Groei export kan tekorten niet dekken
eidse Pieterskerk begint
plgende maand aan een vervolg
Meer wijkagenten
in buurthuizen
iroerendgoedbelasting
iredijk veel te hoog
1RVERSLAG VAKBOND BLOEMBOLLENKWEKERS:
LEIDSE COURANT
FT LIJKT BIJNA OP AFLOSSING VAN ERESCHULDNA EEUWEN
resem
'e Coi
judei
oi Le
n is
de ki
a re 11
rollat
elm u
op vje die rommel zo ziet,
positi je kunnen afvragen of
an allemaal wel op tijd
elf (komt. Maar let op mijn
lën, over een maandje
zaak gepiept". De heer
edegebuure, die de
ngen beheert van de
jing Pieterskerk
asse/ir staat te huiveren in
hamel verlichte,
an de ruimte. Rondom
P? iet des werkmans lust,
er[veral gereedschappen.
"fH», lasdingen,
n panken. Je zou zeggen,
n' e'ü maar wat zei, maar
gestormaar van yes dat hij
j krijgt; trouwens, ze
in allen gelijk, de
en van de stichting en
xpos^hitecten en de
^e/t>eraars van materialen;
1 zijlmans wilskracht ook:
nd ojfember is de glorieuze
i va/rskerk als vernieuwd
van tee 1 hart van Leiden
haal gereed voor
(rkelijk) gebruik. De
ipuur dan, wel te
■tan, immers
ondm^een z'jn °Psta^en
rt jn Iran het herstel niet, of
n/7 .Ar n«*u.welijks
et Hi^aar 's* maar die
jutten °0^ ont^er andere
it l Jiabele termen. De
,„n ^fskerk is zichtbaar
ubert ..Cultuur-barbaren"
iftelijk of mondeling)
jn geen sloperskans
(gen. De kerk is geen
meer, maar het Leidse
J kan er in allerlei
breiLn verder uit de
f.
<nelc.
ten K.en was even
pPen °P de toekomst,
deed de eerder
^eimde stichting onder
fn* litterschap van Leidens
i burger mr. Cees
oop aan mee, en ook de
Iden van de
rgankskerk die zich in een
n in frng vol goede moed
?n Jaiigd hebben. Vrienden,
t Con\ jarenlang de
luidstskerk niet in de kou
féindein laten staan, ook al
der lèn her en der
ilinci
acht
De restauratie vergt tien miljoen gulden. Maar voor dat bedrag is heel wat gepresteerd, onder meer de
aanleg van vloerverwarming.
financiële kranen
dichtgedraaid. Geldnood.
Hoofdstuk apart. Ik kom
daar straks op terug. Laten
we eerst de nog duistere
kerkruimte inblikken. Hoe
is het mogelijk De
bankenblokken zijn
verdwenen. God lof. De
„bankenblokken" waren
hoog oplopende
monstrueuze, donkere
verzamelplaatsen voor
hervormde gemeenteleden
rond de dienst van het
woord die vanaf de
monumentale bruine kansel
werd gedirigeerd. „Kijk, zo
moet het nou. Dit is pas een
kerk, zeker gezien de tijd
waarin hij gebouwd is", zei
Jan Lelieveldt, gemeentelijk
oppervoorlichter, en zijn
stem klonk oprecht
dankbaar.
De bankenblokken,
evenwel, zijn bij stukjes en
beetjes in het koorgedeelte
beland. Daar wordt nu een
nieuwe kerksfeer geschapen:
het koorkerkje; met 250
zitplaatsen onder de gotische
gewelven. Daar komt weer
een liturgisch centrum. Op
de plaats, waar de
middeleeuwse roomsen hun
eredienst aan God en de
heiligen voedden, waar eens
het koorgebed gezongen
werd, waar de vrome
fresco's als bladzijden uit een
religieus prentenboek, in
alle heilzame onnozelheid
bijna onherkenbaar nog
)p mijn omwegen döör stad en land kóm
graag mensen tegen. Elke. morgen tussen
en en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
en wie u graag in deZe rübriék zou willen
egenkomen. Hetnummer van mijn geduldi-
e telefoon is'071-122244; u kunt dan naar
jestel 18 vragen.
op de pilaren staan
geschilderd. Zo herkenden
we nog het hemels heil, na
het aardse, bijna
onoverkoombare, tranendal.
