Californië opgeschrikt doorrevolutie''
lad jai nieuwe
resident Iran
rgenti jns vliegtuig
hogelijk naar
usland gedwongen
Lady Diana in tranen
PERES: BOMBARDEMENT BEIROET GROTE FOUT
Hamburg
ontsnapt
aan
milieu
ramp
JITENLAND
LEIDS&COURAN1
MAANDAG 27 JULI 1981 PAGINA 7
-1RAËL LEVERT WAPENS AAN IRAN"
IDEN Volgens de eigenaars van het negen dagen ge-
n in Rusland neergestorte Argentijnse vliegtuig is het
tel door de Russen gedwongen koers te zetten naar hun
L Het Russische ministerie van buitenlandse zaken
t alleen bevestigd dat de drie bemanningsleden en de
agier om het leven zijn gekomen toen het toestel neer-
Ite.
ens de Russen is het toestel nog niet voldoende geïdentifi-
De Argentijnse directeur van de vliegtuigmaatschappij
dit „onverklaarbaar" genoemd.
Britse blad Sunday Times heeft gisteren een interview ge-
iceerd met de Zwitserse wapenhandelaar Andreas Jenni.
nthult dat het vliegtuig betrokken was bij een Iraans-Israë-
e wapentransactie. Het zou daarbij gaan om de levering van
on onderdelen, waarbij ongeveer 75 miljoen gulden gemoeid
fcnni's partner, de 38-jarige Schot Stuart Allen McAfferty,
juist aan boord toen het toestel, vanuit Teheran op weg naar
'us, naar de Sovjet-Unie koers zette en daar neerstortte.
|i vermoedt dat het toestel door Russische straaljagers is
geschoten. Volgens de Russen is het toestel in botsing ge-
t met een Sovjet-toestel.
ens Jenni maakte het toestel vluchten van Tel Aviv naar
tran, geladen met onderdeler, voor de Amerikaanse wapens
Iran een erfenis van het regime van de sjah. In verband
de gijzeling van de Amerikaanse diplomaten vorig jaar,
l de vorige president van de Verenigde Staten Carter de
—^nleveranties aan Iran stopgezet. De wapenvluchten leidden
de Cypriotische luchthaven Lacarna. Volgens functionaris-
iran Larnaca maken veel toestellen die vliegen tussen Israël
krabische landen gebruik van een „technische tussenlanding
lyprus" om de Arabische boycot van Israël te omzeilen. Het
kblad Cyprus Weekly heeft al eerder onthuld dat het vlieg-
wapens vervoerde. In Cyprus worden nauwelijks vragen
•ld als vliegtuigen alleen komen tanken,
o Teheran heeft de berichten over de wapentransactie „een
5kje" genoemd. Iran heeft vanaf de islamitische revolutie
betrekkingen met Israël verbroken. Israëlische autoriteiten
ten nog niet op de berichten gereageerd.
GBYWEDSTRIJD AFGELAST
ïgering Nieuw-Zeeland kan
tringbokken niet wegsturen
LLINGTON Regering noch rugbybond van Nieuw-
■«nd heeft een beslissing genomen over het doorgaan
de tournee van de Zuidafrikaanse ploeg, na de moet
heden van het afgelopen weekeinde,
tveede van de zestien wedstrijden, uitgesmeerd over een
kle van twee maanden, van de Springbokken in Nieuw-
bnd, kon in Hamilton geen doorgang vinden doordat
Speelveld werd bezet door een groep van naar schatting
honderd demonstranten.
lier Robert Muldoon van Nieuw-Zeeland verklaarde giste-
in Londen dat hij al het mogelijke heeft gedaan om de
^wedstrijd van Nieuw-Zeeland ervan te overtuigen, de
pfrikaanse Springbokken niet uit te nodigen,
tenadrukte echter dat zijn regering de tournee niet kan af-
:en. Muldoon is in Londen voor het bijwonen van het hu-
t van prins Charles en Lady Diana.
