der Stoel
met
NAVO-Top
Duits-Duitse top in
hartelijke sfeer gestart
Den Uyl: stok blijft voorlopig achter de deur
Rechtbank wijst
vragen verdediging
Dodewaardproces af
Shell ontkent lozing
afvalwater op riool
VS verontwaardigd over
Europese houding
JNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 12 DECEMBER 1981 PAGINA S
®EC eens over
ieprijzen
OE DHABI De lidstaten van de
;anisatie van Olie Exporterende Lan-
(OPEC) hebben gisteren overeen-
iming bereikt over beperking van de
zen van ruwe olie. Het persbureau
de Verenigde Arabische Emiraten
ikte bekend, dat de olie uit Iran en
«weit nu voor 32,30 dollar per vat van
liter verkocht zal worden. Dat is 1,70
ar lager dan de prijs die betaalt moet
den voor Saoedische olie.
prijs van hoogwaardige oliesoorten
Libië en Algerije wordt met een hal-
lollar teruggebracht tot 37 dollar per
De olieministers waren voor hand
ing van de prijs van de Nigeriaanse
op 36,5 dollar per vat.
Doodstraf geëist
tegen 100 Turkse
linkse activisten
ANKARA De militaire aan
klager in de Oostturkse stad
Erzoeroem heeft 109 leden van
de linkse organisatie Dev-Yol
de doodstraf geëist. Tegen de
andere beschuldigden in dit
proces, waarbij in totaal 682
mensen terecht staan, zijn ge
vangenisstraffen van 5 tot 15
jaar geëist.
De verdachten worden ervan
beschuldigd diverse aanslagen
te hebben gepleegd. Het mon
sterproces in Erzoeroem vormt
een onderdeel van de politiek
van de militaire machthebbers
om elke vorm van links verzet
in Turkije uit te bannen.
Wel geld voor
vluchtelingen
Zuid-Afrika
DEN HAAG De
Raad van State heeft
het verzoek afgewe
zen van zes in Zuid-
Afrika wonende Ne
derlanders om het be
sluit van de regering
250.000 gulden te ge
ven voor vluchtelin
genhulp aan het Afri
kaans Nationaal Con
gres te schorsen. De
zes waren van me
ning dat door deze
hulp „de rust, vrede
en welvaart in Zuid-
Afrika zou worden
aangetast".
Protest tegen
optreden koor
Zuid-Afrika
GOES Het Comité
Zuidelijk Afrika en
de wereldwinkel Goes
gaan maandag protes
teren tegen het optre
den van een jeugd
koor uit Zuid-Afrika
in Goes. Men vindt
het onbegrijpelijk dat
het koor hier kan op
treden, omdat het cul
tureel akkoord tussen
Nederland en Zuid-A
frika al in juni is ver
broken. De gemeente
is niet van plan het
optreden te verbieden.
Bovag: motoren
te zwaar belast
DEN HAAG De Bovag en
de Rai zijn het beslist niet eens
met de goedkeuring van de
Tweede Kamer voor een extra
aankoopbelasting op motor
fietsen, die per 1 april 1982 in
moet gaan. Deze belasting zou
van april tot december 1982, 10
miljoen gulden moeten op
brengen. De Bovag en de Rai
hebben berekend dat dit, dat
bij een verkoop van 8000 een
heden, neerkomt op een be
drag van 1250 gulden per mo
tor. Met de btw erbij opgeteld
is dit 1475 gulden. De gemid
delde prijs van een motorfiets,
die 8000 gulden bedraagt, zou
dan met 18,4 procent omhoog
gaan.
Protestantse
gevangenen
gijzelen IRA-leden
Road-gevangenis in Belfast
hebben gisteren vier bewakers
en dertien gevangenen van de
IRA gegijzeld. Zij eisen een be
tere behandeling en scheiding
van de IRA-gevangenen.
De ongeveer vijftig protestant
se gevangenen, die de gijzeling
uitvoerden, zijn voorstanders
van een afzonderlijk Ulster
onder beheer van Engeland.
Een aantal van hen wacht op
een proces wegens terroristi
sche activiteiten. Voor zover
bekend zijn de gijzelaars niet
mishandeld.
r*tUSSEL Minister
in der Stoel (Buiten-
n ïdse Zaken) is bijzonder
'enomen met de resul-
van de deze week in
?Ihissel gehouden NAVO-
lad. In zijn vergadering
eft de Raad, bestaande
de ministers van Bui-
ilandse Zaken van de
NAVO-landen, volgens
m der Stoel meer dan
it de nadruk gelegd op
wens en de noodzaak
pt onderhandelen met
et Warschau-Pact over
Pi
wederzijdse wapenver
mindering. Ook is tijdens
de bijeenkomst duidelijk
gebleken dat Nederland,
ondanks zijn kritische,
houding, nog altijd zeer
serieus wordt genomen
door de NAVO-partners.
