Tv
mm
eer schitterende
ol Simone Signoret
Anita Ekberg
ussen de amazones
Post Modder: experiment met experiment
Slotconcert in
Johannes Centrum
Ad van den Brink
exposeert in
Auberge de Kieviet
tt
En Verder
Pygmalion boeiend verhard
LE1DSE COURANT
VRIJDAG 15 MEI 1981 PAGINA 9
1-22
LEIDEN Post-modernistische
kunst is de kunst die gemaakt
wordt als vervolg op de modernisti
sche kunst als pop-art, environmen
tal- en minimal theatre en electro-
nische muziek. De belangrijkste
kenmerken van post-modernisti-
sche kunst zijn toeval, herhaling en
onbevangenheid van de kunstenaar
en het vervangen of zelfs wegval
len van de grenzen tussen verschil
lende disciplines, tussen de ver
schillende kunsten.
Post Modder noemen tien studenten
theaterwetenschap zich die aanstaan
de woensdag in het LAK een perfor
mance geven onder de titel „002" als
resultaat van een studie van een jaar
naar post-modernistisch theater.
„Naar aanleiding van een hoorcollege
van Chris Dercon (organisator van
het Theatre Tape Festival van afgelo
pen najaar) hebben wij bij theaterwe
tenschap een werkgroep Post-moder
nistische kunst opgezet en naar aan
leiding daarvan hebben we deze per
formance gemaakt. We hebben een
tweeslachtige houding ten opzichte
van het verschijnsel.
Aanvankelijk stonden we er nogal
kritisch tegenover („dit is pure onzin,
het is geen theater meer, het is charle-
tannerie, dit moet aangepakt"), maar
door veel te kijken en te lezen hebben
we toch kaf van het koren kunnen
onderschieden en zijn meer geïnteres
seerd geraakt. 002 is het consequente
resultaat van mensen die met ver
schillende invalshoeken beginnen. De
voorstelling is een weerslag van onze
dualiteit, omdat we voor de verschil
lende scènes die verschillende invals
hoeken hebben gebruikt en omdat we
de scènes zelf van commentaar voor
zien".
002 is dus eigenlijk een performan
ce over performance?
„Je kan 002 net zo goed een meta-per-
formance noemen. Het gaat misschien
meer over performance dan dat het
een performance is voorzover 002 een
commentaar is op performance-kunst.
Performance-kunst heeft de neiging
zich af te keren van de wereld. Per
formers gaan zichzelf mishandelen of
plegen zelfmoord voor de videokame
ra. Performance-kunst wordt soms
wel kunst omwille van de kunst ge
noemd. Daar ligt binnen onze groep
de kritiek en die brengen we in 002
ook in beeld".
Maar betekent dat niet jullie je zelf
daar ook schuldig aan maken met
een performance over performan
ce?
„002 is wel een performance over per
formance maar het blijft een perfor
mance. Het is niet hermetisch. We zijn
als toeschouwers begonnen en we zijn
nog steeds toeschouwers, zodat er toch
nog iets van onze eigen ideeën, van
onze eigen kunst in zit. Onze kritiek
is trouwens zeer indirect; op het to
neel trekken we geen duidelijke con
clusies. Dat is wel prettig".
Maar hoe ziet 002 eruit?
„Het zijn vijftien scènes die ieder een
thema behandelen. Er is dus geen
verhaal, maar wel is een lijn te ont
dekken, zij het een abstracte. Centraal
in de performance staan begrippen als
tijd, ontmenselijking en communica
tie. Het menselijke schiet er namelijk
met alle telecommunicatie van dit
moment bij in. Vandaar ook 002: het
is de tijd die je kan bellen, maar het is
ook de tijd waarvan je tijdens de per
formance voortdurend op de hoogte
wordt gehouden. Bovendien zullen we
woensdagavond op onvoorspelbare
momenten gebeld worden, onder an
dere door Spalding Gray - zelf perfor
mer -, uit de Verenigde Staten of uit
Griekenland; het is nog niet duidelijk
waar hij zit. Essentieel in de perfor
mance is de onvoorspelbaarheid van
gebeurtenissen en het feit dat we niet
acteren maar onszelf dingen laten ge
beuren".
Nemen jullie jezelf serieus?
„Wij nemen onszelf heel serieus", zegt
Bart Vieveen met een grote glimlach.
„Ik niet", reageert Bob van Oyen
bruusk. Er ontspint zich een discussie.
„Hier zie je de dualiteit van de groep"
is de conclusie van Jan Zoet.
