Jessica haat het alleenzijn
adiopastoraat zal Toon Raadschelders'
even onherroepelijk blijven vullen
'ater Van der Salm viert zilveren priesterfeest in Zoeterwoude
7
^AD/REGIO
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 29 AUGUSTUS 1981 PAGINA S
umi
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond (of
soms ook wel een kat) beschreven die in het asiel ver
blijft om daar een zekere dood tegemoet te gaan... tenzij
het dier een goed tehuis vindt. De in de rubriek beschre
ven honden zijn óf gevonden, óf door hondenbezitters
naar het asiel gebracht. Ze worden om uiteenlopende re
denen afgestaan, vaak begrijpelijk, maar soms ook vol
slagen onzinnig. De in „hond zoekt huis" beschreven die
ren zijn alle goed gezond, hebben een wormkuur onder
gaan en zijn volledig ingeënt. Tegen betaling van circa 60
gulden ten bate van zwerfdieren zijn ze af te halen.
Adres: Nieuw Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden.
Tel.: 411670. Geopend di. t/m vr. 10-12 en 14-17 uur, za. 10
tot 12 en 14-16 uur. Zondag en maandag gesloten.
mir
OOI e.
lATWIJKSE PASTOOR OVER EEN MAAND MET PENSIOEN
,aat nu niemand
enken, dat de
adiöpastoor door al z'n
onderdduizenden
uisteraars op de
rijdagochtenden op
panden wordt gedragen
,o; dat lijkt me een
oortreffelijke
einiiitsmijter, nu pastoor
intonius Cornëlis
laadschelders na elf
lsiar herderschap in
"atwijk, Rijnsburg en
Valkenburg (Z.H.) z'n
taf overdraagt aan zijn
.apelaan en opvolger J.
o an Mastwijk. Juist het
aaridee, dat er mensen zijn
eek je deze man een kwaad
art toedragen is zo
bsurd, dat je er maar 't
iest mee kunt beginnen.
teg(Vel vier keer adviseert
ij me een sigaartje op te
leken; „dat is minder
lecht dan sigaretten en
rookt mijn
ht :apelaan alle sigaretten
deiier op". Mensen bij
Llkaar houden,
nzamen tegemoet
[omen, wanhopigen
lijstaan, stervenden
Ch zelfs door de telefoon)
térken. Dat doet Toon
laadschelders in
lilversum nu alweer zes
)p z'n praat- en luisterstoel,
J oor de KRO-microfoon, als
e( r nog heel wat mensen hun
laar staan te kammen, of
len laatste slok thee naar
linnen slikken, op weg naar
te auto of de bus. En deze
((Jinan hoort niettemin
'negatieve kritiek, meestal
inoniem: jij kunt beter één
teer het Onze vader bidden
lan al die praatjes te
erkopen". Een ander stelde
Ie radiopastoor schriftelijk
ferantwoordelijk voor het
gdhe 8it- »dat de wereld naar de
Kinder gaat". En er was
imand die schreef, dat hij
He geloof in Raadschelders
,'erloren had. „Zoiets trek ik
,enme natuurlijk wel aan..."
varMaar dan zijn er de
duizenden, voor wie pastoor
■^Raadschelders voorlopig nog
niet uitgepraat is en die
-titten te wachten op de
wekelijkse „vraag" die hij de
iensen te overwegen geeft
.oo» iff03
werlf
Pastoor T. Raadschelders: „Zorgen en verdriet gaan nooit met vakantie."
„Daar was laatst een
mevrouw die de uitzending
gemist had en me opbelde:
„pastoor, waar moeten we
vandaag over nadenken
Zes jaar heeft hij geleefd
met vaak ontroerende
ervaringen. Hij houdt er nu,
pastoraal, in Katwijk mee
op, „om des te beter door te
kunnen gaan. Straks in het
bejaardenwerk in Huize
Buitenveldert, aan de rand
van Amstelveen, en ook met
het radiowerk, waar ik dan
een stukje dichterbij kom te
zitten. Dat is intensief werk,
met stapels brieven en
relaties die je hebt
opgebouwd. Vijf voor half
negen 's vrijdagsmorgens
moet ik op m'n werk zijn".
