Solidariteit
dreigtmet
massale staking
Kabinet worstelt met
nieuw miljardengat
Eerste Europese spacelab aanNASAovergedragen
a.
VERZET TEGEN BEPERKING
VAKBONDSMACHT
olgend jaar geen knalvuurwerk meer
Hipervinding TNO
aat nog lang
>p zich wachten
ANTIEK- EN
CURIOSAMARKT
NIET TE VERGETEN
SINT EN PIET
GEEN UITREIKING
SCHERPENZEELPRIJS
ËeicUe 6oma/nt
P Uitgave Westerpers, behorende tot Sijthoff Pers. Apothekersdijk 34, 2312 DD Leiden. Postbus 11, 2300 AA, tel. 071-122244. Giro 103003 Bank: Amro-bank N.V., Leiden.
Directeur hoofdredacteur: I. J. Hallewas, Chef-redacteur: Wim Buijteweg. Advertenties (excl. BTW) 0.52 per mm. Telefoontjes /0,31 per mm. Abonnementen: kwartaal 53,45, jaar/ 202,30,
Klachten bezorging: tel. 071-122248 (18.00 tot 19.00 uur). Losse nummers 0,70.
Vrijdag 4 december 1981,72e jaargang no. 22135
Holland legen België o.l.v. Jos
Brink op Ned. I om 19.00 uur.
Om 22.45 uur film „Bloed
wraak van de Saint" met Ro
ger Moore.
Op Ned. II om 20.27 uur kijkt
Joop Landré terug op vijftien
jaar TROS-amusement.
HET WEER
Wisselend bewolkt met enkele
buien. Minimumtemperatuur
omstreeks 2, middagtempera-
tuur ongeveer 6 graden.
Krachtige in de kustgebieden
nu en dan stormachtige noord
westenwind.
Zon op: 8.32 onder: 16.29 uur.
Schev. hoogw.: 8.53 en 21.14
Laag: 3.49 en 16.40 uur.
tad Mansveld
veer bij
rC Den Haag
IEN HAAG - Aad
jansveld keert toch te-
Bg naar FC Den Haag.
ondag maakt hij zijn
intree in de thuiswed-
jrtjd tegen AZ'67. Van-
phtend werd in het
^ïderpark het contract
gekend, dat Mansveld
lt het einde van dit
izoen aan FC Den
|aag bindt. Daarna
feëindigt hij zijn voet-
illoopbaan, met een
jsccheids wedstrijd.
Cruijff met
Ajax tegen
Haarlem
AMSTERDAM - Johan
Cruijff speelt zondag
met Ajax in de competi
tiewedstrijd tegen Haar
lem. Gistermiddag kwa
men het bestuur van de
Amsterdamse eredivi
sievereniging en Cruijff
tot overeenstemming.
De 34-jarige voetballer
tekende een contract
dat tot het eind van dit
seizoen loopt.
Pagina 11: Johan
Cruijff is kwetsbaar
geworden.
Beschonken
Sinterklaas
LEIDEN Zwaar be
schonken zijn Sinterklaas
en een aantal pieterbazen
vanmorgen omstreeks drie
uur op de Doelensteeg
staande gehouden.
Naar aanleiding van
klachten over geluidsover
last werd de jolige goed
heiligman door de politie
aangesproken. De politie
was zo vrij de goedheilig
man terecht te wijzen. De
tocht door de Leidse stra
ten werd vervolgens wat
minder luidruchtig voort
gezet. Zoals zo vaak is de
leeftijd van de Sint niet
aan het licht gekomen.
Monitor bewaakt bijna-
wiegedood-kinderen
ASSEN Ouders van bijna-wiege-
dood kinderen kunnen van het Wil-
helmina ziekenhuis in Assen een
monitor mee naar huis nemen om
de zuigeling te bewaken. De kans
dat de ziekte zich opnieuw voordoet
blijkt namelijk vrij groot te zijn.
Wiegedood-ziekte is waarschijnlijk
een stoornis in het ademhalingssys
teem. Vermoedelijk wordt in Ne
derland één op de 500 a 1000 kinde
ren getroffen door de ziekte. De
monitor bewaakt halsslag en adem
haling; een verklikker waarschuwt
de ouders bij een stoornis. Zij kun-
nén dan zelf eerste hulp bieden.
Veel ouders zijn na de eerste aanval
van wiegedood erg onzeker en bang
voor herhaling.
