Woningen op erfpacht
praktisch onverkoopbaar
Hogere hypotheeklast
brengt 4% huishoudens
in financiële nood
Deelgieterij
Dikkers gered
UCN Nederland
optimistisch
ondanks verliezen
Beurs van Amsterdaru
PROJECTONTWIKKELAARS:
VS mogelijk terug
naar gouden standaard
Overheidssteun aan
bedrijven
gaat op de helling
ft
ECONOMIE
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1981 PAG®
VELP De malaise in de woningbouwsec
tor slaat het hardst toe in de categorie wo
ningen die op erfpachtgrond zijn gebouwd.
Deze huizen zijn voor de projectontwikke
laars thans praktisch onverkoopbaar. De
markt voor woningen op erfpachtgronden is
bovendien uiterst ondoorzichtig. De contrac
ten kunnen per gemeente op essentiële pun
ten sterk verschillen en voorts plegen ge-
meenten vaak de erfpachtvoorwaarden na
een aantal jaren ingrijpend te veranderen.
Iemand met een huis op erfpachtgrond be
taalt bij een inflatie- en indexeringspercen
tage van 5 procent na vijftig jaar viermaal
zoveel als de bezitter van eigen grond. Zeer
weinig projectontwikkelaars wagen zich
dan ook meer aan woningbouw op dergelij
ke terreinen.
Bovenstaande gegevens komen uit een recent
onderzoeksrapport van de Neprom, de Vereni
ging van Nederlandse Projectontwikkeling
Maatschappijen. De Neprom concludeert in de
studie dat een algemeen geldend en door de ja
ren heen consistent beleid ten aanzien van de
erfpacht op korte termijn geformuleerd moet
worden. Alleen op deze manier, zo stelt de or
ganisatie, weten zowel de projectontwikkelaar
als de consument waar ze aan toe zijn.
Een voordeel voor de gemeenten van erfpacht
is het tegengaan van grondspeculatie. De erf
pachter verkeert echter in grote onzekerheid
over zijn toekomstige uitgaven en financie
ringsmogelijkheden. Bovendien valt de grond
bij erfpacht terug aan de gemeente, terwijl ei
gen grond altijd tegen een restwaarde kan wor
den verkocht. Een ander nadeel van erfpacht
is, dat vele gemeenten in contracten voorwaar
den opnemen die het recht van de gebruiker
meer beperken dan volgens de bouwvoorschrif
ten of het bestemmingsplan is toegestaan. Een
oneigenlijk gebruik van de erfpacht, aldus de
Neprom.
Om de woningmarkt in gemeenten met erf
pacht weer op gang te brengen komt de Ne
prom met enige voorstellen. Als algemeen prin
cipe moet worden gesteld, dat er voor de consu
ment in financieel opzicht geen verschil tussen
erfpacht en eigen grond mag bestaan. Daarom
stelt de Neprom voor de erfpacht afkoopbaar te
maken, ook bij al lopende contracten. Als alter
natief zou kunnen dienen een te indexeren erf
pacht, gebaseerd op een inflatievrij percentage.
Hiermee zou in de beginjaren een aanzienlijke
beperking van de woonlasten kunnen worden
bereikt.
NEW YORK - Arthur Laffer, conservatief econoom en lid
van president Reagan's raad van advies voor het econo
misch beleid, verwacht dat de Amerikaanse regering spoe
dig zal terugkeren naar de gouden standaard. Hij zegt dit in
de maandelijkse uitgave van Morgan Guaranty Trust
Volgens Laffer is Reagan een warm voorstander de gouden
standaard voor de dollar. De Amerikaanse regering heeft tot
dusver niet werkelijk iets kunnen doen tegen de inflatie. Pas als
de koopkracht van de dollar wordt vastgepind op een vaste
waarde van het goud kan zij de inflatie echt beteugelen, aldus
Laffer.
