„Hier
word je
geleefd
en daar
De charme van Haydns orgelconcerten
d
ih
Concertagenda
PLATEN
Daniël Sahuleka na
55
27 juni Steve Strange, Leids Vrijetijdscentrum in Leiden.
28 juni Dr. Feelgood, Paard van Troje in Den Haag.
30 juni Spotlight Kid, muziekcafé de Paap, Papestraat 32 in Den Haag.
7 juli Dodo, muziekcafé de Paap, Papestraat 32 in Den Haag.
14 juli Tilt Team, muziekcafé de Paap, Papestraat 32 in Den Haag.
Got To Get Together Barrelhouse
(Ariola)
Het grootste compliment dat een Nederlandse
band kan krijgen, is dat de groep niet Hol
lands aandoet Dat compliment is al jaren van
toepassing op Barrelhouse, een formatie die
in de nadagen van de bluesexplosie ontstond.
Dit jaar bestaat de groep zo'n acht jaar en in
die tijd heeft de band zes langspeelplaten ge
maakt. Got To Get Together is de nieuwste
schijf en zangeres Tineke Schoemaker en
haar vijf bandleden bewijzen opnieuw wat
een on-Nederlands geluid zij produceren. Die
indruk wordt nog versterkt door de mede
werking van saxofonist Hans Duif er en trom
pettist Jeff Reynolds, die regelmatig met Bar
relhouse samenspelen, op festivals en op de
plaat. Dat Barrelhouse in Nederland toch niet
zo succesvol is als mag worden verwacht is
vooral te wijten aan het feit dat de groep nog
steeds te boek staat als bluesband. Weliswaar
is dat in de vroege jaren zeventig het uit
gangspunt van de groep geweest, maar in
middels is het repertoire uitgebreid met boog
ie en rock 'n' roll. Dat leidt op Got To Get
Together tot een aanstekelijke, vernieuwde
kennismaking. Bij gebrek aan voldoende suc
ces in eigen land, bewijst Barrelhouse met
vijf eigen composities, aangevuld met drie
traditionals opnieuw een gegarandeerd ex
portartikel te zijn.
TvR
You Know It's Me Barbara Dickson
(Epic)
De populariteit van de Schotse zangeres Bar
bara Dickson blijft voorlopig beperkt tot het
Engelse eiland. Daar heeft haar verschijnen
in de Londense musical „John, Paul, George,
Ringo and Bert", het scoren van enkele hits
uit „Evita" en optredens in televisieshows ze
ker toe bijgedragen. Haar spaarzame fans op
het Continent moeten het echter voorlopig
blijven doen met haar albums Sweet Oasis en
The Barbara Dickson Album, die zojuist zijn
aangevuld met de langspeler You Know It's
Me. Met een specifieke musicalstem zingt
Barbara Dickson met name op kant 1 van
deze elpee overtuigende songs zoals Think It
Over, Little By Little In Love en You Know
It's Me. Maar daarna wordt de luisteraar toch
door matheid bevangen. Weinig spiritueel en
nog minder emotioneel volgen de overige ze
ven tracks. Als indicatie van de sound, die de
platenkoper kan verwachten, mag vermeld
worden dat Alan Tarney de produktie van
deze plaat in handen heeft gehad. Dat heeft
geresulteerd in een langspeelplaatlange gelij
kenis met de door hem geproduceerde hit We
Don 't Talk Any More van Cliff Richard.
TvR
Reflections Thijs van Leer (CBS)
Het vervelende van Thijs van Leer is dat hij
zijn waarneming van zijn innerlijk voortdu
rend op de plaat vastlegt (Introspection). Niet
eenmaal, maar liefst viermaal vond deze mu
zikale introspectie plaats. Nu heeft hij de eer
ste schrede gezet op het pad der bespiegelin
gen en is zijn plaat Reflections verschenen.
Het enige dat deze plaat van het vorige werk
onderscheidt is de titel. De opzet van de uit
gevoerde nummers is krek dezelfde als het
geen dat vooraf is gegaan. Ook hier weer wat
composities van klassieke meesters als
Brahms en Telemann, wat klassiekers uit de
popmuziek (A Whiter Shade Of Pale en I'm
Not In Love) en verder wat eigen composi
ties. Thijs van Leer kon het niet laten om aan
de lange reeks Focus-composities er nog één
toe te voegen, de zesde om precies te zijn.
~Van de Focus-elpee Hamburger Concerto is
La Cathédrale afkomstig. Onverstoorbaar en
in een slaapverwekkend tempo wordt door
de composities heengeblazen, daarmee drie
kwartier fluitspel leverend dat uitsluitend ge
schikt is voor een vroege zondagmorgen.