Zo'n vrijdagmorgen is
pastoor Raadschelders wel
met vijftig, zestig mensen
telefonisch in gesprek.
„Louter reacties worden
door een medewerkster
genoteerd, maar als men mij
persoonlijk wil spreken, bel
ik terug. Na een hele tijd
kun je het wel eens zat
worden, maar je mag
niemand in de kou laten
staan. Soms komt er een
hele biecht uit. Er zijn
mensen die echt willen
biechten over de telefoon.
Waarom zou ik ze dat
weigeren Een moreel
oordeel: daar schiet niemand
iets mee op. Je gaat wel
even anders denken, als je
een homofiele onderwijzer
aan de lijn hebt die zich
maar liever voor de trein
gooit. In hun vragen zijn alle
mensen gelijk. Je moet
luisteren naar
verschrikkelijk veel
menselijke problematiek.
Relatiemoeilijkheden,
eenzaamheid. De ene mens
is de andere het meest nabij,
ook als hij niets van hem of
haar wil weten".
„De pijn van een
echtscheiding is juist het
gemis van de ander die
verstoten is. In deze
maatschappij komt niemand
meer iemand tegen; we zijn
van elkaar vervreemd. Je
vliegt elkaar voorbij in
auto's. En kijk eens naar de
bediening in warenhuizen,
hoe onpersoonlijk. Drang
naar zelfstandigheid. Ze
willen allemaal al jong op
kamers. Ik kan zo wel
doorgaan. Het is prachtig dat
je met elkaar kunt
telefoneren, maar een
telefoontje vervangt geen
bezoek. Mekaars
aanwezigheid ondergaan,
beleven, kunnen ruilen, dat
is heel wat anders".
Het belangrijkste van zijn
werk is volgens pastoor
Raadschelders, dat de
mensen over allerhande
dingen gaan nadenken.
„Daar knap ik zelf ook van
op. Als iemand tegen je zegt:
nou kan ik er weer een
week tegen. Dat is toch
heerlijk! De behoefte aan
een beetje tijd voor elkaar is
ontzettend groot. En als je
meemaakt hoe dat soms
uitwerkt". De
verworvenheden van een
radiopastoraat hebben Toon
Raadschelders een bijna
rusteloos leven bezorgd. Op
vakantie, in de Harz, is hij
weer een beetje bijgekomen.
Daarna stond de telefoon op
vrijdag weer roodgloeiend,
want zorgen en verdriet
gaan nooit met vakantie.
Raadschelders is dan weer
mens onder de mensen en
steekt z'n beide handen uit,
steekt z'n handen een ander
toe. „Heel gewoon", zegt hij
zelf; „zonder overal en altijd
God bij te halen en het
advies te geven om maar
eens flink te gaan zitten
bidden. Zo iemand ben ik
nooit geweest. Als ik een
doodzieke man een beetje
kan troosten door de
telefoon, dan geeft me dat
onzegbaar veel voldoening".
Niets dan ellende, zou je
kunnen zeggen. Maar dat is
bij herder Raadschelders
niet waar. Als hij wanhoop
kan buigen tot hoop, dan
dankt hij God dat hij zo'n
instrument kan zijn. Echt
preken doet hij niet; hij
houdt het liever wat luchtig.
Alles wijst erop dat de hond van deze
week een kieskeurig beestje is. Niet zo
maar een viervoeter die alles voor lief
neemt wat hem wordt voorgezet of
aangeboden maar een dier met karak
ter en persoonlijkheid. Een hond die
aandacht eist, het alleenzijn haat maar
toch haar eigen wegen bewandelt
Jessica is een teefje van zes jaar, een bast
aard die nog het meeste lijkt op een pin-
chertje. Het bruin gekleurde hondje is am
per 35 cm. hoog en wordt door de mede
werkers van het Leids dierenasiel als ont
zettend lief en aanhankelijk omschreven.
