Paus terug in het Vaticaan
'linke verlaging aantal
sychiatrische bedden
in Zuid Holland-Noord
Opnieuw film
over de paus in
de maak
Eerste promotie
leken-theoloog
in Rome
PROVINCIE WIL GEEN GEDWONGEN ONTSLAGEN
Monument voor
Hannie Schaft
Oudshoorn" kan
waarschijnlijk toch
worden afgebouwd
Schoolstrijd in
Frankrijk laait op
—BINNENLAND!
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 4IUNI1981 PAGINA
>EN HAAG/LEIDEN-
DELFT Maximaal 2090
perknemers, werkzaam in
sychiatrische inrichtingen
de regio's Delft, Leiden
Den Haag, dreigen de ko-
lende vijf k tien jaar ver
ast te worden naar een an-
ere gelijksoortige betrek
ing in Zuid-Holland. Dit is
nvermijdelijk wanneer het
an tal psychiatrische zie-
enhuisbedden in de ge-
loemde regio's met ruim
BTïOO
100 moet zakken. Dit blijkt
it het bijgewerkte rapport
rlobaal Plan Psychiatrie
-Holland, .dat in eerste
le vorig jaar door dé
rovincie openbaar is ge-
ïaakt Toen stond echter Kwaliteit
log geen aparte werkgele-
leidsparagraaf in het
de toekomst meer uitgebreide
behandelingsmethoden zoals
dagbehandeling en begeleiding
in zogenoemde „hostel's". Hos
tel's zijn huizen, min of meer
geïntegreerd in dorp of stad,
waarin mensen met geestelijke
moeilijkheden kunnen worden
voorbereid op hun terugkeer
in de maatschappij. Dagbehan-
delings- en hostel-plaatsen
worden in de toekomst niet
meer meegeteld in dit ver
band. Verwacht wordt dat me
dio 1990 minder patiënten vol
ledig worden opgenomen en
meer patiënten dagbehande
ling zullen ondergaan.
bals wij vorig jaar al meld
en, vindt de provincie dat de
enoemde regio's over te veel
sychiatrische ziekenhuisbed
en beschikken in relatie tot
ndere Zuidhollandse regio's.
)e bewuste ziekenhuizen in
eze gebieden moeten dan ook
de komende tien jaar onge-
eer 2700 officiële patiënten-
jlaatsen inleveren. Dit getal is
ichter wat geflatteerd omdat
9e officiële capaciteit van een
iekenhuis niet hetzelfde is als
iet aantal bezette bedden. Ook
noet van die 2700 plaatsen 650
vorden afgetrokken voor in
Kies 'm verantwoord. Vraag bij
fietsenmaker, boekhandel of
ANWB naar het boekje "Wat voor
fiets?" of bestel door overmaking
van f 8,50 op postgiro 234567
Ln.v. stichting: fiets!, A'dam.
De inkrimping van het aantal
psychiatrische ziekenhuisbed
den in de genoemde regio's
moet samengaan met de bouw
van psychiatrische ziekenhui
zen in Dordrecht, Rijnmond
en Gouda. G.S. willen name
lijk op die manier de psychia
trische ziekenhuisbedden be
ter verdelen over de provincie
Zuid-Holland. Mr.( T. Vroon,
hoofd afdeling Volksgezond
heid van de provincie: „Het
gaat om kwaliteitsverbetering
voor de patiënt. Dat is in onze
visie belangrijker dan eventu
eel verlies aan arbeidsplaatsen.
Het hoeft dan niet meer voor
te komen, dat een patiënt uit
Rotterdam in het psychiatrisch
ziekenhuis St. Bavo in Noord-
wijkerhout wordt opgenomen
om zo het gevaar te lopen het
contact met zijn woonomge
ving te verliezen. De meeste
ziekenhuisdirecteuren zijn het
in principe niet oneens met de
plannen van GS, al is het na
tuurlijk een pijnlijke ingreep,
die hele reorganisatie".
