Paus moet
naarMoskou
een leerstoel
Tienduizenden
maken van
hun leunstoel
Voor het cursusseizoen voorjaar
1982 heeft TELEAC de volgende tien
cursussen op het programma staan:
„Vaarbewijs". Hierin wordt onder
meer de hele examenstof voor het
Klein Vaarbewijs I behandeld. Ge
slaagde kandidaten ontvangen een
certificaat dat te zijner tijd kan wor
den ingewisseld voor een erkend
vaarbewijs. De serie bestaat uit
twaalf tv- en radiolessen. De tv-uit-
zendingen beginnen op 4 januari, de
radio-uitzendingen een dag later.
„In het ziekenhuis". Van alles
over de organisatie en gang van za
ken in een ziekenhuis. De cursus be
staat uit acht tv- en radiolessen. De
uitzendingen beginnen op 10 januari,
de radiolessen op 12 januari.
„Frans voor gevorderden". Vijf
tien tv- en zestien radiolessen. De tv-
cursus start op 6 februari en de ra
diocursus op 8 februari.
„Peuters en kleuters". Ouder
voorlichting over de opvoeding van
kinderen. De cursus begint 21 febru
ari op televisie en 20 februari op de
radio. In totaal twaalf lessen.
„Sportvisséri". Speciaal voor de
beginnende sportvisser. TV-uitzen-
dingen beginnen op 24 februari, ra
dio-uitzendingen op 25 februari. In
totaal twaalf lessen.
„Diabetesvoorlichting". Onder
deel van de serie „Gezondheids
voorlichting". De tv-lessen beginnen
op 7 maart en de radiolessen op 9
maart. In totaal vier lessen.
„Gemeente-wijzer". Acht lessen
vanaf 29 maart op televisie en vanaf
22 maart op de radio. De serie loopt
door tot de gemeenteraadsverkiezin
gen op 2 Juni.
„Uit de geschiedenis van de foto
grafie". Acht tv-uitzendingen vanaf
27 april. De radio-uitzendingen be
ginnen op 13 april.
„Leven in het heelal". TV-pro
gramma van een half uur dat in het
voorjaar twee maal wordt uitgezon
den: 14 en 26 mei. Cursus mede be
doeld om ervaring op te doen met
videobanden en video- of beeldpla
ten.
„Moderne geschiedenis". N
delige cursus op het nivea/
post-academisch onderwijs. 1
zendingen beginnen op 4 ap
eerste radioles op 6 april. Mq
kiezen uit twee pakketten.
Voor inlichtingen en gratis
magazine: Stichting TELEACj
beursplein 15, Postbus 2414,"
GK Utrecht, tel. 030-94.02.41
U1E
ROME— Brezjnev en paus Johannes Pau-
lus II zijn zelf waarschijnlijk nooit om hun
mening gevraagd, maar de Italiaanse pers
is tot de conclusie gekomen dat de paus
naar Brezjnev moet. De paus moet naar
het hol van de leeuw, of hij wil of niet.
De afgelopen week geeft een aardig voor
beeld hoe het nu werkt tussen de schrijf-
grage Italiaanse pers en het uiterst zwijg
zame Vaticaan, hoe ze elkaar aanvullen.
De een zou een gebroken ruit van de Sint
Pieter het liefst beschrijven als een
moordaanslag op de paus, en de ander
vond dat de paus het goed maakte, ook
toen hij in de afgelopen maand mei nog
urenlang in levensgevaar zou verkeren.
Het begon allemaal in Amsterdam vorige
week, op de internationale ontwapenings
conferentie. De speciale verslaggever van
een Romeinse krant vroeg een lid van de
Russische delegatie, ene Arbatov (van wie
Brezjnev zelf nog niet gehoord kon heb
ben) of hij, Arbatov, er bezwaar tegen had
als de paus naar Moskou kwam. Dat zou
dan volgend jaar ter gelegenheid van de
oecumenische conferentie uitstekend kun
nen. „Waarom niet", zei de Rus, „van mij
mag hij". De Romeinse krant meldt de vol
gende dag: „Gaat de paus naar Moskou?
Van de Russen mag hij".
Een Milanese krant haalt de schade de
daaropvolgende dag in, stelt dezelfde
vraag, en geeft als antwoord: „Dat zou
heel natuurlijk zijn". De Vaticaanse pers
dienst, spreekbuis van de paus als hij er
een nodig heeft, wordt door alle Italiaanse
media bestookt, maar zwijgt zoals gebrui
kelijk in vele talen.
