Wereldbeker
ifgang voor
«gemotiveerde
Imerikanen
[os van start tot finish eerste swwli
K SOVJET-UNIE FAALT IN ROME
heel klein wereldje
PRIJZENKAST
frontaal
MAANDAG 7 SEPTEMBER 1981
Het na-Olympisch
zal, wat de atletieksport
>ft, voortaan in het teken
k van de strijd om de
jldbeker. Een evenement
je IAAF vier jaar geleden
it leven riep om de moge-
eid tot competitie te ver
in en daarnaast wat min-
pedeelde continenten als
I Oceanië en in mindere
j Afrika in staat te stellen
ten minste één keer per
l jaar met de wereldtop,
ju eenmaal in Europa en
tika huist, te meten. Hoe-
Ie formule de organisatie
Iiodige beperkingen op-
I omdat niet alle wereld-
ers kunnen worden uit-
ligd, loopt het publiek
voor een dergelijk ge-
Zeker wanneer het
(Italië) aan.de reeks
lende teams wordt
jd. Met een gemid-
van meer dan 55.000
T8 zal het organisa-
itè, onder leiding van
2 september gekozen
I-president Primo Nebio-
lellig de schulden kunnen
ilen, die zijn ontstaan
it met de deelneming
[da Azzuri een extra (ne-
baan moest worden
'legd.
Wereldbeker blijft dan ook
het programma van de
staan, ondanks de komst
jen mondiale titelstrijd in
zij het dat de continen-
Ikaar niet meer in de fre-
tie van twee, maar vier
zullen bekampen. Over
Öar kunnen we dus In het
lalische Canberra nog-
b constateren of eindelijk
nachtsverhoudingen in de
jekwereld zullen worden
jetast. Evenals in Düssel-
(1977) en Montreal (1979)
eert Europa, met uitzonde-
van de ditmaal bijzonder
pmotiveerde Amerikaanse
pploeg, het wedstrijdver-
i Als naast grootmachten
flost-Duitsland en Rusland
fest van Europa kan excel-
I, terwijl een continentale
enmoter als Italië zelfs
maal een zesde plaats
behalen, zegt dat voldoen-
let begin van de jaren ze-
Ulrike Meyfarth in een even fraaie als hoge sprong (1,96 meter).
ventig waren er aanwijzingen
dat Afrika zich zou gaan mani
festeren, maar de ontwikkeling
van de atleten uit het zwarte
continent l9 gestagneerd. Wel
licht ook een gevolg van de ge
brekkige begeleiding van het
talent, dat er ongetwijfeld
rondloopt. De Afrikanen zijn
echter nog steeds niet in staat
die klasse te bundelen en heb
ben momenteel meer oog voor
een doelgerichte aktie tegen
het anti-apartheidsbeleid van
Zuid-Afrika, dat nog deze week
opnieuw van de IAAF te horen
kreeg dat het niet werd toege
laten tot deze federatie. Even
had het er de schijn van dat A-
frika in Rome zou protesteren
tegen de aanwezigheid van
Nieuw-Zeeland aan deze wed
strijden vanwege de omstre
den trip van het Zuidafrikaanse
rugbyteam De Springboks.
Maar de Keniaan John Kasyo-
ka, die deze taak op zich zou
nemen, verscheen helemaal
niet in Italië, terwijl er tussen
de Afrikaanse landen onderling
onenigheid bestond over de te
volgen strategie.
Henry Marsh wint de 3000 meter steeple, maar zal
later worden gediskwalificeerd door een protest van de
Italiaan Mariano Scartezzini (rechts).
schitterde door afwezigheid.
Met name de vertegenwoor
diging van de Verenigde Sta
ten verscheen door allerlei oor
zaken lang niet in de sterkste
formatie aan de start en ver
speelde daardoor een zekere
overwinning.
De afgang van de Verenigde
Staten bij de heren kreeg za
terdag al zijn beslag. Verant
woordelijk voor het debacle
waren discuswerper John Po
well en steepleloper Henry
Marsh, die beiden niet voor
hun land scoorden en dat Is nu
eenmaal funest In dit soort
wedstrijden. Zeker als je een
atleet op de 100 meter van
start laat gaan, die niet hele
maal fit Is zoals Carl Lewis, die
vrijdag dan ook prompt als ne
gende en laatste finishte.
