•f
0
0
0
Hofleverancier,
een eretitel?
O
0
S
S
0
Reuzen-
boeket
als
welkom
voor
koningin
r
■0
Dlau:
sche
n d<
voor
DEN HAAG „Maak ik een redelijke kans hofleverancier te
worden?" Heel wat winkeliers in Den Haag zouden het ant
woord op die vraag maar al te graag willen weten. De titel hof
leverancier is een fel begeerde titel. Zeker voor die nering
doenden in de Residentie, die al langer dan vandaag uitkijken
naar een passende kroon op hun werk, in dit geval een ko
ninklijk wapenschild boven hun deur. Sommige middenstan
ders hebben het bordje met de Nederlandse leeuw erop nu ai
bij voorbaat in hun zaak tussen de rookworst opgehangen.
De permanente vestiging van koningin Beatrix met haar gezin
in het Huis ten Boself doet bij velen de hoop weer leven, dat
hun ooit de eer te beurt valt door het hof in de stand der „ho
norabelen" te worden verheven. Het aantal oude hofleveran
ciers in Den Haag wordt met het ter ziele gaan van enkele
gevestigde zaken die deze titel voerden steeds kleiner. Er
zijn dezer dagen genoeg gegadigden te vinden die hun plaats
zo willen overnemen.
Honorabelen
Inzage in een door de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) ter hand
gesteld naslagwerk met daarin vermeld de namen en adres
sen van onder meer alle Haagse hofleveranciers levert een rijt
je op van ongeveer vijf en twintig „honorabelen", die deze titel
voeren of gevoerd hebben. Daar zijn onder anderen bij de
welbekende firma Andreoli, een geslacht van schoorsteenve
gers, dat zich sinds mensenheugenis „Hof-Rookverdrijver"
mag noemen. Weer een andere gelukkige gaat door het leven
als „Litographen des Konings" en dit ereteken slaat dan op
de Drukkerij en Papierhandel van J. Smulders en Co aan de
Binckhorstlaan. Bijna elke tak uit de middenstand is wel In het
gilde van de hofleveranciers vertegenwoordigd: slagers, bak
kers. boekhandelaren, modehuizen, kleermakers, antiquairs,
juweliers, horlogemakers, porseleinwinkels, lijstenmakers tot
aan wijnhandelaren toe.
„Redelijke kans"
„Daar kunnen er best nog een paar meer bij", meent een aan
tal Haagse winkeliers van stand. Keurslager A. A. Peek bij
voorbeeld van het Eerensplein. Hij is een van de middenstan
ders die het dichtst bij de Oranjes in de buurt woont en hij
kan daarbij ook nog bogen op een smetteloze reputatie, de
absolute voorwaarde om de titel te verkrijgen. De „vleesmees-
ter" geeft ronduit te kennen er veel aan te doen om bij het hot
in een goed blaadje te komen. Slager Peek: „Ik maak, geloot
ik, wel een redelijke kans hofleverancier te worden. Ik krijg
hier namelijk al geruime tijd mensen van het hof in mijn winkel
en zij hebben me beloofd een goed woordje bij de koningin te
doen. Als de kok en het andere keukenpersoneel zich eenmaal
in het nieuwe paleis hebben geïnstalleerd dan weet Ik snel ge
noeg wie de leveranties voor het Huis ten Bosch gaan verzor
gen. Mijn collega's (een sigarenwinkelier, een bakker en een
bloemist) aan het plein voelen er eveneens veel voor. De
vrouw van Jelle Zijlstra, die hier klant is. zei me dat we er in
elk geval ernstig rekening mee moeten houden. Nou, als zo
iemand het zegtIk zou het beslist onwijs leuk vinden".
