KRO-tv schuift eigen
schuldgevoel
door naar de NCRV
TERUGBLIK
TELEVISIE VANAVO
Mag
'/zei
TELEVISIE WOENSD^
RADIO VANAVOND |£r„
RADIO WOENSDAG
Collage stemmingsbeelden
in Bartoks „Blauwbaard"
In „Wat 'n kunst'
vragen over Dali
en Jean Pisuise
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
I
DINSDAG 24 MAART 1981
NEDERLAND 1
NOS
18.25 Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.30 Jeugdjournaal
18.36 Sesamstraat
18.50 Paspoort voor
Joegoslaven
en Italianen
EO
19.00 Kop en staart
19.10 EO-kinderkrant
19.30 Grizzly Adams
20.20 Ronduit
21.00 God wil wonen bij
de mensen
21.25 EO-aktief
NOS
21.37 Journaal
NOS
21.55 Den Haag vandaag
22.10 Europese topconferentie
te Maastricht
22.25 100 jaar Bela Bartok
23.30 Journaal
23.35 Nieuws voor doven en
slechthorenden
NEDERLAND2
TELEAC
18.27 Microprocessors
NCRV
19.25 Kerkbuurt, maandelijks
programma
jo ON In
204den w<
V 1
DUITSLAND 1
(Regionaal progr. NDI
Achse. 18.30 Aktualitt
Kleuterserie. 18.55 Auf
Regionaal magazine. 19.
maoverz. WDR: 18.00 I
rle. 18.30 Verhaal. 18.41
nicke. 19.15 Aktuallteiten
stick). 20.00 Journaal. 2l
mentsprogr. 21.00 Repo
Quicy. 22.30 Aktualiteiti
tureel progr. 24.00 Jourr
DUITSLAND 2
18.00 Kinderprogr.
progr. 18.40 Kinderprogr)
naai. 19.30 Elisabeths
Aktualiteiten. 21.20 Dis
23.30 Journaal.
duitland 3 wdr
18.00 Kleuterprogr. 18.30
kundige algebra. 19.00 DN 1
19.45 Journal 3. 20."
20.15 Cultureel progr. i
sieportret. 21.15 Progran
vrouw. 21.45 Informatief i »°t
Dagegen sein 1st immer fia mist
Journaal. leden. K
belgie ned. 1 negeren
18.00 Tekenfilmserie, imrerkeei
progr. 18.35 Open Schorr11 X°°r
portage. 19.37 Mededeling
gen. 19.45 Journaal. Aandict be§
keerstips. 20.10 Showprojeen de
formatieve film. 21.50 b:„ p«n(i
Klassieke muz. 23.00 J«C5en 1
BELGIE NED. 2 ook m
18.00 Tekenfilmserie. 18.'het lev
progr. 18.35 Open Schodde-weg(
portage. 19.37 Mededelinflijken
gen. 19.45 Journaal. Aans J
keerstips. 20.10 Doc. serit h t
feu Negro. 22.40 Open S< ne*
lier wo
BELGIE FRANS B sluite
18.15 Spelprogr. 18.30 j,uwen(
magazine. 19.00 Regionatt de lit
19.25 Weerbericht. 19%
19.55 Toto-uitslagen,
Champion. 20.50 Wetefj
en weerbericht.
BELGIE FRANS 2 fsweg.
13.30 Teletekst Percevalj daar n<
Net I. 17.45 Teletekst Pertchj 0p
De Muppet Show. met n K
Danny Kaye. 19.00 Zie ft
Visa pour Ie monde, spefndelini
met als onderwerp: Wimisschi
Montana (herh. v. Net igeslotei
22.00 Clap, la fète aux livond k
reportages: 1. L'affalre GrL t
La Bande Dessinée (All 1 ieis
.(muren. V(
k de m;
^schijnli;
NEDERLAND 1
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
OS-TELEAC
14.30 Open Schooltijd 18
herhaling
VARA
15.30 Een reis rond de wereld
In 80 dagen
tekenfilmserie
15.55 De gestolen mummie
kinderfilm
16.55 In de dierentuin
17.03 Smeerkees kinderserie
17.08 De film van Ome Willem
NEDERLAND2
■4reed ik
DUITSLAND 1 ï'compU
10.00 Journ. en actual. 1rT l" j
progr. 11.10 Inform, progiJ p®nt
portage. 12.55 Persovimicaal
Journ. 16.10 Journ. 16.15»t agent
tages. 17.00 Sppokverhaqjgjj
deren. 17.35 Kinderprc.
