weekpuzzel door dr. Pluizer
postzegels
oplossing uorige puzzel
NR. 51
KRUISWOORDRAADSEL
b
m
H
H
SE
m
1
B
m
m
m
m_mm mj
m~wrmjÊ
■s e
m m m m
m&mmm
WETENSCHAPPEN
DENKSPORTEN/HOBBY
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 19 DECEMBER 1981 PAGljR'
De prijswinnaars van puzzel 50 zijn:
Mevr. J.C.E. Lovink, Fr. van Mierisstraat 17at 2316 AK Leiden.
G.C. Vreeburg, Mgr. Bekkerstraat 59, 2223 AR Katwijk aan de
Rijn.
De prijzen worden binnen drie weken -per cheque toegestuurd.
Horizontaal: 1 kledingstuk; 8 gefortu
neerd; 9 lofdicht; 10 Europeaan;
12 r.-k. godsdienstoefening;
13 plaats In Friesland; 15 insekt;
17 telwoord; 18 lichaamsdeel;
19 identiteitsbewijs; 21 hoofddeksel;
23 zangstem; 24 onbezonnen;
26 korte kous; 28 veerkracht;
30 Russische munt; 32 telwoord;
34 plaatkieuwig weekdier; 36 punt bij
cricket; 37 kaartspel; 39 hoofddeksel;
41 knaagdier; 42 gedwee, mak;
45 bak met gaatjes; 46 soort hond;
47 bloeimaand; 49 deel v.e.auto;
51 smalle weg; 53 appelsoort; 55 uit
roep; 58 alom; 61 mannelijk dier;
62 vaartuig; 64 bittere vloeistof;
65 toiletartikel; 67 bergruimte;
68 zwemvogel; 69 uiting van gene
genheid; 71 omslag voor papieren;
73 mannelijk beroep; 74 lichte stof;
75 kleur; 77 krijgsmacht; 79 klein
paard; 80 Europese rivier; 82 plaag
geest; 83 telwoord; 84 harde vrucht.
Verticaal: 1 melodie; 2 persoonlijk
vnw.; 3 vis; 4 plaats In Gelderland;
5 lang smal stuk; 6 klaar; 7 snoer
v.e. hengel; 8 koraalbank; 11 Inge
beeld meisje; 12 liturgisch hoofddek
sel; 13 goedbloed; 14 oogholte;
16 graangewas; 17 insekt; 18 manier
van zingen v.e. kanarie; 20 rekenkun
dig vraagstuk; 22 watervlakte; 23 li
chaamsdeel; 24 naaldboom; 25 vo
gelsnavel; 27 deel v.e. tabakspijp;
29 bekende luchtvaartmij. (afk.);
31 Europeaan; 32 dwaas; 33 onder
deel v.e. tennispartij; 35 tennisterm;
37 geestelijke; 38 handelskorting;
40 plechtige verklaring; 41 belemme
ring (fig.); 43 anekdote; 44 mager;
48 Europeaan; 49 biljartstok;
50 soort hond; 51 langwerpig onder
kussen; 52 huisbedekking; 54 deel
van de hals; 55 bovendien; 56 lacune;
57 woonschip; 59 beroep; 60 jong
schaap; 62 gymnastiektoestel; 63 tel
woord; 66 dwaas; 67 raamscherm;
70 vreemde titel; 72 Argentijnse
munt; 73 binnenste v.e. zaad; 74 me
taal; 76 grove stof; 78 brandstof;
79 lidwoord; 81 windrichting (afk.);
83 en omstreken (afk.).
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 51 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
&de
ield
Een bekende speelwijze wordt
in onderstaand spel gedemon
streerd: de leider heeft een
mogelijkheid zijn ontbrekende
slag door middel van een snit
te verkrijgen, maar hij weet zijn
kansen te vergroten door zo
wel in de dummy als in zijn ei
gen hand een kleur te verwij
deren (eliminatie) en daarna
een tegenstander aan slag te
brengen, die in de dubbele re
nonce of in een vork moet spe
len. In dit spel is tevens nog
sprake van een gedeeltelijke
eliminatie van een tweede
kleur en er zal blijken dat het
noodzakelijk is dit niet achter
wege te laten.
We zullen, vooral voor de min
der geroutineerde spelers, het
proces op de voet volgen.
Noord opende met 1 schop
pen, zuid antwoordde met drie
schoppen en noord gaf de
vierde.
