n
Jack Nicholson:
Tussen Rebel
en Superster
Spannende avonturen
rond een bootrace
TERUGBLIK
wirfe
„THE LAST DETAIL" OP VARA-TV
„Acteren is
een paar
woordjes per
dag opzeggen"
hou 1
het lJ
scherm
in het
oog
Ook NS heeft
bezwaar tegen tv-
documentaire over
gijzeling
Finales tennis op televisie
TELEVISIE VANAVONI
TELEVISIE VRIJDAG
RADIO VANAVOND
RADIO VRIJDAG
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 23 JULI 1981 PAG
„Ik heb me altijd precies honderd procent het tegenovergestelde gevoeld van het ima
ge dat van mij hooggehouden werd" stelt Jack Nicholson. Er is evenveel reden hem
wel, dan wel niet te geloven. Nicholson is altijd anders dan anderen geweest, heeft
steeds een wat merkwaardige plaats in genomen tussen de sterren van filmland. Een
eigenzinnig buitenbeentje, dat het niet zo nauw nam met de wat hypocriete gedrags
codes van Hollywood en mede daardoor een zogenaamde „cult-actor" werd. Nichol
son dronk, rookte verboden zaken, kwam in interviews nogal rebellerend uit de
hoek, en speelde ook in zijn films rollen die duidelijk dwars op de maatschappij
stonden. De dronken advocaat George Hanson in „Easy rider" werd er het prototype
van. Een film die de lift werd naar een etage hoger voor de carrière van Nicholson.
Minstens even belangrijk als vele jaren later Milos Formans „One flew over the cuc
koo's nest" die van Nicholson een Superster maakte. Nicholson is inmiddels miljo
nair, al werd zijn rol in „The shining" dan hier en daar nogal overdadig gevonden en
kreeg ook „The postman always rings twice" (in november in Nederland) op het
filmfestival van Cannes een matige ontvangst. Morgenavond (Ned. II 21.30 uur) is
hij te zien in een rol die tekenend is voor Nicholson tussen Rebel en Superster in. In
Hal Ashby's „The last detail („De laatste order") uit 1974 speelt hij de cynische door-
de-wol-geverfde sergeant Buddusky die met een mede-marineman een gevangene
moet wegbrengen. En misschien is dat wel de ware Jack Nicholson. Hijzelf zal de
eerste zijn om ook dat met zijn befaamde langzame grijns, wenkbrauwen omhoog en
wat duivels onder z'n oogleden vandaan kijkend op losse schroeven te zetten: „Ik ben
de enige persoon ter wereld die niet generaliserend praat over Jack Nicholson".
Kortgeleden in Londen voor de promotie van
zijn meest recente film („The postman always
rings twice", naar het al eens verfilmde boek
van James M.Cain) liet hij wat licht schijnen
over zijn image, zoals de Amerikaanse roddel
bladen en fanmagazines dat vooral hebben op
gebouwd, en zijn werk: „Er is gezegd dat ik
een acteur ben die alleen onsuccesvolle man
nen kan spelen. Er is gezegd dat ik karakters
speel die in een identiteitscrisis zitten. Ik ge
loof dat allemaal niet. Ik zie mijn rollen niet
als een specifiek type. Er zijn veel te veel ver
schillen onderling. Frank Chambers in „The
postman" is bij lange na niet zo slim als
McMurphy in „One flew over the cuckoo's
nest", hij staat veel minder stevig in zijn schoe
nen dan detective Gittes in „Chinatown". De
pers wil graag een handvat hebben om iemand
beet te nemen. Nou dat krijgen ze van mij niet.
De films die ik gemaakt heb verschillen meer
van elkaar dan je van enige andere acteur kan
zeggen. Met als gevolg trouwens dat het lang
genoeg geduurd heeft voor ik bij een groot pu
bliek bekend werd. En - gelukkig - op straat
herkennen ze me nog steeds niet. Goed, je kan
iets van het rebellerende in al die rollen terug
vinden. Maar dat is niets speciaals van mij. Er
lopen tientallen acteurs rond die zulke rollen
gespeeld hebben. Dat is veel meer iets typisch
Amerikaans. In de Verenigde Staten houden
we van jongens die af en toe eens flink tegen
het systeem aanschoppen".
