Honger in de wereld
neemt nog steeds toe
Fransen debatteren
over nationalisaties
EG staat sympathiekM
tegenover Saoedischj]
vredesplan voor M.-C
Franse plannen voor
stimuleren EG
Amnesty wil
onderzoek
naaractiviteite
van FBI
Felicitaties voor jarige Maggie
Een lucratieve
spaar- of beleggingsvorm
12,03%
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 14 OKTOBER 1981 PAG1 JE'
Italië krijgt
vrouwendagblad
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME Italië heeft deze week
de primeur van het „Vrouwen-
dagblad". Het blad bestaat al
sinds 1978, maar is tot op heden
altijd als weekblad verschenen.
Hoewel de binding met de vrou
wenbeweging en het feminisme
duidelijk is, wil hoofdredactrice
Emanuela Moroli onderwerpen
aanpakken die iedereen raken,
zoals de machtsverhoudingen in
Italië, de vrede in de wereld, de
bewapeningswedloop, en de laat
ste encycliek van de paus. Vrij
dag komt het eerste nummer van
het „Vrouwendagblad" op straat
„Mannen boven,
vrouwen beneden"
TEHERAN Mannen en
vrouwen moeten in de dubbel
dekbussen van Teheran voor
taan gescheiden gaan zitten.
Dit is door de Iraanse leiders
besloten, aldus meldde giste
ren het avondblad Kayhan in
Teheran. „De vrouwen bene
den en de bovenverdieping
voor de mannen", luidt het pa
rool. De Verenigde Busmaat
schappij, de exploitant van het
openbaar vervoer in Teheran,
noemt de maatregel van de au
toriteiten „een stap naar ver
wezenlijking van de islamiti
sche doeleinden".
Hartelijke felicitaties voor de jarige Britse premier Margaret Thatcher, die
gisteren op de eerste dag van het congres van haar Conservatieve partij in
Blackpool h^ar zesenvijftigste veijaardag vierde. Een bijzonder onplezie
rig verjaardagscadeau was de uitslag van een opinie-onderzoek, waaruit
bleek dat minder dan vijftig procent van Thatchers kiezers haar nog
steunt.
Ondanks deze sombere mededeling heerste op de eerste congresdag een
zeker gevoel van optimisme. De secretaris-generaal van de partij, Parkin
son, kondigde aan dat de Conservatieven de volgende verkiezingen, die in
1984 worden gehouden, zeker gaan winnen. „Wij worden benijd door een
groot deel van de wereld om onze grote minister-president en onze prach
tige prestaties", aldus Parkinson.
Vandaag zal het er op het congres ongewtijfeld veel minder vrolijk en
vriendelijk aan toegaan. Op het programma staat het debat over de econo
mische politiek. In de afgelopen weken heeft de Britse regering uit eigen
kring steeds meer kritiek op het economisch beleid te verduren gekregen.
Een van de verwijten is dat het land, in de meer dan twee jaar die That
cher nu aan het bewind is, er economisch alleen maar op achteruit is ge
gaan.
Tweeduizend |r v
vluchtelingen uit
El Salvador vermo\,ER
BRUSSEL De vredesbewegiif
Christi zegt dat meer dan tw hei
zend vluchtelingen uit El Salv^. va
het buurland Honduras doo $ch
Hondurese leger zijn vermoor^^
delegatie van de vredesbeC^,
kwam tot deze conclusie na geLieo
ken met geestelijken, hulpinst^stul
en vluchtelingen zelf. Als vooihoo]
noemt Pax Christi de moord
mei vorig jaar, toen het lege^ r
Honduras zeshonderd vluchter^,
het open veld in dreef en ze besLjer
met machinegeweren. Volget
Hondurese regering ging het hi
ziek
communisten.
