Heen
en
oning
^an
!i
mne
eer dan een
'oon
ofdpijntje
AANSE MONARCHISTEN:
jr]
aan toe dat ze ook voor Attilla zouden
stemmen als dat mogelijk was. Wij zouden
ook de kans niet krijgen via de media ons
standpunt te verkopen. Ik geloof dat we
nog even moeten wachten".
Umberto, de koning, heeft zich volgens
Boschiero destijds helemaal niet onmoge
lijk gemaakt door net als zijn vader veel te
lief of te slap te zijn voor het fascisme. Als
kroonprins nam Umberto vele militaire pa
rades af met Mussolini trouw aan zijn zij
de.
Boschiero: „Er bestaan veel misverstan
den over de relatie Savoye en Mussolini.
Het fascisme is in Italië aan de macht ge
komen op legale wijze. Onze koning heeft
zich altijd strikt aan de Italiaanse grondwet
gehouden en iedere leider die overeen
komstig die grondwet aan de macht zou
zijn gekomen, zou door de koning zijn
geaccepteerd. Het parlement (waarin toen
maar heel weinig fascisten zaten) gaf Mus
solini zijn dictatoriale macht, niet de ko
ning, die altijd loyaal is gebleven".
Bedevaartsoord
Voor deze „loyale" houding heeft het Huis
van Savoye flink moeten betalen. Bezit
kwijt, rijk kwijt, familie uit elkaar en na
tuurlijk veel heimwee. Umberto II maakt
het volgens Boschiero „best" in Portugal.
Zijn huis „villa Italia" is een bedevaarts
oord geworden voor de zeer getrouwen,
en op 77-jarige leeftijd koestert de oude
koning nog altijd de hoop dat hem recht
gedaan zal worden en dat Italië hem zal
terugvragen. Zijn vrouw, de vroegere Bel
gische prinses Marie José, heeft de villa
Italia nooit met hem gedeeld. Ze ging al di
rect op zichzelf wonen.
„Ballingschap is niet goed voor de monar
chie", zegt de leider van de Italiaanse mo
narchisten. „Een koning heeft een volk no
dig, en hoe langer en hoe verder hij daar
van verwijderd blijft, hoe moeilijker het
wordt om terug te keren". Zoon en troon
opvolger Victor Emanuel IV is zeker niet
bij de pakken neer gaan zitten. Volgens
Boschiero heeft hij zich tussen alle monar
chistische beslommeringen door ontwik
keld tot een „goed zakenman". Hij reist
de hele wereld af, gaat naar China, Rus
land, overal, „en dan is het toch wel gek
dat zo iemand niet eens Italië binnen
mag".
De kans overigens dat deze telg uit het ge
slacht Savoye ooit de Italiaanse troon in
Portugal of waar ook zal bezetten is uiterst
gering geworden. Door omstandigheden.
De prins heeft namelijk vorig jaar tijdens
een zeilvakantie op Corsica iemand dood
geschoten, een jonge Duitse toerist. Hij
deed het niet opzettelijk en hij voelde zich
's nachts misschien terecht bedreigd door
een groep vandalen, maar dood door
schuld is dood door schuld en dat wordt
volgens de Franse wet in de regel berecht
zonder aanzien des persoons. De Franse
justitie heeft er haar tijd voor genomen en
over het proces is nog geen beslissing ge
vallen. Boschiero vreest dat de socialisti
sche regering van Mitterrand de troonop
volger zeker zal berechten. En wordt Vic
tor Emanuel dan veroordeeld, „ja, dan zit
ten wij in de problemen. Iemand die ver
oordeeld is kunnen we niet als koning ac
cepteren. Dat gaat eenvoudig niet".
Gelukkig heeft de Zwitserse echtgenote
van Victor Emanuel hem en de beweging
een nieuwe troonpretendent geschonken:
prins Emanuel Filiberto, wiens strafblad
nog brandschoon is. De Italiaanse monar
chisten houden ernstig rekening met de
mogelijkheid deze jongeling na Umberto's
dood tot koning uit te roepen. De Hertog
Umberto II: in zijn Portugese ballingschap aanbeden door Italiaanse getrouwen.
De Egyptische koning Faroek geflankeerd door Victor Emanuel en Elena, het „afgezette"
Italiaanse koningspaar. Faroek zou enkele jaren laterhetzelfde lot ondergaan.
