orkshire Ripper voelde
ich door God geroepen
BALLADE VOOR BOBBY
«Et
spreekwoorden
n Zegswijzen
van Ierland
^1K BEN SCHULDIG LIEFJE.
HEB ZE ALLEMAAL VERMOORD"
ar
NENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 6 MO 1981 PAGINA 15
an zo
i B.
onze correspondent
Roger Simons)
lEN Op 18 januari
it jaar, zes dagen na
:statie in de rosse
van Sheffield, kreeg
William Sutcliffe (34),
de Yorkshire Ripper,
*1 ziekenafdeling van de
:nis van Leeds be-
van zijn echtgenote So-
|J0). Hij werd daar ter
itie gehouden, niet
hij ziek was maar ge-
om zijn gedragingen
ten nagaan,
bezoek werd bijge-
door een cipier van
nis. Later meldde
aan zijn superieuren,
liffe tot zijn vrouw
had: „Ik ben schul-
iefje. Ik heb ze alle-
vermoord. Het zal me
jaar kosten, tenzij ik
m doen geloven dat ik
Innig ben. Dan kom
met tien jaar in een
uis af'.
ir-generaal Sir Mi-
IHavers, die in naam van
ntse koningin tijdens het
w-proces in de Old Bailey
.onden optreedt als O-
Ministerie, vertelde
tanmorgen aan de jury.
zijn bij het lot gekozen
en afzienbare tijd te
of Sutcliffe's daden
haal toerekenbaar zijn of
IZelf heeft hij zeven po-
tn bekend. Zijn dertien
in bekent hij ook, even-
it het argument, dat het
doodslag was, gepleegd
,_.jnd van verminderde
jprakelijkheid.
lat de twaalf juryleden de
hadden afgelegd, een pro-
kollega.^e die nauwlettend ge-
I werd door de beklaagde
gen de aanstelling van
van de mannen tekende
hij zelfs persoonlijk bezwaren
aan, met het gevolg dat deze
onmiddellijk werd wegge
stuurd en er een andere naam
uit de glazen bokaal gevist
werd zette Sir Michael Ha
vers heel de zaak-Sutcliffe uit
eer.. Zo kwam aan het licht,
dat de beklaagde in gesprek
ken met psychiaters melding
had gemaakt van een zending
in zijn leven.
De Yorkshire Ripper voelde
zich namelijk door God geroe
pen om prostituees te ver
moorden. Hij heeft iets tegen
ze omdat tien jaar geleden een
vrouw, die het oudste beroep
van de wereld beoefende, hem
financieel bedrogen had. Daar
voor moesten alle prostituees
het ontgelden. De artsen, die
hem onderzochten, zijn tot de
conclusie gekomen dat Sutclif
fe een paranoïde schizofreen is
(een geesteszieke), bezeten van
waanideeën, die evenwel zijn
verstandelijke vermogens on
aangetast laten.
„Hoerenjacht"
Maar het Openbaar Ministerie
raadde de jury aan, dat oordeel
niet zonder meer te accepte
ren. Sutcliffe zou weieens ge
probeerd kunnen hebben dok
ters te bedriegen.
Tijdens Sutcliffe's langdurige
verhoor door de politie is na
melijk aan het licht gekomen,
dat hij niet aan de eerste leu
gen gebarsten was. Hoewel hij
twintig aanslagen gepleegd
had, sprak de verdachte tel
kens van meer dan veertien
moorden en pogingen tot
moord. De twee agenten, die
hem aanspraken terwijl hij in
de rosse buurt van Sheffield
met een jonge zwarte prostitu
ee in zijn wagen zat, vertelde
hij dat die vrouw zijn vriendin
was. „Hoe heet ze?", vroeg een
van de politiemannen. Maar
de verdachte bleek de naam
van het meisje niet te kennen.
Volgens de psychiaters, die
Sutcliffe onderzocht hebben,
vond de Yorkshire Ripper het
vreselijk, dat hij wegens zijn
gevangenhouding niet meer op
de „hoerenjacht", zoals hij zijn
door God opgelegde taak
noemde, kon gaan. „Op straat
krioelt het nog steeds van de
prostituees", zei Sutcliffe, „en
mijn goddelijke zending is nog
maar half voltooid".
