Wat een uitzicht!
jjyin Agt start CDA- campagne
Éet felle kritiek op PvdA
Uitzichtloosheid onder
bevolking leidde tot slagveld
9?
itomatische kassa vervangt caissière
Felle strijd in Afghanistan
MAN STEEKT JONGEN
MES IN DE RUG
Zwaar gewonde bij massale
vechtpartij in Tilburg
weer
IENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 13 APRIL 1981 PAGINA 7
9«IsoM
jeschikt'
,w CANAVERAL
Invoerder van de Co-
de vijftigjarige
(tijdwjfoung, liet er al di-
de start geen enkele
over bestaan, dat
de meest ervaren
Irzijraardcrs ter wereld
ELTTEGfc, Toen hij gister-
'r*01 le> aan zijn vijfde trip
eh ik" Sr ruimte begon, regi-
Banken de doktoren op
mis wand bij Young een
Vrouwtje van slechts 80
per minuut Zijn
man, Bob Crippen
ie voor het eerst in
tl te is, had daarente-
lutomaijg polsslag van 130
ft 'nuut wat overigens
pt eens uitzonderlijk
1^9 worden genoemd.
in reageerde ook ty-
machi3/s een nieuweling
iantso«yn enthousiaste uit-
/erhuurfor£ na vertrek:
TstTitf" uit*icht- mt ecn
Tel. or
levraagLjj 0Q^ Young zich, al-
A n00r z'Jn doen, geest-
^Lei Jpidaten over het func-
3n van het reusachtige
M?c,Teer: -Dit ding func-
tjesenr werkelijk prima",
uósboopesïdent Ronald Rea-
160. Linds zaterdag weer in
\tte Huis, kregen beide
'iuten een korte bood-
via de radio. „U bent
De bemanning van de space shuttle heeft de luiken van de
laadruimte open gezet omdat de temperatuur In het ruimte
veer te hoog dreigde op te lopen.
in Gods hand", aldus Reagan,
die meteen ook van de gele
genheid gebruik maakte om
zijn respect uit te spreken
voor de Amerikaanse techno
logie, die deze prestatie mo
gelijk had gemaakt.
Het had inderdaad allemaal
iets van een perfect getimede
show. De lancering was pre
cies op tijd, het afwerpen van
de op vaste brandstof wer
kende steunraketten (die na
derhand uit de Atlantische
Oceaan moesten worden op
gevist om weer voor gebruik
ih orde te worden gemaakt),
kwam precies op het juiste
moment, het afstoten van de
vrijwel lege brandstoftank
ging probleemloos en de twee
stuurraketten in het staartge-
deel te dirigeerden de Colum
bia met grote precisie in zijn
voorlopige baan om de aarde.
Een baan, waarvan de hoogte
naderhand nog zou worden
opgevoerd tot bijna 277 kilo
meter.
Al aan het begin van de
tweede omloop rond de aarde
werden de reusachtige luiken
boven het vrachtruim van de
Columbia voor de eerste
maal geopend en vervolgens
snel weer gesloten. Het was
in feite één van de belang
rijkste operaties tijdens deze
vlucht. Naderhand zouden
beide luiken geopend blijven,
om de warmteontwikkeling
{houwers op de stranden en de wegen rondom Cape Canaveral klappen Juichend In hun
&n, terwijl de Columbia langzaam uit het zicht verdwijnt.
in de ruimte kwijt te raken.
Zou men daar niet in ge
slaagd zijn, dan had de Co
lumbia al na zes omwentelin
gen naar de aarde moeten te
rugkeren wegens te hoge
temperaturen aan boord.
Het was ook na de opening
van die luiken dat televisie
camera's in het achterste ge
deelte van de stuurcabine op
namen maakten waaruit
bleek dat op de bovenkant
van de gebogen motorgondels
enkele witte isolatietegels
misten. Aanvankelijk maak
ten de vluchtleiders in Hous
ton zich hier nogal zorgen
over. Het verlies van de be
wuste tegels was op zichzelf
niet direct ernstig te noemen,
omdat ze zich niet op werke
lijk vitale plaatsen bevonden,
maar er zouden dan ook te
gels uit de beschermende
mantel tegen de buik van het
toestel kunnen zijn verdwe
nen. In dat geval zou de te
rugkeer naar de aarde
waarbij de temperaturen aan
de buitenkant van het ruim
teveer op sommige plaatsen
tot zeker 1300 graden Celsius
kunnen oplopen toch wel
een bijzonder riskante aange
legenheid kunnen worden.