Jessica werd begin deze maand door haar
baas aan het asiel afgestaan omdat zij be
zwaren maakte tegen het feit dat haar
baas en bazin haar te veel alleen lieten.
Haar ontevredenheid onderstreepte ze
door hard te blaffen hetgeen tot protesten
van de buren leidde.
Daarbij leek Jessica jaloers te zijn op het
kleine kind in huis dat naar haar mening
een onrechtmatig grote portie aandacht
opeistte, hetgeen ze niet kon verkroppen.
Het is dan ook geen hondje dat erg goed
zal aarden in een gezin met kleine kinde
ren. Bij een familie met wat oudere kin
deren, waar zoals bekend is de overmatige
aandacht van ouders voor hun kinderen
door de laatsten eerder afgewezen dan
geaccepteerd wordt, zullen er echter wei
nig problemen optreden.
Het verblijf in het asiel heeft echter uitge
wezen dat Jessica nog het beste zou passen
bij een alleenstaande dame, een wat oude
re vrouw die de hond alle aandacht kan
geven die het vraagt. Jessica houdt er nu
eenmaal van de hele dag dichtbij haar
baas te zitten en geknuffeld en geaaid te
worden. Wandelen daarentegen doet ze
liever op eigen gelegenheid. Ze.heeft ei
genlijk- nooit geleerd aan de riem te lopen
doch met enig geduld valt deze kunst haar
wel bij te brengen. Een aardige bijkom
stigheid is dat Jessica er erg op gespitst is
haar huis tegen indringers te beschermen.
Haar schelle blaf zal, zo de indringer het
niet onmiddellijk voor gezien houdt, toch
zeker de buren alarmeren. De aanwezig
heid van andere huisdieren is voor Jessica
geen probleem mits ze ook maar voor eni
ge aandacht in aanmerking komt.
In tegenstelling tot de meeste andere hon
den maakt Jessica wel bezwaar tegen het
vervoer per auto. Ze wordt er namelijk
doodzenuwachtig van. In hoeverre deze
houding ook betrekking heeft op het ver
voer per bus of trein is niet bekend. Wel
licht werpt ook hier een voorzichtige, pe
dagogische benadering zijn vruchten af.
Merel
Hopelijk is Jessica niet het lot beschoren I
van de hond van vorige week. Hoewel er
de afgelopen maanden veel interesse is
getoond voor de dieren in het asiel meld
den zich voor Merel slechts drie belang
stellenden. Twee waren echter te klein
behuisd en één vond hem niet mooi! Be
langstellenden voor Merel zijn nog steeds
van harte welkom.
Ook daarmee steekt hij zeer
velen een hart onder de
riem. Van huisuit weet hij,
dat een lach vaak zo
bevrijdend kan werken.
Thuis al, ja. „Een mooie tijd.
Fijne ouders. Vader was
bakker in Bovenkerk, toen
gemeente Nieuwer Amstel,
nu Amstelveen.
Raadschelders, dat schijnt
een naam van Duitse
afkomst te zijn. Bij
genealogisch naspeuren
bleven we in de 18e eeuw
steken, toen loste de naam
zich in Duitsland op. Toen ik
in 1916 geboren werd, was
ik één van de 14 kinderen.
Zoon van een bakker; je had
altijd te eten. Vader zei
altijd: ieder kind is een klant
en een baal meel van 100
pond erbij. Ik heb, door mijn
belangstelling, helpen
meebouwen aan Schiphol in
de polder. Maar dat ziet
niemand aan me af".
Toontje Raadschelders ging
graag naar de kerk, had
thuis ook een altaartje, was
misdienaar en voelde zoiets
als roeping. Normale
opleiding. Eerst nog even in
het Brabantse, vanwege de
gezondheid en de kosten.