Later gaf hij toe, dat hij allicht
nog meer zou moorden, als hij
vrijgelaten werd. „De drang
om het weer te doen, zou me
snel te sterk worden", ver
klaarde hij aan de dokters.
Sutcliffe was er kennelijk van
overtuigd, dat prostituees om
het leven brengen zijn levens
doel was. Op een gegeven
ment beweerde hij, dat de oor
zaak hiervan gezocht moest
worden in het feit, dat zijn
vrouw een minnaar had. De
kleine, zwartharige vrachtwa
genchauffeur uit Bradford had
helemaal geen spijt over zijn
sadistische misdrijven. Wat
Sutcliffe op 8 januari zei tot
zijn echtgenote Sonia, in de
ziekenafdeling van de gevan-
"genis van Leeds, was volgens
het Openbaar Ministerie bij
zonder betekenisvol. Enkele
weken later vertrouwde de
Yorkshire Ripper zijn vrouw
toe, dat hij bijzonder veel bin
nenpret had, omdat de dokters
hem als een gek beschouwden.
„En toch ben ik helemaal nor
maal", grinnikte hij.
Hamerslagen
De leeftijd van de slachtoffers
van Peter William Sutcliffe
schommelde tussen de 16 en 47
jaar. De laatste zes waren geen
prostituees. Twee van hen
werden door Sutcliffe ge
wurgd omdat hij zich wilde
verlossen van de bijnaam
Yorkshire Ripper. De moorde
naar viel zijn slachtoffers altijd
in de rug aan. Prostituees ver
zocht hij meestal plaats te ne
men op de achterbank van zijn
wagen. Terwijl zij zich bukten
om in te stappen, gaf hij hen
met een hamer een paar harde
klappen op het hoofd. Vervol
gens diende hij zijn slachtof
fers een groot aantal messte
ken toe.
Andere slachtoffers volgde hij
op schoenen met zachte zolen.
Die vrouwen hoorden hem
niet eens naderen. Ook in die
gevallen sloeg hij hard en zelf
verzekerd toe met hamers,
waarna hij zijn slachtoffers af
maakte met een vlijmscherp
mes. Soms maakte hij ook ge
bruik van een schroeve-
draaier. Zijn laatste slachtof
fers stak hij bij voorkeur in de
keel, de longen of de hart
streek. „Omdat ze dan vlugger
dood waren". Emily Jackson
(42), moeder van drie kinde
ren, die in januari 1976 ver
moord aangetroffen werd in
een straat van Leeds, vertoon
de niet minder dan 52 steek
wonden. In datzelfde jaar ont
snapte een andere prostituee,
Marcella Claxton, op het nip
pertje aan de dood. De Yorks
hire Ripper sloeg haar met een
hamer bewusteloos in een
park van Leeds. Nadat ze
weer bijgekomen was, telefo
neerde ze de ambulancedienst
op. Ondertussen keerde haar
aanvaller terug om haar te
zoeken, maar hij slaagde er
niet in haar te vinden.
Dwaalspoor
Sir Michael Havers gaf toe, dat
de jacht van de blunderende
politie op de vrouwenmoorde
naar van Noord-Engeland, een
operatie die vijf jaar geduurd
had en vier miljoen pond ge
kost heeft, volkomen in de
war gebracht werd door drie
brieven en een cassettebandje,
afkomstig van iemand die be
weerde, dat hij de Yorkshire
Ripper was. In werkelijkheid
had de auteur van deze on
smakelijke grappen niets uit te
staan met de hele zaak. Hij
bracht de politie op een dwaal
spoor, dat minstens drie vrou
wen het leven heeft gekost.
Volgens het Openbaar Minis
terie hebben agenten van de
speciale Ripper-brigade van
Leeds Peter Sutcliffe negen
maal ondervraagd, voor hij
letterlijk bij toeval gearres
teerd werd in Sheffield. Sut
cliffe werd drie maal verhoord
in verband met de moord, in
de herfst van 1977, op Jean
Bernadette Jordan (21), een
prostituee te Manchester, die
ook naar de naam Jean Royle
luisterde en twee kinderen
had.
Haar stoffelijk overschot werd
ontdekt in een volkstuintje.