In 1971 werd de inwisselbaarheid van de dollar in goud opgehe
ven als gevolg van de waardevermindering van de dollar en de
forse stijging van de goudprijs op de „vrije" wereldmarkt. Tot
die datum was de waarde van de dollar gebonden aan een vaste
goudprijs. Nu dé koers van de dollar echter fors is gestegen, en
de goudprijs daarentegen rond een relatief laag niveau beweegt,
behoort de herinvoering van de gouden standaard opnieuw tot
de mogelijkheden.
NIEUWE BV BIEDT 135 MENSEN WERK
HENGELO In Hengelo is gisteren de oprichtingsakte ge
tekend van de Hengelose Staalgieterij BV, een bedrijf dat
de voortzetting vormt van de staalgieterij van Dikkers en
Co (afsluiters en staalgietwerk). Dikkers is begin mei van
dit jaar failliet verklaard, toen de banken de kredietverle
ning hadden stopgezet
Dikkers moest in maart surséance van betaling aanvragen, om
dat het zijn betalingsverplichtingen niet meer kon voldoen. Op
dat moment werkten er 460 mensen, waarvan 280 bij de machi
nefabriek en 180 bij de staalgieterij. Voor de machinefabriek
werd een overnamekandidaat gezocht, maar deze is niet gevon
den. Bij de nieuwe Hengelose Staalgieterij zijn nu 135 mensen in
dienst.In de loop van volgend jaar zal dit aantal kunnen oplopen
tot 175. De 250 werknemers van de machinefabriek zijn inmid
dels ontslagen.
In het aandelenkapitaal van 1,5 min van het nieuwe bedrijf
nemen de ABN, twee afnemers en twee leveranciers elk met
400,00 deel. De provincie Overijssel heeft via de Overijssels
Ontwikkelingsmaatschapiij (OOM) 300.000 uit de werkgelegen-
heidspot ter beschikking gesteld. Van het Rijk ontvangst de
staalgieterij een achtergestelde lening van 1,5 min.
Het nieuwe bedrijf zal zich specialiseren in hoogwaardig giet
werk, waarvoor zoals uit een marktonderzoek is gebleken een
belangrijk afzetgebied bestaat. „Het zal geen vetpot worden,
maar er zijn goede overlevingskansen", aldus de bewqindvoer-
der, de heer Roelvink. Van veel belang is het dat alle klanten de
gieterij trouw zijn gebleven.
Executoriale verkoop: het zwaard van Damocles boven de huizenbezitter met een te hoge hypotheeklast
STAATSSECRETARIS WIL SOEPELER BETALINGSREGELING
DEN HAAG Minister
Van Aardenne (Economi
sche Zaken) is van plan
strakkere eisen te gaan
stellen aan het verlenen
van steun aan bedrijven in
moeilijkheden. De minis
ter denkt daarbij aan een
verhoging van het percen
tage regionale werkloos
heid voordat een bedrijf
steun krijgt. Op dit mo
ment wordt bij de steun
verlening aan afzonderlij
ke bedrijven een werkloos
heidspercentage van zeven
procent minimaal gehan
teerd terwijl het aantal
ontslagen 1000 moet bedra
gen. Alleen in het noorden
van het land en in Lim-
burg wordt steun gegeven De bewindsman is verder van
bij verlies van 500 banen, plan in de toekomst af te stap-
De minister heeft zijn pen van steunverlening aan
voornemen in een brief nele bedrijfstakken welke in
aan de Kamer bekend ge- problemen komen. Hij wil de
maakt. steun veel meer richten op af
zonderlijke bedrijven alhoewel
hij bij calamiteiten in een be
drijfstak steunverlening bij
een sanering van die bedrijfs
tak effectief en doelmatig
noemt. Bij die steunverlening
aan hele bedrijfstakken zal
wel worden bekeken of de
steun gekoppeld kan worden
aan bijvoorbeeld een voort
gaand produktiviteitsplan.
Van Aardenne doet zijn mede
delingen in het kader van de
uitvoering van een door de
Kamer aangenomen motie van
het CDA Kamerlid Van Dijk
om bestaande steunregelingen
voor het bedrijfsleven te orde
nen en beter op elkaar af te
stemmen. De Kamer vroeg de
minister daarbij eind maart
nog voor de zomer een plan
voor die operatie op te stellen
en dit binnen twee jaar uit te
voeren.
