V an Agt is
evreden
over compromis
iernwapens
fieidoeSouta/nt
Vijftien jarige VVDM krijgt
het steeds moeilijker
nu bijna alles is bereikt
3nnenland"
d<
[V-piraten halen
itoorzenders weg
lit bioscoop
VOORLICHTING KERNWAPENS NU
ACTUEEL
leidse courant
dinsdag 4 augustus 1981 pagina 7
dei A
iet
(Vervolg van de voorpagina)
«.^EN HAAG CDA-leider Van Agt, die vo-
It^ke week voorstelde de defensieparagraaf
schrappen, toonde zich nu zeer tevreden
[ustusgt het door de informateurs gevonden
weritimpromis. Positief beoordeelde hij vooral
e" U er weer een koppeling zou lijn gelegd
als ltesen het te nemen besluit omtrent de nieu-
el befe raketten en de vraag of Nederland be-
"Mafcunde NAVO-kerntaken moet afstoten.
Fraijanvankelijk hadden de informateurs voor-
aar'^steld dat in elk geval het aantal kernta-
oeve%n in de komende regeerperiode aanzien-
camjk zou worden teruggebracht. Den Uyl be
en Ifreed deze zienswijze, omdat er volgens
le oofcm nog steeds geen relatie is tussen beide
ïen t(ken. De PvdA-voorman uitte zijn teleur-
serdeeiiing over de vondst van de informateurs
rt 0Qin het oordeel van de fracties over ie kern
ed japenproblemen „mede" te laten afhangen
een 4n de inhoud van de verkiezingsprogram-
ïgen>ia's. „Voor ons telt uitsluitend het program
z n gji daarin staat dat er geen kruisraketten
1 wi>men," aldus Den Uyl.
Jolgens informateur Van Thijn mag de roorge-
Josejjide defensieparagraaf zeker niet beschouwd
erno<orden als een „vrije kwestie". Als dat wel zo
ersi^u zijn, zouden de partijen niet het recht heb-
iaarin het kabinet over deze zaak ten val te bren-
jn. Nu mogen ze dat nadrukkelijk wil. De
°^dA-informateur sprak van een „ovtreen-
dej>mst om het niet eens te zijn". De nu v«orge-
nerikgide tekst is, aldus Van Thijn, een „zeer crisis-
oe™^voelige materie".
"s &~f66-fractieleider Terlouw verklaarde varnior-
in dat wat betreft defensie er alleen ee» op-
van de informateurs ligt dat het ze wel
zou kunnen. Zij baseren die op het gegeven dat
men ook binnen het CDA niet staat te trappe
len om in december al een beslissing te nemen
over de plaatsing van middellange-afstandsra-
ketten. „Maar als dit zo is, waarom mag dat dan
niet in het programma staan, zo vraag ik mij af.
Het ja dan nee plaatsen van deze wapens is op
dit moment een vrijwel onoplosbaar probleem,
al wil dit niet zeggen dat het kabinet daar op
zou moeten vallen. Het liefst was ik met de eer
der overeengekomen formule gaan werken, als
het mogelijk was geweest zonder die voetnoot
van de PvdA, want die beklemtoont nog eens
de aanwezigheid van een tijdbom onder een te
vormen klabinet", aldus Terlouw.
Middenschool
Weliswaar is ook formeel overeenstemming be
reikt over de taakverdeling tussen de toekom
stige PvdA-minister van onderwijs (Van Keme-
nade) en zijn beide CDA-staatssecretarissen
(Hermes en Deetman), maar het is steeds niet
geheel duidelijk wie ten aanzien van het mid-
denschoolbeleid de grootste vinger in de pap
krijgt. Van Agt en Den Uyl lieten gisteren we
ten dat deze overeenstemming vrijdag via een
briefwisseling tussen hen beiden tot stand is ge
komen.