„Wij draaien volledig mee en
zullen ook in de toekomst vol
ledig meedraaien. Onze positie
is niet verzwakt en we hebben
onze inspraak beslist niet ver
loren. We blazen wel degelijk
ons partijtje mee", aldus Van
der Stoel na afloop van de ver
gadering.
Opvallend was, dat de deelne
mers aan de NAVO-top veel
vuldig spraken van een toene
mende ontspanning in de
Oost-Westverhouding, mede
dankzij de op gang gekomen
onderhandelingen in Genève
over wederzijdse verminde
ring van kernwapens. Vooral
de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken Haig wees
daar met nadruk op.
Minister Van der Stoel was
erg blij dat, mede dankzij de
Nederlandse inbreng, de slot
verklaring van de ministers
van Buitenlandse Zaken een
aantal hoopgevende uitspra
ken bevat. Hij zei dat uit de
slotverklaring is op te maken,
dat de NAVO het doen van
eenzijdige stappen op het ge
bied van wapenbeheersing
niet uitsluit.
Kotter gelicht
In de havenmond van IJmuiden heeft een drijvende bok
gisteren de Urker kotter gelicht, die bijna twee weken
een blokkade heeft gevormd. De kotter, de UK 209,
zonk na een aanvaring.
Amandelen
niet zo
snel laten
knippen
den terughoudender
moeten zijn bij het knip
pen van neus- en keela-
mandelen. Dit heeft prof.
dr R.A. de Melker van
daag bepleit op een infor
matiebijeenkomst van de
werkgroep „Kind en zie
kenhuis" in Dordrecht
Het knippen van aman
delen is een van de meest
uitgevoerde operaties in
Nederland, maar de indi
catie ervoor is vaak on
duidelijk en niet altijd
juist, aldus De Melker. Zo
wordt er in de provincie
Utrecht tweemaal zoveel
geknipt als in Zuid-Hol
land en Groningen. Art
sen zouden teveel de nei
ging hebben in te gaan
op de druk die ouders
uitoefenen om de aman
delen van hun kind te la
ten knippen. Zij moeten
niet te snel in willen grij
pen bij luchtweginfecties
bij kinderen.
De Melker stelde dat de
amandelen gedurende de
eerste levensjaren van
groot belang zijn bij het
opbouwen van afweer-
stoffen in het lichaam.
Volgens hem heeft geen
enkel onderzoek het nut
van dergelijk operaties
afdoende bewezen. De
ingreep is wel zinvol bij
steeds terugkerende ver
koudheid of oorontste
kingen.
4en Uyl:
^Iverheids-
fjekort niet
er se naar
,5 pet
d [Van onze parlementaire
redactie)
CN HAAG Het is nog al-
minst zeker dat het CDA en
hun zin krijgen wat be-
;ft het terugdringen van het
ïancieringstekort (verschil
lomsten en uitgaven) van de
e|erheid tot 6,5 procent, zoals
Ij iet name minister Van der
•jgjee (Financiën) wil. Vice-pre
fer Den Uyl vertelde giste-
n na afloop dat het kabinet
a] oralsnog slechts besloten
eft tot het „inventariseren"
n de mogelijkheden voor
euwe bezuinigingen,
inister Van der Stee had zo'n
'entarisatrie geëist voor het
er nieuwe miljardenga-
vallen in de begroting. Zo
Tm het zijn dat de aardgasin-
jimsten inderdaad 2,7 miljard
i Jilden minder zullen bedra-
dan aanvankelijk was ver-
:ht. Ook moet men voorbe-
I zijn op een geringere be-
ingopbrengst en op hogere
teringen door het stijgen
Ji de werkloosheid,
et er bezuinigd worden,
zal er bezuinigd worden in
sfeer van de sociale zeker-
id, de gezondheidszorg, de
.^erheidssalarissen en de uit-
^ven van de departementen
elf. Dat betekent echter aller
minst dat de PvdA bereid is
drastische ingrepen als het
ïtkoppelen van lonen en uit
ingen, zoals gesuggereerd
ir het CDA. „Die koppeling
ijft in stand, zoals afgespro-
Irt in nnrt/innnlrlmnnj 1
d«en in het regeerakkoord," al-
Den Uyl.
