uropese Commissie pleit voor
teun aan Groot-Brittannië
leTijd M
Oorlog tussen
Irak en Iran
laait weer op
Reagan:
„Betrekkingen
met Frankrijk
aangetast"
ei\4
JDARITEIT ZOU NEDERLAND HONDERDEN MILJOENEN KOSTEN
ayan bevestigt dat Israël
-bom kan vervaardigen
IMLVXWM
Oegandese soldaten
beschieten missiepost
Solidariteit
beteugelt
radicalen
JTENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 25 JUNI 1981 PAGINA 13
CIL
zij v
elemj
hing'
correspondent Mare de Koninck)
nogMBURG Engeland moet de komen
regn van de andere EG-landen aanzien-
f najeortingen blijven ontvangen op zijn
e is ^jke verplichte bijdrage op de EG-be-
ig mfe. Voor de Nederlandse economie kan
tie tkropese solidariteit met Engeland een
latekse aderlating van honderden miljoe-
bedtldens betekenen,
zijn
litgein voorstel van deze strekking heeft de
Ise Commissie, het dagelijks bestuur van
J. Dbpese Gemeenschap, gisteren de knuppel
t. „N, EG-hoenderhok gegooid. De Europese
egenigsleiders, die maandag en dinsdag in
i regtburg voor de tweede Europese top van
bijeenkomen, zullen daar naar ver-
Stig opnieuw ernstige onderlinge me-
k velschillen moeten vaststellen over dit be-
n vo«„Britse probleem",
of er[ voorstel voldoet de Europese Commissie
is", I opdracht die de Europese ministerraad
ertien maanden geleden verstrekte, toen
agstuk van de Engelse EG-bijdrage voor
iriode van twee jaar werd geregeld. Na
Hg touwtrekken kreeg Thatcher toen ze-
hur|ljarc* gulden terug van het nadelig saldo
le vj| Britten met hun EG-lidmaatschap boe
ken. Voor Nederland betekende dat over 1980
en 1981 een schadepost van zeshonderd miljoen
gulden.
Thans beveelt de Europese Commissie unaniem
aan dat Engeland voor een „middellange ter
mijn" schadeloos moet worden gesteld voor het
feit dat het Verenigd Koninkrijk „niet in de
zelfde mate als zijn EG-partners profiteert van
het Europees landbouwbeleid". De compensa
ties zouden moeten voortduren totdat de EG
van een eenzijdige landbouwgemeenschap is
uitgegroeid tot een volwaardige landbouw-, in
dustrie- en dienstengemeenschap.
De Europese Commissie verwijst in zijn voor-r
stel naar het feit dat Engeland naar verhouding
weinig agrarisch is, zodat het land nauwelijks
profiteert van de landbouwsubsidies, die bijna
tweederde uitmaken van de hele EG-begroting
van zestig miljard gulden. Daarentegen moet
Groot-Brittannië wel de invoerheffingen aan
de EG-buitengrens betalen en één procent van
de binnenlandse BTW-opbrengst afdragen aan
„Brussel".
Verzet
De voorzitter van de Europese Commissie, de
Luxemburger Gaston Thorn, weigerde gisteren
een bedrag te noemen voor de korting die En
geland na 1981 zou moeten krijgen. Maar vol
gens waarnemers is er geen aanleiding te ver
onderstellen dat Londen met minder genoegen
neemt dat met de twaalf miljard per jaar die
het thans ontvangt. Een besluit hierover zullen
de Britten willen afdwingen tijdens de Europe
se top in Londen in november. Er is echter he
vig verzet te verwachten van de meeste andere
landen, vooral van West-Duitsland dat als rijks
te lidstaat het meest voor Engeland moet bloe
den. Nederland neemt het standpunt in dat het
geld beter naar de armste EG-landen kan gaan,
Ierland, Griekenland en Italië en over enkele
jaren ook naar de nieuwe lidstaten, Spanje en
Portugal.
Het firitse probleem vormt overigens slechts
één onderdeel van het commissierapport, dat
ingrijpende wijzigingen in de Europse ontwik
keling bepleit. Thorn heeft gisteren de EG-lan
den opgeroepen nog dit jaar de nodige besluiten
te nemen die de EG uit de bestaande impasse
kunnen halen. Een versterking van de Europe
se Gemeenschap is het enige middel om de eco
nomische crisis te overwinnnen, en het is vol
gens Thorn „misdadig" om de mogelijkheden
daartoe onbenut te laten. De EG zal over meer
geld moeten kunnen beschikken door het pla
fond te doorbreken van de één procent die de
lidstaten thans van hun nationale BTW-op
brengst moeten afstaan.
