Rentelast Ogem stijgt
tot fabelachtig niveau
Kassière is niet
te automatiseren
hilips wil andere organisatie-structuur in Nederland
EFFECTEN REORGANISATIE TENIETGEDAAN
rapport bepleit
k jrschuiving EG-hulp
Derde-Wereld
n§8
7 Beurs van Amsterdam
~3
sarsj"
pagIq
pagïQJNOMIE
LEIDSE COURAK
zaterdag 9 mei 1981 pagina 159
JOVEN Philips wil een an*
irganisatie-structuur invoeren
ir in ons land gevestigde be-
Om tot een betere bestuur
lid te komen, aldus de onder-
lg, moet er een strikter onder*
I worden aangebracht tussen
lelingen die zich bezig houden
jet internationaal beleid van
pcern en de afdelingen die be
ing hebben op de productie van
p-artikelen in Nederland.
ander wordt gemeld in de giste-
irschenen editie van de Philips-
het personeelsblad van Phi-
voorgestelde organisatie-vorm
komt, aldus Philips, globaal overeen rende taken heeft,
met die van andere grote, internatio
naal opererende, bedrijven in Neder
land. Ze sluit bovendien aan bij de or
ganisatie van Philips-activiteiten in an
dere landen, waar de lokale directies
zelf verantwoordelijk zijn voor het
commerciële, industriële, sociale en fi-
naciële beleid.
De situatie in Nederland zoals die op
dit moment bestaat brengt volgens Phi
lips met zjch mee dat verantwoordelijk
heden en bevoegdheden zijn gespreid
over tal van afdelingen. Ook wordt de
raad van bestuur, die op de eerste
plaats beleidsbepalende en coördine-
tiviteiten van Philips. Er is in de huidi
ge situatie dan ook niet alleen sprake
van een spreiding, maar ook van een
vermenging van internationale en na
tionale verantwoordelijkheden, zo
meent men.
In de nieuwe organisatie-structuur,
zoals die de Philips-top thans voor ogen
staat, gaat de nv Phlips Gloeilampenfa
briek fungeren als de internationale
holding van waaruit de Raad van Be
stuur, bijgestaan door een kleine staf,
haar functie uitoefent. De holding
krijgt in Nederland twee nieuwe doch
termaatschappijen, Philips Internatio
nal bv en de Nederlandse Philipsbedrij-
ven bv. In de eerstgenoemde vennoot
schap wordt het internationaal beleids
matige deel van de Philips-organisatie
ondergebracht. De tweede bv moet de
Nederlandse organisatie gaan omvat
ten.
Ger van Os van de Unie BHLP staat
erg kritisch ten aanzien van de struc
tuurverandering. Volgens hem wordt
het interne en externe overleg er nade
lig door beïnvloed. Van Os vreest met
name dat in de toekomst de bonden
geen internationale informatie meer
krijgen van Philips.
iaal
[n werf
jalhaven
worpen
[ERDAM De twee-
rd werknemers bij de
;damse werf Waalha-
ebben het sociaal plan
directie van het be
ll verband met de slui-
,an de werf aan het
*1 heeft voorgelegd,
aden van de vakbon-
worpen.
een woordvoerder
Industriebond FNV
e directie van de werf
erd het personeel via
jlerleden onder druk te
De twee dagen dat de
april werd bezet, zou-
leen worden uitbetaald
1 sociaal plan werd goed-
mste chantage", zo beti-
FNV-woordvoerder, P.
tmmenes, het optreden
de Waalhaven-directie,
lustriebond verwijt de
„onbehoorlijk be-
De bond heeft de di-
I schriftelijk van de be-
j» op de hoogte gesteld en
Idat men opnieuw om de
ékan gaan zitten voor
D neemt
oonmaak-
irijf over
TCftDAM Hodon
r in volledige dochteron-
ming van Vroom en
mann, heeft overeen-
ning bereikt over de
ame van alle aandelen
jemstobel in Brussel.
