De afslachting
in Auriol: misdaad
met vergaande
vertakkingen
Bij de loto's:
Rechts boven: Het Proven^aalse
landhuis, La Bastide de la Douronne,
waar op 18 juli 's avonds de slachtpartij
plaats vond.
Links onder De familie van politie-in
specteur Jacques Massié. Van links naar
rechts de schoonouders van Massié; Ma
rie Dominique, de vrouw van Massié; een
niet geïdentificeerd kind; Alexandre, het
vijfde kind van Massié; zijn zus Marina;
een onbekend persoon en politie-inspec
teur Massié zelf.
Rechts onder In deze mijngang in Le
Luc werden de stoffelijke overschotten
van de slachtoffers aangetroffen.
In Frankrijk raakt men nog
niet uitgepraat over de
mysterieuze afslachting in
de buurt van het Zuidfranse
plaatsje Auriol, waarbij in het
weekeinde van 18 juli een
politie-inspècteur en zijn
gezin werd uitgemoord door
leden van de gaullistische
militantengroepering SAC.
De daders van de
moordpartij zijn gegrepen,
maar wat zijn hun drijfveren
geweest Onze
correspondent in Parijs, Jan
Drummen, belicht de affaire
en gaat in op de hypotheses
die over deze zaak in
Frankrijk de ronde doen.
AUBAGNE (Bouches du Rhöne) Het Is
een oude Provenpaalse „bastide", een
klein Zuidfrans landhuis, iets buiten het
dorp Auriol gelegen aan de voet van het
Regaignas-gebergte, „La Bastide de la
Douronne". Een typisch Provenpaals land
schap waarboven de hete lucht staat te
trillen en waar duizenden onzichtbare kre
kels in de pijnbomen, cypressen en plata
nen de traditionele achtergrondmuziek
voor dit landschap spelen. In de nacht van
zaterdag 18 op zondag 19 juli heeft zich
hier een gruwzaam en mysterieus drama
voltrokken, waarbij zes personen (waaron
der een achtjarig kind) wreed vermoord
werden. En niemand weet nog precies
waarom. De bastide was het bezit van Ja-
ques Massié, aankomend politie-inspec
teur van Marseille, dat op minder dan 30
km van Auriol ligt. Tot voor relatief korte
tijd was Massié nog maar politieagent. Vrij
plotseling kreeg hij de mogelijkheid om in
specteur te worden. Ondanks het feit dat
hij bij verschillende oplichtingen betrokken
was geweest. Massié leefde, zoals dat ge
noemd wordt, boven zijn stand. Hij had
voor deze oude bastide miljoenen franks
neer moeten tellen. Hij reed in een Merce
des, was steeds elegant gekleed, ging uit
en lunchte en dineerde in befaamde res
taurants en herbergen van de Calanques,
de kust even ten oosten van Marseille.
Zondagmorgen 19 juli zag een metselaar
die een zwart karweitje wilde gaan verrich
ten, rook uit de bastide van de jonge in
specteur komen. Hij verloor geen tijd, brak
een deur open, doofde het vuur en zag dat
er de grootste wanorde heerste, dat er
bloedplassen op de keukenvloer en op de
trap waren, dat er geen mens thuis was.
Een kwartier later was de politie ter plaat
se. Al enkele uren later arresteerde de po
litie van Marseille een zekere Jean-Bruno
Finochietti (31), onderwijzer, die al eerder
verhoord werd omdat de politie ervan
overtuigd was dat hij degene was, die eind
april op de Mercedes van Massié. gescho
ten had. Op een coca-colafles in de basti
de van Auriol waren zijn vingerafdrukken
aangetroffen. Finochietti legde snel een
volledige bekentenis af. Hij bekent zelfs
met een bijna fanatieke ijver: Ja, hij had
deel uitgemaakt van een uit vijf personen
bestaand moordcommando, dat „van ho
gerhand", van een zekere „Monsieur Z"
opdracht had gekregen Massié uit de weg
te ruimen. Ja, Massié was het hoofd van
de SAC (een van oorsprong gaullistische
militantengroep) en ook hij, Finochietti en
de anderen behoorden tot de SAC. Ja, het
f*' /A.