Verpleegtehuizen
Het ingrijpende verlies aan ba
nen wordt volgens G.S. voor
ongeveer een kwart gecom
penseerd door de bouw van
onder meer enkele verpleegte
huizen in deze omgeving. Een
en ander betekent dat in die
sector ongeveer 530 banen
worden gecreëerd. Niet als
doekje voor het bloeden, maar
meer door een veranderd in
zicht om bijvoorbeeld psycho
geriatrische patiënten (234 de
mente bejaarden) niet meer in
psychiatrische ziekenhuizen
onder te brengen. Voor hen
wil men aparte voorzieningen
bouwen in de vorm van de ge
noemde verpleegtehuizen. Ook
voor de zwakzinnigenzorg ko
men aparte voorzieningen. Dat
resulteert over de hele provin
cie in een ruime 200 arbeids
plaatsen. Een gedeelte van de
Zuidhollandse zwakzinnigen
(265 jongeren en ouderen)
wordt nu verpleegd in de psy
chiatrische ziekenhuizen. Dat
is een onwenselijk situatie,
vinden G.S. Het provinciaal
bestuur stelt uitdrukkelijk in
de nota de reorganisatieplan
nen niet zonder overleg met
werknemers- en werkgever
sorganisaties te willen uitvoe
ren. Dat overleg zou moeten
plaatsvinden in nauwe samen
werking met een speciaal te
vormen provinciale stuur
groep.
Beschut wonen
De boutf van nieuwe psychia
trische ziekenhuizen in de re
gio's Dordrecht, Rijnmond en
Gouda wordt in de visie van
GS gekoppeld aan de afbouw
van ziekenhuizen in Leiden,
Den Haag en Delft. Zo wordt
onder meer een al voorzichtig
aangegaan samenwerkingsver
band aangemoedigd tussen het
ziekenhuis Bloemendaal in
Loosduinen en een nieuw te
bouwen ziekenhuis in Dord
recht Een afbouw van de
Wassenaarse Ursulakliniek en
het Leidschendamse Schaken-
bosch zou voorts moeten lei
den tot de bouw van een zie
kenhuis in Gouda. Dit zieken
huis zouden de twee genoemde
instellingen samen kunnen op
zetten. Een vermindering van
de beddencapaciteit van het
St Bavo-ziekenhuis in Noord-
wijkerhout moet dan samen
gaan met de bouw van een
psychiatrisch ziekenhuis in
Capelle aan den IJssel. De
aanvraag voor de bouw van
St Bavo in Capelle is al inge
diend. Dit ziekenhuis was al in
grote mate georiënteerd op
Rotterdam. Twee voorzienin
gen van St Bavo zullen in
Noordwijkerhout achterblij
ven. Dat zijn „Beschut wonen"
voor chronische patiënten en
de Hafakker (een huis voor
experimentele zwakzinnigen
zorg). Het ziekenhuis Sancta
Maria in Noordwijkerhout
heeft beloofd op een en ander
professioneel toezicht te hou
den.
Rosenburg
Het samenwerkingsverband
Ursula/Schakenbosch richt
zich volgens G.S. in de toe
komst op patiënten uit Zoeter-
meer, Benthuizen, Wassenaar,
Leidschendam, Voorburg en
een gedeelte van Den Haag.
De overige patiënten (circa 66
procent) in de regio Den Haag
zouden dan een plaats kunnen
vinden in Bloemendaal en Ro
senburg. Schakenbosch is mo
menteel gedeeltelijk op patiën
ten uit Rijnmond georiënteerd.
Dat ia in de toekomst niet
meer nodig als die regio zijn
eigen psychiatrische zieken
huizen heeft. G.S. zien een
duidelijke relatie tussen af
bouw van Schakenbosch en
Ursula en nieuwbouw van een
ziekenhuis in Gouda. Een ge
deelte van het personeel zou
dan" over kunnen gaan. Vaak
ook met dezelfde patiënten. De
provincie wil namelijk ge
dwongen ontslagen voorko
men en rekent voor een ge
deelte ook op een natuurlijk
verloop. Rosenburg, Ursula en
Schakenbosch hebben in de
toekomst dan iets meer dan
300 bedden, zodat voor een
groot gedeelte tegemoet geko
men is aan de wensen van
staatssecretaris Veder-Smit
van Volksgezondheid, die
streeft naar een „ideale klini
sche capaciteit" van 300 plaat
sen per ziekenhuis. Ook het
St Joris-ziekenhuis in Delft
blijven veel patiënten uit Rijn
mond, zodat ook wat St. Joris
betreft inkrimping geboden is.
