Amerikaans isolationisme
aan winnende hand
Miljoenenschade
door zondvloed'
in Bondsrepubliek
Poolse regering wil
demonstratieverbod
Italië gaat Rode Brigades met
nieuwste snufjes bestrijden
EEN MILJARD GULDEN VOOR ITALIAANSE POLITIE
Achtergebleven Fransen
morgen uit Iran verwacht
Staking Canadese verkeersleider^
Parasiet ,0£
PI
tegen ec
sprinkhaan
Besten
Romeinse
haven in
Londen
gevonden
BUITENLAND dinsdag 11 augustus i98i pagii
OF
(Van onze redactie buitenland)
DEN HAAG Met zijn beslis
sing toestemming te geven
voor de produktie van het om
streden neutronenwapen,
heeft de Amerikaanse presi
dent Reagan, geheel overeen
komstig de filosofie die hij in
zijn verkiezingscampagne ver
kondigde, nog maar het eerste
besluit genomen van een reeks
die bedoeld is om, wat Reagan
noemt, de „veiligheidsmarge"
van de Verenigde Staten te
vergroten. Het volgende be
sluit dat men van Reagan kan
verwachten is ten aanzien van
de zogenaamde MX-raketten,
die in de Amerikaanse staat
Utah op rails zullen worden
gestationeerd om te voorko
men dat de Sovjet-Unie ze in
een slag zal kunnen uitschake
len. Ze zijn gericht tegen de
zogenaamde intercontinentale
raketten, waarvan beide su-
permogendheden in de afgelo
pen twintig jaar grote arsena
len hebben opgebouwd.
Maar nu zullen de Amerikaan
se strijdkrachten h^chikken
over het neutronen ^pen dat
officieel „verhoogd-stralings
wapen" heet. Door zijn ver
hoogde nucleaire straling
doodt het mensen, maar gezien
zijn slechts geringe explosiek
racht laat het gebouwen intact.
Met de beslissing van de Ame
rikaanse regering hebben diè
krachten binnen het Ameri
kaanse regeringsapparaat die
goed op de hoogte zijn van wat
er op het Europese toneel leeft
en een zekere matiging willen
betrachten bii de bewape
ningswedloop het loodje moe
ten leggen. De Amerikaanse
minister Haig, die lange tijd
stafchef was van het NAVÓ-
leger in Europa heeft vergeefs
gepleit voor uitstel van de be
slissing die nu is genomen.
Haig is terecht van mening dat
de kansen van de komende
besprekingen over een ver
mindering van de aantallen
middellange-afstandsraketten
tot nul zijn gereduceerd.
De Amerikaanse president is
tegemoet gekomen aan de
wensen van Weinberger, een
fervent voorstander van de
neutronengranaat sinds hij het
Pentagon heeft betrokken.
Kort na de ambtsaanvaarding
van Reagan maakte Weinber
ger al melding van de plannen
ten aanzien van het neutro
nenwapen. Haig wist toen de
verontwaardiging die daaro
West-Duitsland wijst plaatsing N-wapen af
(Van onze correspondent Ami Van Vree
BONN Een Westduitse regeringswoord
voerder heeft gisteren verklaard dat voor de
Bondsregering de plaatsing van het neutro
nenwapen op Duitse bodem „thans niet in
aanmerking komt". Dit is een ander stand
punt dan drie jaar geleden, toen Bonn wel
bereid was om het (later weer ingetrokken)
plan van president Carter te ondersteunen
om het N-wapen in Europa op te stellen.
West-Duitsland komt eventueel het eerst in
aanmerking voor stationering van het wa
pen.
Op een scherpe afwijzing stuitte Reagans be
sluit binnen de regeringspartij SPD. Plaatsver
vangend voorzitter Wischnieski sprak zijn „die
pe teleurstelling" erover uit en riep de Bonds
regering op om binnen de NAVO een afwijzing
van de stationering te bewerkstelligen. Volgens
de politicus vormt het N-wapen een belasting
voor de komende onderhandelingen tussen
Oost en West en zal zij het anti-Amerikanisme
in de Bondsrepubliek aanwakkeren. Egon
Bahr, de ontwerper van de Ost-politiek, vreest
dat met de produktie van het N-wapen een
nieuwe bewapeningsronde ontstaat en dat door
dit wapen de atoomdrempel zal worden ver
laagd. (Bahr was vier jaar geleden de man die
de hevige discussie over het neutronenwapen
in de Bondsrepubliek veroorzaakte met zijn op
merking dat dit wapen „een staaltje van ver
dorvenheid van het menselijk denken" is). De
oppositie van CDU en CSU heeft de aankondi
ging van Reagan in het algemeen positief opge
vat.
