kerncentrales Frankrijk bedreigen
twaliteit drinkwater uit Maas
Den Uyl: Dit was nog maar
een verkennende ronde
Matriumarm? Proef maar.
Kamer wil opheldering
over uitlatingen
minister Van Dijk
aterleidingbedrijven:
ScidócCouAcmt
Spanje en de NAVO
reguet-vliegtuig
eer luchtwaardig
Wiegel: Verklaar krasse
tspraak van Ter louw
oningbouwprogramma
legering schiet tekort
V an Thi jn belooft:
meer vrouwelijke
burgemeesters
weer
%nenland"
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 3 DECEMBER 1981 PAGINA 9
ik Amsterdam
1 duurder gas
Et betalen
{JTERDAM - In navolging van de
jeente Zaanstad wil ook Amster-
j de verhoging van de aardgas-
met zeven cent - exclusief btw -
gaan afdragen aan de Gasunie,
politieke partijen in de hoofdste-
ke gemeenteraad, op de VVD na,
het er over eens dat een inhou-
ictie een goed middel is om de
•mming van Amsterdam over
irhoging te laten blijken,
partijen, die een meerderheid
en in de gemeenteraad, zullen
•oorstel binnenkort aan B en W
leggen. „Amsterdam wordt voor
lerde keer geconfronteerd met
verhoging van de inkoopprijs
aardgas die nadrukkelijk zonder
medewerking tot stand is geko-
zo melden de partijen in een
daring.
Kapitein zet Gbanees
overboord: 3,5 jaar celstraf
AMSTERDAM Het gerechtshof in Am
sterdam heeft gisteren de 38-jarige kapi
tein T. de B. uit Meppel veroordeeld tol
drie en een half jaar gevangenisstraf we
gens het overboord zetten van een Ghane-
se verstekeling, één kilometer buiten de
kust van Nigeria. De advocaat-generaal
had vijf jaar geëist.
Aangenomen wordt dat de verstekeling
verdronken is. Er is nooit een stoffelijk
overschot gevonden. Wel meldde zich een
man, Tacchie genaamd, die beweerde de
bewuste verstekeling te zijn. De beman
ning van het schip, de Emmely, herkende
hem echter niet. Bij een proef in een
zwembad bleek dat Tacchie al na 150 me
ter uitgeput was. Om de kust te bereiken
had hij minstens een kilometer in sterk
stromend water moeten zwemmen.
Regering schuift oordeel
plan Lievense op
DEN HAAG De regering zal aan
zienlijk later met een standpunt over
het plan Lievense komen dan in okto
ber nog werd aangenomen. Dat plan
omvat de aanleg van een groot spaar
bekken in het Markermeer, waaruit
met behulp van windturbines naar ver
houding goedkope energie te winnen is.
In een brief aan de vaste Kamercom
missie voor het Wetenschapsbeleid
schrijft minister Terlouw van Economi
sche Zaken „gezien de veelomvattende
problematiek" genoodzaakt te zijn ge
weest de termijn voor het bepalen van
een regeringsstandpunt op te schuiven.
Het vorige kabinet had die termijn ge
steld tot 1 januari. Terlouw wil nu pas
medio '82 met een ontwerp-standpunt
komen.
Verwijten uit Kamer aan NCO
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het VVD-kamerlid Erica Verkerk-Terpstra heeft
gisteren de NCO, de nationale commissie die zich bezig houdt met
de voorlichting over ontwikkelingssamenwerking, een onevenre
dige begunstiging van kleine radicaal linkse groeperingen verwe
ten. Daarbij worden volgens mevr. Verkerk veel te veel verban
den gelegd die er niet zijn. Zo verzette zij zich tegen het subsidië
ren van allerlei vredesbewegingen vanwege de vermeende link
tussen de bewapeningswedloop en ontwikkelingshulp.
