deTijd Betrouwbaarheid Italië als NAVO- partner betwijfeld Labour wil Noordierse politiek herzien Begin: Volgende week een nieuw kabinet "MOSKOU LIJKT SBEREID TOT IGESPREK OVER sPLAN van eg Ziekte van paus klap voor zakenleven Diplomatieke ruzie bedreigt belangen Belgen in Zaïre iBush blijft bij Isteun aan Marcos te BUITENLAND LEIDSE COURANT DONDERDAG 2 JULI 1981 PAGINA 7 (Van onze correspondent Mare de Koninck) JRUSSEL Het optreden in België van de «vluchte Zaïrese ex-premier Nguza Karl i arrfond heeft geleid tot hooglopende ruzie tus- e aen de Zaïrese president Mobutu en de Bel- otfische regering. Mobutu heeft gedreigd de diplomatieke betrekkingen met het voorma- sa(ig koloniale moederland te verbreken in dien België Nguza niet aan banden legt. Nguza Karl i Bond heeft zich opgeworpen als Zaïrees oppositieleider in ballingschap, nadat hij twee maanden geleden als eerste minister plotseling naar België vluchtte. Vorige week kreeg Nguza voor de Belgische televisie de ge legenheid om het Zaïrese volk op te roepen zich tegen Mobutu te keren. De ex-premier ver klaarde zich bereid in zijn land een nieuw de mocratisch bestuur te gaan leiden, dat een eind zou maken aan onderdrukking en corruptie. President Mobutu eiste daarop dat Nguza voor taan de toegang tot de nieuwsmedia zou wor den belet. Zo niet, dan zouden met de verbre king van de betrekkingen de grote Belgische belangen in het voormalige Congo in gevaar komen. Gisteren ging Mobutu nog een stap ver der. Hij liet weten een Belgisch minister voor nadere uitleg in Kinshasa te verwachten. Enkele maanden geleden had Mobutu ook al geprotesteerd tegen de ruimte die andere oppo nenten van zijn regime in de Belgische media- krijgen. Toenmalig premier Martens hield tij dens een bezoek aan Zaïre de president echter voor dat hij de persvrijheid in België zal moe ten respecteren. s w zi et IW. stejVan onze correspondent Ctes Manders) lteROME Na de arresütie ■rp,vorige week van de Italiian- pe schout-bij-nacht Forgone Zujis opnieuw de vraag gesteld keof Italië wel een betrouwba- bofe NAVO-partner is. Ftrgio- ne, die een aantal su»erge- at^heimen van de NA^O in e gzijn la had liggen, jombi- Neneerde zijn functie ran di- [jopecteur van een millair in- i^tituut voor kernonderzoek g0,met het lidmaatschap van geheime, volgensde auto- variteiten staatsgevaarlijke vrijmetselaarsloge Propa- zijganda-2. ee Forgione, geschorst sinds dit lidmaatschap bekerd is, wordt vervolgd op grond van spiona ge. Wanneer hij de geheimen, waarover hij zelfs nooit had mogen beschikken, heeft aan geboden aan anderen kan men slechts gissen naar de gevol gen. Licio Gelli, de gezochte logeleider, berucht om zijn po gingen mensen te chanteren, was bijvoorbeeld kind aan huis bij enkele Zuidamerikaanse dictators en reisde veel naar Oost-Europa. De verlegenheid in de top van de Italiaanse strijdkrachten is groot, want Forgione is niet de enige Italiaanse militair die lid was van het kwalijke gezel schap. Zelfs de staf-chef van de Italiaanse strijdkrachten,' admiraal Torrisi, was lid van Propaganda-2. De hele top van de Italiaanse strijdkrachten heeft zich verdacht gemaakt door lid te zijn van een ge nootschap dat misbruikt werd om samenzweringen op touw te zetten tegen Italiaanse staat. De regering heeft de meeste betrokken officieren met ver lof gestuurd. Ze mogen pas te rugkomen als hun onschuld vaststaat, maar zelfs dan is hun carrière naar de knoppen. Vervelend voor hen, maar er ger voor Italië en de NAVO. Italië moet zich van een prak tisch nieuwe legerleiding voorzien en de NAVO zal zich nog lange tijd zorgen moeten