Wat één jaar inleveren kan opleveren.
olksgezondheid en Van Nelle zijn
iet gelukkig met koffie-rapport
aagse hoofdcommissaris
il het politieapparaat
democratiseren
nieuw nmb vaste.termijn spaarrekening
vast alCj2%
INSUMENT VERONTRUST
U bent nog niet te Iaat
om bloembollen v0cmb0/^
te planten.
Doen.
Dit weekend.
I 1^1 IVI II met U mee. ^AfdelingVTS, Antwoordnummer 131,1000 PA Amsterdam. I
wafTNENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 19 NOVEMBER 1981 PAGINA 13
ANGST VOOR ONGEFUNDEERDE KRITIEK TE VOORKOMEN
VERDAM De de-
itisering binnen het
apparaat in Neder-
is volgens de Haagse
commissaris dr. C.N.
er nog lang niet ver
g voortgeschreden.
>olitie is, wat de de-
itisering betreft, be
et een leerproces", zo
t hij naar voren in
efilmd interview dat
in Amsterdam
vertoond op het con-
Politie en onveilig-
We moeten leren
?leid zodanig te ont-
ilen dat het perso-
daarop zijn invloed
itoefenen".
dig om angst te voorkomen
voor ongefundeerde kritiek
van collegaTpolitiemensen en
superieuren. Die angst blijkt
op grote schaal te bestaan.bin
nen de politie. Voor jonge
functionarissen die „het werk
op straat" moeten opknappen
zijn vaak bang om fouten te
maken. Ze vrezen door hun
chef niet „gedekt" te worden
en knijpen hem voor een
slechte personeelsbeoordeling
achteraf. Op het Amsterdamse
congres luisterden 750, bij het
politiewerk direct betrokken
deelnemers naar een aa'ntal
concrete klachten hierover.
Reactie van hoofdcommissaris
Peyster: „Voor mij is dit één
roep om democratisering van
de leiding. Het is duidelijk dat
de klachten voortkomen uit
een gebrek aan vertrouwen in
de leiding. De klagers wan
trouwen het personeelsbeleid.
Ze wantrouwen het beoorde
lingssysteem, omdat er kenne
lijk geen gebruik van gemaakt
wordt, dat zij in ieder geval
niet hadden voorzien".
Niet alleen de interne factoren
die de politieman een gevoel
van onveiligheid bezorgen
werden in Amsterdam behan
deld. ook de externe (dat wil
zeggen de omstandigheden „op
straat") kwamen ter sprake.
De Haagse agent René Hof
land: „Je komt regelmatig een
collega tegen op het bureau die
vertelt dat hij net weer een
klap op zijn bek heeft gehad
ofzo. Dan "praat je daar toch
wel over. Dan zeg je: hoe is dat
nou gekomen en dan denk je
toch: ja, ik heb eigenlijk van
daag wel weer geluk gehad.
Dat had mij ook wel kunnen
overkomen".
Is het gevaar voor lijf en leden
dat de politie loopt, inderdaad
belangrijk toegenomen de af
gelopen jaren? Volgens de sta
tistieken is het percentage po
litiemensen dat tijdens werku
ren gewond raakt, in de jaren
1970-1979 vrij constant geble
ven: Jaarlijks ongeveer 15 per
1000. In 1980 verdubbelde het
aantal gewonden opeens, voor
namelijk als gevolg van veel
vuldig en massaal optreden
van de Mobiele Eenheid. Toch
werd tijdens de conferentie
van veel kanten gewaar
schuwd dat de lichamelijke ri
sico's van het politievak niet
overdreven moeten worden.
De aan de Amsterdamse poli
tie verbopden psycholoog dr.
F. Denkers haalde onderzoe
ken aan, die hebben uitgewe
zen dat het aantal huisvrou
wen dat van een huishoud-
trappetje kiepert of uit het
raam valt, relatief groter is,
,dan het aantal politieagenten
dat een vergelijkbaar zwaar
ongeluk overkomt. Veel be
langrijker is volgens dr. Den
kers het onvoorstelbaar karak
ter van de werkzaamheden die
een politieman verricht. „Wat
voert die automobilist uit, die
mijn stopteken negeert?",
vraagt de agent zich af. „Wat
tref ik aan bij die zware aan
rijding - met gewonden?"
„Zijn de messen al getrokken
bij die café-ruzie?"