Mogelijk dat Post Modder een redelijk
alternatief is voor de voorronde van
het Derde Leide Cabaret Festival en
voor wie niet van cabaret houdt.
PAUL VAN DER PLANK
LEIDSCHENDAM - In het Beethoven en Viotti wordt op
Paus Johannes Centrum in het ogenblik in de concert-
Leidschendam wordt zon- programma's nogal verwaar-
dagavond 17 mei het slot- loosd, dit in tegenstelling tot
concert gegeven van de se- de werken voor strijkkwar-
rie „Concerten op de Zon- tet. Het ensemble beschikt
dagavond" van de Stich- over een unieke collectie ma
ting Cultureel Contact. Het nuscripten en oorspronkelij-
ensemble Sonata da Came- ke uitgaven en over honder-
ra speelt werken van Pur- den fotocopieën van originele
celli, Handel, Mozart, Viot- muziek uit Europese biblio-
ti en Locatelli. Het concert theken. Ze werden verza-
begint om kwart over acht. meld door Willem Noske. So-
Sonata da Camera, opgericht nata da Camera heeft toer-
in 1956, wordt gevormd door nees gemaakt door tal van
Willem Noske, viool, Piet landen, ook in de Verenigde
Nijland, viool. Viptor Bougu- Staten.
enon, viololcel en Jaap Spigt, Toegangskaarten kosten acht
clavecimbel. Elk van de le- gulden en zijn verkrijgbaar
den is gespecialiseerd in de aan de Prinses Annalaan 464,
kamermuziek van de 17e en Brederode 79 en 's avonds
18e eeuw toen de viool een aan de zaal. CJP- en Pas 65-
bloeiperiode doormaakte. Het houders betalen slechts zes
ensemble heeft een uniek re- gulden. Het Paus Johannes
pertoire van trio- en kwar- Centrum ligt op drie minuten
tet-sonates uit die periode. De gaans van het eindpunt van
muziek van Monteverdi tot HTM-lijn 6.
WASSENAAR De uit drijfsdocumentaires. Ad van
Zoetermeer afkomstige den Brink is tevens docent
kunstenaar Ad van den kunstgeschiedenis aan een
Brink exposeert tot en met school in Gouda. Hij heeft
18 juni in Auberge de Kie- een eigen galerie in zijn
viet aan de Stoeplaan in woonplaats in Zoetermeer.
Wassenaar met olieverf- Van den Brink gaat er van
schilderijen. Het werk van uit dat zijn schilderijen voor
de in 1944 in Oosterhout ge- iedereen betaalbaar moeten
boren Ad van den Brink is zijn. Onder dwang van de
moeilijk, onder één noemer daarvoor noodzakelijke snel-
te vangen. In zijn soms le produktie levert hij, zegt
zeer kleurige schilderijen hij zelf, de beste prestaties,
zijn expressionistische, mo- Het werk van de kunstenaar
numentale en symbolische is op diverse plaatsen in
kenmerken aanwezig. Zuid-Holland te zien. Zo ver-
Van den Brink volgde een vaardigde hij bijvoorbeeld
opleiding aan de Rotterdamse voor scholen in Zoetermeer
Academie voor Beeldende en Benthuizen wandreliëfs
Kunsten, waar hij de richting en ontwiep hij een fontein
schilderen/monumentaal voor de gemeente Rijnsburg.
koos. De kunstenaar beperkt Ad van den Brink exposeer-
zich dan ook niet alleen tot de eerder in Leiden, Hazers-
het maken van schilderijen, woude, Scheveningen, Delft',
Van tiid tot tijd vervaardigt Rotterdam, Zoetermeer en
hij ook monumentale wer- Singen (Duitsland). Momen
ken, a^rbij hij met allerlei teel heeft hij ook een ten-
soorten materiaal werkt, toonstelling in Mitsawaka bij
Daarnaast fotografeert en Chicago in de Verenigde Sta-
filmt hij, waarbij zijn aan- ten in een op Westeuropese
dacht vooral uitgaat naar be- kunst georiënteerde galerie.
Snone Slgnoret met Jean Rochefort als haar Invalide broer In „Chère Inconnue"
Moshe Mlzrahl.
T«Mos
ijk geli
kap nu
kelaai
-8282 I.