maken over de wijze waarop haar partner met gezamelijke geheimen is omgesprongen. d e© MOSKOU - De Sovjet-Unie is „met genoegen" be ste reid haar toepen uit Afghanistan terug te halen, op voorwaard dat in een politieke regeling „elke in- anuit Iraans en Pakistaans grondgebied y3wordt uitgsloten, de niet-gebondenheid van Afgha nistan wodt gewaarborgd en de veiligheid van de Sovjet-greis wordt verzekerd. Dit hebben hoogge plaatste Bissische functionarissen gezegd tegen de Westduits socialistische politicus Willy Brandt, die vandag een bezoek aan Moskou heeft afgeslo ten. Diplomater in Moskou beschouwen de verklaring van de Russi sche functjnarissen als een positief signaal voor de Britse mi nister van buitenlandse zaken, Lord Carrington, die maandag zijn door te EG-leiders goedgekeurde Afghanistan-plan komt onluiteenzettffi. Een van de onderdelen van dit plan is volledige .neutralising' van Afghanistan. .1HONOLOELOE Vice-president George Bush van de Vere- 1 Mnigtfe Staten heeft gezegd dat de regering van president ^Resgan mensenrechten in haar vaandel schrijft, maar dat hij blijft bij de krachtige steun die hij dinsdag voor presi* ;r?'deat Ferdinand Marcos van de Filippijnen heeft uitgespro- 8*® ken. £(Cp een persconferentie in Honoloeloe op Hawaii, na zijn terug keer uit Manilla voor het bijwonen van Marcos' nieuwe inaugu- wees Bush erop dat Marcos dit jaar een einde had gemaakt acht jaar staat van beleg en dat de Filippijnen parlements- presidentsverkiezingen hadden gehad. ""Bush was scherp gekritiseerd door Filippijnse oppositieleiders ^Voor zijn opmerking in een toost met champagne op Marcos' in- •eginselen en de democratische gang van zaken". Een van de tegenstanders van Marcos, S. P. Lopez, een ex-mi- ^jlnister van buitenlandse zaken, zei dat Bush dezelfde „tragische 04]fout" maakte als de Verenigde Staten hadden gemaakt ten aan- iite|zien van de sjah van Iran en president Anastasio Somoza van 2,0(Nicaragua. *§Hoger beroep in Majdanék-proces DUSSELDORF Zowel de officier van justitie als de advo- aten van de verdachten in het geruchtmakende Majdanek- is hebben te kennen gegeven in beroep te zullen gaan i de uitspraak van de rechtbank in Düsseldorf. rechtbank veroordeelde de negen verdachten dinsdag tot één ---juaal levenslang, zeven maal gevangenisstraffen variërend van.. brie tot twaalf jaar en één maal vrijspraak. De verdachten heb- len als bewaker gewerkt in het SS-vernietigingskamp Majda- lek in ^olen, waar tijdens de Tweede Wereldoorlog duizenden aden zijn omgebracht. De Westduitse pers heeft, samen met 'oods en niet-Joodse organisaties van ex-gevangenen, de straf- en als veel te ijiild veroordeeld. Bekroonde Poolse film zou worden gecensureerd ARSCHAU Het Poolse linisterie van cultuur heeft 'oorgesteld de jongste film 'an de Poolse regisseur Andr- zej Wajda, het op het filmfesti val van Cannes met de Gou- 'den Palm bekroonde werk. „rti.De man van ijzer", op ver scheidene punten te herzien Ivorens deze rolprent in Po- in in roulatie kan komen. Dit leeft de afdeling Warschau an de onafhankelijke vak centrale Solidariteit gisteren gemeld. Zo zouden scènes over een bruut optreden van de mi litie in plaatsen aan de Oost zeekust in 1970 moeten wor den geschrapt, met inbegrip van ingelaste stukken uit oude' filmjournaals. Ook zouden uit latingen als „bloeddorstige po- litiebandieten" moeten wor den weggeknipt, wat ook zou moeten gebeuren met stukken waarin sprake is van het „co mité voor sociale zelfverdedi ging" (KOR) en een eventuele interventie van „onze vrien den". Geruchten over terugtrekking van Syrische SAM-raketten