Maar voorzover kon worden
nagegaan was dat niet het ge
val. Eventueel zou Crippen
zich naar buiten kunnen be
geven om ter plaatse de situ
atie in ogenschouw te nemen,
maar dat uitstapje, waarvoor
overigens wel is getraind,
werd gisteren (nog) niet no
dig geoordeeld.
Zo begon exact twintig
jaar nadat de Rus Yoeri Ga
garin als eerste mens een
korte ruimtevlucht om de
aarde maakte Amerika
aan een nieuw tijdperk in de
ruimtevaart. Het ruimteveer,
jarenlang geplaagd door te
genslagen en vertragingen,
ging omhoog als was het een
routine-aangelegenheid. De
eerste vuurproef leverde een
glanzend resultaat op, de ver
moedelijk door trillingen
verloren gegane hitte-tegels
ten spijt. Morgenavond moet
duidelijk worden of de space
shuttle in deze vorm ook vei
lig naar de aarde terug kan
komen. Niet iedereen is daar
even gerust op. Nog nooit,
zeggen sommige experts, is
een gevleugeld toestel met
een snelheid van een kleine
28.000 kilometer per uur in
de dampkring teruggescho
ten. En toch moet dat mor
gen gebeuren tegen het eind
van een vlucht, die ruim 54
uur in beslag neemt Ameri
ka houdt, ondanks een hoop
vol begin, nog steeds de adem
►y«NIMA WORDEN NIET EXTRA GEPAKT"
Ïi parlementaire re
dactie)
T CDA-lijsttrek-
ier Van Agt heeft
de verkiezingscam-
ftn zijn partij inge-
felle kritiek op de
Hij hekelde onder
ft PvdA-standpunt
le kernbewapening
inde het „ronduit
Ijk", dat de PvdA
{ampagne het huidi-
het ervan beschul-
I aanval te hebben
>p de sociaal zwak
ker gelegenheid van
•dële start van de
fciezingscampagne.
van Agt is het niet
bejaarden, werklozen
ftiumloners door dit
extra „gepakt" wor-
jt de PvdA zegt, is de-
i ten top", aldus de
er. „Iedereen moet
Bagkracht inleveren,
(mumloner gaat er dit
gulden op achteruit,
pand met een inko-
i> honderdtwintigdui-
Iden moet een offer
ir liefst 3.680 gulden
Dat is ruim zes maal
De premier verzette
tegen de kritiek van
op de omvang van de
huurverhoging van dit jaar (t>
pet.). „Die verhoging is geba
seerd op een berekeningswijze
die is uitgevonden door de so
cialist Marcel van Dam, toen
hij nog staatssecretaris van
Volkshuisvesting was".
Over het PvdA-standpunt ten
aanzien van de kernbewape
ning zei Van Agt: „De PvdA
wil te veel. Zij wenst geen
kruisraketten, zij wil een ver
mindering van het aantal Ne
derlandse kerntaken en zij wil
ook nog minder geld uitgeven
voor de conventionele bewa
pening. Ons NAVO-lidmaat-
schap zou daarmee van puur
papier worden en men zou er
dan beter aan doen, het maar
helemaal te beëindigen". Hoe
wel de premier zich in het al
gemeen mild opstelde tegeno
ver de VVD, bekritiseerde hij
Premier Van Agt heeft zaterdag In Utrecht het startsein gegeven
voor de CDA-verkiezIngscampagne. Naast hem mede-partijlid
minister T. Gardeniers van CRM.
wel de houding die de libera
len jegens de kernwapens.
„Het is teleurstellend, dat de
VVD zo moeiteloos en naar
het schijnt onbewogen vóór de
plaatsing van kruisraketten
is", aldus Van Agt
In Utrecht heeft zaterdag de
partijraad van de Evangelische
Volkspartij (EVP) zich duide
lijk uitgesproken voor een pro
gressief meerderheidskabinet,
dat moet steunen op PvdA,
PSP, PPR, EVP en D'66. De
laatste partij is duidelijk opge
roepen „haar vaagheid te laten
varen en zich als echte pro
gressieve partij uit te spreken
voor een progressief meerder
heidskabinet als eerste keus".