Klinkende munt
De absentie van Powell, nota
bene de beste discuswerper
van dit seizoen als je de van
wege dopinggebruik voor het
leven geschorste Ben Pluck-
nett niet meerekent, is teke
nend voor het gebrek aan dis
cipline bij de Amerikaanse at
leten, die onlangs ook al met
geen stok naar Leningrad te
krijgen waren voor de interland
tegen de Sovjet-Unie. De ve
detten geven Immers de voor
keur aan het goedbetaalde Eu
ropese circuit, waar men, zoals
bekend, een topprestatie met
klinkende munt weet te hono
reren.
Powell, die de laatste weken in
Oslo trainde, had donderdag
de ploegleiding van zijn land in
Rome nog van zijn komst ver
wittigd, maar sindsdien werd
ondanks herhaalde oproepen
taal noch teken van hem ver
nomen. Brian Oldfield, ook
hoog genoteerd op de ranglijs
ten, zou normaal gesproken di-
rekt naar de Italiaanse hoofd
stad zijn afgereisd, ware het
niet dat de organisatoren dit
weigerden omdat zijn naam
niet in de computer voorkwam.
Henry Marsh sloeg In de voor-
laatse ronde van de 3000 me
ter steeplechase de waterbak
over na een onvrijwillige bot
sing met de Oostduitser Ralf
Pönitsch en boekte dus een
Dat onderlinge gekissebis
duurde zelfs tot in Rome voort,
waar de veelvoudige wereldre
cordhouder Henry Rono er
zelfs de brui aan gaf toen hem
was medegedeeld dat hij wel
op de vij, maar niet op de tien
kilometer van start mocht gaan
als vervanger van de uit vorm
geraakte Miruts Yifter. Rono
pikte dit niet en stapte vrijdag
al In het vliegtuig naar Jemen,
waar nu eenmaal meer (olie
dollars te verdienen zijn dan in
Rome. Rono was echter niet
de enige atleet die in Rome
nutteloze triomf. De Amerika
nen tekenden nog wel protest
aan tegen de diskwalificatie
met het motief dat Marsh ge
duwd werd en bovendien geen
baat zou hebben gevonden bij
zijn noodlottige fout, maar de
atleet zelf voelde al wel aan
dat hij fout zat en vertrok zon
dagochtend vroeg teleurge
steld uit Europa.
Criteria
De Verenigde Staten incas
seerden op beide onderdelen
dus geen punten, terwijl nor
maal gesproken zeker zestien
punten op zak zouden kunnen
worden gestoken. En dan
wordt nog de winst buiten be
schouwing gelaten, die be
haald zou kunnen worden wan
neer de Amerikaanse officials
eens andere criteria zouden
hanteren dan uitsluitend de
winnaars van de begin juli ge
houden selectiewedstrijden
voor Rome aan te wijzen. De
afwezigheid van Renaldo Ne-
hemiah, de wereldrecordhou
der op de 110 meter horden, is
natuurlijk bespottelijk, al
maakte Greg Foster veel goed
door zijn race winnend te vol
tooien.
Dit in tegenstelling tot de on
overwinnelijk geachte Ameri
kaanse 4 x 100 meter-ploeg,
die op 38,95 sec. bleef steken,
achter de onder Europese vlag
varende Poolse formatie en
Oost-Duitsland. Het verlies van
de Inmiddels tot twintig punten
opgelopen achterstand op Eu
ropa kon de Verenigde Staten,
dat ook Oost-Duitsland en
zelfs Rusland had moeten pas
seren, niet meer goed maken.
Maar gezegd moet worden dat
de ploeg op de laatste dag wel
die nummers won, die het aan
zijn stand verplicht was, zoals
de 200 meter, waar Mei Lat-
tany Olympisch kampioen Al
lan Wells van een dubbele
overwinning afhield. Behalve
Lattany boekten de onderda
nen van Ronald Reagan ook
winst op de 110 meter horden,
het hoogspringen, waar Tyke
Peacock zijn beste prestatie
van 2,28 m evenaarde, en de 4
x 400 m-ploeg.
Onweer
Wereldrecords werden er in
Rome niet gebroken en dat lag
enerzijds aan de baan, ver
vaardigd van een enigszins
korrelige substantie en ander
zijds aan de paar onweers
buien, die Rome teisterden na
dat er een maand lang geen
druppel water was gevallen. De
Tsjechische Jarmila Kratochvi-
lova komt de eer toe het
dichtst bij het verbeteren van
de beste mondiale prestatie te
zijn geweest. Dit 30-jarige
Oosteuropese krachtmens, ge
speend van elke vrouwelijke
schoonheid, roffelde haar 400
meter af in 48,61. Precies één-
honderste van een seconde
boven het bestaande record
van Olympisch kampioene Ma-
rita Koch, die op eerbiedwaar
dige afstand in 49,27 als twee
de finishte.
