gerestaureerde Stadsgehoorzaal
f>pent doorbraak met gala-bal
Nog een week respijt
voor schrijvers van
opstel over de Elzas
Culinaire
oogstanden
verbeteren
\tnago
nstellingskoks
„Psychiatrie
veroorzaakt
verwarring"
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
ra 1
j> EN HAAG Zp'n twee
i negentig vlees- vis-
cj as- en vegetarische
,1 hotels stonden gister-
1 iddag in het Nederlands
1' ingresgebouw in Den
aag ruim in de belang-
I Hing. Dit naar aanlei-
ng van de culinaire
iow waarbij werd gestre-
n in om de Zilveren In-
tllingsknoop. Het was
II 't uiteindelijk de heer S.
abse, chef-kok in het
irzorgingstehuis „De
»ute Vierver" in Oost
juburg (Zeeland) die de
i'veren Knoop mee naar
"is mocht nemen. Bo-
andien ontving hij voor
e schotel „cellulose-be-
arkt" de eerste prijs. Wat
'an Haag betreft viel de
Jar J. Bernard van Huize
'aalsdorp als derde in de
karlingen-klasse in de
prijzen.
Deze culinaire wedstrijd wordt
jaarlijks georganiseerd door de
Vereniging voor Keukenhoof
den van Ziekenhuizen en In
stellingen (VKZI) en de Ne
derlandse Vereniging van
Dieetkoks (NVDK). Het doel
van deze wedstrijd is het acti
veren van de capaciteiten van
de instellingskoks. Nog te
vaak worden de instellings
koks gezien als „mindere
broertjes" van de restaurant-
koks. Een volgens de vereni
gingen onterechte gedachte,
want ook instellingskoks bezit
ten zeker zoveel vakkennis
om culinaire hoogstandjes voor
te schotelen.
Dit bewijs leverde men giste
ren. Op lange tafels werden
schotels getoond die een stre
ling voor het oog waren. Som
mige schotels gingen vergezeld
van een uit vet gesneden com
positie van figuren, die heel
veel weg hadden van volwas
sen beelhouwwerken. Bij an-
vrijdag 9 oktober 1981 pagina 5
het meisje met de
zwavelstokjes. Dat hoort
allemaal bij gala. De „beau
monde" kan weer in de
Stadsgehoorzaal terecht.
Dat is bijna ongehoord, in
Leiden.
Het wordt een sfeer,
ravissant en gedistingeerd.
Jan Harland die me weer
tot de werkelijkheid
terugroept: „Niet te vol;
ongeveer 350 personen,
onder wie zowat 150
genodigden op het gebied
van gemeente, diensten,
instellingen, instanties". De
directeur van het Openbaar
Slachthuis zal men er aan
de zijde van de directrice
van de GG en GD kunnen
zien. De Dijkgraaf van
Rijnland kan men mogelijk
observeren, gewikkeld in
een stoute kout met de
leiding van K O.
Wethouders bij de vleet, en
het kabinet van de
burgemeester dat hoop ik
althans en ook het
Rekencentrum zal
vertegenwoordigd zijn.
Harde zakenlieden binnen
het lichaam Kamer van
Koophandel, en nog zovele
andere lichamen. Zij alle
luisteren het gala
Stadsgehoorzaal '81 op.
Geen congres, dat zal
dansen, maar gewoon Bal
na de restauratie. Bij
kaarslicht, een strijkje en
snacks, en wie voor eigen
rekening een pilsje wil
pakken moet dat zelf maar
weten. Maar dat noem ik
geen gala meer.
De verstrooiende
'verzorging van één en
ander ligt in handen van
het dansorkest en het
strijkje van de
Marinierskapel der
Koninklijke Marine. Kunst
en Genoegen, gewoon
Leidens eigen
voortreffelijke band K en
G, komt blazen in een gala
outfit, en dan is er nog
Donna Lynton, een
Amerikaanse schone die al
vaker onder één hoedje
speelde met de mariniers op
ontvangsten van het Corps
Diplomatique en in paleizen
der Oranje's. Volgens
Harland geeft Donna een
show weg, een „floor
show", door de hele zaal.
Enige verduidelijking kon
hij me niet geven. Maar het
moet super zijn. Sapienti
sat: wie weet wat een gala
kan behelzen, zal zich
opperbest kunnen voelen op
28 november. Stijl kan nog
steeds een verademing zijn.
Hoe dan ook: er is nog een
beperkt aantal plaatsen
(tafelreservering) voorradig
voor wie zich prominent wil
voelen; bij de VVV, K O,
de Stadsgehoorzaal en bij de
Groenoordhallen, waar
André de Jong zit te turven.
