Tijdelijk van2§ö-voor 200.-
Basisbeweging komt op
voor buitenlandse arbeiders
Gebrandschilderde glazen
lopen groot gevaar
K unstenaarsfedera tie
bepleit produktiefonds
voor de kunst
kerk
wereld
Deze klant van u
leest per dag
gemiddeld
drie kwartier
in de krant.
DONDERDAG 14 MEI 1981 PAGINA 6
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 14 MEI 1981 PA«
van een produktiefonds de
ontwikkeling van nieuwe
kunst meer kansen geven.
Uit dat fonds kunnen dan
stipendia, werkbeurzen en
dergelijke ten behoeve van
kunstenaars gefinancieerd
worden. Ook het geven van
voordrachten kan een be
langrijk middel zijn voor de
bevordering van het maken
van kunst. Dit zegt de Fede
ratie van Kunstenaarsvere
nigingen te Amsterdam in
het programma voor de
kunst, dat gisteren in ver
band met de komende ka
merverkiezingen is gepre
senteerd.
De rijksoverheid zou het de
gesubsidieerde instellingen
zoals welzijnsorganisaties mo
gelijk moeten maken bijvoor
beeld één procent van hun
subsidie aan kunst te besteden.
Als het gaat om de produktie,
distributie en het afnemen van
kunst, 'egt de Federatie na
druk op produktie. Zij is tegen
een praktijk die de concurren
tiestrijd tussen Beeldende
Kunstenaarsregeling en de
vrije markt in stand houdt of
vergroot. De bemoeienis van
de overheid met de beeldende
kunst moet volgens de Federa
tie niet het karakter hebben
van verzorging, maar van
deelneming aan het speel van
vraag en aanbod.
Verder is de Federatie van
oordeel, dat de overheid de
spreiding van kunst het best
kan bereiken door particuliere
aankopen te stimuleren. In dat
verband pleit zij voor herstel
van de onlangs afgeschafte
rijkssubsidie bij aankoop van
een kunstwerk door particu
lieren. Belastingaftrek noemt
zij een andere mogelijkheid.
Voorts meent de Federatie dat
de fotografie door middel van
opdrachten gestimuleerd moet
worden en dat het wenselijk is
een apart begrotingsartikel
voor fotografen in het leven te
roepen. Zij is eveneens van
mening, dat de positie van de
schrijver zwak blijft en dat
daarin alleen een werkelijke
verbetering gebracht kan wor
den door de invoering van het
leenrecht.
Lampen-ontwerper W. Gispen overleden
DEN HAAG Op 90-jarige leeftijd is afgelopen zondag in
Den Haag overleden de industrieel ontwerper W.H. Gispen.
Gispen werd vooral bekend als ontwerper yan lampen. Mede
dankzij de vele publicaties die van zijn hand verschenen bracht
hij talloze van zijn collega's ertoe zich te laten inspireren door de
wereld van de kunst. In het Stedelijk Museum in Amsterdam
was vorig jaar een overzichtstentoonstelling van zijn werk te
zien.
De oorzaken van de trekar-
beid moeten worden wegge
nomen aan de belangen
van buitenlandse arbeiders
moet tegemoet worden ge
komen en de culturele
identiteit van die arbeiders
moet gewaarborgd worden.
Dit eist de Basisbeweging
van kritische groepen en ge
meenten ter gelegenheid van
de verkiezingen voor de
Tweede Kamer op 26 mei. De
Basisbeweging is een samen
werkingsverband van 53
groepen van maatschappij
en kerkkritische christenen.
De Basisbeweging heeft on
der de titel „Kiezen op el
kaar" een verkiezingskrant
uitgegeven waarin ze ingaat
op de situatie van buiten
landse werknemers in Ne
derland.
De Basisbeweging meent dat
de trekarbeid een groot
kwaad is, zowel voor de lan
den van herkomst als voor de
ontvangende landen. Het
kwaad is, zo zegt ze, het
grootst voor de mannen en
vrouwen en de gezinnen die
het direct betreft. „Door de
economisch-financiële nood
gedrongen zijn zij losgemaakt
van hun oorspronkelijke
leefgemeenschap' en cultuur
en worden zij gemaakt tot
tweede-rangs burgers van
onze samenleving", zo
schrijft de Basisbeweging.