TvR
Jim Capaldi Let The Thunder Cry
Carrere/Ariola)
De ex-Tra ffic zanger Steve Win wood wordt
door de muziekpers nog altijd op handen ge
dragen en verkoopt nog ook. Hoe gaat het on
dertussen met zijn oude maatjesMet drum
mer Jim Capaldi bijvoorbeeld. Het verschij
nen van zijn zevende, in Amsterdam opgeno
men elpee Let The Thunder Cry geeft een
deel van het antwoord. De opzet is duidelijk.
De plaat bevat goed in het gehoor liggende,
maar oerconventionele popsongs, waarmee
Capaldi een aanval op de Amerikaanse markt
lijkt te willen doen. Favella Music, een zonni
ge West Coast-song zou daarbij goed als single
en voortrekker kunnen dienen. In Nederland
is dat Child In The Storm, een klef duetje
met Vicky Brown dat al bij de eerste kennis
making heel vertrouwd in de oren klinkt.
Dat geldt in iets mindere mate ook voor
nummers als Only Love, Dreams Do Come
True en de obligate treurballad Old Photo
graphs. Het laatstgenoemde nummer is min
of meer illustratief voor het weinig revolutio
naire karakter van de plaat. Begeleid door
stemmige strijkers mijmert Capaldi wat over
vervlogen tijden en verloren liefdes. Waar
zijn muzikale vrind Win wood zich blijft ont
wikkelen, is Capaldi slechts een knusse song
writer die zich op de Middle Of The Road be
geeft, beslist geen trendsetter dus. Let The
Thunder Cry verdient aanbeveling bij al de
genen die de ontwikkelingen in de popmu
ziek tussen 1968 en 1973 bewust hebben mee
gemaakt
N.M.
Zanger van The Tubes tot vijf tig pond veroordeeld
LONDEN Zanger Fee Way
bill van de Amerikaanse rock
groep The Tubes is van de
week door een Londense
rechtbank tot een boete van
vijftig pond veroordeeld. Deze
boete werd hem opgelegd om
dat hij afgelopen maandag
een politieman had gehinderd.
De 32-jarige Waybill wiens
werkelijke naam John VJaldo
is was het met rechter Eric
Crowter eens die hem om
schreef als „een arrogante last
post".
Waybill gaf toe dat hij verzet
had gepleegd, toen een bobby
hem wilde arresteren nadat hii
geweigerd had de muziek
zachter te draaien. Waybill en
zijn band speelden maandag
hun muziek op een vrachtwa
gen in Oxfordstreet, de druk
ste winkelstraat van Londen,
toen het incident zich voor
deed.
WINTERSWIJK De zon doet vergeefse pogin
gen door het dikke wolkendek heen te breken.
Desondanks draagt Daniël Sahuleka een groe
ne, punkachtige zonnebril die zijn brede Aziati
sche kop voor een groot deel bedekt. „Tijdens
mijn toer door Indonesië", verontschuldigt hij,
„heb ik een lelijke virus opgelopen. Mijn ogen
zijn daardoor supergevoelig geworden".
Enkele jaren geleden kreeg Daniël Daniël die in
1941 op Semarang in Indonesië werd geboren en
sinds zijn tweede jaar in Nederland verblijft be
kendheid met zijn single „Long Distance High
way". Met zijn hoge, haast vrouwelijk aandoende
stem, zong hij daarna een schitterende elpee vol,
die de titel „The Colourful World Of Daniël"
meekreeg. Vervolgens maakte hij nog een tweede
elpee, maar daarna werd het rond zijn persoontje
pijnlijk rustig. Het Nederlandse publiek leek Daniël
vergeten te zijn, maar vele duizenden kilometers
hier vandaan waren mensen die er alles voor over -
hadden om Daniël in hun eigen land te zien. Het
Indonesische Siliwangi Entreprise (te vergelijken
met de Nederlandse Paul Acket Agency) bedacht
verschillende middelen om de zanger naar Indone
sië te halen. Via de Indonesische ambassade in Den
Haag achterhaalde men het adres van de zanger en
toen ook platenmaatschappij Polydor dit plan toe
juichte, was alles snel geregeld.
Triomftocht
Daniël: „Samen met mijn vrouw en moeder ging ik
in het voorjaar naar Indonesië. In het vliegtuig be
dacht ik nog: als er maar iemand is die me naar een
hotel brengt, dan ben ik al tevreden.