Daar zullen weinig
hervormde gemeenteleden
nog een boodschap aan
hebben, hooguit een oog
ervoor. Dat is het
„koorkerkje", zoals het in de
restaurerende mond heet.
Terug naar de overgeleverde
en nu geconserveerde grote
kerkruimte, waar eens het
hoogste lied gezongen of
gegalmd werd. Ze werd, na
langdurig overleg en vier
eeuwen reformatie spraken
daarbij boekdelen niet
meer bepleisterd. Scheelde
domweg ook minstens vier
ton in de kosten. Nu zien we
er weer de goudeerlijke,
onbestemd-rode bakstenen.
De Pieterskerk is van
binnen geen „gepleisterd
graf" meer. Over de
orgelkast hangt nog een
floers van plastic, maar ook
dit instrument krijgt een
nieuwe toekomst; voor ruim
20 mille aan opknapkosten.
Ter begeleiding van
festiviteiten, of als uiterst
waardevolle solo-stem op
concerten.
Vloerverwarming; een klein
koffiekeukentje terzijde.
Grotere partijen kunnen
desnoods gevoed worden via
cateringbedrijven. Ik moet
me beperken. Januari: de
eerste examens, op een
verwarmde vloer dus.
Daarna moeten ook andere
evenementen zich op de
Pieterskerk-nieuwe stijl
gaan werpen. Werving.
Penningmeester
Goedegebuure heeft de
tarieven bijna uitgewerkt te
zijner beschikking. Op 25
mei '82 de officiële opening
van de kerk, in
samenwerking met Leidse
betrekkingen met de Ver.
Staten, want, zoals men
weet, gebruikten in de 17e
eeuw de Pilgrim Fathers
vóór hun vertrek naar de
nieuwe wereld de
Pieterskerk ook, als hun
godsdienstig pied a terre.
Die dag komt een koor van.
wat burgemeester Goekoop
noemde „Hollandse
dissidenten uit Michigan"
luister bijzetten aan de
opening. „Dit zijn nog
opgewekte zaken", aldus de
heer Goekoop, „maar we
hebben ook minder
opgewekte financiële items
die u in uw berichtgeving
zou kunnen verwerken".
Nu ben ik niet onmiddellijk
geneigd tot het weergeven
van dompers op een
feestvreugde, maar
journalistiek moet ik de
consequenties dragen' van
een opdracht die ik
vrijwillig op me genomen
heb: je schrijft' over de
Pieterskerk, maar dan ook
met alle lasten die daaraan
verbonden zijn. Nou dan: die
lasten zijn talrijk, zo niet
gigantisch. Cijfers zijn niet
de sterkste kant van mijn
gedachtenleven, maar ik
moet niettemin mededelen,
dat de totale
restauratiekosten 10 miljoen
gulden bedragen, en dat is
niet goekoop. Daarvan is 5
ton niet subsidiabel. Als ik
verder zou gaan op dit
stramien, gebeuren er
ongelukken, voor zover het
optellingen, deducties en
WOENSDAG 11 NOVEMBER 1981 PAGINA 5
delingen betreft. Zo is er
sprake van een gat van een
miljoen, en er is ook nog een
gat van 2,7 miljoen,
waarvoor geen dekking is.
En dat met een jaarlijks
exploitatietekort van 3 ton.
Enfin, de hemel spare me,
maar er zijn voor de
stichting Pieterskerk zorgen
te over. Het Rijk heeft voor
onze „grote monumenten'r
geen geld meer, maar wel
een „zedelijke verplichting",
gezien eerder (weliswaar
door andere bewindslieden
dan de tegenwoordige)
gedane toezeggingen, 's Rijks
geldschieters c.q.
subsidieverleners kunnen de
Pieterskerk niet werkelijk
in de kou laten staan.
Plannen genoeg, rond de
herboren Pieterskerk, maar
nieuwe aan te boren fondsen
(„fund raising") zijn er
nauwelijks of met de
grootste moeite te vinden.
