Russen waarschuwen
Mitterrand legt het af in
TV-debat met Giscard
besten
VS en Sovjet-Unie
bemiddelen
in Libanon
Bonn vreest doorbraak van Alternatieven' in Berlijn
>chmidt reageert op kritiek Begin
Waarschuwing aan Westduits weekblad
Tribunaal: Sovjet-Unie schuldig
aan agressie tegen Afghanistan
LEIDSE COURANT
BUITENLAND
WOENSDAG 6 MEI 1981 PAGINA 9
secretaris-generaal Luns van de
NAVO wrijft zich vermoeid In het
gezicht bij de beantwoording van
vragen over het NAVO-besluit In
Rome om te gaan onderhandelen
met de Russen.
!po1 DSKOU, ROME Bij
Ijze van antwoord op het
Rome genomen NAVO-be-
uit (onderhandelen met de
vjet-Unie, maar vasthou-
ii het moderniserings-
sluit van 572 nieuwe mid-
llange-af standsraketten
het Russische agent-
hap Novosti gisteren een
ggesprek gepubliceerd
larin staat dat Moskou
et passief zal blijven „bij
pogingen van de NAVO
kernwapenevenwicht in
iropa te verstoren door de
aatsing van nieuwe raket-
ling voorlichting van het cen
trale comité van de communis
tische partij, wordt gewaar
schuwd dat als de NAVO
nieuwe raketten in Europa op
stelt, er „een fundamenteel
nieuwe situatie zal ontstaan,
die ook een fundamenteel
nieuw antwoord vereist. Maar
de Sovjet-Unie zal in positieve
zin reageren als het Westen
bereid is echte en opbouwende
onderhandelingen te voeren
over de raketten in Europa.
Eerder had het persbureau
Tass het besluit van de NAVO
om te gaan opnderhandelen
een manoeuvre genoemd.
raaggesprek dat was Falin ontkende dat de Sovjet-
tgenomen aan Valentin Fa- Unie superieur is op het ge-
adjunct-hoofd van de afde- bied van de middel-lange-af-
standsraketten. Volgens hem
is uit een recente studie van
het Russische ministerie van
defensie gebleken dat de
NAVO in Europa meer dan
duizend raketten en andere
'dragers' van kernkoppen
heeft opgesteld die het grond
gebied van de Sovjet-Unie
kunnen bereiken. Hij verwees
daarbij onder meer naar de zo
genaamde Amerikaanse voor
uitgeschoven wapensystemen
en de kernwapens van Enge
land en Frankrijk.
De Rus verklaarde tenslotte
dat het wel heel erg naief was
van Washington tegen zijn
bondgenoten te zeggen dat het
plaatsen van nieuwe wapens
in Europa de onderhandelin
gen met zijn land vruchtbaar
zal maken.
President Brezjnev heeft giste
ren in een gesprek met secre
taris-generaal kurt Waldheim
van de Verenigde Naties ver
klaard dat „sommige mogend
heden" de bewapeningswed
loop versnellen, daarbij doe
lend op de NAVO-landen.
De Amerikaanse minister
Haig heeft in Rome na afloop
vban het NAVO-overleg ver
klaard dat het besluit van de
vijftien NAVO-landen om te
gaan onderhandelen het mak
kelijker zal maken over de
Russische propaganda in West-
Europa heen te stappen die er
juist op gericht is de statione
ring van de 572 nieuwe raket
ten te voorkomen.
BEIROET Zowel de VS als de Sovjet-Unie sturen een af
gezant naar het Midden-Oosten om de crisis in Libanon te
bespreken. De Russische onderminister van buitenlandse
zaken Georgey Korniyenko is vandaag begonnen met een
driedaags bezoek aan Syrië.
De Amerikaanse afgezant, Philip Habib zou vandaag ook aan
een reis door het Midden-Oosten beginnen, waarbij hij Israël,
Syrië en Libanon zal aandoen.
