Middenschool wor
geen eenheidswors.
Nederlander besteedt minder
aan voeding als welvaart stijgt
o
r
Paus in Wembley- stadion bij
bezoek aan Groot- Britannië
kerk
wereld
Tweede Kamer akkoord
veranderingen grondwet
Bonden: Hoogovens mag
niet voor schuldenlast van
Estel opdraaien
Bewegingen voor evangelisatie
zoeken eenheid
Mogeli jk weer onderzoek
tegen Sehillebeeekx
BINNENLAND
LE1DSE COURANT
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1981 ft—
ÏN
DEN HAAG Met het
stijgen van de welvaart
geeft de Nederlander
minder geld uit aan voe
ding. In 1951 was dit 33*
procent van het gemiddel
de inkomen, in 1978 nog
maar 21 procent. In deze
periode nam datgene wat
als basisvoeding werd be
schouwd (brood, aardap
pelen, groente en zuivel)
in betekenis af om plaats
te maken voor meer luxe
artikelen zoals drank en
vlees en vaker buitenshuis
eten.
Dit heeft W. Smits van de af
deling Budgetonderzoek van
het CBS. gisteren in Den Haag
gezegd bij de uitreiking van de
Jaarprijs Voedingsvoorlichting
1981 Het Voorlichtingsbureau
voor de Voeding heeft deze
geldprijs toegekend aan de re
dactie van „TIP" voor de voe
dingsinformatierubriek van
het blad.
Smits zei verder dat er per in
komenscategorie geen grote
verschillen zijn in het voe
dingspatroon. Stijgt het inko
men dan lijkt net verbruik
van vlees, melk en melkpro
ducten gemiddeld iets af te ne
men en gaat men vaker buiten
de deur eten. Het gebruik van
kaas en alcohol neemt dan
echter juist iets toe.
Volgens G. de Bekket van het
Voorlichtingsbureau voor de
Voeding hoeft iemand die
goed wil eten beslist geen spe
ciale reformprodukten te ko
pen. Afwisseling in de voeding
is van het grootste belang en
de ..Maaltijdschijf" kan daarbij
goede diensten bewijzen. Hij
gaf ook een aantal tips om op
voeding te bezuinigen. Koop
ongesneden in plaats van ge
neden brood. Twee boterham
men op elkaar bespaart brood
beleg, evenals een dik gesne
den boterham. Neem in plaats
van vlees eens kip. vis of een
melkgerecht. Durf ook eens de
goedkoopste kwaliteit van een
produkt te nemen. Op voe-
dingsgebied betekent duurder
niet automatisch beter.
VI
s
DEN HAAG De Twee
de Kamer heeft gisteren
ingestemd met 34 wets
ontwerpen tot verande
ring van de grondwet.
Alle ontwerpen kregen de
vereiste steun van twee
derde van het aantal aan
wezige kamerleden. De
voorstellen gaan nu naar
de Eerste Kamer. Als ze
ook daar een meerderheid
van tweederde behalen,
worden de nieuwe grond
wetsartikelen van kracht.
Het merendeel van de voorge
stelde grondwetswijzigingen
werd in de Tweede Kamer
zonder stemming aanvaard;
omdat daarvan al zeker was,
dat alle fracties ervóór waren.
Slechts enkele wetsontwerpen
ontmoetten een geringe tegen
stand. Zo stemden de fracties
van SGP. GPV en RPF. als
mede de WD'ers J.D. Blaauw
srhe
r
i ne
en ex-minister ten
Aardenne tegen J, r
om de doodstraf Ln.
onmogelijk te maaai
genstemmers zijn je y
dat de doodstraf ikgCI
lijke gevallen wel p
nen worden opgelin t
tegenwoordigers 1
GPV en RPF stenjje
gen de bepaling dj0O
ders het recht gj n:
doen aan verkie;
gemeenteraden
Dodelijk
ongeluk
Bij een ongeluk op
de rijksweg tussen
Arnhem en Utrecht
ter hoogte van Ede
zijn gisterochtend
twee vrouwen om
het leven gekomen.