In Amsterdam hield zaterdag
de PPR het vooijaarscöngres.
De partij heeft na rijp beraad
besloten de verkiezingen in te
gaan met een „scenario" in-
plaats van met een leus. Het
scenario bevat enkele hoofd
punten uit het PPR-program-
ma. In haar congresrede zei
lijstaanvoerdster Ria Beckers
o.m. dat PvdA en D'66 wezen
lijke veranderingen niet aan
durven en uitwijken naar het
veilige midden. Als voorbeeld
van de terreinen waarop die
wezenlijke veranderingen no
dig zijn, noemde zij de bewa
peningswedloop en het vast
gelopen economisch systeem.
STENBONDEN FNV:
ÏHT Klanten in grote super-
|n zullen binnen een paar jaar
litgang niet meer de vertrouwde
re vinden, maar moeten zelf af-
n bij een onbemande volautoma-
kassa. Plannen voor een derge-
frekenautomaat liggen althans
tekentafels bij de computerhe
ld zo weet de Bondskrant van de
enbonden FNV te melden.
istenbonden noemen dit «jen zor
gelijke ontwikkeling, want het betekent
dat de caissières zullen verdwijnen. Het
genoemde afrekensysteem wordt mogelijk
door de zogenaamde streepjescode die in
Nederland nu al op ongeveer duizend pro-
dukten voorkomt. Een op de verpakking
gedrukt rijtje dunne en dikkere streepjes,
waarin alle informatie van het produkt
ligt opgeslagen, wordt nu door door de
caissière afgetast met een elektronische
leespen, waarna automatisch op de kassa
het bedrag en de naam van het produkt
verschijnt. De streepjescode kan ook wor
den afgestast door het produkt over een
gleuf met licht te schuiven en dat kan de
klant uitstekend zelf doen. Het produkt
verdwijnt via een lopende band in een af
gesloten ruimte (bijvoorbeeld een koepel
van plexiglas). Zitten alle boodschappen
daarin, dan steekt de klant zijn credit
card in een speciale gleuf, waarna de koe
pel opengaat en hij zijn boodschappen in
de tas kan doen. Het verschuldigde bedrag
wordt automatisch van giro- of bankreke
ning afgeschreven, aldus de voorspelling
van de FNV-bonden.
Een politiewagen, die omver gegooid werd door rebellerende jongeren, brandt uit in een van
de staten van de Londense voorstad.
Het bloed stroomt over
het gezicht van een
Londense Bobby die za
terdag bij de rellen in
Brixton werd geraakt
door een baksteen.
(Vervolg van voorpagina)
LONDEN Tijdens de onlusten zijn
in totaal ongeveer tweehonderd arres
taties verricht De meeste arrestanten
werden zaterdagavond opgepakt, toen
de politie na een bittere confrontatie
laat op de avond niet lapger met de rug
tegen de muur stond en, getergd en ver
moeid, hier en daar het officiële proto
col vergat Politiemannen glooiden met
stenen naar de opstandelingen: leden
van de Westindische sekte The Rasta-
farians werden aan hun lange haartooi
weggevoerd en er zijn berichten over
politiemannen die zich met onortho
doxe wapens als bijier
gen hadden uitgerust
De carnavalssfeer van het geweld kwam
zaterdag en zondag in het duister tot zijn
recht, toen horden jongeren, blanke zowel
als zwarte, winkels begonnen te plunde
ren en meesleepten wat van hun gading
Was: kleren, schoenen, radio's, sigaretten,
drank.
Brixton beleefde een pogst aan geweld die
de Britten - Ulster uitgezonderd - sedert
de Blitz niet meer hadden gekend. De
schade loopt in de miljoenen. Maar veel
minder duidelijk is de schade die is aange
richt door gezagsdragers als de chef van
Scotland Yard, sir David McNee, die de
onlusten alleen maar kan verklaren uit
een complot van agitators en minister van
Binnenlandse Zaken William Whitelaw,
die de politie prees maar geen begrip
scheen te hebben voor de werkloosheid,
de armoede en de afzichtelijke huisvesting
in Brixton, Uit een vijandige menigte gin
gen „Sieg Heil"-kreten op toen Willy
Whitelaw, die vandaag in het Lagerhuis
over de ongeregeldheden rapporteert, in
Brixton verscheen. Ook van premier Mar
garet Thatcher valt niet veel begrip te
verwachten voor mogelijke diepere oorza
ken van het geweld.
