Luciano Pavarotti:beter dan
Enrico Caruso ooit is geweest?
Met nieuwe moed opnieuw het diepe
Concertagenda
PLATEN
vakbonden
KIT
HANS )Bak
28 waart Status Quo, Ahoy' Sportpaleis in Rotterdam.
29 maart Lancee, Oikos in Wateringen.
29 maart Margriet Eshuijs, Paard van Troje in Den Haag.
30 maart Fats Domino, De Doelen in Rotterdam.
31 maart Limit, muziekcafé de Paap in de Papestraat in Den
Haag.
I en 2 april Chris Hinze and Friends, Leidse Schouwburg
in Leiden.
3 april Basement 5, Melkweg in Amsterdam.
3 april Pauline Murray, Paard van Troje in Den Haag.
3 april Dianne Heatherington, Paradiso in Amsterdam.
3 april Guerilla, O'16 in Voorburg. Aanvang 21.00 uur.
4 april Barrelhouse en Linton Kwesi Johnson, Paard van
Troje in Den Haag.
4 april The Last Disco Party met de formatie „Thunder
storm", Nederlands Congresgebouw in Den Haag (aanvang 22.30
uur)
9 april Isaac Guillory, Paard van Troje in Den Haag.
10 april The Nits, So What in Gouda.
II april Fischer Z, Paradiso in Amsterdam.
11 april Basement S, Paard van Troje in Den Haag.
11 april Stanley Frank, Paradiso in Amsterdam.
15 april extra concert Fats Domino, Nederlands Congresge
bouw in Den Haag.
16 april Nine Below Zero, Het Paard van Troje in Den
Haag.
16 april Jurgen Pluta, Melkweg in Amsterdam.
18 april Nine Below Zero, Eksit in Rotterdam.
19 april Nine Below Zero, Paradiso in Amsterdam.
19 en 20 april B.J. Spears, Wanda Jackson en Matchbox,
tijdens Countryfestival in Ahoy' Sportpaleis in Rotterdam.
26 april Iron Maiden, Stadsgehoorzaal in Leiden.
26 april Stray Cats, Paradiso in Amsterdam.
28 april Bruce Springsteen és The E Street Band, Ahoy'
Sportpaleis in Rotterdam.
29 april Extra concert van Bruce Springsteen The E
Street Band, Ahoy' Sportpaleis in Rotterdam.
I mei Lademacber's tnnersleeve is Oh Boy, Paarde van
Troje in Den Haag.
15 mei 999, Paard van Troje in Den Haag.
16 en 17 juni The Beat, Melkweg in Amsterdam.
Gruppo Sporti vo scoort in Italië
De Nederlandse popgroep
„Gruppo Sportivo" beleefde
deze maand vroeilige tijden in
Italië. De formatie was daar
voor tv en radio-opnames, als
ook voor concerten in Milaan,
Rome, Udine, Reggio en Na
pels.
Your Boy (van de elpee Copy
Copy) bijzonder hoog. Het
werd in talrijke discotheken
gedraaid en staat momenteel
tweede in de landelijke disco-
thekencharts. Ook in diverse
andere hitlijsten staat de single
hoog genoteerd.
Terwijl Italië enthousiast is
over Watch Your Boy, hoopt
Sportivo in Nederland te sco
ren met een nieuwe single, ge
titeld Very Nice, die aanstaan
de maandag uitkomt. Uiter
aard is dit weer een produktie
van Hans Vandenburg en Ro
bert Jan Stips.
^PHIPOMT A THIRD miF j
Pinpoint Third State (Albion)
Toen de punkstorm al in kracht was afgenomen, richtte
ex-Lurker Arturo Bassicko de formatie Pinpoint op. De
lange tijd tot het verschijnen van deze debuutelpee is voor
namelijk gevuld met optredens in obscure punkkeldertjes
of wat ruimere onderkomens, maar dan als voorprogram
ma van de Members en de Stranglers. De tien nogal uit
eenlopende nummers geven een afspiegeling van een
..groep in ontwikkeling". Van een weinig elegante post-
punkband in het zwartgallige Hospital tot de electro-top-
popband a la Ultra vox in Waking Up.
Family Life en het vinnige Blind Éyes zijn overtuigende
openingsnummers waarin Pinpoint een gedrevenheid aan
de dag legt die doet denken aan de Boom town Rats op hun
debuutplaat. Dat hoge tempo houden „Mr" Billingsley en
Co moeiteloos vol tot het hoekige, smerig klinkende titel
nummer. Het vervolg boeit minder, met uitzondering van
het stemmingrijke Somebody Told Me dat door een zekere
Joe Sax van een fraaie saxofoon-begeleiding is voorzien.
Ook hier dringt zich weer een vergelijking op. Ditmaal
met het koele, afstandelijke geluid van de Comsat Angels.
