Paard steelt de show
van Kirk Douglas
Verrukkelijke
feministische
komedie
Veel aandacht fi
voor realisme in
„De humorist"
Imponerende Kurosawa
Keramiek en olieverf in
art-tea-house „de Oude Rijn"
Projekttheater
intellectualistisch
En Verder
DEZE WEEK IN DE
LEIDSE BIOSCOPEN
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 3 APRIL 1981
zoals Jane Fonda als de debu
tante Judy, Lily Tomlin als de
efficiënte Violet en Dolly Par-
ton die ook de titelsong
zingt de zaken naar hun
hand weten te zetten, in de Ja
ren dertig zouden Joan Blon
den en Glenda Farrell dit soort
rollen hebben gespeeld. Dit
vrouwelijk trio doet het echter
ook voortreffelijk met alle
voordelen, die de wat soepeler
ethische code van Hollywood
met zich meebrengt. „Nine to
five" Is een film om te gaan
zien voor een werkelijk gezellig
avondje uit in de bioscoop. En
dat komt niet meer zo vaak
voor, helaas.
MILO
ste week)
EUROCINEMA II (Alphen
aan den Rijn) Monty Pyt
hon's life of Brian (12) Een
satirische kijk op het leven
van Christus door het beken
de Engelse grappemaker-
steam van Monty Python,
(reprise, eerste week).
EUROCINEMA III (Alphen
LEIDEN In het art-tea-
house „de Oude Rijn" aan
de Stille Mare 4 in Leiden
is vanaf vandaag een ten
toonstelling te zien van
Liesbeth Lukaart met ke
ramiek en van Hilbrand
Bruyning met olieverf
schilderijen, aquarellen en
gemengde technieken.
Liesbeth Lukaart heeft haar
opleiding aan de Rietveld
Academie in Amsterdam ge
volgd en heeft al verschillen
de exposities achter de rug.
Hilbrand Bruyning heeft
haar opleiding aan de Ko
ninklijke Academie voor
Beeldende Kunsten in Den
Haag gevolgd en heeft ook al
verschillende exposities,
waaronder enkele in galerie
De Oude Rijn, gehouden.
Art-tea-house „De Oude
Rijn" is van dinsdag tot en
met zaterdag open van tien
tot zes uur. Op donderdag
avond is de galerie ook open
van zeven tot negen uur. Op
zondag is de expositie van elf
tot vijf uur te bezichtigen.
vermoord en tenslotte wordt
de nog springlevende Hart
door de drie kordate dames
gegijzeld, waarna zij op hun af
deling enige ingrijpende wijzi
gingen toepassen, die tenslotte
tot zijn wegpromoveren naar
Brazilië leiden.
Het Is werkelijk verrukkelijk
Judy
(Jane Fonda)
arriveert voor
het eerst op
haar nieuwe
baan.
CAMERA: Cactus Jack (a.l.) met Kirk
Douglas en Ann Margret.
Regie: Hal Needham.
Cowboyster Tom Mix had zijn paard Tony,
zingende cowboy Roy Rodgers had zijn Trig
ger en de nu 63-jarige Kirk Douglas heeft na
talloze westerns eindelijk een paard Whisky'
dat slimmer is dan hijzelf in „Cactus Jack'
En daarmee is meteen gezegd, dat deze film
van Hal Needham als western niet au serieux
genomen mag worden.
Dat zal van de beginbeelden af voor iedereen
duidelijk zijn, maar daarom geen kwaad
woord over deze voortreffelijke persiflage op
het genre en al zijn clichés met een enorme
vaart en een humor, die in zijn abrupte mon
tage voortdurend aan de tekenfilm en met
name de Tom and Jerry's doet denken. Niet
voor niets danst de slechterik Cactus Jack
(Douglas) aan het slot een soort wilde acroba
tische vreugdedans op de maten van Tom en
Jerry's herkenninsmelodie als hij de fraaie
Ann Margret heeft veroverd en niet de brave
nobele held Handsome Stranger, die haar le
ven en eerbaarheid de hele film door heeft
beschermd tegen de onhandige lagen en lis
ten van Cactus Jack, die er op uit is de geld
kist, die Ann Margret aan papa moet afleve
ren te bemachtigen.
Regisseur Hal Needham, een van Hollywoods
top-stuntmannen, weet wat komische timing
is en kent alle levensgevaarlijke stunts op zijn
duimpje. Vandaar dat Douglas vrolijk la
chend onder vervaarlijke rotsblokken kan
uitkruipen en la eerder genoemde Tom en
Jerry de meest hachelijke situaties zonder
kleerscheuren mag overleven.
