Louise de Coligny-
scholen gemeenschap
gaat zich manifesteren
met Grote Optocht
Pleidooi voor behandelwijze Wassenaarse arts
Geinig
verschuivingen
n Leidse
iiniversiteitsraad
OUDERWETSE
MEUBELMAKERIJ.
BEIDEN/REGÏO"
LEIDSE COURANT
VRIJDAG S JUNI 1981 PAGINA 5
m i
HOE DE EIGENLIJKE LOUISE ZICH
VIA ORANJE DOOR HET LEVEN SLEEPTE
RW
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer \/an mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
nimf™
Een beroemde naam komt
in oktober met een
gloeidraad aan het
publicistische firmament te
staan: Louise de Coligny.
Die maand bestaat de
Louise de Coligny-
scholengemeenschap in
Leiden honderd jaar; een
eeuwfeest dat met veel
plezierig en aantrekkelijk
vertoon gevierd gaat
worden. Honderd jaar
voorbereidend hoger
onderwijs, voormalig
lyceum, instituut voor
educatie, bolwerk van
blokken, slagen en zakken;
allemaal met het oog op de
toekomst der jeugd. Door de
bank genomen is 't „het
Louise" voor de wind
gegaan; het onderwijs heeft
hier altijd een zelfbewust
gezicht vertoond, en daar
mag dan wel een boekje
over worden open gedaan.
Dat gebeurt, onder meer,
met een Historische Optocht
op de daartoe meest
geëigende dag: 3 oktober.
De 3 October Vereeniging
was het daar geheel en al
mee eens. De Grote Optocht
zal in het teken staan van
Vrijheid en
Verdraagzaamheid:
verheugende
omstandigheden en
aspecten van een belangrijk
deel onzer vaderlandse
historie in een tijd dat de
„natie" in wording was. En
zo komen we vanzelf bij de
naamgeefster van de
jubilerende
scholengemeenschap:
Louise de Coligny.
Dat de echte Louise nu
opsta! Dat zal moeilijk meer
gaan. want ze is al 360 jaar
dood. Het „Louise" van het
onderwijs is dat nog lang
niet, en bovendien is het lot
van de veelgeplaagde
Hugenootse vrouw de nu
toch wel eerbiedwaardige
scholengemeenschap niet
toe te wensen. Laten we
even teruggaan naar het
einde der zestiende eeuw.
In een korte samenvatting
kun je zeggen, dat Louise de
Coligny de laatste vrouw
van Willem van Oranje was
en de moeder van het
prinsje Frederik Hendrik,
die later stededwinger zou
worden, maar een heel
andere vechtjas was dan
Louise's stiefzoon Maurits.
Frederik Hendrik was
amper geboren, in 1584,
toen zijn vader, de grote
Zwijger, door de
Bourgondische vrijbuiter en
„verkeerde idealist"
Balthasar Gerards naar het
hiernamaals werd
geschoten.
Louise kwam in het Oranje
stuk toen nog niet voor,
maar ze had omtrent die
tijd al een rouwperiode
achter de rug die heel wat
mensen vandaag vroegtijdig
grijze haren zou bezorgen.
De goede vrouw werd in
1555 als een fran?aise
geboren. Haar vader werd
befaamd, maar verloor
gewelddadig het leven. Dat
was admiraal Gaspard de
Coligny, Hugenoots
aanvoerder tegen de
katholieke drijvers in het
gevecht om de macht. Ik
raadpleeg nu een oud
handboek en lees daarin:
„Louise groeide op aan het
hof van Jeanne d'Albret,
koningin van Navarre, en
huwde in 1572 met den
veldoverste Charles de
Féligny, die in de
gruwzame
Bartholomaeusnacht, in
datzelfde jaar, met haar
vader werd vermoord.
Slachtoffers onder
duizenden lotgenoten
van rooflust, wraak en
moordzucht".