Stadsgehoorzaal in opmars:
verder ook met een „echte"
operette, voor het eerst
sinds bijna 20 jaar. Dat
wordt „Gr&fin Mariza",
door Crescendo, op 30
oktober, en ook
ieugdoperette „De
Mascotte" uit Oegstgeest
komt (op 1 november en
op 7 november, in het
Rijnlands Lyceum) een
opvoering geven van Het
Droomprinsesje,
ontwapenende
kinderoperette in drie
bedrijven. Johan
Looijenstein kan zich
nauwelijks inhouden om er
meer over te vertellen,
maar hij komt nog aan de
beurt. Zowel GrSfin Mariza
als het Droomprinsesje
krijgen nog een
redactionele introductie. In
elk geval kan de
Stadsgehoorzaal (en ik hoor
Jan Harland duidelijk
gniffelen) weer toeleverend
uit de voeten.
LEIDSE HOOGLERAAR SCHUDEL:
pa^D/REGIO :letose courant
TOEKOMST LIJKT VERZEKERD
sett
gen
Het keuren van de schotels
dere schotels moesten van
deeg gemaakte mandjes, sche
pen en karretjes het gerecht
afmaken. De jury had er dan
af en toe dan ook grote moeite
mee een stukje uit het „schil
derij" te snijden om te proe
ven. Maar het mag er dan wel
In het Congresgebouw.
mooi uitzien, als het niet te
eten is heb je er nog niets aan.
Er was echter weinig op aan te
merken.
Naast de Zilveren Instellings-
knoop werden andere prijzen
uitgereikt: de eerste prijs voor
de vleesschotels was voor de
heer D. Schinkel van het Be
iaardencentrum „Ter Rede" in
Vlissingen; de heer R. Siet van
het St. Elisabethziekenhuis in
Leiderdorp ontving de eerste
prijs met zijn visschotel; voor
net vegetarisch dieet ging de
heer T. de Jong van net zie
kenhuis De Weezenlanden uit
Zwolle met de eer strijken en
wat de leerling-koks betreft
was het de heer R. Leijdek-
kers van het Verzorgingste
huis „Onze Stede" in Steen
bergen die met een eerste prijs
af kon reizen.
LEIDEN De psychiatrie veroorzaakt verwarring,
doordat zij zich niet beperkt tot het medisch vakgebied.
De psychiater begeeft zich op glad ijs, als hij uitspraken
doet over de psychologische effecten van bijvoorbeeld
stadsplanning, woningbouw of onderwijshervorming.
Hij dient zich terdege bewust te zijn van zijn beperkin
gen op vakgebieden, die niet geheel tot de geneeskun
de behoren. Aldus prof. dr. W.J. Schudel, die vanmid
dag zijn ambt als buitengewoon hoogleraar in de socia
le psychiatrie aan de Leidse Universiteit aanvaardde.
Tijdens zijn rede sprak prof. Schudel zijn afkeuring uit over on
der anderen degenen, die beweren, dat psychiaters zich met tal
loze maatschappelijke zaken inclusief de politieke actief
moeten bezig houden. Schudel is van mening, dat de Wereld Ge
zondheids Organisatie de psychiatrie geen dienst heeft bewezen
met haar „onzinnige" definitie van gezondheid als een toestand
van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden.
„Ziekte en welbevinden mogen niet met elkaar verward wor
den. De bloei van de psychotherapeutische industrie is een illu
stratie van deze verwarring. De psychotherapie is een soort
elixer geworden voor allerlei vormen van ongerief, onvermogen
en tegenslag. De aantrekkingskracht van de psychotherapie
heeft tot branchevervaging geleid. Zodanig zelfs, dat bureau's
voor levens- en gezinsvraagstukken en sociaal-psychiatrische
diensten elkaar plotseling voor de voeten lopen. Dit in hun ijver
voor het welzijn van ongehuwde moeders, werkloze jongeren en
B)litieke vluchtelingen", aldus Schudel.
et grote nadeel van dat alles is volgens de hoogleraar, dat de
echte chronische patiënten niet meer geholpen worden. Zij zijn,
net als vroeger, weer aangewezen op de diensten van een van
een psychiatrisch ziekenhuis. Schudel: „De sociale psychiatrie
heeft zich echter bezig te houden met in de maatschappij verblij
vende psychiatrische patiënten, die door doeltreffende hulp
weer zo goed mogeliik in de maatschappij ingepast moeten wor
den. De sociaal-psychiatrische diensten, waarin de zorg voor de
patiënt is gebundeld, hebben niets, maar dan ook niets minder te
doen".
hadden we niks verdiend").