„Het is merkwaardig dat de wijde omvang
van de migraine pas nu steeds duidelijker
begint te worden. Al bijna 3500 jaar gele
den werd migraine in Egypte beschreven
ais „pijnen aan één kant van het hoofd" of
„pijnen van de helft van de slapen". Acht
recepten uit die tijd zijn bewaard geble
ven". Dat zegt dr. Margret Danby, arts en
voorzitter van de Nederlandse Migraine
Stichting, die in 1979 in Amsterdam werd
opgericht en zich bezighoudt met een be
tere voorlichting, gericht wetenschappelijk
onderzoek en het oprichten van speciale
migraineklinieken in diverse plaatsen van
ons land.
„Het is des te merkwaardiger", zo schrijft
de grote specialist op het gebied van mi
graine, prof. dr. G. W. Bruyn van de afde
ling neurologie van het Academisch Zie
kenhuis in Leiden, in het Tijdschrijft voor
Geneesmiddelenonderzoek, „indien men
bedenkt dat naar conservatieve schatting
onze bevolking ongeveer 200.000 migrai-
nepatiënten telt; dit is gemiddeld 50 per
huisartsenpraktijk".
Wat is dat nu eigenlijk, migraine? Profes
sor Bruyn: „Migraine is een aandoening
van daartoe gepredisponeerde personen
mensen die daar aanleg voor hebben
en uit zich in een aanvalsgewijze klop
pende en heftige hoofdpijn, veelal in ach
terhoofd, aan één zijde van het hoofd of
achter de ogen beginnend en soms het
hele hoofd omvattend. Echte migraine
doet zich vrijwel nimmer dagelijks voor;
een hoge frequentie is reeds drie aanval
len per week. De meeste patiënten geven
aan ongeveer één aanval per twee drie
weken door te moeten maken". Kortom,
iets anders dan een gewoon hoofdpijntje
dus.
Migraine is gelukkig geen levensgevaarlij
ke ziekte maar toch een sociaal-econo
misch probleem waarover men niet gering
moet denken. Kenmerkend is dat patiën
ten vaak geruime tijd hoofdpijnvrij zijn
waarna opeens aanvallen optreden. Dat
duurt meestal een paar uren en gaat ge
paard met maag- en darmbezwaren en
klachten over het gezichtsvermogen. Er
kunnen zich lichtflitsen voordoen, een ver
minderd zien, ook bestaat er een geringe
re eetlust, misselijkheid tot overgeven toe.
De patiënten voelen zich doodziek, willen
liefst in een donkere, rustige kamer liggen.
Aangenomen wordt dat in meer dan de
helft van de gevallen een erfelijke aanleg
een rol speelt.
Migraine kan door tal van oorzaken wor
den uitgelokt. Dr. Danby noemt: „Angst,
stress, vermageringskuren, te laat op
staan, reizen, klimaatswisseling, verblin
dend licht, chocolade, alcohol, kaas, men
struatie, gebruik van de pil enzovoort. Er
zijn tegenwoordig wel goede medicijnen,
bijvoorbeeld ergotamine dat alleen onder
begeleiding van een arts mag worden toe
gepast gezien de kritische dosering. Als
het maximum wordt overschreden kunnen
ernstige bijwerkingen ontstaan zoals ver
minderde bloedcirculatie in vingers en te
nen. Maar ook kan het middel dan zelf
weer de oorzaak worden van hoofdpijn. Er
zijn bij velen grote individuele verschillen
en dat maakt de therapie er niet eenvoudi
ger op. Laat de patiënten een soort dag
boek bijhouden om aan de hand daarvan
de oorzaken van de aanvallen vast te stel
len in samenwerking met de arts".
Een nuttige raad van de Nederlandse Mi
graine Stichting: „Zorg dat u altijd een
voorraad van uw medicijnen bij de hand
hebt. U kunt dan, zodra u een aanval voelt
aankomen, uw medicijnen innemen. Houd
u hierbij wel aan de door uw arts voorge
schreven hoeveelheden. Vaak is het moge
lijk om op deze manier de duur van een
aanval te bekorten".
„Begeef niet in het snelverkeer tijdens
een aanval. Wanneer u onderweg door
een aanval wordt overvallen, stop dan op
de vluchtstrook of op een andere veilige
plaats. Omdat vaak het gezichtsvermogen
verminderd is, is het zeer gevaarlijk om
door te rijden".
„U kunt voor uzelf uitvinden wat 1>ij u de
pijn doet verminderen. Sommige mensen
hebben behoefte aan Iets warms bij het
hoofd, anderen daarentegen vinden baat
bij een koude douche op het hoofd of een
ijsblaas. Bij elke aanval geldt dat u er ver
standig aan doet om naar bed te gaan. Ais
dit niet mogelijk is probeer dan een don
ker plekje te vinden waar u gemakkelijk
kunt liggen totdat de aanval over is".