(van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Urenco, het
«overkoepelende orgaan
van Groot-Brittanië, West
Duitsland en Nederland
voor de samenwerking op
het gebied van verrijking
van uranium, heeft op dit
moment voor zes miljard
gulden aan orders in porte
feuille. In weerwil van de
stagnatie van vele kerne
nergieprogramma's is
Urenco, waarvan ook UCN
Nederland deel uitmaakt,
er in de afgelopen jaren als
enige verrijkingsorganisa
tie ter wereld in geslaagd
nieuwe contracten voor de
produktie van verrijkt ura
nium af te sluiten. Eén en
ander blijkt uit een toe
lichting van de directie
van UCN Nederland op de
jaarverslagen over de ja
ren 1975 tot 1980.
Uit de jaarverslagen blijkt dat
Urenco de laatste vijf jaar een
totaalverlies heeft geleden van
718 miljoen gulden. De verlie
zen lopen echter sinds 1976
150 min) ieder jaar weer
iets terug. In 1979 was het ver
lies van Urenco geslonken tot
129 miljoen gulden. Eenzelfde
verloop laten de verliezen van
UCN Nederland zien op deel
nemingen in de dochteronder
nemingen van de partners in
Urenco. Bedroeg net verlies
van die deelnemingen in 1975
nog 57 miljoen gulden, via een
stijging naar 62 miljoen in 1978
kwam het verlies in 1979 terug
op 57 miljoen gulden. Overi
gens zijn de verliezen door
staatsleningen en garanties
voor het grootste deel gedekt.
Ondanks de verliezen ziet de
directie van UCN Nederland
de toekomst met vertrouwen
tegemoet. Door de voortduren
de stijgingen van de energie
prijzen zal het ultra centrifuge
procédé economisch steeds
aantrekkelijker worden, zo
meent men, ten opzichte van
concurrerende processen.
DEN HAAG Van de
huishoudens, die in de
afgelopen anderhalf jaar
met een rente-aanpas
sing van hun hypotheek
te maken hebben gehad,
kampt vier procent met
financiële problemen,
die te maken hebben
met de afbetaling van
hypotheekschulden. Van
de ondervraagde huis
houdens zegt vervolgens
86 procent geen beta
lingsproblemen te heb
ben en zeven procent
geeft geen antwoord. In
72 procent van de geval
len hoeft men ondanks
de hogere hypotheeklast
niet op gezinsuitgaven te
bezuinigen.
Dit zijn de belangrijkste con
clusies van een recent onder
zoek naar de betalingsproble-
matiek die het gevolg kan zijn
van de rente-aanpassingen.
Het onderzoek is uitgevoerd in
opdracht van staatssecretaris
Brokx van volkshuisvesting,
In een brief aan de Tweede
Kamer zegt de bewindsman
dat het onderzoek zijn opvat
ting bevestigt, dat huishoudens
die door de hoge hypotheek
rente in betalingsproblemen
raken, het best kunnen wor
den geholpen met aangepaste
betalingsregelingen, eventueel
in combinatie met bestaande
gemeentelijke garantieregelin
gen. Over de mogelijkheden
van betalingsregelingen bij ge
meentegarantie heeft de
staatssecretaris de gemeenten
per circulaire op de hoogte ge
steld.
CONCESSIES AAN SHELL EN BP
Regering op de bres voor
aanlanding LPG in Rijnmond
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De regering is bereid Shell en BP
financieel te steunen om hen alsnog over te halen
een terminal voor LPG in Rijnmond op te zetten.
Zo wil de regering vijftig miljoen gulden uittrek
ken als rijksbijdrage in de aanleg van een pijplei
ding voor LPG-vervoer vanuit Rijnmond naar
Moerdijk en verder naar West-Duitsland.
