e konden niet
erkeloos toezien'
ÏESTAND IN
IBANON
oerstreek
li jtstof in
lelgische
segering
De Zomer Mid-Lotto van 17 juni
zet duizenden prijswinnaars in het zonnetje.
Daarkuntuookbij horen!
GIN:
Khomeiny kiest
partij tegen Bani-Sadr
lus weer in het openbaar
Rusland en Amerika gaan
praten over kruisraketten
Vijfde IRA-
lidi
honger
staking
Polen
aIÏTENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG9JUNI1981 PAGINA 5
AVIV De IsraSlische pre-
Begin heeft gisteravond in een
spraak verklaard dat het
lit om de kernreactor te ver-
vele maanden geleden
genomen. Begin zei verder
e aanval nu moest worden uit-
I omdat men had vernomen
reactor tegen 1 juli bedrijfs-
r zou kunnen zijn. „Onder zul-
ndigheden had geen Israë-
regering tot opblazen kun-
sluiten. Dan zou een golf van
ctiviteit over Bagdad zijn
tan en zouden onschuldige bur
gers het slachtoffer zijn geworden,
aldus Begin.
Volgens de verklaring van Begin zou de
kerncentrale bommen hebben kunnen ma
ken van een grootte die de Verenigde Sta
ten boven Japan lieten vallen aan het einde
van de Tweede Wereldoorlog.
Begin zei verder dat Franse verzekeringen
dat de reactor onmogelijk zou kunnen wor
den misbruikt voor de produktie van
atoombommen „in het geheel niet betrouw
baar zijn". Volgens Israëlische inlichtingen,
aldus Begin, is de reactor bedoeld om kern
bommen te maken die op Israël zouden
kunnen worden geworpen. Dat zou wellicht
niet onmiddellijk zijn gebeurd, aldus Begin,
„maar een natie leeft niet op een geleende
tijd van drie tot vier iaar", aldus Begin.
„Wij wilden niet werkeloos toezien terwijl
wij wisten dat ze bezig zijn met de produktie
van atoombommen.
Voor de aanval waarbij naar verluidt negen
toestellen van zowel het type F-16 als F-15
waren betrokken, vlogen de toestellen over
Saoedi-Arabisch grondgebied, zo hebben
Amerikaanse bronnen meegedeeld.
De Israëlische atoomgeleerde professor Yu-
val Neeman heeft gisteren verklaard dat Is
raël voor het bombardement „een bijzonder
soort bommen heeft gebruikt", die in staat
zijn om door de massieve koepel van de cen
trale heen te dringen. Als door het bombar-
Kaart van het Israëlische bombardement
dement het hart van de centrale is geraakt,
zei hij, moet Irak opnieuw beginnen en is er
een bouwtijd van drie jaar nodig. Gevaar
voor radio-activiteit in Bagdad was er zijns
inziens niet omdat de reactor van van Osi-
rak nog geen plutonium maakte.
Volgens de geleerde heeft Frankrijk wel al
tijd gesproken over een reactor voor vreed
zaam onderzoek maar was het werkelijke
doel van de centrale geen geheim, zo was
hem gebleken op een congres voor fysici.
Premier Begin verduidelijkte in zijn radio
toespraak dat de socialistische oppositielei
der Shimon Peres, niet tevoren was geraad
pleegd over de aanval. Wel had Begin de
oppositieleider een aantal maanden geleden
gewezen op de mogelijkheid ervan. De Is
raëlische radio had verklaard dat Peres van
tevoren was ingelicht. De Amerikanen noch
de Egyptenaren waren van de aanval op de
hoogte. De Egyptische president Sadat heeft
vanmorgen in een scherpe verklaring de Is
raëlische aanval op de Iraakse kernreactor
veroordeeld als „onwettig en provocerend".
Aanval Israël
(Vervolg van voorpagina)
Behalve door de Fransen is de
aanval ook veroordeeld door
de Verenigde Staten. Het
Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken noemde de
aanval een actie die naast de al
bestaande rakettencrisis tussen
Israël en Syrië de reeds ernsti
ge spanningen in het Midden-
Oosten nog scherper maakt.