IDO III: Chère Inconnue
i.l.) met Simone Slgno-
en Jean Rochefort.
egie: Moshe Mizrahi.
bshe Mizrahi's film „Chère
iconnue" bewijst het: Neem
rie topacteurs en stop ze in
nelk verhaaltje dan ook en je
ebt de basis voor een film
ie bedriegelljk veel kaliber
eeft. Wie uit Mizrahi's
Geachte onbekende" van-
aan komt realiseert zich bii-
a verbijsterd dat hij zich
eeft laten ontroeren door
en onmogelijk verhaaltje
/aarvoor hij anders nog geen
rie stuivers zou geven. De
ïamen van de drie topac-
eurs: Simone Signoret, Jean
lochefort en Delphine Sei-
ig. Wat Signoret betreft is
iat eigenlijk geen verrassing,
n Mizrahi's eerste film „La
'ie devant soi" schitterde ze
op onnavolgbare manier
als de joodse vrouw naast het
Arabische jongetje en ook
hier hoëft ze nauwelijks
meer te doen dan haar gete
kende trekken licht reage
rend in beeld te vertonen en
meteen de suggestie te wek
ken van kilometers diepgang.
Mizrahi's film naar de roman
van Bernice Rubens vertelt
in feite een supersentimen-
teel verhaal. In een verlaten
huis aan de Franse noordkust
wonen broer en zuster. Hij
invalide, aan een rolstoel ge
kluisterd en zij een door de
ziekte van haar broer nooit
aan trouwen toegekomen. Zij
probeert haar emotionele af
hankelijkheid te doorbreken
door een kennismakingsad
vertentie onder pseudoniem
en nummer in de krant (zie
de titel), maar tot haar ver
bijstering komt het antwoord
van haar broer. Die zegt in
zijn brief zoveel positieve
dingen over haar, dat haar
genegenheid geen andere uit
weg weet dan die rol verder
te spelen. Er ontstaat een
liefdesaffaire via poste res
tante, tot er uiteindelijk een
ontmoeting van moet komen
en zij zelf een actrice inhuurt
om haar imaginaire vrou-
wengestalte waar te maken.
En zo helpt zij haar broer in
feite aan een echte vrouw in
de figuur van de preutse ou
dere bakkersdochter die al
jaren deel uitmaakt van hun
dagelijkse levenspatroon. Dat
klinkt larmoyant en Mizra
hi's film balanceert inder
daad voortdurend op het
randie van wat wel en wat
niet kan. Maar zijn ingetogen
en sfeervolle regie met een
simpel piano muziekje in
plaats van zwellende violen
op de achtergrond weet het
puur te houden.
Bert Jansma
'RIANON: Gold of the amazon women
a.l.) met Anita Ekberg en Bo Svenson.
iegie: Mark Lester.
Het haar lichaamsmaten was het te ver
wachten dat Anita Ekberg nog eens in een
ivonturenfilm zou opduiken als koningin
ran een diep in de Zuidamerikaanse oer
wouden verborgen amazonenstam. Dat is
lan nu ze tegen de vijftig loopt gebeurd in
le Antonio Leone-productie „Gold of the
•mazone women" een soort ouderwets
Tarzan-verzinsel zonder de aan lianen
ilingerende jungleheld.
Ontdekkingsreiziger Bo Svenson krijgt in
|Iew York op straat van een oudere collega
kaart van de zeven gouden steden in het
Amazone-gebied in handen gestopt. Even la
ter wordt de brave g'rijzaard gedood door
twee met pijl en boog gewapende, schaars ge
klede dames die zich al enige tijd verdekt op
het dak hadden opgesteld. Voldoende om Bos
nieuwsgierigheid te prikkelen, die dan ook
prompt op zoek gaat naar de schat, daarbij
gedwarsboomd door de moordlustige Donald
Pleasance, die het ook op het goud voorzien
heeft om daarmee de gehele internationale
drug-handel te kunnen beheren. En zo ko
men we via slangen en indianenstammen bij
Anita en haar feministisch volkje, dat man
nen in kooien opsluit om voor de voortplan
ting natuurlijk van meisjes te zorgen.
Oerwoud-onzin van het ergste soort en wat
nog vervelender is, zonder enige spanning.
MILO
LUXOR Ordinary Peo
ple (a.l) Het debuut van ac
teur Robert Redford als re
gisseur is in Amerika rijke
lijk met Oscars overladen. En
terecht, want Redford dwingt
met zijn eersteling veel be
wondering af. (derde week)
CAMERA Taxidriver (16)
Belevenissen van een taxi
chauffeur in het roerige New
York (reprise, eerste week)
LIDO I Nighthawks (12)
Het geslaagde Amerikaanse
filmdebuut van Rutger Hau-
wer in een aantrekkelijke
thriller vol vaart, (tweede
week)
Bea Meulman en Eric van der Donk In „Pygmalion" van Theater.
