/fuiven dwingen
partijtop
oncessies af
Wij waren geen desperado
Belgische premier biedt
ontslag regering aan
DEELl DE ACTIE
llTENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 31 MAART 1981 PAGINA 11
RSCHAU Het centra-
omité van de Poolse com-
istische partij heeft zich
Teren uitgesproken voor
e verkiezingen met ge
ne stemming binnen de
tijgelederen. Dit bete-
t, dat voor alle partij-
cties op alle niveaus in
icipe meer dan een kan
didaat gesteld moet worden.
Deze nieuwe manier van
kiezen is een belangrijke
concessie aan die partijlei
ders, die op hervormingen in
het partijwezen uit zijn.
Voor het overige is het centra
le comité vastbesloten om bin
nen de partij geen speelruimte
toe te laten aan de conserva
tieven (haviken) of aan de li
beralen (duiven).
Het centrale comité spreekt
zich verder uit voor eenheid
van de vakbeweging. Leden
van de partij moeten alles op
alles zetten om het vrije vak
verbond Solidariteit uit de in
vloedssfeer van tegenstanders
ÏNGS ISLAND Een leeuwin uit het Amerikaanse safa-
r>ark van Kings Island moet dit jaar bevallen van een tij-
TiisdJr Dit is het gevolg van een proeftransplantatie van een
J pbryo.
.operatie is in februari uitgevoerd met behulp van het me-
sch centrum van de universiteit van Cincinatti. Dergelijke
foeven zijn al eerder genomen met andere dieren. Ze kunnen
plpen om het uitsterven van bepaalde diersoorten tegen te
jan. Zo worden in een dierentuin in Memphis proeven geno
ten met melkkoeien, waarin embryo's van Afrikaanse en Indi-
i veerassen worden geplant.
van het socialisme te halen,
opdat de vakbeweging niet on
taardt in een politieke organi
satie.
„Stakingen", zo zegt de be
trokken resolutie van het cen
trale comité, "zijn aanvaard
baar als middel voor de verde
diging van sociale belangen,
maar niet als zij worden ge
bruikt om het grondwettelijke
gezag uit te hollen"
Tijdens de marathonzitting
van het 140 leden tellende
centrale comité, zijn harde
woorden gewisseld tussen de
leden van het politburo, die
zware kritiek hebben op Soli
dariteit en de „basis" van de
partij, die politburo en secreta
riaat verwijt, dat geen duide
lijk programma is ontworpen,
om net land uit de crisis van
thans te halen. Het centrale
comité keerde zich uiteindelijk
tegen een confrontatiepolitiek
en droeg de partijleiding op,
om tot een akkoord met Soli
dariteit te komen.
Deze „opstand van de basis"
(de lagere partijkaders) leidde
tot een collectieve ontslagaan
vrage van de partijtop, maar
het centrale comité wees die
aanvrage af door het uitspre
ken van een motie van ver-
trouwèn. Tevens kreeg de par
tijtop de opdracht om uit de
ivoren toren te komen en te
gaan deelnemen aan de verga
deringen van de partijcellen in
de grote bedrijven. Daarmee
nam het centrale comité af
stand van de verklaringen van
het politburo, waarin de ver
antwoordelijkheid voor de cri
sis in Polen geheel bij Solidari
teit werd gelegd.
Russische ruimtevaarders geland
MOSKOU De ruimtevaarders van de Soyoez-39 hebben na
zeven en een halve dag in de ruimte hun opdracht voltooid.
Gisteren zijn zijn naar de aarde teruggekeerd.
Het tweetal, de 38-jarige Dzjanibekov en de 31-jarige Gurragcha,
de eerste Mongool in de ruimte, kwam neer aan een parachute
de open vlakte van. noordelijk Kazachstan. Beiden verkeren
goede gezondheid. In het ruimtestation Saljoet verblijven nu
nog de twee mannen, die op twaalf maart zijn gelanceerd. Dzja
nibekov en Gurragcha werd benoemd tot Held van de Sovjet
unie en onderscheiden met de Orde van Lenin en de.Gouden-
Stermedaille.
Boerendemonstratie kost mensenleven
Bij de demonstratie van enkele honderden Franse en Belgische boeren in Brussel is een Fransman
om het leven gekomen. De man werd gegrepen door een auto.
De boeren, die hogere prijzen voor hun producten eisen, demonstreerden voor het gebouw van de
Europese Gemeenschap, waar de landbouwministers van de lidstaten In vergadering waren. Toen
de boeren bij het vallen van de avond enkele autobanden in brand staken, greep de rijkswacht in.
