Leidse Courant | 1981 | 21 april 1981 | pagina 11

Straks Paperwhite-narcissen
van Hollandse kom-af

I glastuinbouw
volop werk
Man de winkel

81 pp en tuinbouw/binnenland

Veiling inteken van
Pasen

Gemak dient de mens

/nt

Lekker lopen
op leuke schoenen

Reizende „stappers"

LEIDSE COURANT^/

DINSDAG 21 APRIL 1981 PAGINA 11

De afgelopen week stond de bloemenhandel in het teken van
Pasen. Dat betrof zowel de aanvoer als de prijzen. Een aan
voer voor sommige produkten zoals freesla, troschrysanten,
gerbera en irissen met ongeveer een derde méér dan in de
zelfde week van het vorig Jaar, voor andere produkten waar
onder trosanjers, anthuriums, geplozen chrysanten, gerbera
en gladiolen wat de prijs betreft weinig verschil. Doch hierbij
moet rekening worden gehouden dat vorig jaar Pasen een
week vroeger viel en dat telt wel meel
De CCWS had afgelopen week een totale aanvoer van 52.834
bos of stuks met opbrengst van 19.543.936 tegenover
37.622.064 bos of stuks vorig jaar en omzet van
11.581.677,39. En dat is niet gerlngl Gelukkig dat het koele
weer nog enigszins afremmend werkte, maar de aanvoer
mocht er wel zijnl Het meest opvallend was de freesia ruim 16
miljoen tegen ruim 10 vorig jaar.

Het areaal freesla moet dan ook wel heel sterk zijn uitgebreid
om tot een dergelijke produktle te komen. Merkwaardig is dat
de gemiddelde prijs desondanks gelijk was aan die van vorig
Jaar, namelijk 18 cent, maar de toppers met 69 cent waren nu
Iets lager. Er kan wel worden gesteld dat de prijs onbevredi
gend was.

Het Is gelukkig dat de handel alle krachten inspande om de
enorme bloemen- en plantenaanvoer te verwerken, want ook
de planten trokken sterker aan, zij het minder sterk dan bij de
snijbloemen het geval was. De eerste dagen van de paasweek
deden het ergste vrezen voor de prijzen, gezien het toen
enorm gestegen aanbod. Uiteindelijk viel het toch nog mee.
De belangstelling voor rozen, chrysanten, anthuriums en tro
sanjers was bevredigend en dat demonstreerde zich in de prij
zen.

Als geheel Is er sprake van een matig beeld en de prijzen wa
ren geen uitschieters tot dusver. Verwacht kan worden dat
deze week de aanvoer wel wat minder groot zal zijn en de prij
zen te wensen over zullen laten, gezien de vakantie-uittocht
die de handel afremt.

Van de gemiddelde prijzen met tussen haakjes die van vorig
Jaar vermelden we: Amerikaanse anjers 25 (25), trosanjers 31
(24), anthurlum 2,05 (1,43), snijgroen 24 (14), troschrysanten
jaarrond 54 (38), geplozen 64 (57), freesia 18 (18), gerbera 31
(23), gladiolen 55 (22), irissen 11 (22), leliekelken 45 (35), lelie-
takken 52 (36), cymbldlum 41 (41), Idem klein 11 (25), grote
rozen 51 (28), idem klein 38 (24), sonla 48 (26), bellnda 33 (25),
red garnette 30 (17), tulpen 11 (13).

De Importbloemen waren van groter omvang dan vorig Jaar.
Nu ruim 400.000 tegen 145.000 vorig jaar. Het waren voorna
melijk de trosanjers die werden aangevoerd, de statlce was
I sterk beperkt met een gemiddelde prijs van 79 cent tegen 33
1 vorig jaar.

De potplanten blijven fors op peil met een totaal van bijna an
derhalf miljoen stuks, tegen ruim een miljoen vorig Jaar.
De belangstelling blijft goed. Ook de perkplanten waren aan
zienlijk groter In aantal. Teneinde de verdere ontwikkelingen
I bij de CCWS na te gaan, worden maandag 27, dinsdag 28 en
woensdag 29 april des avonds In de veilingkantine besprekin
gen gehouden met de leden. Middels een brochure is een en
1 ander nader toégelicht.