Voor dit soort werk staat een heel team van
voortreffelijk getrainde stuntmannen paraat.
Needham weet precies wat hij doet, breekt
scènes af bij hun climax net als wijlen Frank
Tashlin dat met zijn tekenfilmervaring zo be
kwaam deed in de films, die hij voor Jerry
Lewis regisseerde. Hij bekommert zich totaal
niet om logica als Douglas zijn cowboylaar
zen kwijt raakt na door een trein geschept te
zijn, heeft hij ze even later weer aan en
zorgt zo met versnelde (Speedy Gonzalez)
beelden voor een razend tempo waarin men
de grappen net als bij een tekenfilm voor lief
neemt.
Douglas als de volgens een handleiding voor
bandieten opererende schurk, die toch de
fraaie meid krijgt, heeft met zichtbaar plezier
aan deze film meegewerkt. Net zoals wij er
met kinderijk plezier naar gekeken hebben.
Maar het paard Whisky, zo weggelopen uit
een Pink Panther-tekenfilm, steelt toch de
show.
MILO
EUROCINEMA I (Alphen
aan den Rijn) Eiland der
verschrikking (16) Ouder
wetse zeerovers komen weer
tot leven. Een nieuwe film
van het duo Zanuck/Brown,
die na hun succes met Jaws
alleen nog maar lijken te ge
loven in het aaneenplakken
van shockeffecten. De film is
echter de rommelig om hui
veringwekkend te zijn. (eer-
André van den Heuvel en Ansje Beentjes In „De hu"'m
morist". cvo
md
LEIDEN Katrijn Thea
terproducties B.V., het ei
gen bedrijf van André van
den Heuvel en Kitty Jans
sen, heeft zich de afgelopen
jaren niet onderscheiden
door een gedurfde repertoi
re-keus of een gewaagde
aanpak. De stukken die
Katrijn bracht, leverden
degelijke voorstellingen op
zonder veel poespas. „De
humorist" van John Osbor
ne die maandag 6 en dins
dag 7 april in de Leidse
Schouwburg wordt ge
speeld, schaart zich in die
rij-
Aan de hand van de onder
gang van drie generaties Rice
en het einde van de typisch
Britse music-hall schetst Os
borne de ondergang van het
Britse rijk en mogelijk het
slotakkoord van de Europese
cultuur.
Het knappe van het stuk is
mijns inziens de geslaagde
vermenging van persoonlij
ke, menselijke anekdotiek
met abstractere begrippen en
verbanden. Op die manier
speelt „De humorist" zich op
verschillende interpretatie
niveaus af, die elkaar vooral
associatief raken. De meest
geslaagde presentatie van het
stuk zou die zijn, die al die
niveaus dezelfde kracht zou
kunnen geven, hun associa
tieve samenhang duidelijk
zou maken en de tijdgebon
den aspecten voor de toe
schouwers van nu toch be
grijpelijk zou krijgen. ndij
„De humorist" van Van dert1" 1
Heuvel en de zijnen blijft mij^an
te veel steken in de menselij-aa"
ke anekdotiek. Dat ligt niettwi;
in de laatste plaats aan de rol'erh
van Van den Heuvel zelf, di#v°c
in de figuur van de tragi-ko-jmei
mische Archie Rice een soort dit
theatraal alter-ego lijkt te tol
vinden. Van den Heuvel kan?u'r
in Rice al zijn dramatische ènf-
humoristisch vermogenplaa
kwijt, maar is zo begaan metgist
de figuur Rice zelf, dat de|
achterliggende waarde een^}]
beetje in het niets verdwijnt'
Vooral het realisme in „D&gor
humorist" krijgt de aandacht.]
Er wordt zeer terloops, kwasi
nonchalant geacteerd. DeL-j,
huiskamer-scènes van de fa-. Li
milie Rice krijgen alle aan-f
dacht. Het decor is daaraan]
aangepast; Pinters zetstukkenK^
music-hall zijn vervan-j
gen door een gesloten-wan-i
den-decor, dat door de „echt-jF^
heid" van de huiskamer hetu
accent ook daar legt. Slechts
een voordoek met de kaartQT"
van Europa en mogelijk de
entre-acts in de music-hall,
waarin Van den Heuvel zich-*
zelf helemaal kwijt kan,*L
doorbreken dit realisme.
„De humorist" is een gede-l~!