iorlopig vangstverbod potvissen
3HTON Op de laatste dag van de jaarlijke vergade-
jvan de Internationale Commissie voor de Walsvisvaart
righton is besloten, dat in het seizoen 1981-1982 niet op
issen mag worden gevist. Voor de komende jaren is de
-elijkheid open gehouden, dat de vangst wel wordt toe-
en Japan was tegen het door Frankrijk, de Seychellen,
»t-Brittannië en Nederland ingediende voorstel. Het vangst-
od voor potvissen geldt voor het zuidelijk halfrond en de
ntische Oceaan. Over een eventueel verbod voor de vangst
)1- S Stille Oceaan wordt het rapport van een wetenschappelij-
jATMnnussie afgewacht.
ue-
t- IERAN Mohammed Ali Radjai wordt vrijwel zeker
lieuwe Iraanse president. De voormalige wiskundele-
BBB- heeft bijna negentig procent van de nu getelde stem-
gehaald.
isc-drie andere presidentskandidaten hebben op het laatste
j Rjblik opgeroepen op Radjai te stemmen, „omdat hij de
Veiinste is"- Radjai heeft tot nu toe 11,3 miljoen stemmen ge-
jmien. Zijn voorganger, Abolhassan Bani-Sadr, kreeg vorig jaar
dpifniljoen stemmen. De Iraniërs hebben nauwelijks gehoor ge-
n aan de oproep van voortvluchtige ex-president om de
ïietiezingen te boycotten.
10geO Teheran heeft bekend gemaakt dat 120 mensen zijn gear-
Z0U)erd die de verkiezingen wilden verstoren. Volgens tegen-
onvers van het islamitische bewind is het aantal veel hoger.
3gelfgelopen weekeinde zijn opnieuw acht „oproerkraaiers" ter
ds «gebracht.
ranse politie heeft zaterdagavond een generaal in het oude
van de sjah uit de handen van Khomeiny-aanhangers in
s bevrijd. De ex-generaal, Zolfhagari, werd herkend door
»nten die voor gebed en discussie bijeen waren. Zij waar-
wden de Iraanse ambassade, opdat Zolfhagari, in Iran bij
iek ter dood veroordeeld, naar Teheran kon worden overge-
fit.
majoor van het Iraanse leger is met een vliegtuig naar
}te gevlogen. In Cairo heeft hij politiek asiel aangevraagd.
De Portico-slaapkamer, een van de slaapkamers in Broadlands House waar Charles en Dia
na woensdagnacht voor enkele dagen hun intrek nemen.
Teleurgesteld bedekt Fred Lee het
nieuwe uithangbord van zijn café, de
Prince and Pricess of Wales. Volgens
een ongeschreven regel mogen le
den van het koninklijk huis niet wor
den afgebeeld op dergelijke uithang
borden, zolang ze nog in leven zijn.
„En alle klanten vonden het zo'n
mooie afbeelding", aldus Lee.
De acteur Richard Burton, die door
de BBC is ingehuurd om het huwelijk
te verslaan, kwam gisteren samen
met zijn vrouw Suzy in Londen aan.
De Japanner James Kawada laat een
sieraden zien die hij aan prins Char
les heeft gegeven, gemaakt van zij
de, zilver, goud en koraal met een
totale waarde van meer dan 100.000
gulden.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Lady Diana Spencer is
er gisteren getuige van geweest hoe
haar verloofde, kroonprins Charles,
bij polowedstrijden in het park
Windsor in tegenstelling tot eerdere
gelegenheden de wedstrijd uitspeel
de zonder van zijn paard te vallen.
Zaterdag had Lady Diana niet kun
nen zien hoe prins Charles voor zijn
team het winnende punt scoorde.
Kort voor het begin van de wed
strijd was zij in tranen uitgebarsten.
De spanning voor het huwelijk van
overmorgen en de zeer grote
belangstelling voor haar persoontje
werden de toekomstige prinses van
Wales teveel.