Een andere krant brengt het „nieuws" nog
groter en een van zijn medewerkers herin
nert er zelfs aan dat de paus vorig jaar in
het vliegtuig tussen Rome en Manilla des
gevraagd heeft gezegd dat hij overal wel
naar toe wil, mits aan zijn voorwaarden
wordt voldaan.
De paus gaat dus naar Moskou, zo simpel
is dat. Arbatov wil het en de paus ontkent
het niet. De Italiaanse media wijden nu al
diepgaande bespiegelingen aan de histori
sche ontmoeting tussen Woytila, paus uit
Polen, en Brezjnev, president van de Sov-
jet-Unie in Moskou, hoofdstad van het
atheïsme.
Moskou voelt zich nu kennelijk aangespro
ken, en een telefoontje gaat uit een Mos
kous overheidsbureau naar Amsterdam,
naar de Russische delegatie. Een onopval
lende ontkenning van de geruchten volgt,
en de Russische delegatieleider wijst er op
dat Arbatov slechts wetenschapsman is,
geen diplomaat, en dat hij alleen namens
zichzelf sprak.
De volgende dag zijn de Italiaanse media
duidelijk in mineurstemming. Journalistiek
Nieuw is de cursus VAARbeWIJS,
onder meer de hele examenstof \i
Klein Vaarbewijs I wordt behande?
is het met het Vaticaan kwaad
eten. Een van de kranten tracht rè
verwantschap aan te brengen fust
veelbesproken Arbatov en zijn nti
noot, een hoveling van Brezjnev, rit
fut is er uit. fe
Alleen een bevrijdende bevestiging\\
paus zelf kan hier nog uitkomst l
Maar het Vaticaan blijft zwijgen.
Gaat de paus nu naar Moskou? Hei
niet ontkend. De Vaticaanse per
wilde niet bevestigen of de paus t'
liaanse kranten doorneemt, maari
dat doet, kan hij nog heel wat I
ideetjes opdoen voor het bestuur»
wereldkerk. Zoals een reisje naar Ar
CEES MA
UTRECHT TELEAC op een gevoelige
manier in discussie. Dat was deze onom
streden „mini-omroep" nog nooit ge
beurd. De man die tegen de schenen tikte
was de bioloog Midas Dekkers, die van
Sonja Barend mocht uithalen naar de cur
sus „Sportvissen" die TELEAC op zijn
programma heeft staan. „Wat we hier in
Nederland met vissen doen is precies het
zelfde als wat ze in Italië met de zangvo
gels uithalen". Dat was kort gezegd de
aanklacht van Dekkers, die TELEAC in één
adem door het verwijt maakte zich schul
dig te maken aan medeplichtigheid aan
deze massale moordpartij. En dat, terwijl
TELEAC het altijd zo goed met iedereen
meent. Sietze Zuiderbaan, hoofd van de
afdeling in- en externe betrekkingen van
TELEAC en al tien jaar verantwoordelijk
voor de voorlichting, kan zich niet herinne
ren dat TELEAC ooit eerder op zo'n ge
voeligheid stuitte. Zelfs niet toen er een
cursus werd uitgezonden over de bijbel,
normaal gesproken toch een onderwerp
dat bij menig Nederlander een tere snaar
kan raken.
„Alle cursussen worden bij ons vooraf
goed overwogen", zegt Zuiderbaan. „Ge
voeligheden proberen we altijd te vermij
den. Je neemt als TELEAC dan ook geen
standpunt in, noch op politiek, noch op re
ligieus gebied. En dat er nu wat deining is
ontstaan over de cursus sportvissen, ligt
aan Midas Dekkers, die er wat dat betreft
een wat extreem standpunt op na houdt.
Hij doet net alsof TELEAC er op uit is die
renmishandeling te propageren".
„Maar het tegendeel is waar. We houden
in die cursus pleidooien voor een humane
re behandeling van de vissen. Er wordt al
gevist zolang er mensen zijn. Het lijkt me
moeilijk om dat in één keer terug te
draaien. En als er dus toch wordt gevist,
dan het liefst zo goed mogelijk. Vandaar
dat we in die cursus allerlei tips geven, die
een betere behandeling beogen. En ook
proberen we meer begrip te kweken voor
zaken op het gebied van het milieu die
met vissen verband houden".