West vond niet de dodelijke
klaveruitkomst, maar startte
met troef. Zuid maakte de ba
lans op en stelde terecht vast,
V 106
o A 10
o A 9 6 4
AV72
♦532
H 764
o V 8 5
*895
WO "v98"
W U OHB
z *H864
AHB97
B5
O 10732
103
dat hij een slag In harten en,
bij niet te ongunstig zitsel, er
toch ook nog twee in ruiten
zou moeten verliezen. Als dat
laatste juist is, dan maakt hij
vijf schoppens, een harten,
twee ruitens en een klaverslag.
Dat zijn er negen en de tiende
zou verkregen kunnen worden
door een snit op klaverheer.
Menigeen zou zich onmiddellijk
op deze kans hebben gestort,
Eliminatie
maar er kan niet genoeg de
aandacht op worden gevestigd
dat zo'n snit helemaal geen
haast heeft: wat goed zit blijft
goed zitten en daarom moet
zuid eerst eens kijken of er
nog andere mogelijkheden zijn.
Kent men de eliminatietech
niek dan is het probleem niet
moeilijk: zuid moet proberen
west niet aan slag te laten ko
men (want die kan dan alsnog
klaveren spelen) en trachten
oost aan slag te krijgen op het
moment dat noord en zuid
geen hartens meer hebben en
oost geen ruiten meer. Oost
moet dan klaveren spelen en
de tiende slag komt automa
tisch binnen. Belangrijk is ook
nog dat in die situatie noord en
zuid nog troef hebben, omdat
anders het spelen in de dubbe
le renonce geen effect sor
teert. Zuid moet daarom eerst
een aantal slagen afstaan alvo
rens de troeven te trekken. De
beste methode Is de eerste
slag in de hand te nemen en
harten na te spelen. Als west
een kleine legt wordt In noord
de 10 gelegd en oost is aan
slag. Speelt west de heer, dan
moet het aas worden gelegd
en de 10 nagespeeld In de
hoop dat de hartenhonneurs
verdeeld zitten. Oost speelt het
beste troef na, die in noord
wordt genomen, waarna de
twee rode azen worden geïn
casseerd. Oost, die de dreiging
voelt naderen, gooit op ruite
naas de heer onder (in de
hoop dat zijn partner de 10
(i.p.v. de 8) heeft, maar na nog
een rondje troef en ruiten na
moet hij de boer spelen, die
west niet kan overnemen om
dat dat zuid een extra ruitens
lag geeft, zodat de klaversnit
niet meer nodig is. De gewen
ste eindfiguur is nu bereikt.
Speelt oost harten, dan gooit
zuid een klaveren af, troeft op
tafel en geeft alleen nog een
ruitenslag af. Zou oost de der
de troef hebben gehad dan
gaat dit feest niet door, maar
dan is er nog steeds de kans
dat klaverheer goed zit.
door
aiïinWjIJn
B. J. Nuys
Wiersma-Gantwarg (3)
Voor de honderden toeschou
wers die dagelijks de match
tussen Wiersma en Gantwarg
bezochten, was het natuurlijk
jammer dat er maar twee keer
een beslissing viel. Twee jaar
geleden won Wiersma vier
keer en Gantwarg twee keer.
Beide matches eindigden der
halve In 2218 voor Wiersma.
Er hadden vorige maand in de
tournee door Nederland meer
partijen gewonnen moeten
worden. Vele keren was vooral-
Wiersma daar dichtbij, maar
kundig verdedigen van de Wlt-
Rus stelde een verbreking van
het evenwicht uit tot de vijf
tiende partij.
Al in de eerste partij moest
Gantwarg oppassen. Na zijn
4338 is de volgende cljfer-
stand ontstaan. Zwart: 8, 12,
13, 15/20, 25; wit: 26/29,
31/35, 38, 44. Wiersma neemt
nu met 42. 19-23 43. 28x19
13x24 een ideale hekstelling in,
maar Gantwarg vindt een onts
nappingsmogelijkheid. 44. 27-
21 16x27 45. 32x21 18-22 46.
21-16 22-27 47. 35-30! 24x35
48. 38-32 27x38 49. 33x42 20-24
50. 29x20 15x24 51. 26-21
17x26 52. 16-11 26-31 53. 11-6
12-18 54. 44-39 18-23 55. 6-1 en
remise op voorstel van Wiers
ma.
De stand van het eerste dia
gram is uit de tweede partij.
Gantwarg heeft al een prima
stand door de risico's die
Wiersma wil nemen. Stap voor
stap bouwt de zwartspeler zijn
voordeel uit. 28. 18-22 29.