16 OKTOBER WERELDVOEDSELDAG
DEN HAAG De Sahel
in het begin van de jaren
zeventig: grote droogte
in deze streek in Noord-
-Afrika leidt tot een im
mense hongersnood, die
een schokeffect heeft op
de wereldopinie. Nu, een
kleine tien jaar later,
heeft het voedselpro
bleem in de wereld niets
aan dramatiek ingeboet,
al haalt het maar zelden
meer de voorpagina's.
Voor één op de vier
mensen is het begin van
een menswaardig be
staan, elke dag te eten te
hebben, nog steeds niet
aangebroken. De jaren
tachtig bieden voorlopig
weinig zicht op een ver
betering van die situatie.
Technisch en economisch be
staan er voldoende mogelijk
heden om iedereen op de we
reld van voedsel te voorzien.
De oplossing van het honger-
probieem is dan ook vooral
een politieke zaak, aldus drs.
Jan Pronk, plaatsvervangend
secretaris-generaal van de
UNCTAD, de organisatie van
de Verenigde Naties die zich
met handel en ontwikkeling
bezighoudt. Hij verdedigt
deze stelling vrijdag 16 okto
ber, op de eerste Wereld-
voedseldag. De voedsel- en
landbouworganisatie van de
VN, de EAO, heeft deze dag
in het leven geroepen om
jaarlijks de aandacht te vra
gen voor het groeiende pro
bleem van honger en onder
voeding.
De politieke knelpunten lig
gen zowel bij de rijke landen,
die de oplossing van het hon-
gerprobleem moeten aan
zwengelen, als bij de arme
landen. Nu de economische
crisis de politici in deze lan
den in zijn greep heeft, is de
bereidheid om iets aan die
structuren in het voordeel
van de arme landen te ver
anderen, gering. Ook neemt
de animo om zich een extra
hulpinspanning te getroosten,
snel af. In het gunstigste ge
val blijft die hulp op het oude
peil.
Irritatie
Daar komt bij dat de rijke
landen in toenemende mate
geïrriteerd raken door de
manier waarop in sommige
ontwikkelingslanden met de
hulp wordt omgesprongen.
Machthebbers daar willen de
hulp nog wel eens gebruiken
om hun eigen positie te ver-
sterkèn. De irritatie groeit te
meer daar voedselhulp ont
zettend duur wordt, aldus Ir.
A. Oomen, die zich op Ont
wikkelingssamenwerking
met het voedselbeleid bezig
houdt. Blijvend lost die hulp
vaak niets op. Het Neder-
v*
Naakt zit een uitgehongerd jongetje langs een weg in In
dia, in de hoop voedsel van voorbijgangers te krijgen. Het
jongetje is een van de vele miljoenen kinderen in de we
reld, die permanent honger leiden.
landse beleid is er dan ook
sinds de vorige minister voor
ontwikkelingssamenwerking,
drs. Jan de Koning, op ge
richt af te komen van de
lp. Het opzetten en
van voedselstrate-
giëen, plannen per land die
ertoe moeten leiden dat dat
land zelf in zijn voedsel kan
voorzien, moet voorrang krij
gen. Voorlopig zal het sturen
van voedsel overigens nog
noodzakelijk blijven.
Problemen
Aan het opzetten van zo'n
voedselstrategie per land, een
idee van de Wereldvoedsel-
raad, kleven in de praktijk
grote problemen. In de arme
landen, zo zegt Oomen, ont
breekt vaak de mogelijkheid
om politieke druk uit te oefe
nen op de machthebbers. Die
hebben er vooral belang bij
dat het in de steden rustig
blijft en gebruiken daarvoor
onder meer de voedselhulp.
Voor de plattelandsbevolking
blijft er dan te weinig over.
Zij heeft vaak geen werk en
daarmee geen geld om voed
sel te kopen. In deze houding
van de overheid past dan ook
dat handel en industrie voor
aan komen en dat landbouw
weinig aandacht krijgt.