Daarna kwamen Hageveld
(„dat eigenlijk net zo duur
was als Boxtel") en
Warmond. Daar werd zijn
zielzorgelijke wil gestaald
door, onder andere, de
ongeëvenaarde praeses
Taskin. Mgr. Huibers,
Johannes Petrus, wijdde
hem op 30 mei 1942 in de
Bavo tot priester. „We
waren met z'n negentienen,
en de bisschop zei, na afloop:
nou hebben we weer 19
nieuwe martelaren van
Gorcum. Dat was in de tijd,
dat we na de Mis nog baden:
...en drijf Satan en z'n
trawanten in de hel terug.
Amen. En dan gingen we na
de Mis weer naar huis".
Kapelaan in Pijnacker, in
Leidschendam en bij St.
Jeroen in Den Haag.
Moderator van de R. K.
Technische school aan het
Lam Groen, in een woelige
Haagse buurt, waar het
wemelde van de Maria
Magdalena's die nog niet aan
hun bekering toe waren.
Vijf jaar godsdienstleraar
aan het Adelbert college in
Wassenaar en later regent
van het klein-seminarie
Leeuwenhorst,
Noordwijkerhout. Einde van
een tijdperk. Sinds elf jaar
pastoor van de St. Jan de
Doper in Katwijk, met een
„hartstikke lief kerkje, hè
Met kerkelijke
bijgebeurens in Rijnsburg en
Valkenburg. Bijna 5000
roomse zielen, althans op
papier, want er zitten aardig
wat gemengde huwelijken
onder. Nog een dikke
maand, totdat in de eerste
week van oktober de
zeereerwaarde heer
Raadschelders op een
receptie in Tripodia (op 3
oktober) en met drie
eucharistievieringen in de
verschillende parochiedelen
(op 4 oktober) wordt
uitgehuldigd.
Nu nog af en aanlopend in
zijn rijzige pastorie, in groen
gevat, met een tuin der
lusten rondom, waar de
vogels zingen zoals ze gebekt
zijn en de bloemen, de
struiken en planten door
liefdevolle handen
onderhouden worden.
Binnen schenkt een
religieuze huishoudster
kleine, maar sterke kopjes
koffie; alleen de kleverige
krakelingen worden niet
aangesproken, want er was
niemand die daar op wees.
Ruime studeer- en
werkkamer van pastoor
Raadschelders, met modern
communicatie-apparatuur,
een radiopastor waardig.
Onze Lieve Heer op kruisen,
groot en klein, een prachtig
wandtapijt, naar
middeleeuws voorbeeld
curieus gekopieerd door een
bejaarde parochiane, en veel
religieuze informatie in
boeken en tijdschriften. Veel
menselijke informatie ook;
Toon (zoals „Hilversum"
hem, tot z'n eigen genoegen,
noemt) weet waar hij z'n
mosterd moet halen. Een
stem met craquelé, z'n
handelsmerk.
Pastoor Raadschelders ziet
terug op elf jaar Katwijk.
Dankbaar, dat hij heeft
mogen meebouwen aan een
sfeer van begrip in deze
gemengde bevolking van het
„Rome" der reformatie, met
z'n tientallen predikanten en
zware opvattingen. Ook nu
zijn de paden nog niet
allemaal geëffend, sinds vier
eeuwen van uiteengaan.
Zelfs het roomse gemoed is
er hier en daar zwaarder
dan in de rest van het land.
Keer in tot uzelf, klinkt het;
en Toon Raadschelders is
het daarmee geheel eens, al
heeft hij daar zijn eigen
methode voor. Hij blijft de
man die in de wijngaard
werkt, al schijnt die ook zo
bloeiend niet meer. Weg nu
van de „peenkluivers", maar
de medewerking van de
parochianen was geweldig
fijn.
„Die medewerking heeft
toekomstige pastoor Van
Mastwijk volop nodig, nu hij
alleen verder moet gaan.
Vele van onze parochianen
hebben de pastorale school
gevolgd, en we hebben een
ijverig kerkbestuur en
parochieraad. Ook hier in
Katwijk is duidelijk
geworden, dat we een beetje
tijd voor elkaar moeten
hebben. Zie je, als je bij
mensen, die in hun vragen
allemaal gelijk zijn, bereid
bent een eindje mee te
lopen, dan zijn ze altijd wel
geneigd met je mee te gaan.
