weekpuzzel door dr. Pluizer
Hïïiwm
SCHAKEN
sterrenhemel
postzegels
oplossing vorige puzzel
NR. 44
KRUISWOORDRAADSEL
m
E2
m
m 1
P
sa
C"-
B
DENKSPORTEN/HOBBY
LE1DSE COURANT
ZATERDAG 31 OKTOBER
1981 PAGI
De prijswinnaars van puzzel 43 zijn:
Ria de BocJ-Sjardijn, Zwenkgras 11. 2318 TH Leiden.
J.C. Benschop, Wildlaan 36, 2211 KC Noordwijkerhout.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Horizontaal: 1 deel v.e. circus; 5 53e
kaart v.h. kaartspel; 8 geprepareerde
schapehuid met de wol erop; 12 on
derwerp van bespreking; 13 herkau
wend dier; 14 plaats In 't Gooi;
16 aanspraak; 19 inhoudsmaat;
21 soort struisvogel; 22 uitroep;
23 hulzen van gedorste korenaren;
25 wreed Romeins keizer; 26 draai
bare stop; 27 huisdier; 29 proper;
31 erg los (van aarde); 32 brood van
fijn roggemeel; 33 schuw dier;
35 boom; 37 insekt; 39 aanvang;
41 eensklaps: 44 laatstleden (afk.);
45 boksterm (afk.); 46 In oprichting
(afk.); 48 eerstvolgende (afk.); 49 deel
van de voedingsbuis tussen strot en
maag; 50 gehuwd paar; 51 windrich
ting (afk.); 52 naschrift (afk. Latijn);
54 lengtemaat (afk.); 55 per adres
(afk.); 56 voorzetsel; 59 onenigheid;
62 zonder verschil; 64 kleefstof;
66 opening; 67 insekt; 68 weinig we
tend; 70 gymnastiektoestel; 72 goed-
bloed; 73 kloosteroverste; 75 roeis
paan; 77 muzieknoot; 79 schrijfgerei;
80 zwart paard; 81 roofdier; 83 stu
wende kracht (fig.); 85 bloeiwljze;
86 bijzonder groot; 87 kantig vis
been; 88 retour; 89 planeet; 90 zin
nebeeld v.e behaalde overwinning.
Verticaal: 1 ovaalvormig verfplankje;
2 nadeel (fig.); 3 drank; 4 telwoord;
5 pleziervaartuig; 6 soort papegaai;
7 verdicht verhaal; 8 tuimeling;
9 vierhandig dier; 10 muziekinstru
ment; 11 deel van Oostenrijk; 15 be
roemd soort viool; 17 muzieknoot;
18 persoonlijk vnw.; 20 buiten het ge
noemde zijnde; 22 vaartuig; 24 tover
godin; 27 waterkoud; 28 overwinning;
30 raadgeving; 32 uit sterren be
staande lichtende streep; 33 muziek
noot; 34 vogelprodukt; 36 rijpaard;
*37 werpkoord met strik; 38 goud
kleurig; 39 lichaamsdeel; 40 familie
lid; 42 eivormig; 43 gespannen;
45 deel v.e. auto; 47 eenheid van
elektrische weerstand; 53 grappen
maker; 57 te gener tijd; 58 waterbe
woner; 60 was getekend (afk.);
61 sint (afk.); 62 bittere vloeistof;
63 stevig paalwerk als bescherming
van pijlers tegen IJsschotsen; 65 spo-
replant; 67 niet dik; 68 historisch
ambtenaar; 69 lengtemaat; 71 leeste
ken; 72 stof; 73 stad in Italië;
74 paardebit zonder stang; 76 spijs
kaart; 78 lichamelijke opvoeding
(afk.); 79 rivier in Italië; 80 bedenking;
82 zeevis; 84 Insekt; 85 gedwee,
tam.