De onzekerheid rond dergelij
ke vragen meent Denkers, zijn
voor de gevoelens van angst
die de politiemensen hebben,
bepalender dan het werkelijke
gevaar. Om die. tot op grote,
hoogte onvermijdelijke onze
kerheid toch hanteerbaar te
maken, klemt het volgens
Denkers des te meer dat de
politieman zich althans binnen
zijn eigen korps veilig kan
voelen. Met welke conclusie
hij aansloot op het pleidooi
van hoofdcommissaris Peyster
voor verdere democratisering.
Psycholoog Denkers beklem
toonde in dit verband dat poli
tiepersoneel niet alleen bang is
om fouten te maken, maar er
ook voor terugdeinst om din
gen extra goed te doen. „De
brigadier die enthousiast en
vol goede ideeën van een cur
sus komt, kan op maandagoch
tend te horerr krijgen „dat hij
niet zo moeilijk moet doen en
maar weer gewoon aan het
werk moet gaan". En de jonge
inspecteur laat het na twee
keer wel uit zijn hóófd om aan
een arme sloeber van een
vreemdeling die in de cel zit,
te vragen of hij hem misschien
kan helpen door een vriend of
familielid te bellen. Zijn colle
ga's maken hem vaak snel dui
delijk dat zoiets niet de ge
woonte is".
WILLEM SCHEER
HAAG Kanker
e koffie. Konsumen-
.ontakt bracht de bal
iet rollen door een
»rt te publiceren dat
nzopyreen in de kof
een carcinogene
cerverwekkende)
in Oploskoffie meer
n gewone koffie en
e gewone koffiesoor-
iomt Van Nelle's Su-
r het beste af. Staats-
laris van Volksge-
leid en Milieuhygië-
ïvrouw Lambers-Ha-
|rd kreeg het ver-
om onmiddellijk
een grootscheeps on-
ek in te stellen. In
'anten grote koppen,
n op dat kankerge-
ivordt gewezen,
pn werd duidelijk aan-
jar meer Van Nelle Su-
jfie gekocht en minder
•ffie. Een door ons ge
snel onderzoek bij een
grote supermarks. ver
over het land, leerde
(vakken met.Van Nelle's
sneller leeg waren cjan
il. terwijl vakken met
merken voller bleven
de oploskoffie minder
|had.
isument raakt dus ver-
Vraag is of dat terecht
fn onrechte. Die vraag
we voor aan de heer
laai, hoofd van de afde-
koop koffie en thee bij
lelie in Rotterdam, die
iorzitter is van de Ne-
pse Vereniging van
branders en aan de
fiter van het ministerie
olksgezondheid en Mi-
pne. de heer Van Iter-,
iden bleken niet zo erg
gelukkig met het koffierap-
port. Dus ook Van Nelle niet,
terwijl de verkoop toch toe
neemt.
Eigendaal: „De Vereniging
van Koffiebranders heeft al
meteen gereageerd met te zeg
gen dat de huidige stand van
de techniek het bijna onmoge
lijk maakt om zulke kleine
hoeveelheden benzopyreen te
meten en de vraag is dan ook
hoeveel waarsde je aan zo'n on
derzoek moet toekennen. Een
onderzoek toespitsen op ben
zopyreen alleen in koffie trekt
de zaak uit zijn verband. Dat is
heel vervelend na alles wat
wij al weten want er is in
de loop van de tijd nogal wat
studie gepleegd over dit onder
werp moet je vaststellen
dat de benzopyreen in koffie
maar één procent is van wat
we dagelijks aan dat spul bin
nen krijgen met benzinedam
pen, voedingsstoffen enzo
voorts. Het is bovendien erg
vedteerd dat het Konsumen-
ten Kontakt met conclusies
komt als „de aanwezigheid
van de zwaar kankerverwek
kende stof benzopyreen in le
vensmiddelen en hetmilieu be
gint alarmerende vormen aan
te nemen", tenminste als dat
alleen maar in verband wordt
gebracht met koffie".
- over op de Su-
Iedereen
pra?
„Misschien denkt de consu
ment zo, maar Van Nelle zal
dat zeker niet aanmoedigen.
En zo'n onderzoek evenmin
als reclameobject gebruiken,
want je kunt het niet bikkel
hard maken. In de metingen
kunnen te veel wisselvallighe
den zitten. Wij zijn bereid om
alles wat we weten ter be
schikking te stellen, hebben
wij tegen de staatssecretaris
gezegd en dat is beter dan een
bepaald merk koffie naar vo
ren brengen, ook al is het het
onze".