Van Agt liet zich gisteren nogal geringschat
tend uit over het takenpakket dat de PvdA-mi
nister zal toevallen en dat volgens hem veel zal
lijken op dat van minister De Brauw, de minis
ter zonder portefeuille belast met het weten
schappelijk onderwijs en het wetenschapsbeleid
tijdens het kabinet-Biesheuvel. Volgens hem zal
de CDA-staatssecretaris voor het voortgezet on
derwijs tevens het beleid betreffende de mid-
Van Agt bracht met een tevreden gezicht zijn Den Uyl zucht als hij voor de zoveelste maal
advies over de formatie uit aan de koningin. moet poseren bij zijn bezoek aan de koningin.
denschool onder zijn hoede krijgen. Den Uyl
reageerde gisteren nogal verbaasd op de woor
den van de CDA-onderhandelaar. Hij stelde na
drukkelijk dat Van Agt vrijdag al akkoord is
gegaan met de PvdA-wens dat de minister „de
eerst verantwoordelijke" zal zijn voor de mid
denschool. „De onderwijstaken zijn bevredi
gend geregeld en de positie van Van Kemenade
is veilig gesteld. Maar ik blijf het niet fraai vin
den dat de verdeling van de taken nu al tijdens
de informatie is gebeurd", aldus Den Uyl.
Het beleid dat ten aanzien van de toekomstige
middenschool zal worden gevoerd, speelt zich
af op twee terreinen binnen het onderwijsbe
leid. Officieel valt de middenschool onder het
hoofdstuk „ontwikkeling en vernieuwing in
het voortgezet onderwijs", dat onder de taken
van de CDA-staatssecretaris voor het voortge
zet onderwijs (Deetman) zal vallen. Anderzijds
zal de zogeheten Voorbereidingswet Geïnte
greerd Onderwijs (die een apart wettelijk kader
aan de middenschoolexperimenten zal bieden)
door de minister en de staatssecretaris voor het
voortgezet onderwijs samen worden opgesteld,
zo is tussen PvdA en CDA afgesproken.
Van Agt en Den Uyl zijn globaal de volgende
taakafbakening overeengekomen:
een CDA-staatssecretaris (Hermes) die wordt
belast met het primair onderwijs (kleuter-, en
lager onderwijs, basisonderwijs) en het buiten
gewoon onderwijs;
een CDA-staatssecretaris (Deetman) voor het
voortgezet onderwijs, inclusief ontwikkeling en
vernieuwing, en voor de opleidingen voor leer
krachten in het lager en voortgezet onderwijs.
Ook de medezeggenschap in het voortgezet on
derwijs behoort tot zijn taken;
de PvdA-minister (Van Kemenade) krijgt het
hoger beroeps onderwijs, het wetenschappelijk
onderwijs en een deel van het Wetenschapsbe
leid in zijn takenpakket. Verder zal hij ook het
stimuleringsbeleid voor het primair onderwijs
(kinderen in achterstandssituaties en de culte-
rele minderheden) onder zijn vleugels nemen.
Bovendien zal hij, samen met de CDA-staatsse
cretaris voor het voortgezet onderwijs, zorgen
voor de wettelijke voorbereidingen voor de
middenschool.
CDA, PvdA en D'66 zijn het er niet over eens
wie het beoogde kabinet moet trachten te for
meren. Van Agt vindt nog steeds dat er één
formateur dient te komen en dat die tot het
CDA moet behoren. Zelf vindt Van Agt zich
niet bij uitstek geschikt voor die taak, omdat hij
naar zijn mening als onderhandelaar wellicht
meer invloed heeft op de inhoud van het even
tuele regeerakkoord. Den Uyl wil tenminste
twee formateurs benoemd zien, één van CDA
en én van PvdA.
Zonder sfeerverbetering
somber perspectief
De informateurs Lubbers, De Koning en Van Thijn hebben
zelf uiteindelijk maar de resterende knopen doorgehakt. En
kele formuleringen, waar de fractievoorzitters van CDA,
PvdA en D'66 het kennelijk zonder te veel gezichtsverlies
niet meer over eens konden worden, hebben zij nu voor ei
gen rekening en verantwoordelijkheid neergeschreven. Een
verstandige, maar ook moedige stap.
VERSTANDIG omdat zij hiermee toch op eigen gezag een
doorbraak in de al veel te lang slepende informatiebespre
kingen wisten te bewerkstelligen. Verstandig ook omdat zij,
door de fractievoorzitters nu maar gewoon voor het blok te
zetten, de komende formatieperiode wellicht stevig hebben
versneld.
Op het eerste gezicht ligt er voor die formatiefase nog veel
conflictstof, maar is dat wel zo? Doordat er over de kwestie
van de kernwapens nu een formulering tot stand is gekomen
mag worden aangenomen, dat die kwestie in de formatie niet
meer terugkomt. Vervolgens is de afspraak om sociaal-eco
nomische deskundigen en de sociale partners te raadplegen
zo scherp omlijnd geformuleerd, dat ook dat punt naar ver
wacht mag worden niet al te veel problemen meer zal geven.
