Schietverenigingen bang voor slechte naam
Officier moet bewijzen dat
Koos schuldig is, niet wij"
Bisschoppen van Guatemala veroordelen beleid regering
Gesprek christendom-islam bij
^herdenking bevrijding Wenen
[A DOODSCHIETEN OVERVALLER
kerk
wereld
KORTE METTEN
igf&INNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 1 OKTOBER 1981 PAGINA 7
feu 33-jarige vrouw schiet in
lm sterdam een 17-jarige
baatrover dood. Het was de
Iste beroving die hem fa-
|a I werd. Opmerkelijke bij-
inderheid: De vrouw is lid
in een schietvereniging en
ld op grond daarvan een
3pen vergunning, al houdt
Ie vergunning niet in, dat
tt wapen dagelijks mag
orden gedragen. Alleen
\ngs de kortste weg van
lis naar de schietbaan en
rug, mag men het wapen
zich hebben, maar het on-
geen enkele omstandig-
\id gebruiken.
AMSTERDAM De Ko
ninklijke Nederlandse
Schutters Associatie
(KNSA) voelt zich in de
wiek geschoten omdat de
Amsterdamse politie heeft
bekend gemaakt, dat de
vrouw die deze week haar
overvaller doodschoot, lid
is van een schietvereni
ging. Dat bezorgt de
schietsport, of -recreatie
zo u wilt, een slechte
naam en dat terwijl de le
den van schietverenigin
gen juist scherp geselec
teerde mensen zijn.
Er is een strenge ballota
ge, die moet voorkomen,
dat maar Jan-en-alleman
met een pistool gaat staan
wapperen. Toch groeit het
aantal aanvragen voor een
lidmaatschap met de dag.
23.000 leden, waarvan
6.000 vrouwen, tellen de
450 schietclubs nu al, en
als er niet zo'n groot ge
brek aan schietbanen was,
dan zouden er al veel
meer leden zijn. Nu heb
ben veel verenigingen
echter daardoor een le
denstop.
Achtergrond van deze toene
mende belangstelling voor de
wapenbeheersing moet voor
namelijk worden gezocht in de
angst voor de steeds groter
wordende criminaliteit, de
hang naar beveiliging, het zich
onbeschermd voelen. Om die
zelfde reden neemt ook de il
legale wapenhandel toe. Hoe
veel vuurwapens elk jaar
„zwart" worden verhandeld, is
onbekend maar het moeten er
zeer veel zijn, getuige de cij
fers van het ministerie van
justitie, waaruit blijkt hoeveel
wapens er door de politie in
beslag zijn genomen. In 1978
waren dat er 5.854, in 1979
10.449 erg veel, maar dat
kwam door een paar grote
partijen die in beslag werden
genomen in 1980 een kleine
7.000. Die wapens worden niet
alleen door bankovervallers
en dergelijke criminelen ge
kocht, maar ook en voorname
lijk door particulieren die hun
bezit willen beschermen.
Als er zoveel wapens in beslag
worden genomen, betekent dat
tid gebruiken. den van schietverenigin- aan zouaen er ar veei or
f VERDEDIGER TIJDENS GETUIGENVERHOOR:
HAAfï NaHat rip hphanriplinp van het Droces hebben eevraaed en wat zii lijk allemaal koud. Hij hoort wei aanlokke
er misschien wel tien maal zo
veel door de mazen van het
politie-vangnet doorglippen.
Wie echter meent, dat dan zo
langzamerhand Nederland wel
één groot wapenmagazijn zal
zijn, vergist zich. Naar schat
ting slechts één op de 50 Ne
derlanders, politie, jagers en
sportschutters meegerekend,
heeft een vuurwapen.
Dat is nog erg weinig, in ver
gelijking met Amerika, waar
steden zijn waar één op de
twee burgers een schietwapen
bezit, waar zelfs scholieren
met een „Saturday night spe
cial" op zak lopen, een klein
pistool, om zich te verdedigen
bij aanranding, beroving, ver
krachting en wat dies meer zij.