Journ. (Reg. progr.: NDR:)n „'""j
terprogr. WDR: 8.10
9.25 Kleuterprogr.).
om m
Is ik k<
DUITSLAND 2 zitten
10.00 Journ. en actual. ijet m)
progr. 12.10 Reportage. Liipmaa
uorr iann .Imim 16 1jllemdd
jr. jfl I
rz. 13.00 Journ. iU.
16.30 Kinderprogr. 171 flegrr
17.10 Kinderprogr. 17.40>Ja. mai
flaz- -tstikke
DUITSLAND 3 WDR e ^lem
8.00 Gymnastiek. 8 10 S&rd ,re
(9.25 Kleuterprogr.). 17.00ch ook
levisie. ie de vt
BELGIE NED. 1
15.30 Open School. 17J- ue
jeugdprogr. Jfegen i
Hing, d
BELGIE NED. 2 I kon",
Van 15.30 tot 18.00: Zie fjorgaant
aderen.
BELGIE FRANS dp
14.15 Schooltelevisie. 15Pr
kinderprogr. 17.00 Gevarh was,
progr. richt:
ju
lisschie
18.20 Na vijven e
nelng van D'66. f
ruzalem 19.25 Kruispunt. 20.0I
ten in het Stedelijk. 21.15 Spen van
Overweging. 22.30 Nws. 22.4ppf. up
muz. 23.30 (S> Muziek op heFC11 "7
Nws. or andi
aldu
HILVERSUM 3 De
NOS 18.03 (S) De Avondpils 4 mevri
nate Hitparade. VARA 19.02 (S hoptP
21.02 (S) Nashville. 22 02 (S)
jazz. 23.02 (S) Elpee tuin. IDSldiai
(enisstr
-genoeg. 16.00 Hoe
leeven des genisten
17.00 Operette. 17.24 Meded. fcn aar
ttober. (NOS). 17.30 Nws. 17.31 makei
M kant.
NOS: leder heet uulhte CO
s^SJIeloo
17.03 (S) I
iaropvi
fCS NCRV: 7.00 Nws. 7.C hield
I vende woord. 7.10 (5
L 8.30 (S) Mustca sacireemd
C 9.02 (S) Divertlmei^anaf i
Vk Onder de hoogtezOu;- j
Orkestpolel 12.00 NnlJ
Tafetmuz. (12.02 PianowerkenWeg C
mantiek. 12.30 Themaprogr. p ppr
tennws. 13 55 (S) Zojuist verscT cc"
Nws. 14.02 (S) Klass. Itoderefiaeren
Concert op de woensdagml
In kleine bezetting: Klass.
muz. 16.00 (S) Tetemann-Voc
deren. 16.55 (S) Kunst- e
De TROS verbond ons gister
avond weer zowel met die sui
kerfabriek in Halfweg als met
dat warenhuis in Londen. In
het eerste geval konden wij
meemaken dat Dries Rusten
burg het kennelijk steeds
moeilijker gaat krijgen. Tij
dens zijn vakantie haalden ze
niet alleen, om zo te zeggen,
die hele fabriek onder hem
vandaan, maar ook zijn echt
genote liet hem drastisch in de
steek. Waar moet dat nog naar
toe? Wel, en van dat Londense
warenhuis weten wij het on
derhand allang: daar wordt
een welhaast schaamteloos-
luidruchtige humor bedreven.
En deze keer mocht vooral een
steenpuist op het achterste van
captain Peacock de algemene
vrolijkheid doen openbarsten.
Sommigen komen er, getuige
het gegier op de achtergrond,
niet meer van bij.