29x7 20x40 30. 45x34 2x11 31.
34-29 13-18 32. 38-32 27x38 33.
43x32 10-14 34. 49-43 14-20 35.
43-38 8-13 36. 32-28 20-24 37.
29x20 15x24 38. 28x17 11x22
39. 47-42 18-23 40. 37-32 22-27
41. 32x21 26x17 42. 39-34 6-11
43. 36-31 13-18 44. 34-30 25x34
45. 33-29 24x33 46. 38x40. Wit
is in een zeer nadelige positie
beland. De remisedraad Is erg
dun. 46. 17-21 47. 40-34 18-
22 48. 31-26 21-27 49. 35-30 23-
28 50. 44-39 11-17 51. 39-33
28x39 52. 34x43 22-28 53. 43-39
27-32 54. 30-24 9-14 55. 39-34
28-33 56. 34-29 33-39 57. 29-23
39-44 58. 42-38 32x43 59. 24-19
14-20 60. 19-13 43-49 61. 13-9
44-50 62. 23-19 50-28 63. 19-13
28-14 64. 9-4 20-25 en remise
op voorstel van Gantwarg.
In plaats van 20-25 mocht
Gantwarg niet 14-3 spelen om
wit van een tweede dam af te
houden, want dan speelt
Wiersma natuurlijk 4-15 20-25
15-33.
Het tweede diagram is uit de
derde partij. Gantwarg speelde
36. 44-40 35x44 37. 39x50,
waarna Wiersma op remise af
ging: 37. 19-24 38. 28x30
(28x8 17x30 8-2 30-35) 17x39
39. 34x43 25x34 40. 38-33 11-17
41. 33-28 17-22 42. 28x17 21x12
43. 32-28 12-17 44. 50-44 3-9.
Het klopt precies. 45. 43-39
34x43 46. 48x39. Nu Gantwarg
de bedreigde voorpost afruilt,
is de spanning geweken. 46.
15-20 47. 45-40 20-24 48. 40-34
18-22 49. 27x18 13x33 50.
39x28 16-21 51. 37-32, waarna
Gantwarg Wiersma's remise-
voorstel aanvaardt.
Als eerste waarde uit de per
manente serie postzegels met
afbeelding van koningin
Beatrix verscheen deze week
j.l. een zegel van 65 cent. Deze
eerste zegel maakt deel uit van
een serie van elf zegels, die in
de loop van 1982-1983 zullen
worden uitgebracht. Het gaat
hierbij om zegels van 75 ct., 85
ct.. 1,-, 1,30, 2,-. 3.-,
4,-, ƒ5.-, ƒ5,50 en ƒ6.25.
Als de brieven volgend jaar
met een zegel van 70 cent ge
frankeerd moeten worden, zal
ook die waarde wel niet lang
op zich laten wachten.
Het ontwerp van deze postze
gel werd zoals bekend ver
zorgd door Peter Struycken uit
Gorinchem, die ook ditmaal
weer gebruik heeft gemaakt
van een computer. De foto,
van NRC-fotograaf Vincent
Mentzel, werd gedigitaliseerd,
dat wil zeggen vertaald in pun
ten. Daarnaast werd de grafi
sche vormgever Gerard Unger
gevraagd om de typografie van
de zegels te verzorgen. Daar
men er van uit gaat dat de
nlsuwe permanente zegel ze
ker zo'n vijftien twintig jaar
op de postkantoren verkrijg
baar zal zijn, zullen in de loop
der jaren de nodige herdruk
ken plaatsvinden. Bij het ont
werp, zoals dat nu is vervaar-
d.gd, Is men er zeker van dat
een constante kwaliteit ge
waarborgd is.
De zegel, die nu verschijnt, is
gedrukt In een kleur, afgeleid
/an oranje, tw. grijsoranje. Het
oortret is uitgevoerd in zwart.
Al deze nieuwe permanente ze
gels krijgen het formaat 20,8 x
25,3 mm., het kleine formaat
van de zgn. a-kam. De zegels
die in de komende maanden
zullen verschijnen, krijgen de
Nogmaals: de Beatrixzegel
door
L. Hofland
Het toreneindspel
Van alle eindspelen zijn de to
reneindspelen het meest be
drieglijk. Door de rechte gang
van de toren lijken dit soort
eindspelen vrij simpel, niets Is
echter minder waar. Tot deze
conclusie zal een ieder komen,
die regelmatig dit soort eind
spelen speelt of er een uitge
breide studie van maakt.
