Erkenning van PLO kan uitweg
vormen in Midden-Oostencrisis
„Van der
Klaauw
heeft kans
van Europa
niet benut"
Engelse ?0etl
vos wordt o™
stadsdier\S\
LONDEN In de «fojntic
pen kwart eeuw /*boel
Engelse vos een stu.1
dier geworden. De i*
een komen In de jKt©
beter aan hun tremel
dan op het platteluGn
Ze zien er gezon<r~..
weldoorvoed uit en
enige echte vijand /«foor
verkeer.
In Londen zijn vossel'Chl
sedert jaar en dag w\
genomen In de Comn\
van Wimbledon of I'
Hampstead Heath, n
de typische stadsvoi
houden zich op In dsggh
men van vullnlsbelter
achtertuintjes waar
de maand Januari oitum
schaamd paren zo/g»
zich van een hond
aan te trekken) ot «3'
kerkgebouwen, waa/fanl
zich niet laten
door gebeden en hynt
of patrouilleren langfi 8'
straat om afvalbakkend f
Inspecteren op de ret«ur
van onzorgvuldig af ge mm
ven kip.
Ook In Schotland t ins
zich het verschijnsel u.t
dat vossen naar de r
trekken. Ze worden
gelmatlg waargenomet\\ei
Glasgow, gesteund c D.
het feit dat ook Scho
van tuintjes houden
bereid blijken voedséTBt\
te zetten voor vogelss
vossen die ongeveer
formaat van een kat I
ben en die doorga
geen partij zijn voor 1
den, halen bfj tijd en i
de plastic afvalzakker
elkaar of verstoren
nacht met een zeer
aangenaam geschrei
dat In de paartijd het
lammer van katten ei
aart In anti-muzikalite
In een televlsieprogr
ma van de BBC. geti
„Twentieth Century
(De Vos van de twintig
eeuw)", waaraan
minder dan drie jaa
gewerkt, ziet men voi
patrouilleren door
nachtelijke straten er
de paartijd, zelfs in
volle daglicht wan nee
gedreven door verf^**
den de hartstocht, acj
de wijfjes aanzitten. li\
nuari roepen stadsvoi
door de lege straten f
stemmen die ré
streeks uit een folté
mer lijken te komen. I
De stadsvossen gaanl
vechten met honden
katten In grote wijst
uit de weg. In achteri
tjes leven ze vaak
wormen, Insekten, 4
ken, muizen en een ei.
Ie loslopende kip. Zij
nen ook de afvalbal
in de buurt van friet
viswinkels en cafétar
Op het platteland wo\
vossen bedreigd
aanhangers van de
naamde bloedsporte/i
verzot zijn op de vosl
Jacht, maar in de sta
de enige echte vijandi
de vos de auto. Hoi
gebleken is dat
stadsvos de rijweg in
de richtingen bekijkt
besnuift voordat hij o
steekt zijn er tal van i
keersslachtoffers. Vat
Jonge vosjes laat n
dan 60 procent het li
voordat ze het
vensjaar hebben
toold.
Het Is nu
geworden om een
zien binnen een
beeld dan op het
land. De stem van
mengt zich nu
de sirenes van een
tieauto dan met
van koekoek of
De stadsvossen
Glasgow en
Bristol en
Bath en Brighton,
re stad en
land.
minstens 500
vossen en
ben ze
voortgebracht
Relntje de Vos In
naar den vleze.
BERT VAN
Het Midden-Oosten is een brandh
aard, waar zich eik moment verras
sende ontwikkelingen kunnen voor
doen. Het gevaar van een grote oor
log is dan ook levensgroot aanwe
zig. In zijn laatste aflevering van de
aerie Crisis Zonder Uitzicht gaat
onze redacteur Rick Kersjes, die
drie weken door het Midden-Oosten
heeft gereisd, in op de vredeskan-
aen in dat gebied. Hoewel deze ui
terst minimaal zijn, ziet hij toch een
rol weggelegd voor de Europese Ge
meenschap.
E«n groep Palestijnse commando's.
politieke macht van de Arabische landen. De
enorme olie-Inkomsten hebben SaoedFAra-
blë tot een machtscentrum In het Midden-
Oosten gemaakt. De tijdens de Oktober-oor
log afgekondigde olieboycot heeft de West-
Europeanen duidelijk gemaakt, dat zij afhan
kelijk zijn van de olievoorziening uit de Ara
bische landen. Daar staat tegenover dat de
Arabische wereld zich voor de Europese Ge
meenschap heeft ontwikkeld tot een Interes
sante handelspartner, waarmee het goed za
ken doen Is.
