^leineondern
oen grote
Afdekkingen
ide schoolbe
r, Jij?".
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 29 AUGUSTUS 1981 PAGINA 15
««secretaris Th. Heienk
nomische Zaken reed w
ustus vorig Jaar naar D«
iw onderwijsinstituut Ie
f mess Schooi. Mei een ti
f -voering werd een curat
gd cioat de kleine ondereen
lok wapenen tegen de
de roevingen van de jaren
en sertingea, Mimiddete vijl
'°rüotdagen wijier en tww
at het ondernemen aarrl
is e van hen in het gebouw
de Smalt
ceerd die
i JAARSMAIL BUSINESS:
ilk
Ondernemers geven In de schoolbanken blijk van een ongebruikelijke openhartigheid: „Wat staat er In jouw kasboek?"
wat hun bij is gebleven als een uiterst vruchtbare periode In hun BiiSDÜkoren
carrière. Ronteltap heeft zijn visitekaartjes zojuist op tafel ge- K
gooid: Zalme Aluminium BV, H. Zalme BV glashandel. Scheer
Timmerfabriek BV en schildersbedrijven H. Sluys en Co BV, een
indrukwekkend kwartet. Zelf houdt hij het erop dat hij met 70
werknemers een „kleine Jongen" Is.
Chris Heijnen uit Lelystad zwaait sinds een half jaar de scepter
over het eenmansbedrijf „Systeem Trlcomat", een toeleverancier
voor de meubelindustrie. Tevens verzorgt hij de verkoop van ge
neratoren voor blogasinstallaties. Zijn lijfspreuk luidt: „Small is
beautiful". Heijnen Is een van de drie studenten aan de Small
Business School die het afgelopen cursusjaar een eigen bedrijfje
zijn begonnen.
„Daar zaten we dan: zeventien hooghartige onderne-
In de schoolbanken. Zeventien uien die schil voor schil wer-
Igepeld. Ronduit fascinerend. Ik moet wel zeggen dat het af
mijjk een beetje pijn deed. Maar was het niet gebeurd, dan
Vn we nooit zoveel geleerd. Onze Instelling, onze houding is
derd. Daar heb ik elke dag wat aan. Zoiets draag je met je
0Oiorte beschrijving van de eerste dag op de Small Business
(je cl (SBS) in Delft, precies een jaar geleden. Deze onderwijs-
50/74lng, met zeventien leerlingen net zo klein als zijn naam, is
ian aalf maanden nog steeds uniek in Nederland. Een school
•te o kleine ondernemers niet alleen hun praktische kennis bij
een, maar kennelijk ook nog wat leren over zichzelf. Want,
de SBS In zijn wervings-
schrijft: de houding van
ekomstige) ondernemer
h< 'al belangrijker dan zijn
in tftlsche kennis of mana-
yve„ntvaardigheden.
In
>dpoetste blazoenen
eerste dag, ik weet het
-- 'precies", grinnikt G. Ron-
y 9, directeur van vijf be-
}a vBs in de bouwsector te
Haag en een van de eer-
.oud-leerlingen van de
f Business School. „Op de
y *uctiemiddag dacht ik:
ben ik nu in terechtgeko-
ik had nog nooit zulke
ondernemers gezien. De
jkien die je hoorde: alle-
succes-story's. En er wa-
dQ itsluitend big bosses, de
7 Indrukwekkender dan
ider. Opgepoetste blazoe-
zonder deuk. Hoorde ik
student en tevens onder-
I Chris Heijnen vult aan:
image werd langzaam
zeker afgebroken". Hoe
zijn werk ging is moeilijk
y.vJponstrueren maar, herin-
,0 jij zich: „Aan het eind van
0t rste week bleek dat le-
n gedacht heeft: in wat
tf)n club ben ik nu beland?
»as werkelijk verbijsterend
bedaren dat al die „perfecte
^nemers" óók problemen
ten. Fouten maakten.
moesten sappelen... Je
min of meer gedwongen
de kaart te spelen. De cur-
laf heeft daarmee een
dQ risico genomen. Voor
Mlde geld was iedereen
ld weggelopen. Het was
dan ook de belangrijkste
iult de cursus".
Vi studiekamer op de eer-
/Jlage van de Stichting Be-
n '%nde te Delft blikken Heijnen (links) en Ronteltap bij de schoolbel die staatssecretaris Hazenkamp de Small Business School een jaar
9n. I ondernemers terug op geleden schonk.