De personenauto
waarin zij zaten,
werd door onbe
kende oorzaak van
achteren aangere
den door een
vrachtauto. Beide
auto's vlogen toen
in brand. De chauf
feur van de vracht
auto kwam met de
schrik vrij.
Nieuwe regeling
ontslag ouderen
gaat niet door
DEN HAAG Het ministerie
van sociale zaken heeft afge
zien van een regeling om ont
slag van werknemrs van 57,5
jaar gemakkelijker te maken.
Het gaat om een regeling die
het mogelijk moest maken om
werknemers, die vanaf de ge
noemde leeftijd in de ww en
vervolgens in de wwv terecht
komen, toch op 62-jarige leef-
tjd in aanmerking te laten ko
men voor vervroegde uittre
ding (VUT). Ook het zogehe
ten afspiegelingsprincipe is
vervalloen. Dat hield in dat bij
massale ontslagen de klappen
gelijk over de verschillende
leeftijden zouden moeten wor
den verdeeld. Werkgevers en
werknemers hadden bezwaar
tegen de wijzigingen in de
VUT-regeling die voor een
nieuwe regeling nodig zouden
zijn.
VELSEN De Nederlandse
regering moet zich harder te
gen de Westduitsers opstellen,
als het Duitse staalconcern
Hoesch de samenwerking met
Hoogovens opgeeft. Beide on
dernemingen zijn in 1974 gefu
seerd in Estel. Volgens de bon
den is het in de eerste plaats
een zaak van de politiek om er
voor te zorgen dat de giganti
sche schuldenlast van Estel.
ruim één miljard gulden, niet
voor rekening komt van
Hoogovens, De Duitsers zijn.
verantwoordelijk voor de
schulden. Zij moeten er dan
ook maar voor opdraaien, zo
stelden de bonden gisteren in
een gesprek met minister Ter
louw van Economische Zaken.
De bonden verwachten dat de
Duitsers bij een splitsing van
Estel niet bereid zijn om de
schulden op een schappelijke
manier te verdelen. Het huwe
lijk tussen Hoogovens en
Hoesch dreigt zoals bekend op
de klippen te lopen, omdat
Hoesch in Duitsland een nieu
we fusie aan wil gaan met
Krupp en Salzgitter. De bon
den willen de Nederlandse
overheid nu laten optreden als
advocaat voor de achterblij
vende partij: Hoogovens. De
Nederlandse overheid heeft
overigens een belang van der
tig procent in Hoogovens.
Minister Terlouw heeft in het
overleg gezegd dat Hoogovens
in principe zelf de verdeling
van de boedel en eventuele
„alimentatie" moet regelen als
Hoesch een scheiding aan
vraagt. De Nederlandse over
heid wil Hoogovens daarbij
wel helpen, maar de voor
naamste verantwoordelijkheid
ligt toch bij de onderneming
zelf, aldus Terlouw.
De bonden vrezen, dat de
werkgelegenheid (20.000 men
sen) in gevaar komt, als Estel
wordt opgeheven. Hoogovehs
levert ruim een half miljoen
ton staal per jaar aan Hoesch.
De Industriebond FNV is er
voor dat de aanvullende over
heidssteun van enkele honder
den miljoenen guldens die
Hoogovens in het verleden is
toegezegd, wordt verleend in
de vorm van aandelen. Dit zou
betekenen dat de staat een
meerderheidsbelang in Hoogo
vens krijgt. De steunkwéstie is
met minister Terlouw nog niet
aangekaart.
LANGERE SCHOOLDUUR GYMNASIUM EN HAVO
U
DEN HAAG De plan
nen die de bewindslieden
van het ministerie van on
derwijs koesteren ten aan
zien van het voortgezet
onderwijs en die nu
vroegtijdig zijn uitgelekt,
zie onze krant van giste
ren moeten beschouwd
worden als een politiek
compromis tussen CDA en
PvdA. Uit de richtlijnen,
die als leidraad moeten
gaan dienen voor de nog
op te stellen beleidsnota
over de eerste fase van
het voortgezet onderwijs,
blijkt in ieder geval dat
het zogeheten Ontwikke
lingsplan voor het Voort
gezet Onderwijs (OPVO)
van voorganger Pais weer
met een grote boog in de
prullenbak wordt gedepo
neerd.