In een brief aan de oliemaatschappijen laat de regering voorts
weten dat ze bereid is de LPG-aanvoer te laten plaatsvinden in
de bestaande zesde petroleumhaven in Rijnmond en niet in een
speciaal daarvoor aan te leggen LPG-haven. Met de aanleg van
de speciale haven zou een investering van 25 miljoen gulden ge-,
moeid zijn. Ook is de regering van plan tijdelijk af te stappen
van de eis dat jaarlijks maximaal 500.000 ton LPG per schip uit
Rijnmond afgevoerd zou mogen worden. Deze eis was eerder ge
steld uit veiligheidsoverwegingen. De regering verbindt aan dit
alles één voorwaarde: Shell en BP moeten de LPG-pijpleiding
ook werkelijk aanleggen.
Boskalis Westm
Dordtsche petr
Gist Brocades
Heineken
Heineken Hold.
Holl Beton.Gr.
Hoogovens
overige aandelen
ADM-Beheer
Asd Rubber
Asd Rijt.
Anl. Brouw.
Ant. Verf
Ass Sl. R'dam
Baiiast-N
BAM
Batenburg
Blydensl C
Buhrm. Teil.
Caland hold
Calvè O eert
id 6 pel eert
CSM
CSM ert
Ceteco
Ford Auto
Gel Delft c
Gerofabr
Goudsmit
I.H.C Inter
Ind Maatsch.
IBB Kondor
Internatto M
Kempen Beg
02.00
171.00
97,50
4.05
112,00
210.00b
201.00
60.00
75.50
750.00
86.00
25.60
250.00
115,50
62.60
149.00
193.00
194.00
52,80
37.30
201.50a
1288.00
78.80
39.90
114.50
65,50
50.20
87.00
24,70
40.30
67.60
190.00
83.00
179,00-
145.00
10.30
65.00
70.00
183.00
255.00
90.70
18.80
53.00
201.00
65,80
75,50
750.00
86.00
26.50b
350.00
60.00
91.00
40.50
277.00
22.00
43.10
250.00
115.50
63.90
169.00
162.50
149.00
149.00
193.00
196,00
52.30
38.20
202.00b
1286.00
72.50
72.90
174.00
174.00
12.50#
20,70
272.00
80.80
39.70
114.50
32.50
150.00
65,00
49.40
93,00
25.50
34.70
14.00
333.00
53.50
75.00e
40.20
10.30
66.30
70.00
90.80
18.70
53.00
266.00
78,50
38.00
20.50
88.50
9.601
Mijnb. W.
Naeff
NBM-bouw
Nedap
Ned. C red iet
NEFIT
Ned. Scheep
1025.00
740.00
450.00
375.00
4700,00
1020.00
740.00
470.00
Porcel. Fles
Proost Br
Rademakers
Rommenholl.
Rijn-Schelde
Sanders
Schlumberger
Schokbeton
Slavonb. Bank
Smit Internat.
Ver Glasf.
Vmf-Stork
Verto eert.
Vlhamij Bult
160.00
46.50
1005.00
201.00
it. 4070.00b
1070.00
60.30
38,50e
29.00
108.50
145.50
115.00
27.00
79.00
Aan
181.50
252.00
251,00
95.00
299.00
48.50
88.00
83.80
970.00
325.00a
56.00
39,50
104,00
41,50
65.50
40.50
76.10
75.10
92.70
48.50
26.50
19.30
Alg. Fondsenb. 121.00
Alrenta 99.20
Alvamy 111.00
America Fnd 199.50
Asd. Belegg. D 169.60
Binn. Bell. VG 131,10
91.00
111.50
48.60a
219.00
201.00
4070.001
1070.00
58.80i.
40,00i 1
29.40
107.30
146.00
49.00
115.00
27,00
79.00
182,70
88.00
140.001
1C.001
182.00
252.00
251.00
86.50
83.80
990.00
310,00
55,50
41.50
75,oot»de.
195.00
39,60
19.10
38.10
36.10
60.20
14.60
145.50
111.50 (nine
200,00 f18
170.80 r,'°
131.20 J"? 1
157.50 I)
139.00 Men
1255.00 I moi
112,00 thHde
218.00 if.,p.