Het verkeerde al in staat van
ontbinding. De moordenaar
had geprobeerd het hoofd van
de romp te hakken. De bijl, die
hij daarvoor gebruikte, werd
gisteren op het Ripper-proces
door Sir Michael Havers ge
toond. Hij vertelde dat Sutclif
fe nog twee maal teruggekeerd
was naar het volkstuintje,
waar hij probeerde het lijk te
verleggen. De moordenaar
zocht een bankbiljet van vijf
pond, dat hij aan de prostituee
gegeven had.
Sutcliffe slaagde er niet in dat
geld te vinden. Later ontdekte
de politie het in de handtas
van de vermoorde vrouw. De
tas lag niet ver van het lijk.
Voor de politie was dat de eer
ste grote doorbraak. Het nieu
we bankbiljet was namelijk af
komstig uit een filiaalbank
van Bradford, de woonplaats
van Sutcliffe. Nadien werden
zesduizend mensen onder
vraagd, die dat biljet in hun
loonzakje gekregen konden
hebben. Peter William Sutclif
fe was één van hen. Die opera
tie van de politie nam 27.000
uren in beslag.
Sutcliffe luisterde gisteren
doorlopend zonder blikken of
blozen toe. Zijn sensationele
proces is vandaag voortgezet.
inden
fan onze speciale verslaggever in Belfast, Bert van Velzen)
ELF AST Van Brigid, een vrouwtje met een hazelip
jde boekhandel van de Sinn Fein op de Falls Road
van heje ruggegraat van een droef katholiek getto in Belfast,
*ar heel wat afgevochten is heb ik een boekje ge-
^Pijcht: „Spreekwoorden en Zegswijzen van Ierland" voor
rClvna de helft van de prijs, omdat het omslag geleden
left als gevolg van een bomaanslag op het winkeltje,
11 jt bijna alles heeft wat er zonder kritiek over de IRA
I beschreven. „De dood komt nooit zonder reden", staat
in. En ook: „De man op zee kan terugkomen, maar
let de man op het kerkhof".
>er voor Francis Hughes, die veertien dagen na Bobby
|nds aan zijn hongerstaking is begonnen en die op de dag
lt Bobby stierf 52 dagen had gevast, enige hoop? Het zou
totaal niet verbazen wanneer de IRA, via de legale poïi-
ke arm van het leger, de Sinn Fein, een dezer dagen te
F H rstaan zou geven dat Francis Hughes, Raymond McCreesh
Patsy O'Hara, gezien de onbuigzaamheid van de Britse re-
Bring, met hun hongerdood geen nuttig doel meer zouden
innen dienen. De IRA-top deed dat ook toen Sean McSieo-
■W'/ in werd teruggehaald van de rand van zijn graf, toen er
ft diens hongerdood enkele jaren geleden niets te verdie-
n leek aan strategisch voordeel in de oorlog tegen de Brit-
t precedent is er. maar het is altijd mogelijk dat er nu be
lten wordt het lijden te prolongeren en daarmee de schan-
die neerdaalt op de hoofden van weinig creatieve politici
geestelijke leiders, die in de Ierse crisis een zware schuld
agen.
het boekje van Brigid staat ook: „Wijn is beter dan bloed",
it is Brendan McFarlane, de commandant van de IRA-ge-
ngenen in Long Cesh, die in eerste instantie bevel kan ge-
n dat Hughes, McCreesh en O'Hara terugkeren naar het
ad der levenden.
let paard dat de oren spitst verdient vergevensgezindheid",
aar het paard van de Britse regering heeft gisteren op
orspelbare wijze gereageerd op het sterven van Bobby
1 nds en de straatrellen, die voornamelijk tot de Noordierse
lofdstad Belfast beperkt bleven. Aan terreur, zo was de
lor de Labour-leider Michael Foot onderschreven leuze dat
geen concessies kunnen worden gedaan en het Britse La-
rnuis gedroeg zich dinsdag stoer onder een Blitz van nega
te wereldopinie, die zich niet concentreert op de vraag of
rreur al dan niet aanvaardbaar zou zijn, maar op het feit
it Ierland één behoord te zijn.