-
>P
Nieuwe directeur-
eneraal
etenschappelijk
.J nderwijs
g EN HAAG Prof. dr R.J.
eF1 't Veld (39) uit Nijmegen'
j/ordt directeur-generaal voor
e et hoger- en wetenschappe-
jk onderwijs van het ministe-
n ie van onderwijs en weten-
r< chappen. Hij volgt dr mr G.J.
>a «eibbrandt op, die voorzitter is
eworden van het bestuur van
e open universiteit
(Vervolg van de voorpagina)
Den UyU die als minister
van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid op dit
gebied de eerste verant
woordelijke is, erkénde
dat hij zich wat de ar
beidsvoorwaarden betreft
een „stok achter de deur"
had verschaft. Vooralsnog
wenst hij er echter vanuit
te gaan dat de vakbonden
zo doordrongen zijn van
de ernst van de situatie
dat de regering volgend
jaar niet opnieuw zal be
hoeven in te grijpen. Den
Uyl verwacht dat de
werkloosheid nog een
aantal maanden snel zal
blkijven toenemen, tot
wellicht zo'n 475.000 men
sen.
De minister wil zich tegenover:
de vakbonden redelijk opstel
len. Hij zal niet gaan „millime
teren". Dat brengt de moge
lijkheid met zich mee dat er
niet onmiddellijk zal worden
ingegrepen, als er in een ster
ke bedrijfstak Den Uyl
noemde als voorbeeld het ver
zekeringswezen een hogere
loonsomstijging uit de bus
■komt Anderzijds sluit de mi
nister ook niet uit dat de vak
bonden hier en daar een stukje
prijscompensatie laten zitten
om te dienen als investerings-
loon. Den Uyl verwacht niet
dat de bonden een poging zul
len doen de solidariteitsheffing
af te wentelen op de werkge
vers. Hij liet in het midden of
het kabinet bereid is te vol
doen aan alle voorwaarden,
die de FNV op dit punt gesteld
heeft, met name het verder af
romen van de aardgaswinsten
van Shell en Esso.
De Westduitse bondskanselier Schmidt (I) is gisteren voor een officieel bezoek aan
Oost-Duitsland In Oost-Berlijn aangekomen. Op het vliegveld Schönefeld werd hij be
groet door partijleider Honecker.
(Van onze correspondent Ami
van Vree)
OOST-BERLIJN Voor het
eerst na ruim 11 elf jaar zette
gistermiddag om precies drie
uur weer een Westduitse
bondskanselier voet op Oost-
duitse bodem. Helmut
Schmidt, die met een Boeing
van de Luftwaffe naar het
vliegveld Schönefeld bij Ber
lijn was gevlogen, werd door1
partijleider Erich Honecker
begroet met de woorden: „Me
neer de bondskanselier, ik
heet u van harte welkom in de
Duitse Democratische Repu
bliek", waarop Schmidt ant
woordde: „Het is me een waar
genoegen". Zonder verder ce
remonieel zetten de beide
staatslieden zich vervolgens in
de auto, die hen in ongeveer
een uur naar het gastverblijf
.van de bondskanselier, het
jachtslot Hubertusstock aan de
Werbellinsee ten noorden van
Berlijn bracht.
Schmidt wordt begeleid door
de ministers Lambsdorff (Eco
nomische Zaken) en Franke
(Duits-Duitse betrekkingen)
en Honecker door minister
van Buitenlandse Zaken Oskar
Fischer en de verantwoordelij
ke man voor Economische Za
ken Günter Mittag. Gistera
vond al vond het eerste lang
durige gesprek onder vier
ogen tussen de bondskanselier
en Honecker plaats. Ook voor
vandaag staat een lang onder
houd op het programma.
De verwachting is dat de
een „klimatologisch karakter"
zal hebben met het doel de
wederzijdse relaties te verbete
ren. Beide regeringen hebben
tevens laten grote waarde te
hechten aan de bijeenkomst
voor de verhouding tussen
oost en West. Op concrete re
sultaten wordt nauwelijks ge
rekend gezien de onwrikbare
standpunten ten aanzien van
de erkenning van Oostduits
staatsburgerschap en het en
treegeld dat Westduitsers moe-,
ten betalen om Oost-Duitsland
binnen te mogen. Honeekers
woordvoerder* Wolfgang
Meyer zei gisteren dat bij de
gesprekken kwesties van vre
de en veiligheid voor beide
Duitse staten in het middel
punt zullen staan.