In handelskringen Is ongerustheid geuit over de plannen die
zouden bestaan dat de CCWS gaat deelnemen aan export van
I bloemen en planten.

I Waarschijnlijk zal ook hieromtrent door het Bestuur een toe
lichting worden gegeven. De besprekingen zijn ook bedoeld
als voorbereiding voor de algemene ledenvergadering, welke
donderdag 21 mei In De Brug te 's-Gravenzande wordt gehou
den.

Een met imitatie-luipaard overtrokken schoen met pla
teauzool. Kortelings nog in de mode, nu een museum
stuk.

In opdracht van het Engelse
glide (Craft Council) en de be
zoeker kan zich ook enigszins
de lengte voorstellen van Ge
neraal Thumb, een Ameri
kaanse dwerg, die trouwde

met de Engelse Lavlnla War
ren. Toen hij In 1864 aan Ko
ningin Victoria werd voorge
steld, droeg hij een hoge
laars, passend in een kinder
schoen, maatje 20

sluitingen boven de enkel. Ze
groeien vaak uit tot de zoge
heten Stivalette, het laarsje
met open teen en hiel, zoals
de „dienstertjes" in Oosten
rijk die dragen. Voor zee, zon
en vakantie blijven houten
sandalen in trek. En voor een
avond stappen dachten de

leerlingen van beide scholen
aan textiel vlechtwerk, riemp
jesbouwsels, parachutezijde,
en textiel met een mix van
goud of zilver, dat licht weer
kaatst, zo'n beetje als het
flakkeren van kleuren in de
Disco.

TINY FRANCIS

liri midden Zuid-Holland ie eon stichting opgericht die
^B^^Joel heeft de belangen van de arbeidsvoorzieningen in
Jinbouw en het beleid daarin te behartigen. Voor deze
^^^ie is een full-time kracht aangetrokken in de persoon
luver W- van der Hoorn. Zijn taak is ondermeer een duidelijk
r. hm iP te geven van het werk in de tuinbouw aan die men-
,c!°okdie geen werk hebben. Met de huidige werkloosheid
-l- YJ het m°9e,ijk zijn om arbeidsplaatsen in de tuinbouw
:n tikje^Nederlanders aan te vullen. Wie geïnteresseerd is of
:t overheb heeft, kan zich in verbinding stellen met W. van der
:n gclodcjn postbus 218 Bleiswijk, tel. [phone].

Drvanallj
t is nog sl
dc bclanj
donder t'
lijter dezil
vlierbcss

tdelljks worden we in Nederland geconfronteerd met
Is somberder wordende werkloosheidscijfers. Niet alleen
intal werkzoekenden neemt toe, maar anderzijds neemt
iantal vacatures sterk af-. In de glastuinbouw is evenwel
landenvol werk te vinden en zeker in de voorjaarsperio-
/anneer de kassen weer vol staan met opgroeiende bloe
en groentegewassen, die ieder hun eigen specifieke ver
ing vragen.

Mjds is het specialistisch werk, dat alleen met groot vak-
chap tot een goed resultaat kan worden gebracht. An-
Ijds kan iedereen die graag met natuurprodukten wil wer-
p aan de slag. Desondanks is er ieder jaar een tekort aan
Dende arbeidskrachten, hetgeen zich vooral In het voor
as ««manifesteert. Wanneer eenmaal de schoolvakanties aan-
en wordt dit tekort tijdelijk opgevangen, waarna in de
nieuweft- en winterperiode het tekort verder afneemt naarmate
nt atuurprodukten zijn geoogst of op een lager pitje worden