Er stond niet één iemand hem op te wachten, maar
een enorme schare fans die Daniël als een echte su
perster verwelkomde en dit was het begin van een
zes weken durende triomftocht waar Daniël nog
steeds wat beduusd van is. Hoe mijn plaat „The
Daniël Sahuleka is van Zuidmolukse afkoms
politiek gebied botert het niet tussen Indonesia
Molukkers die hier in Nederland wonen, maa
niël is hier wars van. „Politiek interesseert me
Er zijn zoveel vragen rond de wereldvrede,
waarom zijn er zo weinig antwoorden? Ik loo,
een grote boog om het politieke bedrijf heen.
heid vind ik belangrijk, en verder moetje lere
tevreden te zijn
Colourful World...daar ooit is gekomen, is me nog
steeds een raadsel. Indonesië is niet aangesloten bij
de Geneve Convention, en mag daarom geen platen
uit Nederland invoeren. Buma-Stemra, de overkoe
pelende auteursrechten-organisatie hier in Neder
land, kan dan ook geen rechten uit Indonesië in
nen. Toch is mijn elpee daar al met miljoenen over
de toonbank gegaan. Zelf word ik er geen cent rij
ker van, omdat er geen verkoopcontract is geslo
ten.
Een ietwat vreemde bedoening, maar Daniël staat
daar niet lang bij stil. Hij beschouwt het eerder als
een soort compensatie: van zijn noeste arbeid hier
in Nederland plukt hij in de Oost de dankbare
vruchten.
Ontspannender
In Indonesië hield Daniël zich echter niet alleen
bezig met het geven van concerten. Hij dook ook de
studio in om platen op te nemen. Verder zong hij
twee cassettes vol met bijna uitsluitend composities
van Indonesische artiesten. „Daar had ik overigens
geen enkele moeite mee. De meeste liedjes lagen
precies in mijn muzikale straatje; het waren rustige,
emotioneel getinte songs".
Die muziek vindt Sahuleka typerend voor de Oos
terse manier van leven. „De mensen leven daar
veel ontspannender dan hier. Ze zijn met weinig te
vreden, emotioneel en vinden het contact tussen el
kaar belangrijker dan allerlei economische toestan
den. In het Westen mis ik die mentaliteit. Hier is
alles en iedereen voorgeprogrammeerd.
Perfectionist
e Wes
jlitie n
steren
gen ni
:hattin
ïeduiz
itoger
„Alle nummers die ik schrijf, moeten voor mij f
voel éf zijn. Ik ben een perfectionist. Bij het si j{en h|
ven concentreer ik me vooral op de kleine di 1Qen0(
in het leven. Een nummer als Don't sleep on*n
this night" bijvoorbeeld gaat over een relatie d
het punt van breken staat. De jongen doet a
mogelijke om het meisje tot andere gedachU
brengen. Tegenwoordig zie je zoveel verbroke
laties om je heen, dat het misschien wel goed
er wéér bij stil te staan. „Reflections" gaat ovt
vader-zoon-verhouding. Ik was eens een keer
kwaad op mijn zoontje en toen ik hem naai
bracht, hebben we daarover gepraat. Op zo'n
ment schiet er dan een tekst door me heen".
Inmiddels is er een nieuwe single van Daniël
schenen: We'll Go Out Tonight" die in de ho
regionen van de tipparade rondbubbelt. Er
plannen -om in december een gloednieuwe
speelplaat op te nemen. „Vol ritmische en
dieuze liedjes", verklapt hij alvast. Over zijn fw
elpee is de zanger bepaald ontevreden. „In een
maanden moest ik die nummers klaar hebbe
kunt dan ook nooit iets goeds verwachten. N
ik het kalm aandoen, niet omdat ik zonodig ee
wil maken, maar omdat een produkt goed
zijn, wil je het kunnen verkopen".
es
zijn
Over de concerten van Haydn
wordt in de literatuur nogal
schamper of neerbuigend ge
schreven. Vergoeielijkend
wordt vaak opgemerkt, dat de
componist weliswaar enkele
instrumenten behoorlijk be
heerste, maar dat hij het op
geen enkel ervan bijzonder
ver beeft gebracht Als diri
gent was hij méér een man
van het ensemblespel die
vooral in zijn laatste schep
pingsperiode de symfonie en
het strijkkwartet tot grote
hoogten opvoerde.
Inderdaad is het opmerkelijk
dat Haydn zich na zijn vijftig
ste jaar niet of nauwelijks
meer met het concertstuk
heeft ingelaten. Wat hij daar
vóór in het genre maakte, ligt
in het verlengde van zijn vroe
ge concertante symfonieën of
van de concerten van zijn
voorgangers die in wezen de
rondovorm aanhielden en nog
geen contrasterende thema s
tegen elkaar uitspeelden en
ontwikkelden. Ook Haydn
leidde in het algemeen de soli
uit de tutti af en van de latere
wedijver tussen solist en or
kest is nog geen sprake.
Onjuist is die gewoonlijk gege
ven karakteristiek stellig niet.