Mondjesmaat. De kerk heeft
vanaf de middeleeuwen tot
aan de 21ste eeuw de tijd
overbrugd. Onder de zerken
liggen de botten en andere
beenderen van vele
voorgeslachten. De VIP's, de
erg belangrijke Leidenaars,
zullen opnieuw onder de
stenen verdwijnen;
herbegraven in het
koorgedeelte. Dat zijn veelal
fameuze hoogleraren, en Jan
van der Does, oud
gemeentesecretaris, van wie
het gebeente vrij zorgeloos,
als onderwerp van het
grafschudden, ergens moet
zijn „ondergebracht".
Daarboven gaat Leiden van
vandaag feesten bouwen.
Plannen. In juni: een Estec-
tentoonstelling, in de
ruimtesfeer. Men denkt aan
contacten met het Holland
Festival, dat mogelijk ook
z'n oog zou kunnen laten
vallen op de Leidse
Pieterskerk. Plaats voor
congressen, concoursen,
concerten, ruilbeurzen,
geseculariseerde modeshows
bewegingstheater. Met CRM
een potentiële geldschieter
waaraan men zich
vastklampt, zijn
onderhandelingen gaande
betreffende een
marktonderzoek naar niet-
kerkelijke functies van de
kerk. Zou fijn zijn te horen:
de Pieterskerk ligt goed in
de markt. Langs de
ongepleisterde wanden ziet
de stichting al een
permanente tentoonstelling
met vitrines, met de
geschiedenis van de stad
uitgebeeld, in samenhang
met de historie van de
Pieterskerk. Een twee
eenheid die nieuw leven
ingeblazen is. Nou,
ingeblazen... Dat is dan wel
een inblazen, dat voert tot
het onderste uit de kan.
Maar in Nederland heeft het
verleden niet zo'n sterk
been om op te staan. We
blijven polderjongens, die,
hoog of laag, veen aan het
uitgraven zijn.
Maar we hebben u lief, o
Nederland. Daarom
proberen we het
desalniettemin weer eens
met de Leidse Pieterskerk,
die van een nieuwe
beglazing is voorzien. In
brede lagen zullen we altijd
boeren blijven, vrees ik;
mogelijk bevestigen de
uitzonderingen de regel. We
zijn, volgens onze volksaard,
lichtgevoelig voor destructie.
Daarin vormen we, in
Europees verband, zonder
meer een uitzondering. Een
klinkklaar bouwwerk van
hoge orde, dat tot ondergang
gedoemd zou zijn. Bij onze
mede-Europeanen zou iets
dergelijks niet mogelijk zijn;
das ist nicht im Frage, no
question about. We kunnen
toch nog wel iets meer
exporteren dan alleen
Leidse kaas
Ik kom zonder twijfel nog
een keer terug op de dingen
die de Leidse Pieterskerk
heeft nagelaten. Een
bijzonder toelichtend
boekwerkje is geschreven
over de „Graven in de
Pieterskerk". In de
boekhandel verkrijgbaar
voor 22,50. Begrotelijk
Nee; helemaal niet. Wie
belangstelling heeft voor
deze onvervangbare kerk,
steunt de opzet. En men
krijgt in ruil daarvoor veel
„informatie"; dat wil zeggen:
de Pieterskerk wordt ten
voeten uit getoond in een
boekwerkje dat
schaamteloos een rijkdom
blootlegt. Verleden en heden
te koop, voor twee tientjes.
En een fonds wordt erdoor
gespekt. Uiteindelijk weten
de aanstichters van het
herstel der Pieterskerk,
zowel zakelijke
financierders als Vrienden,
dat een onvervreemdbaar,
onvervangbaar brokstuk
van onze lage landse
historie, met weliswaar
Rijnlandse impulsen (maar
die aanzetten moeten toch
ergens vandaan komen) niet
zonder meer aan de dijk
gezet kan worden.