De cursus „Sportvissen" (goed voor
12.000 cursisten) bleek een succes en zal
dan ook het komende voorjaar worden
herhaald. De cursus werd gemaakt in sa
menwerking met de Nederlandse Vereni
ging van Sportvissersfederaties en is in
het bijzonder bedoeld voor de beginnende
visser.
VAARbeWIJS
Behalve „Sportvissen" staan er voor het
nieuwe cursusseizoen voorjaar 1982 nog
negen cursussen op het omvangrijke pro
gramma. Nieuw zijn de cursussen „VAAR
beWIJS", „Frans voor gevorderden",
„Gemeente-wijzer" en „Moderne geschie
denis". Herhaald worden „In het zieken
huis", „Peuters en kleuters" (wel voor het
eerst op de radio), „Diabetesvoorlichting",
„Uit de geschiedenis van de fotografie" en
„Leven in het heelal".
Wat die herhalingen betreft moet er bij
verteld worden dat in veel gevallen allerlei
aanpassingen en vernieuwingen hebben
plaatsgevonden. Zo worden met name de
beroeps- en taalcursussen geregeld her
haald, maar dan wel in een sterk gewijzig
de vorm. Op talengebied heeft TELEAC
zijn sporen overigens al ruim verdiend:
Spaans, Engels, Duits, Frans. Italiaans,
Russisch en Nederlands voor buitenlandse
werknemers kwamen via het scherm al
vloeiend tot ons en binnen afzienbare tijd
mogen we ons ook Latijn, Chinees en Ara
bisch eigen maken. Latijn staat al voor het
volgend najaar op het programma. Voor
Chinees en Arabisch zullen we iets langer
geduld moeten hebben.
Van de nieuwe cursussen verwacht Zuider
baan vooral veel heil van „Gemeente-wij
zer", een cursus waarin allerlei, vooral
praktische informatie wordt gegeven over
het wel en wee van de gemeente. De cur
sus begint op 29 maart en loopt door tot
de gemeenteraadsverkiezingen op 2 juni
volgend jaar.
Zuiderbaan gokt op een aantal cursisten
van ongeveer 40.000 voor „Gemeente-wij
zer" en baseert zich dan op de ervaring
dat de meer praktijkgerichte cursussen
vaak een succes worden. In deze cursus
komen zaken aan de orde als trouwen,
werkloos zijn, huis huren of kopen, enzo-
voört. Andere prognoses: „VAARbeWIJS"
zo'n 10.000 cursisten, „Frans voor gevor
derden" eveneens 10.000 en „Moderne
geschiedenis" ongeveer 3.000 voor het zo
Een „klapper" was de cursus „Filmen en fotograferen", die het afgelopen voorjaar goed was voor maar liefst 67.000 cu
gelijke cursus vinden we zo belangjL.
in zo'n geval niet de hai.d wordt gel?.
als er toch wordt gevist, dan het liefst zo goed mogelijk
geheten kieine pakket en 800 tot 1.000
voor het uitgebreidere cursuspakket.
Kijkdichtheid
„Maar", zegt Zuiderbaan er nadrukkelijk
bij, „het zou me niet verbazen als de kijk
dichtheid misschien wel twintig keer zo
groot wordt". Volgens hem is „Moderne
geschiedenis" typisch een cursus waarvan
de kijkdichtheid veel groter is dan het aan
tal cursisten. Hij verwijst naar gelijksoorti
ge cursussen als „Bedreigde landschap
pen", „Graven naar het verleden" en „Ge
ologie". Anderzijds zien we bij typische
beroepscursussen als „Microprocessors"
slechts een kijkdichtheid die hooguit twee
keer zo groot is als het aantal cursisten.
En wat die prognoses betreft: in het verle
den was dat voornamelijk natte vinger
werk, maar de laatste jaren wordt er veel
meer gedaan aan onderzoek en bovendien
beschikt men op het ogenblik over meer
ervaring dan in de beginjaren van TE
LEAC.
Sinds de start van TELEAC in 1963 (onder
het motto: maak van uw leunstoel een
leerstoel) is de zendtijd uitgebreid van 99
tot 232 uur per jaar en steeg het aantal
cursisten van ongeveer 5.000 in het eerste
cursusjaar 1965 tot aantallen van 120.000
tot 130.000 de laatste vijf jaar.