Andere stappen die de Europese Commissie
voorstelt zijn het omlaag drukken van de
kunstmatig hoge prijzen van de Europese land-
bouwprodukten tot het niveau waarop ze met
niet-Europese landen kunnen concurreren, het
gelijktijdig bevorderen van de export van die
produkten en het jaarlijks vaststellen van de
maximaal te produceren hoeveelheid. Daar
naast moeten de de kleine boeren in de zuidelij
ke lidstaten, waar schaalvergroting in de land
bouw ongewenst is, gesteund worden. Het re
gionaal en sociaal fonds moet, ten koste van het,
landbouwfonds, versterkt worden en op Euro
pees niveau moet de industrie georganiseerd en
vernieuwd worden. Bovendien moet meer en
nieuwe energie geproduceerd worden.
De 120 man sterke socialistische fractie in het
Europese Parlement heeft gisteren al officiéél
op de plannen gereageerd. De socialisten vin
den de voorstellen „een ernstige bedreiging
voor het overleven van de Europese Gemeen
schap".
TEHERAN BAGDAD De gevechten tossen Irak en
Iran zijn weer opgelaaid. Volgens Radio-Bagdad zijn de af
gelopen dagen zeker 673 Iraanse soldaten gedood. Iraanse
troepen zouden daarentegen veertig Iraakse tanks hebben
vernietigd.
In Iran zijn gisteren opnieuw executies uitgevoerd. In de Evin-
gevangenis in Teheran zijn aanhangers van de ondergedoken
ex-pyesident Bani-Sadr en zeven aanhangers van het Bahai-ge-
loof terechtgesteld op beschuldiging van spionnage.
Premier Radjai heeft gisteren verklaard zich beschikbaar te stel
len voor het presidentschap. „Al het volk het wil, word ik presi
dent", aldus Radjai, een voormalige wiskundeleraar die in het
begin van de zestiger jaren toetrad tot de „beweging voor de be
vrijding van Iran" van de inmiddels ook al verdreven ex-pre
mier Mehdi Bazargan. Tijdens het bewind van de sjah werd
Radjai meermalen gearresteerd en gemarteld door de Iraanse
geheime dienst, de Savak.
Aardbeving treft Griekenland
ATHENE Het westen van Griekenland is vannacht getroffen
door een zware aardbeving zo is in Athene meegedeeld. De
'aardbeving had een kracht van 5,5 op de schaal van Richter. Het
epicentrum van de aardbeving lag 280 kilometer ten westen van
Athene. Er is overigens nog geen melding gemaakt van slachtof
fers of schade.
leen dagblad-advertentie zit nergens mee.
^npahyi
gemeester
i Hamburg
>nze correspondent Ami
van Vree)
nadij ue minister van
ni?landse zaken in Bonn,
von Donahyi (52) is
tot opvolger geko-
"ain Hans Ulrich Klose
®ff> Irgemeester van Ham-
nam een maand
d,'n ontslag wegens in-
Donahyi kreeg alle stemmen
van de SPD-fractie in het par
lement. Als voorzitter van het
stadsbestuur moet Dohnanyi,
bijgenaamd „De Rode Baron",
proberen om de heftige ge
vechten die de regering in
Hamburg vrijwel vleugellam
maaken, te beëindigen en de
kwestie-Brokdorf tot een goed
einde te brengen. Het SPD-be-
stuur in de Hanze-stad heeft
inmiddels alle functies ter be
schikking gesteld en zal in
september op een speciaal par
tijcongres in zijn geheel op
nieuw worden gekozen.
T
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiii
ITALIAANSE
LOGELEIDER
BESCHULDIGD
VAN MOORD
ROME De leider van de ge
heime, inmiddels buiten de
tonio Viegzer, enig lid van de
loge thans in de cel, zijn in
staat van beschuldiging gesteld
wegens moord op een journa
list. Nino Pecorelli stierf in
maart 1979 onder mysterieuze
omstandigheden, zo is gisteren
uit juridische kringen in Rome
vernomen. Pecorelli was ove
rigens ook lid van de loge.
Voor de eerste
BePinds vele 3aren heeft
raëlische leider beves-
'it Israël behoort tot de
jjamde bijna-nucleaire
li? een gesprek met
televisie ver-
v|e minister Dayan,
Qer^inister van buiten
zaken en defensie,
faël het vermogen be
zit om kernwapens te produ
ceren en dit ongetwijfeld
zou doen als de Arabische
naties atoombommen in het
Midden-Oosten introduce
ren.