Geen tweejarige
zoals minister Pais en staatsse-
brugperiode,
cretaris De Jong wilden, maar
wel degelijk een driejarige
middenschool: geïntegreerd
voortgezet onderwijs voor 12-
tot 15- en 16-jarigen. dat zal
aansluiten op het nieuwe basi
sonderwijs. Hoewel de mid
denschool in principe driejarig
wordt, mag de leerling hem
ook in vier jaar doorlopen
Tot zover heeft PvdA-minister
Van Kemenade de oorspron
kelijke opzet van de midden
school kunnen handhaven/Uit
het geheel van de afspraken
blijkt dat staatssecretaris Deet-
man samen met collega Her
mes heel wat CDA-wensen op
de ministerstafel heeft gedepo
neerd, voordat de nu gemaak
te afspraken tot stand konden
komen.
Op basis van die nog maar glo
bale afspraken kan al worden
geconcludeerd dat de midden
school volgens het nieuwe
PvdA/CDA-recept veel min
der de „eenheidsworst" zal
worden, dan oorspronkelijk
door velen werd gevreesd. Met
name het Nederlands Genoot
schap van Lefaren stelde al
van het begin af aan dat de
middenschool een vervlakking
en verarming van het voortge
zet onderwijs zal leiden, omdat
in zo'n „eenheidsworst" de ca
paciteiten van sommige leer
lingen niet ten volle benut
kunnen worden Dat bezwaar
lijkt met meer van toepassing,
nu de leerling wel degelijk uit
verschillende niveaus kan kie-
Niveaus
De afspraken tussen Van Ke
menade en Deetman over de
Opzet van de middenschool
luiden nu als volgt: alle vak
ken zullen door de leerlingen
op verschillende niveaus en in
verschillend tempo gevolgd
kunnen worden. Gelijke kan
sen voor iedereen maar
dan toch mooi met verschil
lende ontplooiingsmogelijkhe
den voor de afzonderlijke leer
ling. Aan het eind van de mid
denschool krijgt de leerling
een advies mee over het te
volgen vervolgonderwijs. Met
dat laatste willen de bewinds
lieden blijkbaar voorkomen
dat er aansluitingsproblemen
met het vervolgonderwijs ont
staan. Bovendien zal per vak
worden vastgesteld hoeveel le
suren de leerling minimaal
dient te volgen (en waarschijn
lijk dus ook de minimumeisen
voor het eindniveau).
Engels wordt in de afspraken
als een van de tien verplichte
vakken opgevoerd. Bovendien
mag de leerling zich op twee
moderne talen oriënteren, al
vorens voor één ervan te kie
zen. Ook hier heeft Van Ke
menade toegegeven: hij wilde
aanvankelijk slechts één mo
derne taal (Engels) verplicht
stellen en haalde zich daarmee
ook prompt de felle protesten
van leraren Frans en Duits op
zijn hals.
Van geheel selectievrij onder
wijs kan in de nieuwe opzet
voor .de middenschool niet
meer worden gesproken. Niet
alleen kunnen de vakken op
verschillende niveaus worden
gevolgd, maar ook zal men na
de middenschool niet zonder
meer toegelaten worden tot
alle sporten van vervolgonder
wijs. Het advies dat men van
middenschool meekrijgt
biedt daar geen enkele garan
tie voor.
Gymnasium 7 jaar
Opmerkelijk is dat de tweede
fase van het algemeen voort
gezet onderwijs gaat bestaan
uit een vierjarig gymnasium
(dat dus niet wordt afge
schaft een vierjarig athe
neum en een driejarige havo
opleiding. Dat betekent in fei
te dat het voortgezet onderwijs
minimaal een jaar langer gaat
duren, dan nu het geval is
Samen met drie jaar midden
school wordt de havo een zes
jarige en gymnasium en athe
neum een zeven jaar durende
opleiding. Indien een leerling
verkiest de middenschool niet
in drie maar in vier jaar te
doorlopen, komt daar nog eens
een jaar bij.