Nadat prins Charles haar had ge
troost verliet Lady Diana met de
auto het wedstrijdterrein. Bucking
ham Palace noemde het incident
korte tijd later „een kleine inzin
king van voorbijgaande aard". Prins
Charles zei dat de zenuwen van zijn
aanstaande bruid toch wel lelijk ge
plaagd worden door zoveel fotogra
fen om haar heen. „Het is een klein
kunstje om in dergelijke omstandig
heden een plaatje te schieten, waar
op ze een verveeld gezicht trekt.
Dan schrijven ze in de kranten:
Lady Diana houdt niet van polo.
Niets is minder waar. We kunnen
alleen hopen, dat we na ons huwe
lijk wat meer met rust gelaten zul
len worden als ik polo speel", ver
klaarde hij. In Britse hofkringen
haalde men gisteren toen de polo
wedstrijden voorbij waren opge
lucht adem. Prins Charles was in
twee dagen niet van zijn paard ge
vallen. Men was er bijzonder bang
voor dat hij kort voor zijn trouwen
iets zou breken.
In Londen hebben gisteren duizen
den mensen de generale repetitie
van de bruiloftsstoet bijgewoond. De
eerste belangstellenden voor woens
dagmorgen hebben zich al langs de
route geïnstalleerd, compleet met
dekens en thermoskannen koffie.
Na de onenigheid tussen Londen en
Madrid over het feit dat het bruid
spaar de huwelijksreis in Gibralter
begint, wat tot het wegblijven van
het Spaanse koningspaar heeft ge
leid, heeft Buckingham Palace nu
ook de Grieken tegen zich in het
harnas gejaagd. De vroegere Griek
se koning Constantijn, die in Lon
den woont, heeft als „Koning der
Heienen" een uitnodiging gekregen.
In Griekenland, waar de monarchie
is afgeschaft en het koningshuis,
mede door de rol van Constantijn
tijdens de eerste tijd van het kolo
nelsbewind, bijzonder weinig aan
hang heeft, heeft de omschrijving
op de uitnodiging van de vroegere
koning kwaad bloed gezet. Niet be
kend is of de Griekse president Ka-
ramanlis, die ook is uitgenodigd, uit
protest zal wegblijven.
Prins Charles begeleidt Lady Diana
naar haar auto, nadat zij in tranen
was uitgebarsten.
Het cadeau dat namens de Verenig
de Staten door Nancy Réagan aan
prins Charles en Lady Diana wordt
aangeboden: een glazen schaal ter
waarde van meer dan 130.000 gulden.
C>'-!ApsL
AM
ClS
Britse soldaten op oefening in de Alpen hebben op een van
de hellingen van de Mont Blanc hun groet aan het bruid
spaar overgebracht.
Tijdens de generale repetitie rijdt de glazen koets langs de toeschouwers, die hopen dat ze
het woensdag net zo goed kunnen zien.
(Vervolg van voorpagina)
JERUZALEM De leider van de Israëlische Ar
beiderspartij, Shimon Peres, heeft voor de radio
scherpe kritiek geoefend op het Israëlische bom
bardement van eerverleden week op Beiroet. Hij
noemde de aanval een „grote fout". De hele we-
De verantwoordelijkheid voor de beschietingen
van christelijke stellingen in Zuid-Libanon is op-
reld heeft de beelden gezien van de verwoestin
gen en het leed in Beiroet, aldus Peres, die er
bang voor is dat het conflict, als er niet spoedig
verdere onderhandelingen worden gevoerd, zal
escaleren.
geëist door het Volksfront voor de bevrijding van
Palestina, een kleine extreme guerrillagroepering.
Het Volksfront acht zich niet gebonden aan het
bestand. De PLO heeft zich van deze verklaring
gedistancieerd. Premier Begin van Israël heeft
echter gezegd dat hij de PLO ook voor de daden
van het Volksfront verantwoordelijk stelt.
BONN De stad Ham
burg en omgeving zijn
dit weekeinde op het
nippertje aan een mi
lieuramp ontsnapt. Za
terdag viel de motor van
de Liberiaanse tanker
Afran Zenith uit. De met
77.000 ton explosieve
zware olie geladen tan
ker kwam dwars op de
stroom van de Elbe te
liggen en raakte aan de
grond. Drie i vierhon
derd ton olie stroomde
door een lek het water
op. De gevreesde explo
sie is echter uitgebleven.