BEIROET Het Falan- gistisch radiostation „De stem van Libanon" heeft gisteren gemeld dat Sy rië het grootste deel van de SAM-6 luchtdoelra ketten uit de Beka'a-val- lei in Libanon heeft te ruggetrokken. In latere uitzendingen werd het bericht echter niet her haald. Israëlische mili taire woordvoerders hebben de berichten niet kunnen bevestigen. Verslaggevers die gisteren in de Beka'a-vallei waren, heb ben vijf lanceerinstallaties ge zien, elk met drie raketten. Op het hoogtepunt van de crisis tussen Israël en Syrië, die ont stond naar aanleiding vanm de aanwezigheid van de SAm-ra- ketten, stonden in de vallei zes lanceerinrichtingen. Majlis rouwt Het Iraanse parle ment, de Majlls, kwam gisteren In Teheran bijeen om. te praten over de bomaanval op het hoofdkwartier van de islamitische par tij. In de parle- mentszaal waren op de plaatsen van de leden die bij de bomaanval het le ven lieten bloem stukken met hun. portretten ge plaatst. Terwijl er rouwtoespraken werden gehouden, liet de regering we ten dat opnieuw tien „contra-revo lutionairen" waren terechtgesteld. Ook zijn een vijftigtal linkse guerrillastrij ders die van plan geweest zouden zijn het parlement te vernielen, gear resteerd. (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN De Britse Labourpartij staat op het punt een einde te maken aan de eensgezinde politiek van Londen in zake de Ierse kwestie. Een speciale werkgroep heeft dezer dagen een document gepubliceerd, waarin wordt geadvi seerd de eenmaking van de beide Ierlanden na te streven. Volgens de werkgroep kan dit doel alleen bereikt worden wan neer de gehele bevolking van Ierland er mee instemt. Niet ge zegd wordt hoeveel gewicht aan de ongetwijfeld afwijzende mening van de protestantse meerderheid van het Noorden moet worden gegeven. Het zoeken naar een nieuwe Noordierse politiek voor de La bourpartij heeft veel tijd gevergd. Partijcomite's voor binnen- en buitenlandse zaken zullen het document nu bestuderen, waarna het op 22 juli aan het nationale partijbestuur wordt aangeboden. Als het rapport daar wordt aangenomen komt het op de agenda van het socialistische partijcongres, dat in de herfst in Brighton wordt gehouden. Goedkeuring door het Labourcongres betekent dat de voorstellen algemene partijpolitiek worden. (Van onze correspondent Cees Man ders) ROME De ziekte van paus Johannes Paulus II betekent een enorme strop voor de middenstand rond het St. Pie tersplein. Juist die mensen die zich al jarenlang rond het plein genesteld heb ben, de taxichauffeurs, de koetsiers, de bloemenventers, de standhouders en de exploitanten van de winkels in reli gieuze kitsch, paus-souvenirs en echte of onechte reliquieën hebben het in ja ren niet zo slecht gehad als deze zomer. De toeristen blijven weg, en dat is niet zo verwonderlijk als vaststaat dat de meeste toeristen naar Rome komen om de paus te zien. Hij is sinds de dag van de aanslag, 13 mei, nauwelijks meer in het Vaticaan geweest, en voor de toe risten is er dus ook niet veel te zoeken geweest aan de andere kant van de Ti ber. Normaal komen elke zondag als de paus bij het bidden van het Angelus aan het raam van zijn werkkamer hoog boven het St. Pietersplein verschijnt, en woensdagmiddag als hij zijn openba re audiëntie geeft (met bovendien een kleine toer over het plein) zo'n hon derdduizend mensen richting Vaticaan. Een brede mensenstroom die de Via della Conciliazione, die magnifieke door Mussolini aangelegde oprijlaan van het Vaticaan volledig verstopt. De handel aan weerszijden van deze via leeft van de ongebreidelde toeristen - 'massa, van de zes- tot