Met TROS-AKTUA konden
wij daarer tegen weer een
kijkje nemen in de kerncen
trale in Dode waard, \ju'keli
schillende als dokters
lieden moeilijk aan s< de
stonden te draaien.Bur
Bruyns sprak in M*3!»®11
enkele beslissende en dd!
over de Europese topO^11-
tie die daar wordt gSaan«
maar had gelukkig jefborc
nog even een gespr^5"16"'
minister Van der Klai d?"k
konden wij even zien n s
bezig is met de opni c
„Het meisje met
haar", een film overR®^1)8
zetsstrijdster HannieHet ,s
zoals die in het gelif.staar
boek van Theun <r W®S<
wordt beschreven enen da
bleken er (gegronde) lruV,w
te bestaan tegen de aa|eiL»
een militair oefenter- 1
het Lauwersmeer. Maf1 de
allemaal de „zeer?®®1611
avond" opleverde
van de Linde ons fran 2C
trouwhartig toewensPmed«
ik toch ernstig betwijf zlJn
HERMAN HOFr1-
Elja Pelgrom als de gerijpte vrouw met een verleden, hier tegeno
ver Edmond Classen als rechtlijnige ouderling.
lende zaken zijn, hoe misleidend op
dit punt de Nederlandse taal zich
ook misvormd heeft en wat al velen
parten heeft gespeeld. Eric van 't
Wout, die we nog kennen van KRO-
jeugdthrillers, hangt met verve de
jolige jongen uit en Edmond Classen
als orthodoxe ouderling ziet maar
geen kans om leven en leer tot over
eenstemming te brengen, waardoor
pijnlijke momenten ontstaan.
Hoe komt zo'n schrijver als Kees Ho-
lierhoek aan zo'n toch ook religieus
gedreven verhaal, Holierhoek, van
oudsher de VARA-man, met mees
tentijds wereldse problematiek in
zijn bagage? Verzint-ie dat, komt het
hem aanwaaien of heeft hij zo iets
beleefd in zijn eigen bestaan?
Kees Holierhoek: „Dat is heel
vreemd gegaan. Twee jaar geleden
in die barre winter van toen, werd
ik het tikken achter de schrijfmachi
ne meer dan zat. Ik zeg tegen mijn
vrouw: „Kom, we gaan naar Parijs,
er een paar dagen uit". We nemen
de trein. Het begon toen al te sneeu
wen. In steeds heviger vlagen. In
Brussel kon de trein niet meer voor
of achteruit. En niet alleen onze
trein. Alles liep daar vast. Uit alle
treinen stapten mensen. Niet één
ging er verder. Op de overvolle per
rons kon je geen voet meer verzet
ten. We konden niets anders doen
dan zien een hotel te krijgen. Maar
ja, je bent op weg naar Parijs, dus
wacht je op zo'n perron om te kijken
of het wonder van een alsnog ver
trekkende trein zich zal voltrekken.
Vergeefse gedachte, want er stapten
steeds meer mensen uit. En toch nog
een wonder. Want toen viel ineens
mijn oog op een uitstappende jonge
vrouw. Wat is daar voor bijzonders
aan? Er liepen er meer van die leef
tijd. Ik weet het niet. Onze ogen
hielden elkaar een ogenblik vast.'
Twee tellen? Tien? Toen was zij in
de menigte verdwenen. Maar in dat
ogenblik gaf zij mij dat verhaal.
Stortte zij dat in mij uit? Of lag het
er al, onbewust, en rakelde zij het al
leen maar op? Ik was daar sterk ont
vankelijk voor en hoefde het thuis
alleen nog maar in te vullen, uit te
schrijven, structuur te geven. Dat ie
mand zo iets bij je aan kan richten.
Ik heb haar nooit meer ontmoet,
hoef dit ook niet met haar uit te pra
ten, het is eigenlijk zo onzegbaar,
maar ik ben haar dankbaar, voor het
verhaal, dat zij mij zomaar aanreikte
in dat ene ondeelbare moment. Als
ik mijn ogen dicht doe, zie ik haar
weer, die blik met dat hele verhaal
erin. Zo blij als ik daar dan om ben.
En telkens als ik dat zag, zie ik weer
diezelfde oogopslag".