Bij de heren eindigde Europa,
of wat daarvoor in Rome door
ging, op de eerste plaats voor
Oost-Duitsland, dat slechts na
de triomf van Werner Schild-
hauer op de 10.000 m slechts
tot winst kwam bij het kogel
stoten (Udo Beyer) en het dis
cuswerpen, waar Armin Lem-
me een waardige vervanger
was van de geblesseerde Wolf
gang Schmidt. Europa verza
melde daarentegen zes over
winningen, alle op de loopnum
mers met een stevige Britse in
breng. Nadat Sebastian Coe
vrijdag op de 800 meter ge
speeld had met zijn „concur
renten", deed zijn landgenoot
Steve Ovett het een dag later
op de 1500 meter dunnetjes
over in een, gezien de omstan
digheden, voortreffelijke tijd
van 3.34.95.
Bij de dames triomfeerde
Oost-Duitsland, evenals twee
jaar geleden in Montreal. De
ploeg had evenwel de grootste
moeite met Europa. Andere in
het oog springende gebeurte
nis was het falen van de verte
genwoordigers van de Sowjet-
Unie, die zowel bij de dames
als de heren slechts driemaal
zegevierden en in de personen
van de Olympisch kampioenen
Viktor Markin (400 meter hor
den) en de hinkstapspringer
Jaak Uudmae zelfs gevoelige
nederlagen te slikken kregen.
Blijkbaar werkten de kracht
sexplosies van Moskou niet
door tot in Rome.
HES LAG RAND
Twee minuten nadat
wereldkampioen profstay-
•was geworden viel René
ten prooi aan zijn emo-
De grote winnaar was in-
een klein mens. „Hier
ik een jaar lang alles voor
lan, elke dag heb ik aan
I koers gedacht". De
tde gouden medaille voor
triand in Bmo op naam
Ne 25-jarige Noord hol la n-
wae een sportief vervolg
len nare gebeurternis bij
vorige wereldkampioen-
ppen in Beeencon.
Öebutant won Kos achter
Vestduitser Wilfried Pfeff-
de zilveren medaille. Een
later kwam het bericht
pij positief was bevonden
pt innemen van strychnine,
vergift voorkomend op de
pglijst. Kos ontkende,
kte melding van wantoes-
pn bij de controle en de
[U vroeg een uitgebreid
•rzoek aan. Kos schoot er
mee op. Geestelijk was
'geknapt. Hij maakte een
'ijke winter door, maar
toch de inspiratie om op
>ts terug te vechten. „Ik
Ie basis gelegd in weg-
irijden. Was er geen
in Nederland, dan ging
lividueel naar de Belgi-
kermiswedstrijden".
'io zou Kos achter de mo-
Bruno Walrave fietsen,
igmaker die in 1969 op
-de piste in Brno Bert
h naar de wereldtitel had
d. Voor een buitenstaan-
«gt dit gegeven niets, een
Br gelooft heilig in minus
details. In het slotnummer
de wereldkampioenschap
had Kos het geluk aan zijn
kant. Bij de loting kreeg hij de
voor stayers heel belangrijke
startpositie. Dat toeval maakte
hqm ook min of meer kopman
van het Nederlandse trio in de
finale tegen twee Duitsers en
drie Italianen.
Even sterk
Op papier waren Kos en Mar
tin Venix even sterk. Allebei
meenden 'ze ook een beste
kans op de titel te hebben.
Coach Cees Stam, de drievou
dige oud-wereldkampioen die
zijn streekgenoot naar de stay-
erij overhaalde probeerde aan
te tonen, dat Kos dit jaar de
betere renner was. Stam: „Dat
bewijzen zijn uitslagen In de
wegwedstrijden. Kos finishte in
Belgische koersen over 180 ki
lometer binnen de eerste vijf
entwintig en In Nederlandse
criteriums meermalen bij de
eerste tien. Bovendien werd hij
in Nijmegen ook Nederlands
kampioen". Venix weigerde,
leder zou voor eigen kans rij
den en alleen gesteund worden
als beide renners de situatie
van de wedstrijd hadden gea
nalyseerd. De Limburger Rom-
pelberg, via de herkansing tot
de finale doorgedrongen, had
niets in te brengen in de voor
bespreking het stond vooraf
vast dat hij enkel zou figure
ren, het geen ook gebeurde.