Ondanks de problemen gaat
Nederland door op de weg
van de voedselstrategiëen. In
het overleg over besteding
van de Nederlandse hulp,
zoals dat jaarlijks met elk
ontvangend land pl
I plaatsvindt,
wordt de voedselsituatie
steeds nadrukkelijker aan de
orde gesteld.
Ook internationale organisa
ties hebben steeds meer aan
dacht voor de landbouw en
voor het hongerprobleem. In
de jaren zestig werd veel heil
verwacht van industrialisatie
en economische groei. Nu
ziet men in dat economische
groei niet automatisch tot
ontwikkeling leidt. Te weinig
mensen profiteren ervan. Be
gin deze maand lanceerde
Europees Commissaris Pisani
een actieplan tegen de hon
ger in de wereld. Eerder had
het Europees Parlement zich
in twee resoluties aan het
adres van de EG-ministers
voor ontwikkelingssamen
werking voor meer actie uit
gesproken. Nederland hoopt
in deze raad van ministers
wat meer medewerking voor
een voedselbeleid te krijgen,
nu er in Frankrijk een ande
re politieke wind is gaan
waaien.
Ook de Wereldbank, die le
ningen verstrekt aan ontwik
kelingslanden, en haar zuste
rorganisaties hebben land
bouw thans bovenaan hun
prioriteitenlijstje staan. Dat
beleid wordt echter zwaar
overschaduwd door,de geld
nood van beide organisaties.
De houding van de Ameri
kaanse president Reagan,
zoals die onlangs op de jaar
vergadering van de Wereld
bank naar voren werd ge
bracht, illustreert een van de
meest fundamentele knel-
Sunten voor de oplossing van
et hongerprobleem.
De VS vinden dat zij eerst
hun eigen economische zaak
jes op orde moeten brengen
en daarom niet aan al hun
verplichtingen kunnen vol
doen. Daar komt bij dat de
huidige Amerikaanse rege
ring er steeds minder voor
voelt voedsel- en andere hulp
te geven aan landen, wier po
litiek niet spoort met de doel
stellingen van het Ameri
kaanse buitenlands beleid.
Voedsel als politiek wapen
dus, waarvan de VS overi
gens niet het alleenrecht
hebben. Het Amerikaanse
beleid betekent volgens Ir.
Oomen enorme tekorten
voor de minst ontwikkelde
landen en is ook voor andere
ontwikkelingslanden desa
streus.
Drs. M.L. de Heer, secretaris
van het nationale FAO-comi-
te dat Wereldvoedseldag in
ons land organiseert, vindt
dat de hulpverlening nog
veel systematischer kan wor
den aangepakt. Op land
bouwgebied is in ons land
veel kennis voorhanden, zo
wel bij de wetenschappelijke
instellingen als bij het be
drijfsleven. Van die deskun
digheid moet meer gebruik
worden gemaakt. De secreta
ris van het nationale FAO-
-comite vindt ook dat er be
tere coördinatie kan plaats
vinden tussen het beleid van
het ministerie van landbouw
en dat van ontwikkelingssa
menwerking. Ook benadrukt
hij de rol die particuliere
hulporganisaties kunnen spe
len bij het uitvoeren van de
overheidshulp. Zij kunnen
immers rechtstreekser zorgen
dat de hulp terechtkomt bij
de mensen die het werkelijk
nodig hebben en zijn minder
afhankelijk van lokale over
heden.
Slechter
Feit blijft bij dit alles dat de
wereldvoedselsituatie steeds
slechter wordt. De voedsel-
produktie stijgt weliswaar,
maar de bevolkingsaanwas
gaat daar aanzienlijk boven
uit. Dr. Bas de Gaay Fortman
jr., ontwikkelingsdeskundige
en PPR-politicus, zei onlangs
weinig heil te verwachten
van de politiek als het gaat
om ingrijpende voorstellen
het lot van de arme landen te
verbeteren. Nodig is een mo
biliseren van de bevolking
om de politici onder druk te
zetten. De Gaay Fortman
trok daarbij een parallel met
de huidige vredesbeweging.
lioen mensen afge
lopen weekeinde in Bonn op
de been tegen kernbewape
ning, een enkele hongersta
ker, de Italiaan PaneÜa, te
gen de honger in de wereld
onlangs in het Europees Par
lement.