arbeidsvoorzieningsbeleid heeft al een reeks van jaren de

i aandacht. In de jaren zestig (1966) is daartoe in het

tland een speciale commissie Personeelsvoorziening op-

iht, die is begonnen met het onderzoek naar mogelljkhe-

jom in het personeelstekort te voorzien. Diverse wervings-
is liepen echter op niets uit. In 1975 bracht een stuur-
ip, Ingesteld door de minister van Sociale Zaken aanbeve-
in uit, die het personeelstekort zouden moeten oplossen,
iddels werd langs allerlei wegen getracht te voorzien In de
lljks toenemende arbeidsbehoefte. Daartoe werd een ge
it gemaakt van ondermeer buitenlandse arbeidskrachten,
licht mede onder invloed van deze omstandigheden Is er
is veel verbeterd in de glastuinbouw. De aanbevelingen
voor zover toepasbaar uitgewerkt. De technische voorzle-

|en zijn aangepast en ook is er een hernieuwede Stichting

zegel toneelsvoorziening Westland aktlef werkzaam In dit ge-

Blastuinbouw in het Westland Is één van de modernste ter
Bid. Op allerlei fronten heeft men de innovatie ter hand ge
ien. Het personeelsaspect is daarbij een steeds belangrij-
rol gaan spelen. Enquêtes onder de tuinders gehouden
ben de behoefte aan voldoende personeel vorig jaar no^
duidelijk aan het licht gebracht.

afschr°r

Om het leven te
veraangenamen
en te vergemak
kelijken komen er
steeds nieuwighe
den voor huisman
en huisvrouw op
de markt. Op de
onlangs gehouden
Internationale
Huishoudbeurs In
de Amsterdamse
RAI waren heel
wat aardige din
gen te zien, zoals
het Toolstar op
bergsysteem van
Curver bestaande
uit onderbak met
draagbeugel en
losse opbergbak,
waarin al het ge
reedschap kan
hangen. Tot 1 juli
Introductie van
basis-set prijs
29,95 daarna
34,95. Leuk ge
schenk voor Va
derdag. Voor
Moederdag (ook
van Curver) hoek-
standaard voor
de badkamer: vier
ronde planchet-
tes, zeepbakje,
tandenborstel
houder, en dubbel
handdoekenhaak
je 69,95) Alle
spulletjes bijeen
op weinig plaat-
sinnemend bad-
kameaccessoire.
Sfeermakerje
voor gasten: Tefal
Raclette-Grill „Ta-
rentaise", voor
het grillen van
hapjes, groente
en fruit, nootjes
met diverse kaas
soorten. Het zijn
acht bakjes met
Pfte bekleed met
een snoer van
1.70 meter.

Prac-

tisch ook is een
waterslot ter
voorkoming van
overstroming van
wasautomaten en
afwasmachines
(inl. Ocean BV
Dieren). Rearoller
om fijner thuis te
verven door apar-

Paperwhite-narcissen zijn
nog immer een populair arti
kel. Geen wonderl Als men
de bollen in november in
bloei wil hebben, kan een
kind de was doen. Men plant
ze in aarde of, zoals dat
meestal gebeurt, op grind en
de pot met bollen kan met
een in de vensterbank. Geen
gezeur van eerst vier of meer
weken in een koele, donkere
kast of buiten opkuilen. Pa-
perwhite's groeien en bloeien
haast „vanzelf".

Men moet er alleen voor zor
gen dat de wortels voldoende
vocht kunnen opzuigen. En
dan kan het bijna niet mis
gaan.

Import

Nu is het zo, dat deze narcis
sen in Holland niet geteeld
kunnen worden. Het is na
tuurlijk bij herhaling gepro
beerd, maar succes bleef uit.
De bloembollenexporteurs
die dit artikel in hun pakket
wilden opnemen, waren wel
gedwongen de bollen te im
porteren. Aanvankelijk had
den alleen telers in Zuid-
Frankrijk het monopolie van
deze cultuur. Omdat de bol
len daar vaak op verschillen
de hoogten werden geteeld,
kreeg men nog al eens te ma
ken met grote verschillen in
bloeitijd. Want de bol die op
een paar duizend meter
hoogte is gegroeid, legt de
bloem nu eenmaal later aan
dan de exemplaren die in een
warm dal werden geteeld.