Rookworsten
Terwijl de heer Peek zijn naam als keurslager elke dag weer
moet bewijzen, heeft een collega-slager elders In de stad het
koninklijk wapen met de Nederlandse leeuw erop alvast een
opvallend plaatsje tussen zijn rookworsten gegeven. Als hem
naar de reden daarvan wordt gevraagd stelt hij enigszins te
rughoudend daar maar liever geen aandacht aan te besteden:
Ik wil helemaal niet in de publiciteit, dat levert alleen maar
extra werk op. Laat het maar zo". En ter verduidelijking voegt
hij er nog aan toe: ..De titel van hofleverancier Is geen bij de
wet beschermde titel, dus
Wet
Dat laatste klopt. Wettelijk kan er niets tegen worden gedaan
als een bedrijf zich van de ene op de andere dag hofleveran
cier wenst te noemen. Op de keper beschouwd behelst de be
geerde titel niets meer (maar ook niets minder) dan een puur
symbolische decoratie, een eervolle vermelding, een etiket,
een aardige geste van het hof. Het mogen gebruiken van de
hofleveranclerstitel is nergens vastgelegd, maar om het offi
ciële wapenschild en de daaraan verbonden oorkonde te be
zitten is er geen andere weg dan de titel netjes aan te vragen.
In dat geval speelt de kredietwaardigheid van het bedrijf, de
verhouding tot het personeel en de standing van de zaak een
belangrijke rol bij de beoordeling. Kortom: men moet een on
beschreven reputatie hebben, een smetteloos blazoen. Of dat
in werkelijkheid ook zo Is. is ter beoordeling van enkele In
stanties die zich met de aanvrage bezighouden, waaronder de
burgemeester, de politie, de arbeidsinspectie en de Commis
saris van de Koningin. Pas wanneer zij hun fiat hebben gege
ven, mag men zich met recht honorabele van het hof noemen,
daar de onderscheiding „eershalve" wordt toegekend. Althans
dat staat te lezen in het door de RVD beschikbaar gestelde
boek over de geschiedenis van de hofleveranciers. „In wezen
is de onderscheiding te beschouwen als een aanvulling, zij
doet aan het leven Iets toe".
PETER VIERING
DEN HAAG Het heeft bijna
twintig jaar geduurd en er
moest een koningin voor in
Den Haag komen wonen,
maar nu is het eindelijk weer
eens zo ver: een grote Hof
stad-bloemententoonstelling.
Gedurende tien dagen zullen
de goeie, maar toch ook al
weer wat oude Houtrusthatlen
eruit zien alsof ze zijn uitge
zocht als kraamkamer voor
de lente. En dat allemaal als
een warm onthaal, een wel
komstgroet in de vorm van
een reuzenboeket, voor ko
ningin Beatrix die van Den
Haag weer maakt wat het al
tijd is geweest: de Residentie,
maar nu met volle paleizen.
Wie Houtrust regelmatig be
zoekt, hetzij voor ijshockey,
hetzij voor de een of andere
vakbeurs, zal de hallen de
komende dagen nauwelijks
herkennen, dank zij de in
spanningen van de bloem-
sierkunstenaar Koos Zuid
geest uit De Lier en de archi
tect F. Weverling uit Monster
die samen met hun mensen
Houtrust hebben aangekleed
met hoge bomen, lage hees
ters, vaste planten en vele
tienduizenden bloemen. We
verling maakte de omtrekken
voor de tentoonstelling; Zuid
geest vulde ze in met al de
kleuren die het bloemenpalet
rijk is.
„Wij hebben dit tweetal ge
kozen omdat ze de besten
zijn. En dat kan straks ieder
een bevestigen die tussen de
13e en de 23e augustus een
bezoek aan Houtrust brengt",
aldus de heer Riemers, voor
zitter van de Stichting Hof-
stadbloem. Een stichting die
overigens al sinds 1937 be
staat en om de vijf jaar een
grote tentoonstelling organi
seerde, maar die de laatste
twee decennia een beetje
was ingedommeld. De stich
ting werd weer wakker ge
schud door de bedrijfsleider
van Houtrust, de heer Claas-
en, die de komst van konin
gin Beatrix en haar gezin een
uitstekende aanleiding vond
om de Haagse bloementen
toonstellingen weer in ere te
herstellen. En zo is geschied.