Londense
reuzepanda niet
in verwachting
LONDEN De dieren
tuin van de Britse hoofd
stad heeft nu zekerheid
dat zijn reuzepanda Ching-
Ching niet in blijde ver
wachting is. Om daar ach
ter te kunnen komen werd
Ching-Ching op de opera
tietafel gelegd. Het resul
taat van dit onderzoek was
negatief. Vanmorgen deed
Ching-Ching weer, alsof
er niets gebeurd was. Al
leen de vrij grote „ritsslui
ting" op haar witte buik
verraadt dat ze bij de die
renartsen onder het mes is
geweest. De ontdekking
dat niet op kleine panda's
hoeft te worden gerekend
is een grote teleurstelling
voor de dierentuin. Prof.
John Hearn, wetenschap
pelijk directeur van de
dierentuin, zegt evenwel,
dat het experiment met
ChSng-Ching hem veel ge
leerd heeft.
(Van onze correspondent Jan
Drummen)
PARIJS In de Franse Na
tionale Vergadering is giste
ren het grootste parlementai
re debat begonnen dat de
Franse republiek ooit gekend
heeft. Een debat dat merk
waardig genoeg al gewonnen
was voordat het begon. De
aangelegenheid die vermoe
delijk een hele week in be
slag zal nemen, betreft de
grootste serie nationaliserin
gen die een Westers land ooit
doorgevoerd heeft.
Het deel van de nationale pro-
duktie dat volgens deze plan
nen naar de staat over gaat,
wordt in Frankrijk van tl
procent tot 16 procent ver
hoogd waarmee het land de
eerste plaats inzake nationali
seringen in de Westerse we
reld gaat bezetten. Na de oor
log waren er al vier grote
bankinstellingen en andere
bedrijven genationaliseerd
waarvan de bekendsten de Re
nault automobielfabrieken en
de luchtvaartmaatschappij Air
France.
Gezien de grote linkse kamer
meerderheid lijdt het geen
twijfel dat het debat positief
voor de regering zal uitvallen
hoewel de rechtse oppositie al
les zal doen om het haar zo
moeilijk mogelijk te maken
door ongeveer 800 amende
menten in te dienen. De be
volking blijkt volgens opinie
peilingen in meerderheid geen
bezwaar te hebben tegen de
nationaliseringen. De enige
spaak in het wiel zou kunnen
komen van juridische spits
vondigheden, die blokkerend
Nobelprijs
economie voor
Amerikaan Tobin
STOCKHOLM De Ameri-
kaanse professor James To
bin (63) heeft de Nobelprijs
voor de economie gewonnen.
De aan de Yale-universiteit
verbonden econoom krijgt de
prijs van bijna een half mil
joen gulden voor zijn bijzon
dere uitwerkingen van de
ideeën van Keynes.
Eenvoudig gezegd is hij een
voorstander van een verho
ging van de (staats)uitgaven in
tijden van economische neer
gang. Zijn prijswinnende theo
rie is de portefeuille-theorie.
Deze gaat uit van een risico
spreiding: er wordt niet op één
paard gewed.
James Tobin is de 157-ste
Amerikaan die voor een No
belprijs in aanmerking komt.
Van 1946 tot 1950 was hij aan
de Harvard-universiteit ver
bonden. Tijdens de regering
van president Kennedy was
hij economisch adviseur van
het Witte Huis. Op 10 decem
ber krijgt Tobin de prijs in
Stockholm uit handen van de
Zweedse koning.