De Basisbeweging zegt dat
deze situatie het meest cy
nisch blijkt uit de „Wet ar
beid buitenlandse arbeiders"
(de 1-november-wet) en uit
alles wat sinds de parlemen
taire behandeling van de wet
(1976) en de feitelijke invoe
ring ervan (1979) heeft
plaatsgevonden. De economi
sche neergang in Nederland
heeft de „spontane immi
granten" die naar het inzicht
van de Basisbeweging vroe
ger maar al te welkom wa
ren, gemaakt tot „illegalen".
De Basisbeweging vindt dat
discriminerende elementen
uit de wetgeving voor buiten
landse werknemers moeten
worden verwijderd. Het
recht op gezinshereniging
moét worden hersteld en het
welzijnsbeleid moet worden
gebaseerd op de eigen cultu
rele, religieuze en taai-identi
teit van de buitenlanders.
De basisbeweging van kriti
sche groepen en gemeenten
vindt echter vooral dat voor
rang moet worden verleend
aan de economische ontwik
keling van de herkomstlan
den en dat de bedrijfstakken
in de Nederlandse economie
die afhankelijk zijn gewor
den van ongeschoolde ar
beidskrachten geherstructu
reerd dienen te worden.
Europese gedragscode in
Zuid-Afrika slag in de lucht"
De E.G.-gedragscode voor
Europese ondernemingen
met dochterbedrijven in
Zuid-Afrika is een „.slag in
de lucht" geweest Zij heeft
tot dusver niet wezenlijk
bijgedragen tot een vrede
lievende verandering in de
Zuidafrikaanse republiek.
Tot deze conclusie komt in
Bonn een onderzoek, dat
onder de titel „het dilem
ma met de code" gisteren is
gepubliceerd.
Deze studie is verricht in op
dracht van de evangelische
actiegemeenschap voor arbei
dersvraagstukken ten behoe
ve van haar sectie „Kerkelij
ke dienst in de wereld der
arbeid". Het onderzoek spitst
zich toe op het beleid van
Duitse bedrijven in Zuid-A
frika. Een der conclusies is,
dat deze ondernemingen de
uit 1977 daterende aanbeve
lingen van de Europese Ge
meenschap maar gedeeltelijk
hebben opgevolgd.
Ten behoeve van het onder
zoek zijn vijf maanden lang
tien zwarte en blanke mede
werkers in Zuid-Afrika op
stap geweest. Zij hebben in
de twaalf Duitse dochteron
dernemingen in Zuid-Afrika
300 werknemers onder
vraagd.
.Het rapport „Het dilemma
met de code" is het derde on
derzoek op dit gebied, dat
door de kerkelijke dienst in
de wereld van de arbeid
wordt verricht. Het rapport
constateert, dat in ieder geval
het nieuwe onderzoek aan
toont dat eerdere rapporten
allerminst eenzijdig zijn ge
weest, zoals van de kant der
bedrijven was beweerd.
Het nieuwe onderzoek be
wijst integendeel, aldus het
rapport, dat het beleid der
Duitse ondernemingen in
Zuid-Afrika geen alternatie
ve mogelijkheid voor vrede
lievende veranderingen in
het racistische Zuid-Afrika is
gebleken. De EG-gedragsco-
de wilde namelijk een alter
natief zijn voor economische
blokkade van Zuid-Afrika.
Die kans hebben de Duitse
beginsel „gelijk loon voor ge
lijke arbeid" is ook onvol
doende bewaarheid, zo con
stateert het rapport
Internationaal roepingscongres in Rome
Het vraagstuk van de priester- en kloosterroepingen
hangt voornamelijk af van de manier, waarop de bis
schop zijn ambt uitoefent. Dit poneerden drie bisschop
pen uit Europa, Afrika en Azië op de internationale con
ferentie voor priester- en kloosterroepingen, die deze
week in het Vaticaan gehouden wordt. Een groot aantal
vertegenwoordigers van het wereldepiscopaat en van de
orden en congregaties neemt eraan deel.