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 44 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Leidse Courant,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
ei
si
l S
Mogelijkheden
In het onderstaande spel ver
dedigt de westspeler zich uit
stekend, waardoor de leider
zijn redelijke speelplan in dui
gen ziet vallen. Toch bood het
spel de mogelijkheid het tot
een goed einde te brengen.
Ziet u hoe?
Zuid gever.
Niemand kwetsbaar.
Zie diagram 1.
Zuid opende met 1 harten,
west volgde met 1 schoppen,
noord doubleerde, oost paste
en zuid zag geen heil in de ver
dediging maar besloot 4 har
ten te bieden, door noord tot 6
harten verhoogd.
West kwam met troef uit en
zuid telde tien vaste slagen err
een gemakkelijk te ontwikke
len elfde in schoppen.
Zuid ging met klaveren naar de
hand en verwijderde de reste
rende vijandelijke troeven.
Hierna speelde hij een kleine
schoppen en west deed zijn
eerste goede zet door deze
niet te nemen, waardoor noord
met de vrouw aan slag kwam.
Voor de minder geroutineerde
spelers wordt hier nog eens
gewezen op de juistheid van
deze manoeuvre: zou west wel
nemen, dan heeft hij weliswaar
een slag, maar de tegenstan
ders krijgen er twee (H V) voor
terug en dat kan fataal zijn, als
er niet direct een tweede
winstslag aanwezig is, zoals in
dit geval. Vooral als een single-
ton uit de dummy wordt voor
gespeeld is de tweede hand al
gauw geneigd deze met het
aas te nemen, maar heel vaak
is dat om dezelfde reden niet
goed.
Zuids enige kans was ni een
schoppen-ruiten dwangpositie
tegen west en hij begon daar
om met een kleine ruiten uit
noord te spelen, die door west
met de boer werd genomen.
West voltooide zijn perfecte
verdediging evenwel door rui
ten 8 na te spelen, waardoor
noords entree verdween en
nog een ruitenslag verloren
ging. Zou west klaveren heb
ben gespeeld dan zou zuids
plan hebben gewerkt: hij
neemt en speelt alle troeven
uit. In zijn hand heeft hij na de
laatste nog twee ruitens, op ta
fel ligt schoppenheer en ruiten
A 9 en west moet eerst af-
HV52
A
o A9542
532
AB 1097 N 863
032 W0°764
OHB8 V7
V74 L *B10986
4
O HVB 10985
o 1063
AH
HV5
o A9
5
AB 10 N #8
O HB8 W O O V7
Z 4 B 109
4
O 8
o 1063
4 H
Diagram 1.
gooien van schoppenaas en
ruiten H 8. Wat west ook doet,
noord maakt in de afgegooide
kleur een extra slag.
Hoe had zuid het nu beter kun
nen doen? Als er ql een kans is
om het spel te maken, moet
west schoppenaas en tenmin
ste drie ruitens hebben.
Na de troeven te hebben ge
trokken moet zuid nog drie
maal troef spelen.
De situatie is dan:
Zie diagram 2.
Zuid incasseert klaverheer en
west kan geen schoppen af-
Diagram 2.
gooien, want dan vervolgt zuid
met schoppen en maakt twee
slagen in die kleur. West moet
dus ruiten wegdoen maar dat
helpt ook niet, want zuid speelt
schoppen naar noord (west
mag weer niet nemen) en
speelt ruiten A en 9 na. De
twaalfde slag wordt dan ge
maakt door ruiten 10. Het be
lang van een goede uitkomst
wordt door dit spel ook weer
eens bewezen: zou west de rui
tenstart hebben gevonden,
dan gaat het contract kansloos
'twee down! Mogelijkheden ge
noeg dus.
door
B J. Nuys
II
v i
iimi
H
.^v\-
Hl Hl fH
JÉ ifc ii
sss sas
1^ M
n s u
1
m m ff o
Oploswedstrijd (1)
i ai
HAUSCHILD (1)
Vandaag gaat de vijfde oplos
wedstrijd van start. Andermaal
krijgen de liefhebbers van de
problematiek elke vier weken
vier problemen voorgescho
teld. Ook dit winterseizoen
probeer ik telkens eerste pu-
blikaties aan te bieden.