Veranderingen

Daarin is verandering geko
men toen Israël, mede op ad
vies van Hollandse kant, zich
op de teelt van Paperwhites
ging toeleggen. De Israëlies
hadden de vingers er al gauw
goed achter en leveren nu al
vele jaren prima kwaliteit van
deze narcissen. De Hollandse
handelaren waren bereid
daar een goede prijs voor te
betalen. Ze móésten ook wel,
want dit artikel is ergens an
ders nu eenmaal niet verkrijg
baar.

De kans lijkt groot dat het al
leenvertoningsrecht van de
Franse en de Israëlische te
lers aangevallen zal worden.
En als het zo ver komt, dan
heeft de Sassenheimse nar-
cissenveredelaar Jaap Lee-
nen dat op zijn geweten. Hij
Is er nl. in geslaagd de hand
te leggen op enkele typen
van Tazetta-narcissen, een-

Sassenheimse kweker gaat
verlopen, gaat het die kant
wel op. Hij ziet goede ver
koopmogelijkheden voor
deze bollen. Niet alleen in de
herfst om voor Kerstmis bloe
men in huis te hebben, maar
men kan ze in het voorjaar
bijv. ook in bloembakken op
balkons planten. Na het po
ten heeft men slechts'enkele
weken op de bloei te wach
ten. Zo kan men doorgaan, al
zal de behoefte aan bloeien
de narcissen in de zomer
maanden vermoedelijk niet
zo groot zijn. Zodra de „R"
weer in de maand is, neemt
de belangstelling voor de bol-
bloemen vaak weer toe.

Vermeerdering

Wat de vermeerdering van
alle narcissenbollen betreft,
gaat men bij de fa. Leenen
nieuwe wegen inslaan. Men
past een methode toe die af
geleid is van wat men noemt
„dubbel schubben". Men
noemt deze manier „parte
ren". Met behulp van een
machientje - de holmachine
voor hyacinten stond hiervoor
model - worden de narcissen-
bollen in kleine stukjes ver
deeld. De brokjes worden op
een bepaalde wijze weer aan
de groei gebracht. Op die
manier kan men voor sommi
ge soorten komen tot een
vermeerdering die viermaal
zo groot is als met de tot nu
toe toegepaste culturmetho-
den.

Cultuurmethoden

Op de vraag wat er nu pre
cies gebeurt met de „gepar-
teerde" bollen wordt de heer
Leenen erg zwijgzaam. Hij wil
alleen kwijt dat de stukjes bol
de eerste fase moeten door
brengen In een cel waar men-
temperatuur en luchtvochtig
heid exact in de hand moet
kunnen houden. Anders krijgt
men gegarandeerd last van
schimmelvorming en andere
narigheid.

En voor de rest? Wij hebben
vijf jaar moeten zoeken en
tasten om de juiste wegen te
vinden. Dat heeft ze veel leer
geld gekost. Daarom voelen
we er weinig voor om de
„know how" die zij met veel
moeite hebben verkregen, nu
zo maar aan de grote klok te
gaan hangen. Maar wie zijn
narcissenbollen wil laten
„parteren" en in de eerste
fase wil laten opkweken, kan
bij de fa. Leenen terecht.