GEEN GENADE VOOR MARTENS' RAMPENPLAN
BRUSSEL Den Belgische premier, Wil-
fried Martens heeft vanmorgen koning Bou-
dewijn het ontslag van zijn regering aange
boden. De koning heeft het aanbod in be
raad gehouden De crisis is het gevolg van
een nieuw economisch rampenplan, dat pre
mier Martens heeft afgekondigd. De Vlaam
se en Waalse socialisten in de rooms-rode
coalitie verzetten zich vierkant tegen het be
langrijkste onderdeel van het plan: afschaf
fing van de volledige prijscompensatie. De
christen-democraten daarentegen eisen een
ogenblikkelijke doorvoering van het ram
penplan.
De belangrijkste ministers van het kabinet-
-Martens en de vier voorzitters van de rege
ringspartijen zijn gisteravond nog bijeen ge
weest in een uiterst moeizame poging om de val
van de regering alsnog te voorkomen. Om half
10 werd dat beraad zonder resultaat afgebro
ken. Vanmorgen deed het kabinet nog een laat
ste poging om uit de moeilijkheden te komen.
De crisissfeer in België is acuut geworden na de
alarmkreet van de Nationale Bank, die een
steeds hopelozer strijd voert tegen de waarde
vermindering van de frank.
Het rampenplan van premier Martens kwam
bovenop het „crisisplan" (ter bezuiniging van
2,2 miljard gulden op de rijksbegroting) waaro
ver de regering pas vorige week overeenstem
ming had bereikt. De nieuwe maatregelen
voorzagen in het opschorten van elke loonin
dexering tot het eind van dit jaar, behalve voor
het minimumloon en voor de AOW. Vanaf 1 ja
nuari 1982 zou de prijscompensatie niet meer
volledig zijn. In elk geval zouden benzine, ta
bak en alcohol uit de index worden verwijderd.
Voorts wüde Martens een vermindering met 10
pet van de lonen in bedrijven die met over
heidssteun op de been worden gehouden. Ten
slotte zou er ook een prijzenstop moeten ko-
Zoals het er nu naar uitziet zal het kabinet nog
maar enkele uren levens toegemeten krijgen.
Volgens de Belgische regeringsleider is het nog
maar anderhalve maand oude centraalloonak-
koord voor 1981 door de de dramatische ver
slechtering van de economie achterhaald en
Zou over de hele lijn een sterker loonkostenma
tiging noodzakelijk zijn. Het centraal akkoord
voor het lopende jaar staat nog een gemiddelde
reële loonsverhoging van 1 pet toe.
Premier Martens riep afgelopen zondagavond
onverwacht het sociaal-economisch „kernkabi
net" bijeen om zijn plan te bespreken. De mi
nisters gingen gistermorgen om 4 uur echter
weer zonder akkoord uiteen. De aktie van Mar
tens gebeurde mede op aandrang van de Natio
nale Bank, die waarscnuwde dat een devaluatie
van de Belgische franc onvermijdelijk dreigt te
worden en dat de munt dringend „vertrouwen
wekkende maatregelen" nodig heeft.
Drughandelaren in
Iran op straat
terechtgesteld
TEHERAN In Iran rijn
gisteravond 23 drughandela
ren, onder wie zes vrouwen,
terechtgesteld. Volgens het
Iraanse persbureau zijn
sommigen zelfs in de straten
waar rij hun handel bedre
ven geëxecuteerd.
In Teheran werden zestien
mannen en vijf vrouwen
schuldig bevonden aan „pro
fessionele handel in heroïne
en opium". Een man en een
vrouw uit Hamdan kregen de
kogel voor het bezit van vier
kilo heroïne en morfine.
Dayan:„Ik
doe mee aan
verkiezingen"
MADRID Moshe Dayan
heeft gisteren in Madrid ver
klaard dat hij zich bij de
verkiezingen in juni in Is
raël kandidaat zal stellen
voor het premierschap.
Dayan, voormalig oppperbe-
velhebber van het Israëlische
leger en ex-minister van bui
tenlandse zaken en defensie, is
op bezoek in Spanje op uitno
diging van de joodse gemeen
schap. hij maakte bekend deel
te zullen nemen met een spe
ciale lijst van onafhankelijken.
Hij zei diplomatieke betrek
kingen te willen aanknopen
met Spanje en te hopen op er
kenning van de joodse staat
door dat land en Griekenland.