Volgens een woordvoerder is
het Israëlische gebruik van de
door Amerika geleverde vlieg
tuigen „een mogelijke schen
ding" van de voorwaarden
waaronder de uitrusting werd
geleverd. Volgens de Ameri
kanen zijn er geen bewijzen
dat Irak het niet-versprei-
dingsverdrag tegen kernwa
pens heeft geschonden. Ook
Frankrijk, dat samen met Bra
zilië en Italië, de bouw van de
kerncentrale verzorgt, heeft
zich in soortgelijke zin uitgela
ten. Daarbij wijst men er van
Franse zijde nog eens op dat
Irak de controle aanvaardt
van internationale Atooma
gentschap in Wenen. De Israë
liërs voerden vorig jaar sep
tember ook een aanval uit op
het reactorcentrum bij Bagdad.
Aanvankelijk rees toen de be
schuldiging dat deze zou zijn
uitgevoerd door de Iraniërs,
die nog steeds in een moei
zaam voortslepende oorlog met
Irak zijn gewikkeld. Ook nu
beschuldigde Irak Iran ervan
medeverantwoordelijk te zijn
voor de aanval.
(Van onze correspondent Mare de Koninck)
I5SEL In België neeft de Vlaams-Waalse strijd om
oerstreek opnieuw tot hevige spanningen binnen de re-
\g geleid. Premier Eijskens bedreigde afgelopen week-
via de radio zijn minister van binnenlandse zaken
jpe Busquin openlijk met ontslag indien deze zijn eis
Ie Voerstreek staatkundig los te maken van Vlaande-
iet intrekt
i kreeg daarop nadrukkelijke steun van de leiding van
jartij, de Franstalige socialistische PS, waarmee het bestaan
jet rooms-rode kabinet-Eijskens (met evenveel Vlaamse als
Ie ministers) op het spel kwam te staan. Alle partijen in
Ideren weigeren enige gebiedsafstand aan Wallonië te
■Ook compromissen in de vorm van een speciaal bestuur-
patuut voor Voeren zijn op het gevoelige terrein van de
rijd voor heel Vlaanderen bij voorbaat onaanvaardbaar,
ding tot de jongste politieke rel rond Voeren is de verbo-
itoging die enkele honderden Vlamingen negen dagen ge-
hebben gehouden in het gebied. Tijdens die zogeheten
leling" deden zich slechts enkele lichte botsingen voor met
talige tegenbetogers, maar in Wallonië stak een storm van
t op tegen de Rijkswacht, die de Vlaamse demonstranten
i begeleid in plaats van tegen te houden. Vorige week
lag stak Franstalig minister van justitie Moureaux in
l al de lont in het kruitvat met de verklaring dat de
ie betogingen een aanpassing van de bestuurlijke status
T de Voerstreek onvermijdelijk maken. Moureaux speelde
in op de eis van de „Action Fouronnaise" die de Voer-
pnieuw wil inlijven bij de Waalse provincie Luik. Mou-
JK had nog maar juist tijdens een speciale kabinetsvergade-
jin Brussel ingebonden, of zijn partijgenoot Busquin nam het
iel over. De minister van binnenlandse zaken verklaarde
jdens de komende Vlaams-Waalse besprekingen over het
tundig statuut van de tweetalige hoofdstad Brussel tegelijk
iver een nieuwe status voor de Voerstreek zou moeten wor-
mderhandeld. Minister Dehousse van de Waalse deelrege-
gooide gisteren nog eens olie op het vuur door in de Voer-
Jt te gaan „wandelen" naar de Luiksgezinde burgemeester
tfoeren. Ook Dehousse verklaarde dat in het kader van het
{ek over Brussel tevens de toekomst van streken als Voeren
>sie moet staan.
IEDDIN Alle partijen in het door strijd verscheurde
inon hebben overeenstemming bereikt over een alom-
(end staakt-het-vuren. Dit is bekend gemaakt door de Li-
se president Sarkis, de voorzitter van de speciale Ara-
g*. ie commissie die een vredesplan heeft opgesteld dat een
e moet maken aan de zeven jaar oude crisis.
n officiële verklaring uit Beiteddin, het Libanese bergdorp
de ministers van buitenlandse zaken van Saoedi-Arabië,
en Koeweit hebben gesproken met president Sarkis en de
ft van de christelijke en mohammedaanse milities, staat dat
(trokkenen plechtig hebben beloofd zich aan het bestand
desplan bestaat uit drie fasen, een staakt-het-vuren, te-
skking van alle zware wapens en besprekingen over ver-
Ting van het aantal Syrische militairen in Libanon. De
landelaars zullen nog twee keer bij elkaar komen. Op 23
tomen ze bijeen ter voorbereiding van een volledige confe-
e op 4 juli.
tvoor het weekeinde heeft het Amerikaanse televisiestation
bekend gemaakt dat Israël Amerikaanse Hawk-luchtdoel-
)tten heeft geplaatst op Libanees grondgebied, als compensa
tor de Syrische SAM-raketten. Israëlische legerwoordvoer-
jhebben dit heftig ontkend.