LEIDEN Het grootste deel van het le
zerspubliek van de Leidse Courant zal
„Pygmalion" van Shaw (19111913) het
beste kennen als de vriendelijke musical
„My fair lady" die zo'n tien jaar geleden
nog een sprankelende verfilming kreeg.
In „My fair lady" is Henry Higgins een aar
dige man die door zijn spraaklessep de blanke
[>it van de ruwe bolster Eliza Doolittle bloot-
egt. De Engelse standenmaatschappij is in dit
zangstuk een romantische achtergrond ge
worden en de wetenschapper de onbegrijpe
lijke maar goedaardige tovenaar van de twin
tigste eeuw.
Shaw was te zeer een non-conformist om
ooits zoiets met zijn stuk bedoeld te hebben.
„Pygmalion" stelt wel degelijk aan de kaak
en voor wie goed kijkt niet zo'n klein beetje
ook. Allereerst krijgt die standenmaatschap
pij er genadeloos van langs en wordt haar
blaaskakerigheid gekraakt in het vermaarde
derde bedrijf waarin Eliza haar eerste so-
ciety-visite aflegt. Trouwens de maatschappe
lijke betekenis van taalgebruik en uitspraak
is eigenlijk pas goed te begrijpen in haar En
gelse context. Nederland leent niet een met
Engeland vergelijkbaar klassebewustzijn op
grond van de spreektaal.
Toneelgroep Theater en regisseur Istvan
Bödy hebben echter nog beter gelezen en op
die manier Shaws kritiek op doldraaiende
wetenschap naar boven gehaald. Higgins is
geen vriendelijke, doch wat verstrooide taal
geleerde-vrijgezel, maar een keiharde, op
proeven en resultaten gespitste techneut, die
slechts het experiment ziet en niet de mens.
Eliza Doolittle is alleen maar proefdier, geen
schepsel om begaan mee te zijn.
Derhalve is de Higgins van Eric van der
Donk een botte, tamelijk neurotische fanaat,
die zijn gevoel tussen zijn tiende en twintigste
is kwijtgeraakt, en nog slechts oog heeft voor
zijn „wetenschappelijke" spelletjes. Bea Meul
man speelt Eliza Doolittle dan ook als een ge
kooid proefdier en zij doet dat mijns inziens
goed. De Colonel Pickering van Jeróme Ree
huis neigt wat naar de kant van het type,
maar blijft desondanks boeiend en beheerst.
Do van Stek als de te hard opgewonden huis
houdster Mrs. Pearce is weliswaar humoris
tisch en vertolkt heel duidelijk de burgerlijke
verontwaardiging, maar is mij toch te typisch.
Shaw, taalvirtuoos, is duidelijk soms ironisch,
vaak sarcastisch. Om ironie of sarcasme op te
roepen moet men de mededeling van een
tekst, een scène of een stuk afvlakken, ja
zelfs een beetje verbergen achter de taal.
Theater heeft echter wat haar de mededeling
van „Pygmalion" lijkt, overduidelijk uitge
speeld. Dat leverde dus geen subtiel spel vol
knipogen op, maar wel een bij tiid en wijle
ijselijke vertoning vol griezelige botheid en
ongevoeligheid. Higgins gekte is daarvan een
logisch gevolg. Maar voor'het zover is, heeft
de toeschouwer een spannende avond achter
de rug.
Paul van der Plank
LIDO II Nine to five (a.l.)
Verrukkelijke feministische
comedie met Jane Fonda in
de hoofdrol (zesde week).
LIDO IV Een vlucht re
genwulpen (12) Goede Ne
derlandse speelfilm naar het
gelijknamige boek van Maar
ten 't Hart (dertiende week)
barstte (12) Uitstekende ver
filming van het boek van
Agatha Christie met Elisa
beth Taylor in de hoofdrol,
(derde week)
REX Nummertje op z'n
Frans (16) Pornofilm.
aan den Rijn) The mue la
goon (a.l.) Mierzoete film
van Randal Kleiser vol
prachtig
ji-eilana
EUROCINEMA II (Alphen
aan den Rijn) Flying
high (a.l.) Humorvolle satire
STUDIO De spiegel EUROCINEMA I (Alphen films (reprise, derde weex).
EUROCINEMA III (Alphen
•aan den Rijn) Supersme
ris (a.l.) De helft van het
vermaarde Trinity-duo Te
rence Hill slaat er weer op
los. (tweede week)
EUROCINEMA IV (Alphen
aan den Rijn) Recht voor
z'n raap (a.l.) (eerste week)