Tegenover de felle Pinpoint-uithalen in de openingsgroe
ven staat het onbeduidende slotnummer Drowning In The
Wave Of Life dat tenslotte in een geluidsbrei ten onder
gaat. De formatie kampt met hetzelfde probleem als het
Feyenoord elftal in hun wedstrijd tegen Go Ahead: over
tuigend beginnen en in de tweede helft onherkenbaar te
rugkeren om vervolgens de volle winst nog uit handen te
geven.
N.M.
AMSTERDAM „Op de
dxg dat we de studio In
gingen om onze nieuwe
elpee Celebrate The Bul-
let op te nemen, liet kla
vierspeler Desmond
Brown het afweten", al
dus Selecter-gitarlst,
songschrijver en oprich
ter Neol Da vies. „Hij ver
telde ons dat hij om per
soonlijke redenen niet
meer In de groep wilde
spelen. Desmond viel niet
meer om te praten en dat
zette ons aan het denken.
We besloten dat het voort
bestaan van onze groep
voor een groot deel zou
afhangen van een goede
samenwerking tussen bas
en drums. Daarom vroe
gen we bassist Charley
Anderson op te stappen.
Hij paste niet meer in de
groep. De drummer en
bassist waren tè ver uit
elkaar gegroeid".
Na het vertrek van de bassist
werd de hulp van Selecter-
producer Roger Lom as inge
roepen. Hij nam de basgitaar
van Charley over en is dan
ook op één nummer (Deep
Water) te horen. „De toetsen-
speler is pas na een week
vervangen. Er is even over
gedacht helemaal geen kla
vierspeler meer te gebruiken
en het geluid van de groep
rond de gitaren te structure
ren. Dat er tenslotte toch een
nieuwe toetsenist kwam, is te
danken aan onze ex-managêr
Juliet de Vie. We waren op
zoek naar een nieuwe bassist
en zij kende iemand die in
China Street speelde (een
groep die rond 1978 in Lon
den nogal bekend was). De
band bestond niet meer maar
ze wist de bassist Adam Wil
liams op te sporen. Hij speel
de inmiddels in de uit Lan
caster afkomstige Pharoahs.
We vroegen of hij zin had om
in The Selec ter te spelen. De
volgende dag stond hij op de
stoep... maar niet alleen. Hij
had ook Pharoahs-klavier-
speler James Mackie meege
nomen. Beiden pasten uitste
kend in de groep en zijn
maar meteen gebleven
Blockhead
Voordat Adam en James de
groep kwamen versterken,
heeft Blockhead-bassist Nor-
man Watt-Roy ook nog wat
partijen gespeeld. Neol: „We
deden het tv-muziekpro-
gramma Top Of The Pops
toen Charly en Des net wa
ren vertrokken. In die show
zat ook Ian Dury. Hij zei: „Je
kan wat mij betreft The
Blockheads gebruiken, als er
iets moet worden opgeno
men".
„Norman heeft op twee num
mers van de elpee meege
speeld (Celebrate The Bullet
en Washed Up And Left For
Dead). Dury was ook bij die
opnamen aanwezig, maar
speelde niet mee. Hij was al
leen maar meegekomen om
Norman gezelschap te hou
den en hem aan te moedi
gen".
Problemen
Het vertrek van de twee le
den was niet het enige pro
bleem voor The Seleóter.
Elven daarvoor, net na de
succesvolle Amerikaanse
tournee eind vorig jaar, had
den ze de samenwerking met
The Specials en het inmid
dels zeer beroemde 2-Tone
label opgezegd. Neol daaro
ver: „De samenwerking met
The Specials was tot het nul
punt teruggelopen. Ih de tijd
dat we het 2-Tone label in
Coventry opzetten, toerden
we samen en konden we ge
makkelijk nauw samenwer
ken. Eenmaal in de lift (naar
de sterstatus) was dat niet
meer zo. We zagen elkaar
nauwelijks. Als wij in Enge
land toerden, zaten zij in Eu
ropa. Waren The Specials in
Engeland, dan speelden wij
in Amerika. Een grote fout
was dat er nooit echt een ba
sis is geweest van waaruit
werd gewerkt Daarom liep
alles uit de hand toen we in
Amerika waren. Er werden
dingen besloten waarmee we
bet niet eens waren. Omdat
we zo ver weg zaten, konden
we daar niets tegen doen.