In de machtsstrijd tussen de Arabische lan
den onderling lijkt Saoedl-Arablë op dit mo
ment over de sterkste troeven te beschik
ken. Zwaaiend met zijn geldbuidel heeft ko
ning Khaled al menig conflict tussen zijn
Arabische broeders weten te sussen. Daar
naast hebben de miljarden olie-dollars een
krachtige economische ontwikkeling in de
Arabische olielanden in gang gezet. Vele
honderdduizenden Egyptenaren, Jordaniërs.
Syriërs en Palestijnen hebben werk gevon
den in de Arabische olielanden.
Bovenstaande drie gegevens, de verminder
de invloed van de VS en de Sovjet-Unie, de
crisis In Israël en de groeiende macht van de
Arabische (olie) landen zullen In de komende
jaren het verloop van de Midden-Oosten
kwestie in belangrijke mate bepalen.
Patstelling
De Midden-Oostenkwestie wordt groten
deels bepaald door het Israëllsch-Arabische
conflict. Als gevolg van het vastgelopen
Camp Dovid-vredesproces Is er nu een pat
stelling In het Midden-Oosten ontstaan. De
Arabische landen eisen van Israël teruggave
van de in 1967 bezette gebieden en erken
ning van de PLO als volwaardige onderhan
delingspartner. Hiermee Is de zaak van de
Palestijnen centraal komen te staan.
Omdat Israëli's en Palestijnen om hetzelfde
grondgebied strijden, zijn er voor de nabije
toekomst maar twee mogelijke ontwikkelin
gen. De eerste is oorlog en de tweede Is de
vestiging van een Palestijnse staat op de
westelijke Jordaanoever en In de Gaza-
strook.
Om dit te bereiken moeten zowel Israël als
de PLO concessies doen. Daar de PLO zich
meerdere malen heeft uitgesproken voor
een onafhankelijke staat naast Israël, lijkt er
een basis gecreëerd te kunnen worden
waarop onderhandeld zou kunnen worden.
Dit zou In de vorm van een Internationale
conferentie kunnen gebeuren, waarbij alle
betrokken partijen aanwezig zijn en waarbij
de Verenigde Naties toezicht houden.
Maar zolang de Israëlische regering de wes
telijke Jordaanoever als „bevrijd" gebied
beschouwt en zij, evenals de Amerikaanse
regering, de PLO slechts als een terreuror
ganisatie blijft zien. zijn de kansen op een
vreedzame oplossing in het Midden-Oosten
wel erg klein.
EG-initiatief
Een stap in de goede richting zou zijn als zo
wel Israël als de VS overtuigd zouden kun
nen worden van de noodzaak de PLO In vre
desbesprekingen te betrekken. Hierop zou
een bemiddeling van de Europese Gemeen
schap gericht moeten zijn.
Van zo'n Europees Initiatief Is echter nog
niets gebleken. Minister Van der Klaauw, die
tot juli als voorzitter van de EG-minlsterraad
optreedt, heeft In zijn oriënterende bespre
kingen met Arabische en Israëlische leiders
weinig vooruitgang kunnen boeken. Het eni
ge resultaat, dat minister Van der Klaauw tij
dens zijn reizen door het Midden-Oosten
heeft behaald, is een handvol teleurstellin
gen. Premier Begin heeft hem laten weten
niets te voelen voor een EG-bemiddeling,
terwijl de Arabische regeringen van mening
zijn dat de EG niet met een duidelijk plan
komt.
De teleurstelling In bepaalde Arabische krin
gen over het werk van Van der Klaauw is
groot, zoals blijkt uit de woorden van Khaled
Fahoem, de voorzitter van de Palestijnse
Nationale Raad (Palestijnse Parlement):
„Over een Europees initiatief wordt nu al en
kele jaren gesproken, maar tot nu toe is er
nog niets van terecht gekomen. Minister Van
der Klaauw is tweemaal naar Damascus ge
komen om de mogelijkheden van zo'n initia
tief te peilen. In het eerste bezoek, eind fe
bruari, sprak hij met Syrische leiders. Tij
dens het tweede bezoek sprak hij met de
voorzitter van de PLO, Yasser Arafat. In bel
de ontmoetingen stelde Van der Klaauw de
zelfde vragen. Daarom zijn wij teleurgesteld
in de handelingen van Van der Klaauw. Wij
hopen dat de EG In juli met concrete voor
stellen voor een initiatief zal komen".