Motorrijderfilms
Tegen systemen heeft Jack Nicholson genoeg
aangeschopt in zijn carrière die begon toen hij
van school af niet volgens de planning naar de
universiteit van Delaware ging maar in Los
Angeles terecht kwam en daar aan het wereld
je van film en acteurs kwam te ruiken. Het be
viel hem bar goed, al werd zijn eerste screen
test een flop omdat hij z'n tekst niet z'n mond
uit kreeg. Hij ging naar de toneelschool van ac
teur Jeff Corey en kwam daar de jonge produ
cer Hoger Corman tegen. Diens vliegensvlug
gemaakte exploitation-films leverden Nichol
son echter persoonlijk niet zo veel succes op.
De helden van die dagen zagen er goedgekapt
en gladgeschoren uit, en hadden allemaal het
uiterlijk van Tab Hunter. Wie Cormans „The
Raven" vrij naar het gedicht van Edgar Allen
Poe ooit gezien heeft, zal uiterst vermaakt ge-
keken hebben naar een slungelige, nette jonge
man die duidelijk niet past in zijn historische
wambuis en voortdurend monkelend bezig
lijkt gekke dingen te verzinnen. Dat verzinnen
deed Nicholson na een aantal van die films
maar op papier. Hij schreef scenario's, off-beat-
westerns, motorrijderfilm en psychedelische
verhaaltjes in flower-power-stijl, merkwaardig
genoeg dan weer gericht op het gemakzuchtige
Amerikaanse drive-in-movie-publiek, dan
weer op de typische arthouses voor de betere
films. Zijn scenario voor „The trip" werd nog
het meest bekend, maar de eigenlijke klap
maakte Nicholson toen hij op het laatste mo
ment als vervanger van acteur Rip Torn
Jack Nicholson als de door-de-wol-geverfde sergeant Buddusky In „The last detail".
mocht opdraven in „Easy rider". Sindsdien
volgden er reeksen films die, al of niet ge
slaagd, altijd wel iets interessants hadden. Ni
cholson: Ik nam altijd rollen aan die andere
acteurs niet de moeite waard vonden. En dat
bleek steeds te werken. Ze dachten dat ik gek
was toen ik rollen in The Sting en in The God-
father afwees. Maar als ik nu naar mijn carriè
re kijk geloof ik dat ik toch een goeie neus heb
gehad."
Onvrede met zichzelf
Het was die neus voor de anders-dan-anders-
rollen, die Nicholson de waardering van het
kritischer publiek opleverde. Een waardering
die zijn top bereikte toen Nicholson in een film
van vriend en regisseur Bob Rafelson, „Five
easy pieces", een concertpianist speelde die uit
onvrede met zichzelf zijn milieu en zijn kunst
de rug toekeerde. Geschreven door een klasge
note van Nicholson uit zijn toneelschooltijd.
„Die rol werd voor me geschreven door ie
mand die me vijftien jaar gekend heeft" zei hij
indertijd bij de opnames. „Ik heb de mythe
van de vijftiger jaren overleefd, ik heb alles
gedaan dat niet mocht, alle vrouwen gehad die
ik maar wilde en net als de hoofdpersoon in
deze film zoek ik iets dat waarde heeft in dit
leven". Het was die Nicholson die zijn debuut
als regisseur maakte met „Drive he said", een
film waarin sport (basketball) en maatschappij
op een eigenzinnige manier verweven zijn en
kritisch bekeken worden. Zijn tweede film
„Goin' south", een aardige westernparodie,
werd echter geen stap verder op weg naar een
carrière als regisseur, maar rtieer een tussen
doortje voor de acteur Nicholson. Want die was
door zijn ontroerende en grandioze rol in For-
man „Cuckoo's nest" opeens een van de meest
gevraagde mensen in Hollywood geworden.