Voor de laatste categorie Is er
vorige week een uitstekend
boek verschenen van onze na
tionale bondscoach Cor van
Wijgerden (uitgeverij Het Spec
trum. 24,50, verkrijgbaar bij
Iedere boekhandel). Op syste
matische wijze worden hierin
diverse materiaalverhoudingen
behandeld. De eerste twee
hoofdstukken zijn gebaseerd
op het werk van, de vorige
maand overleden, prof. Euwe.
Hierin zijn enkele uitvoerig
geanalyseerde recente voor
beelden aangebracht. Hiervan
een voorbeeld, dat aantoont
hoe moeilijk een simpel uit
ziend eindspel, ook voor de
sterkste spelers ter wereld, Is.
Zie diagram 1:
wit: Kg6,Te3,g3
zwart: Kd5,Th8
uit de partij Taimanov-Larsen
1970
Hoewel de zwarte koning twee
lijnen Is afgesneden is de remi
se voor zwart, bij analyse,
Diagram 1.
makkelijk binnen te haten. Zie
hoe onhandig de grote Deen
dit speelt:
1~Kd5-d4 Nog niet echt fout,
maar makkelijker was remise
te maken door 1..Tg8f 2.Kf6
(2.Kf7 Tg4l) Kd4! 3.Ta3 Ke4
4.Tc3 Tg4! nu kan wit op geen
enkele manier met de g-pion
opmarcheren; dit heet frontale
verdediging.
2.T«3-a3 Kd4-e4 Nu moet
zwart al bijzonder op zijn hoe
de zijn, want 2..Tg8f verliest
wegens 3.K17 Tg5 4.Kf6 Tg8
5.g4! en 2..Ke5 wegens 3.Ta5f
Ke6 4.Kg7 en de g-pion rukt
op.
3.g3-g4 Th8-g8t 4.Kg6-h5
Tg8-h8 5.Kh5-g5 Th8-g8f
6.Kg5-h4 Ke4-e5? Larsen mist
hier zijn laatste remisekans, als
hij op de hoogte was geweest
Diagram 2.
van horizontale afsnijding was
hem dit zeker niet overkomen.
Na 6..KI4! 7.Ta4f Kf3! 8.Kh5
(8.g5?? Th8mat) Th8t 9.Kg6
Tg8f 10.Kf5 Tf8t 11.Ke6 Tg8
Is het eenvoudig remise. Nu
wordt de zwarte koning beslis
send afgesneden.
7.Ta3-a6! Ke5-f4 Schaak geven
helpt ook niet meer: 7..Th8t
8.Kg5 Tg8t 9.Kh5 Th8t 10.Th6
enz.
8.Ta6-f6t Kf4-e5 9.g4-g5 Zwart
geeft het op.
Uiteraard kan een schrijver van
toreneindspelboeken niet om
de standaardstellingen van
grote onderzoekers, als Tar-
rasch, Lasker, Grigorjev en
Chéron, heen. De eigen in
breng van v. Wijngaarden is.
echter niet gering, getuige de
diverse arbitragepartijen (dit
F"l
M I li
r'"
Diagram 3.
zijn afgebroken stellingen, die
naar de bondscoach worden
gestuurd voor een beslissing)
en de zeer recente voorbeel
den (o.a. het fraaie eindspel uit
de partij Karpov-Hort Wad-
dinxveen '79).
Aardig is het laatste hoofdstuk,
waarin vele tactische wendin
gen in het torenspel worden
besproken. Probeert u de vol
gende probleempjes eens:
Zie diagram 2:
wit: Kf2.Tg6,h7
zwart: Kh1,Th5,g7
wit speelt en wint.
Zie diagram 3:
wit: Kc2,Tg8,a2,b3
zwart: Kb4.Th4,a6,c3,h3 wit
speelt en wint!
Wat ik in dit boek mis zijn de
eindspelen van toren tegen
pionnen, welke m.i. zeker in
een boek over toreneindspelen
thuis horen.
OPLOSSINGEN:
diagram 2: 1.Tg6-g1f Niet
goed is 1.Txg7 Th3 waarna wit
niet meer verder kan komen.