Zo was Louise al op 17-
jarige leeftijd, na een
huwelijk van een paar
maanden, weduwe. In één
bloednacht tijd was ze d'r
vader en haar veldoverste
kwijt. Nu zullen de
jeugdhuwelijken in dat
tijdsgewricht niet de diepste
indrukken hebben
achtergelaten, en
verliefdheden en liefdes
behoorden niet tot de bon
ton; maar toch! Louise ik
durf zowaar te zeggen: onze
Louise vluchtte geheel
ontdaan, bevreesd en
ontgoocheld, en van elk
perspectief ontbloot, naar
Zwitserland; „leefde daar in
armoede en vestigde zich
later in teruggetrokkenheid
op de goederen van haar
gemaal". Prins Willem van
Oranje, in bittere strijd
gewikkeld met de koning
van Hispaniën die hij
altijd had geëerd, maar de
due van Alva tartte hem tot
het uiterste prins Willem
dan, was weduwnaar
geworden na het overlijden
van zijn Charlotte de
Bourbon. Maar ook zijn
leven ging verder; de prins
wilde niet bij de pakken
gaan neerzitten en hij polste
huwelijkskandidaten. Hoe
hij op de teruggetrokken
Louise kwam, zou ik niet zo
gauw weten, maar hij kreeg
in elk geval haar adres in
de Suisse. En in die dagen
was dat geen zaak van even
bellen en de auto of trein
nemen. Laat staan dat daar
was het functioneren van
een reisbureau.
Hoe het ook zij: Louise
bereikte een
huwelijksaanzoek van de
prins, en zij stemde, ten
einde raad, toe. Het leek
een „good match"; zoals ze
toen nog niet zeiden. Louise
huwde bijgevolg Willem in
1583, in den Anvers, in
Antwerpen, waar het toen
al gespookt had. Helaas, het
noodlot sloeg het volgende
jaar al weer toe: gemaal
Willem werd vermoord, en
Louise was voor de tweede
keer weduwe, door geweld.
Het werd nu toch wel erg
pijnlijk allemaal. Ze had
Frederik Hendrik nog, en
met hem vestigde ze zich in
de Nederlandsche
Republiek. Eerst in
Vlissingen, waar haar zoon
een Nederlands-Franse
opvoeding kreeg. De
ellende zette door. Louise
kon zich nauwelijks
handhaven; „slechts met
moeite van de Staten-
Generaal een behoorlijk
levensonderhoud
verkrijgend en in sterke
verdenking en opspraak
vanwege haar beslist
Arminiaansche overtuiging:
zich verdienstelijk makend
ook door de opvoeding der
stiefdochters uit het
huwelijk van prins Willem
met Charlotte van
Bourbon".
Louise die van haar
leven nooit heeft kunnen
vermoeden, dat in Leiden
(en elders) een op het volle
leven gerichte school naar
haar vernoemd zou worden
is niet gelukkig geweest.
Ook al was zij, volgens onze
inzichten (die nu in de
Grote Optocht worden
uitgebuit), een toonbeeld
van verdraagzaamheid. Ze
moet een sterk karakter
hebben gehad; een vrouw
die zich niet uit het veld liet
slaan en leefde naar eigen
inzicht Louise, die weduwe
bleef, ergerde zich wild aan
de godsdienstige drijverij
der Preciesen en aan de
„ruwe zeden van het hof
van stiefzoon stadhouder
Maurits". Ze voelde zich
daarom al geneigd, „naar
het beter beschaafde
Frankrijk", ook al was het
een krankrijk, terug te
keren, „en ook haren zoon
aan het Fransche hof een
plaats te bezorgen. Echter
de verandering der
Fransche toestanden in 1610
dwong haar zich wederom
te Den Haag te vestigen, in
het huis aan het
Noordeinde, waar zij al den
jammer der
godsdiensttwisten moest
ondergaan en persoonlijk
daarbij betrokken werd, in
slechte verstandhouding
met haar stiefzoon Maurits,
omdat ze een voorstander
van raadspensionaris Van
Oldenbarnevelt was".