Amerika is overigens niet zo
erg gelukkig met dat grote wa
penbezit, verkregen door de
vrije verkoop. Een enquête
van de Washington Post wees
uit dat tweederde van de vol
wassen Amerikanen voor een
strengere wapenwetgeving is.
Maar de achtergrond van dat
alles is de angst yoor de crimi
naliteit. Wie de ingezonden-
brievenrubrieken leest
dag- en weekbladen, zi<
na de schietpartij in Amster-
dat
dam het volk duidelijk is ver
deeld in twee kampen. Zij die
de schietende vrouw gelijk ge
ven, en zij die zich afvragen of
het niet een bijzonder kwalijke
ontwikkeling is, dat iedereen
maar met een wapen op zak
loopt en schiet.
Ondertussen stijgt het aantal
aanvragen om het lidmaat
schap van schietclubs, stijgt
het aantal aanvragen om een
wapenvergunning, stijgt de
angst en stijgt het aantal
schietpartijen. Want angst
leert schieten.
GERARD CRONÉ
IEN HAAG Nadat de behandeling van het proces
(gen portier Koos H. (31) gisteren rond het middaguur
jegens afwezigheid van belangrijke getuigen voortij-
lig werd afgebroken om eerst de 13e oktober te
[orden voortgezet wordt het de komende twee we
len een spannende aangelegenheid of justitie er in
laagt de opgeroepen getuigen alsnog voor de recht-
ank te krijgen. Zo niet dan lijkt de zaak-Koos H. in
en impasse terecht te komen.
bandje een voice print te ma
ken?"
„Nee, maar wat bedoelt u pre
cies met een voice print?"
„Dat is een technisch onder
zoek naar frequenties van de
Pas
de
alle toon-
b tweede dag van de ge-
jchtmakende strafzaak begon
itermorgen „veelbelovend"
et een uitermate boeiend ge-
igenverhoor. Voor het eerst
engde Koos zich nadrukke-
k in de woordenwisselingen
ssen getuigen, advocaat en
chters.
n fragment van het verhoor
n een adjudant van de
lagse gemeentepolitie naar
nleiding van een geheimzin-
l telefoontje, dat een ver-
nd legde tussen een verwon-
sg aan de linkerpink van H.
ide beschadiging van het ge-
i/tvan het 11-jarige slachtof-
jrtje:
[een idee
Duijnstee: „Meneer V.,
f kan er bij de politie over
i medisch gegeven een ano-
telefoontje binnenkomen
k noch de politie noch dokter
pdenrust bij sectie daar iets
i hebben opgemerkt?"
„Geen idee".
überhaupt wel een on-
|rzoek verricht naar de her
in dat telefoontje?"
ir per ongeluk is het
^idje uitgewist."
s valt de adjudant heftig in
1 rede: „Tjonge, tjonge, er
jrden bij jullie wat fouten
maakt".
I adjudant: „Ja, we zijn nu
hmaal mensen",
r. Duijnstee: „Is er door de
therche aan gedacht van het
Koos: „U hebt in 1972 nota
bene van mij nog zo'n stemtest
gemaakt".
De president: „Valt u hem niet
in de rede meneer H. Geeft u
hem de gelegenheid zijn zin af
te maken".
Koos: „U zou eens moeten we
ten hoe ze mij het afgelopen
jaar hebben verhoord".
Ex-vriendin
Toen eenmaal bekend was dat
de ex-vriendin van Koos per
se niet wilde komen (uit angst
voor repressqilles), restte
rechtbankpresident mr. S.F.
Kootte niets anders dan in elk
geval de wel aanwezige getui
gen te verhoren. Maar dat be
trof niet het drietal waarop de
verdediging had gedoeld: de
vroegere vriendin van Koos
H., zijn oude vriend Freddy de
R. en ene Van B. Dat trio, zo
persisteerde advocaat mr.
Duijnstee andermaal, moet op
een en dezelfde de dag door de
rechtbank worden gehoord.