^CHT BUURTCOMITE:
De onroë-
kibelasting over
Jyoor de Maredijk-
ïs veel te hoog. De
en liggen 100 tot
pent hoger dan in
vijl de huizen in
jedijk niet tot de
Ihoren. Dit schrijft
Irtcomité Maredijk
I college van B. en
aan de gemeente-
liurtcomité vraagt
I college de huizen
v te laten taxeren
door onafhankelijke taxa
teurs en wil weten wat de
criteria bij de taxatie zijn
gèweest. De aanslagen
voor heel Leiden zijn ge
middeld maar 70 procent
hoger uitgevallen, zo
wordt gezegd. Uit de ge
meentelijke statistieken
zou blijken dat deze stevi
ge verhoging van de be-'
lasting procentueel in de
Maredijk het hoogste in
Leiden is. Het comité
heeft weinig vertrouwen
in de taxatie, zoals die is
uitgevoerd door een aan
tal Leidse makelaars. Het
comité is van mening, dat
deze makelaars meer oog
hebben voor de economi
sche waarde van de hui
zen dan voor de wérkelij
ke. De Maredijk wil we
ten in hoeverre er bij de
taxatie rekening is gehou
den niet'de ontwikkeling
van het Schuttersveld en
met het ontbreken van
groenvoorzieningen in de
wijk. „De bevolking van
de buurt behoort niet tot
de meest kapitaalkrachti
ge," aldus het comité.
LEIDEN De wijkagent
verruilt in de toekomst
zijn wijkbureau voor het
buurthuis. Het voordeel
van deze maatregel is
vooral kostenbesparing. In
Zuid-West is het al zover.
De wijkagent heeft daar
een eigen domein in het
club- en buurthuis 'De
Tamboerijn' aan de Vale-
riusstraat. Tot noch toe
zijn de ervaringen uitste
kend.
Het kost gemiddeld veertig tot
zestigduizend gulden om een
willekeurige ruimte tot wijk
bureau om te vormen. De jaar
lijkse exploitatiekosten" bedra
gen ongeveer zesduizend gul
den. De Leidse politie heeft
momenteel twee wijkbureaus.
Dat aantal zou tot negen uitge
breid moeten worden. De kos
tenbesparing kan dus aanzien
lijk zijn. Momenteel is de poli
tie aan het inventariseren. On
derzocht wordt in welke wij
ken de wijkagent spreekuur
zou kunnen houden in het
buurthuis.
Behalve het financiële aspect
heeft de maatregel op papier
zowel voor- als nadelen. Ten
eerste is het mogelijk, dat
mensen, die de agent willen-
raadplegen, dat liever niet in
het buurthuis doen. Het is im
mers zo, dat veel kennissen de
persoon in kwestie naar bin
nen zien gaan. De politie
vangt dat op door te streven
naar zoveel mogelijk privacy
van de cliënt. Het onderko
men van de agent heeft dan
ook, als dat enigszins realiseer
baar is, een eigen ingang. Ook
zijn de de tijden van het
spreekuur zodanig gekozen,
dat de privacy zoveel mogelijk
gewaarborgd is (zo mogelijk
spreekuur wanneer de agent
alleen in het buurthuis aanwe
zig is). Aan de andere kant
leeft de verwachting, dat de
drempelvrees in het buurthuis
juist wordt weggenomen. Bij
een wijkbureau kan de bezoe
ker het idee hebben naar 'de
politie' te gaan, terwijl en
buurthuis in de regel een
vriendelijker karakter heeft.
Uit dat oogpunt bezien, zou
men eerder bij het buurthuis
naar binnen stappen.
In Zuid-West loopt alles in elk
geval naar wens. „Er is sprake
van een uitstekende wissel
werking. Mensen, die in het
buurthuis aankloppen worden
nogal eens voorgesteld even
langs de wijkagent te lopen.
En omgekeerd kan de wijk
agent mensen adviseren een
welzijnswerker van het buurt
huis te raadplegen," aldus een
woordvoerder, van de politie.-
In Zuid-West vond men het
idee van samenwerking met
de wijkagent zelfs dermate
plezierig, dat bij de politie
geen huur- of andere kosten in
rekening worden gebracht.