RPF-woorvoeder Leerling vindt dat de NCO maar beter kan op
houden en de 13 miljoen gulden die zij jaarlijks krijgt beter be
steed kunnen worden aan de directe hulpverlening. Met de VVD
pleitte de CDA-er Van Weezei voor een voorlichtingsbeleid, dat
„meer voor de belastingbetaler herkenbaar is". PvdA-woordvoer-
der Knol betoogde het NCO-werk van groot belang te vinden en
wees op het zijns inziens bestaande verband tussen de Derde-
Wereldproblematiek en de vredesproblematiek.
5WIJK De Rijncommissie Waterleidingbedrijven
VA) en het Brusselse waterleidingbedrijf hebben in
ven aan de betrokken instanties in Frankrijk hun
entrusting geuit over het besluit van de Franse re-
ng het werk aan zes kerncentrales te hervatten. Zij
en met name bezwaar tegen de vier kerncentrales,
*an de Maas bij Choor worden gebouwd. De water-
ingbedrijven onttrekken water aan deze rivier voor
Irinkwatervoorziening.
tlWA verwacht dat de kerncentrales, die het Maaswater
voor de koeling gaan gebruiken en vervuilende stoffen in de ri
vier zullen lozen, de afvoer en de kwaliteit van het rivierwater
zullen aantasten. Bovendien worden de risico's van ernstige ver
ontreinigingen in geval van calamiteiten ernstig vergroot.
De waterleidingbedrijven vragen de Franse autoriteiten de Ne
derlandse overheid nauw bij deze ontwikkeling te betrekken. Zij
wijzen erop dat de drinkwatervoorziening van miljoenen Neder
landers en Belgen in gevaar kan worden gebracht. De vestiging
van kerncentrales langs de Maas moet zowel nationaal als inter
nationaal met alle waarborgen worden omkleed.
Gezien de Belgische plannen voor uitbreiding van kernenergie
verwacht de RIWA dat in het jaar 2000 acht kerncentrales langs
de Maas zijn opgesteld. Hiervoor zal het Maaswater niet alleen
worden opgewarmd, maar tevens worden belast met radio-actie
ve stoffen. Bovendien zal sulfaat in de rivier worden geloosd.
De kerncentrale in Choor, die sinds 1967 in bedrijf is, heeft vol
gens de waterleidingbedrijven duidelijk invloed op het Maaswa
ter. Ofschoon de norm nog lang niet is overschreden, is het na
tuurlijke gehalte aan tritium een zeer zwak radio-actief wa
terstofisotoop inmiddels verdubbeld. De waterleidingbedrij
ven wijzen erop dat verwijdering van tritium door middel van
zuivering niet mogelijk is. Behalve tritium worden nog andere
radio-actieve stoffen in de Maas geloosd.
NaDAT deze week het Nederlandse kabinet had besloten
niet afwijzend te staan tegenover toetreding van Spanje tot
de NAVO en Griekenland zijn aanvankelijk verzet heeft la
ten varen, heeft de Noordatlantische Verdragsorganisatie
vervolgens positief gereageerd op een officieel verzoek van
Madrid om te mogen toetreden. Er moeten nog wat formali
teiten worden vervuld maar in feite is de toetreding van
Spanje nu rond. Het wat terughoudende besluit van Neder
land daar „niet afwijzend" tegenover te staan is onder de
huidige omstandigheden het enig juiste.
DE NAVO heeft ten doel de vrijheid en het gezamenlijk erf
goed van de deelnemende volkeren te beschermen. Een vrij-
heid die otjder meer gebaseerd moet zijn op de beginselen
van democratie en individuele vrijheid. Het huidige Spanje
beantwoordt aan die doelstelling. Wie daar anders over oor
deelt en om die reder\ Spanje buiten de NAVO wil houden,
velt tegelijk een onjuist oordeel over de democratische inten
tie van het huidige Spanje.