De vrees dat de gevechten, die verleden maand in Libanon zijn
uitgebroken kunnen uitgroeien tot een groter conflict is toege
nomen, nadat Syrië luchtdoelraketten in Libanon heeft gestatio
neerd, na een beschieting door Israëlische vliegtuigen van Syri
sche helikopters in de Bekaa-vallei. Israël, dat de rechtse chris
telijke krachten in Libanon steunt, noemt deze plaatsing een
provocatie en eist de verwijdering.De Syrische minister van bui
tenlandse zaken Khaddam, heeft de Israëlische eis om de SAM-6
en de SAM-2raketten terug te trekken „belachelijk" genoemd.
PLO-leider Arafat is gisteren in Koeweit aangekomen. Hij zal
daar aandringen op steun voor PLO en Syrië. Hij wil voorts be
sprekingen voeren over de „Israëlische bedreiging van Libanon,
de Palestijnen en Syrië".
Koeweit en Saoedi-Arabië hebben onlangs hun bijdrage in de
kosten van de Arabische vredesmacht in Libanon opgeschort.
Als reden werd opgegeven, dat het bevel van de vredesmacht
tekort was geschoten in het verstrekken van rapporten.
frankrijk
Fabriceert
lieuw
fvapen
PARIJS President Gis-
lard d'Estaing van Frank-
jijk heeft de Franse krijgs-
icht opdracht gegeven, om
iw taktiseh kernwa-
te maken.
Oe aanmaak
het
^.tapen, dat de naam „Hades"
god van de onderwereld)
zal 3 miljard gulden
en is bedoeld om op-
lende vijandelijke tanks
[rote afstand te vernieti-
BIJ VERKIEZINGEN IN KOMEND WEEKEINDE
Herinnering
BONN In de politieke binnenkamers van West-
-Berlijn is stratego het geliefdste spelletje van de
laatste tijd. Want alles wijst er op dat, als zondaga
vond de stembussen worden gesloten, de unieke si
tuatie ontstaat dat alleen op grond van eerdere uit
spraken geen regering (Senaat) kan worden ge
vormd, die een meerderheid van het parlement
(Huis van Afgevaardigden) achter zich heeft Hoe
deze patstelling moet worden overwonnen, is nog
een open vraag. Wel is al de zondebok gevonden: de
beschuldigende vingers van CDU, FDP en SDP
wijzen naar de „Alternatieve lijst voor democratie
en milieubescherming", die volgens de laatste pei
lingen erin zal slagen om voor het eerst in het par
lement van de Berlijnse deelstaat te komen.
Dé „Alternatieve lijst", die linkser heet te zijn dan de te kort.
„Grünen", heeft een zeer aktieve, speelse en aantrek
kelijke verkiezingscampagne gevoerd en kan waar
schijnlijk rekenen op een aanhang van 6 tot 10 procent
van de stemmen, voornamelijk afkomstig var
die werken in de onderwijs- en welzijnsector.
Om de herinnering op te frissen: Berlijn werd begin dit
jaar opgeschrikt door een politieke crisis in verband
met een omvangrijk bouwschandaal. Er kwam een
nieuwe Senaat onder aanvoering van de SPD-er Hans
Jochen Vogel, tot dan minister van justitie in Bonn en
rechterhand van Bondskanselier Schmidt. Wanneer in
januari verkiezingen waren gehouden, zou de CDU
zonder meer een meerderheid hebben behaald. Maar
Vogel, een integere figuur met een werklust die aan
het ongelooflijke grenst (een interview met hem om
vijf uur 's morgens is geen uitzondering) verrichtte
wonderen. Zou het zondag alleen gaan om een nieuwe
burgemeester, dan zou hij met vlag en wimpel
winnen. Maar hij sleept de historische last van zijn
partij met zich mee en om deze te doen vergeten, wa
de drie maanden tot aan de nieuwe verkiezingen
De nu alom gevreesde Alternatieven hebben een pro
gramma, dat een bonte mengeling is van praktische en
utopische verlangens, variërend van meer rechten
voor homosexuelen tot de terugtrekking van de geal
lieerden uit Oost- en West-Duitsland. De groene egel
die de Alternatieven als symbool voeren, is het schrik
beeld voor de overige partijen geworden. Het kleine
beestje lijkt bij voorbaat in staat iedere toekomstige re
geringsvorming in Berlijn te blokkeren. De Alternatie
ven willen namelijk met niemand samenwerken. En
als zij 10 procent van de stemmen krijgen, betekent het
dat nóch de regerende coalitie van de liberale FDP en
sociaal-democratische SDP, nóch de CDU een absolute
meerderheid verkrijgen. Bovendien hebben SDP en
CDU een toekomstige samenwerking al uitgesloten zo
dat de slechts de ook al onmogelijk geachte coalitie van
CDU en FDP overblijft.