In het Nieuwe Waterweg
Noordgebied komt dan gekop
peld aan de inkrimping van
St. Joris een nieuw ziekenhuis
met 200 bedden met dagbe
handeling en enkele hostels.
Sancta Maria in Noordwijker
hout wordt voorts gereduceerd
tot 287 bedden (excusief 135
bedden voor patiënten uit
Noord-Holland). De capaciteit
van dit ziekenhuis is momen
teel 635 plaatsen. Het psychia
trisch ziekenhuis Endegeest in
Oegstgeest zou tot slot moeten
worden ingekrompen tot 287
(was 442), hoewel ook hier een
gedeeltelijke vervanging is aan
dagbehandeling en hostel's.
JAN PETER VERSTEEGE
Het gemeentebestuur van
Haarlem heeft de beeldhouw
ster Truus Menger uit die
plaats opdracht gegeven voor
het vervaardigen van een mo
nument ter herdenking van de
verzetstrijdster Hannie Schaft.
Mevrouw Menger was de
naaste medewerkster van
Hannie Schaft in het verzet.
Haar ontwerp is gekozen uit
108 inzendingen.
r>n
ALPHEN AAN DEN RIJN
Gedeputeerde staten van
Zuid-Holland staan positief
tegenover het afbouwen van
de vierde bouwlaag van ver
pleegtehuis Oudshoorn. Deze
afdeling staat nog steeds
leeg omdat er door het mi
nisterie nog geen toestem
ming is gegeven voor inrich
ting van deze laag.
Een en ander kwam gistera
vond ter sprake in de eerste
vergadering van de commissie
voor de gezondheidszorg. Ver
wacht wordt dat er nu spoedig
schriftelijke toestemming van
het ministerie komt om de
bouwlaag uiteindelijk toch in
te richten. Alleen het college
ziekenhuisvoorzieningen staat
negatief tegenover de afbouw,
ondanks het feit dat Ouds
hoorn een belangrijke functie
in de regionale opvang ver
vult.
Verder kwamen de resultaten
van het onderzoek naar baar
moederhalskanker aan de
orde. De opkomst is wat tegen
gevallen. Veertig k vijftig pro
cent van de vrouwen heeft ge
hoor gegeven aan de oproep.
Bekeken zal worden of er niet
wat meer bekendheid aan het
onderzoek moet worden gege
ven. Bovendien zal worden
onderzocht of de eigen bijdra
ge (twintig gulden) omlaag
Collecte voor
Nederlandse
missionarissen
In het Pinksterweekend (7
en 8 juni) wordt in vrijwel,
alle katholieke kerken in
Nederland gecollecteerd'
voor Nederlandse missio
narissen in de Derde We
reld.
De collecte wordt gehouden
in het kader van de „Week
voor de Nederlandse missio
naris", ook dit jaar de week
voor Pinksteren. De voorzit
ter van de gelijknamige actie
bisschop Bluyssen van Den
Bosch, vraagt in een brief bij
zonder steun en aandacht
voor de meer dan vijfdui
zend Nederlandse missio
narissen.
Ter gelegenheid van de
„Week voor de Nederlandse
missionaris" is onder de titel,
„Werken in de Derde We
reld, een leerschool" een
boekje uitgegeven met brie-,
ven van en gesprekken met
missionaire vrijwilligers inl
verscheidene ontwikkelings-
landen. Men kan het boekje
ontvangen door een gift (of
een bedrag van 5,-) over te
maken op giro 676 Den Haag,
met vermelding „Pinkster-
boekje".
Anglikaans protest
tegen priester
wijding vrouwen
Vier anglicaanse geestelij
ken, die gekant zijn tegen
de priesterwijding van
vrouwen, zijn uit de Angli
caanse Kerk getreden. Zij
willen overgaan naar de
Rooms-Katholieke Kerk.
De priesters, die grote moeite
zeggen te hebben met het vo-;
rig jaar genomen besluit van
de kerk van Wales om vrou
wen toe te laten tot het ambt
van diaken, de laagste geeste
lijke orde bij de anglicanen,
verklaarden dat zulks een
„radicale afwijking van de
anglicaanse leer" betekent
(Vervolg voorpagina)
De paus is weer in het Vaticaan.