Ronteltap, over de vraag waarom hij en zijn compagnon, A. van
der Meer, ieder tienduizend gulden voor de opleiding neertelden:
„Ik zat al een tijd met mijn zwager in de zaken. Een familiebe
drijfje dat Is uitgegroeid tot een holding, met vijf werkmaatschap
pijen. Hoe dan ook: wij hadden allebei al een Jaar of twaalf de
schoolbanken niet meer gezien. En dan komt toch het moment
dat je je kennis wilt bijspijkeren. Andere cursussen leken mij tö
specialistisch. De SBS-cursus was daarentegen ruimer gesteld,
toegesneden op de kleine ondernemer die van alles een beetje
moet weten".
Chris Heijnen liep met plannen
rond een eigen onderneming
te beginnen. Bij een vorige
werkgever, een meubelindus
trie had hij het idee opgedaan
voor de bouw van een auto
maat die bruikbaar is In de
meubelbranche. Heijnen: „In
eerste aanleg wilde ik over
zo'n twee Jaar voor mezelf be
ginnen. De school leek me een
goede ruggesteun".
Filosofie
Het is voor zowel Ronteltap als
Heijnen anders gelopen dan de
bedoeling was. Ronteltap, aan
vankelijk uit op theoretische
kennis, heeft de school met
bijna filosofische bagage verla
ten. Hij vertelt: „Theoretisch
heb ik vrijwel niets bijgeleerd.
Ondernemen kun je namelijk
niet uit een boekje leren. Nee,
alles wat op school gebeurde
was meteen aan de praktijk
gekoppeld. Concrete proble
men waar Je als ondernemer
mee te maken krijgt. Dank zij
die gerichte aanpak sta ik nu
anders tegenover het zaken
doen, en misschien wel het le
ven zelf. Ik zit niet zo snel meer
In de put. Ik ga gewoon dóór,
en probeer het steeds zo goed
mogelijk te doen. Ik weet nu:
alles komt uiteindelijk wel op
zijn pootjes terecht. Mijn le
venshouding Is in dit opzicht
verbeterd".
Heijnen boekte zeer concrete
resultaten. „Ik run mijn eigen
winkel nu zes maanden en be
gin al winst te maken. Wat dit
betreft heeft de school mijn
planning anderhalf jaar ver
sneld. Ik heb bovendien kan
sen gekregen waar ik anders
nooit aan toe was gekomen.
Zo ben ik door een tip van een
cursist vertegenwoordiger ge
worden in biogas-generato
ren".
Praatgroep
De Small Business School Is meer nog dan een typische onder
wijsinstelling een soort praatgroep, blijkt uit het relaas van de
twee ondernemers. Er bestaan tegenwoordig „zelfhulp-bijeen
komsten" onder het motto ouders voor ouders en moeders voor
moeders waarom dan ook niet ondernemers voor onderne
mers? Problemen en ervaringen uitwisselen met gelijkgestemden
kan Immers vaak een nuttige en verhelderende bezigheid zijn.
Heijnen verwoordt het aldus: „Ik heb denk ik meer geleerd van
mijn medestudenten dan van de cursuslelding. Dat was ook de
opzet van de cursus. De student staat centraal. Om een voor
beeld te geven: een van de deelnemers vertelde me ooit hoe zijn
zaak bijna kapot was gegaan omdat hij een te groot project had
aangenomen. Steeds jls ik iets nieuws wil beginnen schiet me
zijn verhaal door het noofd. Dat is een goede les. neem dat van
me aan".
Mystiek
Waarom ondernemers een school nodig hebben om eens open
hartig met elkaar te kunnen babbelen, laat zich volgens Heijnen
makkelijk raden. „Men zegt wel eens: de Nederlander praat snel
ler over zijn sexuele leven dan over zijn beurs. Zo rust er op het
ondernemen een nog groter taboe. Het ondernemen is gemystifi
ceerd, dat merk ik regelmatig. Ik moest bijvoorbeeld uit de krant
lezen dat een BV van een goed bevriende collega failliet was ge
gaan. Had het een week daarvoor nog met hem over het reilen
en zeilen van zijn zaak gehad. Ik bedoel maar. Je krijgt niet meer
te zien dan de etalage van een bedrijf. Een ondernemer Isoleert
zichzelf daarmee. Hij wil of durft zijn eigen toko niet bij collega's
ter discussie te stellen. Komt hij een andere ondernemer tegen
dan draait dat vaak uit op snoeverij".