Een Europees Initiatief Is alleen mogelijk als
de EG een zelfstandig standpunt ten aanzien
van de Midden-Oosten kwestie Inneemt en
zo'n standpunt ook duidelijk weet uit te dra
gen. Zolang dit niet gebeurt blijft een Euro
pees Initiatief een hersenschim, en blijft het
Midden-Oosten een Crisis Zonder Uitzicht.
RICK KERSJES
Minister Van der Klaauw, die binnenkort als voorzitter van de EG-ministerraad
opnieuw naar het Midden-Oosten gaat heeft In zijn bemiddelingspoging geen dui
delijk resultaat geboekt De teleurstelling bij veel Arabieren over het werk van
minister Van der Klaauw is groot
BEIROET Het Midden-Oosten is een
uiterst ingewikkeld probleem. Het Is
raëlisch-Arabisch conflict, de rivalitei
ten tussen de Arabische landen onder
ling en de rol van de Verenigde Staten
en de Sovjet-Unie hebben de verhoudin
gen in het Midden-Oosten vrijwel on
overzichtelijk gemaakt. Eén ding is voor
iedereen duidelijk: het dreigende gevaar
van een totale oorlog lijkt groter dan
het uizicht op een algehele vredesrege
ling. Gezien de belangen die op het spel
staan is het niet alleen voor Arabieren
en Israëli's, maar ook voor Europeanen
van levensbelang om een vreedzame uit
weg in de Midden-Oosten crisis te vin
den.
De gebeurtenissen en ontwikkelingen In dit
gebied gedurende de afgelopen tien Jaar
staan In het teken van de gehele of gedeel
telijke mislukking. De Oktoberoorlog van
1963 heeft niet opgeleverd wat de Arabische
landen gehoopt hadden: herovering van de
Arabische gebieden, die door Israël In 1967
bezet werden. Wel Is Egypte onder supervi
sie van de VS erin geslaagd, een vrede met
Israël te bereiken, maar tot een oplossing
van het Israëlisch-Arabisch conflict heeft het
niet geleid.
Vervolgens Is er de Libanese tragedie. De
burgeroorlog die In het voorjaar van 1975 In
dat land uitbrak, is uitgegroeid tot een inter
nationaal probleem. Libanon fungeert nu als
schaakbord waar het Israëlisch-Arabisch
conflict zich op militair niveau afspeelt. De
Libanese partijen dienen als pionnen In het
machtsspel van buitenlandse politieke
krachten. Israël en de VS blijven vla de
christenen In Libanon aan zet, terwijl Syrië
en de Sovjet-Unie hun posities versterken
rond de moslim-Libanese en Palestijnse
stellingen. Hoe deze gevaarlijke schaakpartij
afloopt weet niemand.
Dan is er de Palestijnse revolutie, die, tegen
de verwachting van velen In, uitgegroeid Is
tot een zelfstandige politieke factor, in 1971
verdreef koning Hoessein de guerrillastrij
ders uit Jordanië, maar in Ubanon slaagde
het Palestijnse verzet erin zich te handha
ven. In 1974 moest koning Hoessein, onder
druk van de Arabische landen, de PLO als
enige vertegenwoordiger van het Palestijnse
volk erkennen en afstand doen van zijn aan
spraken op de westelijke Jordaanoever.
Vervolgens heeft de Syrische president As
sad tijdens de Libanese burgeroorlog in
1976 een serieuze poging gedaan de PLO
naar zijn hand te zetten. Aan zijn eis het Pa
lestijnse leiderschap te vervangen door een
pro-Syrische leiding is nooit gevolg gegeven.
Door het optreden van Israël in Libanon
werd het Palestljns-Syrische bondgenoot
schap versterkt. Dit heeft mede de PLO tot
een zelfstandige politieke kracht gemaakt,
waarmee bij een vredesoplossing rekening
gehouden dient te worden. De hoop van Is
raël en de VS om zich te kunnen ontdoen
van de RLO lijkt hiermee vervlogen.
Ontwikkelingen In de Arabische wereld bul
ten het conflict met Israël kunnen evenmin
succesvol genoemd worden. De Libische lei
der Gaddaff! droomt nog steeds van een
groot rijk, maar hij Is nog niet veel verder
gekomen dan een militaire Interventie In het
naburige Tsjaad. Hoelang Libische troepen
daar zullen blijven Is onzeker, maar van een
gelukkige samenwerking tussen Libië en
Tsjaad Is geen sprake.