dag van het sterven van Bobby Sands, van zijn bevrijding
de terreur van zijn zelfverkozen hongerdood, was begon-
in onder een warme zon en eindigde in gure regen. Het
as anti-oproer-weer. Er waren zwiepende regenvlagen toen
»bby dinsdagmiddag werd thuisgebracht, in een zuidelijke
ijk van Belfast, waar twee priesters zijn uitgemergeld lli-
taam in ontvangst namen.
ren, die gisteravond binnen bleven, hebben wellicht naar
i televisie gekeken of ze zetten een plaat op van Cathleen
hompson, de Amalia Rodrigues van Ierland, die twee jaar
kleden aan kanker stierf en die liederen op haar program
ma had staan als „De Stervende Rebel", „de Boys van Oude
rigade" en het „Lied van de Dageraad". Andere, minder
aaitionele stemmen, zongen de verzetsliederen van de IRA:
iet Helicopterlied", „Mijn Kleine Armalite" (geweer), „De
lllade van Long Cesh" en „De Geweren van de IRA".
Honderden mensen verzamelden zich gisteren bij het huis van de ouders van Bobby Sands, die daar gisteren na zijn overlijden werd opgebaard.
BELFAST Bobby Sands is nu on
sterfelijk. Zijn lichaam ligt dood en
uitgemergeld te wachten op het graf,
maar hij is opgenomen in het Panthe
on van republikeinse heiligen en mar
telaren, die, dertien in getal, in deze
eeuw de hongerdood kozen voor een
eeuwenoude droom.
Het Ierse geweld, dat acht eeuwen
heeft gestormd in een orkaan binnen
een bol van glas, zo insulair, zo op af
stand van de rest van de wereld en
bezien, als een insect in plastic, zal
zijn pathologische kanten hebben,
maar het kent in ieder geval een die
pe romantiek.
De romantiek van het geweld is door
Ieren bezongen in een taal, die doet
denken aan de fado's van Portugal.
Smartlappen, maar vol heimwee en
tranen. Ik schrijf dit terwijl er schoten
vallen in een onwezenlijk ritme. Het
maakt me droevig, want er kunnen
jonge mensen, in een korter lijden
dan Bobby Sands gekozen heeft, de
dood vinden in Belfast. Belfast, het
kleine Vietnam, de bittere hel.
De zon scheen dinsdag in Belfast in de
ochtend en in de middag sloeg het
weer om naar kille en gure regen en
harde windstoten. Dat is waar. Vol
gende week presenteert de Opera hier
„Hansel and Gretel" (Hans en Griet
je). Ook dat Is waar. Dat is voor de ge
wone burger, maar in de getto's die
katholiek zijn wordt in grote woede
gehuild. Moeders bidden aan rozen
kransen en de kinderen vullen de
melkflessen met benzine. En de zan
gers van de rebellie tegen de Brit, ook
wel genaamd The Buil, zijn begonnen
aan een ballade voor Bobby Sands.
De dichters overleven altijd. Als ze
sterven is het alleen maar van armoe
de, maar zij hebben geschreven met
tranen en bevende hand, toen Michael
Gaughan de zelfgekozen hongerdood
stierf in het kille Parkhurst op het ei
land Wight en daarna dwars door Ier
land werd gedragen naar een eregraf
in Ballina in het ruige land van Mayo.
In het liedboek van de IRA „Songs of
Resistance" lees ik de Ballade van Mi
chael Gaughan, die alweer vijf jaar
- „Neem me naar huis, naar Mayo
Over de Ierse Zee
Naar huis, naar het lieve oude Mayo
Waar ik in vrijheid heb gespeeld.
Neem me naar huis, naar Mayo en laai
Mijn lichaam rusten
Eindelijk, thuis in Mayo
Onder de Ierse luchten....
Zo gaat het door. En zo zal er een bal
lade geschreven worden voor Bobby
Sands, die in de vroege ochtend van
de 5e mei in het jaar 1981 onsterfelijk
is geworden in de ziel van Ierland.
Bluyssen:
Bisschoppen
nog voor
dezelfde
vragen
„We komen als bisschoppen
voor dezelfde vragen te
staan als voor de bijzondere
synode van januari 1980. We
zijn er ook nu nog niet uitge
komen". Zo reageert de bis
schop van Den Bosch, mgr.