Een argument tegen die toelating zou kunnen zijn, dat de
militaire krachtsverhouding tussen Oost en West er door uit
het evenwicht zou worden gebracht. Maar dat is geenszins
het geval. Spanje heeft allang een eigen militaire relatie met
de Verenigde Staten, en dat die relatie nu via de NAVO zal
lopen doet aan het totaal niets af of toe. Daarenboven stelt
het conventionele militaire potentieel van Spanje niet zoveel
voor, dat dit als versterking van de NAVO zou kunnen wor
den uitgelegd.
Een democratisch land dat de NAVO om toetreding vraagt,
kan nauwelijks geweigerd worden. Niettemin heeft het Ne
derlandse kabinet er verstandig aan gedaan de komst van
Spanje niet uitbundig toe te juichen. Want nu het overleg in
Genève over wapenbeheersing tussen Oost en West nog
maar nauwelijks is begonnen, kan elke wijziging in de ver
houdingen verstorend werken. De terughoudende opstelling
van ons land past in het Nederlandse streven de pogingen tot
wapenbeheersing zoveel mogelijk te steunen.
Mierlo:
HAAG Minister van
lo (defensie) ziet geen re
in om het vliegverbod
'e Breguet-Atlantic-
[tuigen van de koninklijke
'ine nog langer te handha-
Er zijn maatregelen voor
iorte termijn genomen die
liegveiligheid waarborgen,
minister zal het vliegver-
echter pas opheffen na
leg met de vaste Tweede-
tercommissie voor Defen-
p 16 december. Dit staat in
brief die de bewindsman
!ren heeft gestuurd naar
aste kamercommissie,
■aatregelen voor de korte
Djn, die al ten dele zijn
'ezenlijkt zijn: sterkere
rdelen in het hoogteroer-
iiringssysteem, verscherpte
ties op essentiële delen
van het besturingssysteem, be
perking van het trillingsni
veau" tijdens de vluchten in het
rechter hoogteroer en maatre
gelen op het gebied van nood
procedures en reddingsmidde
len.
Het vliegverbod voor de zes
Breguet-Atlantics werd op 15
januari van dit jaar ingesteld.
Dit gebeurde nadat een derge
lijk toestel bij Schotland in zee
stortte. Daarbij vielen drie do
den. De oorzaak was een
breuk in het besturingssys
teem.
Minister Van Mierlo "schrijft
nu in zijn brief flat hem is ge
bleken dat de meerderheid
van het personeel voldoende
vertrouwen heeft gekregen
om weer te gaan vliegen.
(Van onze parlementaire redactie)
HAAG VVD-leider Wiegel wil van premier Van Agt en
linisters Van der Stee (financiën) en Terlouw (economische
n) weten of en zo ja welke gevolgen zij verbinden aan re-
B krasse uitspraken van minister Terlouw. Rij de uitreiking
een prijs in Amsterdam hekelde Terlouw deze week de
e lastendruk waaronder het bedrijfsleven gebukt gaat en
g toen aandacht voor de „allerbelabberdste rendementsposi-
an het bedrijfsleven".
;el wil nu weten welke beleidsconclusies het kabinet ver-
t aan de vaststelling van Terlouw, dat de slechte winstge-
heid van de bedrijven de grootste boosdoener is. Verder wil
'el weten of er inderdaad binnenkort maatregelen komen
iet financieringstekort verder terug te dringen, zoals Ter-
nodig acht.
Handtekening
voor
Russische
joden t
DEN HAAG
Monseigneur
Zwartkruis noteert
zorgvuldig zijn
naam op een inte
kenlijst van het So-
lidariteitscomitè
voor joden in de
Sovjet-Unie. Het
comité gaf gister
middag in het
Haagse perscen
trum Nieuwspoort
het startsein voor
de actie: „Eén mil
joen handtekenin
gen voor de Russi
sche joden". De or
ganisatie wil nier-
mee druk uitoefe
nen op de Sovjet
regering voor ver
betering van de
leefomstandighe
den van Russische
joden. Uiterst
rechts op de foto:
opperrabijn Soe-
tendorp.