was een interne aangelegenheid van de
SAC. En ja, hij, Finochietti, had Jacques
Massié vermoord. Toen de moordgroep Dij
het landhuis aankwam, stond daar een
auto en aangenomen werd dat Massié
thuis was. Maar hij was niet thuis. En zijn
familieleden (zijn vrouw, zijn achtjarig
zoontje, zijn schoonouders en de vriend
van zijn zuster) herkenden een of meer le
den van het moordcommando. Vermoede
lijk aan hun stem. Daarom werden ze vol
gens Finochietti uit de weg geruimd. Meer
kon hij niet zeggen. Ook niet waar de lij
ken verborgen werden. Hij verklaarde de
kleine Alexandre in zijn bedje met een Ijze
ren staaf de schedel ingeslagen te heb
ben. De anderen waren daarop met de vijf
lijken weggegaan e>» hij, Finochietti, was
achtergebleven om op Massié's terugkeer
te wachten. Deze kwam tegen drie uur in
de morgen thuis; Finochietti viel hem on
verhoeds van achteren aan. De lijkschou
wing wees uit dat de inspecteur zes steken
met twee verschillende messen of dolken
toegebracht waren. De onderwijzer had
gezegd, dat hij hem „de keel afgesneden
had". Hij wees ook aan waar hij het lijk
begraven had. Meer wilde Finochietti niet
loslaten, maar het was al heel wat I Kort
daarop werden Lionel Collard (42), han
delsreiziger, voormalige legioensoldaat die
„de man met het afgesneden oor" ge
noemd werd, en Jean-Joseph Maria (50),
bedrijfsleider en wegens zijn kaalhoofdig
heid „Kojak" bijgenaamd, gearresteerd.
Zij zijn leden van de half-clandestiene
gaullistische milltantenorganisatie SAC. Er
wordt ook nog een zekere Paul Sinibaldi
aangehouden, maar hij blijkt uitsluitend
voor de duur van het weekeinde zijn wa
gen aan Finochietti geleend te hebben.
Enkele dagen later wordt in Parijs Pierre
Debizet, „nationaal secretaris van de
SAC" gearresteerd, omdat Finochietti had
laten doorschemeren dat de opdracht tot
de moord „van de hoogste SAC-kringen in
Parijs" afkomstig was. Op 28 juli weigert
Finochietti, wiens verklaringen blijkbaar
alle op feiten berusten, voor de vrouwelij
ke onderzoeksrechter zijn eerder gedane
bekentenissen te herhalen. Daags daarna
arresteert de politie binnen anderhalf uur
tien of elf personen, onder wie drie
beambten van de PTT: Jean-Franpois
Massoni, Didler Campana en Ange Polettl,
bij hun superieuren uitstekend aange
schrevenMassoni valt door de mand
en verklaart te kunnen aanwijzen waar de
lijken van de familieleden van Massié ver
borgen zijn. Tot dan toe had men daar te
vergeefs naar gezocht, ofschoon drie da
gen na de misdaad in een woest heideter-
rein nabij Le Luc in het nabije departe
ment Var een half uitgebrande bestelwa
gen aangetroffen was, die blijkbaar lijken
of bloedende gewonden vervoerd had.
Omdat ondanks naarstige nasporingen de-
lijken niet ontdekt waren, en omdat de po
litie verklaard had dat analyses van de
bloedplassen in het huls, de tuin en de
koffer van de wagen van Massié uitgewe
zen hadden dat het bloed uitsluitend tot
de bloedgroep van de vermoorde inspec
teur behoorde, meende men dat het mo
gelijk was dat de vijf anderen ontvoerd,
gegijzeld of gevangen gehouden werden.