LONDEN De Europese
Gemeenschap heeft giste
ren besloten de Britse mi
nister Lord Carrington
naar Saoedi-Arabië te stu
ren om zich nader op de
hoogte te laten stellen
over het Saoedische vre
desplan voor het Midden-
Oosten.
De Saoedische prins Fahd ont
vouwde in augustus een plan
dat inhoudt dat Israël zich te
rugtrekt uit alle gebieden die
het sinds 1967 bezet houdt,
Oost-Jeruzalem incluis. De
tientallen nederzettingen die
sinds 1967 op de westelijke
Jordaanoever zijn gebouwd
moeten worden ontmanteld.
Het Palestijnse volk moet het
recht krijgen naar zijn oor
spronkelijke woongebied terug
te keren. De westelijke Jor
daanoever en de Gazastrook
komen niet langer dan enkele
maanden onder toezicht van
de Verenigde Naties te staan.
Vervolgens komt er in die ge
bieden een Palestijnse staat tot
stand met als hoofdstad Jeru
zalem. Het bijzondere van het
Saoedische vredesplan is dat
het uitgaat van het principe
dat alle staten in het gebied in
vrede met elkaar moeten* le
ven en daarmee impliciet het
bestaansrecht van de staat Is
raël erkent.
Volgens Carrington kan men
niet met alle punten van hét
Mevrouw Jihan Sadat, weduwe van de vermoorde
dent, bracht gisteren haar stem uit op de opvolgej
haar man, Hosni Moebarak. Deze is vanmorgen i
referendum van gisteren dat zonder verrassingen i£te
lopen geïnstalleerd tot de nieuwe president van E9
Saoedische plan instemmen,
maar bevat het „bemoedigen
de aspecten".
In Egypte is vandaag de nieu
we Egyptische leider Moeba
rak officieel tot president
geïnstalleerd, nadat hij giste
ren bij referendum was geko
zen en al eerder was voorge
dragen door het Egyptische
parlement. De opkomst bij het
referendum was bijzonder
groot.
De Egyptische veiligheidspoli
tie heeft gisteren na een vuur
gevecht vijf fanieke moslims
gearresteerd in de buurt van
onlusten in de Zuidegyi
stad Assioet. De leiders
opstand zijn overigenf
steeds niet gevonden,!!
een Egyptische beka
king. Bij de onlusten val
ge week donderdag zoudl]
ker 118 mensen onder J
helft politiemannen zijnr
komen. In de eerste ber
van de autoriteiten o\D0
onlusten was slechts lti<
van ruim twintig slachto, I
PARIJS De Franse re
gering heeft plannen ge
maakt om de Europese
Gemeenschappen te „vita
liseren". De plannen ko
men er in grote lijnen op
neer dat de landen van de
EG hun beleid op de be
langrijkste terreinen op
elkaar af moeten stem
men en dat de EG zich als
een krachtige eenheid in
de wereld moeten presen
teren.
De Franse regering, druk
doende om de economie van
haar eigen land nieuw leven
in te blazen, vindt dat de ge
meenschap zich heeft verlo
ren in interne ruzies en ad
ministratieve vertragingen.
Frankrijk heeft zijn negen
EG-partners laten weten dat
de EG haar samenhang moet
versterken en haar dyna
miek moet herstellen, omdat
anders de strijd tegen de eco
nomische problemen wordt
verloren. De Franse plan
nen, die slechts een geringe
extra uitgave vergen, doelen
op gezamenlijke actie tegen
de werkloosheid en op sa
menwerking bij de ontwik
keling van de industrie, de
technologie en alternatieve
energiebronnen. Ook wordt
erin aangedrongen "op nau-
De Franse minister vl*0|
ropese zaken, André C<
nagor, verklaarde dat <1
ste voorwaarde voor h^
stel van het vertrouw
de EG het besluit is
strijding van de werj^j
genheid in het middelpi
plaatsen.