De regels zijn niet Veranderd.
Dit betekent, dat iedereen op
elk moment aan de oploswed
strijd kan meedoen. Eenmaal
behaalde punten gaan niet ver
loren. De oploswedstrijd wordt
gespeeld in de vorm van een
ladderwedstrijd. Na elke twee
ronden wordt een stand opge-
HAUSCHILD (2)
maakt. Wie dan op de hoogste
trede staat, verdient een prijs.
Oplossingen moeten binnen
drie weken in mijn bezit zijn.
Voor de eerste ronde is de da
tum zaterdag 21 november.
Mijn adres luidt: Oleander 12,
2671 NN Naaldwijk.
De vier problemen in deze ron
de zijn gemaakt door de „huis-
problemisten" J. J. T. Hau-
schild uit Hoogeveen en J. C.
Vink uit Utrecht. Drie proble
men zijn niet al te moeilijk, het
vierde vraagstuk, van Vink,
kost wat meer moeite.
In roep in herinnering de stand
in de iadderwedstrijd waarmee
VINK (3)
het vorige seizoen eindigde. De
eerste tien zijn: 1. W. Los Smil-
de 72 (gaat verder met 0 pun
ten); 2/3. R. Bolleboom Zoeter-
meer en H. J. Schmidt Zutphen
71; 4. J. van de Brink Heerde
70; 5/6. B. H. W. van de Beek
Wijhe en R. J. H. L. Smits Zoe-
termeer 69; 7/8. J. H. ten Kate
Zwolle en J. Lammerts Vries
68; 9/10. F. Jongerman Heerde
en F. A. van der Ploeg Zwolle
67.
Het is duidelijk dat er voor de
eerste plaats in de komende
tussenstand geen uitgesproken
favoriet is. De verschillen zijn
klein.
VINK (4)
Bij Hauschlld (1) lijkt 41—37
mij geen b.o. Weliswaar blijft
wit een schijf voor, maar heeft
zwart wel compensatie. De cij-
ferstanden zijn: Hauschild (1):
1, 6, 7. 17/19, 23, 24. 26, 29;
wit: 25. 30. 31. 35, 38. 40, 41.
44, 45, 47 en 50; Hauschild (2):
zwart: 8, 9, 12. 19. 21/24, 28,
29, 33; wit: 31, 32, 34, 35, 37.
38. 40. 42. 49. 50; Vink (3):
zwart: 8. 9. 15, 16, 18. 22, 28.
39; wit: 21. 25, 27, 29. 31. 38,
42, 46; Vink (4): zwart: 2, 6, 9,
10, 13, 15. 17, 22, 27, 28. 32.
36, 45; wit: 11, 20. 24, 31. 34,
38/40, 43, 44, 46/48.
door
L. Hofland
Wereldkampioenschap
In de match om het wereld
kampioenschap lijkt de rust
weergekeerd te zijn. Na het,
voor Kortsnoj, rampzalig be
gin, had de uitdager in de zes
de partij eindelijk de wind qiee,
met een 'schwindel' In de tijd
nood van Karpov wist hij zijn
eerste overwinning te scoren.
Een belangrijk punt voor
Kortsnoj, want hij dreigde zeer
snel in de pan gehakt te wor
den. Het ziet er naar uit, dat
Karpov alsnog een zware dob
ber gaat krijgen, want zijn te
genstander heeft in de zeven
de en achtste partij de oude
vorm weer getoond. In de
schaduw van het grote gebeu
ren te Merano, wordt in Rus
land de match om het wereld
kampioenschap voor dames
gespeeld. Volgens traditie is
dit een strijd tussen twee Rus
sinnen, want alleen dames
achter het IJzeren Gordijn
schijnen enigszins behoorlijk te
kunnen schaken. Wereldkam-.
pioene is Maya Tsjiburdanidze,
zij wordt uitgedaad door Nana
Alexandria. Lezers die, door
partijen van Nederlandse
schaaksters na te spelen, ge
neigd zijn het damesschaak
minder serieus te nemen, moe
ten wel bedenken, dat de
wereldkampioene in groot-
meestertoernooien behoorlijk
mee kan komen.