Maar deze hoop ging In rook op toen Mas
soni de rechercheurs naar de verlaten
bauxlet-mijn van Le Pic Saint-Martln nabij
la Grande Frelnet bracht waar de vijf
zwaar verminkte en al In verregaande
staat van ontbinding verkerende stoffelijke
overschotten in een diepe verlaten mijn
gang aangetroffen werden. Intussen had
den de andere verdachten Lionel Collard
als de leider van de moordexpeditie aan
gewezen. Deze ontkende hardnekkig en
beloofde sensationele onthullingen ie zul
len doen. De vrijdag daarop werden nog
vier personen aangehouden, eveneens le
den van de SAC. Als gevolg daarvan bleek
het betrekkelijk eenvoudig het verloop van
de misdaad te reconstrueren en weet men
hoe de afslachting verlopen is en zelfs dat
de echtgenote van Massié voordat zij ter
dood gebracht werd door twee of drie van
de mannen verkracht werd.
Theoriëen
mmmmmmmmmmrnmmmm
mm
Alarm
Maar over het motief, de drijfveren en het
„eigenlijke scenario" tast men nog in het
halfduister. Er zijn merkwaardige tegen
stellingen, tegenspraken en onwaarschijn-
lijkheden in de hele aangelegenheid. De
pers wijst erop dat commissaris Sanguy
tijdens de geruchtmakende persconferen
tie in het Paleis Van Justitie van Marseille
op vrijdag 31 juli enkele woorden uitsprak,
die de journalisten ontgaan zouden zijn als
ze niet op bandrecorders vastgelegd wa
ren. Sanguy verklaarde namelijk: „Op 18
juli werd alarm gegeven!" 18 juli. Dat was
de zaterdag waarop in de avond de mis
daad gepleegd werd. En de politie was
eerst zondagmorgen 19 juli door de met
selaar gewaarschuwd. Bovendien sprak de
commissaris enkele malen van „ontvoe
ring". Al eerder was gezegd dat er alleen
bloed van de groep van Jacques Massié
op de plek van de misdaad gevonden was.
Zijn de vijf anderen inderdaad ontvoerd en
elders vermoord? Volgens de politie was
„Jacques Massié d man die uit de weg
geruimd zou moeten worden". En zijn fa
milieleden en de vriend van zijn zuster
zouden vermoord zijn omdat zij „getuigen
waren". Getuigen waarvan? Van de mis
daad? Of omdat zij leden van het moord
commando herkend hadden? Of omdat,
zoals Massié eens gezegd zou hebben, zijn
hele familie „van alles op de hoogte was"?
Er is twijfel gerezen omtrent de recon
structie van de misdaad. Men vraagt zich
nu af of alles wel zo verlopen Is als Fino
chietti en de anderen verklaard hebben.
En als de zaak wel zo verlopen Is, waarom
heeft de politie dan die vreemd aandoende
uitlatingen laten vallen? En waarom, zo
vraagt men zich af, weet men tot op de
dag van vandaag nog niet waar het lijk van
Massié precies gevonden is? En waarom
heeft men de lijken van de vijf anderen
niet aan de familie teruggegeven? Omdat,
zoals het heette, zij in verregaande staat
van ontbinding verkeerden? En waarom
heeft men in de kranten foto's gezien van
de mijngang waarin de stoffelijke over
schotten gevonden zijn? Maar waarom Is
verklaard dat het lijk van Massié op de
hoogvlakte van Nans-les-PIns gevonden
was, terwijl andere, even officiële verkla
ringen de bossen van de bergpas van Le
Petit Galibier als vindplaats noemen? En
Collard, de „man met het afgesneden
oor"? Is hij de mysterieuze „Monsieur Z"?
Was hij Inderdaad de leider van de moord
groep? En die hele moordgroep? Waarom
vijf mehsen uitzenden om één man uit de
weg te ruimen? Drie PTT-beambten, een
onderwijzer, een handelsreiziger. Die ove
rigens nogal gepraat schijnen te hebben,
want nu blijkt dat misschien tientallen lie
den ervan op de hoogte waren dat een
„moordcommando" ergens „orde op za
ken ging stellen". De journalisten hebben
tegenstrijdigheden vastgesteld In de rollen
die de diverse leden van de moordgroep
gespeeld zouden hebben. En dat geldt
ook voor het taalgebruik. Er is melding ge
maakt van „verraad" (Massié zou verraad
gepleegd hebben), van „executie", van
„uitvoering van bevelen", van „militaire o-
peratie". Finochietti heeft gezegd: „Ik ben
een soldaat, ik gehoorzaam aan mijn
meerderen". En waarom zes mensen af
slachten als er „een verrader" is die „van
hogerhand ter dood veroordeeld is"?