Misschien houdt Nicholson teveel van de din
gen die hem het voordurende onderwerp van
de roddelkolommen maken om als regisseur te
slagen. Misschien is Nicholson wel werkelijk
de cynische man van de lol, de bewondering
voor geld, mooie vrouwen en de Cote d'Azur.
Of misschien houdt hij heel simpel teveel van
het acteren, dat hem eerst niet zo op het lijf
geschreven leek. Want zelfs na zijn riante suc
ces in „Easy rider" ging er iets mis. Ijlings
schreef men voor hem een rolletje in een su-
per-Hoolywood-produktie, zijn éérste, de musi
cal „On a clear day you can see forever". Ni
cholson werd er de halfbroer van Barbra Strei
sand in. Een beetje hippe knul, die ook nog een
liedje met haar mocht zingen. De film werd
geen succes en Nicholson werd er even schie
lijk uit gemonteerd. De grote rollen liggen nu
volop voor hem klaar. Straks speelt hij toneel
schrijver Eugene O'Neill naast Warren Beatty
in „Reds". Nicholson: „Acteren is eigenlijk niet
meer dan een paar woordjes per dag opzeggen.
Maar het is moeilijker dan het klinkt. Anders
zouden er heel wat meer acteurs rondlopen.
Iedereen kan een junkie spelen die over de
grond kruipt, want niemand in het publiek
weet bijna hoe dat werkelijk is. Het is veel
moeilijker doodnormale dingen te moeten
doen. Zinnetjes te moeten zeggen als: „Zal ik je
jas even weghangen?". Je ziet pas hoe goed een
acteur is in scènes waarin nauwelijks iets te
spelen lijkt. M'n mooiste compliment is dat een
marinejongen naar me toekomt na het zien
van „The last detail" en zegt: Zo is het exact.
Dan ben ik tevreden."
BERT JANSMA
Dick Brewster en zijn zusje
Jenny beleven spannende
avonturen in de jeugdfilm
„De Hovercraft". Er is een
wedstrijd uitgeschreven
voor kinderen die zelf een
snelle boot kunnen ontwer
pen en bouwen. Dick con
strueert een vaartuig dat het
midden houdt tussen een ra
ceboot, een sportvliegtuig en
een jeep. Veel plezier hebben
ze er in eerste instantie niet
van. Het bouwen van een
snelle, waterdichte boot
blijkt namelijk niet zo een
voudig te zijn. Dick's moe
der heeft echter een goed
plan en raadt hem aan eens
met uitvinder Harris te
gaai\ praten. Een alles plak
kende lijm lijkt de uitkomst
te zijn om een stevig vaar
tuig te maken. Er zijn echter
twee jongens, Charley en
Sidney, die de boot van Dick
en zijn zusje liever niet aan
de wedstrijd zien deelne
men.
Ned. II 18.59 uur.
Slot Zeist
Karei Prior ontvangt in de te
levisieversie van „Kom eens
langs op Slot Zeist" de winna
res van de Gouden TeleVizier-
Ring 1980, Martine Bijl. Deze
hoofdgast heeft weer een aan
tal andere gasten uitgenodigd,
onder wie Paul van Vliet, Mies
Bouwman, Theo en Noortje
Olof, Louis van Dijk, Willeke
Alberti, Jan-Jaap Haspels,
Henk van der Molen en Pierre
Huyskens. Martine Bijl nodig
de deze bekende en onbeken
de gasten natuurlijk met een
speciale reden uit. Karei Prior
praat er met Martine en haar
gasten over.
Ned. I 20.15 uur.
Cosmos
Een man die de beslissende
stap naar het wetenschappelijk
tijdperk heeft ingeleid, is de in
1571 in Duitsland geboren
astronoom Johan Kepler.: In
Martine Bijl is bij Karei
Prior te gast op Slot Zeist.