In zuiver zakelijk opzicht zijn overigens veel vruchtbare relaties
tussen de leerlingen van de Business School ontstaan. Het nieuw
elan, waar tegenwoordig zo frequent over wordt gesproken, deed
zich in de leslokalen te Delft regelmatig voelen, zo vertelt Heij
nen. „Bij de laatste bijeenkomst zat iedereen op zijn stoel te wip
pen tot het pauze was. Dan barstte het gedoe weer los. Heb je
gehoord dat die en die BV's failliet zijn? Denk Je dat ik de boedei
over zou kunnen nemen? Heb jij misschien relaties daar en
daar? Het klimaat was steeds erg open. Dan kun je ook goed
zaken doen".
Deals
Ronteltap: „ledereen die op de cursus inschreef heeft toch In het
achterhoofd gehad: op die school leer Je eens wat andere men
sen en andere markten kennen. Had Iemand bijvoorbeeld pro
blemen met de Isolatie van zijn fabriek, dan kwam hij naar mij
toe. Dat leverde soms regelrechte contracten op. Volgens mij zijn
er op school verschillende deals van verstrekkende aard ge
maakt".
Dat de Business School in zijn eerste jaar volop zijn nut heeft
bewezen mag wel blijken uit het feit dat de oud-leerlingen na de
cursus van 25 schooldagen, verspreid over twintig weken, het
studeren nog lang niet beu zijn. De groep heeft onlangs het Idee
geopperd de studie op eigen initiatief voort te zetten. De komen
de maanden willen de cursisten regelmatig gastsprekers uitnodi
gen op „reünie-bijeenkomsten". Heijnen: „Na zo'n Inleiding zijn
we nog even gezellig bijeen. We hebben elkaar het afgelopen
Jaar Immers goed leren kennen. Elkaar van alles verteld. Zulke
contacten wil Je niet verloren laten gaan. Ook uit eigenbelang.
Het feit dat mensen regelmatig naar je zaak Informeren, dat sti
muleert enorm".
PAUL KOOPMAN
FOTO'S: SIMON E. SMIT
f zip
erto
de
WASHINGTON De roep was Ronald Reagan en zijn rijke Call-
fornische vrienden ver vooruit gesneld. De nieuwe president zou
een hofhouding mee naar Washington nemen, waar geen enkele
monarchie of op uiterlijk vertoon beluste dictatuur zich voor zou
behoeven te schamen. Weg, zo luidde het devies, met het bene
pen vertoon van de Carters, die het hadden doen voorkomen
alsof grote automobielen, trompetgeschal en glitterjurken geen
maatstaf zijn voor de innerlijke kracht van een natie. Slechts wei
nigen lijken zich te herinneren dat Jimmy en Rosalyn Carter tij
dens hun verblijf in het Witte Huis kans zagen stijlvolle galapar
tijen af te wisselen met ongedwongen feesten.
Oe Inwoners van Washington vergapen zich. zes maanden na de
komst van Ronald Reagan, nog bijna dagelijks aan het materiële
geweld dat de nieuwe regering heeft ontketend. Limousines zoe
ven als bijen door de straten rond het Witte Huls en het Kapitool,
er zijn aan Nancy Reagans stijl aangepaste etalages van deftige
warenhuizen in Washington en „Gossip-kolommen" In de toon
aangevende kranten staan bomvol met verhalen over degenen
die het breed hebben en het breed laten hangen.
Filosofie
„Zet het mes In overdaad en verspilling van overheidsgeld, zorg
ervoor dat er weer geïnvesteerd, gespaard en harder gewerkt
wordt", zo vatte minister van financiën Donald Regan onlangs de
filosofie achter Reagans economische plannen samen. Het ver
wijt dat de bezuinigingen de zwakken het hardst treffen en dat
de belastingverlaging voor het overgrote deel terecht komt bij de
rijken, Is volgens Regan sterk overdreven. Verder, zo redeneert
men in Republikeinse kring, kunnen de armen nog een aardig
graantje meepikken als de rijken hun banksaldo's zien aanzwel
len. „Bovendien", aldus minister Regan, „proberen wij rijkdom te
scheppen, niet te verdelen".
Het heeft er in Washington veel van weg dat de huidige rege
ringsfunctionarissen alles wat aan de gewone Amerikaan wordt
opgelegd, niet op zichzelf van toepassing hebben verklaard.