Martin Venix' zelfvertrouwen
kreeg een gevoelige tik bij de
loting. Hij lootte de derde
startpositie. Dat was op zich
niet zo erg als Kos niet de eer
ste plaats had. Venix: „Ik reed
in het begin ook niet goed. In
het eerste deel van de wed
strijd stond er een vrij harde
wind, daardoor had ik voor een
BRNO De 54 medailles van de wereldkampioenschappen wiel
rennen op weg en baan In Tsjecho-Slowakije werden als volgt
verdeeld: Achtereenvolgens land, goud, zilver, brons.
Rene Kos is achter gangmaker Bruno Walrave „op zijn gemak" op weg naar de
wereldtitel bij de profstayers.
Iets lichtere versnelling dan
normaal gekozen. Opeens ging
de wind liggen en was mijn
versnelling te klein om de
maximum snelheid te maken.
Ik wist dat Kos iets zwaarder
reed en daarom ook tegen het
einde betere kansen zou heb
ben. Achteraf vraag ik me af of
ik het fysiek had gekund. Na
twintig minuten had ik al pijn in
de zij en in de knieën".
René Kos heeft van start tot fi
nish geleid In de finale van de
profstayers. Hij fietste zo zui
nig mogelijk een zo hoog mo
gelijk tempo. Pas in de eind
sprint werd hij en niet eens
overtuigd aangevallen door
de Italiaan Bruno Vicino en ti
telverdediger Wilfried Pfeffgen.
Ook achter hem speelde zich
geen enkel duel af, hetgeen
deze finale tot de slaapverwek-
kendste uit de geschiedenis
maakte. De gemiddelde snel
heid lag ook ruim een kilome
ter onder de amateurfinale.
Coach Cees Stam wilde dat
recht praten. „Pfeffgen stapte
dodelijk vermoeid van de fiets
en Vicino kon niet meer op zijn
benen staan. Bovendien stond
er nu aanzienlijk meer wind.
Het tempo van Kos was heel
strak, niemand kon bij hem ko
men"
schappen In een discipline,
waarvoor zich slechts drie lan
den In de finale plaatsten. Ve
nix faalde In de strijd om een
tweede plak. Hij werd slechts
vierde. De internationale staye-
rij heeft het nog steeds moei
lijk, al kwam er een jeugdige
vaandeldrager: René Kos uit
Oudkarspel, vijf kilometer van
Warmenhuizen. Waar amateur-
stayerkampioen Matthé Pronk
woont. De stayerij is wel een
heel klein wereldje.
De pas 25-jarige Japanner Koi-
chi Nakano behaalde zijn vijfde
wereldtitel bij de profsprinters.
Zo won Nederland het tweede Nakano is sinds 1977 ongesla-
goud op de wereldkampioen- 9©n 'n de oudste wlelersport-
Oost-Duitsland
Sovjet-Unie
Nederland
West-Duitsland
België
Frankrijk
Verenigde Staten
Australië
Japan
Tsjechoslowaklje
Zwitserland
Italië
Denemarken
Canada
Polen
discipline. Ook in Brno was
niemand opgewassen tegen
hem. Ook niet de beloftevolle
Canadees Gordon Singleton.
De krachtpatser versloeg hem
in de finale telkens met een
lengte voorsprong.
Nakano achterhaalde op de
eeuwige ranglijst van sprint
kampioenen de Nederlander
Piet Moeskops. In 1970 won
Nakano, hoofdzakelijk in de
sprint- en keirinwedstrijden In
eigen land, 1.014.000 gulden.
Hij Is al jaren de renner die in
de wereld het meest aan prij
zengeld verdient. Bovendien
heeft hij een gigantisch inko
men aan reclames en dergelij
ke. Als er ooit iemand voorbe
stemd was om het record van
zeven wereldtitels sprint van
de Belf Jef „Poeske" Scherens
te verbeteren is het Nakano
wel. Het was in Brno alleen
jammer dat het sprinttoernooi
weinig deelnemers telde en de
5 1 1
3 4 1
2 0 1
1 3 2
1 2 0
1 1 2
1 1 1
1 1 0
1 0 2
1 0 2
1 0 2
0 3 2
0 1 1
0 1 0
0 0 1
Italiaan Boritempi In de halve
finale tegen Nakano zijn rech-
tersleutelbeen brak bij een val
partij na een lekke band.
Naast de sprint en de profstay
ers was er een derde finale. De
Oostduitser Lutz Haueisen won
de puntenwedstrijd voor ama
teurs met veel overmacht. Hij
nam met de Amerikaan Leo
nard Nitz (zilver) en de Deen
Michael Marcussen (brons) een
ronde voorsprong en verza
melde ook nog de meeste pun
ten. Het was de vijfde gouden
medaille voor Oost-Duitsland.
dat met staatsamateurs
slechts aan zeven van de acht
tien onderdelen van de wereld
kampioenschappen wielrennen
deelnam. In de finale speelde
Peter Pieters geen enkele rol
van betekenis. Hij fietste voort
durend aan de staart van de
groep en stapte voortijdig at
met de mededeling: „Ik kreeg
de pedalen niet rond".