De bewindslieden op Onderwijs tenslotte, Van Kemenade en
Deetman, zijn het roerend eens over hun toekomstige samen
werking.
Na het voorbereidend werk van de informateurs kan de
formatie dus vrij snel verlopen. Dat zegt overigens nog niets
over de kwaliteit van het kabinet van CDA, PvdA en D'66.
De sfeerverslechtering, die tussen de deelnemende partijen
in de informatieperiode is ontstaan en waarvan de heren
Den Uyl en Van Agt ook gisteravond weer treffende staaltjes
te zien gaven, zal in de eerste maanden van het kabinet
goedgemaakt moeten worden. Gebeurt dat niet, dan ziet het
er voor dat kabinet vrij somber uit.
TENSLOTTE: de stap van de drie informateurs vereiste ook
enige politieke moed, want zij hebben de knopen doorgehakt
over de hoofden van de politieke leiders heen. Die moed
werd deze keer vooral aan de dag gelegd door Van Thijn, die
door zijn medeondertekening de PvdA een formulering van
de kernwapenparagraaf heeft opgedrongen, die in zijn kring
niet al te best zal vallen.
W©efsgesteHtf>eid van gisteren
IJ akantielanden
Ierland en Schotland: Tijdelijk
peregen of motregen, 15-20 gra-
'Jen. later opklaringen en en-
Tcele buien.
Engeland: Perioden met zon,
9-24 graden.
louch/oorwe6en: Veel bewolking,
te. VcjjdeIijk regen, 15-20 graden,
est tfweden en Finland: Zonnige
terioden, 17-24 graden.
ienelux. West-Duitsland, De
lemarken: Perioden met zon
__jn vrijwel overal droog, maar
mt ook wolkenvelden of mist, 17-
23 graden, later zonnig, 23-28
!n 'Paraden.
'en9t!ent raai-Europa: Wolkenvel-
|aa,sjen en verspreide regen- of
666<Tnweersbuien, 19-25 graden,
frankrijk, Alpengebied, Do-
Ïaulanden: Zonnig en warm,
7-33 graden.
,uid-Europa: Overwegend
onnig en warm, in Italië en
iet Balkangebied zeer warm,
0-35 graden, hier en daar
ieer dan 35 graden.,
Itmpttmp slag
24 10 0.1
25
24 12 0.1
Amsterdam mist
De Bilt mist
Deelen mist
Eelde onbew
Eindhoven mist
Den Helder mist
Lh. R'dam onbew
Vlissingen nist 23 16
Z.-Limburg nist 24 15
Aberdeen .bew. 19 6
Barcelona inbew. 26 19
Berli|n inbew. 23 13
Bordeaux inbew. 29
Brussel <nbew. 24 16
Frankfort «nbew. 27 17
Helsinki hbew. 21 7
Innsbruck I.mw. 28 16
Klagenfurt ragen 32 18
Kopenhagen otbew." 21 10
rejenb. 28 18 0.1
oroew. 30 23
zwbew. 22 15
>ntew. 35 25 0
rwbew. 21 14 0
iwaew. 31 18 0.3
Istanboet n.oitv. - - -
Las Palmas l.bew. 25 20 O
Beiroet n.oitv. - - -
Tel Aviv ontew. 29 23 0
Tunis ontew. -16
)prichtster van
ilarmcentrale
INWB overleden
>EN HAAG De opricht-
ter van de ANWB-alarm-
mtrale, mej. M. van Len-
iep is het afgelopen week
in 1953 was nej. Van Lennep
bij de ANWE in dienst getre
den. Niet lang hierna begon zij
met de organisatie van de
alarmcentrale die ze almaar
verder uitbouwde tot ze op 1
mei 1976 haar functie wegens
gezondheidsredenen moest
neerleggen.