GERARD CRONÉ
Speciale zegels met als tekst: „Het
Pantheon wacht op hen" worden
door de republikeinse PTT rustig
meegestempeld.
van Aosta, die (als neef van de koning) van
de Italiaanse grondwet wel in Italië mag
wonen, zou dan kunnen waarnemen.
Ondanks al deze problemen blijft Sergio
Boschiero erbij dat erfopvolging zoals in
oe monarchie gebruikelijk het beste sys
teem is. „Een president kun je kiezen,
maar dat maakt hem nog geen goed presi
dent. De meeste presidenten in de wereld
zijn dictators. Het is waar dat je in de mo
narchie niet in de hand hebt wie op de
troon komt, maar gekken hebben wij bij
Savoye nog niet gehad".
Pantheon
De erfopvolging is een zaak van later.
Waar de Italiaanse monarchisten nu mee
in hun maag zitten is het probleem van de
stoffelijke resten van Victor Emanuel III. In
1947 overleed hij in zijn woonplaats
Alexandrië in Egypte, een jaar na zijn ab
dicatie ten gunste van Umberto II, en hij
ligt daar nog steeds begraven. Jarenlang
zijn de monarchisten al in de weer om zijn
stoffelijk overschot in het Romeinse Pan
theon, waar al enkele Savoyes begraven
liggen, te krijgen. Iedere Savoye die gere
geerd heeft, hoort daar thuis, zo vinden de
monarchisten. Maar de Italiaanse regering
weigert toestemming te geven. Niet omdat
de Savoyes zich in de fascistentijd gedis
crediteerd zouden hebben, maar omdat
het huis van Savoye nog steeds weigert de
Italiaanse Republiek te erkennen. De mo
narchisten zijn via handtekeningenacties
onder parlementariërs bezig enige steun
voor hun standpunt te krijgen. Driehon
derd volksvertegenwoordigers hebben vol
gens Boschiero al getekend, „communis
ten, socialisten, liberalen, afgevaardigden
van alle partijen".
Staatspresident Pertini houdt voet bij
stuk: „Zolang Umberto mij brieven schrijft,
geadresseerd aan meneer Pertini en niet
aan president Pertini, ben ik niet bereid
aan een oplossing mee te werken".
De president kan er geen bezwaar tegen
hebben dat het stoffelijk overschot van
Victor Emanuel en straks Umberto wordt
begraven op Campo Verano, de grote ge
meentelijke begraafplaats van Rome. Het
verbod de Italiaanse grond te betreden
geldt alleen de levende Savoyes, niet de
dode. Maar de monarchisten voelen er
niet voor hun koning op het gewone kerk
hof tussen het volk te leggen: „Het Pan
theon en nergens anders".
CEES MANDERS
De Italiaanse monarchisten beleven moeilij-
50. Na Mussolini is geen enkele staatsman zo
-ivfleweest als nu Sandro Pertini, de president
iniiiaanse republiek. Kroonprins Victor Emanu-
e$t in Frankrijk een strafproces omdat hij „per
1 J iemand heeft doodgeschoten. En wat op het
royalistische gemoederen nog het meest
fi^dt: de Italiaanse republiek weigert toestem-
er tde stoffelijke resten van de vroegere koning
oglianuel III (en zijn gade) in het Romeinse Pan-
istplaats voor de allergrootsten, te depone-
«Jit alles terwijl de huidige koning Umberto II,
16 balling in het Portugese Cascais, het einde
VJeven snel voelt naderen.
Koning Victor Emanuel III, enkele jaren voor zijn aftreden.