VIJF MAN VERMIST
Brand op Griekse
tanker
bedwongen
TARRAGONA Blusboten
hebben gisteren het vuur op
de Griekse tanker „Cabo"
bedwongen. Het vuur ont
stond na een explosie in de
machinekamer.
Te hulp gesnelde boten heb
ben 25 opvarenden opgepikt,
die overboord waren gespron
gen. vijf mensen worden nog
vermist. Men vreest dat zij bij
de ontploffing zijn gedood. De
met achttienduizend ton nafta
geladen Griek bevond zich op
net moment van de ontplof
fing voor de oostkust van
Spanje, ter hoogte van Tarra
gona. Omdat de nafta in goed
afgesloten laadkisten zat, raak
te hij niet in brand.
MINNE STRIJD
VOOR DE RMS
Molukse
jongere
schrijft
boek over
treinkaping
Abe Sahetapy is een
van de Molukse jonge
ren die in 1975 de pas
sagiers van de trein
bij Wijster gijzelden
in hun strijd voor er-
kenning van de RMS,
lu de Republiek der
Zuid-Molukken. Het
was de eerste gekaap
te trein in de wereld-
•schiedenis. Tegelij
kertijd bezette een an
dere groep Zuidmo-
lukse jongeren het In
donesische Consulaat
in Amsterdam.
Abe Sahetapy werd
voor zijn aandeel in
de gijzeling veroor
deeld tot 14 jaar ge
vangenisstraf die hij
uitzit in Esserheem,
Veenhuizen. Een deel
van zijn tijd heeft hij
gebruikt voor het
schrijven van een
boek over zijn indruk
ken bij de kaping. Het
boek heet „Minne
strijd voor de RMS"
en wanneer de plan
nen lukken komt het
boek op 25 april de
Onafhankelijkheids
dag van de RMS) uit
Het boek is verlucht
met foto's. Op deze pa
gina het eerste van
een serie van drie de
len die wij voor onze
I lezers uit het boek ko-
\zen.
Het boek bestaat uit
drie delen: De Actie,
Mijn jeugd en bewust
wording Molukse
strijd en RMS 1950-
1980. Vandaag: De Ac
tie.
De taal die Abe Sahe
tapy in zijn boek ge
bruikt is niet hele
maal correct Neder
lands: het is wel het
Nederlands dat Zuid-
molukkers gebruiken
en het geeft daarom
het boek iets eigens.
99
99
Minne strijd voor de EMS begint met een
beschrijving van de ochtend die vooraf ging
aan de kaping van de trein bij Wijster. De
overwegingen die geleid hebben tot juist een
trein als doel, het afscheid van de schrijver
van zijn moeder en het moment waarop de
actie werkelijk begint:
„Snel graaide ik mijn wapen uit de tas, deed
de twee deuren voor mij open en stond toen
oog in oog met de inzittenden aldaar. We
tende dat ik van achteren gedekt was door
een andere kameraad keek ik rustig naar
hen met wie ik op dat moment te maken
had.
Op rustige toon zei ik: „Dit is een kaping,
blijft u rustig op uw plaatsen". Onze actie
was Op dat moment begonnen!!!
Tot de strijders, die met mij aan deze actie
hebben deelgenomen behoorden voorname
lijk jongens met karakter, die ver durfden
te gaan, als het maar voor de verwezenlij
king van de Molukse strijd zou zijn. Wii be
hoorden niet tot de zogenaamde harde kern
in Molukse groeperingen, omdat die groepe
ringen er niet zijn of bestaan. Wij waren
ook geen desperado's die in het wilde weg
zouden zijn gaan schieten. Wij waren ook
geen werkloze avonturiers, die toen niks te
doen hadden en daarom het plan gemaakt
hadden om een trein te kapen.
Wij zijn en waren doodgewone eenvoudige
jonge Molukkers met de overtuiging en het
geloof in onze Molukse strijd. De overtui
ging en het geloof in onze strijd, die wij van
onze ouders hebben overgenomen.
Kobus, Paul, Eli, Nelis, Joop, Cor en ik wa
ren geen jongens met een bijzondere opvat
ting van de strijd, of wat dan ook. Als indi
vidu hebben wij ieder een gewone schoolop
leiding gehad, de ene iets meer dan de ande
re, maar als collectief was het niet moeilijk
geweest elkaar te vinden. Zowel voor als tij
dens de acties wisten wij wat wij aan elkaar
hadden. Vanaf het begin al wisten wij, dat
wij als broeders van elkaar hielden, en deze
actie ook zouden voltooien.