„Eerlijk geantwoord: ik weet
het ook niet helemaal. We
hebben een moderne fabriek,
we gebruiken de laatste tech
nieken, we hebben een goede
afzuiging, we hebben een goe-
devriesverwijdering, maar dat
hebben andere fabrieken ook.
Onze eigen wetenschappers
zijn van mening dat metingen
van zo kleine hoeveelheden
niet mogelijk zijn en dat er
vraagtekens moeten worden
gepplaatst. Daarom mogen we
geen grote betrouwbaarheid
toekennen aan zo'n onderzoek.
Er is ook het laatste woord
niet over gesproken. Ik neem
aan dat het laboratorium Cen-
trilab een betrouwbaar labora
torium is, maar de publikatie
van Konsumenten Kontakt is
bepaald niet in alle opzichten
exact. Ik betreur dat gebrek
aan genuanceerdheid en de
weinige exactheid van het
rapport. We moeten aandrin
gen op verdere onderzoekin
gen, zowel in het belang van
de industrie als van de consu-
Twijfels dus aan het onder
zoek en zeker zeer grote
vraagtekens erbij. Ook bij het
ministerie is men niet zo ge
lukkig. Daar zijn de bespre
kingen nog druk aan de gang
over wat men zal gaan doen.
De heer Van Iterson over het
rapport: „Het geeft geen juiste
voorstelling van zaken. Je
kunt een kilo oploskoffie niet
vergelijken met een kilo ge
wone koffie. Maar we hebben
vanmorgen het rapport pas ge
kregen, en zijn aan de hand
van de gegevens uit het rap
port en de gegevens die we
hier al hadden aan het bekij
ken of we een onderzoek al
leen op koffie moeten concen
treren of dat we dat over het
hele gebied van carcinogene
stoffen moeten bekijken".
Over de ongerustheid bij de
consument zegt hij: „Dat is he
lemaal niet goed. Het gaat hier
om metingen van heel kleine
hoeveelheden. De wetenschap
kan die hoeveelheden nog niet
exact meten. Bovendien gaat
het in koffie om zo weinig car
cinogene stoffen dat het
slechts een heel klein deel is
van wat we dagelijks binnen
krijgen".
Een voorbarig rapport?
„Nee, vorbarig niet. Het mag
best openbaar worden ge
maakt, maar ze hadden het
duidelijker moeten stellen.
Even overleg was beter ge
weest".
GERARD CRONÉ
Realistische keuze
Onze constatering eergisteren dat de regeringsploeg Van
Agt II zich wat de financiële soliditeit betreft een relatief re
delijke zelfdiscipline oplegt, is gisteren door het antwoord,
van Van Agt aan de Kamer vrij grondig bevestigd. Een
kernzin in het betoog van de premier was dat het kabinet, bij
de eventuele bijstelling van de begroting in de vroege voor
jaarsnota, zal blijven vasthouden aan de terugbrenging van
het financieringstekort. Dat zal ook gebeuren als de vrees'
voor aardgastegenvallers bewaarheid wordt en ook als de
economie onverhoopt opnieuw zou tegenvallen.
Dat is een zeer forse opgave die het kabinet zichzelf stelt.
Het staat imme s vrijwel vast dat bij de verschijning in
maart van de voorjaarsnota zal blijken, dat het tekort van 1,5
miljard als gevolg van aardgastegenvallers moet worden aan-
gevuld. Daarnaast zit er zo weinig speling in de hele finan
ciële opzet, dat zelfs bij de geringste economische tegenslag-
forse bedragen het gat danig zullen vergroten. Kortom, vrij
wel vast staat dat in het vroege voorjaar opnieuw drastische
ombuigingsmaatregelen moeten worden genomen, die dan op
korte termijn zullen moeten ingaan. Het is hoopgevend dat
dit kabinet, ondanks de sombere vooruitzichten, zich reeds
nu zó hard vastlegt.
WANT voorrang geven aan terugdringing van het financie
ringstekort en de daarmee samenhangende financiële solidi
teit, is geen puur economisch-technische maatregel. Finan
ciële soliditeit bij de overheid is werkgelegenheidsmaatregel
nummer één. Terugbuiging van het financieringstekort im
mers zal ongetwijfeld terugloop van de hoge rentestand tot
gevolg hebben, daarmee meer lucht geven aan het bedrijfsle
ven voor nieuwe investeringen en nieuwe werkgelegenheid.
Dit kabinet heeft zich blijkens het debat van deze week
vooral tot taak gesteld werkgelegenheid in de marktsector te
stimuleren. Een realistische keuze.