Bovenmodale uitkerings
trekkers leveren in
DEN HAAG Vanaf 1 januari 1982 raakt een grote groep bo-
ven-modale uitkeringstrekkers een flink deel van de toeslag
kwijt waarop ze voordien recht hadden.
Het gaat om een groep WAO-ers, WWV-ers en oorlogsslachtof
fers die een uitkering krijgen van meer dan 35.000 gulden en
daar al vóór 1 januari 1980 recht op hadden. Vanaf die datum
kregen zij een toeslag die het bedrag dat ze toen aan premie
over hun uitkering moesten gaan betalen, compenseerde. Blij
kens een wetsontwerp dat staatssecretaris mevrouw Dales (So
ciale Zaken) en minister Van der Louw (CRM) gisteren bij de
Tweede Kamer hebben ingediend, moet de toeslag die deze bo-
ven-modale uitkeringen krijgen op 1 januari a.s. terug worden
gebracht tot het bedrag dat een modale WAO-er toevalt. Al naar
gelang de hoogte van de uitkering betekent dit een verminde
ring tot een maximum van 4,75 gulden per dag. De bezuinigings
maatregel levert het Rijk 50 miljoen gulden op.
(Vervolg van de voorpagina)
Ook CNV-voorzitter Harm
van der Meulen en MHP-voor-
zitter Henk van der Schalie
toonden zich afwijzend, resp.
zeer gereserveerd. Werkgevers
en vakbeweging waren eendr
achtig in hun behoefte aan
volledige contractvrijheid. De
solidariteitsheffing werd afge
wezen, door het CNV omdat
de invoering van investerings-
loon daarmee de mist in zou
gaan, althans voor zijn leden,
door de FNV omdat er geen
concreet nieuw werk tegeno
ver staat en omdat van de olie
maatschappijen geen solidari
teitsbijdrage wordt gevraagd.
En de hele vakbeweging toon
de ongeloof in het banenplan
van De Uyl. Deze betoogde
weliswaar, dat hij volgend jaar
écht 60.000 mensen aan werk
wil helpen, daarbij vermel
dend dat het daarbij vooral
gaat om deeltijdbanen, maar
de vakcentrales wilden het al
lemaal eerst hard gemaakt
zien voordat er eventueel over
.inlevëren gepraat kan worden.
Den Uyl beloofde verduidelij
king, volgende week mis
schien reeds. Voor het overige
werden reeds bekende stand
punten herhaald.
„Dit
nog maar
kennende ronde," zei minister
Den Uyl na afloop. „Het is me
duidelijk geworden, dat van de
zijde van het kabinet nog veel
opgehelderd moet worden.
Volgende week gaan we dan
ook puntjes op de i zetten.
Maar er was overeenstemming
over de noodzaak van loonma
tiging". En dat gaf de minister
de hoop, zo zei hij althans, dat
er toch nog wel wat af te spre
ken valt.
ADVERTENTIE
Mineraalwater heeft vaak een zoutachtige smaak. SPA niet.
iVant echte SPA is natriumarm en bevat bijna geen zouten.
Daarom is SPA zo zuiver en verfrissend van smaak.
5PA is ideaal om te mixen en heerlijk bij het duier.
Waar u ook bent, vraag altijd naar de echte SPA.
ethouders grote steden:
ITERDAM Hoewel de
ng heeft toegezegd dat
ier grote steden de hoogste
iteit krijgen bij het verde-
ran de middelen voor wo-
bouw, is het duidelijk dat
huidige bouwprogramma
trekt onvoldoende is om
de behoefte van die steden
►ldoen. Dit heeft de Am-
mse wethouder voor de
shuisvesting Jan Schaefer
ren namens de wethou-
van de vier grote steden
breven aan de leden van
ïerste en Tweede Kamer.