Het einde naderde. Louise
de Coligny vervreemdde
van de Provinciën, van
Maurits, de ingehuurde
geweldenaar van de Oranje-
dynastie. Ze had het
eigenlijk nooit moeten doen,
dat trouwen met die
Willem: vader des
vaderlands. Maar Louise is
nooit de nationale moeder
kunnen worden. Adeldom
verloochent zich niet, en de
Noordnederlandse
ontwikkeling had zich nu
eenmaal bediend van het
geuzengrauw; een door de
zon beschenen glooiende
wijnberg geurt anders dan
het pek van aandrijvende
brandlichters in een
Haringvliet, of uitdagend op
de Noordzee, waar een
continentaal plat nog op
verdeling lag te wachten.
De Armada was allang
verslagen, maar de
zelfbewuste, opgetrommelde
samenleving tussen
Wadden en Kempen moest
zich nog zien waar te
maken.
Louise de Coligny moge
de Leidse
scholengemeenschap bij alle
feestvierderij haar
nagedachtenis waardig zijn
is als een stervelinge
normaal, maar gepijnigd,
aan haar einde gekomen. Ze
bracht lange periodes door
aan het Franse hof en in
Den Haag, dat het
middelpunt van francofiele
kringemwas. Louise ze
werd nog 65 keerde,
levensmoe, terug naar
Frankrijk. Dat was in 1620.
Doodmoe, werkelijk. In
Delft was ze op straat
uitgejouwd. Toen had je nog
écht gepeupel. Ofschoon.
Een paar maanden later,
„op 27 april 1620 werd zij
aldaar, in Frankrijk, te
Fontainebleau, door den
dood van haar
beproevingen bevrijd. Haar
goede eigenschappen gingen
in haar zoon Frederik
Hendrik over". Over
Frederik Hendrik weten
we, door allerlei publicaties,
veel meer dan over zijn
moeder. Ze was nauwelijks
een „Oranje", maar vormde
wel een voedingsbodem
„voor gans een tijdperk".
Louise de Coligny is nooit
een Hollandse geworden.
Nooit iemand „van ons".
Maar ze heeft een voorbeeld
gesteld, dat uitzonderlijk
genoemd mag worden.
Missschien plukt die Leidse
scholengemeenchap er nu,
onbewust, nog de vruchten
van.
Feestvertoon in de week
van 6 tot 11 oktober.
Vrijheid en
Verdraagzaamheid, gaat dat
heten. Een optocht met
ongeveer 220 leerlingen en
20 leraren: in „de
Bartholomaeusnacht", met
het (kortstondige) huwelijk
van Louise met Willem, en
de Zilvervloot van Piet
Hein. Hollandser kan het
niet, en het levert nog
ducaten op ook. Nou ja. Dus
niet. Het kost alleen maar
geld. Maar daar zijn
fondsen, en subsidies. Het
kan allemaal zo beroerd
niet wezen, of de bullen
worden betaald. Daar zijn
formules voor. Als je er niet
helemaal uitkomt, is er
altijd een formule. Tussen
de mazen van het net door.
Nu ken ik het net niet, noch
de mazen, maar „het
Louise" gaat feestvieren,
van 6 tot 11 oktober. Buiten
die grote historische optocht
om: met een receptie, een
sportdag en een
expressiedag (want vandaag
de dag komt het van binnen
uit), en „voor het goede
doel" allerlei activiteiten:
voor „ons weeshuis Pattaya
Orphanage in Thailand".
En een slotfeest en een
reünistendag. Alles biieen:
cabaret, toneel, muziek,
markt, en nog veel meer.
Het benodigde geld
daarvoor heeft zich
onderwijl al opgestapeld,
maar er kan nog meer bij.