Boycot-dreiging
chrysanten afgewend
DEN HAAG De Britten zien
af van een invoerverbod van Ne
derlandse chrysanten na toezeg
gingen van Nederlandse zijde dat
de controle op snijbloemen zal
worden verscherpt. Dit heeft
Landbouw in Den Haag meege
deeld. De Britse overheid maakte
woensdag bekend een importver
bod te overwegen op Nederland
se chrysanten. In enkele partijen
uit ons land hadden de Britten de
voor planten besmettelijke ziekte
„Japanse Roest" ontdekt. Volgens
het Produktschap voor Sierge
wassen in Den Haag is het moge
lijk dat de ziekte zich manifes
teert nadat de controle al is uitge
voerd.
Bijna achthonderd
„sfuiprijders"
bekeurd
ROTTERDAM De
Rotterdamse politie heeft
bij de Maastunnel in vier
dagen tijdens de avond-
spits 797 zogeheten slui-
prijders bekeurd. Deze
automobilisten verlieten
tegen de verkeersregels
in de file waarin zij ston
den, om even verderop
weer in te voegen. De
politie zegt dat dit rijge
drag agressie opwekte
van automobilisten die
wel het geduld en de be
leefdheid opbrachten om
te wachten.
Officier in hoger
beroep in
euthanasie-zaak
ROTTERDAM De offi-
cier van justitie bij de
rechtbank in Rotterdam,
mr. H. van Brummen, is
op verzoek van de procu
reur-generaal in Den Haag
in hoger beroep gegaan te
gen het vonnis van de
Rotterdamse rechtbank in
de Capelse euthanasie-
zaak. Dat heeft het open
baar ministerie in Rotter
dam gisteren meegedeeld.
De Rotterdamse rechtbank
veroordeelde dinsdag de
76-jarige mevrouw C. uit
Dordrecht tot een half jaar
voorwaardelijk.
AE
EBBBBBanaaa
WARSCHAU Het Poolse
vakverbond Solidariteit dreigt
met een algemene staking, als
het parlement instemt met
„buitengewone maatregelen"
van de regering. Volgens Soli
dariteit behelzen die maatre
gelen waaronder het afkon
digen van de noodtoestand
niets anders dan het teniet
doen van alles wat Solidariteit
de afgelopen anderhalf jaar
bereikt heeft.
In een verklaring werd verder
gezegd dat Solidariteit het
streven naar democratische
verkiezingen, toegang tot de
massamedia en de vorming
van een raad van onafhanke
lijke deskundigen die het eco
nomisch herstel moet leiden
nooit zal loslaten. Wat de Pool
se regering ook doet.
De leider van Solidariteit,
Lech Walesa, heeft het stand
punt van het vakverbond later
enigszins genuanceerd door te
benadrukken dat een algeme
ne staking voor de Poolse be
volking zeer nadelig zou zijn.
Volgens hem betekent een
zo'n staking op dit moment
vrijwel zeker „de weg naar de
nederlaag". Pas als de Poolse
regering maatregelen neemt
waardoor het werken van So
lidariteit daadwerkelijk aan
banden wordt gelegd moet
volgens Walesa tot een alge
mene staking worden overge
gaan. In Warschau heeft de
vakbond van winkelpersoneel
verklaard, dat zijn leden er ge
noeg van hebben de schuld te
krijgen van de tekorten in de
winkels. Volgens de vakbond
zijn bij stormlopen van het pu
bliek op net bevoorraade win
kels al twee doden gevallen en
wordt het personeel steeds va
ker bedreigd. Als daar geen
verandering in komt, zo zegt
de vakbond, zal het winkel
personeel het werk neerleg
gen.
SLFT Het verkopen en afste-
:n van knalvuurwerk dat een
irder geluid produceert dat 150
cibel, wordt volgend jaar verbo-
n. Staatssecretaris Lambers-
acquebard van milieuhygiëne
de ministerraad hierover een
twerp-vuurwerkbesluit aanbie-
n. Omdat het ontwerp daarna
>g de Raad van State moet pas-
ren, kan het besluit pas volgend
in werking treden. Het ver
was vorig jaar door Ginjaar
aangekondigd.
De staatssecretaris heeft haar
voornemen kenbaar gemaakt in
een brief aan de Nederlandse
Stichting Geluidhinder. De stich
ting is niet ontevreden over de
aangekondigde maatregel, maar
vraagt zich wel af waarom de
grens ligt bij 150 decibel, terwijl
de „pijngrens" voor het gehoor
tussen de 120 en 140 decibel zou
liggen.
Volgens secretaris Hoekstein van
de Federatie Vuurwerkhandel
Nederland heeft zijn organisatie
geen moeite met de maatregel,
omdat maar één soort knalvuur
werk de grens van 150 decibel zou
overschrijden.