Aftreden
Er wordt in Berlijn tevens gesproken over de moge
lijkheid voor het najaar opnieuw verkiezingen uit te
schrijven. In de tussentijd zou de huidige coalitie de lo
pende zaken moeten behartigen, in de hoop bij de
nieuwe stembusstrijd wel een meerderheid te krijgen.
De ontwikkelingen in Berlijn worden door de Bonds
regering met argusogen gevolgd. Een uiteenvallen van
de al 18 jaar regerende „linkse" coalitie van SPD en
FDP zou het door Bonn zo gevreesde domino-effect
kunnen sorteren. Zoals indertijd in 1966 de uitslag van
de verkiezingen in Noordrijn-Westfalen het begin van
het einde voor de regering Erhard in Bonn inluidde, zo
zou een wisseling van de wacht in het nog altijd natio
naal en internationaal belangrijke Berlijn wel eens
soortgelijke gevolgen in andere deelstaten kunnen
hebben. Uiteindelijk zou het ook het einde van de
combinatie Schimdt-Genscher kunnen betekenen, een
samenwerkingsverband, dat toch al niet meer zo soepel
functioneert als voorheen.
Tot slot: de Franse verkiezingen van zondag zijn poli
tiek belangrijker dan een verkiezing in een grote Eu
ropese stad. Maar Berlijn is niet zomaar een stad. Het is
de plaats waar veranderingen in de Oost-Westverhou
dingen het duidelijkst hun weerslag vinden. Verder
komt het nergens anders in Europa voor, dat een rege
ring zich in een gemeentelijke verkiezingsstrijd in een
aangrenzend land mengt: de DDR waarschuwt voort
durend voor een CDU-bewind in West-Berlijn. De
twee voornaamste lijstaanvoerders, Weitzsëcker voor
de CDU en Vogel voor de SPD, zijn zich van deze posi
tie van hun stad terdege bewust. Zij realiseren zich dat
partijpolitiek in deze stad weliswaar belangrijk, maar
toch van ondergeschikte betekenis zal blijven.
ADRID Een groot aantal mensen, onder Zij betuigden hun sympathie voor de de leider
ie veel vrouwen. lebben gisteren in Madrid van de mislukte staatsgreep in Spanje, overste
ijetoogd na de rouwdienst voor een maandag Tejero en riepen, dat het leger de macht in
de generaal en drie politiemannen. Spanje in handen moesten nemen.
TmO'
igerofficleren dragen het stoffelijk overschot van de maandag vermoorde generaal
JdresGonzales de Suso uit de kerk na een rouwdienst In Madrid. Na de rouw-
lenst hadden betogingen ten gunste van het leger plaats.
etoging na rouwdienst voor Spaanse generaal
ONN De Westduitse
•ndskanselier, Hemut
ihmidt, heeft in Bonn de
rsoonlijke kritiek van
emier Begin van Israël
hand gewezen.
gin had Schmidt en ook
president Giscard d'Estaing
verweten slechts te denken
aan zoveel mogelijk wapens
aan de Arabieren te verkopen
en zo goedkoop mogelijke olie
te krijgen. Begin heeft ook ge
zegd, dat Schmidt in het leger
zat „dat steden omsingelde tot
dat SS-troepen hun werk te-
Schmidt bevestigde in zijn ant
woord zijn standpunt over het
recht van zelfbeschikking van
de Palestijnen en noemde Be
gins aanvallen „vals en beledi
gend".