Maar het ging vooral mis met
2-Tone door de manier waar
op er over het label werd ge
schreven. Volgens de mu-
ziekpers was 2-Tone een suc
cesvol, onafhankelijk popla-
bel. Het zwart/wit-symbolis-
me dat vorm werd gegeven
in het zwart/witte mannetje
betekende voor ons meer dan
een slim uitgedacht grafisch
ontwerp. Wat we onder an
dere wilden, was de tegen
stellingen tussen blank en
zwart en vrouwen en man
nen aan de orde stellen. Wat
we te zeggen hadden, kwam
in de pers echter op de twee
de plaats. Het label trok ie
ders aandacht, ook van slim
me zakenlieden die de sym
boliek van 2-Tone gebruik
ten om rijk te worden. Toen
we uit Amerika terugkwa
men was er een volledige in
dustrie pnstaan. Stickers en
T-Shirts, overal kon je ons
symbool op terugvinden. Van
het geld dat er aan verdiend
werd, kreeg 2-Tone echter
geen cent Zo werd de op
brengst ook niet besteed aan
dingen die wij voot ogen
hadden, zoals het financieren
van jonge groepen die dat
verdienden. We hebben het
er met The Specials over ge
had. Ons voorstel was met
vaak omschreven
ska-revivalgroep.
Neol Davies is dat
„We zijn een moderne
die bestaande muziekvt
als ska, rock en soH H
bruikt, maar daar iets /de i
aan toevoegt. Er zijn nijlaa
die denken dat besrzit'
stijlen steeds weer telN),
ren. Dat is volgens nrft g
zo. Ze vormen slechts Jde
sis voor de nieuwste oX op
kelingenisel
del
Kern napeiH-
The Selecter is dus eefec^
derne groep die volgen^aI
Davies een hoop heeft ret
gen over de leefomstanr
den van mensen en di
tieke spelletjes die oveïm
wereld worden gesj
Neol gaat op het puntj
zijn stoel zitten en zegtj
gaat in onze teksten I
om mensen. We pro
niemand iets op te dtpv{
door te zeggen: kijk
hinr is he*t nmh/oAm
hier is het probleem,
zijn de oplossingen. T
reld heeft zichzelf a^
aantal zeer gecomplii
problemen geholpen,
maar niet een- twee-dt
antwoord is te gevi
Zangen» Pauline Black nieuwe atljl.
het label te stoppen en iets
anders op te zetten. Op die
manier zou de handel in 2-
Tone-spullen snel genoeg
stoppen en het geld dat er
aan werd verdiend, zou niet
langer in verkeerde handen
komen. The Specials wilden
dat het label bleef bestaan.
We zijn er toen maar uitge
stapt. Gelukkig hoefden we
niet helemaal opnieuw te be
reid gaan samenwerkt
lang dat niet gebeurt,
de arbeiders worden
buit Ze zullen bijvt
genoodzaakt zijn mee
pen kernwapens te
waarvoor... om andere j m(
ders te vernietigen. HeLra
ginnen. We zijn met nieuwe voP[ ?ns makkelijk ^rS{
moed opnieuw het diepe in "be,der, op te roepen Lte
gesprongen. Het contract met fan stake"- maar danit t
Chrysalis was snel getekend. bun baan en B,n
We moeten ons nu opnieuw fr Ben°eg anderen kla.
hun werk over te
bewijzen".
Ska-revivai-
groep
Muzikaal wordt The Selecter
Het is een ingewikkeldCtn
bleem, dat zonder samedburi
king niet is op te lossen^
DEN HAAG Aangezien
kunst en leven niet zijn te
schelden, ligt het voor de
band dat zich ook in het te
genwoordige kunstbedrijf ge
regeld wild- en scheefgroei
manifesteren. In feite Is de
glorieuze carrière die Luciano
Pararottl de afgelopen tien,
twaalf jaar maakte, een voor
beeld van zulk een artistieke
scheefgroei. Het Is de moeite
waard zich eens te realiseren
hoe Pavarotti 's werelds
hoogst betaalde (en daardoor
onbetaalbaar geworden) ope
ratenor werd en hoe hij daar
na helaas zijn carrière voor
een belangrijk deel op een on
eigenlijke manier Is gaan aan
passen.
Pavarotti trad al in 1966 op in
het Holland Festival en wel in
een voorstelling van Bellini's
opera „I Capuletti e Montec-
chi". In de toenmalige solis
tenbezetting viel hij niet uit de
toon, noch in positieve noch in
negatieve zin. Hii was even in
de dertig en behoorde tot de
veelbelovenden van wie moest
worden afgewacht of zij het
met zulk een kwetsbaar in
strument als een mooie stem
zouden weten te maken.
De bakkerszoon uit Modena
die van zijn vader een passie
voor het muziekdrama had
geërfd, ging net zo redelijk en
verstandig te werk als ijn va
der, die zich door wat hij als
zijn liefhebberij beschouwde,
niet liet verleiden zijn zoon
dadelijk toestemming te geven
operazanger te worden. Ter-
wille van een maatschappelijk
houvast wilde hij dat Luciano
eerst onderwijzer werd maar
het bloed kroop waar het niet
gaan kon en een uitgesproken
natuurtalent krijgt in een Ita
liaans operatheater al gauw
een kans, ook als het veel be
ter zou zijn als het die kans
pas later kreeg óf helemaal
niet omdat de kans niet pastjn
het zogenaamde stem vak van
de betrokkene en hem daarom
noopt tot ruïneuze forceringen.