De Franse plannen
vrijwel overeen met h«£'
nenlandse beleid van f
gering Maüroy. Verk
van de werkweek en a
maatregelen op sociaal
rein nemen een grote
in. Het industriebeleid
de EG moet meer zijn
leen een tussenbeide 1
wanneer er bedrijveP
moeilijkheden komen.|
bevorderen van het 1
leven op terreinen
meer winst kan wordï
maakt moet ook doel v£
industriebeleid zijn.
ADVERTENTIE
NMB Spaarbrief met beursnotering
kunnen werken als de Consti
tutionele Raad daarop ingaat.
Om het waarom van de natio
naliseringen te rechtvaardigen
voeren de socialisten vooral
ideologische beweegredenen
aan: het is noodzakelijk het ei
gendom van private onderne
mingen waar een groot deel
van de macht is geconcen
treerd over te dragen aan de
arbeidersklasse, zodat die niet
langer een slaaf is van de on
dernemingen.
Bovendien wordt het nationa
liseren door de regering gezien
als een soort symbool om zich
vrij te kopen van de macht
van de ondernemingen waar
van de arbeidersklassen uitge
sloten zijn. Premier Mauroy
wees gisteren op een ecp-
nomsch belang: hij meent dat
de economie hierdoor nieuw
leven zal worden ingeblazen.
Effectief rendement dJ. 12 oktober 1981.
Een waardepapier
dat op de Effecten
beurs verhandelbaar is.
De NMB Spaarbrief is te
verkrijgen in coupures
van duizend en vijfdui
zend gulden.
Gemakkelijk over
draagbaar, ook als
schenking en cadeau.
Fiscaal voordelig voor
hen die straks voor pen
sionering in een lager
belastingtarief vallen:
de rente is pas na de
datum van uitkering
belastbaar.
Verkrijgbaar op alle
NMB-kantoren. U kunt
daar tevens, geheel vrij
blijvend uiteraard, de
huidige koers en het
effectieve rendement
opvragen.
Viditel pagina 484.
De NMB denkt met u mee.
Coupe
:r weten over de NMB
Stuurt u mij meer informatie.
De heer/mevrouw
Postcode en woonplaats
I
LONDEN De mensenrechtenorganisatie Amrl
International heeft de Amerikaanse regering gevri'
een onderzoek in te stellen naar de invloed van df
derale recherche FBI op rechtszaken in de Verenj
Staten. I
Amnesty doet haar verzoek na langdurig onderzoek van duC
den pagina's officiële documenten, waarvan de bevinding®
penbaar zijn gemaakt in een 144 pagina's tellend rapport|j
gens de organisatie is de FBI bij tenminste twee processen fl
politieke activisten onrechtmatig te werk gegaan. Dat geb#
onder meer door het leveren van vals bewijsmateriaal e®
achterhouden van voor de beklaagden gunstige informatie
dus Amnesty International. Het onderzoek naar de activitef
de FBI zou volgens de organisatie door een van de regerinP
afhankelijke commissie moeten worden uitgevoerd.
Een aantal militante groeperingen in de Verenigde Staten!
het verleden het doelwit geweest van FBI-activiteit. Ami
International noemt voorbeelden van het geven van valsel
klaringen in onderzoeken en tijdens processen en het door!
agenten infiltreren in teams van advocaten die verdachte!
deze groeperingen verdedigen. J
Amnesty zegt geen stelling te willen nemen in de vraag of i|
manten door de recheche mogen worden gebruikt. Maar I
volgens haar duidelijk dat informanten valselijk over dl
sprekken tussen verdedigers en beklaagden hebben bericl
dat dit bij rechtszaken niet naar voren is gekomen. Een el
der wekt bij Amnesty International grote zorg. Fundamfl
vragen worden opgeworpen als een inlichtingendienst eel
derzoek uitvoert dat het recht op een eerlijk proces in |ra
brengt, aldus het rapport.