Volgens de raadsman zou het
de door hem uitgestippelde
rechtsgang frustreren wanneer
de getuigen al tevoren van el
kaar weten wat de rechters,
aanklager en advocaat hen
de advocaten in dit verband
worden gehonoreerd, wil de
Haagse portier zijn mond open
doen, althans méér zeggen dan
hij tot nu toe heeft gedaan. De
moord op de drie meisjes
kent hij overigens
aarden.
Raadsel
Wat Koos H., de welhaast uit
graniet opgetrokken nacht
clubportier, zijn rechters dan
eventueel wel heeft te vertel
len, mag vooralsnog een vol
strekt raadsel heten. Het wei
nige dat sinds dinsdag van zijn
lippen kwam waren frazen in
de ontkennende danwel be
schuldigende zin. Dat laatste
vooral als het relaas van een
der getuigen hem niet zinde.
De al eerder geuite vrees
met name bij de parketpolitie
dat de vroegere maten van
Koos niet terug zouden dein
zen voor een wraakactie, wan
neer de Hagenaar, die het no
dige af weet een aantal andere
onopgeloste zaken, door zou
slaan, maakt zijn zwijgzaam
heid zo mogelijk nog raadse
lachtiger. In de zaak-Koos H.
draait het om de schuldvraag.
Zijn advocaat mr. Duijnstee
laat daar geen misverstand
over bestaan: „De officier
moet bewijzen dat Koos schul
dig is, niet wij". En aangeno
men dat hij dat is, dan rijst on
middellijk de vraag of de por
tier de drie moorden in zijn
eentje heeft gepleegd. Of zelfs:
„Alleen heeft kunnen plegen",
zo liet de raadsman desge
vraagd weten.
Hooghartig
Koos zelf laat het ogenschijn
lijk allemaal koud. Hij hoort
alle beschuldigingen volstrekt
onbewogen aan en geeft geen
krimp. De Hagenaar ziet er
tot verbazing van zelfs de
meest geharde rechtbankvers
laggevers niet echt als een
misdadiger uit. Zelfs enige
sympathieke gelaatstrekken
worden hem niet ontzegd. Hij
presenteert zich als iemand die
zeker is van zijn zaak: kalm,
rationeel en slagvaardig. Blikt
hooghartig, zich voortdurend
verbazend over zoveel onbe
grip-
Terwijl de officier de aan
klacht declameert, weegt de
verdachte zijn kansen. De kin
licht omhoog, de benen non
chalant over elkaar geslagen.
Hij zit vaak onderuitgezakt en
oogt daarbij ontspannen. De
licht gefronste wenkbrauwen
duiden op geestelijke inspan
ningen van overwegende aard.
Het lijkt alsof de beklaagde
een aanbod heeft gekregen,
niet zeker weet of het
wel aanlokkelijk genoeg is.
Zijn verweer bouwt hij lang
zaam en evenwichtig op;
nauwkeurig luisterend, aante
keningen makend en instruc
ties aan de verdediging ge
vend. Achteloos spelend met
een potlood knijpt hij zijn don
kere ogen samen en concen
treert zich op hetgeen rondom
hem gebeurt.
De portier toont zich immuun
voor de gulzige blikken van de
verslaggevers en lijkt zich
vooral gevleid te voelen door
de rechtbanktekenaars. De cy-
lindrische lichtval van de
zwakstroom plafonnières hult
hem in een pantser en geeft
zijn goedgeknipte roodblonde
haardos een zachte glans. Dit
is zijn terrein. Hij weet wat te
doen, wat te zeggen. Weet zich
in een welhaast bevoordeelde
positie. Want de waarheid
kent hij alleen.
PETER VIERING
AP VAN DER MEULEN
Carlo Ponti
beschuldigd van fraude
WASHINGTON De Ame
rikaanse commissie inzake
effecten en valuta (SEC)
heeft de Italiaanse filmpro
ducer Carlo Ponti, echtge
noot van filmster Sophia Lo-
ren, in staat van beschuldi
ging gesteld voor het mislei
den en bedriegen van inves
teerders in vijf films.