De klachten die door de zwarte bevolking
van Brixton (ongeveer eenderde van het
totaal) werden geformuleerd klonken
overbekend in de oren: er was al jaren ge
klaagd over de politie; er werd niet naar
die klachten geluisterd; in de afgelopen
drie jaar hadden „speciale patrouillegroe-
pen" (de Engelse tegenhanger voor de
Mobiele Eenheden) de misdaad in Brixton
(50 tot 60 berovingen per week en een
veelvoud van het gemiddelde) aardig we
ten terug te schroeven, maar daarvoor
was een hoge prijs betaald in de betrek
kingen tussen de zwarte gemeenschap en
de politie.
Een sociaal werkster in Brixton, Maureen
Boyle, typeerde de driedaagse orgie van
geweld als een wraakoefening van zwarte
en blanke burgers in het stadsgewest te
gen de politie.
Degenen die de zijde van de opstandelin
gen kozen zeiden dat de politie het slag
veld had moeten verlaten, zoals dat een
jaar geleden gebeurde in Bristol en de
volkswoede een vrije loop nam. Maar
Scotland Yard dacht er anders over. Zon
dag tegen middernacht leek de orde, al
thans tijdelijk, hersteld onder de druk van
een grote politiemacht. Maar de meeste
kranten lieten er vanmorgen geen twijfel
aan bestaan dat zij kozen voor „wet en
orde".
ISLAMABAD In een rroot deel van Afghanistan is de
strijd tussen mohammedaanse vrijheidsstrijders en het
door Russische troepen gesteunde regeringsleger weer opge
laaid. Dit hebben waarnemers in Islamabad, de hoofdstad
van het buurland Pakistan, meegedeeld.
Het hevigst woedt de strijd rond de stad Kandahar, die sinds en
kele weken in handen is van het verzet. Volgens Afghaanse
zegslieden is de Russische troepenmacht onlangs drastisch opge
voerd. Een opmerkelijk incident heeft zich zaterdag voorgedaan
bij de grens met Pakistan. Een officier van het Afghaanse leger
is er in geslaagd met een Russische tank de grens te bereiken.
De officier heeft asiel aangevraagd in het buurland.
Mini-knuffelbeest
In het tentoonstellingscomplex Ahoy' in Rotterdam is het afge
lopen weekeinde een dierenmanifestatie gehouden onder het
motto „Het huisdier door de eeuwen heen". Op de foto kunffelt
een mevrouw haar huisdier(tje), een Chihuahuau. Dit hondje be
hoort tot een van de kleinste diersoorten ter wereld. De prijs is
omgekeerd evenredig aan het formaat (ongeveer duizend gul
den).
Last van café-lawaai
VLISSINGEN De politie in Zeeland heeft zaterdagavond een
30-jarige man uit Kapelle tot driemaal toe in zijn been moeten
schieten voordat hij kon worden overmeesterd. De man, die zich
al een tijdlang had geërgerd aan de geluidsoverlast die barbezoe-
kers hem bezorgden, had even daarvoor in een café een 18-jari-
ge jongen in zijn rug gestoken. Met een mes in elke hand en één
tussen zijn broekriem was hij naar het café getogen, nadat hij
zich eerst flink moed had ingedronken. Hij was zeer agressief en
vloog zowel de barbezoekers als de politie aan.
TILBURG Bij een massale vechtpartij in Tilburg is gis
teravond een 43-jarige Amsterdammer ernstig gewond ge
raakt Hij wer,d door iemand met een schop bewerkt en ligt
nu met zwaar hersenletsel in het ziekenhuis.
De vechtpartij ontstond toen de kinderen van de Amsterdam
mer en die van de familie waarbij hij op bezoek was ruzie kre
gen met kinderen op'straat. Toen de ouders zich met de ruzie
gingen bemoeien, brak een massale vechtpartij uit die enige
honderden mensen op de been bracht. Na tussenkomst van de
politie bleken vier gewonden naar het ziekenhuis te moeten
worden gebracht. Drie van hen konden na behandeling naar
huis. Het gezin waarbij de Amsterdammer op bezoek was, is
door de politie uit veiligheidsoverwegingen elders onderge
bracht.