Wij zijn tot de gewapende strijd overgegaan,
omdat wij vonden, dat er toen een spel aan
de gang was tussen Nederland en Indonesië
om de Molukse vrijheidsstrijd de grond in te
boren. Onze toennjalige leiders waren te
passief in hun opvattingen jegens de Moluk
se strijd. Men durfde niet te handelen maar
nam iedere keer weer die afwachtende hou
ding aan.
De schade die wij zouden kunnen aanrich
ten met deze gewapende strijd, zou in de ge
meenschap misschien groot zijn. Toch zijn
wij tot onze daad overgegaan, omdat wij.
wisten, dat wij er niet alleen voor stonden,
dat wij het niet voor ons zelf deden, maar
ook voor het Molukse volk, dat ook dezelfde
Geloof en Overtuiging in de Molukse strijd
heeft, waarin wij samen met hen delen.
Waarom iuist een trein om de Molukse strijd
te verdedigen?
Het was een vaak voorkomende vraag ge
weest, die ons voor de actie echt bezig hield.
We hebben geleerd en vaak ook gezien, dat
De gijzelingsactie bij De Punt in volle gang. Zuidmolukkers controleren de ge
kaapte trein.
er allerlei wegen waren om tot een gewa
pende strijd over te gaan^We kwamen sa
men tot de conclusie, dat het ons geen groot
verschil was, wat het object was waar wij
onze gewapende strijd zouden uitvoeren.
Een gebouw of een trein, dat deed er niet
toe. Punt was, dat wij ons positief moesten
en zouden instellen op deze gewapende
strijd, waar het zich ook zou afspelen.
Voor miizelf was de instelling niet zo moei
lijk, omdat ik zelf al de keuze had gemaakt
waar ik deze strijd graag zou zien afspelen.
Het moest op een terrein zijn, dat je blinde
lings kunt volgen. Voor mijzelf heb ik mij
toen al voorgesteld, om als plaats van actie
een trein te kiezen.
Waarom zouden mijn kameraden en ik een
gebouw moeten binnenstormen, als je net zo
goed rustig een trein kunt binnenwandelen?
De gedachte aan dez<? twee voorbeelden
deed mij besluiten, om voor zekerheid te
kiezen.
Ik wist dat een trein op een open plek een
makkelijke prooi voor onze vijand was en
daardoor erg kwetsbaar, maar ik wist ook
dat onze Molukse strijd op dat ogenblik ook
kwetsbaar en aan het afbrokkelen was. Met
de gedachte, dat de trein ook iets niguws
was, wist ik dat de gehele wereld op dat
ogenblik de Molukse strijd zou volgen.
Ik (persoonlijk) had erg weinig contact met
de passagiers die daar toen waren. Laat ik
voorop stellen, dat het nooit bij mij opkwam
om maar met één van hen te praten, behal
ve dan als men iets over de Molukse zaak
wilde weten.
Voor mijzelf had ik besloten geen enkele
band met één van hen te scheppen, wetende
dat op bepaalde kritieke momenten je alles
zou moeten doen wat van jou werd ver
wacht. Ik zie het moment nog voor mij,
waarop ik oog in oog kwam te sta^n met de
passagiers in de coupé, die ik voor mijn re
kening nam".
Over de situatie in de trein op de eerste dag
van de gijzeling worden verschillende de
tails gegeven in het boek. Abe Sahetapy be
schrijft ook regelmatig zijn eigen gevoelens:
„Ik besefte dat ik wellicht één passagier zou
moeten laten schrikken opdat het voor an
deren duidelijk zou worden dat het echt me
nens was. Ik kon nog op het laatst een lach
gauw onderdrukken achter de bivakmuts,
omdat die passagier van schrik ziin krant
liet vallen en nog hoog opsprong ook, alleen
vanwege het feit dat ik de armsteun van
mijn wapen naar achteren deed en het toen
een klik gaf, waardoor die passagier als het
ware uit een (boze) droom ontwaakte. Ik
wist dat ik nooit mijn gevoelens aan de pas
sagiers en mijn gedachten over hen kon la
ten merken. Ik neb expres vanaf het begin
al een soort muur opgetrokken tussen mij
en de passagiers. Mijn enige contact met hen
was het verstrekken van wat zij op dat mo
ment nodig hadden, zoals lektuur, sigaret
ten, etc. etc.! Het was ook nooit bij mij opge
komen om contact met hen te hebben, om
dat het voor mijzelf een soort gevaar kon
betekenen. De passagiers zelf waren, voor
zover ik van mijn kant kon bekijken, rustig
en zo nu en dan emotioneel, maar ook opge
wekt en behulpzaam. Ik merkte dat ze zel
den in paniek raakten, zelfs niet bij de kri-
tiekste en moeilijkste momenten.