In Frankrijk dat zelf voorbereidingen treft
voor de ontwikkeling van hel neutronenwapen,
noemde minister Hernu van defensie het be
sluit van president Reagan dubbelzinnig.
„Enerzijds een wapen in produktie nemen,
maar anderzijds het opslaan in de VS, terwijl
het in principe bestemd is voor de situatie in
Europa". Minister Claude Cheysson verklaarde
dat de Amerikanen niet de enigen zijn die zich
de techniek van het vervaardigen van het N-
wapen hebben eigen gemaakt, maar „het ver
schil is dat zij het aankondigen en de anderen
het niet doen. Hij suggereerde ook dat de Rus
sen vergevorderd zijn in de produktie van het
N-wapen.
Een woordvoerder van de Conservatieve rege
ring van mevrouw Thatcher zei dat Groot-Brit-
tannië het besluit van Washington om het wa
pen in produktie te nemen goedkeurt, omdat
het de Russen ervan weerhoudt gebruik te ma
ken van hun tanks. De Australische regering
verdedigde eveneens het neutronenbesluit van
president Reagan.
De Nederlandse regering heeft bij de NAVO in
Brussel de bondgenoten herinnerd aan de be
zwaren die in ons land leven tegen de produk
tie van het neutronenwapen. In een reactie op
de beslissing van Reagan zegt de Partij van de
Arbeid dat produktie van het N-wapen een
verdere stap is in de bewapeningswedloop. De
PPR verklaarde geschokt te zijn door het be
sluit. De PSP spreekt van een „oorlogszuchtig
en conisch" besluit.
Een beeld van de wateroverlast in Frankfurt waar de brandweer zich inspant om de
hoofdingang van het vliegveld van Frankfurt watervrij te maken.
Walvis-
beschermers
uit Russische
wateren
gevlucht
LOS ANGELES De „Sea
Shepherd" een Canadees schip
dat van plan was Russische
walvisjagers in de Beringstraat
het werken onmogelijk te ma
ken, is afgelopen zondag ij
lings uit de Russische wateren
gevlucht. De kapitein van het
schip, de 30-jarige Canadees
Paul Watson, besloot hiertoe
nadat op de radar een Sovjet-
patrouilleschip was waargeno
men, dat op volle kracht naar
de „Sea Shepherd" opstoomde.
Eerder was een sloep van de
Canadees door een Russische
helikopter achtervolgd. Kapi
tein Watson achtte het toen
raadzaam de bescherming van
de Amerikaanse wateren op te
zoeken.
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME Om het terrorisme, vooral
dat van de Rode Brigades, beter te kun
nen bestrijden, zal de Italiaanse politie
van de meest moderne apparatuur, van
de allernieuwste snufjes, worden voor
zien. Computers, laboratoria, nieuwe
handwapens, schietbanen, nieuwe ka
zernes, kortom over het laatste en het
allerbeste dat volgens de minister van
binnenlandse zaken in de wereld te
vinden is. krijgt de Italiaanse politie
de beschikking. In Parijs, Londen,
Bonn en New York is men op bezoek
geweest om te kijken hoe hun collega's
de misdaad aanpakken. De modernise
ring mag voor dit jaar en de twee daar
op volgende in het totaal 1 miljard gul
den kosten.
Misdaadbestrijding en technologische
vooruitgang zijn in Italië zaken die nog
nauwelijks met elkaar in verband zijn ge
bracht. De onderwereld leidt al generaties
lang een volstrekt eigen en ongestoord be
staan, en de politieke misdadigers, de
Rode Brigades, die hun elfde verjaardag
vieren, nemen elke keer in kracht toe. De
minister van binnenlandse zaken, Rogno-
ni, heeft het dezer dagen zelf toegegeven:
„De Rode Brigades zijn nu sterker dan
ooit. In de laatste weken hebben ze ons
een ernstige nederlaag toegebracht". Rog-
noni doelt op de vier ontvoeringen van de
laatste maanden, met als balans twee
overlevenden en twee doden: de geëxecu
teerde gijzelaars Pecci en Taliercio.