In het begin van de match
moest Tsjiburdanidze enkele
malen een achterstand weg
werken, maar de zevende par
tij brak de weerstand van uit
daagster Nana. Op dit mo
ment, na negen partijen, heeft
Maya een voorsprong van twee
punten en lijkt het vrij zeker,
dat zij haar titel zal prolonge
ren. Hieronder de zevende par
tij, waarin de zwarte openings
behandeling, op zijn minst, ori
gineel te noemen is.
M. Tsjiburdanidze N.
Alexandria
Birdopening
I. g2-g3 d7-d5 2. f2-f4 h7-h5l?
Het is goed te weten dat de
zwartspeelster van internatio
nale meestersterkte is, anders
zou men aan beginners kunnen
gaan denken. Het idee achter
deze zet is bekend uit het Hol
lands, speelt wit nu 3. Pf3 dan
volgt 3. ...h4l 4. Pxh4 Txh4! 5.
gxh4 e5 met goede compensa
tie voor de kwaliteit!
3. Lf1-g2 h5-h4 4. Pb1-c3 c7-
cB 5. d2-d3.
Dit om na 5. ...h3 mèt 6. Lf3
gevolgd door e4 en Pge2 te
ontwikkelen.
5. ...h4xg3 6. h2xg3 Th8xh1 7.
Lg2xh1 Dd8-b6?l
Overziet wits negende zet,
waarna deze dameuitval op
tijdverlies uitdraait.
8. Pg1-f3 Lc8-g4 9. Pc3-a4!
Na 9. e3 d4 had zwart gelijk
gekregen, vermoedelijk had
Nana overzien, dat wit na 9.
...Da5f 10. c3 b5 11. Pc5 e5
simpel Pb3 kan spelen.
9. ...Db6-a5t 10. c2-c3 Pb8-d7
II. Lc1-e3 Pg8-h6 12. b2-b4
Da5-c7 13. Pa4-c5 Lg4xf3?
Geeft vrijwillig het loperpaar,
zonder compensatie. 13.
...Pxc5 14. bxc5 f6! met het
plan e5 Is een beter idee.
A
A
A
2
4
A
Al
B
A
SB
?A
A
A
A
^2
P
14. Lh1xf3 Pd7-f6 15. Dd1-a4
Ph6-f5 16. Le3-f2 e7-«5.
Te aktief gespeeld, de stelling
openen is in het voordeel van
het loperpaar, rustig gaan
'keepen' met b.v. 16. ...e6 was
aangewezen.
17. g3-g4 Lf8xc5 18. b4xc5
Pf5-e7 19. f4xe5 Dc7xe5 20.
Da4-d4 Pe7-g6 21. Ta1-b1
De5xd4 22. Lf2xd4 0-0-0 23
Ke1-d2 Pf6-d7. Het alternatief
23. ...Th8 24. Lxf6 gxf6 25. Th1
Txhl 26. Lxh1 Pe5 27. Lf3 le
vert wit eveneens groot eind
spelvoordeel op.
24. Ld4xg7 Pd7xc5 25. Tb1-h1
Pc5-d7 26. Th1-h5!
Zie diagram I.
Deze torenmanoeuvre is be
slissend.
28. ...Td8-e8 27. Lg7-d4 Kc8-
c7 28. Th5-f5 Te8-e7 29. Ld4-f2
Pd7-e5 30. g4-g5 Pe5xf3f
Nu krijgt wit een pionnenmeer-
derheid op de koningsvleugel.