Uit brieven en andere docu
menten kan wellicht worden
opgemaakt dat Haydn zelf tot
de overtuiging is gekomen, dat
hij bijvoorbeeld het genre van
de klavierconcerten en ook
dat van de grote opera, beter
kon overlaten aan zijn door
hem bewonderde, jongere tijd
genoot, de geniale Mozart.
Maar toch: wie luistert naar de
twee platen in het zojuist ver
schenen dubbelalbum van
Philips-Harlekijn (no. 6769
065) waarop Ton Koopman
met zijn Amsterdams Barokor-
kest zes orgelconcerten van
Haydn vastlegde, zal genieten
van heerlijke, probleemloze
muziek, eenvoudig en toch
niet conventioneel of acade
misch van opzet en uitwer
king, helder als glas van struc
tuur, aan de oppervlakte blij
vend zonder oppervlakkig te
zijn en ontwapenend door zijn
prikkelende speelvreugde. Het
zijn getuigenissen van een le
vendige vitaliteit, niet vastge
lopen in de vormelijkheid van
de steedse rococo, maar met
nog duidelijke elementen van
het boerse platteland in de me-
lodiek, met name van de wat
plompe en zelfs wat onbehou
wen dansvormen, hoe gesty-
leerd die verder ook mogen
zijn.
Over de concerten voor toetse-
ninstrumenten die in de loop
van de tijd aan Joseph Haydn
werden toegeschreven, hebben
tal van musicologen het hoofd
gebogen. Larsen en Hoboken,
Robbins Landon en Feder
hebben het laatste woord hier
over waarschijnlijk nog niet
kunnen spreken. Wel brach
ten zij al wel veel klaarheid
Ton Koopman
door onder meer bepaalde
concerten aan hun oorspron
kelijke scheppers toe te wijzen,
namelijk Melchior Hoffmann
en Haydns broer Michael. Tien
zogenaamde klavierconcerten
mogen vooralsnog op naam
van Joseph Haydn worden ge
handhaafd. Geen enkele daar
van kan gedacht zijn voor de
toen nog nieuwe fortepiano
want zo'n instrument bevond
zich nog niet in het paleis van
Esterhazy's, toen de muziek
(als gewoonlijk klaar voor on
middellijk gebruik) werd ge
maakt. Drie concerten moeten
volgens Feder als uitgesproken
kla vecim belcon eer ten worden
aangemerkt, alle andere be
schouwt hij als orgelconcerten.
Het eerste concert dat Koop
man vastlegde is het concert
dat de 24-jarige Haydn schreef
toen hij zijn eerste grote liefde,
de dochter van pruikenmaker
Keiler, de kloostercel verkoos
boven het bruidsvertrek. Voor
onze begrippen wat merk
waardig, maar geheel overeen
komstig de plaatselijke tradi
tie, componeerde Haydn voor
die plechtigheid een feestelijke
muziek die in wezen geen an
der karakter draagt dan die
van de concerten 2, 5, 7, 8 en
10, die er op de platen op vol
gen. Koopman moest besluiten
welke blazerspartijen waar
schijnlijk authentiek waren en
welke later werden toege
voegd en nu dus achterwege
konden blijven. Verder moest
hij zoeken naar een kerkorgel
dat aansloot hij de kleine in
strumenten met een intiem
klankkarakter, zoals die in het
18e eeuwse Oostenrijk in
zwang waren en zoals er zich
ook een bevond in de kapel
van Haydns broodheer. Koop
man besloot tot het aantrekke
lijke Lindsen-orgel in Beek-
Ubbergen, dat weliswaar van
wat latere datum is, maar zich
door zijn open, heldere klank
best voor het doel leent.
De vertolkingen en de opna-
iitie\
nese
iten
men waarbij het sterke engalnd'g'
gement van Koopman als so- Van
list én dirigent buiten kijf is, vr
mogen goed geslaagd heten. de
Alleen als men de hoogfstt ^se za
maatstaven aanlegt, is hel *abii
nieuwe barokorkestje waarin
nogal wat Engelsen spelen,en
nog geen volmaakte muzikale11W ov
eenheid. Toch is het al weei
beter dan op de ook niet slech
te Philips-Harlekijn-plaat RIJS
(9500 722), waarop Koopman niste
de klavecimbelconcerten no. Jttngrl
en 11 - het laatst in D - vast- de rei
legde. i, zij
kg ac
Een vierde plaat met de klave-ktngt
cimbelconcerten no. 4 en 6 zal el he
dit Haydn-projekt afronden, lingei
Wat no. 6 betreft in tegenstel- luidt
ling tot Feder is Koopman de rcha:
overtuiging toegedaan, dat ditfoepe
concert niet op orgel moet tactii
worden uitgevoerd, maar dal doo
viool en klavecimbel er de won
juiste solo-instrumenten vooi rsche
zijn.
JOHN KASANDEH
titrale
eten
Plek be
«n kr