De Italiaanse politie is onvoldoende uitge
rust, onvoldoende getraind en opgeleid
om de politieke misdaad die vaak een
hoge graad van organisatie bereikt, af
doende te bevechten. Na elf jaar Rode
Brigades, na meer dan 50 moorden en
evenzovele minder fatale aanslagen op
banken en personen, is dat de conclusie
die in Italië getrokken wordt.
Volgens het ministerie van binnenlandse
zaken zijn er nu alleen in Rome al meer
dan 400 voornamelijk jongeren die lid zijn
van de Rode Brigades, die opgenomen zijn
in de organisaties en die daarin een vaste
taak hebben gevonden. Zij zijn van de ene
op de andere dag ondergedoken, verdwe
nen uit het leven van vrienden, kennis
sen, werk en familie. De vaak spectaculai
re arrestaties van enkele kopstukken blij
ken aan de kracht van de bende nauwe
lijks afbreuk te kunnen doen. Open plaat
sen worden snel ingenomen door jonge
ren, die vaak nog moorddadiger en nog
doeltreffender opereren, die zich steeds
meer bedienen van nog modernere mid
delen, nog betere wapens. Volgens de mi
nister van binnenlandse zaken kan hierop
alleen een „technologische politie" een
antwoord geven.
PARIJS In Frankrijk wacht men in spanning op de
komst van de groep van rond de 80 Fransen, die van plan
zijn morgenochtend vanuit Iran naar hun vaderland terug
te keren. Gisteren kwam een groep van 57 Fransen uit Tehe
ran aan. Zij wilden het land aanvankelijk verleden week al
verlaten, maar werden toen tegengehouden in afwachting
van een onderzoek naar eventuele schulden.
Zoals bekend heeft de Franse president Mitterrand zijn landge
noten opgeroepen Iran te verlaten. Hij deed dit nadat de betrek
kingen tussen de beide landen waren verslechterd toen Frank
rijk ex-president Bani-Sadr politiek asiel verleende.
Bij aankomst in Parijs waren de 57 Fransen niet bereid verkla
ringen af te leggen, om hun achtergebleven landgenoten niet in
gevaar te brengen. Overigens moesten ook gisteren nog twee
mensen in Iran achterblijven: de Iraanse vrouw van een Frans
zakenman, die geen visum had, en een Frans zakenman tegen
wie een fiscaal onderzoek loopt. Als morgen de laatste groep
Fransen in Parijs terugkeert, zal de Franse vertegenwoordiging
in Iran nog slechts bestaan uit een minieme ambassadestaf, een
handvol missionarissen en een aantal bejaarden.
Emotionele taferelen op vliegveld Orly bij Parijs, waar
uit Iran teruggekeerde Fransen door hun familie worden
opgewacht.
ver in grote delebn van van
West-Europa ontstond tot be
daren te brengen. Maar de
jongste ontwikkelingen bewij
zen dat Haig opnieuw aan in
vloed heeft ingeboet en dat
een nieuw extreem Ameri
kaans isolationisme aan de
winnende overhand is.
Deze koers is nog in de hand
gewerkt door het atoompaci-
fisme van de laatste jaren in
West-Europa, dat de conserva
tieve Amerikaanse leiders let
terlijk in het harnas heeft
gejaagd. De huidige Ameri
kaanse regering wil in feite
met het in produktie nemen
van het neutronenwapen als
het ware een voorproefje ne
men op de middellange-af
standsraketten op Europa,
waarvan echter de plaatsing
alleen nog maar problemati
scher is geworden door het
jongste besluit.
Tegenover deze harde Ameri
kaanse koers is een toenemen
de verdeeldheid te bespeuren
bij Amerika's Westeuropese
bondgenoten. De Fransen va
ren zoals gewoonlijk een onaf
hankelijke koers en ontwikke
len hun eigen neutronenbom,
de Engelsen zijn voor, de Duit
sers, de voornaamste belang
hebbenden bij het wapen, zijn
steeds sterker intern verdeeld.