,01 d Vic
gaat
sluiten
LONDEN The Old Vic, het
voormalige Britse nationale
theater, beroemd om zijn
Shkaspeareopvoeringen, gaat
16 mei, wegens geldgebrek
dicht. Het aan het theater ver
bonden gezelschap zal uiteen
gaan na de zesweekse toernee
langs zeven Europese landen,
waarbij ook Den Haag wordt
aangedaan, met de „Koopman
van Venetië".
Cardin koopt
deel Maxim's
PARIJS Het vermaarde
Parijse eethuis Maxim's is
„voor het grootste deel" ver
kocht aan de modemagnaat
Pierre Cardin. Hoe groot het
aandeel van Cardin is, is
niet bekend gemaakt.
Maxim's is in bezit geweest
van de familie Vaudables se
dert 1930. De laatste eigenaar,
die thans 78 is, wil het wat
kalmer aandoen, maar zal nog
even blijven om een nieuwe
directeur in te werken.
Hogere lonen
in Duitse
metaal
FRANKFORT De 1,1 mil
joen arbeiders in de metaalin
dustrie in de Westduitse deel
staat Noordrijn-Westfalen krij
gen een loonsverhoging van
4,9 procent. Onder Noordrijn-
Westfalen valt met name het
Roergebied. Tevens is over
eengekomen dat 120.000 arbei
ders van Volkswagen ook een
loonsverhoging van 4,9 pet
zullen krijgen.
^FLUISTERSCHANDAAL PRINS CHARLES
ONN De Westduitse Raad voor de
heeft gisteren een ernstige waar-
thuwing gegeven aan het tijdschrift
i Aktuelle", tegen een eventuele pu-
atie van in Australië afgeluisterde
Q opgenomen telefoongesprekken tus-
■n prins Charles van Engeland en zijn
ttloofde Diana Spencer. „Die Aktuel-
zou deze bandjes ook in bezit heb-
Buckingham Palace heeft de Britse pers
verzocht om niet tot publicatie over te
gaan, maar Simon Regan, de free-lance-
journalist, die zegt, dat hij de copieën op
zak heeft, meent, dat deze copieën „au
thentieke nieuwswaarde" hebben. Vol
gens hem is het aftappen gebeurd via het
schakelpaneel in Governement House in
Sydney, toen prins Charles op de farm
van een vriend was. „Het enige dat ik kan
zeggen is, dat de persoon, die de gesprek
ken heeft afgetapt, dit heeft gedaan met
een koptelefoon. Ik zeg niet hoe hij toe
gang tot de lijn heeft gehad", aldus Regan.
Volgens hem hadden de bandjes uitgewe
zen dat Charles zeer boos was over zijn
bezoek aan de universiteit van Melbour
ne, waar een betoging plaats had, en dat
hij vond dat het bezoek aan Australië niet
voldoende was voorbereid.
STOCKHOLM De Sovjet-Unie heeft
zich schuldig gemaakt aan agressie te
gen Afghanistan, hetgeen in strijd is
met het Handvest van de Verenigde
Naties. De argumenten, die de Sovjet-
Unie voor het ingrijpen naar voren
heeft gebracht, kunnen niet worden ge
rechtvaardigd.
Dit heeft de jury van het „Permanente
Volkerentribünaal" in haar zitting over
Afghanistan, gisteren in Stockholm, vast
gesteld. De jury, bestaande uit veertien in
ternationaal bekende personen, vond de
getuigenverklaringen van grove schen
dingen van de humaniteit zeer ernstig. De
jury besloot daarom een onderzoekscom
missie in te stellen, die in Afghanistan en
in andere landen verder informatie moet
inwinnen over de bombardementen op
bevolkingscentra, de executies van gevan
genen en de vernietiging van oogsten en
veestapels. Het tribunaal deed zijn uit
spraak nadat het van vrijdag tot zondag
getuigen en deskundigen had gehoord
over het Sovjetingrijpen in Afghanistan.