Het is altijd gemakkelijk praten achteraf,
wanneer er slachtoffers zijn gevallen. Tij
dens onz? strijd ziin er slachtoffers gevallen.
Persoonlijk heb ik geen contact genad met
deze mensen. Wat er in mij omging op die
momenten, dat zijn mijn persoonlijke- gevoe
lens die ik met niemand kan delen, behalve
met mijn kameraden. Ik zal er altijd bij stil
staan dat deze mensen gevallen zijn voor de-
Molukse strijd. En ik zal ook nimmer verge
ten, dat deze mensen gevallen zijn voor het
leed van de Molukse volk en strijd!
Mijn kameraden en ik werden verweten,
dat wij onschuldigen troffen. Maar wat is
het verschil met doden op de grond of van
uit de lucht, zoals in Vietnam en later in
Oost-Timor? In beide oorlogen stond Neder
land achter de imperialisten die met hun
bommen de burgerbevolking uitroeiden.
Dacht tijdens de tweede wereldoorlog ie
mand aan de onschuldigen? Onze vijand
verwijt ons aanvallen op de burgers. Maar
net zoals in Nederland vroeger de Duitsers,
zijn voor ons alle imperialisten de schuldi
gen".
Manusama voerde beleid
van overgave
Al vanaf het begin van de gijzeling werd
door het beleidscentrum getracht contact
met de Zuidmolukkers in de trein te krijgen
met behulp van contactmensen. Er zijn ver
schillende gesprekken geweest tussen de ka
pers en het team contact-mensen dat be
stond uit mevrouw Soumokil en de heren
Kuhuwael, De Lima en Manusama. De
schrijver van het boek heeft zich weinig
met die contactmensen bemoeid.
„Het had het karakter van: Manusama is de
baas en hij is de enige die zijn mond open
kan doen en de rest moet maar stil zitten en
ja knikken, als hij wat zegt. Het was te ver
wachten, en daarom waren de gesprekken
voor mij toen ook niet zo denderend. Meest
al bleef ik daar niet zo lang bij. Manusama
voerde een beleid op dat moment en op de
daarop volgende ogenblikken, dat nooit zui
ver gericht was op onze Molukse strijd. Hij
voerde meer het woord voor de Nederland
se autoriteiten dan dat hij onze politieke
strijd verdedigde. Het was meer een beleid
om ons tot overgave te bepraten dan ons te
bemoedigen om verder de strijd voort te zet
ten. Het was meer de chaotische situatie
waarin op dat moment de Molukse bevol
king verkeerde, die hij ons voorlegde om
ons te doen zien, dat misschien de Molukse
gemeenschap buiten niet onze mening over
de strijdwijze deelde, en ons daarom liet val
len.
Zelfs inlichtingen vragen naar de huidige
toestand in Amsterdam, waar onze andere
kameraden zaten, werden beantwoord door
Manusama met: dat weet ik niet, dat is mijn
terrein niet! Ik heb mij toen afgevraagd: Is
dit nou degene geweest, waarop ik vanaf
het begin heb vertrouwd als leider van onze
Molukse strijd?
Door deze antwoorden ontmaskerde Manu
sama zichzelf en zagen wij wie hij werkelijk
was. Mijn kameraden en ik bleven onszelf
en lieten ons niet verleiden door wat hij zei
of .voorstelde. Zelfs het voorstel dat mijn ka-
meraden en ik aan hem deden om het met
de Nederlandse autoriteiten te bepraten dat
wij alle eisen zouden laten vallen, behalve
onze politieke, wilde hij onder geen enkele
voorwaarde overbrengen.
Manusama toonde voor mij ook aan dat er
geen wilskracht, durf en verantwoordelijk
heid aanwezig was, die men wel nodig heeft
bij een politieke strijd".
De schrijver van „Minne strijd voor de
RMS" spreekt in het boek wel zijn vertrou
wen uit voor de andere drie contactperso
nen. Over mevrouw Soumokil staat in het
boek: Als moeder zijnde was haar ongerust
heid groot, maar ook zij kon begrip tonen
waarom mijn kameraden en ik de wapens
hadden gehanteerd: om onze Molukse strijd
te verdedigen. Zij wist wat de gevolgen kon
den zijn, zij bleef er rustig onder. Een per
soonlijkheid die erg groot was op dat mo
ment, waaraan Manusama niet kon tippen.
Volgende keen De afloop van ,de gijze
ling en de rechtszaak.