Verder met „items":
assurantie-examens,
shockerende meneer
Urbanus Urbain
Servanck van Anus, een
Meesterserie, een
werkgroep, koffieconcert,
vakopleiding bakkers,
inspraakavond van
Voorlichting, Stadhuis;
gemeentelijke
informatieavonden zonder
inspraak, de Leidse
Vrouwen Raad, concerten
van Sempre, Golden
Earring, weer dansen,
examens, en het Leids City
Centrum dat in
Koffiekamer I orde op
zaken komt stellen en een
verdere strategie zal
trachten te ontwikkelen.
Een modeshow, een K O-
concert, optreden van
Flairck en het dansen van
Achalay, een operette, een
Engelse popgroep, lezing
met video-film.
Harland en zijn mensen,
bijna dag en nacht in touw,
zullen er, in het openbaar,
niet moe van worden.
Telkens weer krijgen ze,
zoals geplanned, de geest,
en als buitenstaander zou ik
niet weten waar die geest
vandaan komt, maar hij is
er; te oordelen naar het
enthousiasme van Jan
Harland, die van huisuit
thuis was in de Havendienst
met vaste tijden. „Maar wat
ik nu doe, is geweldig en
boeiend. Dit werk in de
Stadsgehoorzaal geeft me
vreselijk veel voldoening.
En het gaat beter dan ooit!"
Beter dan tevoren. Jawel.
De Stadsgehoorzaal springt
er weer uit. Vernieuwd,
gerestaureerd en opgefrist
Je ruikt het gewoon. De
grote zaal is herboren. Het
achterstallig onderhoud
wordt ingelopen; ten koste,
weliswaar, van tonnen
gelds, maar het resultaat is
verrassend. Je kunt je
nauwelijks meer
herinneren hoe die
concertzaal er een jaar
geleden nog uitzag, met z'n
opgelapte toestanden; armoe
en leed zijn snel vergeten
als het eenmaal weer beter
gaat. Dezer dagen krijgt de
„omlijsting" van het
podium een nieuwe
bekleding. Daarna pronkt
de grote zaal in een
roomblanke pracht en met
goudverf op de ornamenten.
Jan Harland: „Piekfijn,
nietwaar? Die lange slierten
met lampen zijn
.verdwenen, daar zijn die
romantisch aandoende
luchters voor in de plaats
gekomen. Die kunnen ook
voor de iets „koudere"
verlichting bij examens
zorgen. Het schilderwerk:
een plaatje meneer, en rood
tapijt op de balkons. Er zijn
nog meer vernieuwingen in
het vooruitzicht, er is nog
meer te doen dan de grote
zaal. Neem de Foyer maar,
bijvoorbeeld; ook een
prachtige ruimte maar
helemaal vervallen, met
gele plekken van lekkages.
„Grafin Mariza", van Emmerich Kólmón; dokter
Pleiter, als beschermheer, weet er meer van.
Ja, het dak lekt. We zijn er
nog lang niet, met het
gehele complex, maar het
geld voor de verdere
restauratie zal eerst door
ons verdiend moeten
worden".
De Leidse Stadsgehoorzaal
(en dan bedoelen we de
grote zaal) kan de toekomst
weer aan. En dan te
bedenken, dat er in het nog
vrii jonge verleden aan
gedacht is om de hele zaak
maar te slopen: de
exploitatie was een soepzooi
en de materiële staat een
puinhoop. Het door vele
medewerkers gesteunde
bewind van De Jong heeft
laten zien, dat het ook wel
anders kan. Dit
gemeentelijke project, in de
'gevoelige culturele sector, is
weer een gesmeerde
aangelegenheid geworden,
en het draaiboek laat een
overladen agenda zien.
Jammer, dat in het
zomerseizoen daar altijd
weer een beetje het klad in
komt, maar zo ligt het nu
eenmaal.
„Toch goed, dat je- eens
komt praten", vindt Jan
Harland, „want er staan
leuke dingen op stapel". De
herboren grote zaal staat
zowaar te popelen om haar
opgefriste gedaante aan de
grote klok te hangen. De
Stadsgehoorzaal is nu
bijzonder geschikt voor
gala. En gala gaat het ook
worden. Met champagne,
met stemmig zwart en robes
en eventueel decolleté's,
met stemmige
achtergrondklanken en met
muziek in strikt
danstempo.„Dat wordt
feëriek, m'n waarde heer";
en als Harland feëriek zegt,
heb je er nog wel een
diaserie bij nodig om je te
kunnen voorstellen hoe dat
helegaar in z'n werk zal
gaan, op zaterdag 28
november.
Gala-bal, om de restauratie
te vieren. Van 's avonds
negen tot 02.00 uur 's
anderendaags. Op dat late
(of vroege) tijdstip zou je de
taxi's kunnen zien
voorrijden, gedienstige
chauffeurs de portieren zien
openhouden voor dames die
met enigszins opgehouden
toilet wensen in te stappen.