«E Met zijn hand op de balkonrand steunend heeft
U Johannes Paulus II, tijdens de hoogmis op Eerste
jnjf'krdag, vanaf het balkon achter in de St Pieterskerk
br^anwezigen toegesproken.
bij u zijn", aldus de paus, toen de volkomen verraste
eindelijk waren opgehouden te applaudiseren. Een
it F minuten later verscheen de paus in een van de vensters
njn appartement, dat uitziet over het St. Pietersplein. Daar
660 kleine honderdduizend mensen bijeengestroomd in
noop de paus te horen en vooraf te zien.
Twijfels over
dodental bij
treinongeluk
in India
NIEUW DELHI Er be
staan grote twijfels over het
aantal mensen dat om het
leven is gekomen bij het
treinongeluk van afgelopen
zaterdag in de Indiase deel
staat Bihar. Berichten over
3.000 doden zijn door autori
teiten tegengesproken. Er
zijn 215 slachtoffers gebor
gen.
Autoriteiten erkenden dat de
trein meer dan overvol was
mensen stonden op de tree
planken en zaten op het dak
maar voegden er aan toe
dat er niet meer dan 500 men
sen kunnen hebben gezeten in
en op de zeven rijtuigen, die
vanaf een brug in de rivier de
Bagmati zijn gevallen. Ook
over de oorzaak van het onge
val heerst onduidelijkheid.
Sommigen spreken over een.
wervelstorm die de trein trof,
volgens anderen heeft de ma
chinist plotseling geremd voor
een op de rails lopende (heili
ge) koe. Op de plaats van deze
Wrakstukken van een van de zeven wagons, die vanaf
een brug in de rivier de Bagmati stortten.
ernstigste treinramp uit de In- teruggevonden. De overige
diase geschiedenis is overigens zouden door de stroom zijn
maar een wagon in het water meegesleurd.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De Vere
nigde Staten en de Sowjet-U-
nie zulen binnen enkele we
ken beginnen met voorberei
dende besprekingen, die la
ter dit jaar moeten leiden
tot onderhandelingen over
beperking van de installatie
van atoomwapens voor mid
dellange afstand in Europa.
De besprekingen zullen in
Washington worden gehouden
tussen het hoofd van het bu
reau voor Europese Zaken van
het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken Eagle-
burger, en de tweede man van
de Russische ambassade in
Washington, Alexander Bes-
smertnykh. De Amerikaanse
minister van buitenlandse za
ken Haig en zijn Russische
ambtgenoot Gromyko zullen
in september bij gelegenheid
van de algemene vergadering
van de Verenigde Naties pro
beren de basis te leggen voor
daadwerkelijke onderhande
lingen op hoog niveau.
De toezegging tot het houden
van dergelijke onderhandelin
gen is vorige maand door Haig
gedaan tijdens een NAVO-
-bijeenkomst in Rome. De
Amerikaanse bereidheid tot
praten na vele felle, verbale
aanvallen op de Sowjet-Unie
past in het kader van pogin
gen van de nieuwe Ameri
kaanse regering de bekoelde
relatie met de Westeuropese
bondgenoten te verbeteren.
Die bondgenoten, met name
Nederland en West-Duitsland,
hebben de bereidheid om
nieuwe Amerikaanse kruisra
ketten toe te laten steeds laten
afhangen van de bereidheid
van de beide grootmachten se
rieuze onderhandelingen te
beginnen over wederzijdse be
perking van het nucleaire wa
penarsenaal in Europa. De
Westduitse bondskanselier
Schmidt kreeg onlangs al een
zeer hartelijke ontvangst op
het Witte Huis aangeboden, zij
het zonder nieuwe toezeggin
gen. De kersverse socialisti
sche Franse minister Claude
Cheysson kreeg dat wel ge
daan. Na een twee uur durend
onderhoud met Cheysson kon
digde Haig officieel de start
aan van de onderhandelingen
met de Sowjet-Unie. Een voor
aanstaand lid van de Russische
communistische partij heeft
toegezegd dat de Sovjet-Unie
de ontwikkeling van nieuwe
wapens en de installering
daarvan zal stopzetten bij de o-
pening van de onderhandelin
gen.
m
BELFAST De 23-jarige
Tom Mclrwee, een IRA-lid
dat gevangen zit in de Maze-
gevangenis bij Belfast, is
gisteren in hongerstaking
gegaan, zo is van IRA-zijde
meegedeeld.