Ook de schade aan het milieu
bleef beperkt. De olievlek
drijft langzaam naar zee; na
tuurgebieden in de omgeving
zijn nauwelijks aangetast. De
havenautoriteiten hebben al
het beschikbare materieel in
gezet om enorme „olietapijt"
zo snel mogelijk te verwijde
ren. Het schip kon na drie en
een half uur worden losge
trokken. Het is tot na het on
derzoek in beslag genomen. De
eigenaar zal waarschijnlijk
voor de schade moeten op
draaien.
Anti-Kalkar
demonstratie
verwaterd
KALKAR Door het
slechte weer van zaterdag
en het in beslag nemen van
een aantal tenten door de
politie is het aantal anti-
kernenergiedemonstranten
bij de Westduitse kweek-
ractor in Kalkar zeer be
perkt gebleven. Zondag
kwam het tot een treffen
met de politie.
De tegenstanders van de snelle
kweekreaktor in het Westduit
se Kalkar blijven echter van
plan een anti-atoomdorp in te
richten tegenover de reaktor,
ondanks het feit dat de politie
dat heeft verboden. Om te be
ginnen willen de tegenstan
ders een alternatief informa
tiecentrum en een windmolen
bouwen.
NEWSWEEK:
CIA heeft plan
bewind Khadaffi
omver te werpen
WASHINGTON Vol-
gens het Amerikaanse blad
„Newsweek" heeft CIA-di-
recteur William Casey zijn
goedkeuring gehecht aan
een zeer kostbaar plan om
het bewind van de Libi
sche leider Khadaffi om
ver te werpen. In een com
missie van het Amerikaan
se Congres, dat over grote
operaties moet meebeslis
sen, zouden echter bezwa
ren zijn gerezen.
Het plan werd aan de Con
grescommissie voorgelegd door
een hoge CIA-functionaris, die
inmiddels ontslag heeft geno
men na publicaties over frau
duleuze handelingen. Volgens
Newsweek wil de CIA Kha
daffi „definitief" laten ver
dwijnen. In CIA-kringen
wordt ontkend dat men bereid
is de Libische leider te ver
moorden. Het vormen van een
tegenregering in Libië en een
guerrillacampagne zouden ook
deel van het plan uitmaken.
~nt ei
^focei
HNTA MONICA Op slechts enkele kilo-
gieters ten zuiden van Pacific Palisades, tot
K>r kort de woonplaats van president Rea-
nndn. lif>t Santa Monica, een populaire bad-
aats aan de Stille Oceaan. Het stadje heeft
n wandelpromenade, een pier, een jachtha-
!n en de grootste Mormonentempel ter we-
ld. Santa Monica is voor Califomië wat
Durnemouth is voor Engeland, een rijk tus-
instation op de weg naar de eeuwigheid. Op
It eerste gezicht lijkt de bevolking voor 98
:ent te bestaan uit oude dametjes en voor
ree procent uit nog oudere schoothondjes. Al
tet al is Santa Monica de laatste plaats ter
jereld waar je een revolutie zou verwachten,
toch voltrok die zich daar op veertien
pril een „revolutie" en men is de schok nog
eeds niet te boven.
eertien april was de dag van de plaatselijke ver
ezingen en die leverden een meerderheid op
en '»or links, dat de stad en dan met name de rijke
aiseigenaren tegen zich in het harnas heeft
Ijaagd. Als gevolg van de verkiezingsuitslag pra-
«n sommige inwoners van Santa Monica al over
het stadje als de Volksrepubliek en de organisator
van de „coup" heeft geruchten moeten ontkennen
als zou de Hoofdstraat omgedoopt worden tot Ho
Chi Minh-straat.