Haig akkoord
met overleg
wapenbeheersing
BONNDe Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken
Alexander Haig is het eens
met de Westduitse Tegering
dat naast de modernisering
van de kernwapens in West-
Europa „zo spoedig mogelijk"
moet worden begonnen met
besprekingen over wapenbe
heersing in Geneve:
De Amerikaanse minister van
defensie. Caspar Weinberger,
had zich vorige week in Bonn
duidelijk afkerig getoond over
wapenbeheersingsgesprekken
vanwege de Poolse crisis.
Haig zei dat de toespraak van
Brezjnev over Polen getuigde
van „matiging". „Onze be
zorgdheid over de militaire si
tuatie in Polen is wat afgeno
men na deze verklaring", al
dus Haig.
De minister is na
rijn bezoek aan Bonn terugge
keerd naar Washington.
Personeel bezet werf Waalhaven
ROTTERDAM Het personeel van de Rotterdamse werf
Waalhaven (200 werknemers) heeft vanochtend met steun
van de vakbonden het bedrijf bezet.
De werknemers willen daarmee de directie dwingen de voorge
nomen sluiting per 1 mei uit-te stellen en eerst over de voor
waarden daarvan te bepraten. Het werk op de reparatiewerf
gaat overigens gewoon door.
Volgens de directie heeft de werf de afgelopen twee jaar vier
miljoen gulden verlies geleden. Personeelstekort van bijna 70
man is de voornaamste reden voor de sluiting. De werf kan
daardoor niet snel genoeg werken.
Professor Van Praag overleden
AMSTERDAM Prof. dr. J. P. van Praag is gisteren in een
Amsterdams ziekenhuis op 68-jarige leeftijd overleden.
Prof. Van Praag was een van de initiatiefnemers voor de op
richting van het Humanistisch Verbond, waarvan hij vele jaren
voorzitter is geweest. Vanaf 1946 was hij lid van de Provinciale
Staten van Zuid-Holland en van 1954 tot 1974 was hij gedepu
teerde van deze provincie. Van Praag was voorts hoofdbestuurs
lid van de VARA, stafdocent aan het Humanistisch Opleidings
instituut in Utrecht en bestuurder van verscheidene humanisti
sche instellingen. In 1965 werd hij benoemd tot bijzonder hoog
leraar in Leiden in de humanistiek en wijsgerige anthropologic.
KOUDE NACHT
DE BILT - Een hogedrukge-
bied zorgt het komende etmaal
voor droog en zonnig weer.
Het maximum, 1035 mbar, lag
vanmorgen even ten noord
westen van Schotland. Dit
centrum van het hogedrukge-
bied trekt naar de Noordzee.
Rond dit hogedrukgebied
wordt met een matige wind uit
noordoost tot oost droge lucht
uit Scandinavië naar ons land
getransporteerd. Deze lucht is
niet alleen droog, maar ook ta
melijk koud. De komende
nacht zal vooral op beschutte
plaatsen de temperatuur tot
onder het vriespunt dalen.
Overdag is de temperatuur
tussen de 10 en 15 graden. Een
heel verschil met zaterdag
toen het 23 graden werd. Ove
rigens ook in Duitsland, waar
het zondag nog warm was,
wordt het kouder. In het mid
den van de week draait de
wind naar het zuidoosten en
komt de temperatuur op een
iets hoger niveau.
Vooruitzichten voor woensdag:
Droog weer en later wolken
velden. Kans op nachtvorst en
middagtemperatuur ongeveer
13 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor woensdag:
Aantal uren zon: 0 tot 8
Min. temp.: omstreeks 3 gra
den
Max. temp.: omstreeks 13 gra
den
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 95 pro
cent
Kans op een geheel droog et
maal: 90 procent.
Wooragostoldheid van gistaran
Ui. R'dam mist
T won to mist
VHssingon mist
Z-Limburg mtst
Abordoon on bow.
Barcelona gob bow.
Innsbruck
K logon furl
Koponhogon
Mallorca
M unction onbow.
Nlco onbow.
Oslo onbow.
Parijs rogon
Romo I. bow.
Split onbow.
Stockholm onbow.
Wonon onbow.
Zürlch mist
Casablanca goh. bow.
Istan boot
w.bow. 20 12
rw bow. 20 IS
onbow. 19 11
onbow. 19 15