Voor de vele eerstegraads le
raren die nu op tweedegraads
niveau lesgeven zal dat een
uitkomst bieden, met een der
gelijke maatregel zouden im
mers meer plaatsen vrijkomen
voor eerstegraads leraren.
Deze groep leraren dreigt na
melijk in h^t nauw te komen,
nu bekend is dat Van Keme
nade de leraren wil gaan beta
len op grond van het niveau
waarop zij lesgeven en niet
langer op grond van hun les
bevoegdheid.
De verlenging van het voort
gezet onderwijs met een of
twee jaar zal de werkgelegen
heid in het onderwijs in ieder
geval aanmerkelijk vergroten.
De vraag is wel, waar het geld
voor die extra werkgelegen
heid vandaan moet komen.
Voorlopig mag die vraag ech
ter wel onbeantwoord blijven,
want het duurt nog wel even
voordat het zover is.
Uitgaande van de afspraken
die zijn gemaakt in het regeer
akkoord. zal de middenschool
op zijn vroegst pas in 1986
kunnen worden ingevoerd.
Dat houdt in dat de voorgeno
men verlenging van het voort
gezet onderwijs in 1991 en
voor het grootste deel pas in
1992 zal resulteren in extra
werkgelegenheid.
Onduidelijk ?n
Een onduidelijkhe^
spraken tussen de
den is de status dij06
den verleend aan
in het plan opgen(. I
lijkheid van eent
havo-opleiding. Cf
overeenkomen mf'e
ge vijfjarige havfst
kan alleen maar M
het nut van deze di<
is nauwelijks te p
dat deze tweejarig[0IT
sluiting kan biedejjye
volgopleidingen. f'j 1
In de tweede fasé3'*
verschillende oplP
het algemeen vo(ee^
derwijs bestaan. P
van lager en micPee
roepsonderwijs zaeei
gen geheel opnieii^
worden'gezet Terfe'
overzichtelijkheid i
doorstromingsmogik 1
zal het beroepsono—
den beperkt tot
hoofdrichtingen: hy -
onderwijs, landbou*
het economisch erv'
tief en middenstar
en tenslotte het di
zondheids- enni;
derwijs. Op het
ziet men nu de bJU
want het zal een,
klus worden om di
len door de enoi
van lagere en mi^G
roepsopleidingen. va
De bewindslieden»
ons ter ore gekonr
jaarwisseling met rPa
nota over de eerdei
het geïntegreerddei
onderwijs voor de vr
In grote lijnen isJ0(
welke weg deze bf
willen inslaan. D,
zoals die voortijdiW 1
partementale kow
rold, duiden op ee kj
vulling van het
denschool. PvdA-i£
Kemenade
staatssecretarissen 1
Hermes hebben
vinden in een plil
ander type van vq
derwijs, dat slechts
lijkt te beantwooiw-i
oorspronkelijke
gedachte.
FRAN
ROS zet
vredeswerk
op eerste plaats
De Raad voor de Zaken
van Overheid én Samenle
ving (ROS) van de her
vormde kerk wil de ko
mende jaren het vredes
werk de hoogste voorrang
geven. In kerk en samenle
ving moet er aan worden
gewerkt, dat er een door
braak komt in de bewape
ningswedloop en de kerh-
bewapening. Dit werk zal
grotendeels binnen het In
terkerkelijk Vredesberaad
(IKV) gebeuren.
De raad schrijft dit in een be
leidsnota. die de hervormde
synode volgende week vrij
dag zal behandelen. Voor dit
jaar en volgend jaar betekent
deze keuze voor het vredes
werk. dat druk op regering
en parlepient zal worden uit
geoefend om het modernïse-
ringsbesluit te herzien. Voor
1982 en 1983 betekent de
keuze bestudering van de
vraag in hoever de politieke
verantwoordelijkheid van de
kerk opnieuw moet worden
geformuleerd.
De ROS wil zich verder con
centreren op de verhouding
tussen arm en rijk. De econo
mische macht dient geher
structureerd te worden ten
behoeve van de armen. De
ROS wil in deze sarrtenwer-
ken met onder meer de In
terkerkelijke Stichting Vor
mingswerk Ontwikkelingssa
menwerking (IKVOS) De
contacten met de vakbewe
ging zullen worden voortge
zet. die met de werkgevers
uitgebreid, vooral met het
oog op arbeidsverdeling.