Er zijn diverse hypotheses opgesteld. Han
del in verdovende middelen. Wapensmok
kel. Verduistering van SAC-gelden. Ach
terhouden van zeer belastende documen
ten door Massié, die de manie had over al
les rapporten op te stellen. Een omme
zwaai van de inspecteur, die nu het nieuwe
socialistische bewind zou aanhangen en
die eventueel dingen zou verteilen die
rampzalig zouden kunnen zijn voor aan
hangers van De Gaulle, en Glscard. Rivali
teit tussen Massié en Jean-Joseph Maria
die de leidende SAC-functie in Zuldoost-
-Frankrijk van Massié zou ambiëren. Per
soonlijke veten. Er blijken drie hoofdtheo
rieën te zijn, die op enige waarschijnlijk
heid zouden kunnen berusten.
De eerste van deze theorieën is ook de
oudste; die welke daags na de ontdekking
van de misdaad geopperd werd. Een
kwestie yan geld. Zoals gezegd was Mas
sié betrokken bij een aanta) oplichtingen.
Verder zijn drie grote diefstallen en roofo
vervallen na de ontdekking van de moord
partij van Auriol weer in de aandacht ge
komen: de overval op het postkantoor van
La Pomme, waarbij meer dan een miljoen
frank buitgemaakt werd. En de diefstal
van 28 juli 1979 in de kantoren van een
onderneming belast met het verzorgen van
geldtransporten In Marseille, „Protection
Sud", waarbij 3 miljoen in de wacht ge
sleept werd. En verder was er nog de dief
stal van een fameuze schilderijencollectie
in Aix-en-Provence, waarvan de dader be
kend, maar nimmer gearresteerd is: een
zekere Lionel Leroy, voormalig legioensol
daat, die in hetzelfde regiment in het
vreemdelingenlegioen diende als de „man
met het afgesneden oor", Lionel Collard.
De man achter de schermen van al deze
operaties zou de politieman Jacques Mas
sié geweest zijn.
De tweede theorie betreft de aanslag op
president Glscard d'Estaing op de lucht
haven van Campo deil'Oro van Ajacclo op
16 april j.l. Twee buitenlandse toeristen
kwamen bij de explosie om het leven,
maar de president werd niet gedeerd. Al
leen heeft „iemand" enkele foto's geno
men voor en na de bomontploffing, en op
deze foto's zouden enkele leden van de
SAC van Marseille voorkomen, die de aan
slag uitgevoerd zouden hebben. Sommi
gen beweren dat ook de nationale secre
taris van de SAC, Debizet, op deze foto
van de luchthaven te zien is. Massié zou
de negatieven in handen gehad hebben.
Bovendien had hij ovendeze aanslag twee
koffers vol documenten, naar het heet, en
deze zouden na de moordpartij In het
landhuis verdwenen zijn. Overigens had
Massié tonnen documenten en archieven
in zijn woning in Auriol opgeborgen en had
daarvoor een perfect kaartensysteem ont
wikkeld. Het gebeurde herhaaldelijk dat hij
vanuit het hoofdbureau van politie in Mar
seille naar huis opbelde om zijn vrouw te
vragen even een document op te zoeken
en hem de inhoud daarvan over de tele
foon voor te lezen. De andere inspecteurs
In het bureau waren altijd verbijsterd ge
weest over het feit dat hun collega zijn ei
gen archieven had en vooral dat de gege
vens daarin blijkbaar volkomen betrouw
baar waren....