Er zijn al vier republikeinse
gevangenen uit de Maze-ge-
vangenis in hongerstaking. De
IRA heeft echter dit weekein
de te kennen gegeven dat het
het aantal hongerstakers wil
uitbreiden om de Britse rege
ring onder grotere druk te zet
ten. De hongerstakers eisen
dat de Britse regering hun de
status van politiek gevangene
verleent
Inmiddels zijn er sinds het be
gin van de hongerstakings
campagne in maart vier hon-
gei^takers overleden aan de
geyolgen van hun actie.
TEHERAN Nu zijn krant
verboden is, schijnt presi
dent Bani-Sadr van Iran
zich voortaan met pamflet
ten en bandopnamen te wil
len richten tot zijn landge
noten. Nauwelijks twee en
een half jaar na de val van
de sjah heersen in Teheran
weer toestanden die sterk
herinneren aan de dagen
van de omwenteling in de
laatste periode van 1978.
Het wordt steeds duidelijker
dat de komende weken niet
alleen over het lot van Bani-
Sadr, maar ook over dat van
Irans sterke man, Ayatollah
Khomeiny beslist zal worden.
Tot dusver heeft de 82-jarige
Khomeiny altijd een midden
positie ingenomen tussen de
twee grote kampen waarin
Iran is verdeeld. Hij poogde
voortdurend te bemiddelen
tussen Bani-Sadr en de Partij
van de Islamitische Republiek.
Maar uit zijn jongste verkla
ringen valt op te maken dat
Khomeiny nu voor de partij
van de Islamitische Republiek
heeft gekozen. Bani-Sadr heeft
weliswaar steeds beklemtoond
dat hij zich nooit tegen de aya
tollah zal keren, maar die uit
latingen moeten toch eigenlijk
als tactische manoeuvres wor
den opgevat. De Iraanse presi
dent heeft zich met zijn oproep
tot verzet nu duidelijk tegen
de leider van de revolutie ge
kant
Dit betekent dat er een
machtsstrijd is ontstaan tussen
de twee populairste mannen
van het land. Ook al zouden
de gemoederen de komende
dagen wat bedaren, dan nog
blijven de tegenstellingen zo
groot dat het smeulende vuur
elk ogenblik weer fel kan op
laaien. Bani-Sadr wil blijkens
zijn uitlatingen het beslissende
politieke gevecht in Iran zelf
uitstellen tot na de oorlog met
Irak, maar of hem dit lukken
zal blijft zeer de vraag.
Dit keer gaat het echter niet
om een strijd tussen een kleine
oligarchie die de macht bezit
en de hele Iraanse bevolking
maar om de mogelijkheid van
een burgeroorlog waarvan het
resultaat nog volstrekt onge
wis is. De Partij van de Islami
tische Republiek controleert
niet alleen het parlement, de
regering en het justitiële appa
raat, maar ook circa 100.000
revolutionaire gardisten en
andere militaire eenheden, die
op een zekere steun onder de
bevolking kunnen rekenen.
De aanhangers van president
Bani-Sadr bezitten nog veel -
wapens die in de dagen van de
opstand buit zijn gemaakt en
kunnen volgens hun zeggen
rekenen op de steun van het
grootste deel van de bevol
king.
Inmiddels is bekendgeworden
dat er bij de schietpartijen na
de protestbetoging in Teheran,
waaraan tienduizenden men
sen deelnamen, verscheidene
gewonden zijn gevallen. Vele
betogers zouden gearresteerd
zijn. De schietpartijen deden
zich voor tussen voor- en te-
genstanders van Bani-Sadr en
ielden kennelijk verband met
het verschijningsverbod, opge
legd aan de krant van de
Iraanse president.
NA TERUGTREDEN
LEFEVER:
Wellicht geen
minister voor
mensenrechten
WASHINGTON James
Baker, de chef-staf van het
Witte Huis, heeft laten door
schemeren dat president
Reagan wellicht geen nieu
we voordracht zal doen voor
de functie van onderminis
ter van buitenlandse zaken
voor de mensenrechten, nu
Ernest Leveber zich heeft te
ruggetrokken als kandidaat.