Maar je moet wel zelf
daarmee beginnen..."
U ica vertoeft het liefst dichtbij haar baas.
tot half drie receptie wordt gehouden in Don Bos-
co.
Jan van der Salm heeft altijd priester willen wor
den. Dat idee werd nog versterkt toen hij misdie
naar was en daarom verbaasde het niemand dat hij
na de lagere school naar het seminarie ging. Via
studies in Hoorn, het Limburgse Haelen en Roo
sendaal rondde Jan van der Salm zijn studie af in
het Engelse Mill Hill. Daar is hij ook tot priester
gewijd. „Dat was een spannende dag want toen
werd bekendgemaakt waar ik m'n werkzaamhe
den zou starten. Voor iedereen was dat een enorme
verrassing want van te voren wist echt niemand
waar hij geplaatst zou worden", aldus pater Van
der Salm. Het „lot" was hem gunstig gezind want
mensen moesten namelijk leren regelmatiger te
werken en tevens door een betere bewerking van
het land tot een betere levensstandaard te komen.
Met name de situatie voor de kinderen is verbe
terd door betere voorzieningen en beter voedsel. In
het begin van de jaren zeventig heeft pater Jan
van der Salm een moeilijke periode doorgemaakt.
„De fanatieke Mohammedaanse regering stuurde
meer dan dertig missionarissen het land uit. Daar
door kwam ik in m'n standplaats alleen te zitten.
Door de Maleise nationaliteit aan te nemen heb ik
kunnen voorkomen dat ik ook het land moest ver
laten", aldus pater Van der Salm, die vraagtekens
zet bij de groeiende welvaart in het land.
„Die welvaart heeft ook minder positieve kanten.
Er ontstaan problemen en het oplossen daarvan is
vaak moeilijk. De begeleiding van mensen is daar
om één van m'n belangrijkste taken naast het pas
torale werk dat ik als priester uiteraard ook ver
richt. De mensen worden zelfbewuster, moeten dat
ook worden, maar het tempo waarmee dat gebeurt
is niet voor iedereen haalbaar. Die processen zijn
voor jeugdigen van groot belang voor hun toe
komst, zij moeten immers nog hun plaats vinden.
Die problematiek is echt het kernpunt van de laat
ste jaren." In zijn vakantietijd zal Jan van der
Salm nieuwe energie opdoen om de ongetwijfeld
zware taak die hem in Maleisië weer wacht, op
zich te nemen.
ITER WOU DE „De mensen moeten zelf-
uster worden. In de snel veranderende we-
moeten zij immers toch hun plaats weten
inden. Dat is erg belangrijk voor hun ont
ij keling". Aan het woord is pater Jan van
Salm, geboren in Zoeterwoude op 20 novem-
1J1930, tot priester gewijd op 8 juli 1956 en in-
dels van Maleise nationaliteit om het werk
19lat Aziatische land te kunnen blijven voort-
1Q er van der Salm is thans in zijn gebbortedorp
het zilveren priesterfeest te vieren tussen zijn
ilieleden. Morgen wordt ter gelegenheid van
jubileum om elf uur een H. Mis opgedragen in
int Janskerk terwijl 's middags van één uur
hij kon vertrekken naar de toenmalige Engelse ko
lonie Noord-Borneo.
De medische cursus die pater Van der Salm heeft
gevolgd kwam hem bij zijn werkzaamheden uitste
kend van pas. „De hygiëne was ver te zoeken en
ook de onwetendheid werkte niet bepaald bevor
derlijk voor de gezondheid. Door de medische as
pecten kwam ik echter in goed contact met de bur
gers hetgeen de wederzijdse vertrouwensbasis ten
goede kwam. Immers als men resultaat ziet, is men
sneller bereid iets van je aan te nemen."
Landbouwkundig projekt
Om betere kansen te hebben in het eigen levens
onderhoud is een landbouwprojekt opgezet. De