zevendubbel ge parkeerde bussen uit alle landen van Europa. Voor de handel is dit niet meer dan een aangename herinnering. En de berichten uit het Gemelli-ziekenhuis beloven weinig goeds. De paus blijft nog enkele weken onder behandeling en zal dan de rest van de zomer ver dwijnen naar zijn landhuis in Castfl Gandolfo, op een dertigtal kilometers ten zuiden van Rome. Er zullen nog wel wat toeristen komen om het St Pietersplein te zien, de St. Pieter zelf of de Sixtijnse Kapel, maar de massa zoekt dit jaar andere reisdoelen. De stemming onder de middenstanders slijk nen zij het slechte seizoen de paus niet is dus duidelijk mineur. Uiteraard kun de schoenen schuiven, evenals de paus zelf zijn ziekte niet kan worden verweten. Maar enkele handelaars ver helen niet dat ze eigenlijk liever een gewone paus hadden gehad, een die wat minder reist en gewoon doet wat van hem verwacht kan worden. TEL AVIV De Israëlische premier Menachem Begin heeft verklaard dat hij in staat is volgende week een nieu we regering klaar te hebben. Begin is in drukke onderhandelingen gewik keld met de kleine religieuze partijen, de NRP en de Agudat, die samen vol gens de nog steeds niet officiële uitslag elf zetels hebben behaald. Deze wordt pas aanstaande dinsdag verwacht. De demissionaire premier is verder in drukke onderhandelingen gewikkeld met nog twee splinterpartijtjes waar mee hij de benodigde meerderheid van 61 zetels in het 120 zetels tellende parle ment zou kunnen behalen. Het Likoed- blok krijgt naar alle waarschijnlijk heid 48 zetels in het nieuwe parlement, de Arbeiderspartij van Peres 49. Verscheidene Israëlische kranten schil derden de situatie die na de verkiezingen is ontstaan als volgt af: een triomferende Peres in overwinningsroes met een achter zijn rug om sluipende Begin die er met de overwinningstrofee van door gaat. Josef Burg, de minister van binnenlandse zaken in het demissionaire kabinet, en lei der van de Nationale religieuze Partij, heeft laten weten dat zijn partij weer be reid is deel te nemen aan een kabinet-Be gin Hij sloot echter ook deelname aan een coalitie met de Arbeiderspartij niet bij voorbaat uit. Burg zei dat zijn partij voor stander is van een coalitie op een zo breed mogelijke basis waaraan zowel het Li- koedblok als de Arbeiderspartij deel neemt. Peres heeft dit idee echter resoluut van de hand gewezen. NAVO: Brezjnevs rakettenvoorstel onaanvaardbaar BRUSSEL Het door Brei- jnev gelanceerde voorstel om geen nieuwe kernraket ten te plaatsen in Europa vanaf het begin van de ont wapeningsbesprekingen tus sen Amerika en de Sovjet- Unie, op voorwaarde dat de NAVO ook geen raketten plaatst, is voor de NAVO on aanvaardbaar. Volgens een verklaring van hoge Amerikaanse NAVQ- functionarissen in Brussel handhaaft Moskou op die ma nier haar huidige overwicht op het gebied van de strategi sche wapens. De NAVO blijft bij haar eerder genomen „dub- belbesluit", plaatsing van 464 kruisraketten en 108 Pers- hings in Europa, maar tegelij kertijd onderhandelen met Moskou over beperking van dergelijke wapens. Een bisschop op de voorpagina van een opinieblad is een zeld zaamheid. Bisschop Gijsen haalde het deze week bij De Tijd. „Goeroe van een nationa le subkerk", noemt het blad hem. „Men moet Gijsen nage ven dat hem bijna alles lukt. Hij wijdt in een jaar meer priesters dan alle andere bis schoppen bij elkaar. Slechts een ding lukt niet: de kerken lopen leeg. Maar wellicht wordt ook dat als een geslaag de zuivering gezien". Waar hij het geld vandaan haalt weet. niemand. Er wordt wel veel over geroddeld. „Zegslieden beweren zeker te