'gen, traditionalistische voor-IJJ
stelling, die toeschouwers die
het moderne theater niet zo
waarderen, zeker een genoe-£|f(
glijke, maar niet geheel op- j,o
pervlakkige avond kan be- je,
zorgen. nin
Marianne Boyer en Leo Spekreyse In „Projekttheate;n
speelt Feydeau". pi
Kirk Douglas
als
Cactus Jack
in een
vermakelijke
westernparodie.
aan den Rijn) Een vlucht
regenwulpen (12) Zie Lido I.
(zevende week)
EUROCINEMA IV'(Alphen
aan den Rijn) The blues
brothers (a.l.) zie Lido III.
(veertiende week)
GREENWAY—THEATER
(Voorschoten) Dimentica-
re Venezia (16) (eerste
week).
LEIDEN „Projektthea
ter speelt Feydeau", mor
genavond in het LAK-thea-
ter, is een titel die de la
ding niet dekt. De toneel
stukken van Feydeau
(18621921) onderscheiden
zich door een enorme hoop
actie, eigenlijk om niks. Er
wordt doorgaans gerend,
verkleed, verstopt en ont
dekt in een steeds doller
opeenvolging, maar het
dient allemaal slechts het
vermaak van de toeschou
wer; erg veel diepte heeft
Feydeau niet.
„Door „La Dame de Chez
Maxim" te ontdoen van zijn
dolgedraaide machinerie,
proberen wij het stuk terug
te brengen tot zijn tragedi-
sche essentie", klinkt mij net
iets te zwaar. Alsof je zegt:
„Door Laurel en Hardy te
ontdoen van hun humor pro
beren wij etc.". Maar de hu
mor is de essentie en de on
derliggende tragiek een toe
gift. De machinerie van Fey
deau is zijn essentie; wie die
per graaft zoekt te veel.
Jan Joris Lamers en Titus
Muizelaar hebben toch dieper
gezocht. Omdat „La Dame de
Chez Maxim" na afroming
zelf kennelijk geen diepte be
zat, hebben Lamers en Mui
zelaar de diepte bij Wilde ge
zocht in diens „An Ideal Hus
band". Het gevolg is dat
ging
„Projekttheater speelt Fey-jtet
deau" eigenlijk uit twee stuk-trol
ken bestaat en drie van de
vijf spelers en speelsters ook
nog twee rollen spelen. In d^t
voorstelling zelf zijn geer^ors
duidelijke aanwijzingen^
welk stuk gespeeld wordt enver
wie er aan het woord is. Bi(eri
elke dubbelrol kan zowel hei,n
ene personage als het andereapr
in het geding zijn. |,nte
„Projekttheater speelt Feyf
deau" is een spreekstuk. He<
gaat om de dialoog en de dia-
loog-voering. De spelers en
speelsters bewegen zo mir
mogelijk en als ze beweger
dan gestileerd. Rest een rus-~""~
tig voortkabbelende convert
satie die moeilijk volgbaar is y
en soms nauwelijks te begrij
pen.
Spreektoneel vergt van d«
bezetting een uiterst verfijn
de dictie en intonatie. Slechts
Marianne Boyer, die reeds
eerder haar kwaliteiten op
dit
van het
neel", en in
Titus Muizelaar
iets van een boeiende en
trigerende tekstzegging.
Wie Feydeau verwacht, m
morgenavond maar niet
het LAK gaan. De
eel die zijn verstand
scherpen, is er
uitstekend op zijn of
plaats.
Paul van der
Een van de imposante scènes uit „Kagemusha" van Kurosawa.
Kagemusha (a.l.). Regie: Akira Kurosa
wa
„Ik ben mijn films", heeft de Japanse cineast
Akira Kurosawa ooit tegen één van zijn be
wonderaars ^gezegd. Die uitspraak blijkt de
grootmeester - na het zien van zijn in Cannes
met De Gouden Palm bekroonde film „Kage
musha" - eens te meer op het lijf te zijn ge
schreven. Beknopter had hij de essentie van
zichzelf en zijn werk niet kunnen samenvat
ten. En eigenlijk blijft er voor die lichtelijk
ironisch terechtgewezen bewonderaar dan
ook niet veel anders over dan waar hij uitein
delijk voor kwam: kijken en luisteren! Wat
betreft Kagemusha - het verhaal van „de
schaduw van de strijder" - behoeft dat overi
gens tegen niemand te worden gezegd.