(Van onze correspondent Jan
Drummen)
PARIJS Het grote
tv-debat van de Franse
presidentsverkiezingen
tussen president Giscard
d'Estaing en zijn socia
listische tegenstrever
Franfois Mitterrand had
gisteravond de straten
leeggeveegd en naar
schatting volgden 30 tot
35 miljoen televisiekij
kers een tweekamp, die
hun echter weinig
nieuws geleerd heeft.
Zoals verwacht was de
aftredende president
briljanter en slagvaardi
ger dan Mitterrand, en
kele malen ook overtui
gender.
Mitterrand gaf onvermijdelijk
blijk van zijn zwakheid inzake
de benoeming van communis
tische ministers waarover hij
in het vage bleef. Giscard do
mineerde het debat tot Mitter
rand hem tegen het einde lich
telijk in het defensief dreef in
zake de Franse politiek in het
Nabije Oosten. Beide kandida
ten ontzagen elkaar bijna zorg
vuldig; het kwam praktisch
niet tot scherpe woorden,
maar de figuur van de nao-
-Gaullist Jacques Chirac bleef
als een onheilspellende scha
duw boven beide duellisten
hangen.
Giscard slaagde erin aan te to
nen dat er na Mitterrands
eventuele verkiezing een poli
tieke vaagheid zal bestaan
rond de hem gewenste Kamer
verkiezingen en Mitterrand
maakte luid duidelijk dat hij
op een sociaal-communistische
Aftredend president Giscard d'Estaing komt aan bij de tv-stu-
dio om deel te nemen aan het debat met Mitterrand. Een
groot aantal persfotografen heeft uit protest „tegen de slech
te werkomstandigheden van die avond" er mocht niet wor-"
den gefotografeerd, noch aan het begin noch tijdens het de
bat hun fototoestellen op de grond gelegd.
meerderheid rekent Eveneens seren van ruim de helft van de
erkende hij, voor het eerst Franse industrie ten gevolge
openlijk dat zijn nationalise
ringsprogramma het nationali-
zal hebben.
Het is moeilijk te voorspellen
in hoeverre dit debat dat soms
te technisch en zelfs af en toe
vervelend was, van invloed zal
zijn op de verkiezingen van
aanstaande zondag. Het lijkt
evenmin erg waarschijnlijk
dat het debatzoals dat het ge
val was in 1974, tot de zege
van de een en de nederlaag
van de ander op belangrijke
wijze zal bijdragen.
De organisatie van het debat
had heel wat voeten in de aar
de gehad en tot maandagmid
dag had het er-op geleken dat
het niet zou kunnen doorgaan.
President Giscard had op twee
televisieduels met Mitterrand
aangedrongen: een over de so-t
ciaal-economische en binnen-1
landse politiek, een over het
buitenlands beleid. De presi
dent, die zich bewust is van
zijn superioriteit in het debat
teren, op bijna verbazingwek
kende manier zijn dossiers en
feiten beheerst, en over een
uitmuntend geheugen be
schikt, was er namelijk van
overtuigd met vlag en wimpel
de zege te behalen. In 1974
had hij Mitterrand al in een
televisiedebat zeer duidelijk de
loef afgestoken, hetgeen toen
vermoedelijk bijdroeg tot zijn
overwinning. Mitterrand be
dacht zich dagenlang of hij al
dan niet op het voorstel van
Giscard zou ingaan, maar het
was duidelijk dat hij moeilijk
verstek kon laten gaan, temeer
daar de president verklaard
had dinsdagavond om half ne
gen in een televisiestudio te
gaan wachten op Mitterrand.
Diens wegblijven zou aan een
soort bekentenis van onver
mogen geweest zijn. Uiteinde
lijk stemde Mitterrand toe in
een enkel debat, dat geleid
werd door twee onafhankelij
ke journalisten.