Schilder
De derde theorie is die van Gabon. In
1970 vertrok een zekere Robert Luong,
halfbloed van Guyaanse en Vietnamese af
komst, vanuit een vluchtelingenkamp voor
Vietnamezen in Frankrijk naar Libreville in
Gabon. Hij was huis- en decoratieschilder
met meer dan gewone begaafdheid en
door middel van relaties had hij de op
dracht gekregen om een aantal woningen
van naaste medewerkers van president
Omar Bongo op te knappen. Zijn presta
ties vallen zeer in de smaak en enige tijd
later doet president Omar Bongo een be
roep op hem om zijn presidentieel paleis
onder handen te nemen. De echtgenote
van de president, de mooie Marie José-
phlne in de wandeling Marie-Jo ge
noemd kwam vaak kijken als Luong aan
het werk was. Er ontstond spoedig hechte
vriendschap tussen de presidentsvrouwe
en de decoratieschilder, de vriendschap
ging vérder dan vriendschap en goedbe
doelende zielen stelden de president daar
van op de hoogte. Luong werd onder han
den genomen door Demba N'Daye en As-
sane Diom, twee leden van de presidentië
le lijfwacht, bekend om hun „doeltreffend
heid" en Luong ondertekende alle beken
tenissen en verklaringen die men hem
voorlegde. Met name dat hij handelaar is
in verdovende middelen en pornografische
literatuur. Hetgeen een uitstekend motief
Is voor uitwijzing. Op 16 januari 1979
wordt hij, begeleid door N'Daye en Dlom
en een zekere Casimir (voormalig lid van
de Franse strijdkrachten, maar nu lid van
de Gabonese geheime dienst) met een mi
litair vliegtuig naar Frankrijk gebracht en
zijn begeleiders tonen de Franse politie
„een order van president Omar Bongo van
Gabon" dat het bevel inhoudt Luong te
verhinderen gedurende minstens tien da
gen Villeneuve te verlaten. Maar de deco
ratieschilder weet te ontglippen en op 6
februari wordt hij door diverse leden van
de geheime dienst van Gabon „op heter
daad" betrapt in gezelschap van Marie-
-Joséphlne in een hotel in de Rue de Pro
vence in Parijs. De echtgenote van de*pre-
sident wordt „aangeraden" met het gezel
schap naar Libreville terug te keren; Ro
bert Luong wordt zwaar bedreigd, maar hij
verklaart meteen dat hij alles zal doen om
Marie-Joséphine terug te zien. Op 27 ok
tober wordt hij in Villeneuve vermoord
door twee blanken, van wie nimmer een
spoor gevonden wordt. Na enkele maan
den sluit de onderzoeksrechter zijn dos
sier met de aantekening: „Het onderzoek
heeft niet tot het achterhalen van de
schuldigen mogen leiden". Maar vier da
gen geleden heeft het ministerie van justi
tie aan het Parket van Agen opdracht ver
strekt „nadere gegevens te verstrekken
over het onderzoek naar de omstandighe
den van de dood van Robert Luong". Er
wordt verband gelegd met de liefdesge
schiedenis van Luong en de vrouw van de
Gabonese president. Pierre Debizet, hoofd
van de SAC en sedert lange tijd bevriend
met president Bongo, is ook hoofd van
diens geheime dienst, tegen een vergoe
ding van 20.000 franks per maand. Men
neemt nu aan dat Debizet aan Massié in
het kader van de SAC opdracht gegeven
had Robert Luong uit de weg te ruimen.
Verdere hypothese: twee SAC-leden zou
den van Massié opdracht gekregen heb
ben „iets te ondernemen" in Villeneuve-
-sur-Lot. En een nog verdergaande veron
derstelling luidt dat deze twee SAC-leden
tot de verdachten van de moord op Mas
sié behoren. Massié zou Pierre Debizet ge
chanteerd hebben om zijn leidende func
tie, die Jean-Joseph Maria („Kojak") tijde
lijk overgenomen had maar niet meer wil
de afstaan, terug te krijgen...... Daarop zou
de SAC in Parijs een commando naar Au
riol gezonden hebben om Massié op zijn
vingers te tikken; Massié zou gezegd heb
ben: „Als mij iets overkomt, helpt jullie dat
niets: heel mijn familie is nauwkeurig van
alles op de hoogte". En daarop zou het
commando, om te voorkomen dat iets van
de affaire zou uitlekken, de vijf familiele
den van de Inspecteur afgeslacht hebben.