Tezamen met Ponti zijn twee
advocaten uit Chicago en een
door Ponti geleide zaak in
Liechtenstein in staat van be
schuldiging gesteld. Volgens
de aanklacht hebben de ver
dachten sinds 1974 kunstgre
pen en intriges gebruikt om
investeerders in vijf films voor
zeker negen miljoen gulden op
te lichten. In elk van de films
staken tussen de 47 en 58 in
vesteerders, voor het meren
deel Amerikanen, geld. Hen
waren winsten en belasting
voordelen beloofd maar zij
hebben nooit hun geld terug
gezien.
De films waarom het gaat zijn
„Poopsie and Company", „Cry
Onion", The Babysitter", „Flo
wer in his mouth" en „Nurse
Anna". Volgens een functiona
ris van de SEC is het niet be
kend of de films ooit zijn ver
toond.
Mr. S. F. Kootte, president van de Haagse rechtbank
Grote prijzen
Nederlandse
film uitgereikt
UTRECHT In Utrecht
zijn gisteravond, aan het
einde van de Nederlandse
filmdagen, de grote prijzen
van de Nederlandse film uit
gereikt In de categorie beste
lange Nederlandse film ging
de prijs, het bronzen plas
tiek „Het gouden kalf' en
een bedrag van 5600 gulden
naar de film „Teken van het
beest" van Pieter Verhoeff.
De beste korte Nederlandse
film, die werd beloond met
het „Gouden kalf" en een be
drag van 3200 gulden, is
„Het gouden kalf" voor de
beste acteur en de beste actrice
gingen met een bedrag van
2400 gulden, naar Maija Kok
en Rutger Hauer. De prijs voor
de beste geluidsman, een kalf
en 3000 gulden, was voor Kees
Linthorst. In de categorie
„verdienstelijk werk voor de
Nederlandse filmcultuur" ten
slotte was het gouden kalf en
een bedrag van 2400 gulden
voor J. Bosman, ex-voorzitter
van de Nederlandse bioscoop
bond.
De Nederlandse filmdagen
werden dit jaar voor het eerst
gehouden. Daarmee ging een
wens van de Utrechtse cineast
Jos Stelling in vervulling: hij
wil al jaren een festival waar
alle Nederlandse films van het
afgelopen jaar te zien zijn.
Jeugdtoneel
organiseert zich
UTKECHT In Utrecht
heeft gisteren de oprich
tingsvergadering plaatsge
vonden van „De Bundeling",
een groep van vijftien kin-
der- en jeugdtoneelgezel
schappen. Deze vereniging
wil actie voeren voor een
goed subsidiebeleid en een
uitbreiding van het budget
van het kindertheater (nu
350.000 gulden per jaar).
In de vereniging zijn verte
genwoordigd de gezelschappen
Staut, Sirkel, Tejater Teneeter,
Wederzijds, Maccus, Psst, Lijn
9, Dubbeldwars. Rats en J.T.
Geneesheers, Kip, Wiedus,
Slinks en Spektakel.
De bisschoppen van Guatemala hebben op-
euw in een uitermate scherp schrijven ge
protesteerd tegen het beleid van de regering.
Zij verwijten de militaire machthebbers van
het land, dat zij niet alleen moordaanslagen
op priesters, godsdienstleraren en gelovigen
ongestraft laten,maar die nu bovendien pro
beren te rechtvaardigen door een campagne,
die erop gericht is de hele kerk in een kwaad
daglicht te stellen.
kortgeleden teruggevonden, doorboord door spijkers
en met snijwonden in zijn gezicht. Talrijke kneuzin
gen op zijn lichaam wezen op zware mishandelingen.
De bischoppen wijzen erop dat in Guatemala al
twaalf priesters zijn vermoord of verdwenen, van
wie zeven alleen dit jaar. Verder hebben „vele gods
dienstleraren en nog meer gelovigen" de dood ge
vonden. Volgens de bisschoppen hebben de moorde
naars aan het geringste voorwendsel genoeg om ie
mand de dood in te jagen. De bisschoppen schrijven
de aanslagen toe aan rechtse extremisten, die daar
mee ongestraft door de autoriteiten kunnen door
gaan.