De Vaticaanse persdienst is uiterst summier in zijn medede
lingen over de inleidingen, die tot dusver gehouden zijp. De
conferentie is maandag begonnen. Sedert dinsdag vergaderen
de deelnemers in werkgroepen. Zaterdag worden de conclu
sies gepresenteerd.
Over de inleidingen van de drie bisschoppen weet de Vati
caanse persdienst slechts te melden, dat naar hun mening het
gelukken moet om een pastoraal, specifiek gericht op het ver
wekken van roepingen, „naadloos in te voegen in de algeme
ne pastoraal". Er moeten ook speciale commissies of werk
groepen worden opgericht en bemand met deskundige krach
ten.
Behalve bisschoppen voerden ook veel religieuzen het woord.
Een bijzonder geluid kwam van Gerald J. Murphy, president
van de Internationale „Serra"-beweging met 14.000 leden in
450 plaatselijke groepen. Ofschoon deze beweging zich voor
namelijk bezighoudt met de bevordering van priester- en
nt in het Vaticaan ervoor
i aangemoedigd hun taak
in kerk en wereld te vervullen.
„Hoe u uwkind&ni
ren kunt helpenVu
zich in de kerk
gedragen" TJ<
Amerikaanse ouders
kinderen die tijdens dtUVan
jengelen, kunnen nu tflAi
pen naar de brochure. „L
u uw kinderen kunt helj
zich goed te gedragen li crni
kerk". De brochure is
schreven door Alicia M vee
land, die ermee beobraf
„kinderen dichter bij (|tiël
te brengen en bij dek»nd
meenschap van de kerk'x
abc
Mevrouw Marsland advise
katholieke ouders met i ze
kinderen voor in de kerLt (je
gaan zitten. „De kinderen ppgn
nieten dart meer van |,ret
kerkdienst", zo meent ze. prob
noemt het verder raadzj
de nieuwsgierigheid van jeste:
kinderen te bevredigen d
ze voor de mis even door
kerk rond te leiden en k rC? c
nis te laten maken met
heiligen waarvan standbt
den staan opgesteld.
Een van de belangrijkste d
gen vindt mevrouw Ms
land dat ouders hun tel|
regelmatig meenemen n
de mis. „Kinderen zijn o
servatieve schepselen,
houden van een schema w
ze van op aan kunnen", ali
Alicia.
Tenslotte adviseert ze
evangelie tót het onderv
van verhaaltjes te maken
voor het slapen gaan vert
kunnen worden. „Dat he
de kinderen het evangelie
herkennen", zo staat te les r
in „hoe u uw kinderen kur
helpen zich goed te gedrag
in de kerk".
ZEIST Onze gebrandschilderde gla
zen lopen groot gevaar om voorgoed
verloren te gaan als niet snel wordt in
gegrepen. „Het is vijf voor twaalf voor
onze glazen", zei jhr. ir. L.L.M. Nispen
tot Sevenaer, direkteur restauratieza
ken van de Rijksdienst voor Monu
mentenzorg op een persbijeenkomst
over de conservering van gebrandschil
derd glas.
Het is de luchtverontreiniging, voorname
lijk met zwaveldioxyde, die de ramen
sterk aantast. Om daar een halt toe te roe
pen werden oplossingen beproefd, die ook
al in het buitenland zijn toegepast. Het
bleek echter noodzakelijk de maatregelen
aan te passen aan het specifieke Neder
landse klimaat en de bijzondere bouw
kundige details van de Nederlandse glas-
in-lood vensters.
Voor Nederland zou een mogelijke oplos
sing zijn het gebruik van voorzetramen,
maar dan wel goed geventileerd. Het toe
passen van siliconenlak lijkt in de Neder
landse situatie minder geschikt omdat bij
eventuele noodzakelijke verwijdering de
voorstelling op het glas verloren zou kun
nen gaan. Overigens is deze techniek in
het buitenland, voornamelijk in Frank
rijk, wel reeds met succes toegepast.