In Noordwest-Afrika voert het Polisarlo een
onafhankelijkheidsstrijd tegen Marokko. De
kansen op een spoedige beëindiging van
deze strijd zijn vrijwel nihil. Machtswisselin
gen in Noord- en Zuld-Jemen hebben belde
landen niet dichter tot elkaar gebracht en
hebben de Interne verhoudingen evenmin
verbeterd. De revolutie in Oman is mislukt,
terwijl de verdrijving van het sjah-regime uit
Iran niet tot verbetering van de verhoudin
gen In dat gebied hebben geleid. De oorlog
tussen Iran en Irak suddert op een laag pitje
door en kan nog wel maanden voortduren.
Tenslotte voeren de Koerden met name In
Iran een onafhankelijkheidsstrijd zonder dat
er een oplossing in zicht Is.
Al deze hele en halve mislukkingen hebben
het Midden-Oosten tot een explosief gebied
gemaakt, waar zich elk moment verrassende
ontwikkelingen kunnen voordoen. Het Mid
den-Oosten is In beweging, maar niemand
weet precies waarheen.
Lijnen
Hoe Ingewikkeld de Midden-Oosten proble
matiek de afgelopen tien Jaar ook geworden
is, toch kunnen er enkele lijnen en patronen
In ohtdekt worden die inzicht geven in de
krachtsverhoudingen in dat gebied.
Allereerst is er het gegeven dat de twee su-
permogendheden hun invloed In het Midden-
Oosten in het afgelopen decennium aanzien
lijk hebben zien verminderen. De Russen zijn
In 1972 uit Egypte gezet en werden na de
Oktoberoorlog naar de politieke achtergrond
geschoven. Bovendien is Irak voor Moskou
een onbetrouwbare bondgenoot geworden.
Wel heeft de Sovjet-Unie zijn positie In Libië,
Ethiopië, Zuid-Jemen, Afghanistan en Syrië
versterkt, maar dit is niet genoeg om een
slagvaardige politiek in het Israëlisch-Arabl-
sche conflict te kunnen voeren.
De Russische steun aan Ethiopië In zijn oor
log tegen Somalië en Eritrea en het brute
Russische optreden In Afghanistan heeft het
Sovjet-image geen goed gedaan. Meer dan
ooit zijn de islamitische landen er van over
tuigd dat het beter is met het atheïstische
Moskou geen al te hechte banden aan te
gaan. De Verenigde Staten hebben de afge
lopen Jaren In het Midden-Oosten evenmin
grote successen kunnen oogsten. Weliswaar
is de Amerikaanse regering na de Oktobe
roorlog erin geslaagd Egypte uit het Arabi
sche front los te weken. Hlertegehover staat
echter het verlies van Iran, waardoor de VS
de controle over het olierijke Golfgebled ver
loor. Dankzij een omslachtige en kostbare
Camp David-vrede hebben de VS een
machtspositie In Egypte kunnen opbouwen.
Maar de Egyptisch-lsraëlische vrede sluit In
de Arabische wereld op zoveel weerstand,
dat de Amerikaanse rol van vredestichtster
In het Midden-Oosten lijkt uitgespeeld.
Israël
Een tweede belangrijke ontwikkeling heeft
zich In Israël voltrokken. Omdat Israël vrijwel
geïsoleerd staat In de Arabische wereld kan
het geen gezonde economie opbouwen. Dit
land Is afhankelijk gebleven van geldzendin
gen van joodse organisaties uit het buiten
land en van de Amerikaanse economische
en militaire hulpverlening.
Israël, dat zijn bestaansgrond ontleent aan
de opvang van joden uit de gehele wereld,
verkeert In een ernstige crisis. Steeds meer
Israëli's verlaten hun land om elders een be
tere toekomst op te bouwen. Daar komt bij
dat de krijgshaftige houding van premier Be
gin en de voortgaande kolonisatie van de
westelijke Jordaanoever geleidelijk weer
standen oproepen onder de Israëlische be
volking. Het feit dat de Vrede Nu-beweging
Is ontstaan tijdens de Israëlische Invasie in
Ubanon in maart 1978 Is een teken aan de
wand. Heel voorzichtig begint het besef in
Israël door te dringen dat een Groter-lsraël
niet zonder meer noodzakelijk Is om te kun
nen overleven.
Olie-inkomsten
De derde belangrijke ontwikkeling geduren
de de afgelopen tien Jaar Is de groeiende
Eon Palestijns tentenkamp in Jordanië.