Dayan herhaalde de Israëli
sche standaardformule dat
„wij niet de eersten zullen zijn
om in het Midden-Oosten
atoomwapens te introduceren,
maar wij zullen evenmin te
laat zijn. Dayan zei dat Israël
nog nooit had overwogen om
atoomwapens te gebruiken.
Dit beeld verandert evenwel
volledig wanneer onverant
woordelijke leiders als de Libi
sche leider Gadaffi en de
Iraakse president Saddam
Hoessein dergelijke wapens
zouden hebben.
NA OPNEMING COMMUNISTEN 1
IN NIEUW FRANS KABINET
WASHINGTON De opne
ming van vier communistische
ministers in de Franse regering
zal van invloed zijn op de be
trekkingen met Frankrijk, zo
heeft de Amerikaanse regering
laten weten. „Toon en inhoud
van de betrekkingen zullen
worden aangetast", aldus een
verklaring die president Rea
gan persoonlijk heeft goedge
keurd.
Wel werd daar aan toegevoegd
dat Frankrijk een waardevolle
vriend en bondgenoot van de
Verenigde Staten zullen blij
ven.
Eerder had de Amerikaanse vice-presi-
dent Bush, die gisteren in Parijs was,
gezegd dat de opneming van commu
nisten in het Franse kabinet „een bron
van zorg onder Frankrijks bondgeno
ten moet zijn". Hij voegde daar echter
aan toe dat de Europese geallieerden
De communist Charles Fiterman heeft
gisteren verklaard zich beledigd te voe
len door suggesties dat Moskou nu ge
makkelijk toegang krijgt tot Franse
staatsgeheimen. „Wij zijn geen afge
vaardigden van de communistische
partij. Wij eerbiedigen de grondwet, al
dus de nieuwe bewindsman die als mi
nister van vervoer de op vier na be
langrijkste post in het nieuwe kabinet
bekleedt. De Franse president Mitter
rand zou overigens volgens het Ameri
kaanse televisiestation ABC aan vice-
president Bush verzekerd hebben dat
de communisten geen toegang hebben
tot de nationale defensiegeheimen.
Kwesties betreffende de nationale vei
ligheid en het Atlantiosch bondgenoot
schap zouden alleen door een kern
groep van vijf of zes leden van het ka
binet worden behandeld onder uitslui
ting van de communisten. Het Russi
sche persburewau Tass heeft terughou
dend gereageerd op de opneming van
de communisten in de Franse regering.
rechtvaardig zijn de be-
Rigingen, vraagt de Haagse
zich deze week af in het
van een reeks artikelen
de verzorgingsstaat. „De
üe;omst van de verzorgings-
wordt niet langer bepaald
*e V ideeën over sociale recht-
iStiydigheid, maar bedreigd
|n 6j, is het uitgangspunt.
vaJjaar geleden kwam de Na-
jjale Reserve nog 1300 man
'eld|rt. Nu hebben zich al 2000-
e"?ei gemeld. Waarom? De
ld egse Post tekent uit de
ld van een vrijwilliger op:
aPe|n vrouw vindt het wel
J om een man te hebben
verdedigt, daar
hot(J best groots op".
n 4ge week werd in Israël
en congres gehouden van de
:n, die de grote vernieti-
in de Duitse kampen heb-
[overleefd. Ab Caransa was
ijn mening: „Ik was bang
(it één grote Joodse invali-
iu zijn. Dat is het heie
niet. Ik geloof dat je bij-
in week heel hard kunt
n en in de vernieling
[t liggen, dan je bek houen
je verstoppen zoals heel
Joden in Nederland doen.
krijgen mensen nieuwe
xacht." Maar de Haagse
Concludeert: „Dit congres
or de Israëliërs aangegre-
en misbruikt voor Zionis-
propaganda."
Ier in HP o.m. een zeer le-
'aardig interview met
Hazes.
e De Tijd wijdt ruime aan-
ht aan André Hazes, de
zanger van de betere Ne-
landse smartlap, die hij „le
venspop" noemt. Hij zegt:
„Nou heb je een hoop mensen
die zeggen: het is allemaal ou-
wewijvemuziek, emartlappen-
rotzooi. Ik heb een bloedhekel
aan die woorden: platen van
Rod Stewart vinden ze toch
ook te gek?"
Een nostalgisch verhaal over
het jongensinternaat De Breul,
bijna gesloten omdat er geen
geld en personeel meer is. Ex-
minister en ex-burgemeester
mr. H.A.M.T. Kolfschoten, nu
bijna 78, kijkt terug op zijn
jeugd in dat instituut. Hij is
nog erg tevreden, maar heeft
ook kritiek: „Het is niet goed
voor jongens van die leeftijd
om zo gescheiden van het
vrouwelijke opgevoed te wor-:
den. En op een gevoelige leef
tijd heb ik een stuk opvoeding
thuis gemist. Al moet ik zeg
gen, dat ik dat destijds niet
heb gevoeld. Maar je zag je fa
milie éénmaal in de drie
maanden".