In ons land staan een aantal kerken voor
glas en lood conservering op de prioritei
tenlijst. Eén ervan is de St. Jan de Doper
in Wateringen. Om de gebrandschilderde^
ramen te restaureren is ruim 700.000 gul
den nodig. Het bisdom is bereid 150.000
gulden te betalen, terwijl het dekenaat
10.000 gulden ter beschikking stelt. Ande
re bedreigde kerken zijn de St. Janskerk
in Gouda, die de helft bevat van al het 16e
èeuwse glaswerk dat ons land nog rijk is
en de hervormde kerk in Oudshoorn, die
nog een complete serie gebrandschilderd
glas uit 1666 beZit.
Het voornemen bestaat om aan het cen
traal laboratorium in Amsterdam een do
cumentatiecentrum over de conservering
van gebrandschilderd glas te verbinden.
Van Beinum
Stichting
actiever in
muziekleven
BREUKELEN Het be-
stuur van de Eduard van
Beinum Stichting heeft be
sloten zich in de toekomst
actiever met het muziekle
ven bezig te houden. In dat
kader wil de Stichting het
landgoed Queekhoven inwis
selen tegen een behuizing in
een van de grote steden.
De Stichting houdt zich nu
voornamelijk bezig met het
bevorderen van het artistiek
en maatschappelijk belang van
musici en de bevordering van
het muziekleven. Een actieve
re deelname aan het muziekle
ven moet worden bereikt door
de inrichting van een centrum
waarin elk seizoen een aantal
muzikale evenementen plaats
vinden. De Stichting hoopt sa
men te werken met verwante
organisaties en Nederlandse
musici. Het bestuur heeft be
sloten de functie van het land
goed Queekhoven te verande
ren, omdat de behoefte aan dit
studiecentrum, waar vooral
buitenlandse musici verblij
ven, de laatste tijd is afgeno
men. Voorts wil de stichting
hulp bieden aan ensembles die
niet beschikken over een des
kundig produktie-team en een
centrum oprichten met infor
matie over allerhande produk-
ties.
Haven Rotterdam
verwacht veel
minder inkomsten
BOTTERDAM Het ge-
meentelijk havenbedrijf
Rotterdam zal in 1981 waar
schijnlijk 44 miljoen gulden
minder aan inkomsten
uit met name de zeehaven
gelden innen dan is be
groot. Vooral de teruglopen
de aan- en afvoer van ruwe
olie in de Rotterdamse ha
ven is daarvoor verantwoor
delijk.
Dit staat in de herbegroting
van het gemeentelijk havenbe
drijf. De ontwikkelingen in de
haven ten aanzien van de goe
derenstroom gaan zo snel dat
het havenbedrijf in het voor
jaar altijd een aangepaste be
groting uitbrengt. Aan de
hand daarvan worden de be
sprekingen voor de nieuwe be
groting gestart. Het havenbe
drijf was er vorig jaar nog van
uit gegaan dat dit jaar 51 mil
joen gulden „winst" gemaakt
zou worden. Dat is nu nog
maar zeven miljoen gulden.
Fokker wil ook Japan aan boord van
nieuw straalvliegtuig
TOKIO -"Fokker heeft Japan voorgesteld deel te nemen in
het gezamenlijk project van Fokker-McDonnel Douglas
voor de ontwikkeling van een straalverkeersvliegtuig voor
150 passagiers, de MDF-100. De voorzitter van de raad van
bestuur van Fokker, F. Swarttouw, heeft vorige week in To
kio een volledige Japanse deelneming aangeboden in ge
sprekken met het ministerie van internationale handel en
industrie en verscheidene vliegtuigfabrikanten.
De Japanners toonden zich afgelopen week onaangenaam ver
rast door het nieuws over een overeenkomst tussen Fokker en
de Amerikaanse vliegtuigfabriek McDonnel Douglas, omdat
Fokker zich in het verleden voor een samenwerking met Japan
en Boeing, een andere Amerikaanse vliegtuigfabrikant, had uit
gesproken. Maar Swarttouw heeft nu laten weten bereid te zijn
de ontwikkeling en de produktie van de belangrijkste onderde
len samen met Japanse bedrijven te ondernemen. Het Japanse
regeringsadviesorgaan inzake de vliegtuigbouw heeft het afgelo
pen najaar Japanse deelneming in een internationaal consortium
voor de ontwikkeling van een straalvliegtuig met 150 zitplaatsen
aanbevolen.