r drijf met zijn dochteron-
bcLccRl) ningen verricht in Bel-
TOCH g6( bed rijf shuishoudelijke
IS 06SMÏfn' zoals die in Neder-
jjl^l oor Hodon worden uit-
België veruit
lotste onderneming op
bied. Ook in Luxemburg
)Bnkrijk is Cemstobel ac-
Cemstobel Luxem-
n Cemstobel Paris,
f (1 Cemstobel en Hodon
ld reeds jarenlang een
/f samenwerking via een
peling van kennis. Cem-
is iets minder groot dan
die via een aantal
srbedrijven o.m. Cemsto,
nr. Ohm personen in volledige
heeft en bijna 12.000 in
r°Mönnk^dienst
i 19 ds. c-
ROTTERDAM Het Rotterdamse handels- en bouwcon
cern Ogem heeft vorig jaar de logische consequenties ge
trokken uit de miljoenenverliezen die zich aankondigden,
maar raakte door de inzakkende bouwmarkt en hoge rente
stand nog verder in de problemen. Naast het al eerder gepu
bliceerde verlies van 71 miljoen gulden op internationale
projecten, kreeg het concern tevens een fabelachtige rente
last van ruim 82 miljoen gulden voor zijn kiezen. Het resul
taat van dit alles: een netto-verlies van 118 miljoen gulden
(in 1979/23,7 min), zo blijkt uit het jaarverslag over 1980.
„In de kern is de Ogem een
gezond bedrijf. Met een goed
beleid heeft het concern nog
kansen genoeg", ze\ voorzitter
van de raad van commissaris
sen mr. J. de Wilde negen ja
nuari dit jaar, bij de presenta
tie van een rapport van dr. P.
Kuin over de problemen bij
Ogem. Eerder was bekend ge
worden dat het concern over
1980 voor 108 miljoen gulden
in de rode cijfers zou komen.
Een verlies, dat bij het opma
ken van de balans met nog
eens tien miljoen gulden is
aangegroeid.
Ander beeld
te schillen om die kern weg te
pellen?, is vraag die zich op
dringt nu Ogem zijn debacle
van 1980 in cijfers heeft uitge
drukt. Bij de schuldbekentenis
van 9 januari liet De Wilde
zich daar tamelijk optimistisch
over uit. Het jaarverslag, dat
vandaag werd gepresenteerd,
geeft echter een heel ander
beeld.
Het meest fundamentele en
even hardnekkige probleem
van het Ögem-concern is het
verhoudingsgewijze zeer groot
bedrag aan vreemd geld dat in
de loop der jaren is aangetrok
ken om allerlei overnames te
kunnen financieren. De rente
dragende schulden van de
Ogem bedroegen in 1979 bijna
800 miljoen gulden. Dat kostte
het concern ƒ58,2 miljoen aan
interest. Om deze rentelast te
rug te dringen besloot het con
cern bedrijfsonderdelen met
een totale waarde van circa
400 miljoen gulden binnen
twee jaar te verkopen.
Waterhoofd
De Wilde verkondigde begin
dit jaar, dat als gevolg van
deze beleidswijziging de rente
last in 1980 belangrijk is terug
gedrongen. Het tegendeel
blijkt echter waar. De rente
dragende schulden stegen met
96 min gulden, en als gevolg
van dit financiële waterhoofd
moest voor 82 min aan rente-
penningen betaald worden;
bijna 22 min gulden méér dan
in 1979. Tegenover een bank-
schuld van 610 miljoen staat
een garantievermogen van
ƒ325 min, en een eigen ver
mogen van slechts 182 min
(1979: ƒ291 min).
In het jaarverslag wijt Ogem
deze ontwikkeling aan het stij
gende renteniveau in Neder
land, en aan de sterk tegenom-
en geldbehoefte bij de meest
verliesgevende Concern-onder-
delen; de projectontwikke-
lings- en onroerend goed
maatschappijen. De aangekon
digde desinvesteringen kon
den bovendien niet helemaal
worden gerealiseerd. In 1980
moest volgens plan 150 min
worden vrijgemaakt; de Ogem
kon slechts 133 min genereren.
Niet voldoende
Werd begin dit jaar nog ge
steld dat de desinvestering van
400 miljoen samen met enkele
reorganisaties en inkrimping
van de concerntop voldoende
zou zijh om de Ogem voorlopig
uit de financiële problemen te
helpen; in het jaarverslag
wordt een heel ander licht op
deze zaak geworpen. „Het ga
rantievermogen van het con
cern dat resteert na de ver
werking van de verliezen en
na uitvoering van de herstruc
tureringsmaatregelen, zal naar
alle waarschijnlijkheid niet
voldoende zijn om de volle
omvang en spreiding van de
acitiviteiten blijvend te kun
nen dragen". De raad van be
stuur vraagt zich af of naast de
desinvestering van 400 miljoen
op nog een andere manier het
vermogensbeslag kan worden
teruggebracht, bijvoorbeeld
door afstoting van hele be-
Bouwconcern
ver der in
het moeras
Mr J. de Wilde
drijfsonderdelen. Om het
hoofd boven water te houden
werd vorig jaar tevens een
achtergestelde lening overeen
gekomen met de Nationale In-
vesterings Bank van 50 mil
joen gulden, eventueel uit te
breiden tot ƒ75 min. Het zal
duidelijk zijn dat deze lening,
de vermogensstructuur van
Ogem nog verder aantast.