AMSTERDAM Op initia-
"tf van twee Amsterdamse
ievisie-piraten Einstein tv
Mokum tv, zijn zondag-
ht uit het Citytheater in
hoofdstad twee stoorzen-
's gestolen. De bioscoop
ibruikte deze stoorzenders
olgens de piraten, om hun
itzendingen op het kabel-
ït te dwarsbomen. De City-
ictie ontkent de diefstal,
politie zal geen actie on-
ernemen zolang er geen
angifte is gedaan van dief-
0 tal.
is de piraten werden
programma's de afgelopen
ijd gestoord. Peilingen wezen
■^it dat de storingapparatuur
^abij het City-theater moest
taan. Zij ontdekten een extra
Antenne op het dak van de
•ioscoop. Een medewerker
[an Einstein-tv liet zich zon-
lagavond in het theater inslui--
fn. Via de kabels van de zen-
lantenne op het dak ontdekte
'ij in het gebouw twee stoor-
-nders die met tijdklokken
'erden in- en uitgeschakeld.
„insluiper" heeft de zen-
irs losgekoppeld en meege
nomen. Volgens hem betrof
het vrij dure apparatuur.
De City-directie spreekt men
van een „science-fictionver-
haal". Volgens een woordvoer
der had het theater geen stoor
zenders in huis. Het bezoek
aan de nachtvoorstellingen
van het City-theater liep en
kele maanden geleden sterk
terug door de concurrentie
van de piraten. Medio mei
werden de voorstellingen ge
staakt, maar anderhalve
maand later hervat, omdat de
City-directie meer bezoek aan
de nachtvoorstellingen ver
wachtte. De piraten hebben
verklaard de apparatuur te
zullen overdragen aan de con
troledienst van de PTT.
Een woordvoerder van de
PTT, de heer De Voogd, wilde
zich vanochtend niet uitlaten
over de waarschijnlijkheid van
de geschiedenis, maar zat wel
te wachter op een telefoontje
van de piraten. Vanochtend
was er nog geen contact ge
weest tussen de piraten en de
PTT. De woordvoerder zei
verder dat de PTT nooit stoor
zenders gebruikt. Hij wist niet
waar de deze apparaten van
daan zouden kunnen komen.
Op de soldatenkamers van tegenwoordig hebben de blote meiden van wel
eer plaats moeten maken voor veelzeggende eigentijdse affiches.
UTRECHT „De oprichting, hoe
goed bedoeld ook, is in feite toch
een jeugdige gril en kan nauwe
lijks serieus genomen worden.
Wellicht werd deze jongen geïnspi
reerd door de publiciteit rond de
activiteiten van de vakbeweging
in Duitsland onder de militairen
en meent hij door middel van de
vakbeweging een einde te kunnen
maken aan de militaire discipli
ne". Met deze woorden introdu
ceert Ruim Zicht, het blad van het
Nederlands Katholiek Vakver
bond, in augustus 1966 de door sol
daat Loebas Oosterhuis in het le
ven geroepen Vereniging Van
Diensplichtige Militairen
(VVDM). M.a.w.: een lachertje,
meer niet
Vandaag bestaat diezelfde VVDM
welgeteld 15 jaar en in die periode
heeft deze organisatie zich ondanks
het voor de hand liggende sterk wis
selende ledenbestand ontpopt tot een
volwassen en erkende onderhande
lingspartner van het ministerie van
defensie. De VVDM weet zich in die
positie gesteund door één van elke
drie vaderlandse dienstplichtige mili
tairen. Kent ons leger momenteel
zo'n 40.000 actieve diensplichtigen,
14.000 ervan soldaten, korporaals,
onderofficieren en officieren beta
len maandelijks trouw hun 4,-
VVDM-contributie.
Kent de doorsnee burger de VVDM-
activiteiten in feite slechts door de nu
al weer sinds jaar en dag in het leger
geaccepteerde vrije haardracht, de
werkelijkheid leert dat de soldaten-
vakbond in de afgelopen 15 jaar bij
zonder waardevol werk heeft ver
richt. Anno 1981 kan dan ook gezegd
worden, dat het Nederlandse leger in
grote trekken veel overeenkomst
vertoont met het normale maatschap
pelijke leven. Maar de realiteit is niet
anders.
Vormden de welig onder baret en
helm uitpiekende „meisjeskapsels"
voor velen destijds een nadrukkelijke
steen des aanstoots, deze modegril is
dus allerminst representatief voor de
daadwerkelijke kracht en bewogen
heid van de VVDM. Maken we de
balans op, dan blijkt dat de wedde,
het soldatenloon, met meer dan 1000
procent is gestegen. De veertig-urige
werkweek werd ingevoerd, er kwam
een compensatieregeling voor overu
ren, iedere soldaat heeft recht op 22
vakantiedagen per jaar, het militaire
tuchtrecht verloor een niet onbelang
rijk deel van zijn willekeur, het para
te weekend werd afgeschaft en de
diensttijd werd van 24 via 20 tot 14
maanden ingekort.