Acceptgirokaarten,
bijvoorbeeld. En nou wou ik
naar huis gaan en ik hoor:
ongetwijfeld zult u in de
komende tijd nog meer van
ons vernemen....
iEIDEN De verkiezingen voor de Leidse universiteits-
ad hebben niet voor belangrijke veranderingen gezorgd,
oewel bij een eerste telling sprake leek van een kleine
echtsing" in politieke zin bij de studenten, kon even
al weer worden doorgegeven dat de als links bekend
inde Leidse Studentenbond haar oorspronkelijk aan de
ludender Centrum Groepering Leiden verloren zetel als-
had „teruggewonnen". De studenten van de CGL behou-
derhalve vijf zetels in de raad, de LSB evenals de PP
fracties van de Progressieve Partij en van de Unie van facul-
Diensten hebben respectievelijk hun 12 en 13 zetels be-
Dok de verdeling van die zetels over het wetenschappe-
k personeel en het technische en administratief personeel is
ilijk gebleven. Net als bij de verkiezingen in 1979 voor de ge-
\ile vernieuwing van de universiteitsraad was het opkomstper-
intage gemiddeld 45. De stemgerechtigden hebben per post ge-
emd. De ongeveer 15000 studenten konden hun stem uitbren-
en over de samenstelling van zowel de universiteitsraad als
an hun eigen (sub)faculteitsraad. Gisteren zijn ongeveer veertig
ledewerkers van het universitaire stembureau en vrijwilligers
een van de benauwde zaaltjes van de mensa de „Bak" aan de
aiserstraat de hele middag bezig geweest om de uitgebrachte
emmen te tellen. Rond etenstijd was de uitslag bekend,
onderdag 18 juni komt de universiteitsraad in nieuwe samen-
elling voor het eerst bijeen, zij het in informele sfeer. Pas op
onderdag 3 september zal de nieuwbakken raad voor het eerst
ficieel achter de tafels plaatsnemen in de vergaderzaal aan de
weede Binnenvestgracht.
ADVERTENTIE
In Aalsmeer ontdekten wij nog een
„ouderwetse meubelmakerij", waar
ervaren meubelmakers nog geheel
met de hand massief eiken meubels
maken. O.a. kasten, kisten, tv-kas-
ten, tafels, etc. De methoden van
werken is geheel comform de 17-
eeuwse wijze. Alle onderdelen wor
den gelijmd en met duvels in elkaar
gezet.
Ook de afwerking o.a. schuren en
bijt sen wordt nog met de hand ge
daan. Men werkt volgens de op
dracht van de cliënt en elk model en
maat is te maken.
Deze prachtmeubels kunt u bekijken
in de Oudhollandse showroom van
Antiekboetiek Hoogendoom, Zijd
straat 65, Aalsmeer. Alle dagen met
uitzondering van woensdagmiddag
kunt u hier terecht. Het loont zeker
de moeite om hier eens op uw ge
mak rond te neuzen en de prijzen
zijn, gezien de werkwijze, zeker laag
te noemen. Dit door rechtstreekse
verkoop: werkplaats klant
Geanimeerde
receptie
Noordwijk
Omdat bij een behaald kam
pioenschap nu eenmaal een
receptie past, hield de voet
balvereniging Noordwijk gis
teravond weer eens een fees
telijke bijeenkomst voor offi
ciële genodigden uit de
Leidse" en landelijke voet
balwereld. Het feit dat een ti
tel in de eerste klasse van de
KNVB-zaterdag de laatste ja
ren bijna traditie Is geworden
stond in het clubhuis aan de
Duinwetering een geani
meerd samenzijn beslist niet
in de weg. Wellicht kan
Noordwijk binnenkort op
nieuw een receptie uitschrij
ven om een ander heuglijk
feit te vieren: het algemeen
kampioenschap bij de zater
dagamateurs. Daarvoor dient
dan wel de tweede wedstrijd
met DOS Kampen (zaterdag)
en een derde beslissend duel
winnend te worden afgeslo
ten...