1...Kh1-h2 2.Tg1-g2t Kh2-h1
Niet goed is 2..Kh3 3.Kg1! en
4.Th2t
3.Kf2-g3! Th5-g5f 3..TH6 4.h8D
Txh8 5.Ta2
4.Kg3-f3 Tg5-f5t Na 4..Th4
5.Txg7 Kh2 6.Kg4 ontkomt
zwart aan mat, maar niet aan
5.Kf3-g4 Tf5-f8 6.Kg4-g3 Tf8-
h8 7.Tg2-a2 met ondekbaar
mat.
diagram 3: 1.Tg8-g5! Vanwege
de slechte stand van de zwarte
koning wint wit nu deze ogen
schijnlijk verloren stelling.
Zwart heeft drie mogelijkhe
den:
A 1...h3-h2 2.a2-a3t Kb4xa3
£.Tg5-a5t Ka3-b4 4.Ta5-a4|
e i wit wint de toren.
B 1„.Th4-d4 Dit om in boven
staande variant de zwarte to
ren met 4..Kc5 te kunnen dek-
2.a2-a3t Kb4xa3 3.Kc2xc3 met
ma' of torenverlies.
C :...Th4-h8 2.a2-a3f Kb4xa3
3.Tjj5-g4! met ondekbaar mat.
kleuren lichtblauw, rose, gèel-
groen, blauwviolet, blauwgrijs-
groen, roodviolet en donker
geel. Een aantal waarden wor
den in rollen (tweezijdig ge
tand) aangemaakt.
In de afgelopen maanden zijn
er heel wat kerstzegels over de
filatelisten uitgestort. Klassie
ke, mooie, interessante of so
bere, zoals de twee Zweedse
zegels. Naar onze smaak de
leukste komen van Gibraltar,
waar op 19 november een se
rie van twee zegels werd uitge
bracht. Voor de motieven op
deze zegels maakte men ge
bruik van tekeningen die door
kinderen werden vervaardigd.
Reeds in mei van dit jaar was
een wedstrijd daartoe uitge
schreven. leder van de deelne
mers mocht drie werkstukken
inzenden, waardoor de jury 95
ontwerpen moest beoordelen,
afkomstig van 59 inzenders.
De 14-jarige Peter Parody ver
diende zijn prijs met de teke
ning van een sneeuwman-brie
venbus (55 p). De 17-jarige
Clilve Torres bracht het kerst
gebeuren in beeld door een
groep kinderen die kerstliede
ren zingen (15 p).
Gelijk met deze kerstzegels
verscheen op Gibraltar een ze
gel in het kader van „Het Inter
nationale Jaar der
capten". Deze zegel kre^efc
waarde van 14 p. en wer^ge
worpen door A.G.Rymain
deze zegel ziet men het g?
van een kind met een fc_
langs zijn wang, tegen dfed
tergrond van zijn eigen a
et.
Op 15 december kwam
Marino een serie var
kerstzegels in
Deze zegels hebben eer
de van L 200, L 300 en I
De motieven zijn details,j
men uit het werk van
liaanse kunstschilder
to Tisi Garofalo (1481-
Garofalo heeft nog enk^
ren samengewerkt met
roemde schilder Rafae
vriend van Giorgione
van 1509 tot 1511 in R<
Rafael. Hij overleed vc
blind in 1559. Het werk,|
'uit de details genor
draagt de naam „De
ding door de Drie Kor
St. Bartholomews".
„Met een fobie h(
je niet te leren lev
Met als thema „Kan angst
worden bestreden heeft de
Stichting Fobieclub Nederland
een bijeenkomst gehouden
voor mensen die aan een of
andere fobie lijden. De organi
satie had er duidelijk niet op
gerekend dat zoveel mensen
hun angst om naar een bijeen
komst te gaan zouden over
winnen, want het zaaltje in
Centrum De Brink in Zwolle
was hooguit berekend op twin
tig bezoekers, terwijl er maar
liefst vijftig kwamen opdagen.
Dat was uiteraard niet de be
doeling van de voorlichtings
bijeenkomst die er juist op was
gericht mensen suggesties aan
de hand te doen die ertoe kun
nen bijdragen dat ze van hun
angst af komen.
Fobie Is een merkwaardig ver
schijnsel, waarin veel mensen
die er geen last van hebben
niet geloven, maar dat de pa
tiënten onnoemelijk veel leed
kan bezorgen. Ze voelen angst
voor een bepaald voorwerp of
voor een onbestemd iets. „Het
kan beginnen met een spinne
tje, een muis of een mug. Zo'n
vrees lijkt onschuldig maar kan
tot hele rare gedragingen lel
den. Je vindt het zelf ook raar,
dat je bang bent voor zoiets.'
maar toch ga je zweten, trillen,
trekken je spieren samen of je
krijgt last van hartkloppingen,
een droge keel of duizelingen.