Naar aanleiding van de parle
mentsverkiezingen in Israël op
30 juni, deze week in De Tijd
een portret van de onbuigzame
Menaghim Begin. Zijn partij,
de Likoed, staat getipt als de
winnaar.
Elsevier's Magazine beeldt op
de omslag de aarde af als bom
met een reeds brandende lont.
Hoe stoppen we de bom?,
vraagt het blad zich af. Een
vraag die, doemdenkend, niet
beantwoord wordt: „De nu
cleaire leveranciers lijken niet
te stuiten in hun winstgevende
transacties naar tientallen lan
den in de hele wereld".
De komende verkiezingen in
Israël gaven aanleiding tot een
reportage uit dat land. Else
vier: „De massa's die gillen om
Menaghim Begin als „koning
van Israël" bestaan goeddeels
uit Oriëntaalse joden, de ar
men in dit land die juist aan
Begin weinig zekerheid kun
nen ontlenen. Maar de reto
riek van Begin diens" be
roep op nationale trots nu Is
raël, dat vecht voor zijn leven,
door de wereld wordt be
schimpt spreekt aan. Wat
dat voor de toekomst betekent,
moet de stembus leren."
De atoombestrijders zijn moe
gestreden, concludeert het
blad, na drie dagen de blokka
de in Almelo te hebben ge
volgd. Over de brede maat
schappelijke discussie: „Het zal
moeilijk praten worden. De
basisgroepen hebben de rege
ring dezer dagen „gewaar
schuwd", dat er rond Dode-
waard vervelende dingen gaan
gebeuren als deze centrale niet
voor Prinsjesdag is gesloten.
Maar Almelo heeft geleerd dat
de meerderheid van de op
rechte tegenstanders van de
kernenergie steeds minder
trek begint te krijgen in derge
lijke vormen van discussie".
Verder o.m. een artikel over
de in Frankrijk beslist niet
voordelige Eurochèque. „Zo
gemakkelijk in het buiten
land", luidt de reclame, maar
in Frankrijk berekenen de
banken wel provisie, terwijl
dat bij girobetaalkaarten niet
wordt berekend. Een feit,
waarover ABN-directeur R.A.
van der Harst, voorzitter van
de Stichting Chèqueverkéer
en Nederlandse gedelegeerde
in de Eurochèquegroep zijn
schouders ophaalt Hij zegt:
„Frankrijk blijft een pro-
bleemland."
De westerse gezondheidszorg
maakt de Derde Wereld nog
zieker, roept Hervormd Ne
derland van de voorpagina af.
Ze is niet meer dan een lap
middel, een fopspeen. De arts
Ivan Wolffers: „Moet je je
voorstellen: In een dorp waar
een ziekte heerst, volgens de
bewoners doordat de relatie
met de natuur is verstoord,
komt een jeep binnenrijden
met mensen in westerse kle
ding die even komen zeggen
wat de oplossing is. Dat gaat
voor de waardegevoelens van
die mensen veel te ver. Het
maakt mensen op een geheel
andere manier extra-ziek.
Veel beter is het te werken
vanuit wat de mensen daar al
hebben. Ik denk dat ik kan
aantonen dat die mensen beter
uit zijn, wanneer ze hun eigen
gezondheidszorg handhaven."
„We moeten de Islam nu ein
delijk eens serieus gaan ne
men", meent dominee en Isla
moloog Jan Slomp. Over de
revolutie zegt hij: „De Islamiti
sche revolutie bergt het gevaar
in zich, dat er te veel over God
gesproken wordt en dat daar
door het individu in het ge
drang komt. Net zoals in het
westen zoveel aandacht be
staat voor het individu, dat de
kwaliteit van de gemeenschap
gevaar loopt".
In Nederland is de discussie
over medische experimenten
nog maar pas begonnen. Er is
wettelijk nog niets speciaal ge
regeld over de basisrechten
van patiënt en proefpersoon.
Hervormd Nederland meent:
„Het wordt tijd voor goede af
spraken en goede regelingen.
Hoe lang nog zal de overheid
achter de feiten aanlopen?"
Verder o.m. een beschouwing
over de „Hollandse ziekte" op
de Hamburgse Evangelische
Kirchentag: „Bloemen zijn
niet langer Nederlands belang
rijkste exportprodukt. Dat is
nu de vredesbeweging".