De staatssecretaris zal er bij de ge
meenten op aandringen de ver
koop en het afsteken van vuur
werk de komende jaarwisseling
alleen toe te staan op laatste twee
dagen van het jaar.
De voorzitter van de
Tweede Kamer, de
heer Dolman, heeft
gisteren een petitie
in ontvangst geno
men van de bewo
ners van Bronbeek,
het tehuis voor oud
militairen in Arn
hem. Zij willen
Bronbeek openhou
den. Aanleiding was
een notitie van
staatssecretaris Van
Houwelingen van
defensie, waarin de
bewindsman aan
kondigt Bronbeek
„op termijn" te wil
len sluiten. Het te
huis zou niet meer
aan een behoefte
voldoen. De opna
me van nieuwe be
woners is met on
middellijke ingang
beëindigd.
DEN HAAG Binnen
het kabinet is een hevige
strijd gaande over de ma
nier, waarop nieuwe fi
nanciële tekorten moeten
worden gedekt. Deze te
korten, in de orde van
grootte van drie a vier-
miljard gulden, staan ver
meld in een nota van mi
nister Van der Stee (fi
nanciën), die vandaag
voor de tweede keer in de
ministerraad aan de orde
is. Vooral de PvdA-minis
ters menen dat onder deze
omstandigheden moet
worden afgeweken van de
afspraak in het regeerak
koord, dat het tekort van
de overheid in 1982 terug
gebracht wordt tot 6,5
procent. Het merendeel
van de CDA-ministers, en
vooral premier Van Agt,
wenst vooralsnog vast te
houden aan die norm.
Bronnen op zijn departement
melden dat het niet alleen gaat
om een nieuw gat van drie
vier miljard gulden, maar ook
dat het kabinet nog een oud
tekort moet dekken van onge
veer twee miljard gulden, in
dien wordt vastgehouden aan
een financieringstekort van
6,5 procent volgend jaar.
Minister van der Stee onthul
de gisteravond wel waardooï
het nieuwe gat is ontstaan. Er
is nog onvoldoende rekening
gehouden met de tegenvallen
de opbrengst van de aardgas-
verkoop in 1982 en er komt
aanzienlijk minder inkomsten
belasting binnen dan men had
verwacht Daarnaast zijn er
echter de nieuwste ramingen
van het Centraal Planbureau,
die uitwijzen dat het financie
ringstekort volgend jaar op 7
procent uitkomt in plaats van
6,5.
Bezuinigingen van de nu ge
noemde omvang zijn alleen
mogelijk in de sectoren sociale
zekerheid, volksgezondheid en
overheidsalarissen, die nu al
zeer veel moeten inleveren.
De socialistische bewindslie
den achten daarom een wat
hoger financieringstekort ver
antwoord, mede gezien het
grote overschot op de lopende
rekening van de betalingsba
lans.
LCOHOL IN BENZINE
ELFT De „supervinding" van TNO het apparaatje dat
lt mogelijk maakt om brandstoffen met een totaal verschillend
■■taangetal zoals benzine en alcohol in alle mengverhoudingen
gebruiken komt zeker de eerste 2,5 jaar niet op de markt,
et testprogramma wordt pas rond maart 1983 afgerond, zo
feft TNO bekend gemaakt.
>nder technische aanpassingen van de motor kan in autobenzi-
3 1 maximaal 12 procent alcohol worden toegevoegd. Het nieuw
;nuwikkelde apparaat zou het mogelijk maken zonder al te hoge
listen bijvoorbeeld vijftig procent alcohol bij te mengen. Proef-
lefmingen met totaal dertig auto's moeten dat uitwijzen,
(middels heeft Mobil Oil eën procédé ontwikkeld voor de win
ing van benzine uit steenkool. Deze nieuwe brandstof is echter
»g te duur om commercieel te worden toegepast. De produktie-
bsten van één liter steenkool-benzine bedragen namelijk 1,20
i dat is ruim tweemaal zoveel als van gewone benzine uit ruwe
_ie. Niettemin worden binnen enkele jaren experimentele fa-
rieken geopend in West-Duitsland, Nieuw-Zeeland en Brazilië.
eel fietsen van schoolkinderen onveilig
LVERSUM Zeventig procent van de fietsen van schoolkin-
m ren in Zeeland en een gedeelte van Zuid-Holland, voldoet niet
0 n de wettelijke eisen. Veel van deze fietsen zijn eigenlijk niet
ilig genoeg om gebruikt te worden. Een onderzoek door Veilig
rkeer Nederland van 50.000 fietsen op 450 scholen heeft dit
gewezen. Vaak zijn de remmen niet goed, ontbreekt er een
t achterspatbord of een reflector en soms zitten de wielen los
is er een te grote speling in trapas en stuurinrichting.