295.00
90.00 [171
45.00 ude
177.00 Wfar
245.50 ti
102.20 L
174.50 r
beurs van New York
Am. Brands
Am. Motors
Gen. Electric
Gen. Motors
43 188
53 3/8
40 1/2
37 3/4
3 7/8
57 5/8
5 3/4
25 7/8
29 3/4
S. Fe
Shell Oil
17 5/8
48 5/8
53 1/8
21 1/8 21
49 3/4
19 7/8
36 3/8
18 5/8
56 7/8
48 5/8
19 7/8
36 1/2
18 3/8
56 7/8
Un Brands
Un. Techn.
Westinghouse
40 3/8
361/4
87 5/8
52 3/4
52 3/4
36 5/8
9 1/4
11 3/8
51 1/2
buitenlands geld
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische fr. (100)
Duitse mark (100)
llal. lire (10.000)
Portugese esc. (100)
2.75 2.85 Zweedse kroon (100)
4.91 5.21 Noorse kroon (100)
6 08 6.38 Deense kroon (100)
109.50 112.50 Ooslenr. sch (100)
21.25 24.25 Spaanse pes. (100)
3,95 4.55 Griekse drachme (100)
2.22 2.32 Finse mark (100)
48.00 Joegosl. dinar (100)
51.00
43.75
33.75
Zwitserse Ir. (100) 126.75 129.75 Ierse pond
2 gr
Beurs blijft
weinig bewogen
AMSTERDAM Het Damrak bleef ook gisteren aanL
einde van een warme week gewoon uitblazen en de koerf.
wegingen waren bijzonder traag. Het vuur rondom Kr
smeulde nog wat na maar de grote fluctuaties van dooi
dag bleven achterwege. Vrij druk werd er nog gehand*
rondom het niveau van ƒ115 waarbij de koers nu eens!
beneden en dan weer wat boven deze prijs bewoog. DeztL
tering lag overigens ongeveer ƒ1 beneden de noteringL
donderdag wat gezien de forse koerssprong niet van beifó
nis was. l
Unilever bleef nog wat profiteren van het mooie weer enr
bijna een halve gulden hoger op 152,40. Het zelfde gold i
Heineken waar dorstige lieden 1 meer voor over hadden^
ƒ48,50. Koninklijke Olie ging ƒ0,50 achteruit tot 95,80jr
bankaandelen moesten in het algemeen een stapje terug ri,
Westland-Utrecht won 1 op 99. Van de uitgevers hersteldi.
notering van Elsevier met 2 tot 102. Nedlloyd, Pakhoeif
een groot aantal van de andere actieve waarden waren na#
lijks prijshoudend tot iets gemakkelijker. JV
De inschrijvingen op de 12,5 pet kapitaalobligaties Algenr
Bank Nederland tegen 99,5 pet verliepen gisteren volgens bef
kringen zo stroef dat men er rekening mee hield dat allef
schrijvers aan hun trekken kunnen komen wat zou betekq^
dat de lening op een mislukking uitdraait. De koersen op
obligatiemarkt konden stand houden. Het lenen op onderpL
van effecten is weer duurder geworden want de prolongatie?
te is met een half procent verhoogd tot 14 pet. L
Lokaal was het weer een kleurloze boel. Zes gulden winst r
weggelegd voor Ford Nederland, terwijl voor Chamotte 11K
Mcintosh, Deli en Holec schamele winstjes werden behaald.r
vallend flauw was wel Borsumy-Wehry met ƒ5,50 verlies, t
Otra lag flauw op 49 of wel 3,50 lager. Ook SchokbetoiT
Wereldhave konden het niet bolwerken. u
Op de actieve markt nam de belangstelling voor Unilever gtL
de wege toe en rond ƒ1 werd ƒ2,50 winst behaald op I5u
waarbij de notering nog steeds opliep. Ook Heineken ging L
der omhoog naar een niveau van 49 wat bijna 1,50 bovenL
voorgaande slot uitkwam. E
Op de optiebeurs bedroeg de omzet tot twaalf uur 951 conC
ten. Koninklijke Olie was het actiefste, gevolgd door KLW
Philips. In de goudopties bleef het vrij rustig.