weten dat het aartsbisdom Keulen van de conservatieve Höffner geld uit de onmetelijke fondsen van de Duitse kerk doorschuift naar Roermond. Er zijn meer fondsen en potjes en stichtin gen en enkele grote bedrijven worden als sponsors ge noemd". De Nederlandse eco nomie floreert zonder dat wij het beseffen. De buitenlanders zien het wel, Arabieren, En gelsen, Duitsers kopen aande lenpakketten en hele fabrie ken op. Het buitenland rukt op in Nederland. De Tijd citeert een VNO-woordvoerder: „Het heeft wel iets met onderne merszin te maken. De stimu lans ontbreekt blijkbaar, want als het buitenland op een der gelijke schaal wel kansen ziet dan moet dat waar zijn. Wij zien het dan blijkbaar te som ber". De middenschool wordt weer besproken, dank zij de kabinetsformatie. Conclusie: „Het is nog te vroeg om die middenschool er nu door te ja gen. Als we niet oppassen krij gen we straks ook nog een uniforme bovenschool". Maar ook: „Het middenschoolexperi ment moet doorgaan, en het is goed dat er naast het tegen woordige onderwijs weer mid denscholen komen. Maar we moeten het bestaande niet weg doen voor we goed weten wat we ervoor terugkrijgen". „Bekende gezichten, gemeng de gevoelens", zet de Haagse Post deze week als bijschrift van de foto's van Den Uyl en Van Agt op de voorpagina. Het blad wijdt dan ook niet' minder dan negen pagina's aan de formatie. Er doen veel theorieën de ronde over hoe het kabinet er uit zal gaan zien. De Haagse Post: „De leukste theorie is deze, speels naar voren gebracht door eei> vooraanstaand CDA'er: op het moment dat Den Uyl zich te rugtrekt uit de politiek en weet dat hij nooit meer in het Catshuis zal komen verdwijnt ook Van Agt uit de Residentie. Dan is immers zijn levenstaak volbracht". De serie „Ideologie van de bezuinigingen" die vo rige week startte met een alge mene beschouwing wordt nu voortgezet met een interview met prof. Bram Peper, vice- voorzitter van de PvdA. Ook hij is van mening dat het stel sel van sociale zekerheid niet onverkort gehandhaafd kan blijven. De wet op het mini mumloon zou moeten worden vervangen door een wet op de minimale sociale uitkering. Er moet een ontkoppeling van lo nen en uitkeringen plaats vin den. Een reportage over de militante groep Onkruit tracht een beeld te geven hoe pacifis tische totaalweigeraars mili tante actievoerders worden. Een Onkruit-man: „Voor mij is anti-militairisme niet gelijk aan pacifisme. Ik kan niet in abstractie tegen geweld zijn, het gaat op de manier waarop, onder welke omstandigheden en hoe het geweld wordt aan gewend". De Israëlische ver kiezingen, Mitterrand's poli tiek en een wielerreportage zijn verder zeer leesbare arti kelen in de Haagse Post. Deze week ook in het blad de maan delijkse bijlage Film Fan. Elseviers Magazine doet ons eens precies uit de doeken in het omslagverhaal hoe het met de video in Nederland staat. Televisie a la carte dat is wat we allemaal willen. Maar het zal nog wel een jaar of wat du ren voor er in flink wat gezin nen een video-apparaat staat. „Eind vorig jaar stond in twee procent van de Nederlandse huishoudens een video-appa raat. Maar dat percentage zou, zo verwachten Philips en de importeurs van Japanners, de komende vier jaar explosief groeien". De „held van de ar beidersklasse", dr. W. Drees (95) bemoeit zich nog steeds met politiek. Al meent hij wel dat het sociale paradijs is ver knoeid. Op elke politieke vraag heeft hij een pasklaar antwoord. Over de atoombom dreiging bijvoorbeeld: „Ik houd vol de atoombom is een waarborg voor de vrede. Daar van geldt dat haar gevolgen zo ontzaglijk ernstig zijn dat