De briefschrijvers wijzen erop
dat de vier gemeentebesturen
erin geslaagd zijn de woning-
produktie te stimuleren en op
een noodzakelijk peil te bren
gen. De regeringsverklaring
spreekt over een bouwpro
gramma van totaal 120.000 wo
ningen waarvan ongeveer
60.000 woningwet- of premie-
corporatie-a-woningen. Het re
geerakkoord gaat uit van
125.000 woningen. De wethou
ders achten dit onvoldoende.
,,Dit is
de grote steden
onaanvaardbaar, temeer om
dat wij van mening zijn dat
het bevorderen van de werk
gelegenheid in de bouwindu-
strie uiterst belangrijk is", al
dus de wethouders.
Zij doen
dan ook een beroep op de le
den van de Eerste en Tweede
Kamer om de regering te
overtuigen van de noodzaak
het bouwprogramma zodanig
op te voeren, dat de program
ma's voor 1982 die al in voor
bereiding zijn, uitgevoerd kun
nen worden.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Minister Van
Dijk (ontwikkelingssamenwer
king) moet de Tweede Kamer
opheldering verschaffen over
zijn gewraakte uitlatingen
over de Zuidafrikaanse apart
heidspolitiek, gedaan in een
serie artikelen in 1958 en zijn
sindsdien veranderde inzich
ten. Van verschillende kanten
is daar gisteren in de Tweede
Kamer op aangedrongen bij de
behandeling van de begroting
van ontwikkelingssamenwer
king.
Vorige week onthulde een
weekblad dat minister Van
Dijk in 1958 op 28-jarige leef
tijd zich nogal lovend over de
apartheidspolitiek en laatdun
kend over zwarte mensen had
uitgelaten. Inmiddels heeft de
minister daar al in een officië
le verklaring afstand van ge
nomen, maar CDA. VVD, D'66
en PvdA willen dat de be
windsman ook in de Kamer
nog eens op deze affaire in
gaat. De PvdA wil van Van
Dijk horen hoe hij de bestrij
ding van de apartheidspolitiek
concreet gestalte wil geven.
D'66 wil meer inzicht in het
„geestelijke veranderingspro
ces" dat Van Dijk sinds zijn
gewraakte uitlatingen heeft
doorgemaakt.
Inmiddels heeft de Nederland
se ambassadeur bij de Verenig
de Naties, mr. Scheltema, op
dracht gekregen aan zijn Nige-
riaanse collega uit te leggen
hoe minister Van Dijk thans
denkt over racisme en de
apartheidspolitiek. De Nige-
riaanse ambassadeur had Van
Dijk „een racist" genoemd.
IKON-boycot
De IKON-radio zal op 7 de
cember niet zelf de Dick-
Scherpenzeelprijs in ontvangst
nemen uit handen van minis
ter Van Dijk. De omroep vindt
het niet zinvol een prijs voor
publiciteit over de Derde We
reld uitgereikt te krijgen door
een minister die niet aan die
publiciteit heeft willen mee
werken door antwoord op vra
gen van de IKON over de
Derde-Wereldproblematiek te
weigeren. De omroep accep
teert de prijs omdat de jury er
buiten staat.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Van Thijn (binnenlandse zaken) wil er
voor zorgen, dat het aantal vrouwelijke burgemeesters in ons
land de komende jaren flink wordt uitgebreid, op dit moment
behoort maar twee procent van het totale aantal burgemeesters
in ons land tot het vrouwelijk geslacht. De minister, die verant
woordelijk is voor de benoeming van burgemeesters, deed zijn
toezegging tijdens het debat over de begroting van Binnenlandse
Zaken.
Van Thijns voorganger Wiegel heeft in de afgelopen vier jaar
het aantal vrouwelijke burgemeesters doen verdubbelen. Het
PvdA-kamerlid De Cloe had Van Thijn gevraagd, „die ingesla
gen weg in versneld tempo te willen vervolgen". De bewinds
man zei dat hij daar „van ganser harte" toe bereid is. „Ik hoop
ook, dat zich in de komende tijd voldoende sollicitantes voor een
burgemeesterschap aandienen", aldus van Thijn.