Steeds meer cursisten
Onderzoek onder de cursisten wees uit
dat de meesten ouder zijn dan dertig jaar,
een meer dan gemiddelde opleiding heb
ben en tot het mannelijk geslacht behoren.
En van cursisten „inleveren" hebben ze bij
TELEAC nog nooit gehoord. „Integen
deel", zegt Zuiderbaan, „steeds meer
mensen gaan onze cursussen volgen.
Waarschijnlijk als gevolg van de toegeno
men vrije tijd door werkloosheid of andere
oorzaken. Ook merken we dat veel men
sen hun kennis willen vergroten om aan de
bak te blijven in hun beroep. Het succes
van de cursussen „Microprocessors" en
„Management" bijvoorbeeld is hierdoor te
verklaren. Op die manier merken we dus
wel iets van de economische malaise,
maar niet wat betreft het aantal cursis
ten".
Tot nu toe wordt de kroon gespannen
door de cursus „Filmen, en fotograferen",
die het afgelopen voorjaar goed was voor
maar liefst 67.000 cursisten. Andere
„klappers" waren „Sociale verzekering"
met 50.000, „Vrouwen-wijzer" met 45.000
en „Koken" met bijna 24.000 cursisten.
Minder succesvol waren „De bijbel" met
3.000, „Futurologie" met 1.800 en een bij
scholingscursus voor ouders, die hun kin
deren wilden helpen bij het huiswerk in
wiskunde met ongeveer 1.600. Het absolu
te dieptepunt was echter de „Europese
eenwording" met slechts 1.200 enthou
siastelingen.
„Maar zo'n laag aantal cursisten komt zel
den voor", vertelt Zuiderbaan. „Normaal
gesproken gaan we bij de planning uit van
een minimum-oplaag van 2.000. Alleen
wordt er soms met het oog op het alge
meen belang niet gekeken naar de oplage
cijfers. Dat is bijvoorbeeld gebeurd met de
cursus „Nederlands voor buitenlandse
werknemers". Daar hebben zo'n 1.500
cursisten aan meegedaan, maar een der-
geval r
aan de minimum-oplaag".
Cursusgelden e'
Diezelfde instelling komt volgens f._
baan tot uiting in de hoogte (of laag^v
de cursusgelden. Die lopen van tif1
den tot 275,-. Het tientje moet wV€
betaald voor de cursus „Sociale Vrei
ring". „Die cursus", zegt Zuiderbajor
bedoeld voor de grote meute van rjuj,
met lage inkomens. Toen hebben w
een gezegd: die cursus moeten
goedkoop mogelijk houden. Geluk?3'
dat ook doordat we subsidie kregkai
het Voorlichtingscentrum Sociale V|
ring". De topper van de cursusgq^
de cursus „Micro-elektronika". Ike
moet een bedrag worden neergeti
275,-, maar dan zit er ook een aer
gebreid cursuspakket bij. Bovendiqn
prijs inclusief de huiswerkcorrectie' 4J
Met de groei van het aantal cursin
het aantal beschikbare uren op U
(en sinds 1 oktober ook definitief oiep
dio; daarvoor werd alleen een jaeroi
gedraaid) nam ook het cursusrrisc
een grote vlucht. Behalve cursusiet
zijn er nu ook grammofoonplaten?!,
luidscassettes, tests en huiswerkdc
ties, groepsbijeenkomsten en zoren
sussen, dia's en doe-het-zelf-pakk\u
Zo heeft TELEAC zelfs al een sópfi
doos gehad bij een toneelcursus, eej t<
computer bij de cursus „Micro t
sors", een windstation bij een weeft t
en een doos met exotische zaden n
cursus over ontwikkelingsproblema vi
dan wordt er bovendien de laatst r
volop geëxperimenteerd met nieuw i
dia als de beeldplaat (een beeldten i
programma op een „grammofoon^™
Teletekst, Viditel en de huiscompli
dan niet in combinatie met beeldppe
Viditel. pe
Geen wonder dat de slogan van dege
jaren, „Televisie-academie met hetljf
bord en het krijtje", plaats heeft In'
maken voor het imposante „TELEAfm
timediaal instituut voor onderwijs lei
ming'o
GERRIT WO
'„Peuters en kleuters" komt in het nieuwe seizoen voor het eerst ook op de radio.
De cursus „In het ziekenhuis" bleek voOr herhaling vatbaar.