Diagram 2.
welke onmiddellijk
kan worden in een
vrijpion. Dit in tege]
met de tandenloze
meerderheid. De witte L
was 31. Lh5!
31. e2xf3 Te7-d7
Pg7-f8 33. f3-f4 b7-b6{
d4 c6-c5 35. Ld4-e5f|
36. f4-f5! Kd8-e8. I
Op 36. ...Ph7 volgt 37.|
zwart kan niet nemei
vanwege Lf6f
37. Tf6-h6 Td7-d8 38.r
f7-f6. In tijdnood oven
het opgeven. 39. Le5x|
d6 40. Lf6-g7. Zwart
op.
Oktoberprobleem
Zie diagram 2.
Wit: Kg1, Dg3, Ta1, PfL.
94.
Zwart: Kg7, Dh6, Th8,L
f7. g6.
Deze maand een,
moeilijke, partijstellingj
gave luidt: Wit speelt
Venus bedekt Boogschutterster i'
November heeft voor amateur
astronomen weer enkele aar
dige waarnemingen In petto. In
de niet al te vroege ochtendu
ren is het In het begin van de
maand mogelijk In het sterren
beeld Maagd een aardige sa-
menstand te zien van een aan
tal planeten met de heldere
ster Splca. Het gaat om de
planeten Saturnus, Mercurius
en Jupiter. Om circa 7 uur kan
men van 1 t/m 7 november
zien hoe het „hemelplaatje"
steeds verandert: staan aan
vankelijk Jupiter en Splca het
dichtst bij de horizon, een
week later zijn ze belde zo ge
stegen dat Mercurius, Jupiter
en Splca bijna op één lijn
staan. Een verrekijker kan bij
het waarnemen een goed hulp
middel zijn.
Het tweede uitstapje van deze
maand Is naar Boogschutter,
een sterrenbeeld dat al eerder
in deze rubriek is behandeld.
Er is over dit sterrenbeeld veel
te vertellen, omdat er In dit
meest zuidelijke van de dieren
riem-sterrenbeelden veel ne
vels e.d. voorkomen. Op 17
november moeten we om circa
half vijf 's middags hopen op
helder weer en een snelle zon
sondergang. Dan zal namelijk
de planeet Venus, die zich dan
op 92 miljoen kilometer van de
aarde bevindt, de ster Sigma
Sagittarli van Boogschutter be
dekken die niet minder dan
een driekwart miljoen keer ver
der van ons verwijderd is: op
een niet voor te stellen afstand
van 180 lichtjaren. Een goede
waarnemingspost maakt dat
we geen last hebben van de
ondergaande zon en toch de
ster en-Venus kunnen waarne
men op 47 graden ten oosten
van de zon. Een kijker is ook
hier geen overbodige luxe,
zelfs een met een behoorlijke
vergroting Is noodzakelijk. Om
half vijf moet men Venus In
beeld hebben (elf graden bo
ven de horizon, dus erg laag).
Op dat moment zal aan de niet
verlichte rand van de Venus-
schljf de ster verdwijnen. Wan
neer men Venus blijft volgen
kan men na acht minuten de
Boogschutterster weer tevoor-
Op woensdag 21 oktober j.l.
kwamen op de Nederlandse
Antillen de „Kinderzegels
1981" in de verkoop. Ook dit
jaar gaat het om een uit vier
zegels bestaande serie met
toeslag, bestemd voor het hele
terrein van de jeugdzorg.
Naast deze serie verscheen
een souvenir-velletje, dat vier
zegels uit de serie bevat.
Het thema „oederllefde voor
het kind" wordt uitgebeeld op
een zegel van 35 plus 15 ct.