Te elfder ure is een vierde theorie ran 1
ren gekomen. Dldier Campana, eenen
leden van het commando, heeft s
onderzoeksrechter verklaard dat fi va
de bedoeling was iemand te vermoet
maar dat één van de leden alle zestgt C
offers om het leven gebracht heeften
hij of een ander lid van de groep d
echtgenote van inspecteur Masslijn
zijn stem) herkend was. Maar dit ijde,
volkomen ih strijd met een nieuwe laflc
tenis; namelijk dat het graf van iwoi
twee dagen voor diens vermoording Ba
dolven wasVolgens Campana woer
de bedoeling de twee dlplomaterfoep
tjes, dje Massié altijd bij zich had entte
mee hij zelfs naar bed ging, te bentot
gen. Deze koffertjes zouden vol<«rd
geweest zijn met documenten: palsticfi
cassettes, fotocopieën en microfilflie
zouden betrekking hebben op eerfring
reeks misdaden, aanslagen, overvaitot
diefstallen die leden van de SAC vfen
gebied van Marseille gepleegd hin
Met die documenten zou Massié chPes,
hebben kunnen uitoefenen en hijjde
daarmee mogelijk herhaaldelijk gedjn
Beide koffertjes zijn verdwenen en jissii
ders van de moorden hebben ze zeéij u
moedelijk vernietigd. Afgezien vanen
moorden, blijkt nu ook dat de ovefldaa
het postkantoor van La Pomme (eevar
tenwijk van Marseille) gepleegd wajuitz
twee van de huidige arrestanten, [t h
een derde achter het loket het slacluyl
speelde, maar in werkelijkheid medpB,
tig was en alle aanwijzigingen vemer
had. Voorts is gebleken dat Polflfor
Campana betrekkingen onderhieldeerv
extreem linkse bewegingen, terwijfmai
bepaalde vakbewegingen waren in g
treerd om daar een soort spionagöso
oefenen. Maar zij hadden ook deéaati
men aan het opblazen van een üiterper
se boekhandel; Campana -had (bijnaki
van camouflage) deelgenomen aaiffiee
-militaristische demonstraties enz. Bn c
slotte is gebleken dat een ander vol de
staand lid van de SAC in het Zuidjmil
verdwenen is; een zekere Yves Cop.
die in dezelfde fabriek werkte als „dp c
met het afgesneden oor", Lionel Cll c
met wie hij hechte betrekkingen ètie
hield. Courtois is sedert twee maan<
volkomen spoorloos en hij was bli)
de penningmeester van de organisai
zou verder de man geweest zijn diebf(
Marseille en Corsica op en neer reisf
de aanslag op ex-president Giscardpc*
luchthaven van Ajaclo te organiseretfle'
Het is niet waarschijnlijk dat Pierrer
zet en de daders van de zesv^Hij
moord alles onthullen, aangenom
thans dat deze serie hypotheses opj
berust. Het is zelfs goed mogelijk j
affaire van de bastide van Auriol noj
lemaal opgehelderd zal worden,
een oude Provenpaalse bastide en (pte
ietwat buiten het dorp Auriol aan c
van het Regaignas-gebergte
dorp heette het dat zij onheil en
over haar bewoners bracht. Enkel#
geleden had er zich in het huis een n
ke secte gevestigd en op de muil
nog hun tekeningen en arabesken tj
die de kaalgeschoren monniken
geschilderd hadden en die Massié ri
verwijderd had. Zij zijn ietwat getP
door de brand die de moordenaars
haast en slordig gesticht hebben]
sporen van hun wandaad uit te wisj
die door de metselaar, die naar zljfj
zondagskarweitje ging, gemakkelijk]
doofd kon worden