Duits-Duitse top voornamelijk
ARNHEM De Arnhemse rechtbankpresident, mr. P. Feith,
heeft gisteren tijdens de tweede dag van het Dodewaard-proces
voorkomen, dat de twaalf verdachten en hun pleiters er een po
litiek proces van maakten. De dag was voornamelijk gewijd aan
het horen van de twee door de verdediging gewenste getuigen,
waarnemend burgemeester van Dodewaard mr. A. Goldberg en
kolonel G. Feijlbrief, hoogste politiebaas van het district Nijme
gen.
Dit getuigeverhoor spitste zich voornamelijk toe op de vraag of
er bij politie en justitie al een actieplan klaar was voordat de
eerste demonstrant op 19 september zijn gezicht in Dodewaard
had laten zien. De raadslieden hadden circa 30 vragen voor ie
der van de twee getuigen in petto. De rechtbank wees het me
rendeel van de vragen van de hand, omdat men ze niet relevant
vond. De meeste vragen waren erop gericht om de stelling van
de raadslieden te onderbouwen, dat het Openbaar Ministerie, ge
zien het gewelddadige optreden van politie-eenheden tijdens de
demonstraties, zijn rechten op vervolging had verspeeld.
Mr. Goldberg vertelde dat hij na afloop van de Dodewaard-de-
monstraties video-beelden gezien had, en zich daarbij verwon
derd had afgevraagd waarom niet eerder door de ME begonnen
was met het slechten van de barricades. Vragen in de trant van:
wie gaf opdracht tot het dragen van perskaarten door stillen, en
waarop is de bevoegdheid tot het gebruik van traangas geba
seerd, werden door de rechtbank naar de prullemand verwezen.
BREDA De bedrijfsleiding
van Shell-Moerdijk ontkent
hardnekkig dat het bedrijf in
1980 illegaal afvalwater met
een hoog gehalte aan gechlo
reerde koolwaterstoffen in het
riool heeft geloosd. Dit was tij
dens het Uniser-proces door
twee oud-werknemers van
Uniser beweerd en bevestigd
door een van de hoofdver
dachten. Shell-Moerdijk be
schouwt deze aantijgingen als
afleidingsmanoeuvres in het
proces. Volgens een woord
voerder hanteert het bedriif
moderne methoden voor de
verwerking van afvalwater en
heeft het zich strikt aan de re
gels gehouden. De officier van
justitie vindt de verklaring
van de Uniser-werknemers
nogal vaag en hij is vooralsnog
niet van plan actie tegen de
Shell te ondernemen.
£e«dóe<3omant
Economische problemen
vergen soepele aanpak
Het centraal overleg tussen regering, werkgevers en werk
nemers is mislukt. Het is deze week niet mogelijk gebleken
op landelijk niveau tot enige vorm van overeenstemming te
komen op welk onderdeel dan ook over het te voeren
loonbeleid in het komende jaar.
EeN benauwend resultaat. Het water staat Nederland so
ciaal-economisch gezien tot de lippen, maar dat blijkt te wei- J
nig indruk te maken op de overkoepelende belangenorgani- 1
saties. Zij blijven verstikt in hun eigen visies, hun eigen be- 1
langen, ,en het ontgaat hen dat door het gebrek aan bereid-
heid om de handen ineen te slaan ons land steeds verder en
steeds harder achteruit holt.
De Tweede Kamer heeft een hele dag gedebatteerd over de
vraag hoe het nu verder moet. Moet datgene waartoe de so
ciale partners op centraal niveau niet konden komen, nu vol
vertrouwen worden afgewacht op het lokale, bedrijfstak- en
bedrijfsniveau En zo ja, moet de overheid zich dan tevoren
de middelen verschaffen om bij een opnieuw uit de hand lo
pen van zulke vrije onderhandelingen regelend en beper
kend in te grijpen
Centraal en door de overheid afgedwongen maatregelen
werken in de praktijk altijd slechter en minder effectief dan
maatregelen, die gedragen worden door belanghebbenden en
hun organisaties, bij voorkeur op een niveau dat zo dicht mo
gelijk ligt bij de direct betrokkenen. Het is derhalve zeer be
langrijk dat de verantwoordelijkheid voor de loonvorming in
eerste instantie blijft berusten bij de direct betrokken werk
gevers- en werknemersorganisaties. Nu er op centraal niveau
niets mogelijk is gebleken, moet het er maar van komen op
het niveau van de bedrijfstakken en de bedrijven.