Johan Kepler, de in 1571
in Duitsland geboren
astronoom die het inzicht
leverde in de elliptische'
banen van maan en plane
ten.
een moeilijke tijd waarin zijn Carl Sagan de waarnemingen
waarnemingen van de hemel van Johan Kepler,
tegen de toen geldende gods- Ned. I 21.55 uur.
dienstige overtuigingen bot
sten, leverde hij het inzicht in Vreemde VOqelS
de elliptische banen van maan 53
en planeten. In de derde afle- Oscar hoopt een graantje te
vering van Cosmos bekijkt dr. kunnen meepikken wanneer
door zijn ontdekking Ernie
Wilson profvoetballer wordt.
Felix doorkruist echter die
plannen als hij er achter komt
dat Ernie cello speelt en vindt
dat een groot musicus niet ver
loren mag gaan.
Ned. II 20.27 uur.
UTRECHT Behalve het
actiecomité Zuid-Molukken
(LAC) hebben ook de Neder
landse Spoorwegen bezwaar
gemaakt tegen het plan van
de KRO een televisiedocu
mentaire te maken over de
treinkaping bij de Punt en
de gijzeling van schoolkin
deren in Bovensmilde in
1977. President-directeur L.
F. Ploeger van de NS heeft
de KRO vooral gewezen op
de,.intensiverende" invloed
en de „voorbeeldwerking"
van deze documentaire,
waarmee maker Kees Boom-
kens een beeld wil geven
van wat er in de afgelopen
vier jaar is gebeurd met de
mensen die bij de gijzelin
gen twee weken lang dage
lijks in het nieuws stonden.
„De treinkapingen", aldus
Ploeger, „hebben emotioneel
bijzonder diep ingegrepen, zo
wel bij de Molukkers als bij de
Nederlanders. Onze angst is
dat een aan deze gebeurtenis
gewijd programma, met hoe
veel zorg ook omringd en hoe
zeer stoelend op zuivere inten
ties, de ongewilde aanleiding
kan zijn tot herhaling". Hij
voegde eraan toe: „Overden
ken en overdoen, nadenken en
nadoen, zijn dicht aangrenzen
de categorieën".
Verder vreest de NS dat „het
door een zo krachtig medi
um als televisie oproepen
van wat nog kort achter ons
ligt en wat zijn oorzaak vond
in gekwetste gevoelens die ook
vandaag nog onverminderd
bestaan, grote en letterlijk do
delijke risico's meebrengt".
De KRO heeft de NS laten
weten, dat de bezwaren van de
NS zwaar zullen wegen bij de
uiteindelijke beslissing over
het al dan niet uitzenden van
de documentaire. Verder zal
ze het LAC uitnodigen voor
een gesprek waarschijnlijk
in augustus.
Een woordvoerder van de
KRO zei desgevraagd dat de
voorbereidingen doorgaan,
omdat pas aan de hand van de
film kan worden beoordeeld of
er doorslaggevende argumen
ten tegen de uitzending zijn.
Vóór de uitzending gepland
voor dit najaar zal de docu
mentaire eerst kritisch worden
bekeken, intern bij de KRO
maar ook door deskundige
buitenstaanders die een oor
deel kunnen geven over de
mogelijke effecten ervan.
Volgens de woordvoerder heb
ben een aantal Molukkers en
Nederlanders die rechtstreeks
of zijdelings bij de gijzeling be
trokken waren, zoals ouders
van de schoolkinderen en we
tenschappers die een analyse
van de gebeurtenissen hebben
gemaakt, medewerking aan de
documentaire toegezegd. „De
interviews moeten nog wor
den opgenomen en daarom
kan moeilijk nu al worden ge
zegd welke uitwerking de do
cumentaire kan of zal heb
ben", aldus de woordvoerder.
HILVERSUM De AVRO brengt aanstaande zaterdag en
zondag televisie-reportages op het scherm van de internatio
nale tenniskampioenschappen van Nederland, die deze
week op de banen van het Melkhuisje worden gehouden.
Zaterdag worden om 16.00 uur op Nederland I de halve finale
uitgezonden en zondag is om 16.30 uur op dezelfde zender de
finale heren enkelspel te zien. Willem Duys zal beide uitzendin
gen commentariëren.