Baker verklaarde dat op het
Witte Huis „met belangstelling
is kennis genomen" van een
suggestie van de Republikein
se meerderheidsleider van de
Senaat, Howard Baker. Vol
gens de senator is het wellicht
raadzaam geen onderminister
voor de mensenrechten te be
noemen. Deze functie is inder
tijd in het leven geroepen door
president Carter.
Overigens zal het terugtreden
van Lefever het mensenrech-
tenbeleid van de regering-
Reagan niet wijzigen, zo heeft
Edwin Meese, een belangrijk
adviseur van de president,
verklaard.
(Vervolg van voorpagina)
Het voorlopig akkoord tus
sen de Poolse regering en de
vakbond Solidariteit heeft
de spanning in Polen gebro
ken. De spanning was plot
seling gestegen toen bekend
werd dat het Centraal Comi
té van de Russische commu
nistische partij, en volgens
welingelichte kringen was
het partijleider Brezjnev
zelf, de Poolse partijtop per
brief had gewaarschuwd.
Vooral op partijvoorzitter
Kania is ferme kritiek
geuit
De leider van de gemengde
commissie die toeziet op nale
ving van de akkoorden van
Gdansk, Jan Szscepanski,
heeft tot 3 juni de tijd om de
regering in Warschau oplos
singen te bieden voor de im
passe die is ontstaan rond het
conflict in Bydgoszcz. In die
Poolse stad werden drie Soli-
dariteit-leden afgeranseld door
de politie. De politie heeft in
middels de verantwoordelijk
voor de gebeurtenissen afge
wezen. De regering weigert
totnutoe in te gaan op de eis
van de vrije vakbond om hen
die verantwoordelijk zijn voor
de gebeurtenissen op te sporen
en te straffen. Wel is tijdens
een vergadering van de com
munistische partij zaterdag een
resolutie aangenomen, waarin
wordt toegegeven dat er een
politieke fout is begaan toen
de delegatie van Solidariteit
door de politie uit het gemeen
tehuis werd verwijderd.
Beide onderhandelingsdelega
ties stonden dit weekeinde on
der enorme druk door de kri
tische geluiden uit de Sovjet-
Unie. Vandaag komt het Cen
traal Comité van de Poolse
communistische partij bij el
kaar om over deze zaak te
.spreken. Het zal de eerste zit
ting zijn sinds partijvoorzitter
Kania in april beloofde door te
gaan met het hervormingspro
gramma dat tot stand is geko
men na de stakingen in de zo
mer van 1980.
ADVERTENTIE
Extra hoofdprijs van
f25.000,- netto
en nog heel veel
andere gratis extra
prijzen.
Woensdag 17 juni kunt u zich ook
koesteren in het prijzenzonnetje van de
Zomer MidLotto. Want direct na de
'gebruikelijke' Lotto-trekking (misschien
heeft u wel 6 goed), vindt er een extra
trekking plaats. Op de nummers van de
speciale Mid-Lotto- èn de juni-maand-
formulieren vallen dan weer vele
duizenden gratis prijzen. Waaronder de
extra hoofdprijs van f 25.000,- netto.
Meer van weten? Haal dan even het Zomer
Mid-Lottofoldertje.
Tip voor weekspelers
vul méér
Zomer Mid-Lotto-
formulieren in.
Wie slim is vult meer speciale Zomer
Mid-Lottoformulieren in. Want hoe meer
formulieren, hoe meer formuliernummers,
hoe meer kansen.
Dit zijn de extra prijzen.
Laatste 6 cijfers goed - f 25.000,- netto.
Laatste 5 cijfers goed - f 1.000,- netto.
Laatste 4 cijfers goed-f 250,-netto.
Laatste 3 cijfers goed-f 25,-netto.
Laatste 2 cijfers goed - f 10,- netto.
pTrr.nTp-
t Is voor een goed doel.
Uw Lotto-geld gaat naar vele goede
doelen, zoals jeugdkampioenschappen,
schaaktoernooien, aanschaf tijdwaar-
nemmgsapparatuur en allerlei bijdragen
aan de amateursport (o.a. kleedlokalen).
Maar 't wordt ook gebruikt voor de
aankoop van historische monumenten,
folklore, natuurbescherming revalidatie,
bejaardenhulp en nog tientallen andere
voortreffelijke doelen, te veel
omoptemoemen. AXX/A
Uw Lotto-geld is altijd
goed besteed.