Neem bijvoorbeeld de propaganda voor het harder werken. Ot
liever gezegd, het nóg harder werken* want de gemiddelde Ame
rikaan werkt al hard, maakt vele overuren en heeft meestal niet
meer dan twee weken vakantie. Op een paar echte harde wer
kers na is het regeringsapparaat terug naar de kantooruren. Met
president Reagan aan het hoofd hij vertrok begin augustus
naar Californië voor een vierweekse vakantie, de langste ooit
door een Amerikaanse president genoten is Washington te
ruggekeerd naar de filosofie dat ook, of misschien vooral, op het
allerhoogste niveau de boog niet altijd gespannen kan staan.
Sociale circuit
Daarentegen loopt, sinds de komst van de Reagans naar Was
hington, het sociale circuit van regeringsfunctionarissen en Con
gresleden bijna over van activiteit. Zelfs in juli, doorgaans een
maand waarin doorgewinterde Washingtonse feestgangers zich
zelf moeten vermaken, was de hoofdstad het toneel van meerde
re buitengewone partijen. Midden op de Mall In Washington, In
het buitenland vooral bekend door de enorme demonstraties
voor de burgerrechten en tegen de oorlog in Vietnam In de jaren
zestig, werd een gigantische feesttent opgericht om senator Paul
Laxalt, de grote man achter Reagans campagne, te eren. Minis
ter van arbeid Raymond Donovan richtte In zijn onlangs voor
ruim twee miljoen gulden aangeschafte woning een „house-war-
ming-party" aan, die meer dan 100.000 gulden moet hebben ge
kost. Vrienden van mevrouw Nancy Reagan verrasten haar met
een spontane verjaardagspartij, waarvoor een plantage In Virgi
nia werd afgehuurd. Het eten werd „ingevlogen" vanuit een res
taurant In Californië.
Gewetensnood
Toch zijn de mensen die op dergelijke kostbare feesten verschij
nen niet geheel gespeend van gewetensnood. De vrienden van
mevrouw Reagan brachten tijdens haar feestje een bedrag van
ruim 10.000 gulden bijeen voor reparaties aan een plaatselijk
zwembad voor gehandicapten. Senator Laxalt kreeg op zijn feest
een cheque van bijna 3.000 gulden aangeboden om een olifant
te kopen voor de Washingtonse dierentuin.
Ook de Reagans weten, zo Is gebleken, makkelijk met geld om te
gaan. Nancy Reagan arriveerde in Washington met een gardero
be ter waarde van een kleine 70.000 gulden. Sinds de krokodil In
de Verenigde Staten niet meer als „met ulsterven bedreigd"
wordt gezien, steekt mevrouw Reagan zich regelmatig In het pe
perdure krokodillenleer. Toen zij naar het koninklijk huwelijk in
Engeland vertrok, nam zij een volledig nieuwe garderobe van
twintig jurken, een eigen kapper en een verpleegster mee. Regel
matig komt haar vroegere pedi- en manicure uit Los Angeles
over naar Washington.
De rijkdom van de Reagan-club weerspiegelt zich ook In de huls
vesting. Chef-staf van het Witte Huis James Baker kocht een huls
voor ruim twee miljoen, minister van defensie Weinberger bleef
net beneden de twee miljoen en minister Haig van buitenlandse
zaken betaalde 1,1 miljoen. Sommige functionarissen hebben
meerdere hulzen. Minister van financiën Regan heef drie onder
komens. Cheffin van het protocol Lee Annenberg woont met
haar man, een dienstmeisje en een butler In een kostbare suite In
het Watergate-gebouw. Daarnaast bezitten de Annen bergs een
villa, een ski-chalet In Idaho en een landgoed van ruim honderd
hectare in Californië.
Amerikaanse droom
Charles Wiek, een van Reagans rijke vrienden uit Californië die
de president met raad en daad terzijde staan, ziet geen enkel
probleem In de nogal gapende kloof tussen het persoonlijke le
ven van de Reagan-mensen en de soberheid die ze voor het
grootste deel van'de natie propageren. Wiek, pas benoemd tot
directeur van het regeringsbureau voor internationale communi
catie: „Amerikanen, die in de economische verdrukking verke
ren, kijken met net zoveel plezier naar het luxe leven van de Rea-
gan-regering als de slachtoffers van de depressie In de Jaren
dertig naar de Hollywood-sterren in de films. Wij zijn allemaal
self-made mensen, die de Amerikaanse droom met succes heb
ben nagejaagd".
DICK TOET