De bisschoppen verklaren niet bang te zijn voor het
onderzoek, dat kolonel Castillo als minister van on
derwijs heeft aangekondigd naar de relaties, die
priesters zouden hebben met linkse extremisten.
„Wij houden ons aan de wetten van het land, maar
constateren hierbij wel, dat de verklaring van minis
ter Castillo niet minder is dan een aanval op de
kerk", aldus de bisschoppen, die de regering verwij
ten, dat zij de kerk en haar instellingen maakt tot
„doelwit van verdachtmaking en van permanente
bewaking".
De bisschoppen besluiten met de verklaring, dat de
situatie voor de kerk in Guatemala in vier eeuwen
nog niet zo ernstig is geweest. Zij het in voorzichtige
bewoordingen, waarschuwen de bisschoppen, dat
deze situatie terecht zou kunnen leiden tot burgerlij
ke ongehoorzaamheid. „De toestand in Guatemala
heeft het punt bereikt, waarop iedereen, die zich ka
tholiek noemt, moet nagaan of hij twee meesters
dient en nadenken over Christus' woorden: „Wie
niet voor mij is, is tegen mij".
De bisschoppen zeggen het onbegrijpelijk te vinden,
dat katholieken naar de kerk gaan en daar de com
munie ontvangen en tegelijkertijd passief blijven bij
de moord op hun priesters en de martelingen en
massamoorden op hun broeders en zusters. In hun
derde verklaring sedert vorig jaar zeggen de bis
schoppen tenslotte, dat zij alle terroristische activitei
ten veroordèlen. Zij kunnen daaraan nooit hun steun
geven.
Als u het mij vraagt, dan zal de
0_ Tpaus in de nabije toekomst alleen
nog maar korte reizen maken. De
aartsbisschop van Wenen, kardi-
iaal König, heeft dit gezegd in een
jesprek met buitenlandse journa
listen. Hij deed dit naar aanleiding
'an de vraag of de paus aanwezig
1 zijn bij de Oostenrijkse katho-
iekendag van 9 tot 11 september
983. De paus heeft zijn komst wel
beginsel toegezegd, maar het is
log niet zeker of hij komt.
Oostenrijkse katholiekendag 1983
ft een bijzonder accent. Op 12 sep-
nber 1983 is het immers drie eeuwen
eleden, dat de Poolse vorst Jan'Sobieski
e Turken voor Wenen verdreef. Om de
vrijding van Wenen te gedenken is in
dertijd de 12de september tot Mariafeest
dag verklaard.
Kardinaal König zei ook, dat het jubi
leum van de bevrijding van Wenen van
zijn Osmaanse belegeraars aanleiding
moet zijn voor een gesprek met de islam.
In geen geval mag het aanleiding zijn tot
een herhaling van de wereldbeschouwe
lijke twisten van toen.
Hij gaf te kennen, dat hij al contacten
had gelegd met vertegenwoordigers van
richtingen in de islam, die zich van hun
verantwoordelijkheid bewust waren en
tot een gesprek bereid. Een christelijk-is-
lamitisch symposion op wetenschappelijk
niveau in de marge van de Katholieken-
naai herinnerde in dit verband aan zijn
ontmoeting met de Egyptische president
Sadat, die telkens opnieuw heeft gewe
zen op de noodzaak van een nauw sa-,
mengaan van de echte geestelijk-reli
gieuze krachten.
De kardinaal zei voorts, dat de
Oostenrijkse katholiekendag in het
teken van de openheid zal staan.
De katholieken uit de buurlanden
worden uitgenodigd, evenals de
bisschoppenconferenties van die
landen, de oosterburen inbegre
pen.
De forsgebouwde mgr. Paul
C. Marcincus, directeur van
de Vaticaanse bank en tevens
onbezoldigd lijfwacht van de
paus tijdens diens reizen, is
benoemd tot vice-president
van de pauselijke commissie
voor het Vaticaan. De Ame
rikaan, die tevens tot aarts
bisschop is benoemd, volgt
daarmee kardinaal Sergio
Guerri (75) op. De pauselijke
commissie is vooral verant
woordelijk voor het econo
misch beleid van Vaticaan
stad.