Een eucharistieviering in
het Londense Wembley-
stadion zal, tijdens het
bezoek, dat paus Johan
nes Paulus II volgend
jaar mei aan Groot-Brit-
tannië brengt, een van
de eruitspringende ge
beurtenissen zijn.
Hume, na de jongste vergade
ring van de bisschoppencon
ferentie van Engeland en
Wales meedeelde, staat het
programma van het bezoek
van Britse kant al vast. Voor
op staat daarbij, dat de reis de
gezondheid van de paus niet
mag schaden en dat de kos
ten binnen de perkpn wor
den gehouden.
Volgens kardinaal Hume zal
de paus op 28 mei aankomen
op het vliegveld Gatwick. Hij
rijdt dan naar Westminster
Cathedral voor een eucharis
tieviering De tweede dag
Staat in het teken van de oe
cumene. met in Canterbury
een gesprek met de primaat
van de anglicaanse kerk. dr
Robert Runcie. Ook staat een
kort onderhoud met konin
gin Elizabeth II op het pro
gramma.
Op deze tweede dag is ook de
heilige mis in het Wembley-
stadion met concelebratie
van alle priesters uit de aan
grenzende bisdommen West
minster en Southwark. Van
Londen uit gaat de 'reis van
de paus verder naar Co
ventry. Liverpool, Manches
ter en York en ook naar
Glasgow en Edinburgh in
Schotland. De laatste dag van
zijn bezoek, zo is de bedoe
ling, zal de paus in Cardiff
(Wales) doorbrengen, waar
een ontmoeting met jongeren
op het programma staat. Van
Cardiff uit keert de paus te
rug naar Rome.
Wat het bezoek van de paus
aan Spanje betreft, meldt het
Spaanse dagblad „Ya", dat
dit, zoals het zich nu laat
aanzien, volgend jaar septem
ber zal zijn, dus nog voor het
begin van de eigenlijke ver
kiezingsstrijd in Spanje.
Etappeplaatsen in de reis zijn
volgens „Ya" Madrid, Toledo,
Alba de Tormes, Avila, Sevil-
la, Saragossa, Loyola. Javier
en -Barcelona
Ruim zestig evangelisatiebeweein-
gen van verschillende kerkelijke
stromingen hebben 1982 uitgeroe
pen tot „evangelisatorisch jaar". De
activiteiten van deze bewegingen
worden met ingang van 1982 alle
maal onder de naam „E 82" gepre
senteerd. Doel van dit jaar, dat op
23 januari wordt ingeluid met een
manifestatie in de Doelen in Rot
terdam, is het streven naar een gro
tere eenheid in de evangelisatie,
Het initiatief voor deze actie is geno
men door de „Evangelische Alliantie",
waarin deze zestig bewegingen, als
mede vele individuele christenen zijn
verenigd. De alliantie heeft een basis-
verklarmg opgesteld, waarin aan de
hand van veertien stellingen wordt
beschreven wat onder evangelisatie
wordt verstaan.
Daarin wordt er onder meer op gewe
zen, dat de wijze van evangelisatie
moet getuigen van respect en liefde
voor de ander. Het wordt in strijd met
de geest van. Christus genoemd con
tact te forceren en mensen te overval
len De liefde is nodig om ondanks
respect voor de opvatting van de an
der toch te getuigen van hef evange
lie Volgens de basisverklaring is in
alle verkondiging van het evangelie
fijngevoeligheid nodig om op de juiste
wijze in te haken op de situatie waar
in de ander zich bevindt.
Het Vaticaan beraadt zich over een
nieuw proces tegen de Nijmeegse the
oloog prof. dr. E. Sehillebeeekx. Dit
vanwege diens boek „Het Kerkelijk
Ambt", dat vorig jaar werd gepubli
ceerd, aldus meldt onze correspondent
in Rome.
Na de moeilijkheden, die eerder over
werk van Sehillebeeekx zijn gerezen,
kon men ervan uitgaan, dat elke nieu
we publikatie door het Vaticaan ui
terst kritisch zou worden bekeken.
