturen zullen in ons
land geleidelijk wat verder
stijgen. Hoewel de luchtdruk
boven Skandinavië en in de
omgeving van IJsland hoog
blijft, is het waarschijnlijk dat
ons land wat meer binnen de
invloedssfeer van oceaande
pressies en de bijbehorende
zachte luchtmassa's komt.
De afgelopen nacht drong er
in het zuiden en midden vari
ons land al zachtere lucht bin
nen. In het noordoosten van
het land, waar de nachtelijke
minima nog waarden bereik
ten van min 10 a min 12 gra--
den, bleef het ook vandaag
overdag koud.
Morgen zal de dooigrens waar
schijnlijk net ten noorden van
ons land liggen. Het blijft in
het komend etmaal bewolkt,
maar de neerslag zal beperkt
zijn: in het noorden wat
sneeuw (mogelijk met ijzel) in
de rest van het land wat re
gen.
Sleepbootoorlog
in Westerschelde
VLISSINGEN Vier sleep-
boten van vier verschillende
maatschappijen hebben de
kerstavond op een minder
vredige wijze doorgebracht. Zij
raakten met elkaar in een
strijd verwikkeld om het ber
gen van het stuurloos rond
drijvende Filippijns schip El
Champion. De sleepboten voe
ren daarbij op elkaar in, waar
bij schade aan de schepen,
werd toegebracht. Het Filip
pijnse schip had hulp nodig
door machinepech en het ver
lies van beide ankers.
Het schip waar het allemaal
om ging is op verzoek van
twee sleepvaartmaatschappijen
aan de ketting gelegd in af
wachting van het betalen van
de bergsom. De directies van
de vier maatschappijen hebben
elkaar aansprakelijk gesteld
voor de aan de sleepboten toe
gebrachte schade.
Man steekt
ex-vrouw dood
UTRECHT De 25-jarige
Utrechtenaar B. K. heeft afge
lopen donderdag tegenover de
politie in die stad bekend eer
der op de dag zijn 22-jarige ex-
vrouw met een mes te hebben
neergestoken. De vrouw is la
ter in een ziekenhuis overle
den. Gebleken is dat de man
de afgelopen week heeft ge
tracht de vrouw door telefoni
sche dreigementen bij hem te
rug te laten keren. Volgens
een woordvoerder van de poli
tie is de man haar gevolgd
toen zij van haar werk weg
reed, waarna hij haar klem-
reed op de rijksweg en haar
vei volgens neerstak.