Het blijft een grotesk gezicht
dat de Amerikanen de Euro
peanen koste wat kost willen
uitrusten met een arsenaal van
verdedigingswapens, dat uitge
rekend voor hen is ontwik
keld, maar waaraan zij zelf
zelf steeds minder behoefte
aan lijken te hebben.
Passagiers op het vliegveld van New York brengen de tijd slapend door in afwacl*epte
van de komst van hun vliegtuig. 1
Krol
(Vervolg van voorpagina)
AMSTELVEEN De
IATA, de internationale ver-
eniging voor het luchtver
voer, heeft gisteren ver
klaard geen reden te zien
waarom het Amerikaanse
luchtruim gevaarlijk is
een van de redenen waar
om verkeersleiders in tal
van landen geen vluchten
naar de VS meer willen af
handelen. De IATA zegt vol
ledig te vertrouwen op de
verklaringen van de Ameri
kaanse luchtvaartdienst
over de veiligheid van het
Amerikaanse luchtruim.
Intussen hebben drie van de
vier Franse bonden van ver
keersleiders hun boycot van
vluchten naar de VS opge
schort. Ambtenaren van het
ministerie van vervoer hadden
verzekerd, dat het Ameri
kaanse luchtruim ondanks de
staking van 12.000 verkeerslei
ders veilig is. De Spaanse, Por
tugese en Australische ver
keersleiders besloten echter
geen vluchten meer naar de
VS te begeleiden. De Spaanse
verkeersleiders weigerden
verder ook transportvliegtui
gen van de Amerikaanse
luchtmacht af te handelen.
De chaos op tal van Europese
en Amerikaanse luchthavens
neemt met de dag toe. Wach
tenden die er niet in zijn ge
slaagd hotelaccommodatie te
vinden, slapen op de banken
in de vertrekhallen, in de
hoop met het eerste vliegtuig
MEER REGEN DAN OOIT EERDER IS GEMETEN
(Van onze correspondent Ami van Vree)
BONN Zware en aanhoudende regen
buien, gelijkend op een zondvloed, hebben
sinds zondagavond grote delen van de
Bondsrepubliek overstroomd. De schade
loopt in de honderden miljoenen guldens.
In Hessen, Noord Beieren, Baden-Würtenberg
en Oostelijk West-Falen liepen kelders onder,
waren straten onbegaanbaar, traden waterwe
gen buiten hun oever en moesten toeristen van
de campings worden geëvacueerd.
Vooral in de buurt van Frankfurt nam de re
genval bijna catastrofale vormen aan. Daar
werden waarden geregistreerd die sinds het
begin van de officiële neerslagmeting in de vo
rige eeuw niet waren voorgekomen. Delen van
verschillende autosnelwegen moesten worden
afgesloten terwijl ook het luchtverkeer op het
vliegveld Rhein-Main tijdelijk moest worden
onderbroken. Brandweer en politie werkten op
hoogtoeren: ononderbroken moesten zij in ac
tie komen om in noodgeraakte mensen te hulp
te snellen en om bedreigde goederen en gebou
wen te redden. De vele regen die dit jaar in
Duitsland is gevallen en die de afgelopen da
gen zoveel ongemak bezorgde heeft overigens
een positief kantje: de kwaliteit en de zuiver
heid van het water in Duitsland zijn, zo blijkt
uit een deze week gepubliceerd rapport sinds
lange tijd niet meer zo goed geweest als in deze
mee te kunnen. Op Sclj
zijn de passagiers vafl*
KLM-vliegtuigen die gi^"
naar Toronto en Atlantakpo
den moeten vertrekken j*
aan de grond bleven staaLnl
dergebracht in hotels. J"*1
De Rijks LuchtvaanjgN
(RLD) heeft de bond vaq Var
keersleiders laten weterign
het Amerikaanse luchfloen
veilig is. De RLD kwaijpers
deze conclusie nadat tw^hei
specteurs een retourv^n
naar de VS hadden mjr Sc
maakt. De RLD zal zich d£,ker
mende week verder in d«jUijs,
ligheid van het Amerikpe
luchtruim verdiepen. De Sc
derlandse verkeersleidersjttdie
het geheel met de conc^t. ft
van de RLD oneens.