wandelingetje door de stad en je komt ze al tegen: legio
-Jes met opschrift: „woonerf", „winkelerf", „stadserf",
>m, de opmars der erven Ze zijn niet altijd welkom bij
ewoners. Over woonerven ontstaan verbitterde burenru-
omdat de ene helft van de straat bij de gemeente ijvert
een woonerf, terwijl de andere helft ervan ervan gruwt,
ctles voor en tegen zijn niet van de lucht. Men ziet zich de
ouwde sfeer ontnomen, voelt zich in zijn wijk niet meer
Vaak zijn de bewoners bang dat de brandweer in geval
nood met groot materiaal niet bij de huizen kan komen
wegversperrend „straatmeubilair", dat soms vreemd ge-
I ook nog monsterlijk van vorm is. In een straat, omge-
1 tot woonerf, verrijzen her en der „neergegooide" ronde
<notte zuiltjes van kiezelbeton. Lelijk ogende sta-in-de-
i, waartussen lukraak een paar zitbanken zijn geplaatst
liefhebbers om naar dit onartistiek gerommel te kijken,
nerf! Bewonderd begeerd, gesmaad, verheerlijkt, ver-
De term op zich klinkt niet kwaad. Onwillekeurig schie-
>eelden in gedachten van een eigendom, een samenbun-
~*~(g van een groep mensen, winkels, een eigen bedoening
■™*r elkaar van bewoners die ook sociaal met elkaar optrek-
Maar die knussigheid blijft in vele gevallen steken bij het
rd. Met een ratjetoe van grof uitgevoerde bloembakken in
■■■orm van een Italiaanse graftombe, annex bank, wonderlij-
edachtenspinsels van projectontwikkelaars, wordt de ge-
iheid niet Bevorderd. Veiliger voor kinderen? Vergeet 't
r. Automobilisten, die niet met de situatie ter plaatse op
(oogte zijn, steken nietsvermoedend een straat in, die hal-
rege opeens gebarricadeerd blijkt met obstakels én ge
leerde wagens. Ze schrikken, begrijpen dat ze er niet door
ten en rijden met een vaart achteruit. Moet daar maar
t een kind staan, dat geen rekening houdt met zulke on
zachte manoeuvres Het loopt of speelt immers op een
nerf

ihten over dit rijgedrag groeien aan. Mensen die lange ja-
gelukkig en wel in een bepaalde straat gewoond hebben
Jh verhuizen door de ecologische ingreep die hun hele om-
""ng verandert. Dit geldt vooral voor oude wijken met smalle
ten. Bij nieuwbouwprojecten ligt het anders. Hier houdt
ii-» vanaf de eerste steenlegging rekening met het verschijn-
"woonerf, dat déêr heel leuk en functioneel kan zijn.
FRANCIS

Cynthia Echberger maakte een vlechtwerk in de vorm
van een uitgeholde schoen met een sleehak.

Je kunt niet zeggen dat de
hoge hak er helemaal uit Is,
maar „in" kan je haar toch
ook niet noemen. Tenminste
niet bij jonge, modebeuste
mensen. Dit blijkt wel uit he
initiatief dat het modecentrum
voor schoen en Lederbranche
heeft genomen om de eerlin-
gen van de MTS Fototechniek
te Den Haag en de leerlingen
van de „Academie voor Beel
dende Kusnten" van Rotter
dam uit te nodigen hun visie
op de schoenmode neer te
zetten. Ze kozen grotendeels
voor sandaletten en lage hak-
sandalen, verdeeld in drie
groenen: de elegante de
sportieve en de schoen voor
de zeer jonmge man of vrouw.

Aandacht voor de hiel van
Marlies van Adrlghem in
deze luchtige linnen zo-
mer-molières.

Maar alle ontwerpen verschil
len qua opbouw en concep
tie alleen maar in details. De
hakken zijn plat gehouden of
onder de schoen zit een uitge
holde sleehak. De sportieve
sandalen hebben uitgespro
ken hielpartijen, het accent
ligt dikwijls echter op hoge

te wisselrol met
spatvanger: weegt
60 gram, geschikt
voor de doe-het-
zelver. Dat is ook
de vise-Grip lang-
bekklemtang met
clip voor alles en
nog wat, zoals
splitpennen trek
ken, dikke draden
buigen en afge
broken sleutels
uit het slot peute
ren. De haaiebek
klemt alle werk
stukken vast zo
dat men de han
den vrij heeft om
te schroeven, of
een object uit
moeilijk bereikba

re plaats (zelfs
niet zichtbare
plaats) te voor
schijn te toveren.
„Dirty stop" (AA-
BAA Import-Ex-
port-Bussum
24,85) is een mi
lieuvriendelijke
spuitbus van de
Japanse fabriek
Chitose. Erin zit
een vloeistof die
bij verstuiving vuil
en vloeistoffen
van de onder
grond losweekt.
Koffie en vette
soep rollen als
kwikdruppels van
japon of stoelbe-
kleding af.

groep waartoe ook de Pa
perwhite's behoren. Hij is er
zeker van dat deze typen in
Holland wel zullen groeien en
bij de consument even goede
resultaten zullen geven als
die van de concurrentie uit
Zuidelijke landen.