En deze gratis aangedragen geschie
denis paste dan weer precies in de
schuld en boete-serie, die NCRV-
dramaman Ruud Keers momenteel
onder handen heeft. Verleden week
zagen we in het raam van deze
schuldserie Ibsen's „De wilde eend"
en we krijgen ook nog Vondels „Lu
cifer" te zien, gefilmd door Adriaan
Ditvoorst, zomede nog een aantal
oorspronkelijk geschreven stukken,
waaronder „De prijs van de waar
heid", dat eveneens door Holierhoek
is geschreven en waarvan Bram van
Erkel ook de regie doet.
Maar eerst vanavond Ellen in „On
voltooid verleden", een geschiedenis,
gratis in Brussel tijdens een sneeuw
storm aangereikt. Een tv-schrijver
kan er dan al gauw iets moois van
maken. Hopen we althans voor de
kijker.
In „Ronduit", de EO-reeks
voor Jongeren, deze keer
o.a. aandacht voor de In
1980 vermoorde ex-beatle
John Lennon.
God bij de mensen
Henk Binnendijk praat met de
familie Monsuur in België
over de betekenis van „leven
in het lipht".
Ned. I 21.00 uur.
Topconferentie
Reportage over de tweede en
laatste dag van het beraad van
regeringsleiders en ministers
van buitenlandse zaken in
Maastricht.
Ned. I 22.10 uur.
De witte raaf
De verjaardag van Felix wordt
benut om een jarenlange fami
lieruzie bij te leggen.
Ned. 11 1&59 uur.
Kerkbuurt
In deze editie o.a. aandacht
voor de hervormde gemeente
van Ten Boer die vijf zes
jonge werkloze bouwvakkers
aan werk hielp
Ned. II 19.25 uur.
Leven na het leven
In de eerste aflevering uit een
serie van vier overdenkingen
over het thema „Leven na het
leven", stelt ds. J. Bosman het
onderwerp „Leven en ster
ven" aan de orde.
Ned. 11 23.25 uur.
Morgenmiddag
Voor de kinderen vanaf 15.30
uur VARA's filmclub met
„Een reis rond de wereld in
tachtig dagen", „De gestolen
mummies", „In de dieren
tuin", „Smeerkees" en „De
film van ome Willem".
HILVERSUM - TV-spelschrijver
Kees Holierhoek, sedert jaren
beste maatjes met de VARA (De
Lemmings), kreeg een idee voor
een prachtverhaal. Een pastoor
speelde er een rol in. Dus toog hij
ermee naar de KRO. Bovendien
lag er het thema schuld en boete
aan ten grondslag. Dat zou, zo
dacht Holierhoek, al heel mooi
schikken voor de KRO op Goede
Vrijdag. Maar deze omroep had
haar budget op dat moment al
versnoept en over andere zaken
verdeeld en zou het script in de la
hebben moeten laten liggen. Daar
was het nou net te mooi voor. Bij
de NCRV zou dit spel ook fraai
tot recht kunnen komen. Daar
had men bovendien juist op dat
moment een dramaserie in de
maak, geënt op de schuld en boe
te-gedachte. Daar paste Holier-
hoeks stuk precies in. De pastoor
moest daarvoor wel veranderd
worden in een dominee. Geen pro
bleem. Op die manier en om die
reden schoof KRO-tv dit stuk in
clusief het eigen schuldgevoel
door naar de NCRV. Onder de ti
tel „Onvoltooid verleden" krijgen
de kijkers dat vanavond onder
ogen op Ned. II om 20.27 uur.
Ten grondslag aan dit spel ligt het
Kaïn en Abel-motief en het voltrekt
zich als een noodlotstragedie. In de
regie van Bram van Erkel ontwik
kelt het zich ook in de beelden als
een onontkoombaar drama, waaraan
het meest pijnlijke is, dat het vlotte
meisje Ellen aan een „verleden"
wordt geholpen waar ze nooit meer
afkomt. In d'r hele manier van doen
een leuke meid, dochter van een
dokter, met een levendige fantasie,
goedlachs, soms een tikje ondeugend,
maar dat past bij haar leeftijd en
komt speels over. Echt niet eentje
om op haar stoel te blijven draaien.