Wastora (AZ'67)
accepteert
ondernemingsraad
UTRECHT Volgen-, de
dienstenbonden FNV is de
directie van het Zaandamse
winkelbedrijf Wastora er
alsnog mee akkoord gegaan
dat in het bedrijf een onder
nemingsraad wordt inge
steld.
Tot nu toe weigérde Wastora-
directeur KLaas Molenaar, be
ter bekend als promotor van
de Alkmaarse voetbalclub
AZ'67, met grote hardnekkig
heid om een overlegorgaan
voor de 350 werknemers in
het leven te roepen. De vak
bonden stapten daarop naar de
bedrijfscommissie van het
hoofdbedrijfsschap detailhan
del. Die commissie vond dat de
OH er wel degelijk moet ko
men. Daarop ging de directie
door de bocht.
DEN HAAG Minister Al-
beda van sociale zaken
vindt dat deelneming van
werknemers in het bedrijfs
beleid niet mag worden ge
zien als een luxe voor tijden
van voorspoed.
De bewindsman beklemtoonde
dit vandaag tijdens een confe
rentie van het Institute of So
cial Studies in Den Haag over
arbeiderszelfbestuur. Albeda
vindt het juist nu van belang
Albeda: inspraak
werknemers ook in
slechte tijden
het verband te erkennen tus
sen economische en sociale
doelmatigheid. Dat geldt niet
alleen voor het functioneren
van afzonderlijke bedrijven
maar ook voor de economie op
wereld-niveau, aldus de minis
ter.
Kommunistenbond
eist van NOS
herhaling
uitzending
AMSTERDAM De Inter»
nationale Kommunisten
bond (1KB) eist dat de NOS
het verkiezingsprogramma
van de 1KB van afgelopen
dinsdag herhaalt De 1KB
beticht de NOS van „knoeie
rij", omdat de uitzending
niet werd aangekondigd en
de aftiteling niet deugde.
Bovendien trad er storing
op.
De 1KB heeft inmiddels de re
geringscommissaris voor de
omroep, mr. M.M.L.G.M. Cus-
ters van haar grieven op de
hoogte gebracht. Een woord
voerster van de NOS is van
mening dat de 1KB de kwestie
opblaast en de NOS geen
blaam treft. De woordvoerster
vindt het overigens "niet onre-
delijkï dat de 1KB een herha
ling wenst
Sterreclame over
Londen Shandy
mag niet meer
HAARLEM De slagzin
„De echte uit Engeland"
mag niet meer voorkomen
in de tv-reclameboodschap,
die de limonadefabriek
Raak BV in Zwolle voor
paald na een klacht van fris-
drankenfabriek Vrumona
B.V. in Bunnik (eveneens
maker van shandies), die be
zwaar heeft tegen de recla
me-uiting van Raak B.V.
De reclameraad vindt de ver
melding in de reclamespot, dat
het de echte shandy uit Enge
land betreft, in strijd met de
waarheid. Het produkt wordt
in Nederland vervaardigd, ter
wijl er in Engeland geen vast
recept voor shandy bestaat.
Ook heeft de Reclameraad be
paald, dat de tv-reclamebood
schap ovèr „Kinzo"-gereed-
schap niet meer mag worden
uitgezonden. Deze uitspraak
deed de Reclameraad na een
klacht van een auto-onderde
len- en machinale gereed-
rijf in Zouterwou-
aan die reclame
spot stootte, omdat daarin de
indruk wordt gewekt dat het
merk Kinzo en het gereed
schap van die fabriek bij de
KLM wordt gebruikt. De
KLM blijkt echter geen ge
reedschap van het genoemde
merk te gebruiken.
Reek Cloppenburg. Waarom zou je nog verder zoeken
Zomerpak.
Prachtig lichtgewicht zomerpak.
Van wol/poL In blauwgrijs en
beige. Tijdelijk vao260C- voor
200^