nie mand haar zal gebruiken. Car negie en Nobel hebben gezegd: het valt te hopen dat er nog eens wapens uitgevonden zul len worden die zo vernieti gend van karakter zijn dat men uit zijn hoofd zal laten ze te gebruiken. Die situatie is nu ning van het sociale zeker heid-stelsel is in de maak van de vorm van het kostwinner sprincipe. De econoom Wolfs- on: „Het moet sociaal aan vaardbaar zijn om de uitkerin gen met 10, 20 procent tegelijk te verlagen (bijvoorbeeld bij herhaalde weigering van aan geboden werk). Dan werken ook de prikkels, en dan - ik zeg het hardop - verdwijnt ook de verleiding om er zwart bij te klussen als sneeuw voor de zon". /g^\ hwvwmo De lijdensweg van een WAO'er heet het omslagver haal van Hervormd Nederland deze week. Willen werken maar niet kunnen, als profi teur te worden nagewezen. Een WAO'er over artsen: „Ik knok ervoor dat alles een beetje menselijker gaat in deze maatschappij. Dat missen dok toren juist zo vaak, een beetje tijd en een beetje menselijk heid". De joods-christelijke dialoog. Veel is er al over ge zegd en geschreven. Een op merkelijke uitspraak van een joodse rabbijn op de laatste Kirchentag: „Bij veel doorsnee christenen is een volledig on bijbels pessimisme te bespeu ren., Ze hebben de eschatologi sche hoop al lang opgegeven, geloven niet in de verandering van de mens en de situatie op deze aarde en verlagen alle verwachtingen tot en indivi dueel geloven in het hierna maals. Juist omdat de wereld na Golgotha niet is veranderd kunnen wij joden niet geloven dat Jezus de Messias was die komen zou". De 77ste Ameri kaanse atoomduikboot werd eind april van dit jaar te water gelaten. De naam van de boot: Corpus Christi, het Lichaam van Christus. Hervormd Ne derland: „Een cultuur die be reid is te verdedigen met kernwapens mag zich niet toch meer christelijk noemen? Mag een samenleving die een verdedigingswapen produceert dat alle levende wezens in een stad als Hamburg op slag doodt en dat tot op een afstand van 200 tot 300 kilometer mensen bloot stelt aan een min of meer langzame verbrandings- dood zich Corpus Christi noe men? Laat staan dat we aan zo'n wapen de naam van Cor pus Christi meegeven". China en Amerika zijn op weg naar een nieuwe Vietnamoorlog, zegt het blad. „Als de Chinees- Amerikaanse strategie op de komende V.N.-conferentie „groen licht" krijgt dan sturen beide landen indirect aan op een oorlog met Vietnam. Niet lang daarna zaleen nieuwe ge neratie Amerikaanse soldaten op weg zijn naar Zuid Oost Azië". Wederom onthullingen over Ola-ijs, maar niet alleen met het ijs zit het niet lekker, „Er is ook iets mis met de inspectie levensmiddelen van Volksge zondheid: de directeur wist veel langer van de besmetting dan hij toegaf en hij wist ook dat het om meer ijsjes ging",, zegt Vrij Nederland. Politie- luitenant Jan Hopmans uit Zwolle, die bezwaren had te gen inzetting bij de M.E. over de „pacifisten": „Zoveel zijn het er niet die met een gewe tensprobleem zitten. Het is veel ernstiger dat de enkeling die daar last van heeft door collega's wordt behandeld als of hij lijdt aan een besmettelij ke ziekte. Er zijn wel verande ringen ten goede bij de politie. Ze gaan alleen veel langzamer dan ik lange tijd had gedacht". Een interessant interview met oud-ambassadeur in China, dr. H. N. Boon. Een uitspraak van hem over de duikbotenle- vering aan Taiwan: „Ach ik denk bij mezelf: de oude Stik ker heeft de relatie met China opgebouwd, de jonge Stikker, die nu president-directeur van RSV is, heeft ze afgebroken. Dat zal de rebellie van de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 7