Tintelend van tong is zij ook als het
moet, maar dat kan nooit kwaad met
bemoeials in de buurt. Zij krijgt ech
ter te maken met een tezitsdriftige
jongen, ene Hans, die haar als zijn
persoonlijk eigendom beschouwt.
Nou ja, dat loopt goed fout.
Maar niet alleen door toedoen van
die balsturige jongen. In dit tv-spel
zit nog veel meer, zoals de onver
draagzaamheid van een rechtzinnige
vader, die aan zijn geloof een lovens
waardige levenshouding ontleent,
maar daarin geen enkele soepelheid
meer toelaat. Dit gaat wringen tus
sen vader en zoon en dat doet alle
maal geen goed aan de zaak.
Regisseur Bram van Erkel heeft het
verhaal een beetje als een thriller in
elkaar gezet. Hij bouwt deze geschie
denis op uit scènes, die hij net niet
helemaal afrondt en daardoor aan
betekenis winnen bij de vordering
van de conflictueuze toestand tussen
vader, zoon, vriendin en wat er nog
meer omheen loopt. Bijvoorbeeld in
het begin, waar Ellen met de twee
broers over een Zaltbommelse dijk
fietst. Zomaar wat beelden die zich
verderop in het verhaal nader ver
klaren. Later wanneer het meisje op
een kerkhof tussen de zerken
dwaalt, terwijl in de verte een ker
korgel een huwelijkshymne uit
galmt. En zo zitten er meer „onafge
werkte" beelden in die niet alleen de
spanning gaande houden, maar ook
verhevigd doorwerken in de climax.
Dit heeft er ook mee te maken, dat
in dit tv-spel wordt gewerkt met
flash backs, niet terugblikken als
evenzovele onderbrekingen van het
verhaal, maar als natuurlijk in het
verloop van dit drama passende ont
wikkelingen. Terwijl zelfs stil spel
werkt als spel.
De mensen met wie hij dit moest
maken vertonen de neiging hem
hierin te willen volgen. Vooreerst
Elja Pelgrom als het meisje Ellen,
die twee leeftijden moet spelen, die
van nu als 40-jarige, nog met alle ve
zels verbonden aan het fatale verle
den, en die van meisje van 20 vol le
venslust. En waarom niet, ook al
heeft vriend Hans het er moeilijk
mee, een rol die met een verbeten
koppie wordt gespeeld door Anne
Buurma. Bij hem groeit verzet tegen
het gezag en heerst één en al doffe
droefheid achter een pilsje. Voor
hem staat liefhebben gelijk met wil
len hebben, terwijl dit twee verschil-
Elja Pelgrom als Ellen met Freddy (Eric van 't Wout) op een schoolfeest.
„De twee kandidaten in het
spelprogramma „Wat 'n
kunst" zijn ditmaal de Zuid
nederlanders: J. Bex uit het
Belgische Maasmechelen en
B. Grothues uit het Lim
burgse Hoensbroek. Hun
specialiteiten zijn respectie
velijk: de cabaretier Jean Pi
suise die in 1927 in Amster
dam werd vermoord en de
surrealistische kunstschil
der Salvador Dali.
De vraag voor de kijkers
thuis zal door mimespeler
Mark Kingsford worden ge
steld. Voor twee muzikale
intermezzi zorgt het Caeci-
lia-consort, een formatie uit
het Radio Omroeporkest.
Deze groep speelt een werk
van de Engelse componist
Henry Purcell (1648 - 1695)
en een Roemeense dans van
de Hongaar Béla Bartók,
wiens honderdste geboorte
dag deze week wordt her
dacht.
De regie is deze keer voor
het eerst in handen van com
ponist en muziekregisseur
Jurriaan Andriessen. De
presentatie wordt zoals al
tijd door Kick Stokhuyzen
verzorgd.
Ned. II 21.35 uur.
Kop en staart
Eerste aflevering van een se
rie komische, maar tevens
leerzame dierenfilmpjes. Lied
jes bewerkt, gezongen en ge
speeld door Leo Vos.
Ned. I 19.00 uur.
Kinderkrant
In deze editie weer een knut-
selideetje van Wim en een
door Ben Horsthuis getekend
bijbelverhaal waarin Petrus de
hoofdpersoon is.