Een voorpagina vol besmette
Ola-ijsjes bij Vrij Nederland.
Iglo-Ola (Unilever) van de
nitriet moet het ontgelden.
Conclusie: „De slogan: met Ola
geen enkel risico, want Ola
geeft de zekerheid van kwali
teit, kan door de. reclame-com
missie worden verboden".
Het kiezersverlies van de
PvdA onder het ontleedmes.
Econoom Hans van den Doel
krijgt de schuld. Wie is de
ware schuldige? Van den Doel:
„Nou kijk, de partij is niet al
tijd even consistent gebleven
in haar beleid."
Voor de liefhebbers aan de
vooravond van de Tour de
France een smakelijk wielren-
verhaal over Knetemann:
„Aan de benen van Gerrie
voel ik dat hij een goede Tour
gaat rijden. De benen van
Gerrie zijn goed gevuld, je
voelt de macht in de benen.
Bij Zoetemelk beginnen ze nu
eindelijk wat dikker te wor
den. Hij krijgt meer volume,
en dus meer macht in zijn be
nen. Het is nog niet goed,
maar het begint."
De economische politiek van
Vietnam wordt onder loep ge
nomen. Grootste moeilijkheid
is de bevolkingsgroei. Het
hoge geboortecijfer heeft para
doxaal genoeg te maken met
de hoge kindersterfte. „Er
sterven op dit moment zoveel
kinderen in Vietnam, dat de
ouders het liefst 12 kinderen
willen hebben om er nog 2
van over te houden. Ze heb
ben bovendien geen enkel
vertrouwen in de staat. Zij
denken: op de staat hoef ik op
mijn oude dag niet te rekenen,
misschien zorgen mijn kinde
ren wel voor me."
En dan zomaar terzijde:
„Kniertje: „De Deense vis
wordt duur betaald".
„Op pakjes sigaretten komt
natuurlijk ook verplicht te
staan: Niet roken bedreigt de
staatskas".
KAMPALA Oegandese militairen hebben gisteren het
vuur geopend op de missiepost van Ombaci in Noordwest-
Oeganda. Daarbij zijn zeker 55 mensen om het leven geko
men en honderd gewond geraakt
In de post hadden honderden mensen hun toevlucht gezocht, uit
angst voor de gevechten tussen Oegandese militairen en aan
hangers van de verdreven dictator Idi Amin. Volgens woord
voerders hebben de militairen gedacht dat de missie bescher
ming bood aan de guerrilla's van Amin, die de laatste tijd -het
Oegandese leger hebben aangevallen. Oegandese militiaren
plunderden eind vorige week de stad Aura, omdat zij al enkele
weken geen soldij hebben ontvangen. De chaos in het land te
kende zich enige tijd geleden al af. Toen vertrokken de Tanza-
niaanse troepen die de Oegandezen in hun strijd tegen Amin
terzijde hadden gestaan, en ging de discipline in het leger geheel
verloren.
Proces tegen Agca begint 20 juli
ROME Het proces tegen Mehmet Agca, de Turk die op 13
mei een aanslag heeft gepleegd op de paus, begint op 20 Juli.
ren? verwacht dat het slechts enkele dagen zal du-
Het hof is niet van plan getuigen uit het buitenland te laten ko
men die iets over Agca's motieven kunnen vertellen. Agca kan
tot levenslang veroordeeld worden, omdat een verdrag tussen de
Italiaanse staat en de Heilige Stoel de paus gelijksteld aan het
Italiaanse staatshoofd.
Inmiddels herstelt de paus voorspoedig van de borstvliesontste
king. Deze is veroorzaakt door een virusinfectie die vaak op
treedt na een bloedtranfusie. De paus heeft kort na de aanslag
een dergelijke transfusie ondergaan.
WARSCHAU De Poolse
vrije vakbond Solidariteit is
begonnen met het beteuge
len van zijn radicale leden.
Enkele dissidenten zijn ver
wijderd uit redactionele
functies en de scherpte van
de politieke commentaren is
afgenomen.
Solidariteitlelder Walesa
had al eerder zijn vakbond
gemaand de kritiek op de re
gering te matigen en haar in
staat te stellen haar werk te
doen.
Deze stappen komen op een
moment dat aanhangers van
de harde lijn in Polen opnieuw
klachten uiten en in andere
landen van Oosteuropa de lei
ders steeds heftigere kritiek
uiten op de Poolse leiders. De
officiële Poolse partijpers
drukte gisteren zonder com
mentaar lange uittreksels af
iuit de Russische Pravda waar
in gesteld wordt dat het de
plicht is van alle landen het
bondgenootschap te verdedi
gen en te versterken.