De minister verzette zich tegen de opvatting van CDA-afgevaar-
digde Van der Sanden, dat de politieke samenstelling van de
Tweede Kamer geen rol mag spelen bij de vraag welke politieke
kleur een te benoemen burgemeester moet hebben. Volgens Van
Thijn moet bij de benoeming weliswaar grote waarde worden
gehecht aan de plaatselijke en regionale politieke schakeringen,
aan de wens van de gemeenteraad en de aanbeveling van de
Commissaris van de Koningin, maar daarbij mogen de landelij
ke politieke verhoudingen niet uit het oog worden verloren. Dat
is ook een belangrijke reden waarom Van Thijn het onevenredig
grote aantal CDA-burgemeesters in Limburg wil verkleinen.
Op de vraag van het PSP-kamerlid mevrouw Van Es of de acti
viteiten van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) zich ook
richten op de vredesbewegingen in Nederland antwoordde Van
Thijn ontkennend. „De BVD stelt geen onderzoek in en heeft
nooit een onderzoek ingesteld naar de vredesbewegingen. Ik heb
daarover ook instructies aan de BVD gegeven, die klip en klaar
zijn en die door de BVD goed zijn begrepen", aldus de minister.
Hij voegde er echter aan toe, dat de BVD wel activiteiten van
Oosteuropese landen in Nederland onderzoekt. Het opnemen en
uitzenden door de VPRO van een gesprek tussen een BVD-amb-
tenaar en een student, zonder dat de ambtenaar ervan wist
vindt Van Thijn uiterst bedenkelijk.
FRIES OOK IN BUITENGEWOON ONDERWIJS
LEEUWARDEN Staatsse
cretaris Hermes van Onder
wijs en Wetenschappen heeft
een bedrag van ruim 1 miljoen
gulden gereserveerd voor de
invoering van het Fries in een
dertigtal scholen voor buiten
gewoon onderwijs in Fries
land. Hij maakte dit vanmid
dag bekend op een bijeen
komst in het Provinciehuis in
Leeuwarden. Uit een rapport,
dat de minister in Leeuwarden
werd aangeboden, blijkt dat
slechts éénderde deel van de
Friese leerkrachten hun voer
taal redelijk kan schrijven. Le
zen en spreken kunnen vrij
wel alle Friese leerkrachten.
Twaalf procent van de leer
krachten in het buitengewoon
onderwijs is bevoegd in het ge
ven van het vak Fries.
Veel wind
DE BILT (KNMI) - Het ko
mende etmaal treedt er een
flinke weersverandering op.
Er komt regen en veel wind.
Dankzij een rug van hoge
luchtdruk boven onze omge
ving was het donderdagoch
tend rustig weer met op veel
plaatsen mist. Deze rug van
hoge luchtdruk trekt naar
Frankrijk weg. Een depressie
bij Noorwegen veroorzaakt
grote luchtdrukdalingen bo
ven Skandinavie. Deze zullen
zich via het Oostzeegebied
naar Midden-Europa uitbrei
den. door deze ontwikkeling
zullen de luchtdruk verschillen
boven onze omgeving snel toe
nemen en daarmee de wind.
In de nacht van dondeidag op
vrijdag draait de wind van
west naar noordwest en zal in
de kustgebieden toenemen tot
stormachtig, tegelijkertijd
stroomt koudere lucht over
ons land uit. Vrijdag zal de
temperatuur overdag dan ook
niet oplopen, maar iets dalen.
In het weekeinde zullen in de
koude lucht boven de Noord
zee buien tot ontwikkeling ko
men. Sommige ervan zullen
hagel of natte sneeuw bren
gen.
tamp tamp slag
Eeide
Eindhoven
Oen Helder
Klagen Kirt zw.bew.