„Liefde en zorg voor elkaar"
wordt door middel van twee
kinderen in beeld gebracht (45
plus 20 ct.). Een zegel van 55
plus 25 ct. heeft als motto
„liefde en zorg voor dieren",
uitgebeeld door een kind met
poes. Op een zegel van 85 plus
40 ct. ziet men een kind met
speelgoed onder het motto:
„zorg voor het eigen bezit en
het bezit van anderen".
Het souvenir-velletje bevat
twee zegels van 35 en twee ze-
Antilliaanse kinderzegels
gels van 55. Op het randvrit
van dit velletje ziet men het
embleem van de Federatie An
tilliaanse Jeugdzorg. Het ge
heel werd ontworpen door Wil
son Garcia uit Willemstad, Cu
rasao, en gedrukt door Joh.
Enschedé en Zonen te Haar
lem; de zegels blijven in de
verkoop tot en met 20 decem
ber 1981.
Suriname bracht op 21 okto
ber een bijzondere serie van
vijf postzegels in de verkoop
met als motto: „Meesters der
schilderkunst". Ook daarnaast
een blokje, bestaande uit één
zegel.
Een 20 ets-zegel heeft als af
beelding „huis van de planter
aan de Parakreek". Een zegel
van 30 ct toont „Gezicht van
de Saramecastraat, Paramari
bo". Het negergehucht „Bro-
kopondo" Is te zien op een ze-
gei van 75 ct. De vismarkt te
Paramaribo staat afgebeeld op
een zegel van 1.-. Op de ze
gel van 1,25 ziet men de wa
terval van de Blauwe Berg. Al
deze afbeeldingen zijn afkom-
stig uit het boek: ..Voyage
Surinam," door Benoft. Het
blokje bevat de zegel van 1,-
•jit deze serie.
De zegels werden gedrukt In
de kleuren geel. rood, blauw,
zwart en de tekst In turquoise.
Dit drukken was in handen van
Joh. Enschedé en Zonen te
Haarlem. Het ontwerp werd
vervaardigd door de studio van
Joh. Enschedé. Dit geheel blijft
tot 15 december a.s. in de ver
koop.
Tal van landen hebben op dit
moment alweer kerstzegels In
de verkoop gebracht. De Finse
PTT bracht op 27 oktober
twee kerstzegels in omloop.
Op de zegel van 0,70 Fmk. ziet
men kinderen die een kerst
boom naar huls dragen en die
een korenschoof neergezet
hebben voor de vogels. Op de
zegel van 1.10 Fmk. ziet men
het bekende beeld van een
groepje kinderen die bezig zijn
de kerstboom te versieren. De
zegels werden ontworpen door
Pirkko Vahtero en Eeva Oivo.
Het drukken, In 5-kleuren offs
et, was in handen van de
Bankpapierdrukkerij van de
Finse Nationale Bank.
schijn zien komen. Eed
lijke bedekking is ze*
zeldzaams, in Afrika er o
Astronomische
gebeurtenissen i£
maand novembeÊ
■a
1 nov. 03h Venus 6°}p
den van de maan.
3 nov. 01 h MercuriufJ
noorden van Spica. s
3 nov. 04h Mercuriüja
ste westelijke elongal
6 nov. OOh Mercunk
ten noorden van Jupir
11 nov. 02h Venus a
oostelijke elongatie (Ii
12 nov. 11h De maarzo
het perigee.
15 nov. OOh Vesta inf1'
tie met de zon. j l
20 nov. 04h Mars 2c,e
den van de maan.
22 nov. 16h Saturnu^
zuiden van de maanaf
22 nov. 19h Uranus 1
•junctie met de zon. nj
23 nov. 04h Juno in^
tie met de zon.
23 nov. 13h Jupitefcf.
zuiden van de maanie
26 nov. 21h De maafo
het apogee.
28 nov. 06h Neptuiie
ten zuiden van de ro>
30 nov. 20h Venus 3lo
den van de maan. p
Y Schijngestaltes?*
van de maan
5 nov. OlC
11 nov. 22fc
18 nov. 14'
26 nov. 14