Ned. I 19.10 uur.
Grizzly Adams
De natuuronderzoeker Elmer
komt in de wildernis een kijk
je nemen. Hij doet dit in op
dracht van de regering die
plannen heeft het gebied te
cultiveren. Natuurlijk probeert
Adams Elmer ervan te over
tuigen, dat dat een ramp voor
de natuur zou kunnen beteke
nen.
Ned. I 19.30 uur.
Ronduit
In deze uitzending aandacht
voor o.a. de in december 1980
vermoorde ex-Beatle John
Lennon en de actie voor
Henry Kaya, de 23-jarige Oe-
gandees die bij een recente
moordaanslag driekwart van
zijn kaak en tong kwijtraakte.
Ned. I 20.20 uur.
Surrealistisch kunstenaar Salvador Dali komt niet alleen
door zijn kunstwerken regelmatig in het nieuws, maar
ook door zijn bizarre gedrag.
DEN HAAG In opzet kan de Hongaarse
visie op de opera in één bedrijf van Bela
Bartok „Blauwbaards Burcht" geslaagd
worden genoemd. Deze opera, die de NOS
vanavond op Ned. I om 22.25 uur uitzendt
als deel 2 in een filmdrieluik over Bartok,
is een collage van stemmingsbeelden gewor
den, waarin muziek, beeld en spel van de ac
teurs een eenheid vormen; een griezelige
eenheid, dat ook. Een opvallend belangrijke
rol had ook de man, die met de belichting
was belast De belangrijkste scènes zijn op
genomen in de kalksteengrotten van Tar-
nok, in de buurt van Boedapest Deze grot
ten lenen zich uitstekend als plaats van
handeling, grillig als ze zijn en bijna voel
baar klam. Daar is het verhaal van de wre
de Blauwbaard goed te situeren, met zijn
vrouwen en zijn gruwelpaleis met de zeven
deuren. De Hongaarse televisie heeft van
deze grotten dankbaar gebruik gemaakt
waardoor sfeervolle beelden ontstonden, be
horende bij de muziek van Bartok. Maar op
vallend zijn ook de heel goedkope effecten,
waarvan de makers zich hebben bediend.
Een van die goedkope effecten wordt veroor
zaakt door het decormateriaal waarmee is ge
werkt en soms een gladde plastic-sfeer veroor
zaken. En Sylvia Sass in de rol van Judith,
moet verderop in de opera worden verpakt in
een soort kerstwolk, die rijkelijk uit de tijd is.
Zo zijn er wel meer zwakke plekken aan te wij
zen. Kolos Kovacs in de rol van Blauwbaard
lijkt minder geslaagd; een goed zanger welis
waar, maar ook een vriendelijk ogend mens,
waarvan geen wrede Blauwbaard valt te bak
ken, ook al probeert hij soms iets gemeens te
krijgen.
Sylvia Sass daarentegen speelt een heel fonke
lende rol, van smachtende vrouw tot hebzuchti
ge feeks en daarbij toont zij alle-expressie die
daartussen mogelijk is. Haar nadeel is weer, dat
zij de neiging toont tot gillen, al zingt zij over
het algemeen heel behoorlijk.
Na een inleidende ballade, uitgesproken door
Menno Veenstra, wordt de kijker meegenomen
naar Blauwbaards Burcht in het Hongaars, op
muziek van de Hongaar Bela Bartok. Hoofdrol
spelers zijn daarin Sylvia Sass als de zuivere
Judith, Blauwbaards (Kolos Kovacs) laatste
echtgenote. De muziek wordt gespeeld door het
London Philharmonic Orchestra, o.l.v. Sir
Georg Solti.
Een eenvoudige klus is het niet geweest voor
regisseur Miklós Szinetar, om van de opera iets
opwindends te maken. Het verhaal volgt een
rechte lijn langs zeven geheimzinnige kamers
in de burcht, met een kort begin en een kort
slot. Het aardigst is Sylvia om te volgen, die als
een paarse vlinder alle vertrekken aandoet.
Bartok als componist valt in deze produktie
minder op.
PTITTC DDrt»*DrDP
Sylvia Sass als Judith.