Thuisvoelen
„Bij het ontwerpen van deze
tentoonstelling ben ik ervan
uitgegaan dat de koningin ge
wend is aan mooie grote tui
nen. Met deze bloementuin
heb ik geprobeerd iets te ma
ken waarin ze zich kan thuis
voelen. Want dat is toch de
symboliek van dit welkom: te
zeggen dat zij en haar gezin
zich in Den Haag kunnen
thuisvoelen. Daarom is het
een gezellige landschappelij
ke tuin geworden met paden,
pleintjes, perken, bruggetjes,
fonteinen, een heel grote vij
ver en zelfs een echte water
val die uit de tribune komt",
aldus architect Weverling.
Om dat park aan te leggen
hadden hij en Zuidgeest ne
genduizend vierkante meter
tot hun beschikking.
Goudsbloemen
In hun kleurige creatie zijn
behalve talloze groene plan
ten circa 75.000 bloemen
verwerkt in vele honderden
variëteiten. Maar het meest in
het oog springend zullen de
speciaal voor deze gelegen
heid gekweekte goudsbloe
men zijn, die de entree in een
goud-oranje gloed zullen zet
ten. Hoewel de tentoonstel
ling slechts tien dagen te be
zichtigen is, moeten de man-
Koos Zuidgeest (rechts) maakt aan de hand van zijn maquette de heren Riemens (voorzitter van de Stichting Hofstadbloem) en Van der Laag
(directeur Houtrust) duidelijk wat hij met een onderdeel van zijn ontwerp wil zeggen.
De bloemententoonstelling Hofstadbloem wordt van 13 tot en
met 23 augustus gehouden in de Houtrusthatlen. Zij is dage
lijks te bezichtigen van 10.00 tot 21.00 uur, behalve op de
openingsdag wanneer de eerste uren bedoeld zijn om konin
gin Beatrix en prins Claus in alle rust de tentoonstelling te la
ten bekijken. „Gewone" bezoekers zijn welkom na half elf. De
toegang bedraagt zes gulden per persoon; kinderen tot 12
jaar en 65-plussers mogen voor vier gulden naar binnen. Spe
ciale kaarten voor anderhalf uur rustig fotograferen kosten
een tientje. De Houtrusthatlen zijn toegankelijk voor rolstoe
lers en er zijn aangepaste toiletten.
nen van Zuidgeest toch drie
keer aanrukken om een groot
naar binnen brengen, kan de
beste koeling niet op".
aantal bloemen te verversen, weet Koos Zuidgeest uit erva-
*s Nachts dus, want overdag ring te vertellen. Want hij en
is de hal het domein van de zijn mensen hebben heel wat
bezoekers, naar verwachting grote bloemententoonstellin-
zo'n honderdduizend. „Mis- gen ingericht of er hun mede-
schien ook zullen we vaker werking aan verleend.
verversingen moeten aan
brengen. Dat hangt helemaal
af van de temperatuur en het
aantal bezoekers. Speciaal
vanwege de stekende zonne
stralen is het dak van Hout
rust helemaal wit gespoten
om ze terug te kaatsen. Wel
iswaar beschikt Houtrust van
wege de kunstijsbaan over
een prima koelinstallatie,
maar tegen 15.000 mensen
specialiteit van de heer We
verling ligt vooral op het ge
bied van het inrichten van
grote parken.
Bedrijfsleven en
burgerij
Het is de bedoeling dat de
opbrengst van de Hofstad
bloemententoonstelling naar
die warmte van buiten mee een goed doel gaat. Welk
doel, of welke doelen dat zijn,
mag de koningin uitmaken.
En om nu echt zo veel moge
lijk over te houden, is het
Haagse bedrijfsleven ge
vraagd het opzetten van de
expositie mede te financie
ren. En dat heeft men gul ge
daan. De bedrijven wilden er
natuurlijk wel wat tegenover
zien staan en vandaar dat zij,
die hebben bijgedragen, met
informatiestands op de ten
toonstelling vertegenwoor
digd zijn. Maar wees niet be
vreesd, het zal geen tweede
Spuistraat zijn. De namen van
de bedrijven zijn alleen te
zien op bescheiden bordjes
van twaalf bij zestig centime
ter en verder vormen de
stands één geheel met de
bloemenpracht, zodat gezegd
kan worden dat er een goed
evenwicht is gevonden tussen
de commerciële belangen van
de sponsors en de creatieve
wensen van de ontwerpers.