NEDERLAND 1
NOS
18.25 Nieuws voor doven
en slechthorenden
18.55 Bereboot
AVRO
19.00 Heldi
19.25 AVRO Sportpanorama
20.15 Kom ns langs op Slot
Zeist
NOS
23.00 Journaal
23.05 Nieuws voor doven
en slechthorenden
NEDERLAND2
NOS
18.57 Journaal
VARA
18.59 De hovercraftjeugdfilm
DUITSLAND 1
(Reg. progr.: NDR: 18.00 Die
bllchen Methoden des Fran:
Wannlnger. tv-serle. 18.30
18.45 Kleuterserie. 18.55 Reg.
19.25 Sport. 19.59 Progr.
WDR: 18.00 Erlesene Verbrecf
makellose Morde, tv-serle.
Penmarrlc. tv-serle. 19.15
19.45 Reportages.). 20.00
20.15 Docum. 21.00 Amus. k
22.00 Televlsleportret. 22.30
23.00 Das Doppelleben des V
E., tv-spel. 0.45 Journ.
DUITSLAND 2
18.20 Der Herr mlt dem Regens,
tv-tllm. 18.57 Progr. overz. I
Journ. 19.30 Spelprogr. 20.50 I
tage. 21.00 Actual. 21.20 R
progr. 22.05 Letzte Llebe, t
0.10 Journ.
DUITSLAND WDR3
18.00 Kleuterprogr. 18.30 Die j
men Abenteuer des Hermaj
Veen, tv-serle. 19.00 Fllmrepi
19.45 Popmuz. 20.00 Journ.
Dschungel lm Sturm (Red
Amerikaanse speelfilm. 21.35'',
progr. 22.20 Fllmportret. 23.05
VARA
20.27 Vreemde vogels
tv - serie
20.52 Achter het nieuws
21.30 De laatste order
The last
detailspeelfilm
NOS
23.10 Journaal
23.15 Nieuws voor doven
en slechthorenden
BELQIE NED.1
It
18.30 Klnderfllmserle. 18.35
progr. 19.05 Natuurfilm. 19.3|i
ded. en morgen. 19.45 Nws.r
Praatshow. 21.00 Actual. 21.50?
Ilegehelmpjes, tv-serle. 22.40 ff
BELGIE NED. 2 0
Van 18.30 tot 20.10: Zie NET.I
Opera- en Belcantoprogr. 21.3n
cum. serie. 22.15 Docum. serlej,
BELGIE FRANS
M
18.00 Klnderprogr. 18.30 0®
film. 19.00 Reg. magaz. 19.25 l
ber. 19.30 Journ. 19.55 Documei
20.20 L'Homme de Kiev (The
speelfilm. 22.25 Journ. en weer
NEDERLAND 1
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
NEDERLAND2
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
11.05 Televlsieportret. 11.50 lif1'
progr. 12.10 Inform, progr. 12.5)0
soverz. 13.00-13.15 Journ. -u
Journ. 16.20 Report. 17.00 Ja
progr. 17.50-18.00 Journ. r
DUITSLAND 2 P
10.00 Journ. 10.03 AmusemP'
11.05 Televisieportret. 11.50 ijd
progr. 12.10 Inform, progr. rl
Persvoerz. 13.00-13.15 Journ.o
Kinderprogr. 16.45 Journ. 16.^
19.02 (S) De wereld zingt Gods lof. 19.53 (S)
Om nooit te vergeten, praatje. 20.03 (S) 31e
Internationaal Orgelconcours Haarlem 1981.