J. Bluyssen, op de brief
waarin kardinaal Wille-
brands erkent dat het her
stel van de eensgezindheid
onder de bisschoppen is uit
gebleven.
Bluyssen is van mening dat
Willebrands de situatie van de
R.K. Kerk in ons land „zo eer
lijk mogelijk heeft weergege
ven". Hij voelt zich daardoor
bevestigd in wat hij zelf in de
afgelopen maanden over de
uitwerking van de synode
heeft gezegd.
Bisschop Bluyssen heeft nu
geen commentaar gegeven op
de passage uit de brief, waar
Willebrands - sprekend over
„het actuele vraagstuk van de
herindeling van de Nederland
se bisdommen" - zich afvraagt
of er „bij de pastorale dienst
niet meer bisschoppen in ons
land nodig zijn, juist in deze
tijd van toenemende interna
tionale verplichtingen van het
episcopaat".
Nieuwe
voorschriften
voor
priesterkleding
verwacht
In Vaticaanse kringen
wordt verwacht, dat de cu
rie-congregatie voor de gees
telijkheid binnen afzienbare
tijd nieuwe voorschriften
zal uitvaardigen voor de
herkenbaarheid van de
priester aan zijn kleding.
Een voorstel daartoe is ge
daan in het maandelijkse
overleg van de Romeinse cu
rie-congregaties.
Volgens welingelichte Vati
caanse prelaten wordt de
kwestie van de priesterkleding
in het Vaticaan tamelijk be
langrijk geacht, ofschoon de
belangrijkheid ervan „niet
overdreven zou mogen wor
den". In de curie zou wel een
stemmigheid erover zijn, dat
een priester in zijn pastorale
werk niet alleen herkenbaar
mag zijn aan het kruisje op de
revers. De herkenbaarheid
moet groter zijn.
Het voorstel voor de priester
kleding is bij de paus inge
diend, die beslist of hij het
voorstel overneemt en be
krachtigt.
De paus zou bij de curie er
voorts op aangedrongen heb
ben om meer stootkracht te
geven aan de commissie voor
het gezin, die tot taak heeft om
vanuit de pastorale hoek de
geestelijke, morele en maat
schappelijke problemen van
het gezin te bestuderen. Deze
commissie heeft een belangrij
ke rol gespeeld in de voorbe
reiding van de algemene bis
schoppensynode eind vorig
jaar over het gezin.
De commissie beschikt thans
over een kleine staf van vier
man onder voorzitterschap
van de Braziliaanse kardinaal
Opilio Rossi, die tevens presi
dent is van de lekenraad in
het Vaticaan.
Volgens Vaticaanse prelaten
wil de paus deze commissie
losser maken van de leken
raad en meer invloed geven in
de curie. Hij zou hiermee niet
lang willen wachten en nog
voor einde mei hierover een
beslissing willen nemen.
Deken Gelissen
trekt hoger
beroep in
Deken Gelissen van Gennep
heeft „uit gehoorzaamheid
aan de bisschop" het hoger
beroep ingetrokken tegen
het vonnis van de rechtbank
te Roermond in de zaak van
de Rotterdamse Calama-
groep. In overleg met bis
schop Gijsen en „ook om de
rust en de vrede in de Neder
landse kerkprovincie te be
waren", is de deken tot dit
besluit gekomen.
Bisschop Gijsen had ruim een
week geleden vanuit Rome
aan de deken de wens te ken
nen gegeven af te zien van het
hoger beroep. De deken wilde
een beslissing pas nemen na
met de bisschop gesproken te
hebben. Dit gesprek heeft vrij
dag j.L, direct na terugkeer
van mgr. Gijsen uit Rome,
plaatsgevonden, zo deelde de
ken Gelissen gisteren het ANP
mede.
Deken Gelissen had in de fol
der „Waarom twee vastenak-
ties?' de Rotterdamse Calama-
groep aangeduid als „zo'n
groep van priesters en ex-
priesters die de marxistische
uitgangspunten ondertekenen
en als hun evangelie zien". De
rechtbank noemde deze aan
duiding een onrechtmatige
daad.
Een bisschop kan volgens het
kerkelijk recht een priester
verbieden een burgerlijke
rechtszaak aan te spannen.