Sur place
voor KNWU
Een blik op de medail-
lelijst van het toernooi j
om de wereldtitels
wielrennen op de baan
(elder9 op deze pagi
na) zou de indruk kun
nen wekken dat het
nog niet zo slecht zou
zijn gesteld met het
vaderlandse 'pistefiet-
aen'. Tweemaal goud
en eenmaal brons lijkt
heel wat. Maar niets is
minder waar. Alle tin
ten van de twee regen
boogtruien, van de
stayers Pronk en Kos,
kunnen niet verdoeze
len dat de huidige situ
atie weinig rooskleurig
is. Dat bleek op alle
andere onderdelen in
Brno. Soms schrijnend
trad aan het licht dat
de achterstand die met
name ons land heeft
opgelopen in het mon
diale baanwezen ten
opzichte van de Oost
bloklanden bijna on
overkomelijk is gewor
den. Net als bij sporten
als zwemmen en atle
tiek heeft de Oosteuro
pese staatsaanpak
sportlieden uit die na
ties een voorsprong
verschaft die wereld-
toernooien al9 zo'n WK
wielrennen tot een zeer
eenzijdig gebeuren
maakt. Op zich zou dat
nog geen ramp zijn als
bijvoorbeeld Nederland
zich maar met alle mo
gelijke middelen zou
trachten in te dekken
tegen de groeiende
achterstand. Maar daar
is geen sprake van.
Zoals inmiddels een
goed gebruik is gewor
den als een Nederland
se sport equipe wordt
afgevaardigd, vormde
het legioen blauwe (of
anderskleurige) bla
zers weer een zeer
groot deel (in Brno 32
man maar liefst) van
de vaderlandse ploeg.
Zelden zal een club of
ficials groter zijn ge
weest. Maar dat alles
zou nog te rechtvaardi
gen zijn geweest in
dien er sprake zou zijn
van een constructief
bezig zijnde groep
bondsbonzen. Een
groot aantal van de in
Praag en Brno aanwe
zige heren hield zich
echter meer bezig met
lobbyen over de opvol
ging van de aan een af
scheid denkende voor
zitter Hylkema. Voor
waar, een heel belang
rijke zaak.
Inmiddels stapelen de
problemen in de vader
landse baan-wielerwe-
reld zich op. In Brno
bleek dat ook een
groot deel van de Sc-
tieve vertegenwoordi
gers zich weinig pro
fessioneel gedroeg. Zo
heeft het een groot
aantal van de vader
landse wielerploeg aan
de nodige (zelfdisci
pline ontbroken. Maar
ook dat is terug te voe
ren op gebrek aan ca
pabel kader. Waartoe
ook de na elf jaar
bondsdienst binnen
kort terugredende
baansportcoördinator
Frans Mahn moest
worden gerekend.
Mahn maakte in Brno
een uitgebluste indruk,
een weinig inspireren
de factor in een evene
ment waar toch ge
tracht moet worden zo
hoog mogelijk te sco
ren. De leiding van de
KNWU heeft berust in
een dergelijke gang
van zaken, daarmee
eens te meer bevesti
gend dat de baansport
het stiefkind kind is
van de vaderlandse
wielersport. De wiele-
runie heeft zich jaren
lang blind gestaard op
de wegsuccessen, zich
niet bekommerend om
de gestage achteruit
gang van de baanren
ners. Die tot hun onge
noegen moeten con
stateren dat er aan de
structuur voor de pis-
tiers nauwelijks iets
wordt gedaan. Er zijn
inmiddels verscheide
ne rapporten versche
nen, maar tot dusver is
alles in een bureaulade
op het bondsbureau
verdwenen. Een weinig
verheffend beeld van
en voor een bond die
met een andere tak op
zo veel successen kan
bogen. Het wordt tijd
dat er eens construc
tief gewerkt gaat wor
den aan een nieuwe
8tructruur in het baan-
metier, met zo veel
mogelijk coaches voor
elk onderdeel en in
schakeling van figuren
met ervaring, waarbij
vooroordelen en senti
menten eens opzij ge
zet dienen te worden.
Als de KNWU op deze
weg door gaat is er
niet eens meer sprake
van een 'sur place' in
het mondiale gebeu
ren, maar van een af-
valkoera waarbij Ne
derland als één der
eersten in de bezem
wagen stapt.