Op de foto feliciteert Noord-
wijks wethouder van Sportza
ken, de heer Jansen, trainer
Piet Buter met het behaalde
succes.
Openings
geschenk
voor centrale
bibliotheek
LEIDEN Het is de bedoe
ling, dat de Leidse burgerij
een geschenk aanbiedt bij de
opening van de Centrale Bi
bliotheek aan de Nieuw-
straat op 11 juni door konin
gin Beatrix. Het geschenk
wordt aangeboden aan de O-
penbare Bibliotheek Leiden.
De gedachten gaan voorals
nog uit naar een cadeau in
de vorm van een of meerde
re kunstwerken die bij de
nieuwe bibliotheek een
plaatsje krijgen.
Het klein comité is gevormd
om de actie te organiseren. In
dit comité hebben zitting
Maarten 't Hart, mevrouw A.
Hofstede, mevrouw M. Kool
haas, Lucia Steinbach, de heer
C.J. Wesseling en de heer M.L.
Wurfbain. Om de benodigde
gelden te vergaren is in de hal
van de Centrale Bibliotheek
een speciale colectebus neerge
zet. Ook is het mogelijk geld te
storten op gironummer 14653
ten name van de Stichting O-
penbare Bibliotheek Leiden
onder vermelding van „ope
ningsgeschenk".
In de televisierubriek „Van
Gewest tot Gewest" van 10
juni is een reportage gewijd
aan de nieuwe bibliotheek van
Leiden. Het programma begint
om zeven uur.
Beiaardconcert
op carillon
stadhuis
LEIDEN Op het carillon
van het Leidse stadhuis
wordt dinsdag 9 juni van ze
ven tot acht uur een beiaard-
concert gegeven door de
stadsbeiaardier Jacques
Maasen van Breda. Een en
ander gebeurt in het kader
van het Holland Festival in
samenwerking met de Ne
derlandse Klokkenspelvere
niging.
Beiaardier Maasen speelt een
aantal eigentijdse composities
onder meer van Wim Fran
ken, de Leidse stadsbeiaardier
Rien Ritter, Henk Badings en
Herman Strategier. Bij mooi
weer kan het concert worden
beluisterd op de binnenplaats
van het stadhuis. Als het re
gent wordt op de tweede etage
gezorgd voor een goede, droge
luistermogelijkheid. Het pro
gramma wordt ter plekke uit
gereikt.
BURGERLIJKE
STAND
Geboren: Judith Johanna Margaretha
dv. A. J. F. Datema en J. C. E. Koster,
Bianca dv. J. Honkoop en A. M. T.
Rook. Jill dv. J. J. M. van der Hulst en
C. de Boot. Pleter zv. E. J. Jansen
Schoonhoven en R. Hoog, Stephanie
Louise dv. P. M. van der Post en M.
J. M. E. van der Poel. Sylvia dv. H.
Wernars en T. Noordervliet. Jacoba
Alida dv. N. Heemskerk en G. Zuij-
derduijn, Natalie Anna Rebecca dv.
P. J. Philipse en C. J. Zevenhoven,
Rachél dv. F. A. Frlcke en E. G. Silbe-
rle, Dennis zv. A. C. A. Slingerland en
E. Mieloo, Edwin zv. W. C. Baars en
P. Llgtvoet, Mirjam dv. J. Moerkerk
en D. C. Westdljk, Esther dv. H. Te-
gelaar en T. van der Nat, Rutger zv.
H. Tegelaar en T. van der Nat, Trijntje
Anna dv. J. W. Gorlsse en T. M. van
Mansom, Geertrulda Antje Margaret
ha dv. J. W. Gorisse en T. M. van
Mansom, Esme Dilys dv. P. Houtman
en J. P. Husen, Jacob Hendrik zv. A.
Hogewonlng en J. ten Donkelaar,
Wouter zv. B. Mes en A, Oskam. Bas
zv. L. F. Goddijn en R. Stolker, Mar
vin Johannes zv. J. Dool en M. M. E.