Ommekeer in Washington
De Amerikaanse president Reagan heeft gisteren met zijn
evenwichtig opgebouwde rede over 'de bewapeningsproble-
matiek indruk gemaakt. Ongetwijfeld was dit een bestudeerd
effect, net zoals trouwens het moment van de toespraak, dat
ongetwijfeld in verband moet worden gebracht met het aan
staande bezoek van de Russische president Brezjnev aan
Bonn.
MAAR belangrijker dan dit uiterlijke effect was de inhoud;
van de toespraak. Terwijl men gewend was van president
Reagan tot nu toe op het vlak van de buitenlandse politiek
vrijwel alleen maar krijgshaftige taal te vernemen, sprak hij
nu voor het eerst de formele bereidheid uit met de Russen te
onderhandelen, en meer dan dat: op vergaande wijze tot ont
wapening te komen mits de Sovjet-Unie tot soortgelijke stap
pen bereid is.
HET effect van Reagans woorden lijkt voorlopig tweeledig.
President Brezjnev zal, gezien de abrupte Russische afwijzing
van het Amerikaanse voorstel, zichzelf aanstaande zondag in
Bonn niet langer kunnen presenteren als de enige dié op
komt voor de vrede in Europa. In de tweede plaats lijkt Rea
gans voorstel tot wederzijdse ontwapening redelijk te sporen
met wat velen binnen de vredesbeweging voorstaan, terwijl
hij tegelijkertijd voor een deel de wind uit de zeilen neemt
van de voorstanders van een eenzijdige ontwapening. Men
moet daarbij niet uit het oog verliezen dat het uitspreken van
de bereidheid tot wederzijdse ontwapening politiek gespro
ken een onontkoombaar feit geworden was. Dat heeft de
Amerikaanse regering begrepen en daar ligt dan ook precies
de grote ommekeer.
MaAR die ommekeer in het Amerikaanse defensiedenken
hoeft spijtig genoeg echter nog niet te leiden tot een
vermindering van de kerwapenwedloop. Hoe vergaand de
voorstellen van Reagan ook leken, de impasse die zich voor
het aanstaande overleg in Genève aftekent, is daarmee nog
niet van de baan. Want welke wapens in het overleg moeten
worden ingebracht blijft zoals ook uit de Russische reactie
blijkt een groot struikelblok. Toch raag men gerust na de
rede van Reagan stellen dat er weer een stap is gezet op de
weg naar ontwapening in Europa.
nieu*c
temperaturen op een lager ni
veau, maar daar wordt het tij
dens het weekend warmer.
Max Min Naar-
In een sterke
stroming trekken
in snel tempo de
r. Weersverbeterin-
zonnige perioden
teren zijn dan ook van
Morgen wordt het
>aald door een in bete-
;nemende oceaande-
die langs Schotland
Qforwegen gaat trekken.
;t bij ons voor een tot
of hard aanwakke-
tuidwestenwind, waar-
chte iucht aangevoerd
Daarin wordt het mor-
jeveer 11 graden. Er zal
wolking zijn waaruit af
igen valt. Ook op wat
termijn houdt het
in. Een omvang-
jedrukgebied zorgt in
ropa voor een zonnig
In Zuidwest-Frank-
ïje en Portugal werd
ltselijk 20 graden. In
t-Europa liggen de
Eelde onbew.
Eindhoven regen
Den Helder I bew.
Vlissmgen onbew.
-nburg regen
Vtoeger moest u uw spaargeld wel vijf of
zes jaar vastzetten om de hoogste rente te
krijgen. Bij de NMB is dat nu anders. Wie
een gedeelte van zijn spaargeld een jaartje kan
missen krijgt de hoogste rente op een NMB
Vaste Termijn Spaarrekening.
Langer dan 1 jaar mag, maar het hoeft
niet Stortingen moeten minimaal f 1.000,-
bedragen en u kunt tussentijds niet over uw
tegoed beschikken. Praat er eens over bij uw CoilDOü
NMB-kantoor, of stuur de bon op voor meer C
informatie. Doe het vandaag
want de rente is aantrekke
lijker dan ooit tevoren!
NUDUtNÜIANUSÖANK - wwi.pmau»
T\ "XTIV T"D J 1 a a In een gesloten envelop zonder postzegel opsturen aan de NMB, 1
Die hoge rente lijkt mij wel wat.
Stuur mij meer informatie over de i!
NMB Vaste Termijn Spaarrekening met looptijden vanaf 1 jaar. 7j"
De heer/mevrouw-
6<
Straat
I
Woonplaats