II
DOM De export
>embollen is vorig
eze i waarde met 9,5
draai gestegen, maar de
/»a% bedrijfskosten en
M-ve^tie kunnen hier-
et worden gedekt,
istateert de vak-
Bloembollenkwe-
j |n de L.T.B. in het
Ter verbete
die situatie zijn
k beleidsvoorne
mens bekend gemaakt,
zoals het bewerken van
nieuwe markten, het sti
muleren van jonge men
sen om een goede vakop
leiding te volgen en het
aanwenden van alterna
tieve energiebronnen. Het
jaarverslag en de beleids
voornemens worden 7 de
cember op de jaarvergade
ring van de vakbond be
sproken in Treslong te
Hillegom.
De bloembollenkweker krijgt
het steeds moeilijker volgens
de vakbond door de tegenval
lende prijsontwikkeling van
tulpen, narcissen en irissen, de
stijgende kosten van bedrijfs
voering, de hoge rentestand en
de hoge sociale en fiscale las
ten. Het beleid van de vak
bond is er dan ook op .gericht
om, zonodig via ombuiging
van het overheidsbeleid, de
kosten en lasten te beperken.
Nog niet duidelijk is wat de
gevolgen van de revaluatie
van de gulden en de Duitse
mark en de devaluatie van de
Franse franc en de Italiaanse
lire zullen zijn. Met uitzonde
ring van West-Duitsland,
wordt verwacht dat de handel
hiervan negatieve invloeden
zal ondervinden, temeer daar
de export binnen EEG-ver-
band juist is gestegen.
Een probleem in het vak is de
moeizame vervulling van va
catures ondanks de behoefte
aan vast personeel en ondanks
de werkloosheid. Daarom
wordt aangedrongen op meer
propaganda en informatie over
de opleidingsmogelijkheden
van de lagere en middelbare
tuinbouwscholen en op het
scheppen van meer omsscho-
lingsmogelijkheden. Zowel ou
dere als jongere werkzoeken
den kunnen daarmee worden
aangetrokken. De vakbond
denkt dat dit gestimuleerd kan
worden door de vorming van
regionale werkgeversorganen
die moeten gaan samenwerken
met arbeidsbureaus, regionale
cursussen en scholen. Tegelij
kertijd moet het tewerkstellen
van illegale buitenlanders zo
veel mogelijk worden tegen
gegaan, vooral gezien de
werkloosheid onder Nederlan
ders en de hoge boetes die op
het in dienst nemen van ille
galen staan.
De concurrentiepositie van de
bloembollenteelt in ons land
moet worden versterkt, aldus
het beleidsprogramma. Vooral
door het goed voelbaar wor
den van de economische te
ruggang zijn maatregelen no
dig. Gedacht wordt daarbij aan
het aanbrengen van-energie
besparende maatregelen, hoe
wel het vak weing energie
verbruikt. vercjgr zjjn regUie.
ring van het aanbod, het weg
ruimen van quarantaine-bepa
lingen in landen als Japan, sa
menwerking tussen kwekers
en handelaren en het stellen
van hogere eisen aan de kwa
liteit van de bollen noodzake
lijk.
Energie
verbruik
glastuinbouw
kan worden
gehalveeerd
LEIDEN Het energie
verbruik in de glastuin
bouw kan worden gehal
veerd. Sinds 1973 is per
vierkante meter glasop
pervlak een daling in het
verbruik van zo'n 15 pro
cent te signaleren. Dit
schrijft dr. ir. G.H. Ger
ming van het ministerie
van Landbouw en Visse
rij, directie Akker-en
Tuinbouw, in het novem
bernummer van het
maandblad TNO Project.
Germing ziet de verdere be
sparing vooral met behulp van
isolatie en alternatieve ener
giebronnen. Hij noemt in dit
verband het verloren gaan
van de warmte, die vrijkomt
met het koelwater van de
elektriciteitscentrales. Volgens
hem is dit tweemaal zoveel als
nodig is om het gehele Neder
landse glasareaal te verwar
men.
Ir. D. Meijaard van het Land-
bouw-Economisch Instituut
geeft in TNO Project onder
meer een aantal cijfers over de
tuinbouw. De netto bijdrage
aan onze betalingsbalans was
in 1975 zo'n 2400 miljoen gul
den, waarvan 1400 miljoen
gulden uit de glastuinbouw^
Mede dankzij onderzoek heeft
de Nederlandse tuinbouw vol
gens de auteur een leidende
positie.