Verver, Arie zv. G. van Tol en A. Nij-
meljer, Sytske Gerlofke dv. A. Klomp
en G. E. Beklus, Lelsbertus zv. H.
Kralt en C. J. van Starkenburg, Ge
rard Cornelis zv. H. D. van Velzen en
M. Knezevió, Karin dv. P. J. van Beek
en G. P. van der Lip. Ferdi zv. J. A. P
van Elk en E. Waasdorp, Wendy dv
J. M. Zwetsloot en V. P. M. Th. Halve
maan. Stefan zv. H. J. van Zeist en K.
de Jong, Savanja dv. E. M. Frissen en
G. C. Sauvier, Karei Johannes zv. J.
K. Petiet en A. Kralt, Jenny dv. F. A.
Janssen en J. Wallaart, Marco Fred
Maria zv. F. A. M. Meljerlnk en H. C.
M. de Barbanson.
Overleden: C. H. Moederschelm, geb.
19-5-1933 vrl. echtg. van I. Selier, A.
M. Maks, geb. 9-6-1905 man, A. J.
van Goozen, geb. 17-10-1919 man, J.
A. Blonk, geb. 14-6-1918 man, M. J.
Frankhuljzen. geb. 11-4-1900 vrl. geh.
gew. met J. Zeegers, W. N. C. A. Gas
telaars. geb. 16-8-1906 man, A.
Hoogstrate, geb. 11-2-1923 man, D.
A. Vermeer, geb. 4-7-1910 man, Ph.
F. Smittenaar, geb. 23-6-1917 man.
A. P. Commissaris, geb. 22-1-1917
1917 vrl. echtg. van J. Heideveld, W
C. Lem. geb. 17-2-1910 vrl. echtg
van M. Landheer. J. Wijfje, geb. 3-11-
1927 vrl. echtg. van J. de Ridder. A.
W. van GlJIswijk, geb. 29-7-1905 vrl.
echtg. van C. W. Duljndam, A. de
Wijs, geb. 26-5-1906 vrl. echtg. van
G. A. M. van der Kallen, D. den
Heljer. geb. 1-9-1894 man, R. R. Ver-
plancke. geb. 24-11-1950 man.
KAMERLID STELT VRAGEN OVER THERAPIE DIE AL VIJFTIEN JAAR WERKT
WASSENAAR/DEN HAAG Staatssecre
taris Verder-Smit (volksgezondheid) en mi
nister Albeda (sociale zaken) moeten met
de Wassenaarse arts mevrouw M. Sickess
om de tafel gaan zitten om te bezien of haar
methode van behandeling van rugklachten
In de medische sector uitgebreid zou kunnen
worden toegepast- en opgenomen zou kun
nen worden in de medische opleidingen.
Deae wens heeft het Kamerlid B. Bakker
(CDA) neergelegd in schriftelijke vragen
aan beide bewindslieden over de behande
ling van de Wassenaarse doctor.
Bakker wijst erop dat mevrouw Sickesz al sinds
1965 een nieuwe methode (wel aangeduid als
ortho - manipulatie) voor behandeling van rug
klachten en aanverwante klachten toepast Te
gelijk zijn door haar vijftien collega artsen in
haar methode opgeleid terwijl er inmiddels ook
een leerboek van haar hand is verschenen. Vol
gens Bakker zijn er via de methode bij normale
rugklachten en bij chronische patiënten gedu
rende tien jaar en langer goede resultaten be
reikt.
Bakker noemt het in zijn vragen van belang
dat een afdoende behandeling van rugklachten
plaatsvindt niet alleen voor de patiënt maar
ook om ziekteverzuim tegen te gaan en een be
roep op WAO of AAW regelingen te voorko
men. Bakker vraagt dan ook om een rondetafel
gesprek van alle betrokkenen over de behande
ling.