Maar gezien de ervaringen mag de overheid daar niet
blind op varen. Dat betekent, dat de overheid zich reeds nu
de middelen dient te verschaffen om overal waar de loon
vorming uit de hand loopt (te hoog is) in te grijpen. Want
forse loonmatiging is en blijft een der belangrijkste pijlers
voor de inzet naar herstel van de economie. Als tevoren de
bevoegdheden van de overheid tot ingrijpen duidelijk zijn,
en ook de grenzen waarboven ingegrepen zal worden, dan
kan zo'n maatregel ook sterk preventief werken.
Het is daarom jammer dat minister van sociale zaken Den
Uyl zich deze week het hiervoor vereiste instrumentarium
niet compleet wilde verschaffen. Hij wilde zichzelf slechts de
mogelijkheid geven om bij een uit de hand lopende ontwikk-
keling in te grijpen volgens de methode gelijke monniken
gelijke kappen. Dat is een benadering die in de huidige eco
nomische toestand allang niet meer bruikbaar is. Nu is een
veel meer gedifferentieerde loonvorming nodig: meer moge
lijkheden voor vuil en onaangenaam werk, voor werk waar
voor een schaars arbeidsaanbod is. Nog redelijk lopende be
drijfstakken mogen met hun gedifferentieerde benadering
niet worden gehinderd door slecht lopende bedrijven ten be
hoeve waarvan eventueel een algemeen geldende maatregel
.genomen wordt. De economie van nu vergt geen logge, botte
benadering, maar integendeel een zeer soepele aanpak.
TERECHT besloot de Kamer uiteindelijk de overheid de be
voegdheid te geven ook in aparte cao's in te grijpen. Goede
onderhandelaars behoeven dan niet te lijden onder slechte.
Er blijft bovendien een stok achter de deur: bij een fors uit
de hand lopen van de loonontwikkelingen zal het algemeen
belang z'n rechten doen gelden.
De gisteravond afgekondigde loonmaatregel tenslotte was
een onvermijdelijke ingreep. Alleen op deze manier kon
voorkomen worden dat bij het aflopen van de loonmaatregel
voor 1981 de loonsom zonder meer aanzienlijk zou stijgen. In
veel cao's is immers een hoger percentage vakantiegeld over
eengekomen dan dit jaar was toegestaan. Zonder die loon-
■maatregel zou dat hogere percentage weer automatisch zijn
gaan gelden en zou ook de beperking van het vakantiegeld
tot een maximaal bedrag zijn komen te vervallen. De aan
zienlijke stijging van de loonsom, die daar het gevolg van zou
zijn, zou rampzalig zijn geweest. We hebben het al eerder ge
steld: juist loonmatiging is onmisbaar voor het herstel van
onze economie.
WASHINGTON De span
ningen tussen de Verenigde
Staten en Libië lijken ver
standhouding tussen de VS en
West-Europa niet ten goéde te
komen. De scepsis die in West-
Europa-met name in Frank
rijk en Èngeland-naar boven
kwam naar aanleiding van de
maatregelen, die de Ameri
kaanse regering tegen Libië
heeft genomen, heeft gisteren
in de VS ergernis gewekt.
Vele Amerikaanse commenta
toren zijn verontwaardigd
over de reactie van de Franse
minister van buitenlandse za
ken, Cheysson, op de medede
ling van diens collega Haig
toen deze donderdagavond de
Amerikaanse maatregelen te
gen Libië in Brussel toelichtte.
Cheysson zei over de toelich
ting van de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken,
dat „de argumenten van mi
nister Haig duidelijk alleen
hemzelf hebben overtuigd".
De democratische senator
Moynihan noemde de houding
van de voornaamste Europese
regeringen tegenover het
groeiende alarm van de Ame
rikaanse regering over de „Li
bische dreiging" ronduit arro
gant.
Het Franse ministerie van bui
tenlandse zaken liet gisteren
weten de betrekkingen met
Libië te willen verbeteren. Of
de VS nog verdere stappen te
gen Libië zullen nemen is niet
duidelijk. Een functionaris zei
gisteren in Washington, dat
het nu tijd is om de zenuwen
oorlog met Libië terug te
schroeven.
ADVERTENTIE
t'MHH'I'Wm
Elke dag opnieuw
niet weten
hoe je maag gevuld
zaJ worden.
Sofidaridad steunt groepen
kleine boeren en krottenbewoners
in heel Latijns Amerika
die vechten voor voedsel
Met hun vakbonden, koöperaties
en basisgroepen vechten zij voor
een rechtvaardige verdeling van
voedsel en grond. Die organisaties^
verdienen onze steua