Blijkbaar als uitzondering op
de regel paste Pavarotti goed
op zichzelf of kreeg hij goed
advies. In elk geval hield hij
zich aanvankelijk strikt aan
partijen voor een hoge en lich
te lyrische tenor. Wél dus Ne-
morino in Donicetti's „L'Elisir
d'amore" of Tebaldo in boven
genoemde opera van Bellini,
maar geen Radames in Verdi's
„Aidaom van zwaardere
„heldische" partijen maar niet
te spreken. Hij werd daarvoor
beloond want in 1983 mocht
hij in het Londense Covent
Garden voor Guiseppe di Ste-
fano invallen als de dichter
Rodolfo in Puccini's „La Bohè
me". Daarmee begon zijn in
ternationale loopbaan.
Het is jammer, en ook teke
nend voor de gang van zaken,
dat de Nederlandse operalief
hebber Pavarotti's carrière na
1966 slechts van een afstand
kon volgen en hem pas in fe
bruari van dit jaar op een en
kel optreden in Amsterdam
„live' kon beluisteren en dan
nog niet eens in het kader Luciano Pavarotti
waarin hij volledig zou kun
nen functioneren, dus niet in
een operarol op het operato
neel maar als concertgever
met een piano als surrogaat
voor een orkest De uit hun
verband los gemaakte aria's
geven niet de mogelijkheid tot
optimale zeggingskracht en de
liflafjes van populaire Italiaan
se liedjes en dubieuze bewer
kingen van uit het klassieke
koor- en liedrepertoire geam
puteerde nummers helemaal
niet.
Het is teleurstellend dat een
begenadigd zanger als Pava
rotti zulke manifestaties pro
beert goed te praten als zijnde
„een soort gymnastiek voor de
stem". Veel aanvaardbaarder
is wat hij gaat vertellen in zijn
autobiografie (in het Engels
„My own story" geheten) die
weldra zal verschijnen. Hij
verdedigt daarin de aanpas
sing van zijn repertoire aan
het karakter van zijn stem, en
daarin heeft hij groot gelijk. Ik
wil ook beslist niet zover gaan
als sommige operaliefhebbers
die zeggen dat je bij Pavarotti
op een concert „alleen een uit
zonderlijk mooie stem" hoort.
Zeker, als hij zich aan Frans of
Duits repertoire waagt, be
vindt hij zich duidelijk op glad
ijs maar in het Italiaans blijkt
uit vele détails dat hij heel
goed weet waarover hij zingt.
Daarom is het zo triest dat hij
de laatste acht, negen jaar zo
veel „concerten"geeft en daar
ook in zijn platenrepertoire de
nadruk op legt. Wel geeft hij
ruiterlijk toe bang te zijn dat
hij tijdens het zingen te veel
aandacht moet geven aan het
acteren maar dat is evenmin
een artistiek verdedigbaar uit
gangspunt voor een geboren
operazanger als „concerten
dat zijn.
Wie een juiste indruk wil krij-
S°n van Pavarotti's uitvoerend
unstenaarschap „in zijn tota
liteit", kan het best grijpen
naar het Decca-dubbelalbum
dat het vorig jaar onder het
modieuze motto „Greatest
Hits" verscheen en dat het
nummer D 236 D 2 music as-
d).
sette: K 236 K 22) draagt. Dit*),
album bevat 26 in het Engels
uitstekend toegelichte num
mers, een soort bloemlezing
uit zijn vroegere platen met
ook wat ensemblewerk onder
anderen met Joan Sutherland. n r
Verder is er het dubbelalbum
„Bravo Pavarotti" Decca D 129
D (musicassette: K 129 K 22) N
zonder liflafjes en met alleen ds<
opera-aria's. Dit album zou Sei
mijn voorkeur hebben. In een
uitstekende opname hoort u
Pavarotti in zeer uiteenlopen
de expressies!
Von Karajan heeft de krasse
stelling geponeerd dat Pava
rotti beter is dan Caruso ooit is 5
geweest. Hoe komt de fameuzep D
dirigent tot dit oordeel? Hij
was dertien toen Caruso stien
Is hij afgegaan op de platen
die hij naliet? Een slecht uit
gangspunt voor een definitieve
en totale beoordeling. En wat >p).
doet het er toe? Heeft Karajan
niet met een duimstok meet?
JOHN KASANDER
das
rij >orc
/HC)
otei