Verder mogen soldaten tegenwoordig
buiten diensttijd zowel in als buiten
WDM vertegenwoordiger» Van Beek, Logemann en Wensing (v.l.n.r.) op
het zonnige terraa van het Protestants Militair Tehuis in Nunspeet.
de kazerne hun „burgerkloffie" dra
gen, kunnen ze zelf bepalen hoe laat
ze naar bed gaan en opstaan en mo
gen ze hun legeringskamers naar ei
gen believen inrichten. Ook werd de
gevreesde tuchtklasse in Nieuwers-
luis afgeschaft en verdween last but
not least de groetplicht.
Zet je al deze verworvenheden op
een rijtje, dan vraag je je onwilleke-
ruig af wat die VVDM na 15 jaar van
bruisende activiteiten nog voor toe
komst heeft. Bijna alle doelstellingen
lijken immers bereikt.
Motiveren
Anton Logmann, VVDM-actiecoordi-
nator, of aktiepeuk zoals hij zichzelf
in militair jargon liever omschrijft,
onderkent dat probleem.
„Inderdaad wordt het steeds moeilij
ker onze leden te motiveren. Alles
dat we tot nu toe bereikt hebben,
werkt in feite in ons nadeel. Het le
ven in militaire dienst is er in de af
gelopen 15 jaar heel wat draaglijker
op geworden, al blijft het natuurlijk
altijd voor verbeteringen vatbaar.
Vooral kleinschalig. Negen van de
tien huidige problemen liggen op de
kazernes en dus is het onze taak om
naar de soldaten toe te gaan. Daarom
ook kent elk onderdeel, elke kazerne,
een VVDM-vertegenwoordiger. Deze
jongens proberen eventuele proble
men in eigen bereik zo veel mogelijk
zelf proberen op te lossen. Ze komen
bovendien elke twee maanden met
het hoofdbestuur in een zogeheten al
gemene ledenvergadering bij elkaar
om de beleidszaken van de VVDM te
bepalen. Het hoofdbestuur bestaat uit
zeven vrijgestelde dienstplichtigen,
die vanuit de Utrechtse Hojel Kazer
ne, waar drie kamers van Defensie
worden gehuurd, opereren".
Niveau hoger
Doordat er in praktijk slechts drie
van de tien dienstplichten „onder de
wapens" worden geroepen, is de se
lectie strenger geworden. Het oplei
dingsniveau van de soldaten is daar
door de laatste jaren aanzienlijk ge
stegen, terwijl die van het lager be
roepskader daar vaak bij achter blijft.
Schept dat in de meeste gevallen niet
die kleinschalige problemen?
VVDM-schoolingscoordinator Jan
van Beek hierover: „Dat is belangrij
ke factor. Als het lagere kader niet in
staat blijkt bepaalde bevelen of or
ders nader te omschrijven, als de juis
te argumenten door gebrek aan ken
nis of door andere oorzaken achter
wege blijven, ontstaan er botsingen.
Voor beide partijen een nare zaak.
Dat begrijpen wij als VVDM donders
goed, maar wij zijn er nu eenmaal
voor de dienstplichtigen. Dat gebrek
aan kennis wreekt zich momenteel
het sterkst bij de zogenaamde NBC-
lessen. De informatie over Nucleaire,
Biologische en Chemische strijdmid
delen, die elke soldaat binnen zijn
onderdeel krijgt, is zondermeer on
toereikend. Bij dat soort lessen wordt
doodleuk gezegd, dat men bij het val
len van een atoombom plat op de
grond moet gaan liggen, daarna tot 90
dient te tellen en vervolgens weer
zonder al te veel risico's op kan staan.
Ofwel de cursussen die het kader
volgt deugen niet, óf het kader is niet
in staat de zaken op een juiste manier
aan de troep over te brengen. Een
hele slechte zaak. Zeker nu juist de
kernbewapening ook binnen het le
ger als discussiepunt centraal is ko
men te staan".