Opvallend is ook dat de plaatselijke politiek nieuw
leven is ingeblazen. Naar raadsvergaderingen, die
worden uitgezonden door de plaatselijke omroep,
wordt weer volop geluisterd, zelfs als ze tot diep
in de nacht duren. Burgers die de vergadering in
de raadszaal volgen, werd onlangs op het hart ge
drukt zich te onthouden van „handgeklap, gefluit
en ander wangedrag", al met al een hemelsbreed
verschil met het beeld van grijs geverfd haar en
beschaafde bridgespelletjes dat de meeste Ameri
kanen van het stadje hebben.
Burgemeester
„In het begin van de jaren zestig was Santa Moni
ca een stad die erin slaagde een zekere conserva
tieve persoonlijkheid te behouden aan de West
kust, vlak naast Hollywood en Los Angelos". Aan
het woord is Ruth Yannatta Gold way, een slanke,
koele vrouw. Zij is de huidige burgemeester van
Santa Monica en heeft in bepaalde wijken van de
stad de naam, dat zij baby's verorbert aan het ont
bijt. Wat in het stadje is gebeurd, is volgens haar
een verhaal van het laissez-faire kapitalisme en
de gevolgen daarvan, een proces dat in werking
werd gezét in de jaren zestig toen de gemeente
raad besloot om groei de hoogste prioriteit te ge
ven. Tot die tijd bestond het huizenbestand voor
het grootste deel uit de klassieke houten Californi-
sche bungalows, waarvan sommige door de eige
naars zelf werden bewoond en andere als vakan
tiewoning werden verhuurd. Het waren aantrek
kelijke huizen, maar ze namen veel ruimte in be
slag.
De gemeenteraad, die welvaart wilde combineren
LINKS STADSBESTUUR
SANTA MONICA
VERZET DE BAKENS
met winst, stond na 1960 de bouw van flats toe. In
1972 waren dat er al 20.000. In korte tijd werd
Santa Monica een voorstad van Los Angelos. In de
samenstelling van de bevolking trad snel verande
ring op. De altijd zo conservatieve stad stemde in
1972 voor de progressieve presidentskandidaat
George McGovern. Die verandering drong echter
maar heel langzaam door tot de plaatselijke poli
tiek. Dat gebeurde pas toen in Californië werd be
sloten de eigendomsbelasting voor huiseigenaren
te verlagen. Een verlaging van de in korte tijd
snel gestegen huren in Santa Monica bleef even
wel uit. De huren bleven stijgen. Plotseling bleken
de boze huurders die inmiddels 75 procent van
de bevolking vormden elkaar te hebben ge
vonden: radicale jongeren en kleine oude dametjes
met een vast inkomen vonden de huur te hoog en
protestgroepen schoten als paddestoelen uit de
grond.
Huur aan banden
In 1979 werd een voorstel aangenomen de huur
aan banden te leggen. Huiseigenaren Sloopten ap
partementen. Zij trachtten de huurbeheersing als
in strijd met de grondwet te laten verklaren.
Bij de verkiezingen in april haalde de partij voor
de Rechten van de Huurders bijna de helft van de
stemmen, een resultaat dat door hun tegenstan
ders werd begroet „als een keer naar het Stalinis
me". Burgemeester Goldway denkt dat wat zich
in Santa Monica afspeelt, ook in vele andere delen
van Amerika staat te gebeuren. Maar in het rijke
Zuid-Californië worden de ideeën van haar partij
gezien als een uitreksel uit het Communistisch
Manifest. Lowell Wedemeyer, een plaatselijke ad
vocaat die optreedt namens de huiseigenaren, eist
een schadevergoeding van vele miljoenen dollars
voor «ijn cliënten. Hij zegt dat hij wil vaststellen
„hoezeer de stemmende meerderheid de minder
heid kan uitzuigen en het eigendom van andere
mensen kan wegstemmen". Hoe het ook zij, ook al
zou de nieuwe gemeenteraad verder niets meer in
Santa Monica bereiken, de herinnering aan hen
zal altijd blijven bestaan vanwege de levendige zo
mer van 1981.
HAROLD JACKSON/THE GUARDIAN