Eén deel van de bloementuin
vraagt speciale aandacht. Dat
Is het gedeelte dat is bekos
tigd door de Haagse burgerij.
Het is herkenbaar aan drie
grote gouden kronen. De fi
nanciering ervan ging als
volgt: Er zijn in voorverkoop
tienduizend toegangskaarten
verkocht aan Hagenaars die
hun naam hebben opgege
ven. Een gulden van elk toe
gangsbedrag is besteed voor
het bloemenperk van „de
Haagse burgerij". De namen
van die tienduizend mensen
zijn gebundeld en worden de
koningin donderdagochtend
aangeboden, wanneer zij,
haar echtgenoot en (op twin
tig pas afstand) driehonderd
vijftig genodigden als eersten
de tentoonstelling zullen be
zichtigen. Voor wie buiten de
aankomst willen gadeslaan:
de koningin arriveert om half
elf en het draaiboek voorziet
erin dat Hare Majesteit om
half twaalf weer uit Houtrust
vertrekt.
heeft, op aandringen van
Zuidgeest en Weverling, ook
de amateurfotografen niet
vergeten. Speciaal voor hen
is de tentoonstelling dagelijks
geopend tussen half negen
en tien uur 's morgens. Ze
betalen wel vier gulden meer
dan de overige bezoekers,
maar ze kunnen er dan van
overtuigd zijn dat ze de ruim
te hebben om die foto's te
maken, die ze zich altijd al
hadden voorgesteld, zonder
door een rijendik publiek tus
sen de anjelieren te worden
geduwd. Die speciale fotogra-
fenkaarten zijn tussen half
negen en negen uur aan de
kassa verkrijgbaar. Er is bo
vendien een fotowedstrijd
aan Hofstadbloem verbon
den.
Residentieklanken Maquette
De bezoekers zullen al wan
delende langs de vijver met
waterval, de wildtuin, Japan
se tuin, de vele bloemperken
en de mini-galerie van Pulchri
Studio kunnen genieten van
de zoetgevooisde en „bloem
rijke" klanken van het Resi
dentieorkest, dat niet „life"
maar via de bandrecorder in
Houtrust aanwezig is. Zo wor
den onder meer composities
ten gehore gebracht als de
Bloemenwals en melodieën
uit de Rosenkavalier. Demon
straties bloemschikken kun
nen op een dergelijke ten
toonstelling uiteraard niet
ontbreken. Ze worden ver
zorgd door de Maatschappij
Tuinbouw en Plantkunde en
vier kersverse „meester-bin-
ders" zullen met hun werk
stukken laten zien hoe een
goed resultaat er uitziet.
Meester-binders zijn bloem-
sierkunstenaars die het hoog
ste examen hebben behaald
dat er op dit gebied te beha
len is.
Amateurfotografen
De directie van Houtrust
De hele tentoonstelling is al
eens eerder opgebouwd. Op
schaal wel te verstaan. Het is
nu nog een model aan de
hand waarvan Houtrust wordt
aangekleed, maar tussen 13
en 23 augustus is hij te zien
waar kan het anders in
Madurodam. Maar hoe mooi
die maquette ook is: wij zou
den hem overlaten aan de
langzaam langs Nederland-in-
het-klein trekkende stoet
Duitsers, Fransen, Engelsen,
Amerikanen, Japanners en al
die andere toeristen. Want hij
kan niet tippen aan de werke
lijke tentoonstelling.
LONNEKE VAN KOOT
5*
Bijna twintig Jaar geleden, om precies te zijn van 19 tot en met 29 april 1962, werd de laatste Hofstad bloemen
tentoonstelling In Houtrust gehouden. Deze foto roept herinneringen op aan de voorbereidingen van destijds.