(Van onze redacteur ruimtevaart)
BREMEN In een der assemblagehallen van VFW-
Erno in Bremen is vanmiddag het eerste Westeuropese
„Spacelab" overgedragen aan de NASA, het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en ruimtevaart. Het bijna
vijftien ton wegende ruimtelaboratorium zal volgens
de huidige plannen voor de eerste keer in september
1983 in het vracht-compartiment van een ruimtependel
worden meegevoerd voor een missie van zeven dagen.
Daaraan zal hoogstwaarschijnlijk worden deelgenomen
door de Nederlandse astronaut dr. Wubbo Ockels, die
samen met zijn Westduitse collega dr. Ulf Mer-
bold ook de overdrachtsceremonie bijwoonde.
Het bij VFW-Erno gebouwde ruimtelaboratorium zal tijdens zijn
eerste vlucht Amerikaanse en Westeuropese instrumenten be
vatten voor in totaal 75. verschillende onderzoekingen en obser
vaties op allerlei gebied. Drie van deze experimenten zijn van
Nederlandse origine en hebben betrekking op de bestudering
van vloeistofbewegingen in gewichtloze toestand (Nationaal
Lucht- en Ruimtevaart Laboratorium), de stolling van gietijzer
in een toestand van vrijwel volledige gewichtloosheid (TH Delft)
en de invloed van harde straling op het oogpigmet rhodopsine
(universiteit Nijmegen). Er waren aanvankelijk vijf experimen
ten voor de missie van Spacelab-1 door Nederland ingediend,
maar er kwamen slechts drie door de uiteindelijke, strenge se
lectie.
Spacelab wordt in staat geacht vijftig verschillende missies te
realiseren over een periode van circa tien jaar. Of die vijftig
missies er inderdaad ook zullen kómen, is overigens nogal twij
felachtig. Hoewel bij de overdracht van het eerste Spacelab in
Bremen ogenschijnlijk alles koek en ei was, is.het toch een pu
bliek geheim dat heel wat hoge NAS A-functionarissen helemaal
niet zo gelukkig- zijn met de aan het Spacelab gewijde ruimte-
pendel-activiteiten. Deze NASA-bonzen zijn van oordeel dat de
ruimtependel economischer kan worden gebruikt door hem vrij
wel uitsluitend dienst te laten doen als transportsystemeen,
d.w.z. voor het in de ruimte stationeren van kunstmanen voor
allerlei doeleinden en dan bij voorkeur tegen betaling.
Pagina 9: Nieuwe Spacelabs in aanbouw
IEDERE ZATERDAG van
9.00-17.00 uur
op de Nieuwe Mare 29, Leiden.
zaterdag 5 december de hele
dag bezoek van
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur nummer
071-122248 en uw krant wordt dezelfde avond nabezorgd.
DEN HAAG Het ministerie van ontwikkelingssamenwerking
laat de bijeenkomst van a.s. maandag ter gelegenheid van de uit
reiking van de Dick Scherpenzeelprijs niet doorgaan. Dit besluit
is genomen nadat de IKON-radio, de winnaar van de prijs, had
laten weten de prijs niet in ontvangst te willen nemen uit han
den van minister Van Dijk. Namens de jury deelde voorzitter
Karei Roskam gisteravond mee dat veel juryleden overwegen
voortaan niet meer aan de prijsuitreiking deel te nemen.
Het IKON vindt het niet zinvol de prijs voor publiciteit over de
Derde Wereld uitgereikt te krijgen door een minister die zelf
weigert mee te werken aan die publiciteit. De omroep vindt dat
de minister na een interview met de NCRV veel vragen heeft
opengelaten over de Derde-Wereldproblematiek. Toen het
IKON Van Dijk de eigen microfoon aanbood en de minister een
toelichting vroeg, weigerde deze en verwees naar zijn antwoord
op vragen van de Tweede Kamer. Gisteren ondervond Brand
punt hetzelfde: toen een verslaggever Van Dijk om nadere toe
lichting vroeg, schoof de minister de microfoon opzij en ging
weg.
In zijn antwoord aan de Kamer heeft minister Van Dijk gisteren
het boetekleed aangetrokken en duidelijk afstand genomen van
de discriminerende artikelen die hij in 1958 heeft geschreven.
De Kamer was met zijn verklaring tevreden.
Pagina 9: Van Dijk: oude plunje