Hoe gezond is nu de kern van
de Ogem? Een aanwijzing kan
gevonden worden in het be
drijfsresultaat van de 180
Ogem-firma's samen. In 1979
„verdienden" de Ogem-doch-
ters samen nog 80 miljoen gul
den. Vorig jaar werd dit be
drag echter gehalveerd tot
veertig miljoen, nog niet ge
noeg om de helft van de rente
lasten te kunnen betalen. Deze
keldering van het netto-resul
taat werd voornamelijk ver
oorzaakt door tegenvallers op
buitenlandse projecten (verlies
4,3 min, in 1979 14,3 min
winst); en op overige activitei
ten, waarin begrepen Schok-
beton (1980: verlies 12,4 min,
1979: winst 2,7 min). De
Ogem-kern levert per saldo
dus nog winst op, maar zo vi
taal als in 1979 is ze zeker niet
Uitgemergeld
Het komende jaar is het uitge
mergelde concern voor een
deel onder curatele van de
banken gesteld. In augustus
1980 heeft, blijkt uit het jaar
verslag, eigendomsoverdracht
plaatsgevonden van voorra
den, machines, installaties, in
ventarissen en vorderingen
van de Nederlandse 100% deel
nemingen aan een consortium
van banken. Bovendien is een
extra hypotheek genomen (het
bedrag is onbekend, red.) op
de in Nederland gelegen on
roerende goederen. De actuele
waarde van dit onroerend
goed beloopt de 305 min gul
den. Het consortium heeft ech
ter aanvullende zekerheden
geëist. Ogem heeft zich inmid
dels bereid verklaard deze te
verstrekken.
Hoe ziet de toekomst van het
zieltogende concern er nu uit?
De toon van het jaarverslag is
op dit punt aanmerkelijk som
berder dan de Ogem nog een
paar maanden geleden aan
sloeg. „Ondanks een lichte
verbetering van het bedrijfsre
sultaat zal 1981 nog niet met
winst afgesloten kunnen wor
den. Sanering blijft onvermij
delijk en moet daarom met
kracht worden voortgezet. De
snelheid van het rentabiliteits-
herstel zal in overwegende
mate worden bepaald door het
tempo waarmee de desinveste
ringen kunnen worden verwe
zenlijkt". De taak die de
Ogem-top de komende maan
den wacht (afstoting van 270
min aan bezittingen, vermin
dering van de kosten, reorga-
i het
i het
verschaffen van garanties
de banken) is niet gering. Zelfs
al zou de raad van bestuur er
in slagen deze taak te volbren
gen, dan is het nog uiterst
twijfelachtig dat er een gezon
de onderneming overblijft.
PAUL KOOPMAN
rfHH EN ZUID-AMERIKA
.SJ^EN ER TE BEKAAID AF
•ral. Kartc
Fern hout.
Hecv.:
EN De Europese
:nschap zou het accent
mtmm mmm Jar ontwikkelingshulp
jaren tachtig moeten
aieuwe luiven van landen in
t a, het Caraibisch ge
en de Stille Oceaan
—4de armste landen in
en Latijns-Amerika.
i de belangrijkste con-
van een rapport van
atschrijj™^ van het Britse
t ogenblik is de hulpver-
1 van de EG yooral ge-
zestigtal voorma-
•loniën in Afrika, het
lisch gebied en de Stille
Deze zogenaamde
zegel
/nt
—landen hebben via de i
i gesloten overeenkomst
-omé een speciale band
Ie EG en genieten daar-
belangrijke voordelen bij
derlinge handel. Het rap-
vijst erop dat deze landen
tweehonderd miljoen
Iers hebben, terwijl de
fe landen in Azië en La-
ttmerika een totale be
volking van ongever twee mil
jard mensen hebben. De regio
nale benadering in het ont
wikkelingsbeleid van de EG
zou wel eens snel overleefd
kunnen blijken, zo meent de
commissie.
Het beleid in de jaren tachtig
zou moeten worden bepaald op
basis van de behoeften. De
hulp van de EG heeft tot nu
toe weinig opgeleverd voor de
bevolkingen van India, Ban-
gladesj, Indonesië en Brazilië.