En heren, galant en
nonchalant, met zwarte
capes om, en heren die 'm
toch al om hadden. En
paraplui's, want het regent
natuurlijk. In het portiek,
De Elzas-opstelwedstrijd
stevent op een succes af.
Een groot aantal inzenders
heeft voor het merendeel
boeiende verhalen gezorgd
en plaatste daardoor de
beoordelende jury voor
extra hoofdbrekens. Wat
helemaal niet erg is, want
daar is een jury voor. Wel is
ons gebleken uit enkele
reacties, dat gegadigden
voor een weekeinde in
Straatsburg (eerste prijs),
een luxueuze
hotelovernachting (tweede
prijs) of een diner (derde
prijs) alles voor twee
personen enigszins in
tijdnood zijn gekomen bij
het verzamelen van
materiaal voor hun verhaal.
Daarom is de termijn van
inzending verlengd tot
volgende week donderdag
15 oktober. Tot die datum
kan men dus nog zijn of
haar opstel over de Elzas
inzenden naar de redactie
Leidse Courant,
Apothekersdijk 34, Leiden.
Het gaat voor de goede
orde resumeer ik nog even
het waarom en hoe om
een opstelwedstrijd ter
gelegenheid van een
Elzasweek die van 17 tot 24
oktober in Holiday Inn
Leiden wordt gehouden.
Teneinde voor de drie
uitgeloofde prijzen in
aanmerking te komen dient
men een opstel te schrijven
over welk aspect van de
Elzas dan ook. In maximaal
50 regels op twee vellen
kwarto-formaat, A4. De
jury zal op zaterdag 17
oktober de uitslag bekend
maken en de winnaars
telefonisch benaderen.
Vergeet niet uw naam en
adres erbij te vermelden.
Ie Leidse Stadsgehoorzaal,
,et cultureel centrum dat al
..inds 's mensenheugenis
^Tjlgens de dagelijkse
vn inner en bedrijfsleider Jan
land ligt de oorsprong
het complex in
bmplete duisternis en in de
euwen begraven muzen
n derzelver toegewijd
iubliek met gastvrijheid
intvangt, begint met
geheelde wonden te
ck. jntstijgen aan het leed dat
\t door achterstallig
Sainderhoud geslagen is. Jan
drukke
hterhand van André de
long, de drievoudige
trenementendirecteur met
iroenoordhallen,
[tadsgehoorzaal en de
'aag, is in de wolken. Hij
:ht; hikkend bijna.
[et is eigenlijk ongehoord,
ar bijna 25 jaar lang is er
■genaamd niets
idernomen om het
(bouw in goede staat te
iouden. De boel moest eerst
lijna instorten alvorens er
even werd. In de
gebeurde dat,
;n geleden, toen er
ikken uit het balkon naar
geneden vielen. Men begon
(|oen te stutten en een soort
ioodkisten om de
balustrade aan te leggen,
'let was niet om aan te zien,
ik al raakte men op de
iur gewend aan die
tluistering van de
irspronkelijke praal,
loewel: oorspronkelijk was
ie staat toch al niet meer,
rant een jaar of zestig
geleden zag de grote zaal er,
als „trouwzaal" van het
stadhuis, helemaal anders
uit Het was toen min of
meer een overdekte
„wintertuin", met al die
palmen onder de open
galerijen. Daar hebben we
nog, beneden, een prachtige
oude fotoreproduktie van
hangen. Ook dèt was de
Stadsgehoorzaal".
Jan Harland gnuift, en stopt
me, onderwijl, het
oktoberprogramma van de
Stadsgehoorzaal toe. Onder
de overkoepelende
stylistische spanten van de
Groenoordhallen als
brievehoofd. Dag aan dag,
avond aan avond zal het
bruisen van activiteiten,
ook al heerst er de grootste
stilte als er examens
afgelegd moeten worden.
Maar voor de rest is het een
aaneenschakeling van
klinkende hoogstandjes: de
Nederlandse danssport in
zwart en cocktail, een
nachtelijke
muziekhappening tot in de
kleine uurtjes van
Werelddierendag (Harland,
met enige stemverheffing:
„grandioos ging het; bijna
1600 mensen over de
vloeren, met een
suppoostendienst die goed
en stil functioneerde. Eén
stoel gesneuveld en die valt
nog te repareren ook. Geen
verfschade. Eigenlijk te
belachelijk om te
vermelden. Dit hadden we
nooit durven dromen. Vuil
op de grond; allicht, anders
r/<Donna Lynton
'"komt het gala
"pplulsteren.