Daarmee is de congregatie van de ge
loofsleer. de Vaticaanse instantie die
waakt over de zuiverheid van het ge
loof. op het ogenblik bezig. Of het
eenzelfde procedure wordt als die
naar aanleiding van Sehillebeeekx'
eerdere boeken, is nog niet bekend.
Maar gezien de wind, die momenteel
in het Vaticaan waait (juist vandaag
wordt daar het proces geopend tegen
drie Italiaanse priesters van het kali
ber Sehillebeeekx) zal dat niemand
verbazen.
Het generalaat van zijn eigen domini
caanse orde in Rome in elk geval niet.
Daar heeft Sehillebeeekx' laatste boek
ook veel vraagtekens opgeroepen.
Ook al zou de congregatie voor de ge
loofsleer afzien van een nieuwe pro
cedure tegen de Nijmeegse theoloog,
dan wil men dit boek'in elk geval bin
nen de orde zelf ter discussie stellen.
Korte metten
De Italiaanse curiekardi
naal Sebastiano Baggio is op
het Romeinse vliegveld Fiu-
micino een massief gouden
borstkruis kwijtgeraakt. Ook
verdween een in goud gedre
ven Christusfiguur uit de
achttiende eeuw. een kunst
werk uit Sardinië, dat de
kardinaal gekregen had toen
hij nog aartsbisschop van Ca-
gliari op Sardinië was. Beide
voorwerpen waren bestemd
voor de deze week gewijde
nieuwe .bisschop van Oglia-
stra op Sardinië. Antioco Pi-
seddu De kardinaal had de
geschenken in zijn koffer ge
daan en die voor zijn vertrek
naar Sardinië aan het daartoe
bestemde loket afgegeven. Bij
zijn aankomst op Sardinië
vond hij alleen nog het ca
deaupapier terug.
Tot gewoon hoogleraar in
de faculteit der godgeleerd
heid om werkzaam te zijn op
het vakgebied van de toege
paste sociale ethiek is aan de
Rijksuniversiteit Utrecht be
noemd dr. H. M. de Lange
(62) uit Den Haag. Dr. De
Lange, voorzitter van de sec
tie Sociale Vragen van de
Raad van Kerken Nederland,
is vanaf 1969 lid van het di
rectorium „Interuniversitair
Instituut Normen en Waar
den in de Samenleving" te
Rotterdam.
Het aantal classes in de Ne
derlandse hervormde kerk
wordt uitgebreid van 54 naar
56. als de synode volgende
week in Doorn met het be
treffende voorstel akkoord
gaat. In de provincie Gelder
land komt er een nieuwe
classis Ede en in de provincie
Zuid-Holland een nieuwe
classis Alblasserdamj
rige provincies zien jAl
herindeling In de^g
opzet voor Gelderlaly,
de grenzen van de Lc
de en gereformeerd06
samen De provinci|n,
vergadering Zuid
schrijft bij het vooj i:
de classes Den Haaiou
den feitelijk ondeeljen
De suggestie wordroc
grote classes een dtjise
vaardiging naar de lafi
laten zenden. 'h
Veertig afgevaard^j'
Duitsland. Oostenrf
seriand. Italië. Lq
Nederland en India"""
gasten uit de DDR fEf
het Westduitse Soel
nomen aan de gen|
van het Internatiof
pingwerk. Onderw
bijeenkomst was dr?
reiding van het inte
le Kolpingcongres, I
de titel „Met Kolpl
gen bouwen" van I
mei in Innsbruck f
houden. Dan zal ooi
gestemd over een nL
gramma van het li"
nale Kolpingwerk.
gelden als „wereld
ma" ter bevorderirt
eenheid van het g^
pingwerk.
„De honderd dag li
hannes Paulus II" g
van een boek over
op de paus en zi g
Het wordt deze 5
Rome gepresenti
tekst is van Sergi
chef-redacteur van
re Romano". Het ïl
deel is van de fot< E
de Osservatore. Ai g
Het boek verschil
J
italiaans, engels
Een duitse uitgave
bereiding.