Andere methoden

Leenen is, wat de teeltmetho
den betreft, afgestapt van de
orthodoxe manier. Hij plant
de bollen van de twee Tazet-
ta's nl. niet in het najaar,
maar in de vroege lente. Dat
gebeurt ook al om te voorko
men dat het kruid van deze
narcissen in de winter af
vriest. Paperwhite's plegen nl.
bij najaarsplanting zo vroeg
aan de groei te gaan dat een
deel van het blad voor de
winter al boven de grond
staat. Dat kan men hier na
tuurlijk niet hebben. De bol
len blijven bij de heer Leenen
dan ook in de wintermaanden
gewoon in de cel liggen, al
vraagt het natuurlijk wel spe

ciale voorzieningen om de bol
al die maanden „in rust" te
houden. Daar is een aparte
schuurbehandeling voor no
dig en in Sassenheim meent
men die gevonden te hebben.

Jaar-rond-bloei

Daar is men trouwens al een
stap verder gegaan. De heer
Leenen is er van overtuigd
dat hij de twee Paperwhite-
typen, die hij nu in cultuur
heeft, straks het gehele jaar
rond in bloei kan laten ko
men. Gewoon een kwestie
van de bollen prepareren en
ze vervolgens programmeren.
De stengel van beide soorten
wordt niet hoger dan zo'n
centimeter of dertig en dat is
voor potcultuur een mooie
lengte. Als ze langer worden,
moet men de stelen vaak met
veel kunst- en nog meer
vliegwerk overeind hóuden.
Straks dus het gehele jaar
door bloeiende Paperwhite's
als-potlant? Als het allemaal
volgens de plannen van de

De 8a8senheimse narcissenveredelaar Jaap Lëenen met
een pot van de nieuwe Paperwhite-narcissen waarvan de
bollen in Holland met een aan zekerheid grenzende waar
schijnlijkheid wel geteeld kunnen worden.

schoen van zwarte lak, be-
wlt lint en met een wit/zwart sa-
strlk op de neus. In 1890 gemaakt,
In de mode

Kinderschoentje van ivoorkleurige wol. Het stamt uit rond 1820 en
was waarschijnlijk bedoeld voor een jongen die naar zijn eerste
partijtje ging..

show, Britse schoe-
1790" heeft in En-
al heel wat kilometer-
De expositie
Engelse ste-
bekijken en stak in
Kanaal naar Neder-
Tot 31 mei is in het
Kostuummuseum aan
Vijverberg te zien op
hoentjes de Britten
tweehonderd jaar
rondgelopen. Boven-

dien geeft de tentoonstelling stelle hakken, klompschoenen
een uitstekend beeld van de en smurflaarzen. De tentoon-

schoenmode door de jaren stelling is georganiseerd door
heen, want mode is altijd in- Ralph Turner van de Crafts

ternationaal. Men kan dan ook Council, terwijl de Nederlan-
zien dat er niets nieuws is on- der Jan Jansen, onze enige

der de zon, dat de vrouwen schoenontwerper, er het zijne
vroeger ook al gek waren op toe deed recente ontwikkelln-
gouden muiltjes, op queenie- gen in de schoenproductie In
hakjes, met juwelen bezette Nederland erbij te halen. Het

Northamton Museum stelde
het merendeel van het histori
sche schoeisel beschikbaar en
dat Is erg leuk, want nu kun
nen we zien in welke laars ene
Tommy Weston geheten, in
1933 de Derby won en hoe Sir
John Hunt gelaarst was tij
dens zijn beklimming van de
Mount Everest. Als experi
ment smeedde juwelier en e-
delsmid Davld Watkins eens
geblauwde stalen sandaaltjes

Standaard voor de badkamer