20.35 (S) Liter ama-d on derdag. 21.02 (S) Op
de vrije toer. 22.02 (S) Hoogtepunten uit
musical en operette. NOS: 23.04 (S) Met het
oog op morgen. KRO: 0.02 (S) Re-lax-ez-
-vous. 1.02 (5) Niemandsland. 6.02 (S) Van
zessen klaar wakker. 6.50 Het levende
HILVERSUM 2
IKON: 18.05 Kleur. 18.35 Nederland*)!
tlsch Kerkgenootschap (NIK). AVRÓL
Ucht klass. 19.00 fis hl-'"--'—
:- Spectrum. 23.55 N
HILVERSUM 3
NOS: leder heel uur --
Avondepita met de Nationale Hlt/O
TROS: 19.02 (S) Poster. 20.02 (S) Si
Schevenlngen. 22.02 (S) TROS-pop I
■jiutujjjj EO: 7.02 (S) Ro
T|HT 8.03 (S) EO-Met
flL 8.05 (S) Tijdsein. 9 03 (S) Q
Lgff duit-extra op drie. NCRvl
(S) Pop non stop. 12*
Goeiemiddag. VOO: 14.02 (S( T'
15.20 (S) Popjournaal. 15.30 (S) T
EBSgjW NOS: 7.00 Nws. 7.02 (S)|
JêST klassiek. 9.00 Nws. 9.02 (f
ld, ziek uit de Middeleeuwen, q
•"P d naissance. 9.30 (S) V
mïsttw genconcert. VOO. 11.00 <R
ziek voor miljoenen. (12.01^
EO: 13 00 (S) Klassieke klankjuwelen
Nws. 14.02 (S) Bijbels perspectief, t
Orgelbespeling. 14.45 (S) PlaaA
leder heel uur nieuws. KRO: 7 03
Echo. 8 03 Echo. 09.03 (S) De
praatjes. 12.03 (S) Muziek van
Uur tot Uur. 13.03 Echo. 13.15
(S) 105 "s Zomers. 15.02 (S) Tus-
en schip. 17.57 Marktber. I.s.m.
VPRO: 07.00 Nws. 07.10 Och-
tendgym. 07.20 Radionieuws
dienst VPRO. (07.30. 08 00 en
08.30 Nws). 09.00 Gym. voor de
•'wipB huisvr. 09.10 Waters! 09.15 Ex-
ll*r pres VPRO. NCRV: 10.30 Onder
Schooltijk. NOS: 10.45 Werkbank. AVRO:
11.00 Buiten. TROS: Week in - week uit.
12.26 Meded. t.b.v. land- en tuinb. 12.30
Nws. 12.36 Ak
-radio. 17.24
for-Radio.
De televisie was gisteravond slechts met "ja of nee g
natuurlijk vooral interessant woord kon worden. Maa
door de ingelaste uitzending moet er weer onderhar
over de gang van zaken bij de worden. Bij voorbaat J
formatie. Heet van de naald Den Uyl de verantwoordt;
kregen de kijkers met een heid voor deze vertragii
reeks terzake doende vragen - de schouders van het
inzage in de jongste moeilijk- nam zelfs woorden als „ei
heden. goede trouw" in de mondt
Van Agt trok er zijn ernstigste
gezicht bij om uit te leggen
waar het allemaal aan schort.
Dat blijkt heel wat te zijn. Een
brief vol bezwaren is namens
de fractie van het CDA onder
weg. Hoewel het werk van de
informateurs werd geprezen
kunnen de uitkomsten van
hun beraad er niet mee door,
aldus Van Agt.
Den Uyl kwam zijn verbijste
ring uitdrukken over deze
gang van zaken. Men wist niet
beter, zei hij, of er was een
eindbod gedaan, waarop
ADVERTENTIE
duidelijk erg kwaad.
Een poging ook Terlouw
het woord te krijgen en zd
gelijk ook de informal
kon geen doorgang vindel
die vreesden dat het, wal
formatienieuws betreft, |ll
verloren avond zou zijn
stond aanvankelijk im
geen enkele informatieru)
op het programma kiU
dus ongelijk. Inderdaad'!
hoor je op zulke spann
momenten met ingelaste
zendingen te werken.
HAN JONK^
Met een Groene Betaalcheque en de Groene Be
Gegarandeerd tot f 100,- per cheque. Zonder kosten
verkrijgbaar bij alle banken en spaarbanken van Nederlant