De Moon-secte is van harte
welkom in Uruquay, zo heeft
de nieuwe president van het
land, Gregorio Alvarez, ge
zegd. Hij roemde vooral het
anti-communisme van de uit
Korea afkomstige sec te. In
Uruguay heeft de sec te al een
drukkerij opgekocht en bin
nenkort zal zij onder de
naam „Noticias del Uruguay"
een eigen krant op de markt
brengen. Bovendien wil de
secte een vijfsterren-hotel in
Montevideo openen. Voor de
uitvoering van al deze plan
nen is al 125 miljoen gulden
op een bank
stort
Kerk van Duitsland, de met
hodisten, baptisten, menno-
Üruquay ge- nieten, de CJMV en regiona
le zendingsverenigingen.
De zendingsorganisatie van
de protestantse kerken in
West-Duitsland en de daarbij
aangesloten kerken zullen
voortaan bij hun partnerker-
ken in ontwikkelingslanden
informeren naar de maat
schappelijke gevolgen van
investeringen van Westduitse
bedrijven in die landen. Deze
informatie moet het mogelijk
maken een diepgaande dis
cussie te voeren over de ar
moede in de derde wereld
Ook zal worden onderzocht
of en zo ja in welke mate, in
vesteringen van Westduitse
bedrijven in het buitenland
werkloosheid en een relatie
ve toename van de armoede
in de Bondsrepubliek veroor
zaken. Tot een en ander
werd besloten tijdens een
conferentie van de zendings
organisatie, waarvan deel
uitmaken de Evangelische
De zusters augustinessen van
Windesheim, gevestigd in de
priorij Soeterbeeck, Dorpen-
weg 25, 5371 KS Ravenstein,
organiseren drie maal een se
rie bezinningsdagen over de
Moderne Devotie. Deze reli
gieuze vernieuwingsbewe
ging ontstond aan het einde
van de veertiende eeuw on
der inspiratie van Geert Gro
te te Deventer en had vooral
in de vijtiende eeuw belang
rijke invloed op het christe
lijk gemeenschapsleven in
gezinnen, communiteiten en
kloosters, zoals de priorij Soe
terbeeck. In deze priorij, die
beschikt over een gastenver
blijf voor tien personen wor
den de bezinningsdagen ge
organiseerd in de weekein
den van 6-8 november, 5-7
februari en 19-21 maart on
der het thema „Eén van geest
en hart".
Nieuw
bestuur
Missieraad
Het algemeen bestuur
van de Nederlandse Mis
sieraad heeft een nieuw
dagelijks bestuur geko
zen. Voorzitter blijft mgr.
dr. R. Staverman ofm,
die door de bisschoppen
is benoemd. Penning
meester is H.' Dix en se
cretaris drs. H. Muller
van het Missionair Cen
trum in Heerlen.
Verder zijn lid van het dage
lijks bestuur rector J.
Schoenmakers, directeur van
de Pauselijke Missiewerken,
pater P. Nelen, secretaris van
het Centraal Missionair Be
raad Religieuzen, drs. H. van
Hout van de St.-Willibrord-
vereniging, J. Bergmans na
mens de diocesane missiera
den, W. van de Eerenbeemt,
namens de missiesecretaris
sen, mr. Th. Claessens uit de
commissie personele assisten
tie en P. Mesters als lid van
de commissie buitenland van
de NMR. De Bisschoppelijke
Vastenactie zal nog iemand
aanwijzen en verder hoopt
men twee vertegenwoordi
gers van missionaire vrouwe
norganisaties bij het bestuur
te betrekken.
De Nederlandse Missieraad is
opgericht in 1967 als trefpunt
voor missionaire organisaties.
In opdracht van de bisschop
pen wil de raad voorts de ka
tholieke geloofsgemeenschap
missionair inspireren en stem
geven aan de jonge kerken.