Logemann: „Voor ons staat vast dat
60 procent van de dienstplichtigen
zeer ernstige bezwaren tegen het ge
bruik van kernwapens heeft. Je kunt
je terecht afvragen in hoeverre de
VVDM zich daarmee moet gaan be
moeien. Onze belangrijkse doelstel
ling is het geven van informatie via
forumavonden en door de vertoning
van de unieke Engelse film „Warga
me". Die informatieavonden worden
veelal belegd bij onderdelen, die op
het punt staan zogenaamde site-
wachten te gaan vervullen. Site-
wachten is de militaire benaming
voor het bewaken van atoomkoppen
en dergelijke".
„Ook in dat opzicht botsen we vaak
met de interpretatie door kazerne
commandanten van de opgestelde
spelregels. In de ene kazerne mag die
voorlichting wel worden gegeven, in
de andere weer niet. De militaire
willekeur is dus nog niet helemaal
verdwenen. En dat terwijl de leger
leiding erkent dat de voorlichting
over nucleaire zaken ondanks dat
NBC-opleidingscentrum slecht is. De
meest simpele VVDM-brochure op
dat terrein is in ieder geval volledi
ger en beter".
Aan de wieg
Kolonel F. Weening, commandant
van de tussen Elspeet en Nunspeet
gelegen en aan ruim 3000 militairen
huisvesting biedende Gen. Winkel
mankazerne, heeft in 15 jaar geleden
aan de wieg van de VVDM gestaan.
Als kapitein-adjudant van de toen
malige commandant van het le Le
gerkorps, luitenant-generaal Van
Hootegem, voerde hij de gesprekken
met Loebas Oosterhuis, de soldaat
verbindingen, die zich als oprichter
van deze in de wereld nog steeds
unieke vakbond ontpopte.
„Ik vond dat destijds een interessante
zaak. Generaal Van Hootegem was
zijn tijd ver vooruit. Hij had volstrekt
moderne opvattingen over het om
gaan met soldaten. Hij koesterde de
stelling: waar goede verhoudingen
heersen zijn weinig of geen proble
men. En de grondoorzaken van bijna
alle problemen binnen het leger zijn
terug te brengen tot een gebrek aan
communicatie. Een in die tijd door de
starre doorvoering van rangen en
standen zeer veel voorkomende zaak.
Daarom hebben we destijds Ooster
huis ongeveer een jaar lang begeleid.
Met belangstelling, maar ook wel de
gelijk met plezier. Al konden ook wij
toen uiteraard niet overzien wat er
allemaal uit zou groeien".
Wat zijn uw ervaringen als kazerne
commandant met de VVDM?
„Formeel zijn VVDM-zaken ministe-
rieële zaken. Defensie en de VVDM
zijn overlegpartners. In de praktijk
heb ik-als kazernecommandant wel
regelmatig met de VVDM te maken.
Ik probeer daarbij de bestaande re
gels niet alleen te respecteren, maar
ze ook naar de geest te interpreteren.
Toch blijken er dan vaak tegengestel
de belangen in het spel. Vroeger
kwam dat overigens meer voor. Ik
erken, dat die vakbond een functio
nele rol binnen het leger vervult. Er
zijn namelijk altijd ingeroeste zaken,
die je als beroépsmilitair niet of min
der snel onderkent. De vakbond
houdt je wakker".
Verlanglijstje
Het huidige verlanglijstje van de
VVDM omvat ondermeer de navol
gende punten:
De soldaat dient de vrije keuze te
hebben of hij wel dan niet in de ka
zerne wil eten en-of slapen. Niet
eten, niet betalen. Gratis huisvesting.
Verbetering van compensatie voor
overuren.
Vrij reizen voor alle reizen in dienst
tijd, ook naar en van huis. Aanpas
sing van autovergoeding, die nu 14
cent per km bedraagt.
Verkorting van diensttijd tot 12
maanden.
De wedde, nu nog gekoppeld aan mi-
numim jeugdlonen, optrekken naar
beroeps-niveau. Gelijk loon voor ge
lijk werk.
Wachttijden bij belangrijke militaire
objecten vervangen door elektroni
sche bewakingsdiensten-apparatuur.
Gelijk aantal verlofdagen voor alle
dienstplichtingen. In Nederland gele
gerde soldaten hebben 100 dagen per
jaar, in West-Duitsland gelegerde sol
daten nu 78 dagen per jaar.
In de tuchtspraak dient de onafhan
kelijke burgerrechter de militaire
rechtsprekers te gaan vervangen.
Betere voorlichting over kernwa
pens.