Om van die vervelende licha
melijke reacties af te komen ga
je de bron van je angst vermij
den. Als je bijvoorbeeld last
hebt van straatvrees, durf je
geen boodschappen meer te
doen, geen gebruik meer te
maken van het openbaar ver
voer, niet meer naar verjaarda
gen. Je bent er met geen stok
meer naar toe te krijgen.
Er zijn ook verschijnselen
waarbij de spanningen niet zo
centraal staan, aldus de psy
chotherapeut Visser uit Zwolle.
„Zogenaamde dwangverschijn-
selen waardoor je je gedwon
gen voelt heel regelmatig be
paalde handelingen uit te voe
ren. Twintig keer de gaskraan
controleren bijvoorbeeld, of
steeds maar je h'anden was
sen, op een bepaalde manier
het thuis binnen komen. Her
haal je dat patroon niet steeds
opnieuw, dan doen zich weer
vervelende spanningen voor.
Je bloed gaat sneller stromen,
je krijgt hartkloppingen en
daardoor vormt zich weer een
nieuwe angst: die voor een
hartaanval".
Volgens Visser raakt de fobie
lijder in een soort vicieuze cir
kel, hij maakt zich overstuur en
dat gedrag heeft uiteraard zijn
Invloed op de naaste familiele
den. Het kan de oorzaak zijn
van relatieproblemen en dat
betekent nog meer spannin
gen. Hyperventilatie Is een li
chamelijke klacht die bij veel
mensen met een fobie voor
komt. In feit betekent het al
leen dat men, door te snel of
te diep in te ademen, te veel
zuurstof naar binnen krijgt en
dat er te veel koolzuur uit het
lichaam verdwijnt. Vrij onschul
dig, maar het kan heel verve
lende gevolgen hebben: er
vindt namelijk een storing
plaats in de bloedcirculatie
waardoor de hersenen een ver
keerd signaal krijgen. Dat kan
zich uiten in benauwdheid, een
prop in de keel, kramp In han
den en voeten, duizeligheid,
het idee flauw te vallen of druk
op de borst. En weer kan daar
door een nieuwe fobie worden
geboren. Uit angst die aanval
len van hyperventilatie te krij
gen durf je de straat niet meer
op. Kortom je gaat proberen
aanleidingen te vermijden.
In ons land lijden zeker
140.000 mensen op de een of
andere wijze aan een fobie.
Fobieri die veel voorkomen zijn
angst om de straat op te gaan,
of zich In een nauwe ruimte te
bevinden. Reizen, alleen zijn en
blozen vormen voor
eveneens een probleen
blijkt uit een onderzoel
het Instituut voor Multidi j
naire Psychotherapie (IK j
Amsterdam onder tweed» I
cliënten.
Over het algemeen kornet)
gelijke fobieën meer vo?
vrouwen dan bij mannen.
meer mannen dan vrc I
hebben last van sociale
sten: zij zijn bang voor
of bang om te falen. Het
heel opvallend dat mano
ker stotteren dan vrouw^i
zijn echter minder bang
dieren, met name voor k j
spinnen en wespen, an
waar vrouwen wel over k ji
Uit het onderzoek blijk d
dat vrouwen meer moeite j
ben met alleen zijn dan
nen. Zij zijn vaker dep»
en hebben meer last va
graine en hoofdpijn als i
van spanningen. Na het ei
den van een geliefde of f<
lid rouwen mannen over 11
gemeen korter dan vroun i
Het onderzoek laat ook
eenkomsten tussen de i
sexen zien. Zo blijkt dat
evenveel mannen als vr<
claustrofobie (engtevreesj
ben en aan hyperventila i
den. De klachten koman
meest voor onder kanto» i
winkelpersoneel, huisvr»
en bij mensen die geen b
hebben. Maatschaf
werk(st)ers, zakenlieden, i
genwoordigers en kunste i
melden zich het minst b
IMP aan voor hulp.
Je hoeft niet te leren leve 1
een fobie, er kan wezenil
aan wordep gedaan. Me<
voor therapieën in ieder
terecht bij de IMP'S i
twaalf steden zijn te vi
Ook kan men terecht I
Stichting Fobieclub Nede
Boumanlaan 84 te Wo
telefoon 03480-12674
12826, waar men over
adressen beschikt.