Deze landen ontvingen tussen
1976 en 1979 slechts omstreeks
115 miljoen gulden oftewel
drie procent van de EG-uitga-
ven voor ontwikkelingshulp in
1979. De basis van de EG-hulp
moet volgens het rapport wor
den verbreed om te bereiken
dat de tien EG-landen samen
een evenwichtig wereldwijd
hulpprogramma van de grond
krijgen dat zij afzonderlijk
nauwelijks aan zouden kun
nen. Dit standpunt komt ini
grote lijnen overeen met de
gedachtengang in regerings
kringen.
AHOLD: SCIENCE FICTION
ZAANDAM De kassière zal voorlopig
niet uit de winkel verdwijnen. Berichten
dat dit personeel door volledig automati
sche kassystemen kan worden vervangen
berusten louter op science fiction. Van
dergelijke plannen is bij onze deskundi
gen op dit gebied, die wereldwijd opere
ren, niets bekend. Dit schrijft het winkel
concern Ahold (Albert Heijn, Miro) in
zijn personeelsblad „Flitsen".
Onlangs verschenen berichten in de pers dat
een volautomatische kassa in ontwikkeling is,
waar geen enkele menselijke handeling meer
bij te pas komt. De artikelen die zijn voorzien
van een streepjescode worden over een lo
pende band langs een leesvenster gevoerd,
die de codering kan lezen. Vervolgens ver
dwijnen de boodschappen onder een koepel
van plexiglas. De klant moet nu naar zijn cre-
diet-kaart grijpen, waarmee hij de koepel kan
openen. Het aankoopbedrag wordt dan direct
van de giro of bank afgeschreven. Geen ge
mier meer met pasmunt, dus.
Volgens Ahold is een dergelijk systeem in
theorie misschien mogelijk. Het concern voelt
er echter weinig voor dergelijke apparaten in
de toekomst, in bedrijf te nemen. Een plastic
koepel kan de klanten niet vriendelijk toela
chen, stelt het concern. De klanten zouden
daar nog steeds prijs op stellen.
Damrak met
iets lagere
prijzen
AMSTERDAM De Am-
sterdamse effectenbeurs
heeft de week lager afgeslo
ten, waarmee de neergaande
lijn werd gecontinueerd. Bij
de start van de hande^ kon
den zich de internationale
aandelen vrij goed handha
ven, maar in veel andere sec
toren van de beurs brokkel
den de prijzen nog wat af.
Zwak in de markt lagen o.m.
de scheepvaartaandelen. Ned-
lloyd startte 1 lager op
128,50 om daarna iets aan te
trekken. Van Ommeren ging
als reactie op het jaarverslag
en de toelichting op die gege
vens met 0,70 omlaag tot
32,50.
Van de hoofdfondsen boekten
Koninklijke Olie en Unilever
een winst van ƒ0,50 op resp.
93,20 en 145,80. Hoogovens
reageerde in eerste instantie
op de verliezen die in het'eer
ste kwartaal zijn geleden met
een achteruitgang tot een laag
ste prijs van 17. Daarna volg
de een herstel. Akzo was frac-
tïoneel lager op 22,60 en Phi
lips was onveranderd 21,30.
Van de bankaandelen moest
de NMB nog 2,50 ach'teruit
tot 157. ABN was fractioneel
hoger en AMRO Bank ging
enkele dubbeltjes omlaag tot
55. Nationale Nederlanden
ging 1,80 terug tot ƒ113,70.
Tijdens beurs trok de prijs iets
aan. AMEV verloor 0,60 op
ƒ89,60.
De uitgevers waren wat lager
als gevolg van uitlatingen van
De Telegraaf over de ver
wachtte gang van zaken in
1981. Pakhoed werd voor het
eerst minus ƒ3 dividend ver
handeld en daarmee rekening
houdend trok de koers iets
aan. Van de bouwers noteerde
HBG ex-dividend per saldo
ruim 1 hoger op ƒ69,20.
Van de hypotheekbanken ver
loor de WUH 2 op ƒ166 en
FGH was 0,30 in reactie op
ƒ55,50. Hetzelfde verlies boek
te KLM op ƒ117,70. Zwak in
de markt lag ook Heineken en
op 52,20 werd een verlies ge
leden van 1. De obligatie-
markt was onveranderd tot
een fractie lager.