Gisteren laat in de middag kreeg
hij plotseling van zijn artsen toe
stemming om het ziekenhuis Ge-
melli te verlaten. Om 19.00 uur pre
cies verliet hij onder luide toejui
chingen van personeel en patiënten
van het ziekenhuis het gebouw van
hoefde geenenkel ogenblik door
anderen die hem begeleidden on
dersteund te worden. Hij lachte en
keek op gewekt, zoals ieder die na
een verblijf in het ziekenhuis weer
naar huis mag. Na een rit van tien
minuten in de eerste auto van het
Vaticaan, genummerd SCV 1 reed
hij de Annapoort van Vaticaanstad
binnen. Kort na zijn terugkeer in
het Vaticaan verscheen de paus
voor het raam van zijn kamer dat
uitzicht geeft op het St gieters-
plein. Daar had zich in korte tijd
een grote menigte verzameld. Vele
toeschouwers hadden de tranen in
de ogen terwijl de paus hen de
apostolische zegen gaf. Korte tijd
later verdween de paus weer uit
het gezicht.
Toen de paus het ziekenhuis verliet
gaven de artsen die hem behandelen
een medisch bulletin uit, het achttien
de. En hierin stond de reden voor het
plotselinge ontslag van de Heilige Va
der uit het ziekenhuis. Volgens de art
sen had het herstel zo'n wending ten
goede genomen dat het niet langer
noodzakelijk was om de verdere ver
pleging in het ziekenhuis Gemelli
voort te zetten. De paus zal nu ver
zorgd worden in het Vaticaan zelf,
voor de noodzakelijke medische voor
zieningen is al enige tijd geleden in
afwachting van zijn thuiskomst ge
zorgd. De paus zal nog een keer terug
keren naar het Gemelli-ziekenhuis
voor een laatste operatie. Maar deze
ingreep zal geen moeilijkheden ople-,
veren. Nu de paus weer thuis is, be
staat bij velé mensen (pelgrims en Ro
meinen) de ver wachting dat hij aan
staande zondag de Pinksterplechtig
heden althans voor een deel met zijn
lijfelijke aanwezigheid zal opluisteren.
Ann Odre, de Amerikaanse vrouw
van 62 jaar die samen met de paus ge
wond raakte, wordt dezer dagen te
ruggevlogen naar de Verenigde Sta
ten. President Reagan heeft een spe
ciaal vliegtuig voor het vervoer van
de vrouw en haar familie ter beschik
king gesteld. Het vliegtuig brengt
haar direct van Rome naar de stad
waar ze woont, Buffalo. Haar toestand
is nog steeds ernstig, en zij zal in
Amerika opnieuw moeten worden ge
opereerd. Maar ze is buiten levensge
vaar. De vrouw heeft als vurigste
wens een ontmoeting met de paus,
maar de vraag is of die wens kan wor
den vervuld, gezien de toestand waar
in beide patiënten zich nog bevinden.
In Noofd-Italië wordt op het ogenblik een film gemaakt
van pans Joannes XXIII. Weer een film, want enige ja
ren geleden kwam de film „Er kwam een mens" in de cir
culatie. Het succes van die film destijds, en dan vooral in
de Italiaanse bioscopen, is voor enkele filmproducenten
de reden voor de nieuwe film. De titel staat nog niet vast.
Waarschijnlijk wordt het „Ik zal Johannes heten".
wordt het dit keer niet zomaar een chronologische biografie
van de vroegere paus, maar eerder een weergave van een
aantal hoogtepunten uit het leven van Angelo Roncalli, die
het meest tot de verbeelding spreken. Roncalli zelf zal te ho
ren zijn, terwijl hij te zien zal zijn in de personen van drie
verschillende acteurs, die hem, in de verschillende levensfa
sen zullen voorstellen. De film wordt opgenomen in Palesti
na, Venetië (waar Roncalli patriarch was) Bergamo, waar hii
Athene, Rome en Istanboel, en zal
jong priester was, Parij
miljoenen kosten. De
in Italië.
i zal al in juli as. te zien zijn, althans
De eerste lekën-theoloog die ooit in Rome
is gepromoveerd is de Nijmegenaar Frans
Vosman. De promotie had gistermiddag
plaats in de Academia Alfonsiana, een in
de christelijke moraal gespecialiseerde
theologische hogeschool in Rome, zo
meldt onze correspondent Cees Manders.