De R
"ul
>EN
etbal
iHoo
WASHINGTON T,aan.
sprinkhanenplagen, doortr 1:
hele geschiedenis heen veit vc
woordelijk voor hongersAjer
en vernielingen, is een lyafc
middel gevonden. Het ifotra
combinatie van een nati®gir
ke parasiet en een gering* op
sis insectendodend middé, g
parasiet, bekend ondeiüig,
naam „sprinkhanenzitf
dringt het sprinkhaitgec
chaam binnen en doodtEgn
dier. Om de parasiet zijn \t d<
beter te laten doen wonfasti
gemengd met een geringeteen
veelheid pesticide, die «Na
te weinig is om die insect!
doden die nuttig zijn vo<
landbouw.
WIJNOORLC
WARSCHAU De Poolse
regering denkt aan een ver
bod op straatdemonstraties.
Dit heeft premier Jaruzelski
gisteren tijdens een vergade
ring van de ministerraad be
kend gemaakt. Zijn voorstel
komt aan de orde op de bij
zondere vergadering van het
centraal comité van de Pool
se communistische partij die
vandaag gehouden wordt
Vooral tegen demonstraties
met voertuigen een duidelij
ke verwijzing naar de blokka
de van het centrum van War
schau van vorige weekzal
hard worden opgetreden. Ja
ruzelski heeft laten doorsche
meren dat de regering des
noods geweld zal gebruiken.
Ook de minister van vak-
bonciszaken, Stanislaw Ciosek,
heeft op een verbod op de
monstraties gezinspeeld. Cio
sek leidt de regeringsdelegatie
op de vergadering van de na
tionale coördinatiecommissie
(KKP) van de onafhankelijke
vakbond Solidariteit. De KKP
heeft gisteren en vandaag in
Gdansk vergaderd over de
voedselschaarste en economi
sche hervormingen. Aanvan
kelijk weigerde de regering
een delegatie naar deze verga
dering te sturen.
De leiding van Solidariteit
heeft gisteren zijn leden opge
roepen even niet te staken.
Desondansk hebben arbeiders
in Lublin (Oost-Polen) giste
ren een kwartier het werk
neergelegd uit protest tegen de
voedselschaarste. De actie kon
niet meer worden opgeschort.
De leiding van de vakbondsaf
deling in Lublin heeft op de
KKP-vergadering de uitslag
van een enquête aangeboden,
waaruit blijkt dat tachtig pro
cent van de leden van het
vakverbond voor waarschu-
wingssstakingen zijn.
De onderhandelingen tussen
regering en Solidariteit over
de Poolse crisis werden vorige
week twee keer afgebroken.
In Gdansk verweet Solidair-
teit-leider Lech Walesa de re
geringsonderhandelaar en
vice-premier Rakowski slechts
over politieke vraagstukken te
willen praten en niet over de
voedselschaarste.
De Poolse legerkrant heeft gis
teren bekend gemaakt dat
Poolse, Russische en Tsjechos-
lowaakse troepen in Zuid-Po
len bezig zijn met legeroefe-
ïiingen. Nadere mededelingen
zijn niet gedaan.
De Stichting Amsterdam helpt
Warschau heeft vandaag de
eerste lading medicijnen naar
de Poolse hoofdstad gestuurd.
Ze zijn vanmiddag door een
vertegenwoordiger van het
Poolse episcopaat in ontvangst
genomen.
Ie. 1
tnpi
bal
In de niet aflatende wiji^ar
log in Frankrijk het vpf
van Franse wijnboeren tFte
de import van goedkope"®
nen uit vooral Italië is
teren een nieuwe slag g J
gen. In Sete in Zuid-Frar
zag een groep wijnbc
kans de tankwagons vaa fo
Italiaanse „wijntrein" op jse
maken. Vele duizenden (wij
druivenat spoelden weg.,
r c
LONDEN Britse oil
heidkundigen hebben jT?
de nabijheid van de U
don Bridge de resten
getroffen van een oil01
Romeinse handelskaöA
die omstreeks het jaarje
moet zijn aangelegd. )wa
deskundigen zijn van otoej
deel dat de Romeinen U
tijde van Julius Agricf
in het tegenwoordige Upe
den een haven hebtfde
gebouwd, waarvan de j
vonden handelskade
restant is. n;