uberwachten bij al deze tegenspoe- toen de Amerikanen Italië kwamen bevrij-
t iguai" zoals de Italianen zeggen de den, moest er ook iets met de oude ko-
afT> monarchisten in grote versla- ning gebeuren. Deze weigerde hardnekkig
ïfjaan te treffen. Maar niets is min- op te stappen en daarom werd hij op non-
i$. Secretaris-Generaal Sergio Bo- actief gesteld met behoud van al zijn
ran de Unie van Italiaanse Monar- medailles en waardigheid. Zoon Umberto
OOfUMI) ontvangt je zelfs opgewekt, werd „Luogotenente", een soort zaak-
:tajretig ook om een buitenlander waarnemer. In zijn haast om zich bij zijn
injiit te leggen wat er allemaal mis is onderdanen populair te maken beging
rP-fe republiek. Umberto een grote fout: hij beloofde het
is gesitueerd in een van de volk een referendum over de vraag of Ita-
straatjes direct achter het Quiri- lië een koninkrijk moest blijven of dat het
htl presidentiële paleis in Rome. In een republiek zou worden. Koningschap
haalde president Pertini enkele en verkiezingen zijn zaken die niet samen-
igeviste Griekse bronzen beelden gaan, en voor Umberto, juist koning ge-
paleis om het publiek met de worden omdat zijn alsnog afgetreden va-
maar ook met het Quirinaal der naar Egypte was verdwenen, werd dit
laten maken. Het liep storm, referendum dan ook zijn ondergang. Met
enden stonden dagen in de rij. Vol anderhalf miljoen stemmen verschil koos
id zegt Boschiero dat dit weer een Italië voor de republiek.
ns van de republikeinen. „Toen de Maar Umberto verwierp de uitslag en
^pog in het paleis woonde, kwamen diende bij het hoogste gerechtshof het
;t'yneer mensen om hem toe te jui- verzoek in om het referendum ongeldig te
r daar hoor je niets over. Pertini verklaren. Er zou met het tellen van de
id) speelt graag voor opa en heft stemden geknoeid zijn. De regering ac-
tijn vinger op tegen de politici om cepteerde deze houding van de koning
>n. Dat maakt hem zo populair, niet. Premier De Gasperi (christen-demo-
30(5 hij er niet meer is, krijg je weer craat) nam de macht over en dreigde met
die gewone politici, en dan zul je geweld als de koning of ex-koning niet di-
i dat het presidentiële systeem reet het land verliet. Umberto verdween
jt. Het kan Pertini zelf, met al zijn naar Portugal, maar de aanspraken op de
feit niet ontgaan dat de Italiaanse Italiaanse troon hebben hij en zijn aanhan-
c in een ernstige crisis verkeert, gers nooit opgegeven. Hij is nog steeds „il
jkeer van de koning is de enige re" voor „zijn honderdduizenden getrou-
lit de problemen". wen" in Italië.
iidum
merkwaardig gegaan met de Ita- Boschiero, leider van deze getrouwen, ziet
monarchie. Victor Emanuel III (ko- „il re" geregeld om de toestand van het
jps 1900) kon het uitstekend vinden rijk door te spreken. Komend weekend
solini, liet zich zelfs keizer van zien ze elkaar weer in Nice, vlak bij de Ita-
maken door de fascisten. En liaanse grens. Umberto mag die grens niet
Niet over de grens...
over. De Italiaanse grondwet zegt letterlijk:
„Het is de ex-koningen van het Huis van
Savoye, hun echtgenotes en hun mannelij
ke nakomelingen verboden het nationale
grondgebied te betreden of er te verblij
ven".
Volgens Boschiero is dit niet erg democra
tisch van de grondwet, in strijd zelfs met
de mensenrechten. Maar van een grond
wet die het koningschap naar de prullen
bak verwijst kun je niet anders verwach
ten. De „associazione" zoals hij zijn club
noemt is zich daarvan bewust. De Italiaan
se grondwet ontneemt de royalisten niet
het recht een politieke partij te vormen. Ze
waren een politieke partij in de begintijd
van de republiek, maar de elektorale aan
hang was zo gering dat de partij maar
werd opgeheven „om plaats te maken
voor een beweging die alle monarchisten
van alle politieke partijen in zich kon vere
nigen". Het gaat de monarchisten nu al
leen om het idee van het koningschap,
daar moet het volk weer warm voor ge
maakt worden. De politieke vertaling daar
van komt dan later wel.
Volgens de monarchistische secretaris-ge
neraal is het volk zeer ontevreden met de
politieke ontwikkelingen. Alle denkbare el
lende wordt nu over de mensen uitgestort
en de politieke partijen zijn niet bij machte
oplossingen aan te dragen. Alleen de ko
ning kan het land redden, hij zou het na
tionale bindmiddel zijn, zou de gevoelens
van saamhorigheid die wel degelijk in de
Italianen aanwezig waren weer opwekken.
Wachten
Waarom dan geen nieuw referendum over
de keuze koningschap of president? Bo
schiero: „We willen het risico niet lopen.
Het volk wil veranderen, maar is er nu zo
De koning en zijn vermoedelijke opvolger prins Emanuel Filiberto.