Gedurende de beurs liep de
notering van ABN op tot om
streeks 285 en kon de note
ring van de NMB wat aantrek
ken. HBG ging omhoog tot cir
ca 70 en op dat peil werd een
winst geboekt van omstreeks
ƒ2.
In de lokale sector van de
beurs steeg ADM Beheer met
ƒ5 tot 10. Van Berkel zette
de opmars van deze week
voort met een vooruitgang van
ƒ0,80 tot ƒ52,70 en HVA was
ƒ3 hoger op ƒ63. RSV trok
2,50 aan tot ƒ42,50. Van der
Giessen-de Noort ging met 5
vooruit tot ƒ155. De plannen
van de gemeente Oss om ter
men hadden tot resultaat dat
de notering van Bergoss steeg
tot 45 bieden. Getracht werd
in de tweede periode alsnog
zaken in deze aandelen te
doen. HOLDOH ging 5 voor
uit tot 240.
Zwak in de markt lagen o.m.
Caland Holding en op ƒ33,50
werd een verlies geleden van
een gulden. Ceteco, Gamma
Holding en Bredero waren
is 1 lager en Furness
ging ƒ1,20 omlaag tot 29.
Ford moest 4 terug tot 148
en HOLEC moest ƒ1,90 om
laag tot 74. Salvenburgs
Bank daalde 1,50 tot 126,50
en verder was ACF lager. De
koers van dit fonds ging met
ƒ3,50 naar beneden tot 78.
De Europese optiebeurs bood
een rustige aanblik. Op het
middaguur waren 644 opties
verhandeld, waarvan 55 gou
dopties. Philips en Koninklijke
Olie waren de actiefste klas-
DDR bestelt 10.000
auto's in Japan
TOKIO Aangezien Rus
land niet voldoende Lada's
kan leveren is de regéring
van Oost-Duitsland uitgewe
ken naar Japan, om in de
dringende behoefte aan par
ticuliere automobielen te
kunnen voorzien. Gisteren
heeft de DDR in Japan
10.000 Mazda's besteld, voor
een totaalbedrag van ruim
één miljard gulden.
MARKTEN
KAASMARKT ALKMAAR
ALKMAAR, 8 mei Aanvoer 31.000 kg.
«leringen In guldens per kg: (a-
*ar 5.86. middelbare 5,91,
ZUIVELBEURS
LEEUWARDEN, f
s per kg: Goudse k
LEIDEN Groenteveiling vrijdag 8
mei 1981: Aardappelen 15-25. Andij
vie 90-125. Peulen 1730-1890. Snij
bonen 690-830. Stam bonen 1200.
Chln. Kool 150-160. Spitskool 210-
240. Postelein 290-335. Prei 76-82.
Rabarber 65-86. Spinazie 150-280.
Witlof 265-480. Bloemkool 1 (6) 340-
390. Bloemkool (8) 280-345. Bloem
kool (10) 215-275. Sla 46-75. Bos-
peen 240-285. Peterselie 25-67.
Raapstelen 60. Radijs 84-91. Selderij
24-60. Paprika kg: 190. Paprika st:
46-61.
hocfdfondsen
Eh»vK»rTNDU
Gist Brocades
oJu ün Nedttoyd Gr. 12g'c,
Z84 Nedl Gr. (dhr.'81)
H l? Ogem Holding 1Sfl'^
ft.Von Pakhoed Holding ag'o,
Jri-S: Pakh. Hold, cert 419(
seaün PhUipe 21*31
13700 Philip» (div. '81) 20 2'
128.20 128.20
lez.VNU 170.00 70^30
Stevin 28,50 2si50
overig» undelen
Slot- Siot-
jrs 7-5 beurs 8-5
81,50 78.00
212.00 214.5'
I. Crediet 44.50e ^44.3
I. Scheep 217.00 201.0
Btydenet C
Boer Druk
BoreumIJ W
id 6 pet eert 1325.0'
290.00 284.00
obligaties
d 78-88
d 78-88-2
d 72-97
beurs van New York
45 3/4 45 1/2
40 7/8 40 1/4
4 4 1/8
54 7/8 55 1/8
BatN. Steel
cÏÏ"Le
Chrysler
CMoorp
Cone Edtoon
Ou Pont
Eastm. Kodak
Mc.D. Douglae
Merck Co.
Mot*
RCA
Rep.Steel
271/8 RCA
321/4 Rap.!
37 1/4 Royal Dutch
8 S/8 58 5/8
34 7/8 37 1/2
28 3/4 Shall Oil
57 3/4
3è 1/2
buitenlands geld
ttai. lira (10.000)