Kurosawa voert zijn toeschouwer in meesle
pende scènes terug naar het Japan uit de
tweede helft van de zestiende eeuw. Er vin
den rond die tijd oorlogen plaats tussen vor
sten die het rijk verdeeld houden en aldus re
geren. Shingen Takeda is in dit land van de
Rijzende Zon de machtigste heerser. Maar hij
voelt zijn einde naderen en ook dat met zijn
dood het rijk ineen zal storten. Om dit vrese
lijk lot af te wenden - in elk geval voor de
duur van drie jaar, waarin niet mag worden
gevochten - zal er een dubbelganger (Kage
musha) voor hem in de plaats moeten komen,
die zijn tegenstanders in de waan laat dat hun
machtige opponent nog leeft en het oorlogs
spel naar zijn hand kan zetten, als hij dat zou
willen.
Die dubbelganger wordt gevonden in een ar
moedige dief, die het schavot met het vervul
len van de tijdelijke heersersrol ontloopt. Als
een schaakspel zet Kurosawa dit drama, dat
tot de onherroepelijke val van het geslacht
van Shingen leidt, in beweging. Shingen
sterft inderdaad kort hierop in het harnas.
Zijn „krijgshaftige" schaduw en opvolger
kwijt zich, temidden van hem zeer kritisch
volgende vazallen, aanvankelijk goed van
zijn taak en hij brengt zijn opponenten op een
dwaalspoor. Maar niet voor lang. Hoogmoed
brengt de dief letterlijk tot den val (van het
paard, dat alleen door Shingen goed kon wor
den bereden) en hij wordt nu door iedereen,
ook door zijn „eigen" vrouwen die nergens
van wisten, ontmaskerd en verstoten. Kuro
sawa bewijst zijn imponerend grootmeester
schap door dit bijna statisch uitgevoerd epos
naar een explosieve ontknoping te voeren,
naar de dood van duizenden soldaten en hon
derden paarden die zich één voor één stuklo
pen op de vijandelijke linies, van waarachter
het nieuwe met vuurwapens uitgeruste Japan
hen grimmig toelacht.
Peter Viering
LUXOR De blauwe lagu
ne (a.l.) Mierzoete film van
Randal Kleiser vol prachtige
plaatjes van de Fidji-eilan-
den. (derde week)
LIDO I Een vlucht re
genwulpen (12) Goede Ne
derlandse speelfilm naar het
gelijknamige boek van Maar
ten 't Hart. (zevende week)
LIDO III The blues bro
thers (a.l.) Doldwaze musical
vol actie van regisseur John
Landis (maker van Kentucky
fried movie en National
Lampoon Animal House).
Een super-slapstick film. (ee
nentwintigste week)
LIDO IV Straw dogs (16)
Dustin Hofman als een door
de autochtone bevolking be
dreigde nieuwe bewoner van
een Schots dorpje. Indrin
gend in beeld gebracht door
regisseur Sam Peckinpah.
(reprise, tweede week).
REX Intiem gefluister
(16) Pornofilm.
Lido IIVan 9 tot 5 (a.l.) met
Jane Fonda en Lily Tomlin.
Regie Colin Higgins. Femi
nisten zal de filmkomedie
„Nine to five" van Colin Hig
gins uit het hart gegrepen
zijn, maar ook figuren die
zich maar zeer gereserveerd
opstellen tegenover het
nogal opdringerige gedrag
van vrouwen, die „emanci
patie" eigenlijk maar een
zwak woord vinden, zullen
zich kostelijk amuseren met
deze film over drie secreta
ressen, die eventjes quitte
willen spelen met hun grie
zel van een chef.
Colin Higgins, die we destijds
al tipten als opvolger van Al
fred Hitchcock met zijn voor
treffelijke thriller-komedie
„Foul play" heeft opnieuw In
de roos geschoten. Zijn ver
haal over drie vrouwelijke em
ployees van een groot bedrijf
- de een efficient met jaren
lange ervaring, de ander na
haar scheiding gedwongen
weer een baantje te zoeken
maar in de zakenwereld volko
men „Weltfremd" en de derde
zo'n beetje een paria, omdat
ieder vermoedt dat zij het met
de baas houdt die elkaar
onder een borrel vinden en
vervolgens met wat marihuana
de meest amusante ideeën
krijgen om met de gehate chef
Frederick M. Hart af te reke
nen is op zichzelf al een giller.
Met name door het met Dls-
ney-animatle versierde beeld,
dat Lily Tomlin zich voor ogen
stelt.
Daarna loopt de affaire hele
maal uit de hand. Hart belandt
door een niet goed functione
rende stoel in het ziekenhuis,
Lily Tomlin kidnapped een lijk
uit het ziekenhuis omdat zij
denkt dat zij haar baas heeft