Het was een unicum voor de Romeinse theo-
osman promoveerde in Rome omdat zijn ia-
culteit, de theologische faculteit van de Nij
meegse universiteit, voor zijn onderwerp niet
die faciliteiten bood die de Academia Alfon
siana wel ln huis heeft Het onderwerp waar
op Vosman promoveerde is de economische
moraal van de Schotse theoloog John Mair
oftewel Ioannes Maior, die leefde in de 15e en
16e eeuw. Een van de docenten aan de Aca
demia Alfonsiana, de Nederlandse Fransman
Vereecken is expert op dit terrein. Vosmans
proefschrift gaat over de financiële transac
ties, rentekoop, huur, pacht, en vennootschap
zoals behandeld in de geschriften van Mair.
De promotie had plaats (en ook dit is bijzon
der) in het Nederlands. De promotors waren
Sampere en Boelaars. Frans Vosman is af
komstig uit Helmond, waar hij op 18 juni 1952
geboren werd. Sinds kort werkt hij in het
De verkiezing van een socialist tot president van Frank
rijk heeft de steeds voortsudderende schoolstrijd in dat
land opnieuw doen oplaaien. Overal in Frankrijk vinden
bijeenkomsten plaats, waar voorstanders van het bijzon
der onderwijs zich beraden over de toekomst ervan.
Uitlatingen van president Mitterrand en van minister Alain
Savary van onderwijs, dat het nieuwe bewind geenszins de
ondergang van het bijzonder onderwijs voornamelijk ka
tholiek voor ogen heeft, hebben de gemoederen niet tot
bedaren gebracht.
De Franse bisschoppen hebben zich begin deze week even
eens over dit probleem gebogen. De bestaande vrijheid van
onderwijs mag niet worden aangetast, waarschuwen zij.
De katholieke kerk houdt zich, waar het het onderwijs aan
gaat, strikt afzijdig van welke politieke stroming dan ook. In
het streven te komen tot een pluriforme samenleving zou het
niet passen bijzondere scholen op te heffen en het hele onder
wijs onder te brengen in openbare scholen, aldus de bisschop
pen.
iHet episcopaat ontkent met deze uitlating politiek te bedrij
ven met het oog op de algemene verkiezingen, die over twee
weken in Frankrijk plaatsvinden. De bisschoppen willen al
leen niet, aldus woordvoerder mgr. Defois, dat het onderwijs
inzet wordt van een politiek spel.
Verder dan de bisschoppen gaat de federatie van oudervere
nigingen met kinderen in het bijzonder onderwijs (Unapel).
,Zij vertegenwoordigen de 16 procent Franse leerlingen, die
geen gebruik maken van het openbaar onderwijs. Voorzitter
Pierre Daniël, heeft de ouders vorige welk in een brief opge
roepen van elke kandidaat bij de komende kamerverkiezin
gen een duidelijk standpunt te eisen over de positie van het
bijzonder onderwijs. Hij is vooral bang, dat het christelijk ka
rakter ervan verdwijnt als de socialisten hun zin krijgen, dat
de staat de directeuren van scholen gaat benoemen, mogelijk
|zelfs alle onderwijzers en lerareren en dat onderwijzers- en
lerarenopleidingen geheel aan de staat worden getrokken.
jEen ontmoeting tussen de Unapel en de grote Franse onder-
|wijsvakbond FEN in Evry bij Parijs heeft de twee standpun
ten nog eens gescherpt Het katholiek onderwijs heeft niet het
|recht nu ineens meer rechten te eisen, dan het in het verle
iden heeft gehad en die niemand betwist, aldus een FEN-voor-
man, Louis Astre.
IMaar hij wil niet dat de staat dat onderwijs bekostigt: „We
jkunnen niet toestaan, dat overheidsgelden worden aange-
jwend voor een missie van de kerk, welke die ook moge zijn".
De Unapel stelt daar tegenover, dat het bijzonder onderwijs
idan alleen openstaat voor kinderen met rijke ouders en „dat
|mag niet".
Anders dan in Nederland is het bijzonder onderwijs in
Frankrijk niet gratis. Nu al betalen ouders, die hun kinderen
op een katholieke school willen hebben, een zeker bedrag aan
schoolgeld, dat van school tot school verschillend kan zijn, dat
hangt af van de afspraken met de staat: hoe meer die op een
bijzondere school te zeggen heeft, hoe meer er wordt gesubsi
dieerd.